ANALISIS KERAPATAN DATA EKSPLORASI DAN ESTIMASI SUMBERDAYA DENGAN PENDEKATAN GEOSTATISTIK PADA ENDAPAN NIKEL LATERIT DI DAERAH HALMAHERA TIMUR

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "ANALISIS KERAPATAN DATA EKSPLORASI DAN ESTIMASI SUMBERDAYA DENGAN PENDEKATAN GEOSTATISTIK PADA ENDAPAN NIKEL LATERIT DI DAERAH HALMAHERA TIMUR"

Transkripsi

1 JTM Vol. XVI No. 2/29 ANALISIS KERAPATAN DATA EKSPLORASI DAN ESTIMASI SUMBERDAYA DENGAN PENDEKATAN GEOSTATISTIK PADA ENDAPAN NIKEL LATERIT DI DAERAH HALMAHERA TIMUR Mohamad Nur Hriawa 1, Syafrizal 1, Lilik Eko Widodo 1, Erik Airlaa 2, Wawa Rusiawa 2 Sari Darah Halmahra Timur scara oloi dilwai olh jalur ofioli ya mrupaka jalur prospk miralisasi ikl. Pliia ii dilakuka di da dimaa dapa ikl lari di sudah diamba sjak ahu 2, sdaka di masih brlasu ksplorasi smi-dil sampai dil. Pada pliia ii dilakuka aalisis spasial da kosruksi varioram rhadap krapaa daa ksplorasi di kdua pulau uuk muka jarak luba bor ya opimum. Sdaka simasi sumbrdaya da mod krii blok 3D dilakuka haya uuk dapa ikl lari di. Dari aalisis varioram dikahui bahwa scara umum u ffc smaki bsar jika krapaa daa ksplorasi smaki kcil. Sdaka ra (darah paruh) ya diprolh dari pmodla varioram brkisar aara 4-5 m. Uuk simasi sumbrdaya di dilakuka da mmprimbaka variabl kadar Ni da F. Esimasi da pmodla sumbrdaya dilakuka brdasarka kosp modl blok, dimaa sumbrdaya dibai mjadi ui-ui blok da ukura m ya dissuaika da spasi bor raa-raa da assay coo bor pr mr kdalama. Da mmprhaika zoasi miralisasi pada dapa ikl lari maka dapa disimasi sumbrdaya bijih di uuk zoa limoi sbsar 1,29 jua o bijih da kadar raa-raa Ni da F masi-masi sbsar 1,23% da 33,88%. Jumlah sumbrdaya pada zoa Low Saproli Or Zo (LSOZ) sbsar 2,17 jua o bijih da kadar raa-raa Ni da F masi-masi sbsar 1,58% da 27,84%. Sdaka pada zoa Hih Saproli Or Zo (HSOZ) jumlah sumbrdayaya sbsar 7,11 jua o bijih da kadar raa-raa Ni da F masi-masi sbsar 2,77% da 14,9%. Kaa kuci: krapaa daa, simasi sumbrdaya, osaisik, ikl lari. Absrac Eas Halmahra is oloically hrouh by ophioli bl ad i is o of h prospciv ara for ickl miralizaio a Idosia. Th rsarch is coducd a Islads A ad B whr lari ickl dposi i Islad A hav b mid sic , whil smi-dail o dail xploraios ar sill campaid i Islad B. Th rsarch focusd o spaial aalysis via varioram cosrucio for som dsiis of xploraio daa i boh islads i ordr o dfi h opimum drillhol spaci. Th rsourc simaio usi 3D block krii mhod was oly prformd i Islad A. Th rsul of varioram aalysis showd ha i ral h u ffc bi larr whil h dsiy of xploraio daa bi smallr. Rsourc simaio ad modlli wr prformd basd o h cocp of block modl, whr h blocks wr dividd io block ui wih siz of m accordi o h avra spaci of drillhols ad assay samplis i ach dph. By cosidri h miralizaio zos i lari ickl dposi, h rsourc i Islad A for limoi zo wr simad as 1.29 millio os or wih avra rads of Ni ad F rspcivly 1.23% ad 33.88%. Th oal rsourc for Low Saproli Or Zo (LSOZ) was 2.17 millio os or wih avra rads of Ni ad F rspcivly 1.58% ad 27.84%. Whil h oal rsourc for Hih Saproli Or Zo (HSOZ) was 7.11 millio os or wih avra rads of Ni ad F rspcivly 2.77% ad 14.9%. Kywords:daa dsiy, rsourc simaio, osaisics, lari ickl. 1) 2) Klompok Kahlia Eksplorasi Sumbrdaya Bumi, Fakulas Tkik Prambaa da Prmiyaka, Isiu Tkoloi Badu. hriawa@mii.ib.ac.id Proram Sudi Tkik Prambaa, Fakulas Tkik Prambaa da Prmiyaka, Isiu Tkoloi Badu. I. PENDAHULUAN Edapa ikl lari mrupaka produk dari pross plapuka laju pada baua ulramafik pmbawa Ni-Silika, umumya rdapa pada darah da iklim ropis sampai da subropis. Idosia dikal sbaai salah sau ara uama phasil baha alia di duia, rmasuk ikl. Brdasarka karakrisik oloi da aaa koikya, rbuk bbrapa lokasi dapa ikl lari ya posial uuk diamba, ruama di darah Idosia baia imur. Bbrapa lokasi ya sudah dilakuka pambaa ikl lari sudah dilakuka pambaa ikl lari aara lai Pomalaa (Sulawsi Tara), Sorowako (Sulawsi Slaa), Gb (Halmahra), Taju Buli (Halmahra), da Tapuopaka (Sulawsi Tara). Sdaka bbrapa lokasi ya diprkiraka jua mmiliki posi dapa ikl lari da hia saa ii sda dilaksaaka kiaa ksplorasi pada pulau-pulau kcil di Halmahra, aara lai Blok Saaji di Taju Buli, Pulau Obi, da Pulau Pakal. 89

2 M. Nur Hriawa, Syafrizal, Lilik Eko Widodo, Erik Airlaa, Wawa Rusiawa Pada pliia ii dilakuka aalisis krapaa daa ksplorasi mlalui kosruksi varioram, sra simasi da pmodla sumbrdaya uuk dapa ikl lari muaka mod osaisik yaiu Ordiary Blok Krii scara 3 dimsi. Aalisis krapaa daa ksplorasi dilakuka brdasarka daa-daa pmbora ksplorasi di da B, Halmahra Timur da spasi raa-raa aar luba bor 25 m di A da 25-1 m di B, sdaka spasi assay coo bor pr 1 m kdalama di kdua pulau. Variabl simasi ya diuaka adalah ilai kadar Ni da F (dalam %). II. KONDISI UMUM DAERAH PENELITIAN Darah pliia mrupaka wilayah kossi sbuah prusahaa prambaa asioal. da B scara admiisraif mrupaka baia dari Kabupa Halmahra Timur, Provisi Maluku Uara. Pybara daa-daa pmbora di da B diujukka pada Gambar 1. Toporafi dicirika olh adaya puua di ah-ah pulau da masi-masi sayap puua marah k arah Bara da Timur (Gambar 1). Pada baia pucak rdapa daara ladai ya cukup lbar. Toporafi ya saa curam rdapa pada baia Bara, Timur, da Slaa. Sdaka pada baia Uara oporafi sudah sdiki ladai. Smara rdiri dari bbrapa puua ya dipisahka olh alur (Gambar 1). Toporafi ladai rdapa pada pucak prbukia. Kmiria lr smaki rjal apabila mdkai darah aris paai. Di skiar darah paai sampai k aris paai oporafi sudah saa ladai. Di dka puua kmiria lr brvariasi mulai dari - 45, sdaka kmiria lr pada darah ya mdkai paai brvariasi Pada darah di skiar aris paai kmiria lr di bawah 1. Pada kdua pulau ii rdapa bi-bi ya curam. Tbibi ii mmprlihaka sikapasikapa dari baua ulrabasa, pridoi da harzburi. Scara rioal, oloi darah Halmahra Timur rdiri dari baua ulrabasa ya mrupaka sumbr dari dapa ikl lari. Slai baua ulrabasa, jua rdapa sikapa baua sdim. Baua sdim ii brumur lbih muda dari baua ulrabasa shia muupi baua ulrabasa scara idak slaras. Edapa ikl lari rbuk dari hasil alrasi da plapuka baua ulrabasa, dimaa baua ii bayak madu olivi, masium silika, da bsi silika ya pada umumya madu,3% Ni. Profil ikl lari da B pada umumya dari aas k bawah rdiri dari zoa-zoa: aah puup (opsoil), limoi, saproli rdah (LSOZ), saproli ii (HSOZ), da baua dasar (bdrock) (Gambar 2). Pua zoasi ikl lari di da B muaka baasa kadar Ni da F spri ya diujukka pada Tabl 1. III. ANALISIS STATISTIK Aalisis saisik uivaria rhadap basis daa mlipui aalisis saisik kadar Ni da kadar F. Tujua aalisis adalah uuk mahui paramr aau karakrisik populasi dapa daa assay hasil pmbora pada da. Hisoram kadar Ni rhadap smua daa assay da irval klas,2% (Gambar 3) mmprlihaka disribusi daa kadar pada da ya mumpul pada kadar di bawah 4%. Smara uuk pcila daa kadar Ni di pada kadar Ni > 6% da uuk pada kadar Ni > 5,6%. Hisoram kadar F muaka irval klas 5% (Gambar 3). Brdasarka hasil hisoram maka disribusi kadar brbda da. Uuk kadar F rdapa 2 (dua) populasi ya brbda yaiu populasi F kadar ii (F > 3% bra) da populasi F kadar rdah (F < 3% bra). Pcila daa kadar F pada kadar F > 6% da di pada kadar F > 55%. Sdaka hisoram kadar MO mmprlihaka disribusi kadar pada ya brbda da dimaa cdru mumpul pada kadar MO rdah (MO < 1%). Pcila daa rliha pada kadar MO > 35% uuk da MO > 4% uuk. Kbala zoa opsoil di mcapai hia lbih dari 3 m da rdisribusi baik hia kbala opsoil mcapai 17 m. Zoa opsoil di lbih bal daripada zoa opsoil di ya haya mcapai kbala maksimum 9 m. Sdaka pada zoa limoi, zoa LSOZ da zoa HSOZ scara umum kdua pulau mmiliki disribusi kbala ya mirip. Pada zoa limoi da LSOZ balya brkisar aara 1 m hia 1 m da daa mlompok pada kbala rdah. Sdaka zoa HSOZ daa rdisribusi scara mraa hia kbala 2 m uuk da 25 m uuk. Pada Gambar 4 dapa diliha hisoram 9

3 Aalisis Krapaa Daa Eksplorasi da Esimasi Sumbrdaya da Pdkaa Gosaisik pada Edapa Nikl Lari di Darah Halmahra Timur frkusi kbala uuk masi-masi zoa hasil komposi. IV. ANALISIS VARIOGRAM Pada bab ii dibahas mai kik da pua paramr dalam mmbua varioram ksprimal da fii varioram modl. Varioram dihiu da alorima sdrhaa yaiu prbdaa raa-raa aara dua iik cooh da jarak ru. Aar prbdaa rsbu brilai posiif, maka prlu diaplikasika prhiua saisik ya brdasarka pada prbdaa kuadra. Prbdaa kuadra rsbu diasumsika sbaai kspkasi, shia dfiisi varioram mjadi: 2 h = (1) Brdasarka fusi rsbu maka suau varioram ksprimal didfiisika da prsamaa sbaai briku: h = (2) dimaa oasi Z(x i ) da Z(x i+h ) mujukka dua daa pada iik yadipisahka olh jarak h, dimaa h mrupaka suau vkor ya myaaka jarak aara dua iik ssuai da ilai la uuk prhiua varioram ksprimal, sdaka N(h) mrupaka jumlah pasaa daa. Varioram dapa diuaka uuk maalisis ika kmiripa/variabilias aar masi-masi daa.varioram ksprimal dibua brdasarka daa idividual kadar Ni maupu kadar F, da jua daa kbala zoa lari. Aalisis varioram uuk iap variabl muaka jarak la sbsar 5 m da olrasi la 2,5 m, dimaa ujuaya yaiu uuk mdapaka pasaa daa varioram ya cukup bayak da mmprhaika spasi daa pada arah horizoal ssuai spasi raa-raa luba bor 25 m da spasi daa pada arah vrikal ssuai spasi assay cooh bor sbsar 1 m. Slai iu, aalisis varioram dibua dalam brbaai arah ya rprsaif yaiu 4 (mpa) arah uama pada bida horizoal da 1 (sau) arah pada bida vrikal sbaai briku: Uara Slaa (azimuh, dip ) Baradaya Timurlau (azimuh 45, dip ) Bara Timur (azimuh 9, dip ) Baralau Tara (azimuh 135, dip ) Arah vrikal (azimuh, dip 9 ) Modl varioram oriis ya diuaka uuk fii adalah modl Sfris aau modl Mahro, kara brdasarka aalisis varioram ksprimal ya diprolh mujukka sifa-sifa ya hampir sama da modl Sfris da prilaku varioram ksprimal pada iik-iik awal yaiu cdru brsifa liir. Prhiua varioram skprimal da fii varioram lah dilakuka da paramr ya lah diuka, baik horizoal maupu vrikal maka dapa dikahui karakrisik scara spasial aar daa. Uuk kprlua aalisis krapaa daa ksplorasi di da B, maka pmodla varioram dilakuka scara 2D apa arah vrikal uuk variabl kbala zoa limoi da LSOZ briku kadar Ni, F, da MO pada kdua lokasi pliia. Modl varioram pada la 25 m mujukka jala aisoropi omrik aau zoal da pola aisoropi diujukka pada Gambar 5. Aalisis slajuya dilakuka da mmbua modl varioram uuk spasi pmbora ya brbda-bda mulai dari 25 m, 5 m, da 1 m. Slah iu dilakuka valuasi uuk mamai prubaha paramr varioram modl ruama u ffc da ra uuk siap spasi pmbora. Sdaka uuk kprlua simasi sumbrdaya ikl lari di ap dilakuka pmodla varioram scara 3D uuk variabl kadar Ni da F. Hasilya mujukka bahwa kadar Ni da F pada arah horizoal mmiliki darah paruh (ra) aara m, sdaka uuk arah vrikal mmiliki darah paruh (ra) aara 1 15 m. Shia daa ya brada pada darah da ilai ra rsbu yaiu ssuai ilai ra horizoal maupu ilai ra vrikal aka mmiliki korlasi scara spasial, dimaa ilaiya mmiliki karakrisik ya mirip. V. DISKUSI 5.1. Aalisis Krapaa Daa Eksplorasi Aalisis modl varioram difokuska pada daa-daa kbala, kadar Ni, kadar F, da kadar MO. Aalisis modl varioram rhadap kbala diuaka uuk mahui hubua paruh kbala dari masi-masi zoa, shia didapaka sbara masi-masi zoa. Aalisis modl varioram rhadap kadar Ni da F diuaka uuk mahui hubua paruh kadar Ni da F pada masi-masi zoa, shia didapaka baasa sbara aara zoa limoi da zoa saproli. Aalisis modl varioram rhadap kadar MO diuaka uuk 91

4 M. Nur Hriawa, Syafrizal, Lilik Eko Widodo, Erik Airlaa, Wawa Rusiawa mahui hubua paruh kadar MO dari masi-masi zoa, shia didapaka ambara a plapuka bdrock. Hal ii dikaraka MO mmpuyai kadar ya ii di baua dasar, sbadi da kadar SiO 2. Smara iu SiO 2 idak diuaka dalam prhiua modl varioram kara SiO 2 rlaif idak kosis dalam pross rjadiya plapuka. Kadar SiO 2 bayak brubah mjadi miral lai aau mmbuk bokaha-bokaha kuarsa. Sdaka kadar MO slalu kosis malami prubaha slama rjadiya pross plapuka, dimaa dari zoa bdrock muju k zoa limoi kadar MO cdru malami purua. Nu ffc (C ) dikal sbaai foma ya mujukka variabilias daa pada jarak dka (dikal jua sbaai srukur mikro). Smaki bsar ilai u ffc maka variasi aar daa ya brdkaa aka smaki bsar. Hasil fii varioram ksprimal daa-daa di da B mujukka bahwa sbaia bsar daa mmpuyai ilai u ya bsar, da sbaia kcil brilai rdah. Pybab dari mmbsarya ilai u diakibaka olh sbara daa da jarak aar daa. Daa ya rsbar scara raur aka mhasilka modl varioram ya mmpuyai u ffc ya mdkai ol. Smara daa ya mmpuyai spasi idak raur aka mmpuyai ilai u ffc ya cukup ii. Nilai u ffc aka sama dalam sau zoa da sau variabl uuk spasi ya sama, api dapa mmpuyai prbdaa ya cukup siifika uuk spasi ya brbda. Dari hasil prhiua modl varioram didapaka bahwa smua ilai u ffc slalu brbda uuk spasi ya brbda, uuk spasi daa 25 m, 5 m, da 1 m. Prbdaa ii brhubua da spasi aar daa ya sudah smaki idak raur. Uuk paramr osaisik lai brupa ra (a), didapaka ilai ya brbda-bda pada arah ya brbda uuk jis daa ya sama da pada spasi ya sama. Hal ii disbabka kara sbara daa pada masi-masi arah idak sama. Briku ii aka dijlaska masi-masi modl aisoropi da spasi 25 m pada arah da zoa ya brbda. Prubaha u fc da ra uuk kbala masi-masi zoa lari pada kdua lokasi pliia uuk krapaa pmbora ya brbda diujukka pada Gambar 6 da 7. Brdasarka hasil aalisis rhadap ilai ra rliha bahwa pola rafik prbadia aara ilai ra uuk daa-daa kbala, kadar Ni, kadar F, da kadar MO mujukka prbdaa ilai ra uuk krapaa daa 1 m da 5 m ya cdru lbih bsar jika dibadika da prbdaa ilai ra uuk krapaa daa 25 m da 5 m. Hal ii madaka bahwa krapaa daa uuk spasi 25 m sudah mdkai ilai ya opimum ssuai da jarak aau spasi daa ya rdah. Dari prbadia ilai u ffc da ra didapaka hasil ya siiifika, dimaa pada krapaa daa ya smaki rapa, didapaka ilai u ffc ya smaki bsar ya brari kidakraura daa smaki ii, smara ilai ra smaki kcil ya mambarka jarak paruh homoias daa smaki brkura. Prhiua da muaka ilai u ffc midikasika prbdaa ilai aar daa dalam skala kcil, sdaka pada prhiua da muaka ilai ra midikasika prbdaa ilai aar daa scara rioal. Dari foma ii dikahui bahwa di bbrapa lokasi rdapa prbdaa kadar ya cukup bsar, ya kmukia disbabka olh pross plapuka aau pross oloi ya rjadi. Namu scara ksluruha foma rsbu blum mambarka karakrisik dari dapa ikl lari di da B Esimasi Sumbrdaya Nikl Lari Prhiua sumbrdaya ikl lari dilakuka brdasarka modl rid. Dimaa siap rid brukura m ya mrupaka ui-ui rkcil pada sism modl blok da diwakili olh sau ilai kadar Ni da F hasil simasi. Esimasi sumbrdaya ikl lari dibdaka mjadi 3 (ia) zoa uama yaiu: zoa Limoi, Low Saproli Or Zo (LSOZ), da Hih Saproli Or Zo (HSOZ) brdasarka ilai cu-off kadar Ni da F ru spri ya diujukka pada Tabl 1. Domai simasi sumbrdaya ikl lari di dibdaka mjadi 3 (ia) blok brdasarka pola pmbora ya ada yaiu pada Blok Uara, Blok Slaa A, da Slaa B (Gambar 8). Dimaa baasa prhiua sumbrdaya pada masi-masi blok mrupaka ouli rluar dari blok/rid pmbora rluar. Adapu ahapa prhiua sumbrdaya ikl lari adalah sbaai briku : 1. Mlakuka simasi ilai kadar Ni da F pada masi-masi rid pada modl blok 92

5 Aalisis Krapaa Daa Eksplorasi da Esimasi Sumbrdaya da Pdkaa Gosaisik pada Edapa Nikl Lari di Darah Halmahra Timur da muaka mod Ordiary Blok Krii 3D. 2. Muka baas (boudary) prhiua sumbrdaya pada pa dasar. 3. Mlakuka korksi ilai kadar Ni da F hasil simasi, dimaa daa ya brada di luar baas prhiua sumbrdaya, baas oporafi, da baas boom borhol dihilaka. 4. Mlakuka pua zoa-zoa dapa ikl lari brdasarka ilai kadar Ni da F hasil aksira da paramr cu off (pada Tabl 1) ya lah diuka. 5. Mlakuka prhiua volum, oas, kbala, da kadar raa-raa pada masimasi zoa dapa ikl lari. 6. Mrapka fakor prolha (rcovry facor) rhadap sumbrdaya ya diprolh dari hasil prhiua. Pada pliia ii, fakor prolha diasumsika sbsar 1%. Volum sumbrdaya ikl lari diprolh dari hasil prkalia aara bal masi-masi zoa da luasa rid. Sdaka oas diprolh dari hasil prkalia aara volum da dsias masi-masi zoa. Asumsi dsias ya diuaka adalah uuk zoa limoi 1,6 o/m 3 da uuk zoa saproli (LSOZ da HSOZ) adalah 1,5 o/m 3. Dalam pliia ii, prhiua sumbrdaya haya mmprimbaka aspk kis da koomis, dimaa aspk kis brupa dimsi ui modl blok rkcil/miimum (small mii ui) da aspk koomi brupa ilai cu-off rad uuk masi-masi horizo ikl lari. Slai iu, mmprimbaka jua fakor prolha. Pliia ii mhasilka bbrapa modl sumbrdaya ikl lari rsimasi uuk smua blok prhiua sumbrdaya yaiu Blok Uara, Blok Slaa A, da Blok Slaa B, dimaa modl sumbrdaya rsbu dapa diambarka sbaai modl pampa spri ya diujukka pada Gambar 9 da 1. Rikasa hasil prhiua sumbrdaya uuk masimasi horizo lari pada siap blok diujukka pada Tabl 2 sampai 4. Brdasarka abulasi sumbrdaya ikl lari uuk masi-masi blok prhiua sumbrdaya yaiu Blok Uara, Blok Slaa A, da Blok Slaa B sbaaimaa ya rra pada Tabl 2 sampai 4 di aas, maka dapa dikahui bahwa oal sumbrdaya ikl lari uuk darah pliia di brdasarka hasil simasi da mod krii blok 3 (ia) dimsi sbaai briku: oal sumbrdaya bijih pada zoa limoi sbsar m 3 aau o da kadua loam Ni sbsar o da loam F sbsar o, oal sumbrdaya bijih pada zoa LSOZ (Low Saproli Or Zo) sbsar m 3 aau o da kadua loam Ni sbsar o da loam F sbsar o, sdaka oal sumbrdaya bijih pada zoa HSOZ (Hih Saproli Or Zo) sbsar m 3 aau o da kadua loam Ni sbsar o da loam F sbsar o. VI. KESIMPULAN Ksimpula ya dihasilka dari pliia a aalisis krapaa daa ksplorasi da simasi sumbrdaya ikl lari ii adalah: 1. Brdasarka hasil prbadia ilai u ffc rhadap jarak daa, dikahui bahwa ilai u ffc uuk spasi aau krapaa daa 25 m cukup bsar jika dibadika da spasi daa 5 m aau 1 m. Hal ii midikasika bahwa rdapa variabilias daa ya ii rkam pada krapaa daa 25 m, api idak aau kura rkam pada jarak 5 m aau 1 m. Variabilias daa ya ii pada jarak dka rsbu kmukia brkaia da miralisasi (payaa) pada zoa rkaha (fracuri). 2. Brdasarka prbadia dari ilai ra rhadap jarak daa, dikahui bahwa prbadia ilai ra pada krapaa daa 1 m da 5 m jauh lbih bsar jika dibadika da prbadia ilai ra pada krapaa daa 25 m da 5 m. Hal ii midikasika bahwa ilai ra ya didapaka pada spasi daa 25 m sudah mdkai ilai opimum ssuai da krapaa daa ya ada di kdua lokasi pliia yaiu da Pulau B. 3. Ricia jumlah sumbrdaya ikl lari di brdasarka simasi mod krii blok 3 (ia) dimsi adalah: Toal sumbrdaya bijih pada zoa limoi sbsar 1,3 jua o da kadua loam Ni sbsar 16 ribu o da loam F sbsar 437 ribu o. Toal sumbrdaya bijih pada LSOZ sbsar 2.2 jua o da kadua loam Ni sbsar 34 ribu o da loam F sbsar 65 ribu o. Toal sumbrdaya bijih pada HSOZ sbsar 7,1 jua o da kadua loam Ni sbsar 197 ribu o da loam F sbsar 1 jua o 93

6 M. Nur Hriawa, Syafrizal, Lilik Eko Widodo, Erik Airlaa, Wawa Rusiawa UCAPAN TERIMA KASIH Makalah ii mrupaka baia dari hasil Ris KK ESDB ahu 28 shia pulis mucapka rimakasih kpada Lmbaa Pliia da Pabdia Masyaraka (LPPM) aas dukua daa uuk plaksaaa kiaa Ris KK No.: 44/K1.8/SPK/28. DAFTAR PUSTAKA 1. Darijao, T., 1999, Paruh Morfoloi rhadap Pmbuka da Pybara Nikl Lariik. Tmu Profsi Tahua VIII Prhimpua Ahli Prambaa Idosia (PERHAPI). 2. Elias, M., 21, Global Lari Nickl Rsourcs. Nw Caldoia Nickl Cofrc. 3. Golihly, J.P., 1981, Nicklifrous Lari Dposis. Ecocomic Goloy, 75h Aivrsary Volum. 4. Isaaks, E.H., Srivasava, R.M., 1986, Applid Gosaisics. Oxford Uivrsiy Prss, Nw York. 5. Als, E.A.,1991, Miral Dposi Evaluaio, A pracical Approach. Chapma & Hall, Lodo. 6. Armsro, M., 1998, Basic Liar Gosaisics. Sprir-Vrla, Brli, Jourl, G.A. & Hujibrs, J., 1978, Mii Gosaisic. Acadmic Prss, Lodo. Zoa Tabl 1. Nilai baas kadar uuk pmbaia zoa ikl lari Nilai Baas Kadar Kadar Ni (%-bra) Kadar F (%-bra) Limoi 1. < Ni < < F < 5 LSOZ 1.4 < Ni < < F < 4 HSOZ Ni > 1.8 F < 3 Horizo Tbal oal (m) Tabl 2. Tabulasi sumbrdaya Ni F uuk Blok Uara Volum (m 3 ) Toas (o) Kadar raaraa (%) Kadua loam (o) Ni F Ni F Limoi LSOZ HSOZ Horizo Tabl 3. Tabulasi sumbrdaya Ni F uuk Blok Slaa A Kadar raaraa (%) (o) Kadua Tbal Volum Toas oal (m) (m 3 ) (o) Ni F Ni F Limoi LSOZ HSOZ loam Tabl 4. Tabulasi sumbrdaya Ni F uuk Blok Slaa B Kadar raaraa (%) (o) Kadua loam Tbal Volum Toas Horizo oal (m) (m 3 ) (o) Ni F Ni F Limoi

7 Aalisis Krapaa Daa Eksplorasi da Esimasi Sumbrdaya da Pdkaa Gosaisik pada Edapa Nikl Lari di Darah Halmahra Timur LSOZ HSOZ

8 M. Nur Hriawa, Syafrizal, Lilik Eko Widodo, Erik Airlaa, Wawa Rusiawa Gambar 1. Toporafi da lokasi pybara daa pmbora di (kiri) da B (kaa). Gambar 2. Profil dapa ikl lari di (kiri) da (kaa). 96

9 Aalisis Krapaa Daa Eksplorasi da Esimasi Sumbrdaya da Pdkaa Gosaisik pada Edapa Nikl Lari di Darah Halmahra Timur Gambar 3. Disribusi kadar Ni, F, da MO (dalam % bra) pada masi-masi lokasi pliia. 97

10 M. Nur Hriawa, Syafrizal, Lilik Eko Widodo, Erik Airlaa, Wawa Rusiawa Gambar 4. Disribusi kbala zoa lari (dalam mr) uuk kdua lokasi pliia. 98

11 Aalisis Krapaa Daa Eksplorasi da Esimasi Sumbrdaya da Pdkaa Gosaisik pada Edapa Nikl Lari di Darah Halmahra Timur Gambar 5. Pola aisoropi pada zoa limoi (kiri) da zoa LSOZ (kaa) uuk masi-masi variabl di da B. Prbadia Nu Effc Kbala Limoi P. G Prbadia Nu Effc Kbala LSOZ P. G Prbadia u ffc kbala HSOZ Nu ffc bal limoi Nu ffc bal LSOZ Nu ffc bal P. G HSOZ 4 35 ² ) 3 (m c 25 f 2 E 15 1 u N Krapaa daa (m) 4 ² ) 35 ( m 3 c 25 f E 2 15 u 1 N Krapaa Daa (m) 4 ²) 35 ( m 3 c 25 f E u N Krapaa daa (m) ²) ( m25 c2 f E15 1 u 5 N Prbadia Nu Effc kbala Limoi P. Pakal Prbadia kbala LSOZ P. Pakal Prbadia u ffc kbala HSOZ Nu ffc bal limoi Nu ffc bal LSOZ Nu ffc bal HSOZ P. Pakal Krapaa daa (m) 4 35 ²) 3 ( m c 25 f 2 E 15 u 1 N Krapaa daa (m) 4 35 ²) 3 ( m25 c 2 f E15 1 u 5 N Krapaa daa (m) Gambar 6. Prbadia ilai u ffc(c ) uuk kbala zoa lari di da B pada krapaa pmbora ya brbda. 99

12 M. Nur Hriawa, Syafrizal, Lilik Eko Widodo, Erik Airlaa, Wawa Rusiawa Prbadia Ra kbala Prbadia Ra Kbala Prbadia Ra Kbala Ra bal limoi Ra bal LSOZ Ra bal HSOZ limoi P. G LSOZ P. G HSOZ P. G 35 ) 3 (m 25 a la b2 k 15 1 ra ) (m 25 a la 2 b 15 k 1 ra ) 25 (m 2 a la b 15 k 1 ra Prbadia Daa kbala Prbadia Ra Kbala Prbadia Ra Kbala Ra bal limoi Ra bal LSOZ Limoi P. Pakal LSOZ P. Pakal R HSOZ bal P. HSOZ Pakal 35 ) (m 3 25 a la b 2 k 15 ra ) (m 25 la a 2 b 15 k 1 ra ) (m 25 a la 2 b 15 k 1 ra Gambar 7. Prbadia ilai ra (darah paruh) uuk kbala zoa lari di da B pada krapaa pmbora ya brbda. 1

13 Aalisis Krapaa Daa Eksplorasi da Esimasi Sumbrdaya da Pdkaa Gosaisik pada Edapa Nikl Lari di Darah Halmahra Timur BLOK UTARA PEMBAGIAN PETA BLOK PERHITUNGAN BLOK PERHITUNGAN CADANGAN SUMBERDAYA DI PULAU A U B T S BLOK SELATAN B 2 m KETERANGAN : BLOK SELATAN A = Tiik Bor = Fram Blok Prhiua Cadaa Gambar 8. Pa pmbaia blok prhiua sumbrdaya ikl lari di. 11

14 M. Nur Hriawa, Syafrizal, Lilik Eko Widodo, Erik Airlaa, Wawa Rusiawa Gambar 9. Modl pampa Bara Timur ikl lari uuk Blok Slaa B hasil simasi da mod krii: (a) Esimasi kadar Ni (%) da (b) Esimasi kadar F (%). Gambar 1. Modl pampa Uara Slaa ikl lari uuk Blok Slaa B hasil simasi da mod krii: (a) Esimasi kadar Ni (%) da (b) Esimasi kadar F (%) 12

TEORI ANTRIAN A. Proses Antrian 1. Pola Kedatangan 2. Pola Kepergian 3. Kapasitas Sistem

TEORI ANTRIAN A. Proses Antrian 1. Pola Kedatangan 2. Pola Kepergian 3. Kapasitas Sistem TEORI ANTRIAN A. ross Aria ross aria mrupaka pross yag brhubuga dga kdaaga plagga pada suau fasilias playaa, muggu dalam baris aria jika blum mdapa playaa, da akhirya miggalka fasilias rsbu slah playaa

Lebih terperinci

BAB IV DATA DAN ANALISA

BAB IV DATA DAN ANALISA BAB IV DATA DAN ANALISA Pngujian yang dilakukan brupa pngujian masa hidup (lifim) cahaya dari 0 uni lampu DC 4,8 Vol olh hardwar yang lah dirancang. Hasil pngujian ini akan dianalisa raa-raa lifim µ dari

Lebih terperinci

4.3 Sampling dari distribusi normal dan estimasi likelihood maksimum

4.3 Sampling dari distribusi normal dan estimasi likelihood maksimum Hardwiyao Uomo 060545 4.3 Samlig dari disribusi ormal da simasi liklihood maksimum Liklihood ormal mulivaria Kia asumsika vkor,,..., dga mrrsasika saml acak dari oulasi ormal mulivaria dga raa-raa µ da

Lebih terperinci

ESTIMASI PARAMETER DUA LEVEL MODEL GSTARX-GLS

ESTIMASI PARAMETER DUA LEVEL MODEL GSTARX-GLS Program Sudi MMT-ITS, Surabaya Agusus ESTIMASI PARAMETER UA LEVEL MOEL GSTARX- Andria Prima iago dan Suharono Program Sudi Magisr Saisika, Insiu Tknologi Spuluh Nopmbr Jl Arif Rahman Hakim, Surabaya,,

Lebih terperinci

BAB II LANDASAN TEORI

BAB II LANDASAN TEORI BAB II LANDASAN TEI Ladasa ori rdiri aas rapa ori pdukug ag aka diprguaka dalam mlsaika kovrgsi modiikasi mod kig mgguaka ugsi kuadraik.. rd Kovrgsi Kpaa suau mod kovrgsi mrupaka suau ukura kkia suau mod

Lebih terperinci

BAB 4 MODEL MATEMATIKA PENGARUH TERAPI OBAT TERHADAP DINAMIKA VIRUS HIV DALAM TUBUH

BAB 4 MODEL MATEMATIKA PENGARUH TERAPI OBAT TERHADAP DINAMIKA VIRUS HIV DALAM TUBUH BAB 4 MODEL MATEMATIKA PENGARUH TERAPI OBAT TERHADAP DINAMIKA VIRUS HIV DALAM TUBUH Sjak bbrapa ahun yang lalu, ilmuwan asal Amrika Marin Nowak dan Sbasian Bonhoffr mncoba mmplo daa dari pnliian oba ani-hiv.

Lebih terperinci

BAB NILAI EIGEN DAN VEKTOR EIGEN

BAB NILAI EIGEN DAN VEKTOR EIGEN BAB 8 RUANG EIGEN Masalah nilai dan vkor ign banyak skali dijumpai dalam bidang rkayasa, spri maslah ksabilan sism, opimasi dngan SVD, komprsi pada pngolahan cira, dan lain-lain. Unuk lbih mmahami masalah

Lebih terperinci

DISTRIBUSI POISSON DAN DISTRIBUSI EKSPONENSIAL DALAM PROSES STOKASTIK. Abstract

DISTRIBUSI POISSON DAN DISTRIBUSI EKSPONENSIAL DALAM PROSES STOKASTIK. Abstract Disribusi oisso Sugio DISRIBUSI OISSON DAN DISRIBUSI EKSONENSIAL DALAM ROSES SOKASIK Sugio, Moch Abdul Mukid Saf gajar rogram Sudi Saisika FMIA UNDI Absrac I h quuig sysm, h procsss usually com from a

Lebih terperinci

Transformasi Fourier Sinyal Waktu Kontinyu. oleh: : Tri Budi Santoso DSP Group, EEPIS-ITS

Transformasi Fourier Sinyal Waktu Kontinyu. oleh: : Tri Budi Santoso DSP Group, EEPIS-ITS Siyal da Sism Trasformasi Fourir Siyal Waku Koiyu olh: : Tri Budi Saoso DSP Group, EEPIS-ITS ITS Tujua: - Siswa mampu mylsaika buk rprsasi alraif pada siyal da sism waku koiyu. - Siswa mjlaska kmbali pyusua

Lebih terperinci

BAB 1 HAMPIRAN TAYLOR DAN ANALISIS GALAT

BAB 1 HAMPIRAN TAYLOR DAN ANALISIS GALAT Catata Kuliah EL Aalisis Numrik BAB HAMPIRAN TAYLOR DAN ANALISIS GALAT. Pgatar Mtod Numrik Ktika kita mylsaika prsamaa-prsamaa matmatika di maa torma-tormaya masih dapat ditrapka, solusi aalitik atau solusi

Lebih terperinci

Solusi khusus dari masalah nilai awal tersebut dapat ditulis dalam bentuk integral Fourier, yaitu:

Solusi khusus dari masalah nilai awal tersebut dapat ditulis dalam bentuk integral Fourier, yaitu: KARTIKA YULIANTI Jurusan Pndidian Mamaia FPMIPA - Univrsias Pndidian Indonsia Jl. Dr. Syabudhi 9, Bandung Tlp. () 8, Fa () 8 -mail: yar_ia @ yahoo.com DINAMIKA FLUIDA EXERCISE. Ta as iniial spcrum a bloc

Lebih terperinci

THE APPLICATION OF FOURIER TRANSFORMATION ON ANALOG SIGNAL PROCESSING

THE APPLICATION OF FOURIER TRANSFORMATION ON ANALOG SIGNAL PROCESSING Prodig of Iraioal Cofr O Rsarh, Implmaio Ad Eduaio Of Mahmais Ad Sis 5, Yogyakara Sa Uivrsiy, 7-9 May 5 HE APPLICAION OF FOURIER RANSFORMAION ON ANALOG SIGNAL PROCESSING M 4 Nikasih Biaari, Emi Nugroho

Lebih terperinci

MODEL SISTEM ANTRIAN PESAWAT TERBANG DI BANDARA INTERNASIONAL ADISUTJIPTO YOGYAKARTA

MODEL SISTEM ANTRIAN PESAWAT TERBANG DI BANDARA INTERNASIONAL ADISUTJIPTO YOGYAKARTA Modl Sism Aria sawa Trbag Di Badara Irasioal Adisujipo Yogyakara MODEL SISTEM ANTRIAN ESAWAT TERBANG DI BANDARA INTERNASIONAL ADISUTJITO YOGYAKARTA Afsah Novia Sari Uivrsias psar Tiggi Darul Ulum Afsah.oviasari@yahoo.com

Lebih terperinci

DIAGNOSA PENYAKIT HEPATITIS MENGGUNAKAN APLIKASI JARINGAN SARAF TIRUAN DENGAN MENGGUNAKAN METODE PERCEPTRON

DIAGNOSA PENYAKIT HEPATITIS MENGGUNAKAN APLIKASI JARINGAN SARAF TIRUAN DENGAN MENGGUNAKAN METODE PERCEPTRON Majalah Ilmiah II Volum : II, omor :, Jaui 07 ISS: 3390 DIAGOSA PEYAKI HEPAIIS MEGGUAKA APLIKASI JARIGA SARAF IRUA DEGA MEGGUAKA MEODE PERCEPRO F Siaa Mahasisa Proram Sudi kik Iformaika SMIK Budidma Mda

Lebih terperinci

BAB III TURUNAN FUNGSI

BAB III TURUNAN FUNGSI BAB III TURUNAN FUNGSI Sandar Kompnsi Mahasiswa mmahami konsp urunan unsi dan knik-knik an dapa diunakan unuk mnnukan urunan, baik unsi ksplisi maupun unsi implisi,. Kompnsi Dasar Slah mmplajari pokok

Lebih terperinci

SISTEM PENGOLAHAN ISYARAT. Kuliah 5 Transformasi Fourier

SISTEM PENGOLAHAN ISYARAT. Kuliah 5 Transformasi Fourier TKE 403 SISTEM PENGOLAHAN ISYARAT Kuliah 5 Transformasi Fourir Bagian II Indah Susilawai, S.T., M.Eng. Program Sudi Tknik Elkro Fakulas Tknik dan Ilmu Kompur Univrsias Mrcu Buana Yogyakara 009 KULIAH 5

Lebih terperinci

BAB II LANDASAN TEORI. Pada bab ini akan diuraikan konsep-konsep dasar yang digunakan sebagai

BAB II LANDASAN TEORI. Pada bab ini akan diuraikan konsep-konsep dasar yang digunakan sebagai BAB II LANDASAN TEORI Pada bab ii aka diuraika kosp-kosp dasar yag diguaka sbagai ladasa pmbahasa pada bab slauya yaiu sism diamik, ilai ig, solusi sism liar, liarisasi, ksabila iik ksimbaga, kriria Rouh

Lebih terperinci

Ibnu Maja, S.Si.,M.M Staf UP.MPK, Politeknik Negeri Sriwijaya Palembang Abstraks

Ibnu Maja, S.Si.,M.M Staf UP.MPK, Politeknik Negeri Sriwijaya Palembang Abstraks SOLUSI SISTEM PERSAMAAN DIFERENSIAL LINEAR BIASA TINGKAT- DENGAN METODE TEKNIK OPERATOR Ibu Maja S.Si.M.M Saf UP.MPK Plikik Ngri Sriwijaa Palbag ibuaja76@a.c.id Absraks Sis rsaaa liar biasa igka dga dua

Lebih terperinci

Sudaryatno Sudirham ing Utari. Mengenal. 3-2 Sudaryatno S & Ning Utari, Mengenal Sifat-Sifat Material (1)

Sudaryatno Sudirham ing Utari. Mengenal. 3-2 Sudaryatno S & Ning Utari, Mengenal Sifat-Sifat Material (1) Sudarao Sudira ig Uari Mgal Sifa-Sifa Marial 3- Sudarao S & Nig Uari Mgal Sifa-Sifa Marial BAB 3 Prsaaa Globag Scrödigr Scrödigr aaka bawa prilaku lkro rasuk igkaigka rgi lkro ag diskri dala ao gikui suau

Lebih terperinci

PROYEKSI PENDUDUK PROVINSI MALUKU DENGAN MENGGUNAKAN MODEL PERTUMBUHAN LOGISTIK PADA BEBERAPA TAHUN MENDATANG

PROYEKSI PENDUDUK PROVINSI MALUKU DENGAN MENGGUNAKAN MODEL PERTUMBUHAN LOGISTIK PADA BEBERAPA TAHUN MENDATANG ROYESI ENDUDU ROVINSI MALUU DENGAN MENGGUNAAN MODEL ERTUMBUHAN LOGISTI ADA BEBERAA TAHUN MENDATANG [unuk mmnuhi ugas maa kuliah modlan] Disusun olh: 1. CAROLINA LAISINA 2. ELSA M. TAHALEA 3. FRISA NAHUWAY

Lebih terperinci

KRITERIA INVESTASI DEPARTEMEN AGRIBISNIS FEM - IPB

KRITERIA INVESTASI DEPARTEMEN AGRIBISNIS FEM - IPB KRITERIA INVESTASI DEPARTEMEN AGRIBISNIS FEM - IPB Sudi kelayaka bisis pada dasarya berujua uuk meeuka kelayaka bisis berdasarka krieria ivesasi Krieria ersebu diaaraya adalah ; 1. Nilai bersih kii (Ne

Lebih terperinci

III. METODE KAJIAN 1. Lokasi dan Waktu 2. Metode Pengumpulan Data

III. METODE KAJIAN 1. Lokasi dan Waktu 2. Metode Pengumpulan Data III. METODE KAJIAN 1. Lokasi da Waku Lokasi kajia berempa uuk kelompok dilaksaaka di kelompok peeraka sapi di Bagka Tegah, Provisi Bagka Beliug, da Kelompok Peeraka Sapi di Cisarua, Bogor, Provisi Jawa

Lebih terperinci

PEMODELAN KADAR NIKEL LATERIT DAERAH PULAU OBI DENGAN PENDEKATAN METODA ESTIMASI ORDINARI KRIGING

PEMODELAN KADAR NIKEL LATERIT DAERAH PULAU OBI DENGAN PENDEKATAN METODA ESTIMASI ORDINARI KRIGING PEMODELAN KADAR NIKEL LATERIT DAERAH PULAU OBI DENGAN PENDEKATAN METODA ESTIMASI ORDINARI KRIGING Wawan A.K. Conoras Fakultas Teknik Universitas Muhammadiyah Maluku Utara Ternate Email: wawanmine01@gmail.com

Lebih terperinci

Catatan Kuliah 8 Memahami dan Menganalisa Optimisasi Pertumbuhan

Catatan Kuliah 8 Memahami dan Menganalisa Optimisasi Pertumbuhan Caaan Kuliah 8 Mahai dan Mnganalisa Opiisasi Prubuhan. Sia dari Fungsi Eksponnsial Fungsi ksponnsial adalah ungsi ang variabl bbasna uncul sbagai pangka. Bnuk uu : b ; b > diana : variabl dpndn Conoh :

Lebih terperinci

BAB II LANDASAN TEORI. kesetimbangan, linearisasi, bilangan reproduksi dasar, analisa kestabilan, kriteria

BAB II LANDASAN TEORI. kesetimbangan, linearisasi, bilangan reproduksi dasar, analisa kestabilan, kriteria BAB II LANDASAN EORI Pada bab ii aka dibahas tori tori pdukug yag aka diguaka pada bab slajutya, atara lai modl matmatika, modl pidmik SIR klasik, ilai ig, prsamaaa difrsial, sistm prsamaa difrsial, titik

Lebih terperinci

BAB V ANALISA HASIL. Untuk mendapatkan jenis peramalan yang dinginkan terdapat banyak

BAB V ANALISA HASIL. Untuk mendapatkan jenis peramalan yang dinginkan terdapat banyak BB V NLIS HSIL 5.1 Ukura kurasi Hasil Peramala Uuk medapaka jeis peramala yag digika erdapa bayak parameer-parameer yag dapa diguaka. Seperi yag elah diuraika pada ladasa eori, parameer-parameer ersebu

Lebih terperinci

Jurnal Mutiara Pendidikan Indonesia, 10/08 (2016), 67-73

Jurnal Mutiara Pendidikan Indonesia, 10/08 (2016), 67-73 67, 1/ (16), 67-73 STUDI OPARASI IPLEENTASI URIULU PADA PEBELAJARAN ASELERASI DAN PEBELAJARAN REGULER (ajia pada las XI CI+BI IPA da las XI IPA di SAN 1 Padag) Yssi Rifmasari STIP Adzkia Padag Email :

Lebih terperinci

2.1 Persamaan Gerak Roket dalam Ruang Tiga Dimensi

2.1 Persamaan Gerak Roket dalam Ruang Tiga Dimensi BAB DASAR TEOR. Prsamaan Grak Rok dalam Ruang Tiga Dimnsi Prsamaan grak rok di bidang ruang iga dimnsi pada Taa Acuan Koordina Bnda diurunkan dari Prsamaan Dinamik Rok [Rf. ] sbagai briku: Grak Translasi

Lebih terperinci

Perbandingan Perhitungan Jumlah Penduduk Tahunan dengan Interpolasi Spline dan Simulasi Asumsi Gompertz

Perbandingan Perhitungan Jumlah Penduduk Tahunan dengan Interpolasi Spline dan Simulasi Asumsi Gompertz Prosiding Smiraa FMIPA Univrsias Lampung, Prbandingan Prhiungan Jumlah Pnduduk Tahunan dngan Inrpolasi Splin dan Simulasi Asumsi Gomprz Ds Alwin Zayani Jurusan Mamaika FMIPA Univrsias Sriwaya E-mail: dalwinzayani@yahoo.com

Lebih terperinci

Sudaryatno Sudirham ing Utari. Mengenal. Sudaryatno S & Ning Utari, Mengenal Sifat-Sifat Material (1)

Sudaryatno Sudirham ing Utari. Mengenal. Sudaryatno S & Ning Utari, Mengenal Sifat-Sifat Material (1) Sudarao Sudira ig Uari Mgal Sifa-Sifa Marial Sudarao S & Nig Uari Mgal Sifa-Sifa Marial BAB 3 Prsaaa Globag Scrödigr Scrödigr aaka bawa prilaku lkro rasuk igkaigka rgi lkro ag diskri dala ao gikui suau

Lebih terperinci

LAMPIRAN I GREEK ALPHABET

LAMPIRAN I GREEK ALPHABET LAMPIRAN I GREEK ALPHABE Α, Alpha Μ, µ Mu Ψ, Psi Β, β Ba Ν, ν Nu Ω, ω Oga. Γ, γ Gaa, δ Dla Ε, ε Epsilo Ζ, ζ Za Η, η Ea Θ, θ ha Ι, ι Ioa Κ, κ Kappa Λ, λ Labda Ξ, ξ i Ο,ο Oico Π, π Pi Ρ, ρ Rho Σ, σ Siga

Lebih terperinci

Usulan Perencanaan dan Pengendalian Persediaan Obat pada Gudang Farmasi Klinik XYZ dengan Menggunakan Metode EOQ

Usulan Perencanaan dan Pengendalian Persediaan Obat pada Gudang Farmasi Klinik XYZ dengan Menggunakan Metode EOQ Prforma (204) Vol. 3, o.: 29-40 Usula Prcaaa da Pgdalia Prsdiaa Oba pada Gudag Farmasi Kliik XYZ dga Mgguaka Mod EOQ Riggo Ismoyo Buwoo ), Yusuf Priyadari 2), da Wakhid Ahmad Jauhari *2) ) Mahasiswa Jurusa

Lebih terperinci

x 4 x 3 x 2 x 5 O x 1 1 Posisi, perpindahan, jarak x 1 t 5 t 4 t 3 t 2 t 1 FI1101 Fisika Dasar IA Pekan #1: Kinematika Satu Dimensi Dr.

x 4 x 3 x 2 x 5 O x 1 1 Posisi, perpindahan, jarak x 1 t 5 t 4 t 3 t 2 t 1 FI1101 Fisika Dasar IA Pekan #1: Kinematika Satu Dimensi Dr. Pekan #1: Kinemaika Sau Dimensi 1 Posisi, perpindahan, jarak Tinjau suau benda yang bergerak lurus pada suau arah erenu. Misalnya, ada sebuah mobil yang dapa bergerak maju aau mundur pada suau jalan lurus.

Lebih terperinci

BAB V ANALISA DAN PEMBAHASAN. Tabel V.1 Batasan Kadar Zona Endapan Nikel Laterit. % berat Ni % berat Fe % berat Mg. Max Min Max Min Max Min

BAB V ANALISA DAN PEMBAHASAN. Tabel V.1 Batasan Kadar Zona Endapan Nikel Laterit. % berat Ni % berat Fe % berat Mg. Max Min Max Min Max Min BAB V ANALISA DAN PEMBAHASAN 5.1. Penentuan Zona Endapan Nikel Laterit Penentuan zona endapan nikel laterit dilakukan setelah preparasi data selesai dimana zona dikonstruksi berdasarkan parameter yang

Lebih terperinci

MATEMATIKA TERAPAN I. REVIEW

MATEMATIKA TERAPAN I. REVIEW MATEMATIKA TERAPAN Dafar isi : I. Rviw Dfinisi Dasar Fungsi Variabl Turunan/Drivaif Bbrapa auran pada oprasi urunan Laihan Soal Ingral Bbrapa sifa pada oprasi ingral Bbrapa sifa rigonomri ang prlu diprhaikan

Lebih terperinci

BAB 1 PENDAHULUAN. Pertumbuhan ekonomi merupakan salah satu ukuran dari hasil pembangunan yang

BAB 1 PENDAHULUAN. Pertumbuhan ekonomi merupakan salah satu ukuran dari hasil pembangunan yang BAB 1 PENDAHULUAN 1.1 Laar Belakang Perumbuhan ekonomi merupakan salah sau ukuran dari hasil pembangunan yang dilaksanakan khususnya dalam bidang ekonomi. Perumbuhan ersebu merupakan rangkuman laju perumbuhan

Lebih terperinci

Catatan Teknik (Technical Notes) Pengerjaan Metoda Inversi Integral pada Perumusan Persamaan Muka Air Gelombang Air Nonlinier

Catatan Teknik (Technical Notes) Pengerjaan Metoda Inversi Integral pada Perumusan Persamaan Muka Air Gelombang Air Nonlinier Huahaa ISSN 085-98 Jural Toris da Trapa Bidag Rayasa Sipil Caaa Ti Tchical Nos Pgrjaa Moda Ivrsi Igral pada Prumusa Prsamaa Mua Air Glombag Air Noliir Syawaluddi Huahaa Klompo Kahlia Ti Klaua, Faulas Ti

Lebih terperinci

MOHAMAD ISHLAHUL AZIZ

MOHAMAD ISHLAHUL AZIZ APLIKASI VISUAL BASIC DALAM PENENTUAN KADAR KOMPOSIT ENDAPAN NIKEL LATERIT; STUDI KASUS ENDAPAN NIKEL LATERIT PULAU GEE DAN PULAU PAKAL, HALMAHERA TIMUR, MALUKU UTARA TUGAS AKHIR Diajukan sebagai salah

Lebih terperinci

Rumus-rumus yang Digunakan

Rumus-rumus yang Digunakan Saisika Uipa Surabaya 4. Sampel Tuggal = Rumus-rumus yag Diguaka s..... Sampel berkorelasi D D N N N...... 3. Sampel Bebas a. Uuk varias sama... 3 aau x x s g... 4 b. Sampel Heeroge Guaka Uji Corha - Cox

Lebih terperinci

BAB 3 METODE PENELITIAN

BAB 3 METODE PENELITIAN BAB 3 METODE PENELITIAN 3 Meode Pegumpula Daa 3 Jeis Daa Pada peeliia ii aka megguaka jeis daa yag bersifa kuaiaif Daa kuaiaif adalah daa yag berbeuk agka / omial Dalam peeliia ii aka megguaka daa pejuala

Lebih terperinci

PENGUJIAN HIPOTESIS. Hipotesis Statistik : pernyataan atau dugaan mengenai satu atau lebih populasi.

PENGUJIAN HIPOTESIS. Hipotesis Statistik : pernyataan atau dugaan mengenai satu atau lebih populasi. . Pedahulua PENGUJIAN HIPOTESIS Hipoesis Saisik : peryaaa aau dugaa megeai sau aau lebih populasi. Pegujia hipoesis berhubuga dega peerimaa aau peolaka suau hipoesis. Kebeara (bear aau salahya) suau hipoesis

Lebih terperinci

BAB 3 PERSAMAAN DIFFERENSIAL UNTUK MENENTUKAN HARGA SUATU ASET TURUNAN

BAB 3 PERSAMAAN DIFFERENSIAL UNTUK MENENTUKAN HARGA SUATU ASET TURUNAN BAB 3 PERSAMAAN DIFFERENSIAL UNTUK MENENTUKAN HARGA SUATU ASET TURUNAN Pmbahasan harga opsi idak dapa dilpaskan dari pmbahasan nang skurias lain yang brhubungan dngan haga opsi. Shingga prlu dibahas masalah

Lebih terperinci

( α = 0, 05 ) rumus yang digunakan untuk menentukan jumlah anggota sampel adalah:

( α = 0, 05 ) rumus yang digunakan untuk menentukan jumlah anggota sampel adalah: BAB LANDASAN TEORI Pramala adalah giaa umu mmpriraa apa ag aa rjadi pada masa ag aa daag brdasara pgalama di masa lalu. Mod pramala ag srig diguaa dalam oomi da duia usaha adalah dr wau (im sris).. Bbrapa

Lebih terperinci

PERLUASAN METODE NEWTON DENGAN PENDEKATAN PARABOLIK

PERLUASAN METODE NEWTON DENGAN PENDEKATAN PARABOLIK PERLUASAN METDE NEWTN DENGAN PENDEKATAN PARABLIK Abdul Rahma, Supriadi Putra, Bustami Mahasiswa Program Studi S Matmatika Dos JurusaMatmatika Fakultas Matmatika da Ilmu Pgtahua Alam Uivrsitas Riau Kampus

Lebih terperinci

Peranan Formulasi Inversi pada Fungsi Karakteristik Suatu Variabel Acak

Peranan Formulasi Inversi pada Fungsi Karakteristik Suatu Variabel Acak Pranan Formulasi Invrsi pada Fungsi Karakrisik Suau Variabl Acak Jon Maspupu Pusfasainsa LAPAN, Jl Dr Djundjunan No 33 Bandung 473, lp 66 Ps 6 Fax 64998 E-mail: jon_mspp@yaoocom Absrac: In probabiliy ory,

Lebih terperinci

S - 1 Penggunaan Metode Bayesian Obyektif dalam Analisis Pengukuran Tingkat Kepuasan Pelanggan Berdasarkan Kuesioner

S - 1 Penggunaan Metode Bayesian Obyektif dalam Analisis Pengukuran Tingkat Kepuasan Pelanggan Berdasarkan Kuesioner PROSIDING ISBN : 978 979 6353 6 3 S - Pgguaa Mtod Baysia Obyktif dalam Aalisis Pgukura Tigkat Kpuasa Plagga Brdasarka Kusior Adi Stiawa Program Studi Matmatika, Fakultas Sais da Matmatika Uivrsitas Krist

Lebih terperinci

BAB 1 PENDAHULUAN. Sumber Daya Alam (SDA) yang tersedia merupakan salah satu pelengkap alat

BAB 1 PENDAHULUAN. Sumber Daya Alam (SDA) yang tersedia merupakan salah satu pelengkap alat BAB 1 PENDAHULUAN 1.1 Laar Belakang Sumber Daya Alam (SDA) yang ersedia merupakan salah sau pelengkap ala kebuuhan manusia, misalnya anah, air, energi lisrik, energi panas. Energi Lisrik merupakan Sumber

Lebih terperinci

BAB 1 PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang

BAB 1 PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang BAB 1 PENDAHULUAN 1.1 Laar Belakang Perumbuhan ekonomi merupakan salah sau ukuran dari hasil pembangunan yang dilaksanakan khususnya dalam bidang ekonomi. Perumbuhan ersebu merupakan rangkuman laju-laju

Lebih terperinci

BAB III TEORI MEDAN KUANTUM UNTUK FORWARD RATES DENGAN VOLATILITAS STOKASTIK Lagrangian Forward Rates dengan Volatilitas Deterministik

BAB III TEORI MEDAN KUANTUM UNTUK FORWARD RATES DENGAN VOLATILITAS STOKASTIK Lagrangian Forward Rates dengan Volatilitas Deterministik BAB III EORI MEAN KUANUM UNUK FORWAR RAES ENGAN VOLAILIAS SOKASIK 3 Lagragia Forward Ras dga Volailias rmiisik Prama aka dibaas scara sigka ag pigya ori mda orward ras dga volailias drmiisik Sbagai buk

Lebih terperinci

Volume 1, Nomor 1, Juni 2007 ISSN

Volume 1, Nomor 1, Juni 2007 ISSN Volume, Nomor, Juni 7 ISSN 978-77 Barekeng, Juni 7 hal6-5 Vol No ANALISIS VARIANS MULTIVARIAT PADA EKSPERIMEN DENGAN RANCANGAN ACAK LENGKAP (Variance Mulivaria Analysis for Experimen wih Complee Random

Lebih terperinci

MODEL DUA LEVEL SEASONAL AUTOREGRESSIVE HIBRIDA ARIMA-ANFIS UNTUK PERAMALAN BEBAN LISTRIK JANGKA PENDEK DI JAWA BALI

MODEL DUA LEVEL SEASONAL AUTOREGRESSIVE HIBRIDA ARIMA-ANFIS UNTUK PERAMALAN BEBAN LISTRIK JANGKA PENDEK DI JAWA BALI MODEL DUA LEVEL SEASONAL AUTOREGRESSIVE HIBRIDA ARIMA-ANFIS UNTUK PERAMALAN BEBAN LISTRIK JANGKA PENDEK DI JAWA BALI Indah Puspiasari, M. Sahid Akbar, Suharono Mahasiswa Jurusan Saisika ITS Dosn Jurusan

Lebih terperinci

BAB 2 TINJAUAN TEORITIS. Peramalan adalah kegiatan untuk memperkirakan apa yang akan terjadi di masa

BAB 2 TINJAUAN TEORITIS. Peramalan adalah kegiatan untuk memperkirakan apa yang akan terjadi di masa BAB 2 TINJAUAN TEORITI 2.1. Pengerian-pengerian Peramalan adalah kegiaan unuk memperkirakan apa yang akan erjadi di masa yang akan daang. edangkan ramalan adalah suau siuasi aau kondisi yang diperkirakan

Lebih terperinci

BAB 2 LANDASAN TEORI

BAB 2 LANDASAN TEORI 35 BAB LANDASAN TEORI Meode Dekomposisi biasanya mencoba memisahkan iga komponen erpisah dari pola dasar yang cenderung mencirikan dere daa ekonomi dan bisnis. Komponen ersebu adalah fakor rend (kecendrungan),

Lebih terperinci

BAB IV PENGOLAHAN KOMPOSIT ZONA, ANALISIS STATISTIK DAN PENYAJIAN DATA HASIL OLAHAN Konstruksi Zona Endapan dan Optimasi Zona

BAB IV PENGOLAHAN KOMPOSIT ZONA, ANALISIS STATISTIK DAN PENYAJIAN DATA HASIL OLAHAN Konstruksi Zona Endapan dan Optimasi Zona BAB IV PENGOLAHAN KOMPOSIT ZONA, ANALISIS STATISTIK DAN PENYAJIAN DATA HASIL OLAHAN 4.1. Konstruksi Zona Endapan dan Optimasi Zona Penentuan zana endapan dilakukan setelah data dianalisis secara statistik

Lebih terperinci

BAB 2 TINJAUAN TEORITIS. dari bahasa Yunani yang berarti Demos adalah rakyat atau penduduk,dan Grafein

BAB 2 TINJAUAN TEORITIS. dari bahasa Yunani yang berarti Demos adalah rakyat atau penduduk,dan Grafein BAB 2 TINJAUAN TEORITIS 2.1 Pengerian Demografi Keadaan penduduk sanga era kaiannya dengan demografi. Kaa demografi berasal dari bahasa Yunani yang berari Demos adalah rakya aau penduduk,dan Grafein adalah

Lebih terperinci

BAB 2 LANDASAN TEORI. pada masa mendatang. Peramalan penjualan adalah peramalan yang mengkaitkan berbagai

BAB 2 LANDASAN TEORI. pada masa mendatang. Peramalan penjualan adalah peramalan yang mengkaitkan berbagai BAB 2 LANDASAN TEORI 2.1 Pegeria Peramala (orecasig) Peramala (orecasig) adalah suau kegiaa yag memperkiraka apa yag aka erjadi pada masa medaag. Peramala pejuala adalah peramala yag megkaika berbagai

Lebih terperinci

Kapasitor & Rangkaian RC

Kapasitor & Rangkaian RC LISTIK DINAMIK () Kapasir & angkaian BAB 5 Fisika Dasar II 85 . PENDAHULUAN Mdl Kapasir prama dicipakan di Blanda, panya ka Lydn pada abad k8 lh para ksprimnalis fisika. Karnanya ala ini dinamakan Lydn

Lebih terperinci

Filosofi Dasar. Konsep Dasar Susunan Antena. Superposisi Medan Listrik. Oleh : Nachwan Mufti Adriansyah, ST, MT

Filosofi Dasar. Konsep Dasar Susunan Antena. Superposisi Medan Listrik. Oleh : Nachwan Mufti Adriansyah, ST, MT Oulin TTG3D3 Anna Mul#4a Anna an Prpagasi Knsp Dasar Susunan Anna Olh : Nachwan Mufi Ariansah, ST, MT Filsfi Dasar: Suprpsisi Man Lisrik Susunan Sumbr Tiik Isrpis Prinsip Prkalian Diagram an Sinsa Paa

Lebih terperinci

METODE PENELITIAN. Lokasi dan Waktu Penelitian. sampai dengan April 2008, di DAS Waeruhu, yang secara administratif terletak di

METODE PENELITIAN. Lokasi dan Waktu Penelitian. sampai dengan April 2008, di DAS Waeruhu, yang secara administratif terletak di 8 METODE PENELITIAN Lokasi da Waku Peeliia Peeliia ii dilaksaaka selama 3 bula, erhiug sejak bula Februari sampai dega April 2008, di DAS Waeruhu, yag secara admiisraif erleak di wilayah Kecamaa Sirimau,

Lebih terperinci

B. DESKRIPSI SINGKAT MATA KULIAH

B. DESKRIPSI SINGKAT MATA KULIAH A. IDENTITAS MATA KULIAH Nama Maa Kuliah : Kalkulus 1 Kode Maa Kuliah : MUG1A4 SKS : 4 (empa) Jeis : Maa kuliah wajib Jam pelaksaaa : Taap muka di kelas = 4 jam per peka Tuorial/ resposi Semeser / Tigka

Lebih terperinci

Elektron Sebagai Gelombang

Elektron Sebagai Gelombang Elro Sbaai Glomba Sudaryao Sudirham Dalam prmbaa pmahama mai aom, d Broli maua posula bahwa paril ya brra da cpaa ru dapa dipada sbaai lomba ya mramba da arah ya sama da arah cpaa paril. Da posula rsbu,

Lebih terperinci

TEORI ANTRIAN. Elemen Dasar Model Antrian. Distribusi Poisson dan eksponensial. =, t 0, dimana E { t}

TEORI ANTRIAN. Elemen Dasar Model Antrian. Distribusi Poisson dan eksponensial. =, t 0, dimana E { t} Elm Dasar Modl Atria. TEORI ANTRIAN Aktor utama customr da srvr. Elm dasar :. distribusi kdataga customr.. distribusi waktu playaa. 3. disai fasilitas playaa (sri, parall atau jariga). 4. disipli atria

Lebih terperinci

Didownload dari ririez.blog.uns.ac.id BAB I PENDAHULUAN

Didownload dari ririez.blog.uns.ac.id BAB I PENDAHULUAN BAB I PENDAHULUAN A. Laar Blakag Masalah Pramala (forcasig) mrupaka bagia vial bagi siap orgaisasi bisis da uuk siap pgambila kpuusa maajm yag saga sigifika. Pramala mjadi dasar bagi prcaaa jagka pajag

Lebih terperinci

PENGEMBANGAN MODEL DO-BOD DALAM PENGELOLAAN KUALITAS AIR SUNGAI CILIWUNG 1) (The DO-BOD Model Develompent for Ciliwung River Water Quality Management)

PENGEMBANGAN MODEL DO-BOD DALAM PENGELOLAAN KUALITAS AIR SUNGAI CILIWUNG 1) (The DO-BOD Model Develompent for Ciliwung River Water Quality Management) Pngmbangan Modl DO-BOD dalam Pnglolaan Kualias Air Sungai Ciliwung (W. Asono al. PENGEMBANGAN MODEL DO-BOD DALAM PENGELOLAAN KUALITAS AIR SUNGAI CILIWUNG 1 (Th DO-BOD Modl Dvlompn for Ciliwung Rivr War

Lebih terperinci

METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR

METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR Vol. 9. No., 0 Jural Sais, Tkologi da Idustri METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR Supriadi Putra, Ria Kuriawati, Asmara Karma sputra@uri.ac.id Laboratorium Matmatika Trapa Jurusa

Lebih terperinci

TEORI ANTRIAN. A. Definisi dan Unsur-unsur Dasar Model Antrian

TEORI ANTRIAN. A. Definisi dan Unsur-unsur Dasar Model Antrian TEORI ANTRIAN Tori atria mrupaka studi matmatis mgai atria atau waitig lis yag di dalamya disdiaka bbrapa altratif modl matmatika yag dapat diguaka utuk mtuka bbrapa karaktristik da optimasi dalam pgambila

Lebih terperinci

ADSORPSI METHYLEN BLUE DENGAN ABU DASAR PT.IPMOMI PROBOLINGGO JAWA TIMUR DAN ZEOLIT BERKARBON

ADSORPSI METHYLEN BLUE DENGAN ABU DASAR PT.IPMOMI PROBOLINGGO JAWA TIMUR DAN ZEOLIT BERKARBON Prosiding Skripsi Smsr Gasal 2009/2010 ADSORPSI METHYLEN BLUE DENGAN ABU DASAR PT.IPMOMI PROBOLINGGO JAWA TIMUR DAN ZEOLIT BERKARBON Inan Prmaa Sari*, Nurul Widiasui 1 Jurusan Kimia, Fakulas Mamaika dan

Lebih terperinci

BAB II TINJAUAN PUSTAKA. investor untuk mengetahui apakah saham yang akan dibeli mahal atau murah. Jika

BAB II TINJAUAN PUSTAKA. investor untuk mengetahui apakah saham yang akan dibeli mahal atau murah. Jika BAB II TINJAUAN PUSTAKA.. Pedahulua Meeuka hara wajar dari suau saham saa pei dilakuka bai ivesor uuk meeahui apakah saham ya aka dibeli mahal aau murah. Jika ivesor ii membeli suau saham, maka saalah

Lebih terperinci

BAB 2 TINJAUAN TEORI. Ramalan pada dasarnya merupakan dugaan atau perkiraan mengenai terjadinya suatu

BAB 2 TINJAUAN TEORI. Ramalan pada dasarnya merupakan dugaan atau perkiraan mengenai terjadinya suatu BAB 2 TINJAUAN TEORI 2.1 Pegeria Peramala Ramala pada dasarya merupaka dugaa aau perkiraa megeai erjadiya suau kejadia aau perisiwa di waku yag aka daag. Peramala merupaka sebuah ala bau yag peig dalam

Lebih terperinci

METODE SECANT-MIDPOINT NEWTON UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR. Supriadi Putra

METODE SECANT-MIDPOINT NEWTON UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR. Supriadi Putra METODE SENT-MIDPOINT NEWTON UNTUK MENYELESIKN PERSMN NONLINER Supriadi Putra sputra@uri.ac.id Laboratorium Komputasi Jurusa Matmatika Fakultas Matmatika da Ilmu Pgtahua lam Uivrsitas Riau Kampus Biawidya

Lebih terperinci

GERAK LURUS BESARAN-BESARAN FISIKA PADA GERAK KECEPATAN DAN KELAJUAN PERCEPATAN GLB DAN GLBB GERAK VERTIKAL

GERAK LURUS BESARAN-BESARAN FISIKA PADA GERAK KECEPATAN DAN KELAJUAN PERCEPATAN GLB DAN GLBB GERAK VERTIKAL Suau benda dikaakan bergerak manakalah kedudukan benda iu berubah erhadap benda lain yang dijadikan sebagai iik acuan. Benda dikaakan diam (idak bergerak) manakalah kedudukan benda iu idak berubah erhadap

Lebih terperinci

BAB II LANDASAN TEORI

BAB II LANDASAN TEORI A II LANDASAN TEORI. Distribusi Pluag Diisi. (Walpol da M rs 995) Jika X adalah suatu variabl radom kotiu maka ugsi dsitas pluaga adalah suatu ugsi ag mmuhi kodisi: i. ; utuk x (- ) ii. = iii. = (.) Diisi.

Lebih terperinci

BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN

BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN 4.. Hasil Peneliian 4... Daa Hasil Peneliian Dari hasil peneliian diperoleh daa kemampuan dribble. hasilnya sebagai mana pada abel I (dilampirkan) 4... Deskripsi

Lebih terperinci

Beberapa Definisi Ruang Contoh Kejadian dan Peluang Definisi L.1 (Ruang contoh dan kejadian) . Definisi L.2 (Kejadian lepas )

Beberapa Definisi Ruang Contoh Kejadian dan Peluang Definisi L.1 (Ruang contoh dan kejadian) .   Definisi L.2 (Kejadian lepas ) 33 LAMPIRAN 34 35 Beberapa Defiisi Ruag Cooh Kejadia da Peluag Suau percobaa yag dapa diulag dalam kodisi yag sama, yag hasilya idak dapa diprediksi dega epa eapi kia bisa megeahui semua kemugkia hasil

Lebih terperinci

PENDAHULUAN INTERVAL KEPERCAYAAN PENAKSIRAN TITIK PENAKSIRAN INTERVAL 5/14/2012 KANIA EVITA DEWI

PENDAHULUAN INTERVAL KEPERCAYAAN PENAKSIRAN TITIK PENAKSIRAN INTERVAL 5/14/2012 KANIA EVITA DEWI 5/4/0 INTERVAL KEPERCAYAAN Poulai θ= μ,, π PENDAHULUAN amlig amel θˆ=,, KANIA EVITA DEWI Peakira arameer ada cara:. Peakira iik. Peakira ierval aau ierval keercayaa PENAKSIRAN TITIK Peakira iik -> Jika

Lebih terperinci

BAB IV PENYUSUNAN DAN PENGOLAHAN DATA

BAB IV PENYUSUNAN DAN PENGOLAHAN DATA BAB IV PENYUSUNAN DAN PENGOLAHAN DATA Dalam studi penelitian Permodelan dan Estimasi Sumberdaya Nikel Laterit di Pulau Gee, Halmahera Timur Propinsi Maluku Utara ini data awal yang digunakan berasal dari

Lebih terperinci

BAB III HASIL DAN PEMBAHASAN. A. Permasalahan Nyata Penyebaran Penyakit Tuberculosis

BAB III HASIL DAN PEMBAHASAN. A. Permasalahan Nyata Penyebaran Penyakit Tuberculosis BAB III HASIL DAN PEMBAHASAN A. Permasalahan Nyaa Penyebaran Penyaki Tuberculosis Tuberculosis merupakan salah sau penyaki menular yang disebabkan oleh bakeri Mycobacerium Tuberculosis. Penularan penyaki

Lebih terperinci

PENGUJIAN HIPOTESIS. pernyataan atau dugaan mengenai satu atau lebih populasi.

PENGUJIAN HIPOTESIS. pernyataan atau dugaan mengenai satu atau lebih populasi. PENGUJIAN HIPOTESIS 1. PENDAHULUAN Hipoesis Saisik : pernyaaan aau dugaan mengenai sau aau lebih populasi. Pengujian hipoesis berhubungan dengan penerimaan aau penolakan suau hipoesis. Kebenaran (benar

Lebih terperinci

BAGIAN 2 TOPIK 5. andhysetiawan

BAGIAN 2 TOPIK 5. andhysetiawan BAGIAN OIK 5 adhyseiawa Isi Maeri Modulasi Aliudo AM Modulasi Frekuesi FM adhyseiawa MODULASI AMLIUDO DAN MODULASI ANGULAR SUDU Modulasi roses erubaha karakerisik aau besara gelobag ebawa, euru ola gelobag

Lebih terperinci

III KERANGKA PEMIKIRAN

III KERANGKA PEMIKIRAN III KERANGKA PEMIKIRAN 3.1 Teori Risiko Produksi Dalam eori risiko produksi erlebih dahulu dijelaskan mengenai dasar eori produksi. Menuru Lipsey e al. (1995) produksi adalah suau kegiaan yang mengubah

Lebih terperinci

Fungsi dan Grafik Diferensial dan Integral

Fungsi dan Grafik Diferensial dan Integral Sudarano Sudirham Sudi Mandiri Fungi dan Grafik Difrnial dan Ingral Sudarano Sudirham, Fungi dan Grafik, Difrnial dan Ingral Darublic 6 Pramaan Difrnial Ord Dua 6.. Pramaan Difrnial Linir Ord Dua Scara

Lebih terperinci

BAB 2 KINEMATIKA. A. Posisi, Jarak, dan Perpindahan

BAB 2 KINEMATIKA. A. Posisi, Jarak, dan Perpindahan BAB 2 KINEMATIKA Tujuan Pembelajaran 1. Menjelaskan perbedaan jarak dengan perpindahan, dan kelajuan dengan kecepaan 2. Menyelidiki hubungan posisi, kecepaan, dan percepaan erhadap waku pada gerak lurus

Lebih terperinci

Bab IV Analisis Statistik dan Distribusi Lubang Bor

Bab IV Analisis Statistik dan Distribusi Lubang Bor Bab IV Analisis Statistik dan Distribusi Lubang Bor 4.1. Analisis Statistik Analisis statistik dan geostatistik dalam penelitian ini hanya dilakukan pada saprolit dan limonit dari profil nikel laterit.

Lebih terperinci

SISTEM PENGOLAHAN ISYARAT. Kuliah 6 Transformasi Fourier Diskret

SISTEM PENGOLAHAN ISYARAT. Kuliah 6 Transformasi Fourier Diskret TKE 43 SISTEM PEGOLAHA ISYARAT Kuliah 6 Tafomai Foui Dik Idah Suilawai, S.T., M.Eg. Pogam Sudi Tkik Elko Fakula Tkik da Ilmu Komu Uivia Mcu Buaa Yogyakaa 9 KULIAH 6 SISTEM PEGOLAHA ISYARAT TRASFORMASI

Lebih terperinci

BAB 2 LANDASAN TEORI. Produksi padi merupakan suatu hasil bercocok tanam yang dilakukan dengan

BAB 2 LANDASAN TEORI. Produksi padi merupakan suatu hasil bercocok tanam yang dilakukan dengan BAB 2 LANDASAN TEORI 2.1. Produksi Produksi padi merupakan suau hasil bercocok anam yang dilakukan dengan penanaman bibi padi dan perawaan sera pemupukan secara eraur sehingga menghasilkan suau produksi

Lebih terperinci

III METODE PENELITIAN

III METODE PENELITIAN III METODE PENELITIAN 3.1 Waku dan Tempa Peneliian Peneliian mengenai konribusi pengelolaan huan rakya erhadap pendapaan rumah angga dilaksanakan di Desa Babakanreuma, Kecamaan Sindangagung, Kabupaen Kuningan,

Lebih terperinci

ESTIMASI TITIK BAYESIAN OBYEKTIF

ESTIMASI TITIK BAYESIAN OBYEKTIF ESTIMASI TITIK BAYESIAN OBYEKTIF Adi Stiawa (adi_stia_3@yahoo.com) Program Studi Matmatika, Fakultas Sais da Matmatika Uivrsitas Krist Satya Wacaa Jl Dipogoro 52-6 Salatiga 57, Idosia Abstrak Estimasi

Lebih terperinci

IV. METODE PENELITIAN

IV. METODE PENELITIAN IV. METODE PENELITIAN 4.1 Lokasi dan Waku Peneliian Peneliian ini dilaksanakan pada kasus pengolahan ikan asap IACHI Peikan Cia Halus (PCH) yang erleak di Desa Raga Jaya Kecamaan Ciayam, Kabupaen Bogor,

Lebih terperinci

Jurusan Teknik Sipil Fakultas Teknik Sipil dan Perencanaan Universitas Mercu Buana MODUL PERTEMUAN KE 3. MATA KULIAH : FISIKA DASAR (4 sks)

Jurusan Teknik Sipil Fakultas Teknik Sipil dan Perencanaan Universitas Mercu Buana MODUL PERTEMUAN KE 3. MATA KULIAH : FISIKA DASAR (4 sks) MODUL PERTEMUAN KE 3 MATA KULIAH : (4 sks) MATERI KULIAH: Jarak, Kecepaan dan Percepaan; Gerak Lurus Berauran, Percepaan; Gerak Lurus Berauran, Gerak Lurus Berubah Berauran POKOK BAHASAN: GERAK LURUS 3-1

Lebih terperinci

Analisis Rangkaian Listrik

Analisis Rangkaian Listrik Aalii Ragkaia Lirik Jilid- Sudaryao Sudirham Darpublic Edii Nopmbr Aalii Ragkaia Lirik Jilid Aalii Trai, Traformai Laplac, Traformai Fourir, Modl Sim olh Sudaryao Sudirham i Hak cipa pada puli. SUDIRHAM,

Lebih terperinci

BAB 2 TINJAUAN TEORITIS. Kegiatan untuk memperkirakan apa yang akan terjadi pada masa yang akan datang

BAB 2 TINJAUAN TEORITIS. Kegiatan untuk memperkirakan apa yang akan terjadi pada masa yang akan datang BAB 2 TINJAUAN TEORITIS 2.1 Pengerian dan Manfaa Peramalan Kegiaan unuk mempeirakan apa yang akan erjadi pada masa yang akan daang disebu peramalan (forecasing). Sedangkan ramalan adalah suau kondisi yang

Lebih terperinci

ANALISIS INVESTASI PENAMBANGAN PASIR DAN BATU DITINJAU DARI SEGI TEKNIS DAN BIAYA

ANALISIS INVESTASI PENAMBANGAN PASIR DAN BATU DITINJAU DARI SEGI TEKNIS DAN BIAYA ANALISIS INVESTASI PENAMBANGAN PASIR DAN BATU DITINJAU DARI SEGI TEKNIS DAN BIAYA Laar Belakag Masalah Semaki berambah pesaya pembagua dibidag kosruksi maka meyebabka meigka pula kebuuha aka meerial-maerial

Lebih terperinci

BAB 2 SOLUSI NUMERIK PERSAMAAN

BAB 2 SOLUSI NUMERIK PERSAMAAN BAB SOLUSI NUMERIK PERSAMAAN Dalam sais da rkayasa, kita srigkali harus mcari akar solusi dari prsamaa f 0. Jika f mrupaka fugsi poliomial liar atau kuadratis, solusi ksakya mudah utuk didapatka kara rumusya

Lebih terperinci

Bab I Pendahuluan BAB I PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang

Bab I Pendahuluan BAB I PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Sebagai salah satu negara yang mempunyai sumber daya alam yang sangat besar, Indonesia mempunyai kesempatan untuk mengembangkan segala potensi yang ada yang seyogyanya

Lebih terperinci

Aplikasi Metode Seismik 4D untuk Memantau Injeksi Air pada Lapangan Minyak Erfolg

Aplikasi Metode Seismik 4D untuk Memantau Injeksi Air pada Lapangan Minyak Erfolg Aplikasi Meode Seismik 4D unuk Memanau Injeksi Air pada Lapangan Minyak Erfolg Prillia Aufa Adriani, Gusriyansyah Mishar, Supriyano Absrak Lapangan minyak Erfolg elah dieksploiasi sejak ahun 1990 dan sekarang

Lebih terperinci

BAB II TINJAUAN TEORITIS

BAB II TINJAUAN TEORITIS BAB II TIJAUA TEORITIS 2.1 Peramalan (Forecasing) 2.1.1 Pengerian Peramalan Peramalan dapa diarikan sebagai beriku: a. Perkiraan aau dugaan mengenai erjadinya suau kejadian aau perisiwa di waku yang akan

Lebih terperinci

METODE TRANSFORMASI ELZAKI DALAM MENYELESAIKAN PERSAMAAN DIFERENSIAL BIASA LINEAR ORDE-N DENGAN KOEFISIEN KONSTANTA. Mahasiswa Program S1 Matematika 2

METODE TRANSFORMASI ELZAKI DALAM MENYELESAIKAN PERSAMAAN DIFERENSIAL BIASA LINEAR ORDE-N DENGAN KOEFISIEN KONSTANTA. Mahasiswa Program S1 Matematika 2 METODE TRANSFORMASI ELZAKI DALAM MENYELESAIKAN PERSAMAAN DIFERENSIAL BIASA LINEAR ORDE-N DENGAN KOEFISIEN KONSTANTA Roki Nuari *, Aziskha, Edag Lily Mahasiswa Program S Maemaika Dose Jurusa Maemaika Fakulas

Lebih terperinci

BAB 1 PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang

BAB 1 PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang BAB 1 PENDAHULUAN 1.1 Laar Belakang Air merupakan kebuuhan pokok bagi seiap makhluk hidup di dunia ini ermasuk manusia. Air juga merupakan komponen lingkungan hidup yang pening bagi kelangsungan hidup

Lebih terperinci

Proyeksi Penduduk Provinsi Riau Menggunakan Metode Campuran

Proyeksi Penduduk Provinsi Riau Menggunakan Metode Campuran Saisika, Vol. 10 No. 2, 129 138 Nopember 2010 Proyeksi Penduduk Provinsi Riau 2010-2015 Menggunakan Meode Campuran Ari Budi Uomo, Yaya Karyana, Tei Sofia Yani Program Sudi Saisika, Universias Islam Bandung

Lebih terperinci

MODEL PREDATOR DAN PREY DENGAN MODEL SUSCEPTIBLE - INFECTED SUSCEPTIBLE. Jl. Prof. H. Soedarto, S.H. Tembalang Semarang

MODEL PREDATOR DAN PREY DENGAN MODEL SUSCEPTIBLE - INFECTED SUSCEPTIBLE. Jl. Prof. H. Soedarto, S.H. Tembalang Semarang MODEL PREDATOR DAN PREY DENGAN MODEL SUSCEPTIBLE - INFECTED SUSCEPTIBLE Firsy Nur Hidayai Sunarsih Djuwandi Program Sudi Maemaika F.MIPA Universias Diponegoro Jl. Prof. H. Soedaro S.H. Tembalang Semarang

Lebih terperinci