PROSEDUR PENGENDALIAN IBU HAMIL DI KLINIK KESIHATAN

KEMENTERIAN KESIHATAN MALAYSIA PEJABAT KESIHATAN KOTA TINGGI, JOHOR PROSEDUR PENGENDALIAN IBU HAMIL DI KLINIK KESIHATAN NO KELUARAN : 04 NO RUJUKAN : JOH-PKKT-PK-AKK01 NO PINDAAN : 01 TARIKH KUATKUASA : 1 OGOS 2015 PROSEDUR PENGENDALIAN IBU HAMIL DI KLINIK KESIHATAN NAMA TANDATANGAN DISEDIAKAN OLEH Dr Fazilahton Binti Rajulin Pegawai Perubatan UD54 Cetakkan Komputer DISEMAK OLEH Dr Fazilahton Binti Rajulin Pegawai Perubatan UD54 Ketua Pengawal Dokumen Cetakkan Komputer DILULUSKAN OLEH Dr Rahayu Binti Mohd.Yusof Pegawai Perubatan UD54 Wakil Pengurusan Cetakkan Komputer

1.0 OBJEKTIF Prosedur ini menerangkan langkah-langkah yang perlu diambil semasa menjalankan Klinik Ibu Hamil untuk mengesan dan mengenalpasti masalah bagi mengurangkan berlakunya mobiditi dan mortality bagi ibu dan bayi yang dikandungnya. 2.0 SKOP Prosedur ini digunapakai oleh petugas-pertugas kesihatan bagi menjalankan klinik antenatal di Klinik Kesihatan Ibu Dan Anak, Klinik Kesihatan Bandar Tenggara, Klinik Kesihatan Bandar Mas, Klinik Kesihatan Sening, Klinik Kesihatan Tanjung Sedili, Klinik Kesihatan Air Tawar 2, Klinik Kesihatan Bukit Besar,Klinik Kesihatan Lok Heng, Klinik Kesihatan Bukit Waha, Klinik Kesihatan Sungai Rengit, Klinik Pasir Raja, Klinik Batu 4, Klinik Sibol / Pengeli, Klinik Air Tawar 4, Klinik Air Tawar 3, Klinik Aping Timur serta Klinik Teluk Ramunia. 3.0 RUJUKAN 3.1 : Manual Kualiti Pejabat Daerah Kota Tinggi 3.2 : Protokol Pengendalian Kes Ibu Hamil yang berisiko di PeringkatKlinik Kesihatan bagi Negeri Johor (pindaan 2005) 3.3 : Prosedur kerja pengendalian ujian makmal 3.4 : Buku Garispanduan Cara Mengambil Dan Mentafsir UkuranAntropometri, Klinikal Dan Biokimia 3.5 : Buku Protokol Garispanduan Homebased Card 3.6 : Buku Senarai Semak Audit Klinikal Kejururawatan DalamPenjagaan Kesihatan Primer Jilid 1 3.7 : Modul Latihan Ulangkaji Jagaan Kesihatan Ibu & Kanak-kanak untuk Jururawat Kesihatan Edisi Ke 2. 3.8 : Modul Latihan Ulangkaji Jagaan Kesihatan Ibu & Kanak-kanak untuk Jururawat Masyarakat Edisi Ke 2. 3.9 : Buku Panduan Untuk Rancangan Imunisasi Edisi Ke Tiga. 3.10 : Buku Panduan Sistem Maklumat Kesihatan Keluarga (HMIS) 3.11 : Buku Panduan Senarai Semak Mengikut Sistem Kod Warna Penjagaan Ibu Dan Anak (KKM) 2003 3.12 : Buku Jadual Pelupusan Rekod Perubatan Page 2

4.0 TERMINOLOGI 4.1 Antenatal : Ibu hamil 4.2 POG : Usia kandungan 4.3 HIV : Human Immunodeficiency Virus 4.4 VDRL : Venereal Diseases Reactive Lupus 4.5 RPR : Rapid Plasma Reagent 4.6 ABO & RH : Kumpulan darah dan faktor Rhesus 4.7 Antropometri : Pengambilan berat badan dan ukur tinggi 4.8 FKC : Fetal Kick Chart 4.9 FMS : Pakar Perubatan Keluarga 4.10 M&HO : Pegawai Perubatan dan Kesihatan 4.11 PP : Pegawai Pergigian 4.12 KJK : Ketua Jururawat Kesihatan 4.13 JK : Jururawat Kesihatan 4.14 JTMP : Juruteknologi Makmal Perubatan 4.15 PPF : Penolong Pegawai Farmasi 4.16 JM : Jururawat Masyarakat 4.17 PPK : Pembantu Perawatan Kesihatan 4.18 TPC : Teleprimary care 4.19 PZM : Pegawai Zat Makanan Page 3

5.0 TINDAKAN DAN TANGGUNGJAWAB TINDAKAN 5.1 Pendaftaran Terima pelanggan dan minta Kad RekodKesihatan KIK/1(a)/96 kandungan sebelumnya dan dokumen pengenalan diri. 5.2 Kenalpasti pelanggan Kenalpasti pelanggan baru, ulangan atau pindah masuk dan beri/ambil nombor giliran.seterusnya pelanggan akan dikenakan caj rawatan mengikut kategori. 5.2.1 Bagi kes baru a) Temubual pelanggan dan dapatkan maklumat seperti di dalam kad Rekod Kesihatan Ibu KIK / 1(a) / 96 dankik / 1(b) / 96. TANGGUNGJAWAB JM / JK / PPK JM / JK / PPK JM / JK / PPK b) Catat maklumat tersebut di dalam kad KIK / 1(a) / 96 dan KIK / 1(b) / 96. Atau rekod dalam TPC. c) Isikan borang kebenaran untuk mengambil darah bagi ujian saringanantenatal. d) Semua kes didaftarkan dan direkodke dalam Buku Daftar KIB 101, mengikut nombor siri contoh 1/2012. e) Bagi kes yang bermasalah daftarkandibuku HRM lekatkan tagging di kad KIK/1(a) /96 dan KIK /1(b)/96 mengikut masalah yang sesuai dan kemaskini senarai semak 5.2.2 Bagi kes ulangan a) Cari kad KIK/1(b) /96 dan rekodkan dalam buku Temujanji, Buku Daftar KIB 101 atau rekod dalam TPC. 5.2.3 Bagi kes dari luar kawasan yang telah didaftarkan dan berpindah masuk. b) Temubual pelanggan dan dapatkanmaklumat seperti didalam kad rekod kesihatan ibu KIK/1(a)/96 dan dapatkan alamat serta nombor telefonterkini. Page 4

c) Buatkan kad KIK/1(b) /96 yang baru dancatatkan maklumat ke dalam kad tersebut. d) Daftarkan dan rekod kes ke dalam BukuDaftar KIB 101 dan bulatkannombor siri dengan dakwat merah. 5.3 Pemeriksaan Makmal 5.3.1 Pemeriksaan makmal akan dilakukanoleh- JTMP/ JK/JM untuk ujian air kencing (albumin dan gula pada setiap lawatan) JTMP / 5.3.2 Selain itu Ujian darah seperti di bawah: a) Haemoglobin : Setiap bulan dan mengikut keperluan b) Kumpulan darah / rhesus : Lawatan pertama bagi kes baru. c) VDRL/RPR : Lawatan pertama bagi kes baru d) Saringan HIV : Lawatan pertama bagi kes baru e) BFMP : Bagi kes baru warga asing dan jikaperlu. f) RBS :Dari 24/52-26/52minggu 5.4 Pemeriksaan anthropomentri dan vital sign 5.4.1 Pelanggan yang telah selesai ujianmakmal di panggil nama/ nombor giliranke bilik pemeriksaan oleh pemeriksa (KJK/JK/JM/PPK) untuk menjalani pemeriksaan anthropometri dan vital sign seperti berikut: a) Pengambilan berat badan Timbang berat badan setiap kali lawatan ke klinik. KJK / b) Ukuran tinggi Hanya di buat pada lawatan pertama bagi setiap ibu mengandung baru yang didaftar. c) Tekanan darah Pemeriksaan ini di buat ke ataspelanggan pada tiap-tiap lawatan keklinik. Apabila keabnormalan dikesanperlu ditulis dengan dakwat merah Page 5

5.4.2 BMI dikira untuk lawatan pertama jika usia kandungan bawah 12 minggurekodkan hasil pemeriksaan dalam Kad KIK/1(a)/96 dan KIK/ 1(b)/96/atau rekod dalam TPC KJK / / PPK Pemeriksa mengira usia kandungan dengan menggunakan kalender gestasi dan dicatitkan dalam ruang POA yangdisediakan dalam KIK /1(a) /96 dan KIK / 1(b)/96 atau rekod dalam TPC. 5.5 Pemeriksaan am dan pemerhatian fizikal Pemeriksaan am dan pemerhatian fizikal ibu hamil perlu dilakukan setiap kali lawatansemua maklumat hasil pemeriksaan akan dicatatkan di dalam ruangan buku rekodkesihatan Ibu KIK /1(a)/96 dan KIK /1(b)/96 atau rekod dalam TPC KJK / 5.6 Membuat diagnosa dan tentukan jenis rawatan. 5.6.1 Pemeriksa seterusnya perlu mengisi senarai semak mengikut minggu kehamilan yang berkaitan dalam buku Rekod Kesihatan Ibu KIK /1(a)/96 dankik 1/(b)/96 5.6.2 Pemeriksa perlu mencatatkan senarai faktor risiko yang dikesan. 5.6.3 Nasihat akan diberikan mengikut masalah semasa berdasarkan senarai semak pendidikan kesihatan ibu hamil. 5.6.4 Carta gerak anak (FKC) diterangkankepada ibu pada usia kandungan 28minggu ke atas 5.6.5 Rawatan hematinik diberikan kepada semua ibu hamil 5.6.6 Suntikan ATT akan diberikan kepada ibu hamil yang layak dan direkodkan Rekod Kesihatan Ibu KIK /1(a)/96 dankik 1/(b)/96/ Buku Rekod ATT atau rekod DalamTPC 5.7 Rujukan 5.7.1 Pelanggan akan dirujuk ke M&HO untuk pemeriksaan mengikut faktor risiko 5.7.2 M&HO akan merujuk pelanggan kepada FMS sekiranya perlu Page 6

5.7.3 Pelanggan akan dirujuk ke Pegawai Pergigian sekali sepanjang kelahiran dan direkodkan 5.8 Rawatan Rawatan diberi mengikut keperluan: a) Pelanggan diberi suntikan ATT b) Pelanggan mengambil ubatan yang diarahkan di unit Farmasi 5.9 Temujanji Temujanji diberikan kepada klien dan direkodkan dalam Rekod Kesihatan Ibu KIK /1(a)/96 dan KIK /1(b)/96 /TPCRekod semua maklumat dalam KIB 101 dan buku Temujanji. FMS/M&HO/KJK / /PPK Page 7

6.0 CARTA ALIR PENGENDALIAN IBU HAMIL DI KLINIK KESIHATAN TERIMA PELANGGAN / PPK PENDAFTARAN / PPK KENALPASTI PELANGGAN TEMUBUAL CARI KAD JTMP / PEMERIKSAAN MAKMAL PEMERIKSAAN ANTROPOMETRI DAN VITAL SIGN KJK / KJK/ KJK / PEMERIKSAAN DAN PEMERHATIAN FIZIKAL MEMBUAT DIAGNOSA DAN MENENTUKAN JENIS RAWATAN FMS / M&HO / KJK / RUJUKAN FMS / M&HO / KJK / M&HO/FMS/PEGAWAI PERGIGIAN/ PEGAWAI ZAT MAKANAN/KLINIK PAKAR/HOSPITAL RAWATAN TEMUJANJI FMS / M&HO / KJK / BALIK Page 8

7.0 REKOD KUALITI BIL REKOD TEMPOH PENYIMPANAN LOKASI 7.1 Rekod Kesihatan Ibu Bersama Pelanggan Pegangan Pelanggan KIK1 /(a)/96 7.2 7 tahun Klinik Kesihatan/Klinik Rekod Kesihatan Ibu KIK1/ (b)/96 7.3 7 tahun Klinik Kesihatan/Klinik Buku Daftar Jagaan Ibu Dan Bayi Baru Lahir KIB 101 Pind.2/2007 7.4 Buku temujanji 7 tahun Klinik Kesihatan/Klinik 7.5 7 tahun Klinik Kesihatan/Klinik Rekod kedatangan ibu antenatal, suntikan tetanus toxoid dan pemantauan paras haemoglobin KIB 107 Pind 2/2007 7.6 Buku Daftar Rujukan Komplikasi KIB 102 7 tahun Klinik Kesihatan/Klinik 7.7 Buku Pendaftaran HRM 7 tahun Klinik Kesihatan/Klinik 7.8 3 tahun Klinik Kesihatan/Klinik Borang KIB 201 A 7.9 7.10 Borang KIB 203 A Borang KIB 206 A 3 tahun Klinik Kesihatan/Klinik 3 tahun Klinik Kesihatan/Klinik 7.11 Borang Preskripsi 6A.pin.3/96 7.12 Senarai Semak Pengendalian Ibu Hamil 5 tahun Klinik Kesihatan/Klinik 7 tahun Klinik Kesihatan/Klinik Page 9

8.0 INPUT 8.1 SUMBER MANUSIA Pakar Perubatan Keluarga Pegawai Perubatan dan Kesihatan Pegawai Pergigian Pegawai Sains Pemakanan Pegawai Farmasi Ketua Jururawat Jururawat Kesihatan Jururawat Masyarakat Penolong Pegawai Farmasi Juruteknologi Makmal Perubatan Pembantu Perawatan Kesihatan 8.2 DATA / MAKLUMAT Rekod Kesihatan Ibu KIK /1(a)/96 Rekod Kesihatan Ibu KIK /1(b)/96 8.3 PERALATAN 9.0 OBJEKTIF PROSES 9.1 OBJEKTIF KESELURUHAN Untuk menentukan ibu hamil berada dalam keadaan kesihatan yang optima. 9.2 OBJEKTIF SUB PROSES 9.2.1 90% ibu hamil mempunyai paras Hemoglobin melebihi 11.0gm% pada 36 minggu kehamilan (kecuali kes Haemoglobinopathy) 9.2.2 80% ibu hamil dapat didaftarkan difasiliti kesihatan sebelum 12 minggu Kehamilan 9.2.3 80% ibu hamil dilakukan lawatan kerumah sekurang kurangnya 3 kali sepanjang kehamilan. Page 10

10.0 KLAUSA YANG BERKAITAN 4.2 Keperluan Dokumentasi 4.22 Manual Kualiti 4.2.3 Kawalan Dokumen 4.2.4 Kawalan Rekod 5.2 Tumpuan Kepada Pelanggan 7.2 Proses-Proses Yang Berkaitan Dengan Pelanggan 7.5.1 Kawalan Pengeluaran Dan Penyediaan Perkhidmatan 7.5.3 Identifikasi Dan Kemudah kesanan Page 11

REKOD PINDAAN Adalah menjadi tanggungjawab pemegang dokumen ini untuk memastikan salinan dokumen terkawal ini sentiasa dikemaskini dengan memasukkan semua pindaanpindaan yang dinyatakan di dalam Rekod Pindaan HALAMAN DIPINDAAN TARIKH NO KELUARAN NO PINDAAN M/S BUTIR-BUTIR PINDAAN DILULUSKAN 01.03.2013 03 00 Keseluruhan Pindaan melebihi 50% dan perubahan mukasurat daripada awal ke akhir Cetakkan Komputer 01.03.2014 04 00 Keseluruhan Perubahan / Penambahbaikan format Dokumen mengikut keperluan yang lebih mudah Cetakkan Komputer Terdapat 50% pemegang prosedur telah bertukar dan terdapat cadangan pindaan dilakukan Terdapat perubahan sasaran dan KPI yang ditetapkan oleh JKNJ / KKM. 01.08.2015 04 01 MS 10 90% ibu hamil mempunyai paras Haemoglobin melebihi 11-0gm % pada 36 minggu kehamilan(kecuali kes Haemoglobinopathy) Cetakkan Komputer Mengikut sasaran yang ditetapkan oleh JKNJ Page 12