FILM DOKUMENTER PINAKA SERANA NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT PUISI BALI ANYAR RING KELAS X7 SMA NEGERI 2 BANJAR

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "FILM DOKUMENTER PINAKA SERANA NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT PUISI BALI ANYAR RING KELAS X7 SMA NEGERI 2 BANJAR"

Transkripsi

1 FILM DOKUMENTER PINAKA SERANA NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT PUISI BALI ANYAR RING KELAS X7 SMA NEGERI 2 BANJAR I K. Aryana prayoga 1 I.N. Suandi 1, I. K. Paramarta 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia {arya @gmail.com,nengah_suandi@yahoo.co.id, ketutgembel@gmail.co.id}@undiksha.ac.id KUUB Tetilik puniki madue tetujon nelatarang indik (1) film dokumenter pinaka serana puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar, (2) penampen sisia ring kawentenan film dokumenter pinaka serana nincapang kawagedan nyurat puisi Bali anyar ring kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar, (3) pikobet sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar ri kala malajah nyurat puisi Bali anyar maserana film dokumenter. Jejering tetilik inggih punika sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar, lan penandang tetilik inggih punika pamalajahan nganggen serana film dokumenter lan panincapan kawagedan sisia nyurat puisi Bali anyar. Wenten petang soroh kramaning mupulang data sane kaanggen ring tetilikan puniki, minakadi tes, angket, saduwicara, lan praktiaksa. Pikolih ring tetilik puniki inggih punika: (1) film dokumenter prasida puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Pikolih rerata sisia sadurung maserana pamalajahan, inggih punika 72,07, pikolih punika nincap dados 74,35 ring siklus I, lan nincap malih ring siklus II dados 78,55. (2) sisia mapanampen becik, indik film dokumenter pinaka serana nincpang kewagedan nyurat puisi Bali anyar. Ring siklus I, Wenten 5 (16,13%) diri sisia sane mapanampen pinih becik, lan sisanyane 26 (83,87%) diri sisia mapanampen becik. Ring siklus II, wenten 6 diri (19,36%) sisia sane mapanampen pinih becik, lan sisanyane 25 diri (80,64%) sisia mapanampen becik malajah nyurat puisi Bali anyar nganggen serana film dokumenter. (3) wenten makudang-kudang pikobet sisia malajah nyurat puisi Bali anyar nganggen serana film dokumenter minkadi audio kirang keras, sisia durung kresep palajahan, lan galah pamalajahan sane kaepah dados kalih patemon. Kruna jejaton : film dokumenter, puisi Bali anyar

2 Abstrak Penelitian ini bertujuan mendeskripsikan: (1) media film dokumenter untuk meningkatkan kemampuan menulis puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar (2) Respons siswa terhadap media film dokumenter untuk meningkatkan kemampuan menuis puisi puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar (3) masalah siswa kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar saat menulis puisi Bali anyar menggunakan media film dokumenter. Subjek penelitian ini adalah siswa kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Objek penelitian adalah pembelajaran menggunakan media film dokumenter dan peninkatan kemampuan siswa menulis puisi Bali anyar. Ada empat metode pengumpulan data yang digunakan dalam penelitian ini, seperti tes, angket, wawancara, dan observasi. Hasil dari penelitian ini adalah: (1) film dokumenter bisa meningkatkan kemampuan menulis puisi Bali anyar siswa kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Hasil rata-rata siswa sebelum menggunakn media pembelajaran adalah 72,07, hasil tersebut meingkat menjadi 74,35 pada siklus I, dan meningkat lagi menjadi 78,55 pada siklus II. (2) siswa merepons baik media film dokumenter digunakan untuk meningkatkan kemampuan menulis puisi Bali anyar. Pada siklus I, 5 siswa (16,13%) merespons sangat positif, dan 26 siswa (83,87%) merespons positif. Pada siklus II, 6 siswa (19,36%) merespons sangat positif, dan 25 siswa (80,64%) merespons positif belajar menggunakan media pembelajaran fim dokumenter. (3) Ada beberapa masalah siswa belajar menulis puisi Bali anyar menggunakan media film dokumenter seperti audio kurang keras, siswa belum memahami pelajaran dan waktu pembelajaran yang di bagi menjadi 2 pertemuan. Kata kunci : film dokumenter, puisi Bali anyar Abstract This study aimed at describing: (1) the used of film documenter media to developed students ability in writing Bali anyar poem at X7 class SMA Negeri 2 Banjar (2) the students responses against the film documenter media to developed students ability in writing Bali anyar poem at X7 class SMA Negeri 2 Banjar (3) the students problems during writing Bali anyar poem which was utilizing film documenter media.the subject of the study was students of X7 class SMA Negeri 2 Banjar. The object of the study was learning through film documenter media and to developed students ability in writing Bali anyar poem. The data collected by using test, questionnaire, interview and observation The finding of this study revealed that: (1) the used of film documenter media could improve the students ability in writing Bali anyar poem at X7 class SMA Negeri 2 Banjar. The average valued of the students before using learning media was 72, 07, this resulted was increase become 74,35 in the first circle and more increased become 78,55 in the second circle. (2) The great students responses against the film documenter media to developed students ability in writing Bali anyar poem at X7 class SMA Negeri 2 Banjar. In the first circle, 5 students (16, 13%) responded very positive and 26 students (83, 87%) responded positive. In the second circle, 6 students (19, 36%) responded very positive and 25 students (80, 64%) responded positive study in utilized flm documenter as a learning media. (3) there are some problems found in utilizing film documenter media during the writing Bali anyar poem as less harsh saunds audio, students don t understand with a lesson, and learning time divided into 2 meeting. Keywords: film documenter, Bali anyar poem

3 PURWAKA Kawagedan ring wewidangan palajahan basa Bali sane kaajahin ring sekolah wenten petang soroh inggih punika kawagedan mirengang, kawagedan mabebaosan, kawagedan nguacen lan kawagedan ring wewidangan nyurat. Kawagedan mirengang lan kawagedan mabebaosan ngranjing saking palajahan basa tutur, sajabaning punika, kawagedan nguacen lan kawagedan nyurat ngranjing saking palajahan basa sesuratan. Silih sinuggil saking petang soroh kawagedan basa punika, sane sarat mawiguna ring wewidangan paguron-guron inggih punika kawagedan nyurat. Achmad (2015:13) maosang nyurat inggih punika silih sinungil cara nelatarang daging pikayunan sane patut majeng ring sang pangwacen. Mangda prasida nelatarang daging pikayunan punika sang panyurat mangda madue kawagedan nyurat sane patut lan widya ngenenin indik sesuratannyane. Nyurat puisi Bali anyar wenten akeh kawigunanyane majeng ring sang panyurat, minakadi panyurat puisi prasida ngamolihang pangupa jiwa saking puisi sane kakaryanin, panyurat puisi prasida nincapang kawagedannyane, panyurat puisi ngamolihang rasa lega santukan sampuun nelatarang pikayunannyane, panyurat kasub parabannyane ring krama, prasida ngawantu pamrentah lan ngaluwihang bangsa. Yadiastun akeh kawigunanyane pamalajahan nyurat puisi Bali anyar boya ja dangan kapalajahin ring sekolah. Manut praktiaksa riin sane kalaksanayang olih penilik majeng ring silih sinunggil guru basa Bali ring SMA Negeri 2 Banjar (Made Adnyana), kapolihang atur uning, kawagedan sisia kelas X7 malajah ngenenin indik sastra, utamanyane ring wewidangan nyurat puisi Bali anyar kabaos kirang. Pikolih rerata tugas pamalajahan puisi sisia 72,07. Rerata punika kapolihang santukan para sisia akehan nempe sasuratan puisi Bali anyar sawitranyane ring kelas. Pepilihan kruna sane kaanggen ring puisi sane kakaryanin sisia kirang nyinahang nganggen kruna sane lengut. Taler Maya cita sane kirang nyinahang daging pikayunan sane kapanggihin indriya. Yening selehin, pikolih punika kantun kirang ring sipat sida palajahan basa Bali, sane pikolih sepat sidanyane 75. Pikobet-pikobet sane kapolihang sisia ri kala nyurat silih sinunggilnyane ngawetuang daging pikayunan ri kala nyurat puisi Bali anyar. Kurniawan lan Sutardi (2012:15) maosang daging pikayunan inggih punika undagan riin ngawitin nyurat. Yening para sisia ngamolihang pikobet ngawetuang daging pikayunan ri kala nyurat, pastika para sisia nenten prasida nyurat puisi sane becik. Matiosan sareng pikobet sane kasinahang sadurungnyane, sane ngawinang pamalajahan nyurat puisi Bali anyar meweh karesepang taler kauning saking tata cara guru ngamargiang pamalajahan. Guru ri kala ngamargiang pamalajahan nyurat puisi Bali anyar wantah nganggen serana pamalajahan cetak marupa modul. Dadosnyane pamalajahan nyurat puisi, kirang naut uratian sisia sajeroning nelebin indik kawagedan nyurat puisi Bali anyar. Mangda para sisia demen lan dangan ngaresepang palajahan basa Bali, mangdane para guru madue serana pamalajahan sane patut. Hamlik (ring Arsyad, 2011:15) maosang nganggen serana pamalajahan ri kala pamalajahan, prasida nincapang rasa meled sisia malajah. Silih sinunggil serana pamalajahan sane prasida kaanggen nincapang rasa meled sisia malajah inggih punika serana marupa film dokumenter. Film dokumenter kadadosang serana pamalajahan

4 santukan, Film dokumenter puniki prasida ngawantu guru ngamargiang palajahan ring kelas. Film dokumenter kakaryanin nganutin kasujatian kawentenan ring palemahan. Dadosnyane, film dokumenter prasida ngicenin para sisia parindikan sane kapanggihin langsung. Panampen punika mirib sareng panampen saking Arsyad (2011:49) sane maosang film anggen serana pamalajahan mawiguna pesan silih sinunggil kawigunan film inggih punika prasida nyangkepin parindikan sane kapanggihin sisia, taler film prasida nyinahang kawentenan ring jaba kelas. Manut panampen saking Sumarno (1996:108) parindikan sane kapanggihin ri kala ngaresepang film mirib sakadi parindikan sane kapanggihin ri kala ngaresepang basa. Sampun wenten makudangkudang tetilik indik puisi sane sampun kalaksanayang olih mahasisia Undiksha. Wenten sane nelitikin indik puisi Indonesia, puisi Bali, lan puisi basa sane tiosan. Nanging nenten wenten panilik sane nganggen serana film dokumenter ring nyurat puisi Bali anyar. Sujana sane nelitikin indik puisi silih sinunggilnyane Ida Ayu Kade Dewi Purnama Sari (2013) tetiliknyane mamurda Pemanfaatan Media Wayang Cenkblonk untuk Meningkatkan Kemampuan Menulis Puisi Berbahasa Bali Kelas X Jurusan Teknik Audio Visual (TAV) I SMK Negeri 3 Singaraja. Taler wenten I Kadek Sefyan Artawan (2011) sane ngalaksanayang tetilik sane mamurda Pemanfaatan Media Musikalisasi Puisi untuk Meningkatkan Hasil Menulis Puisi Siswa Kelas XII IA 6 SMA Negeri 1 Singaraja.. Taler wenten Kadek Ermanda Kurniawan (2013) sane tetiliknyane mamurda Pemanfaatan Film Dokumenter dan Foto-Foto Kesejarahan sebagai Media Media dalam Pembelajaran Kooperatif Tipe Student Teams Achievement Divisions (STAD) Untuk Meningkatkan Aktivitas dan Hasil Belajar IPS di Kelas X Tata Busana SMK Negeri 2 Singaraja. Saking katiga sujana punika nyinahang nganggen serana pamalajahan ri kala ngamargiang pamalajahan nyurat puisi, pikolihnyane para sisia prasida nincapang kawagedan nyurat puisi lan nganggen serana film dokumenter prasida nincapang aktivtas lan pikolih pamalajahan sisia. Tetilik sane jagi kalaksanayang olih panilik, mabinayan sareng tetilik sane sampun kalaksanayang olih tiga sujana sadurungnyane. Wenten pabinanyane, minakadi ring model pamalajahan, lan jejering lan penandang tetilik. Madasar antuk dadalan pikobet sadurungnyane, panilik jagi ngalaksanayang tetilik sane mamurda Film Dokumenter pinaka Serana Nincapang Kawagedan Nyurat Puisi Bali Anyar ring Kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar Matiosan sareng punika, sane dados tatujon panilik ngalaksanayang tetilik inggih punika mangda uning panincapan pikolih pamalajah nyurat puisi Bali anyar sisia, maserana pamalajahan film dokumenter. Antuk nguningin saparindikan punika pastika mawiguna anggen ngamargiang palajahan puisi Bali anyar. Tiosan sareng punika serana film dokumenter kaanggen manda sisia sayan meled malajah basa Bali utamanyane ring wewidangan nyurat puisi Bali anyar. Madasar antuk dadalan pikobet sadurungnyane kapolihang tiga sane dados batang pikobet, sakadi puniki. (1) Napike prasida film dokumenter nincapang kawagedan nyurat puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar?. (2) Napi penampen sisia ring kawentenan film dokumenter pinaka serana puisi Bali anyar ring kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar?. (3) Napi pikobet sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar ri

5 kala malajah nyurat puisi Bali anyar maserana film dokumenter?. Manut batang pikobet sadurungnyane kapolihang tatujon tetilik sakadi puniki. (1) Nelatarang film dokumenter pinaka serana puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. (2) Nelatarang penampen sisia ring kawentenan film dokumenter pinaka serana puisi Bali anyar ring kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. (3) Nelatarang pikobet sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar ri kala malajah nyurat puisi Bali anyar maserana film dokumenter. Taler wenten kawigunan ring tetilikan puniki kaapah dados kalih inggih punika kawigunan pamucuk lan kawigunan pangalimbak (1) Kawigunan pamucuk, para panilik prasida nincapang teori nyurat puisi, utamanyane indik tata cara pamalajahan ring kelas. Pikolih tetilik sane kapolihang prasida nincapang kawagedan nyurat puisi Bali anyar sisia ring kelas. (2) Kawigunan pangalimbak, kaapah dados tiga inggih punika (a) Majeng ring sisia, malarapan antuk pamalajahan nyurat puisi Bali anyar sane kaicenin olih guru kaaptiang sisia prasida nincapang kawgedan ring nyurat puisi Bali anyar. Pikolih tetilik prasida mawiguna majeng ring sisia santukan prasida nincapang kewagedan nyurat puisi Bali anyar nganggen serana film dokumenter ring pamalajahan. (b) Majeng ring guru basa Bali, antuk pamalajahan nyurat puisi Bali anyar, guru kaaptiang mangda prasida nincapang tata cara pamalajahan basa Bali, utamanyane ring pamalajahan nyurat puisi Bali. (c) Majeng ring panilik sane tiosan, pikolih tetilik puniki prasida anggen dasar yening wenten panilik sane jagi nilikin pangalimbak pamalajahan puisi Bali anyar nganggen serana pamalajahan. KRAMANING TETILIK Ring tetilikan sane jagi kalaksanayang kaanggen palihan penelitian tindakan kelas (PTK). Jejering tetilik inggih punika sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar sane akeh sisiannyane 31 diri (lanang 14 diri lan istri 17 diri) lan penandang sane ngawetuang proses tetilik inggih punika pamalajahan nganggen serana film dokumenter lan panandang sane ngawetuang produk inggih punika panincapan kawagedan sisia nyurat puisi Bali anyar. Sadurung ngalaksanayang tetilikan, pangrencana laksana sarat kalaksanayang, santukan antuk pangrancana sane becik pastika tetilik sane kalaksanayang prasida nganutin pangaptin panilik. Parindikan punika mirib sareng panampen saking Arsyad (2011:67) sane maosang pengajahan sane patut pastika madue pangrencana sane patut. Tetilik puniki kalaksanayang olih panilik lan guru basa Bali ring kelas X SMA Negeri 2 Banjar sinarengan. Pangrancana sane jagi kalaksanayang inggih punika (a) Nyelehin silabus, kalender akademik lan makrya pangrencana pamalajahan nyurat puisi Bali anyar sane patut. (b) Ngabligbagang serana pamalajahan marupa film dokumenter majeng ring guru basa Bali SMA Negeri 2 Banjar, mangda tetilik sane pacang kamargiang mamari antar. (c) Makarya piranti tetilik. (panuntun Tes, angket, sadu wicara, lan praktiaksa. (d) Makarya pidabdab pepikolihan sane kaanggen ngapikolih pikolih tes para sisia. (e) Nyayagaang serana lan praserana pamalajahan (film dokumenter, lan piranti sane kaanggen). Ring teletik sane jagi kamargiang guru lan panilik jagi ngaepah tugas. Guru dados palaksana lan Panilik nguratiang pelaksana pamalajahan punika. Mangda prasida kapolihang data sane kaaptiang.

6 Pamupulan data inggih punika silih sinunggil sane sarat ring tetilik. Kualitas data kasinahang olih piranti mupulang data lan kawagedan sang sane mupulang data (Suryabrata, 2012:38). Mangda prasida kapolihang data sane kaaptiang ring tetilik, kaanggen petang soroh kramaning mupulang data sane kaanggen, luire: kramaning tes, angket, sadu wicara, lan praktiaksa. Tes inggih punika serana sane lumrahnyane kaanggen ngukur pikolih sisia (Sanjaya,2012:235). Santukan punika kramaning tes kalaksanayang panilik mangda nguningin kawagedan sisia nyurat puisi Bali anyar. Ibrahim lan Nana (2010:89) mapanampen, kawagedan lan kawagedan makarya tes, patut kagelahang olih guru. Santukan punika, yening guru ngaptiang nguningin kawagedan lan kawagedan sisia sane sujati, guru mangda makarya tes sane patut. Tes sane jagi kamargiang ring tetilik inggih punika tes sane nguningin sapunapi panincapan malajah nyurat puisi Bali anyar nganggen serana film dokumenter. Manut Nasution (2012:128) angket inggih punika pupulan pitaken sane kamargiang nganggen sarane pos mangda kacawis lan kabakta mawali utawi prasida kacawis ri kala panilik ngrereh data. Manut Muslich (2012:62) kramaning angket kaapah dados kalih inggih punika angket terbuka lan angket tertutup. Ring tetilikan puniki jagi kaanggen kramaning angket tertutup. Penampen sane kapolihang saking kramaning angket tertutup punika, kaaptiang mangda para sisia prasida ngicenin penampen sane sujati majeng ring panilik. Ring angket punika wenten makudangkudang pitaken sane mapaiketan sareng pikobet tetilik, minakadi ngenin indik panampen sisia indik kawigunan serana palajahan film dokumenter antuk nincapang kawagedan sisia nyurat puisi Bali anyar. Majalaran antuk angket puniki kaaptiang panilik ngamolihang panampen sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar malajah nganggen serana film dokumenter. Angket ring tetilik puniki kaapah dados limang soroh pepikolihan luire: Pinih cumpu (PC) polih pikolih 5, cumpu (C) polih pikolih 4, kirang cumpu (KC) polih pikolih 3, nenten cumpu (NC) polih pikolih 2, lan sane kaping untat nenten pisan cumpu (NPC) polih pikolih 1. Pikolih angket puniki kaanggen panilik makarya pangrencana laksana selanturnyane. Sadu wicara inggih punika silih sinunggil cara mupulang data antuk mababaosan (Nasution,2012:113). Sadu wicara ring tetilik puniki kaanggen nguningin pikobet sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar ritatkala malajah nyurat puisi Bali anyar, nganggen sarana film dokumenter. Praktiaksa kadadosang piranti mupulang data. Praktiaksa punika kalaksanayang sistematis, boya ja praktiaksa kalaksanayang ngawag-ngawag. Parindikan punika mirib sakadi panampen saking Nasution (2012:107) sane maosang Praktiaksa dados piranti mupulang data mangda sistematis tegesnyane, praktiaksa lan tata cara nyuratnyane kalaksanayang manut pidabdab ilmiah. Kramaning praktiaksa sane kaanggen ring tetilikan inggih punika praktiaksa terfokus. Kramaning praktiaksa sane kalaksanayang olih panilik madue tatujon anggen ngamolihang atur uning ngenenin pamargi pamalajahan nyurat puisi Bali anyar ring kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar nganggen sarana pamelajahan film dokumenter. Pamargi data tureksa sane kalaksanayang ring sajeroning tetilikan puniki, sekadi ring sor. (a) Reduksi data, reduksi data inggih punika milihin data sane sampun kapolihang. Data sane kaanggen inggih punika data sane wenten paiketane sareng tetujon tetilikan. Ring Reduksi data puniki, data sane

7 sampu mapupul, kapupulang malih nganutin sorohnyane, taler data-data sane karasayang nenten anut ring tetujon tetilikan dados nenten kaanggen. Tetujon reduksi data puniki nenten sios wantah milihin data-data sane mabuat ring tetilikan sane kalaksanayang. (b) Deskripsi data, ring dudonan puniki penilik makarya deskripsi indik geginan sane sampun kalaksanayang. Deskripsi data puniki matatujon nelatarang indik data sane sampun kapolihang, mangda data punika prasida elah karesepang.(c)panyutetan,panyuteta n puniki kalaksanayang ri kala samian palihan nureksain data sampun kamargiang. Ring penyutetan puniki prasida kacingakin sapunapi pikolih saking tetilikan sane sampun kalaksanayang. PIKOLIH LAN TETEPASAN Ring sor puniki jagi katelatarang indik pikolih lan tetepasan tetilikan Film Dokumenter pinaka Serana Kaanggen Nincapang Kawagedan Nyurat Puisi Bali Anyar ring Kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar, sane sampun kalaksanayang ngawit saking tanggal 8 April ngantos 10 Mei Ring sor puniki wenten 3 soroh pikolih tetilikan. 1. Film dokumenter prasida puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Indik puniki, prasida kacingak saking rerata pikolih kawagedan nyurat puisi sisia ring siklus I inggih punika 74,35. Ring siklus II, rerata nilai sisia inggih punika 78,55. Panincapan pikolih rerata siklus I lan siklus II sisia, inggih punika 4,20. Pikolih siklus II, prasida kabaos pelaksana pinih becik, santukan prasida puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Pikolih pamalajahan, sampun ngalintangin sepat sida ring SMA Negeri 2 Banjar, inggih punika 75% sisia sampun polih nilai > 75. Pikolih sane becik punika katunjang olih runtutan pamalajahan sane mamargi antar. 2. Sisia mapanampen becik, indik film dokumenter pinaka serana puisi Bali anyar. Rasa nuut sisia nelebiin nyurat puisi Bali anyar nincap, malajah nganggen serana pamalajahan film dokumenter. Indik punika, prasida kacingak saking pikolih angket sisia sane nujuang panampen sane becik. Jumlah rerata panampen sisia ring siklus I, inggih punika 20,97. Ring siklus II, nincap dados 21, Pikobet sane patut uratiang, ri kala malajah nyurat puisi Bali anyar nganggen serana film dokumenter. Pikobet sane kapolihang sisia malajah nganggen serana film dokumenter ring siklus I inggih punika, (1) kelas sane nenten madaging korden, (2) serana panunjang marupa audio sane kirang keras, (3) galah pamalajahan sane kaepah dados kalih petemon nyabran awuku. (4) Sisia durung tatas uning panelataran materi olih guru. Ring siklus II, wenten pikobet sane ngranjing saking padewekan sisia sane dados pikobet ri kala nyurat puisi Bali anyar, minakadi, (1) sisia kantun kirang kaweruhan kosa basa Balinyane, (2) sisia kirang percaya sareng padewekanyane, (3) sisia nenten enteg nyurat puisi. Ring sor puniki kasinahang tetepasan tetilikan. Temuan pinih riin, film dokumenter prasida nincapang kawagedan nyurat puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Hamlik (ring Arsyad, 2011:15) maosang

8 nganggen serana pamalajahan ri kala pamalajahan, prasida nincapang rasa meled sisia malajah. Dadosnyane, nganggen serana pamalajahan ri kala ngamargiang pamalajahan ring kelas, sarat mawiguna majeng ring guru, mangda para sisia madue rasa meled malajah. Arsyad (2011:49) maosang film anggen serana pamalajahan mawiguna pesan, silih sinunggil kawigunan film inggih punika prasida nyangkepin parindikan sane kapanggihin sisia, taler film prasida nyinahang kawentenan ring jaba kelas. Panampen punika mateges film, becik anggen serana pamalajahan, santukan film prasida nyangkepin sane kapanggihin sisia. Kawentenan ring jaba kelas, sane kasinahang ring kelas, pastika prasida nuut uratian sisia lan nincapang rasa meleb sisia malajah. Panincapan kawagedan sisia nyurat puisi Bali anyar nganggen serana pamalajahan film dokumenter, prasida kacingak saking pepilihan kruna, maya cita, teges lan pabesen ring sesuratan puisi sisia sane sayan ngamecikang. Film dokumenter kaanggen serana pamalajahan, prasida menstimulus sisia ri kala nyurat puisi Bali anyar. Dadosnyane pamuteran film dokumenter, prasida nincapang pepilihan kruna, lan maya cita sane kaanggen ring sesuratan puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Tetilikan puniki, nunjang tetilikan saking Ida Ayu Kade Dewi Purnama Sari (2013) tetiliknyane mamurda Pemanfaatan Media Wayang Cenkblonk Untuk Meningkatkan Kemampuan Menulis Puisi Berbahasa Bali Kelas X Jurusan Teknik Audio Visual (TAV) I SMK Negeri 3 Singaraja. Ring tetiliknyane sane temuan inggih punika pikolih panincapan nyurat puisi nganggen serana Wayang Cenkblonk. Kruna-kruna sane ngranjing saking video Wayang Cenkblonk kaanggen numbuhang daging pikayunan ri kala nyurat puisi Bali anyar. Ring tetiliknyane punika, wenten panincapan pikolih sisia saking 74,13 ring siklus I nincap dados 80,34 ring siklus II. Sajabaning punika, Taler wenten Kadek Ermanda Kurniawan (2013) sane tetiliknyane mamurda Pemanfaatan Film Dokumenter dan Foto-Foto Kesejarahan Sebagai Media Media Dalam Pembelajaran Kooperatif Tipe Student Teams Achievement Divisions (STAD) Untuk Meningkatkan Aktivitas dan Hasil Belajar IPS Di Kelas X Tata Busana SMK Negeri 2 Singaraja. Temuan ring tetilikannyane, inggih punika panincapan aktivitas lan pikolih pamlajah sisia nganggen sarana film dokumenter lan gambargambar sejarah. Ring tetilik puniki kapolihang panincapan rerata aktivitas pamalajah sisia saking 48% ring siklus I ngantos 75% ring siklus III. Taler wenten, panincapan pikolih pamalajah sisia saking 63,26% ring siklus I ngantos 80,6% ring siklus III. Temuan kaping kalih, Sisia mapanampen becik, indik film dokumenter pinaka serana puisi Bali anyar. Rasa nuut sisia nelebiin nyurat puisi Bali anyar nincap, malajah nganggen serana pamalajahan film dokumenter. Mangda serana pamalajahan punika dangan katerima olih sisia, guru manda madue serana pamalajahan sane mapaiketan sareng kawentenan serahina-rahina. Lumrahnyane sisia SMA, nyenengin serana pamalajahan sane mapaiketan sareng teknologi. Madasar antuk pikolih angket sane samun kadumang ring sisia, kapolihang penampen sane becik indik film dokumenter kaanggen serana pamalajahan nyurat puisi Bali anyar ring kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Indik punika, santukan para sisia marasa film dokumenter prasida numbuhang daging pikayunan lan maya cita ri kala

9 nyurat puisi. Dadosnyane para sisia prasida nyurat puisi sane mateges lan madue pabesen nganutin film dokumenter, ngawigunayang pepilihan kruna sane lengut, lan maya cita sane becik. Panincapan kawagedan nyurat puisi sisia, nenten lempas sareng iusan film dokumenter pinaka serana pamalajahan nyurat puisi Bali anyar. Ibrahim lan Nana (2010:122) sane maosang serana pamalajahan inggih punika samian sane prasida kaanggen ngiringang daging palajahan, pangerasa, uratian lan kawagedan sisia, sane prasida nincapang pangajahan. Taler wenten, Rohani (1997:2) maosang serana pamalajahan inggih punika piranti sane prasida nyinahang pabesen sane prasida nuut uratian sisia malajah, minakadi serana pemalajahan cetak, lan serana pamalajahan elektronik (film, radio, lan kaset). Temuan sane kaping tiga, pikobet-pikobet sisia ri kala malajah nganggen serana film dokumenter. Pamalajahan nganggen serana pamalajahan film dokumenter prasida nincapang pikolih tes ring siklus I, nanging panicapan pikolih punika kantun kirang ring sepat sida sekolah. Indik punika nyihnayang pastika wenten pikobet nganggen serana pamalajahan sane ngawinang pikolih tes sisia kantun kirang. Muliwan (2010:39) maosang nguningin pikobet ri kala pamalajahan, sarat mawiguna anggen jalaran mangda prasida ngamargiang pamalajahan sayan ngamecikang. Panampen punika mateges, yening sampun sareng pikobet sane kapolihang sisia ri kala pamalajahan, pastika prasida ngrencana palaksana pamalajahan sane jagi kamargiang selanturnyane, mangda prasida mamargi antar. Ring tetilikan puniki, pikobet ri kala pamalajahan siklus I, minakadi pikobet sisia sane ngranjing ring tata cara guru nelatarang materi, galah pamalajahan basa Bali sane sapatutnyane 2 jam (2x45 menit) nyabran aminggu, kaapah dados kalih dina, lan kelas lan serana audio kirang keras sane lan gambar film dokumenter kacingak saru olih sisia. Sampun prasida kabenahin ring siklus II. Sajabaning punika wenten piobet sane ngaranjing saking padewekan sisia sane patut uratiang. Pikobet punika minakadi (1) sisia kantun kirang kaweruhan kosa basa Balinyane, (2) sisia kirang percaya sareng padewekanyane, (3) sisia nenten enteg nyurat puisi sisia kirang. Katiga pikobet sane ngaranjing saking padewekan sisia punika prasida kaicalang yening sisia seleg mapauuruk nyurat puisi Bali anyar, seneng ngwacen, lan nincapang rasa urati majeng ring palemahan, lan pawongan. Sajabaning punika Guru ri kala ngalaksanayang pamalajahan manda ngicenin penguatan majeng ring sisia, mangda rasa percaya sareng padeweknyane sayan nincap. Saking katiga temuan ring duur, temuan sane dados uratian utama inggih punika film dokumenter prasida nincapang kawagedan nyurat puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA N 2 Banjar. Panincapang kawagedan nyurat puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA N 2 Banjar, santukan guru nganggen serana pamalajahan marupa film dokumenter. Guru basa Bali ring sekolah punika sampun prasida nganggen serana audio-visual sane wenten ring sekolah. Aqib (2015:99) maosang serana pamalajahan audio-visual inggih punika piranti sane kaanggen ngwantu ring pamargi pamalajahan, piranti punika prasida kauratiang, lan kapirengang olih sisia. Dadosnyane Nganggen serana pamalajahan, ngawe dangan sisia ngaresepang daging palajahan basa Bali. Serana pamalajahan audio-visual prasida ngawewehin

10 parindikan sane kapanggihin sisia saking panelataran guru. Madasar antuk temuan ring duur, prasida kacutetang tetlilikan film dokumenter pinaka serana kaanggen nincapang kawagedan nyurat puisi Bali anyar ring kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar kabaos sampun mapikolih becik. Sisia prasida nyurat puisi Bali anyar sane mateges lan mapabesen nganutin unten film dokumenter, nganggen pepilihan kruna, maya cita sane patut. Pamuput Madasar antuk panelataran ring duur prasida kacutetang tetilikan puniki, sekadi ring sor. 1. Film dokumenter prasida puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Indik puniki, prasida kacingak saking rerata pikolih kawagedan nyurat puisi sisia ring siklus I inggih punika 74,35. Ring siklus II, rerata nilai sisia inggih punika 78,55. Panincapan pikolih rerata siklus I lan siklus II sisia, inggih punika 4,20. Pikolih siklus II, prasida kabaos pelaksana pinih becik, santukan prasida puisi Bali anyar sisia kelas X7 SMA Negeri 2 Banjar. Pikolih pamalajahan, sampun ngalintangin sepat sida ring SMA Negeri 2 Banjar, inggih punika 75% sisia sampun polih nilai > 75. Pikolih sane becik punika katunjang olih runtutan pamalajahan sane mamargi antar. 2. Sisia mapanampen becik, indik film dokumenter pinaka serana puisi Bali anyar. Rasa nuut sisia nelebiin nyurat puisi Bali anyar nincap, malajah nganggen serana pamalajahan film dokumenter. Indik punika, prasida kacingak saking pikolih angket sisia sane nujuang panampen sane becik. Jumlah rerata panampen sisia ring siklus I, inggih punika 20,97. Ring siklus II, nincap dados 21, Pikobet sane patut uratiang, ri kala malajah nyurat puisi Bali anyar nganggen serana film dokumenter. Pikobet sane kapolihang sisia malajah nganggen serana film dokumenter ring siklus I inggih punika, (1) kelas sane nenten madaging korden, (2) serana panunjang marupa audio sane kirang keras, (3) galah pamalajahan sane kaepah dados kalih petemon nyabran awuku. (4) Sisia durung tatas uning panelataran materi olih guru. Ring siklus II, wenten pikobet sane ngranjing saking padewekan sisia sane dados pikobet ri kala nyurat puisi Bali anyar, minakadi, (1) sisia kantun kirang kaweruhan kosa basa Balinyane, (2) sisia kirang percaya sareng padewekanyane, (3) sisia nenten enteg nyurat puisi. Ring sor puniki wenten makudangkudang piteket, sane mapaiketan sareng pikolih tetilikan sane sampun kalaksanayang, minakadi. (a) Mangda prasida nincapang kewagedan sisia nyurat puisi Bali anyar, guru mangda ngggen serana pamelajahan film dokumenter. Ring pamalajahan nyurat puisi Bali anyar, guru taler kaaptiang nelebin ngicenin para sisia indik ngawigunayang pepiplian kruna sane lengut, lan maya cita, mangda puisi sane kakaryanin madue teges lan pabesen sane patut. (b) Mangda prasida makarya sesuratan puisi sane mateges lan madue pabesen sane patut, ngawigunayang pepilihan kruna, lan maya cita sane patut. Sisia mangda mapauruk nyuarat puisi serahina-rahiana lan nincapang rasa urati sareng kawentenan ring palemahan. (c) Panelitik sane tiosan kaaptiang

11 prasida nglaksanayang tetilikan asoroh, indik film dokumeter pinaka serana nincapang kawagedan sisia sane sarat anggen tetimbangan. KAPUSTAKAAN Achmad, Sri Wintala Panduan Lengkap Menjadi Penulis Handal. Yogyakarta: Araska. Aqib, Zainal Penelitian Tindakan Kelas Bagi pengembangan Profesi Guru. Bandung: Yrama Widya. Arsyad, Azhar Media Pembelajaran. Jakarta: PT RajaGrafindo Persada. Artawan Sefyan, I Kadek Pemanfatan Media Musikalisasi Puisi untuk Meningkatkan Hasil Menulis Puisi Siswa Kelas XII IA 6 SMA Negeri 1 Singaraja. Skripsi (Tidak diterbitkan). Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia, Fakultas Bahasa dan Seni, Undiksha. Dewi Purnama Sari, Ida Ayu Kade Pemanfaatan Media Wayang Cenkblonk Untuk Meningkatkan Kemampuan Menulis Puisi Berbahasa Bali Kelas X Jurusan Teknik Audio Visual (TAV) I SMK Negeri 3 Singaraja. Skripsi (Tidak diterbitkan). Jurusan Pendidikan Bahasa Bali, Fakultas Bahasa dan Seni, Undiksha Ibrahim, R. miwah Syaodiah S, Nana Perencanaan Pengajaran. Jakarta: PT Rineka Cipta. Kurniawan, Heru miwah Sutardi Penulisan Sastra Kreatif. Yogyakarta: Graha Ilmu. Kurniawan, Kadek Ermanda Pemanfaatan Film Dokumenter dan Foto-foto Bersejarah Sebagai Media Dalam Pembelajaran Tipe Student Teams Achievement Divisions (STAD) untuk Meningkatkan Aktivitas dan Hasil Belajar IPS Di Kelas Tata Busana SMK Negeri 2 Singaraja. E-Journal (Tidak diterbitkan). Jurusan Pendidikan Sejarah, Fakultas Ilmu Sosial, Undiksha. Muliawan, Jasa Ungguh Penelitian Tindakan Kelas (Classroom Action Research). Yogyakarta: GAVA MEDIA Sumarno, Marselli Dasar- Dasar Apresiasi Film. Jakarta: PT Grasindo.

SARANA TEMBANG MELAYANGAN OLIH EMONI KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT PUISI BALI ANYAR SISIA KELAS VIII 6 SMP NEGERI 3 BANJAR

SARANA TEMBANG MELAYANGAN OLIH EMONI KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT PUISI BALI ANYAR SISIA KELAS VIII 6 SMP NEGERI 3 BANJAR SARANA TEMBANG MELAYANGAN OLIH EMONI KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT PUISI BALI ANYAR SISIA KELAS VIII 6 SMP NEGERI 3 BANJAR Ni Kadek Erni Yuni Andani 1,Gede Gunatama 1,Ida Bagus Rai 2 Jurusan Pendidikan

Lebih terperinci

METODE COPY THE MASTER KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT CERPEN SISIA RING KELAS XI MIA3 SMA NEGERI 2 SINGARAJA

METODE COPY THE MASTER KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT CERPEN SISIA RING KELAS XI MIA3 SMA NEGERI 2 SINGARAJA METODE COPY THE MASTER KAANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT CERPEN SISIA RING KELAS XI MIA3 SMA NEGERI 2 SINGARAJA Ni Kd Ayu Yasinta D 1, I B Putra Manik A 1, Drs Gd Gunatama 2 Jurusan Pendidikan Bahasa

Lebih terperinci

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Fakultas Bahasa dan Seni Universitas Pendidikan Ganesha

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Fakultas Bahasa dan Seni Universitas Pendidikan Ganesha NGAWIGUNAYANG PIRANTI WAYANG CENKBLONK PINAKA UTSAHA NINCAPANG KAWAGEDAN NYURATLENGKARA SANE MADAGING BASITA PARIBASA SISIA KELAS VII H SMP NEGERI 1 SUKASADA 1 I Gede Suputra, 1 I Gede Gunatama, 2 Ida

Lebih terperinci

IUSAN PANGAWIGUNAAN PIRANTI GAMBAR (MONOPOLI) MABASA BALI RING PAPLAJAHAN NGWACEN AKSARA BALI RING SISIA KELAS V SDK MARSUDIRINI

IUSAN PANGAWIGUNAAN PIRANTI GAMBAR (MONOPOLI) MABASA BALI RING PAPLAJAHAN NGWACEN AKSARA BALI RING SISIA KELAS V SDK MARSUDIRINI IUSAN PANGAWIGUNAAN PIRANTI GAMBAR (MONOPOLI) MABASA BALI RING PAPLAJAHAN NGWACEN AKSARA BALI RING SISIA KELAS V SDK MARSUDIRINI 1 I. M. D. Adipraya 1 I. B. Rai, 2 I. W. Wendra Jurusan Pendidikan Bahasa

Lebih terperinci

SESELEH MATERI TES ULANGAN UMUM SEMESTER GENAP WARSA 2013/2014 PEPLAJAHAN BASA BALI KELAS X RING SMK NEGERI 3 SINGARAJA

SESELEH MATERI TES ULANGAN UMUM SEMESTER GENAP WARSA 2013/2014 PEPLAJAHAN BASA BALI KELAS X RING SMK NEGERI 3 SINGARAJA SESELEH MATERI TES ULANGAN UMUM SEMESTER GENAP WARSA 2013/2014 PEPLAJAHAN BASA BALI KELAS X RING SMK NEGERI 3 SINGARAJA W Sriani, I W G Wisnu, IG Artawan Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan

Lebih terperinci

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia NUREKSAIN KAINGGILAN SOANG-SOANG PITAKEN RISAJERONING PITAKEN ULANGAN AKHIR SEMESTER GENAP PELAJAHAN BASA BALI KELAS VII RING SMP N 1 SINGARAJA WARSA PELAJAHAN 2013/2014 1 Made Suryadana, 1 I Nengah Martha,

Lebih terperinci

NGAWIGUNAYANG METODE AUDIOLINGUAL ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NEMBANGANG PUPUH MASKUMAMBANG SISIA KELAS X MIPA 2 SMA NEGERI 1 SINGARAJA

NGAWIGUNAYANG METODE AUDIOLINGUAL ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NEMBANGANG PUPUH MASKUMAMBANG SISIA KELAS X MIPA 2 SMA NEGERI 1 SINGARAJA NGAWIGUNAYANG METODE AUDIOLINGUAL ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NEMBANGANG PUPUH MASKUMAMBANG SISIA KELAS X MIPA 2 SMA NEGERI 1 SINGARAJA I Made Wisnawa 1 I Wayan Wendra 1, Sang Ayu Putu Sriasih 2 Jurusan

Lebih terperinci

PEPLAJAHAN MABEBAOSAN BASA BALI SANE NGANGGEN MODEL PEPLAJAHAN INOVATIF RING KELAS XI IIS 3 SMA NEGERI 4 SINGARAJA

PEPLAJAHAN MABEBAOSAN BASA BALI SANE NGANGGEN MODEL PEPLAJAHAN INOVATIF RING KELAS XI IIS 3 SMA NEGERI 4 SINGARAJA PEPLAJAHAN MABEBAOSAN BASA BALI SANE NGANGGEN MODEL PEPLAJAHAN INOVATIF RING KELAS XI IIS 3 SMA NEGERI 4 SINGARAJA K. T. Wahyuni, I. W. G. Wisnu, I. N. Suandi Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

I Putu Widhi Astika 1 I Wayan Wendra 1, Sang Ayu Putu Sriasih 2. Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia

I Putu Widhi Astika 1 I Wayan Wendra 1, Sang Ayu Putu Sriasih 2. Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia SESELEH TES OBJEKTIF AKHIR SEMESTER GANJIL BASA BALI KELAS XII SMA NEGERI 2 SINGARAJA 2015/2016 SAKING PARINDIKAN SEBARAN KOGNITIF, VALIDITAS LAN RELIABILITAS, MIWAH KONSTRUKSI OPTION I Putu Widhi Astika

Lebih terperinci

METODE KOOPERATIF TIPE THINK, PAIR, SHARE (TPS) ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT SINOPSIS CERPEN MABASA BALI SISIA KELAS XI-3 IPA SMA NEGERI 1 BANJAR

METODE KOOPERATIF TIPE THINK, PAIR, SHARE (TPS) ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT SINOPSIS CERPEN MABASA BALI SISIA KELAS XI-3 IPA SMA NEGERI 1 BANJAR METODE KOOPERATIF TIPE THINK, PAIR, SHARE (TPS) ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT SINOPSIS CERPEN MABASA BALI SISIA KELAS XI-3 IPA SMA NEGERI 1 BANJAR Kadek Dwi Payani 1, 1 I B Putra Manik A, 2 Wayan Gede

Lebih terperinci

KAWENTENAN CAMPUR KODE RING ALBUM TEMBANG POP BALI RAMBO OLO-OLO OLIH GRUP BAND BINTANG

KAWENTENAN CAMPUR KODE RING ALBUM TEMBANG POP BALI RAMBO OLO-OLO OLIH GRUP BAND BINTANG KAWENTENAN CAMPUR KODE RING ALBUM TEMBANG POP BALI RAMBO OLO-OLO OLIH GRUP BAND BINTANG I Gst. Ngr. Pt Darsana 1, I A. Sukma Wirani 1, I A. Pt Purnami 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan

Lebih terperinci

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali, FBS. Universitas Pendidikan Ganesha. Singaraja, Indonesia

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali, FBS. Universitas Pendidikan Ganesha. Singaraja, Indonesia NGAWIGUNAYANG MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE MAKE A MATCH ANGGEN NINCAPANG KAWAGEDAN NYURAT WACANA BAWAK ANTUK AKSARA ANCENG SISIA KELAS XII IPS 2 SMA NEGERI 4 SINGARAJA WARSA PALAJAHAN 2015/2016 Kadek

Lebih terperinci

KEWAGEDAN NGRESEPANG WANGUN DASAR LAN ARTOS KRUNA DWILINGGA SISIA KELAS X SMA NEGERI 2 BANJAR SINGARAJA

KEWAGEDAN NGRESEPANG WANGUN DASAR LAN ARTOS KRUNA DWILINGGA SISIA KELAS X SMA NEGERI 2 BANJAR SINGARAJA KEWAGEDAN NGRESEPANG WANGUN DASAR LAN ARTOS KRUNA DWILINGGA SISIA KELAS X SMA NEGERI 2 BANJAR SINGARAJA Ni Made Yuniharsih I.N. Suandi 1, I. K. Paramarta 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan

Lebih terperinci

NUREKSAIN SESURATAN PASANG AKSARA BALI RING SAJERONING PAPAN WASTA SANE WENTEN RING SD SE- KECAMATAN JEMBRANA

NUREKSAIN SESURATAN PASANG AKSARA BALI RING SAJERONING PAPAN WASTA SANE WENTEN RING SD SE- KECAMATAN JEMBRANA NUREKSAIN SESURATAN PASANG AKSARA BALI RING SAJERONING PAPAN WASTA SANE WENTEN RING SD SE- KECAMATAN JEMBRANA Ni Luh Putu Mei Aryantini, M. Sri Indriani, I. B. Md. Ludy P. Jurusan Pendidikan Bahasa Bali

Lebih terperinci

TATA KRUNA SAJERONING WIDYA KAWI SASTRA DRUEN MAHASISIA JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA BALI UNDIKSHA EDISI JUNI 2012

TATA KRUNA SAJERONING WIDYA KAWI SASTRA DRUEN MAHASISIA JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA BALI UNDIKSHA EDISI JUNI 2012 TATA KRUNA SAJERONING WIDYA KAWI SASTRA DRUEN MAHASISIA JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA BALI UNDIKSHA EDISI JUNI 2012 I. A. P. Asti Pratiwi 1, I W. G. Wisnu 1, S. A. P. Sriasih 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali

Lebih terperinci

CAMPUH KODE (CAMPUR KODE) RING WAYANG KULIT INOVATIF CENK BLONK SANE MAMURDA LATA MAHOSADHI

CAMPUH KODE (CAMPUR KODE) RING WAYANG KULIT INOVATIF CENK BLONK SANE MAMURDA LATA MAHOSADHI CAMPUH KODE (CAMPUR KODE) RING WAYANG KULIT INOVATIF CENK BLONK SANE MAMURDA LATA MAHOSADHI I Gusti Agung Indriyani 1 Ida Bagus Rai 1, Sang Ayu Putu Sriasih 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

NUREKSAIN ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI RITATKALA PAPARUMAN ADAT RING DESA ADAT SAMPALAN TENGAH, KABUPATEN KLUNGKUNG

NUREKSAIN ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI RITATKALA PAPARUMAN ADAT RING DESA ADAT SAMPALAN TENGAH, KABUPATEN KLUNGKUNG NUREKSAIN ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI RITATKALA PAPARUMAN ADAT RING DESA ADAT SAMPALAN TENGAH, KABUPATEN KLUNGKUNG Luh Komang Sri Pramawati [1] Ida Bagus Rai [1] Ida Bagus Putra Manik Aryana [2] Jurusan

Lebih terperinci

WARNA (VARIASI) BASA BALI RING SESURATAN KWACA (BAJU KAOS)

WARNA (VARIASI) BASA BALI RING SESURATAN KWACA (BAJU KAOS) WARNA (VARIASI) BASA BALI RING SESURATAN KWACA (BAJU KAOS) N. P. Febri Yuliani 1, I. K. Paramarta 1, G. Artawan 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia e-mail:

Lebih terperinci

CAMPUHAN WARNA BASA (CAMPUR KODE) SANE WENTEN RING PABLIGBAGAN SUBAK ANYAR DESA PADANGKELING, KECAMATAN BULELENG, KABUPATEN BULELENG, WARSA 2016

CAMPUHAN WARNA BASA (CAMPUR KODE) SANE WENTEN RING PABLIGBAGAN SUBAK ANYAR DESA PADANGKELING, KECAMATAN BULELENG, KABUPATEN BULELENG, WARSA 2016 CAMPUHAN WARNA BASA (CAMPUR KODE) SANE WENTEN RING PABLIGBAGAN SUBAK ANYAR DESA PADANGKELING, KECAMATAN BULELENG, KABUPATEN BULELENG, WARSA 2016 Komang Rina Dewi, I Nyoman Sudiana, I Nengah Martha Jurusan

Lebih terperinci

NUREKSAIN SESURATAN AKSARA BALI MANUT PASANG AKSARA PURWADRESTA LONTAR SATUA JRO MATUA TEKEN I CAI MANTU DRUEN GEDONG KIRTYA

NUREKSAIN SESURATAN AKSARA BALI MANUT PASANG AKSARA PURWADRESTA LONTAR SATUA JRO MATUA TEKEN I CAI MANTU DRUEN GEDONG KIRTYA NUREKSAIN SESURATAN AKSARA BALI MANUT PASANG AKSARA PURWADRESTA LONTAR SATUA JRO MATUA TEKEN I CAI MANTU DRUEN GEDONG KIRTYA Kadek Jara Merani 1, Made Sri Indriani 1, IB. Md Ludy Paryatna 2. Jurusan Pendidikan

Lebih terperinci

Pesaih Kawagedan Sisia Kelas VIIIC SMP Negeri 3 Singaraja Sajeroning Nyelehin Wangun Intrinsik Puisi Bali Purwa (Pupuh Sinom) lan Puisi Bali Anyar

Pesaih Kawagedan Sisia Kelas VIIIC SMP Negeri 3 Singaraja Sajeroning Nyelehin Wangun Intrinsik Puisi Bali Purwa (Pupuh Sinom) lan Puisi Bali Anyar Pesaih Kawagedan Sisia Kelas VIIIC SMP Negeri 3 Singaraja Sajeroning Nyelehin Wangun Intrinsik Puisi Bali Purwa (Pupuh Sinom) lan Puisi Bali Anyar K. Karmini 1,I. B. Putrayasa 1, I. A. Sukma Wirani 2 Jurusan

Lebih terperinci

BASA BALI KEPARA DIALEK NUSA PENIDA SANE KAANGGEN SAJERONING MABEBAOSAN RING WEWIDANGAN DESA PAKRAMAN NUSASARI, KECAMATAN MELAYA, KABUPATEN JEMBRANA

BASA BALI KEPARA DIALEK NUSA PENIDA SANE KAANGGEN SAJERONING MABEBAOSAN RING WEWIDANGAN DESA PAKRAMAN NUSASARI, KECAMATAN MELAYA, KABUPATEN JEMBRANA BASA BALI KEPARA DIALEK NUSA PENIDA SANE KAANGGEN SAJERONING MABEBAOSAN RING WEWIDANGAN DESA PAKRAMAN NUSASARI, KECAMATAN MELAYA, KABUPATEN JEMBRANA N. M. Novalia Pramita Sari 1, I W. G. Wisnu 1, I M.

Lebih terperinci

SESELEH PANGAWIGUNAAN BASA BLACKBERRY MESSAGE (BBM) YOWANA RING BR. DUSUN SALA, DESA ABUAN, KECAMATAN SUSUT, KAB. BANGLI

SESELEH PANGAWIGUNAAN BASA BLACKBERRY MESSAGE (BBM) YOWANA RING BR. DUSUN SALA, DESA ABUAN, KECAMATAN SUSUT, KAB. BANGLI SESELEH PANGAWIGUNAAN BASA BLACKBERRY MESSAGE (BBM) YOWANA RING BR. DUSUN SALA, DESA ABUAN, KECAMATAN SUSUT, KAB. BANGLI 1 I Ni luh Umi Astary, 1 I Ida Bagus Rai, 2 I I Gede Nurjaya Jurusan Pendidikan

Lebih terperinci

SESELEH CAMPUR KODE RING NOVEL SENTANA CUCU MAREP PAKARDIN I MADE SUGIANTO

SESELEH CAMPUR KODE RING NOVEL SENTANA CUCU MAREP PAKARDIN I MADE SUGIANTO SESELEH CAMPUR KODE RING NOVEL SENTANA CUCU MAREP PAKARDIN I MADE SUGIANTO 1 I W Kuntara, 1 S. A. P. Sriasih, 2 I. A. Sukma Wirani Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja,

Lebih terperinci

CAMPUR KODE BASA INDONESIA RING PANGAJAHAN BASA BALI KELAS V SD LAB UNDIKSHA

CAMPUR KODE BASA INDONESIA RING PANGAJAHAN BASA BALI KELAS V SD LAB UNDIKSHA CAMPUR KODE BASA INDONESIA RING PANGAJAHAN BASA BALI KELAS V SD LAB UNDIKSHA N. K. Wulan Adnyasari 1, I. B. Ludy Paryatna 1, I.B. Sutresna 2. Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha

Lebih terperinci

NUREKSAIN WANGUN LAN GUNA SARAT PAGURON- GURON GEGURITAN DHARMA STHITI KEKAWIAN I MADE MENAKA

NUREKSAIN WANGUN LAN GUNA SARAT PAGURON- GURON GEGURITAN DHARMA STHITI KEKAWIAN I MADE MENAKA NUREKSAIN WANGUN LAN GUNA SARAT PAGURON- GURON GEGURITAN DHARMA STHITI KEKAWIAN I MADE MENAKA Ni Wyn Ari Suryanti 1, IB Rai 1, Kt. Paramarta 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Fakultas Bahasa dan Seni Universitas

Lebih terperinci

SESELEH INDIK WANGUN INTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON SANE WENTEN RING NOVEL BUUNG KAKAWIAN NYOMAN MANDA

SESELEH INDIK WANGUN INTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON SANE WENTEN RING NOVEL BUUNG KAKAWIAN NYOMAN MANDA SESELEH INDIK WANGUN INTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON SANE WENTEN RING NOVEL BUUNG KAKAWIAN NYOMAN MANDA 1 Nengah Widiantika, 1 I.Gede Gunatama, 2 I. A. Pt. Purnami Jurusan Pendidikan Bahasa

Lebih terperinci

BASITA PARIBASA RING ALBUM NASI GORENG SPESIAL KEKAWIAN WIDI WIDIANA

BASITA PARIBASA RING ALBUM NASI GORENG SPESIAL KEKAWIAN WIDI WIDIANA BASITA PARIBASA RING ALBUM NASI GORENG SPESIAL KEKAWIAN WIDI WIDIANA I Pt. Budiantara Putra 1, I Kt. Paramarta 1, I Md. Sutama 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja,

Lebih terperinci

CAMPUH KODE SAJERONING PRASASTI MABASA BALI KUNO SAKING WARSA MASEHI

CAMPUH KODE SAJERONING PRASASTI MABASA BALI KUNO SAKING WARSA MASEHI CAMPUH KODE SAJERONING PRASASTI MABASA BALI KUNO SAKING WARSA 989-1011 MASEHI Gd. Edi Subawa 1, I Kt. Paramarta 1, I. B. Rai 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia

Lebih terperinci

SOR SINGGIH BASA BALI RING PARUMAN SUBAK ABIAN DESA ADAT ASAHDUREN, KECAMATAN PEKUTATAN, JEMBRANA

SOR SINGGIH BASA BALI RING PARUMAN SUBAK ABIAN DESA ADAT ASAHDUREN, KECAMATAN PEKUTATAN, JEMBRANA e-journal JJPBB Universitas Pendidikan Ganesha Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Vol: 2 No:1(2015) SOR SINGGIH BASA BALI RING PARUMAN SUBAK ABIAN DESA ADAT ASAHDUREN, KECAMATAN PEKUTATAN, JEMBRANA N. K. Lady

Lebih terperinci

KAWENTENAN DIALEK BALI AGA RING DESA DAUSA KECAMATAN KINTAMANI KABUPATEN BANGLI

KAWENTENAN DIALEK BALI AGA RING DESA DAUSA KECAMATAN KINTAMANI KABUPATEN BANGLI KAWENTENAN DIALEK BALI AGA RING DESA DAUSA KECAMATAN KINTAMANI KABUPATEN BANGLI I Ketut Agus Adi Putra 1 Ida Ayu Sukma Wirani 1, Ida Ayu Pt. Purnami, S.S, M.Pd 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

TETILIK SOR SINGGIH BASA BALI RING PASANGKEPAN KRAMA DESA PAKRAMAN AYUNAN, KECAMATAN ABIANSEMAL, KABUPATEN BADUNG

TETILIK SOR SINGGIH BASA BALI RING PASANGKEPAN KRAMA DESA PAKRAMAN AYUNAN, KECAMATAN ABIANSEMAL, KABUPATEN BADUNG TETILIK SOR SINGGIH BASA BALI RING PASANGKEPAN KRAMA DESA PAKRAMAN AYUNAN, KECAMATAN ABIANSEMAL, KABUPATEN BADUNG 1 I W. Adhi Mahardika, 1 I.B. Putra Manik Aryana, 2 I G. Gunatama. Jurusan Pendidikan Bahasa

Lebih terperinci

KAWENTENAN ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI RING NASKAH DRAMA I GODOGAN JURUSAN PENDIDIKAN BASA BALI WARSA 2015/2016

KAWENTENAN ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI RING NASKAH DRAMA I GODOGAN JURUSAN PENDIDIKAN BASA BALI WARSA 2015/2016 KAWENTENAN ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI RING NASKAH DRAMA I GODOGAN JURUSAN PENDIDIKAN BASA BALI WARSA 2015/2016 Olih: Kadek Moni Ratningsih, NIM 1212051016 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Fakultas Bahasa

Lebih terperinci

SESELEH TATA WANGUN JRONING KRIYA SASTRA LAN SOSIOLOGI PANGAWI RING NOVEL SING JODOH RERIPTAN I MADE SUGIANTO

SESELEH TATA WANGUN JRONING KRIYA SASTRA LAN SOSIOLOGI PANGAWI RING NOVEL SING JODOH RERIPTAN I MADE SUGIANTO SESELEH TATA WANGUN JRONING KRIYA SASTRA LAN SOSIOLOGI PANGAWI RING NOVEL SING JODOH RERIPTAN I MADE SUGIANTO N. L. P. Ekayanti Savitri 1, IB. Putrayasa 1, I. A. Sukma Wirani 2 Jurusan Pendidikan Bahasa

Lebih terperinci

Bahan Ajar BAHASA BALI SMA/SMK

Bahan Ajar BAHASA BALI SMA/SMK Bahan Ajar BAHASA BALI SMA/SMK PEMBELAJARAN BERPUSAT PADA SISWA Permendiknas No. 41 Tahun 2007 (Standar Proses) Kelas XII Semester 1 UNIT 1. MENDENGARKAN SK- 1 KD - 1.1 : : Memahami serta menanggapi berbagai

Lebih terperinci

SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN SOSIOLOGI KRIYA SASTRA RING PUPULAN SATUA BAWAK LAWAR GOAK PAKARDIN I KETUT RIDA

SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN SOSIOLOGI KRIYA SASTRA RING PUPULAN SATUA BAWAK LAWAR GOAK PAKARDIN I KETUT RIDA SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN SOSIOLOGI KRIYA SASTRA RING PUPULAN SATUA BAWAK LAWAR GOAK PAKARDIN I KETUT RIDA I Km. Astu Purnadhita 1, I Nengah Martha 1, I. A. Putu Purnami 2 Jurusan Pendidikan Bahasa

Lebih terperinci

NUREKSAIN ANGGAH-UNGGUHING BASA RING CERPEN MABASA BALI RUBRIK ORTI BALI, KORAN BALI POST 2016

NUREKSAIN ANGGAH-UNGGUHING BASA RING CERPEN MABASA BALI RUBRIK ORTI BALI, KORAN BALI POST 2016 e-journal JPBB Universitas Pendidikan Ganesha Jurusan Pendidikan Bahasa Bali NUREKSAIN ANGGAH-UNGGUHING BASA RING CERPEN MABASA BALI RUBRIK ORTI BALI, KORAN BALI POST 2016 ayusastrinidewi@yahoo.co.id,

Lebih terperinci

NYAIHANG SESURATAN GEGURITAN CUPAK GERANTANG LAN SATUA CUPAK GERANTANG MADASAR ANTUK WANGUN CARITA SANE KASELEHIN ANTUK TEORI SASTRA BANDINGAN

NYAIHANG SESURATAN GEGURITAN CUPAK GERANTANG LAN SATUA CUPAK GERANTANG MADASAR ANTUK WANGUN CARITA SANE KASELEHIN ANTUK TEORI SASTRA BANDINGAN NYAIHANG SESURATAN GEGURITAN CUPAK GERANTANG LAN SATUA CUPAK GERANTANG MADASAR ANTUK WANGUN CARITA SANE KASELEHIN ANTUK TEORI SASTRA BANDINGAN Ni Gst. Ayu Kt. Sari Wahini1, I B. Putra Manik Aryana1, I

Lebih terperinci

SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN GUNA SARAT SOSIAL RING PUPULAN SATUA BAWAK MEKEL PARIS PIKARDIN I.B.W. WIDIASA KENITEN

SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN GUNA SARAT SOSIAL RING PUPULAN SATUA BAWAK MEKEL PARIS PIKARDIN I.B.W. WIDIASA KENITEN SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN GUNA SARAT SOSIAL RING PUPULAN SATUA BAWAK MEKEL PARIS PIKARDIN I.B.W. WIDIASA KENITEN I Km. Endi Saputra 1, I N. Martha 1, I.A.Pt.Purnami 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali

Lebih terperinci

TUTUR LEBUR GANGSA; ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: I MADE OKA PARIATNA

TUTUR LEBUR GANGSA; ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: I MADE OKA PARIATNA TUTUR LEBUR GANGSA; ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: I MADE OKA PARIATNA 1001215034 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2016 i TUTURLEBUR GANGSA; ANALISIS

Lebih terperinci

ARTI LEKSEM SUKATING (UKURAN) NGANGGEN LIMA LAN BATIS RING ASTA KOSALA-KOSALI

ARTI LEKSEM SUKATING (UKURAN) NGANGGEN LIMA LAN BATIS RING ASTA KOSALA-KOSALI ARTI LEKSEM SUKATING (UKURAN) NGANGGEN LIMA LAN BATIS RING ASTA KOSALA-KOSALI I Md Werdiatmaja 1, I Kt Paramarta 1, I Gd Artawan, 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja,

Lebih terperinci

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia RERAWATAN DIALEK BASA BALI RING TEMBANG POP BALI: STUDI KASUS SAJERONING TEMBANG POP BALI MAMURDA CIRI-CIRI KEKAWIAN YONG SAGITA MIWAH BALI UNITED KEKAWIAN KRISNA SURYA PURPA KASOBYAHANG ANTUK DI UBUD

Lebih terperinci

GENDING-GENDING REGGAE BALI JONI AGUNG SESELEH SEMIOTIKA TETUJON IDUP MANUSA PAIKETANNYANE SARENG AJAH-AJAHAN PAWATEKAN

GENDING-GENDING REGGAE BALI JONI AGUNG SESELEH SEMIOTIKA TETUJON IDUP MANUSA PAIKETANNYANE SARENG AJAH-AJAHAN PAWATEKAN GENDING-GENDING REGGAE BALI JONI AGUNG SESELEH SEMIOTIKA TETUJON IDUP MANUSA PAIKETANNYANE SARENG AJAH-AJAHAN PAWATEKAN I.B. Pidada Adi Putra 1, I.B. Putra Manik Aryana 1, I.B. Ludy Paryatna 2 Jurusan

Lebih terperinci

DIALEK BALI AGA SANE KEAANGGEN RI SAJERONING MABASA BALI RING DESA SIDATAPA, KECAMATAN BANJAR, KABUPATEN BULELENG

DIALEK BALI AGA SANE KEAANGGEN RI SAJERONING MABASA BALI RING DESA SIDATAPA, KECAMATAN BANJAR, KABUPATEN BULELENG e-journal JJPBB Universitas Pendidikan Ganesha Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Vol: 2 No:1(2015) DIALEK BALI AGA SANE KEAANGGEN RI SAJERONING MABASA BALI RING DESA SIDATAPA, KECAMATAN BANJAR, KABUPATEN

Lebih terperinci

BABAD PASEK KAYU SELEM : ANALISIS STRUKTUR OLEH : I PUTU YUDHI SANTIKA PUTRA NIM:

BABAD PASEK KAYU SELEM : ANALISIS STRUKTUR OLEH : I PUTU YUDHI SANTIKA PUTRA NIM: BABAD PASEK KAYU SELEM : ANALISIS STRUKTUR OLEH : I PUTU YUDHI SANTIKA PUTRA NIM: 1101215005 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 i BABAD PASEK KAYU SELEM: ANALISIS

Lebih terperinci

ESTETIKA POSMODERN MIWAH GUNA SARAT PAGURON-GURON DOLANAN 'MATIGTIG PAPAH BIU' DUTA KABUPATEN KARANGASEM RING PKB 2015

ESTETIKA POSMODERN MIWAH GUNA SARAT PAGURON-GURON DOLANAN 'MATIGTIG PAPAH BIU' DUTA KABUPATEN KARANGASEM RING PKB 2015 ESTETIKA POSMODERN MIWAH GUNA SARAT PAGURON-GURON DOLANAN 'MATIGTIG PAPAH BIU' DUTA KABUPATEN KARANGASEM RING PKB 2015 I W. Pasek Eka Yasa 1 I. A. Sukma Wirani 1, M. Sri Indriani 2 Jurusan Pendidikan Bahasa

Lebih terperinci

SESELEH WANGUN CARITA MIWAH PIKENOH PENDIDIKAN KARAKTER RING PUPULAN SATUA KEMBANG RAMPE KASUSASTRAAN BALI PURWA I

SESELEH WANGUN CARITA MIWAH PIKENOH PENDIDIKAN KARAKTER RING PUPULAN SATUA KEMBANG RAMPE KASUSASTRAAN BALI PURWA I SESELEH WANGUN CARITA MIWAH PIKENOH PENDIDIKAN KARAKTER RING PUPULAN SATUA KEMBANG RAMPE KASUSASTRAAN BALI PURWA I N.K. Suwitriyani 1, I.W.G. Wisnu 1, M. Sri Indriani 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

e-journal JPBB Universitas Pendidikan Ganesha Jurusan Pendidikan Bahasa Bali (Volume 2 Tahun 2015)

e-journal JPBB Universitas Pendidikan Ganesha Jurusan Pendidikan Bahasa Bali (Volume 2 Tahun 2015) ANALISIS BAHASA BALI YANG DISEMPURNAKAN DALAM BUKU AWIG-AWIG SUBAK KACANGBUBUAN, DESA ADAT MAS Ni Kd. A. Andriani, Ida A. Pt. Purnami, I Ngh. Martha Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan

Lebih terperinci

KATA PENGANTAR. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Tuhan Yang Mahaesa

KATA PENGANTAR. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Tuhan Yang Mahaesa SKRIPSI INI TELAH DISETUJUI DAN DINILAI OLEH PANITIA PENGUJI PADA PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA PADA TANGGAL: 1 JULI 2016 Berdasarkan SK Dekan Fakultas Ilmu Budaya,

Lebih terperinci

I Gst A Kd Yulandari, I B Md Ludy Paryatna, Md. Sri Indriani

I Gst A Kd Yulandari, I B Md Ludy Paryatna, Md. Sri Indriani NUREKSAIN KAWENTENAN ANGGAH-UNGGUHING BASA BALI SAJERONING PAWIWAHAN RING BANJAR SUMBUL, DESA YEHEMBANG KANGIN, KECAMATAN MENDOYO, KABUPATEN JEMBRANA RING WARSA 2016 I Gst A Kd Yulandari, I B Md Ludy Paryatna,

Lebih terperinci

SESELEH WANGUN INSTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON RING PUPULAN CERPEN DA NAKONANG ADAN TIANGE PAKARDIN AGUNG WIYAT S.

SESELEH WANGUN INSTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON RING PUPULAN CERPEN DA NAKONANG ADAN TIANGE PAKARDIN AGUNG WIYAT S. SESELEH WANGUN INSTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON RING PUPULAN CERPEN DA NAKONANG ADAN TIANGE PAKARDIN AGUNG WIYAT S. ARDHI I Kdk. Berry. hermana 1, I. A. Pt. Purnami 1, I. B. Putrayasa 2

Lebih terperinci

SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON RING SATUA PAN BALANG TAMAK

SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON RING SATUA PAN BALANG TAMAK SESELEH WANGUN INTRINSIK LAN KAJATIAN GUNA SARAT PAGURON-GURON RING SATUA PAN BALANG TAMAK K. Devi Antariyani 1 I. N. Suandi 1 I. K. Paramarta 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha

Lebih terperinci

SOR SINGGIH BASA BALI SAJERONING PARUMAN BANJAR ADAT GUNUNG BIAU, DESA MUNCAN, KABUPATEN KARANGASEM

SOR SINGGIH BASA BALI SAJERONING PARUMAN BANJAR ADAT GUNUNG BIAU, DESA MUNCAN, KABUPATEN KARANGASEM SOR SINGGIH BASA BALI SAJERONING PARUMAN BANJAR ADAT GUNUNG BIAU, DESA MUNCAN, KABUPATEN KARANGASEM Ni Luh Pt. Ratna Dewi 1, Md. Sri Indriani 1, I Kt. Paramartha 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

WANGUN INTRINSIK LAN AJI PANGAJAH-AJAHAN TATA LAKSANA RING SATUA BAWAK MABASA BALI WARSA 1975

WANGUN INTRINSIK LAN AJI PANGAJAH-AJAHAN TATA LAKSANA RING SATUA BAWAK MABASA BALI WARSA 1975 WANGUN INTRINSIK LAN AJI PANGAJAH-AJAHAN TATA LAKSANA RING SATUA BAWAK MABASA BALI WARSA 1975 N. M. Ari Puja Astiti 1, I. B. M. Ludy Paryatna 1, I. G. Nurjaya 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

SOSIOKULTURAL KRAMA BALI RING SATUA BALI LAN PAIKETANNYANE RING PANGAJAHAN SASTRA BALI

SOSIOKULTURAL KRAMA BALI RING SATUA BALI LAN PAIKETANNYANE RING PANGAJAHAN SASTRA BALI SOSIOKULTURAL KRAMA BALI RING SATUA BALI LAN PAIKETANNYANE RING PANGAJAHAN SASTRA BALI N. K. Erawati 1, 1 N. Yasa, 2 S.A.P. Sriasih Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja,

Lebih terperinci

GEGURITAN KONTABOJA: ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA OLEH: IDA AYU EKA PURNAMA WULANDARI NIM

GEGURITAN KONTABOJA: ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA OLEH: IDA AYU EKA PURNAMA WULANDARI NIM GEGURITAN KONTABOJA: ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA OLEH: IDA AYU EKA PURNAMA WULANDARI NIM 1101215022 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 1 i GEGURITAN

Lebih terperinci

NUREKSAIN WANGUN LAN PAIKETAN SOSIOLOGI SASTRA RING CAKEPAN NASKAH DRAMA JUKUT BE BANO PIKARDIN I MADE WISNAWA

NUREKSAIN WANGUN LAN PAIKETAN SOSIOLOGI SASTRA RING CAKEPAN NASKAH DRAMA JUKUT BE BANO PIKARDIN I MADE WISNAWA NUREKSAIN WANGUN LAN PAIKETAN SOSIOLOGI SASTRA RING CAKEPAN NASKAH DRAMA JUKUT BE BANO PIKARDIN I MADE WISNAWA Ni Komang Indah, IB Made Ludy Paryatna, Made Sri Indriani Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

TEKS GEGURITAN DARMAKAYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: KADEK RIKA ARIPAWAN NIM:

TEKS GEGURITAN DARMAKAYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: KADEK RIKA ARIPAWAN NIM: TEKS GEGURITAN DARMAKAYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: KADEK RIKA ARIPAWAN NIM: 1101215023 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA 2015 TEKS GEGURITAN DARMAKAYA:

Lebih terperinci

KATA PENGANTAR. atas berkat rahmat-nya skripsi yang berjudul Novel Sing Jodoh Analisis

KATA PENGANTAR. atas berkat rahmat-nya skripsi yang berjudul Novel Sing Jodoh Analisis KATA PENGANTAR Om Swastiastu, Puji syukur dipanjatkan kehadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa karena atas berkat rahmat-nya skripsi yang berjudul Novel Sing Jodoh Analisis Psikologi Sastra ini dapat disusun

Lebih terperinci

PELESTARIAN BAHASA BALI DALAM MEDIA CETAK BERBAHASA BALI: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK OLEH ANAK AGUNG ISTRI ITA RYANDEWI NIM:

PELESTARIAN BAHASA BALI DALAM MEDIA CETAK BERBAHASA BALI: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK OLEH ANAK AGUNG ISTRI ITA RYANDEWI NIM: PELESTARIAN BAHASA BALI DALAM MEDIA CETAK BERBAHASA BALI: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK OLEH ANAK AGUNG ISTRI ITA RYANDEWI NIM: 1101215033 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA

Lebih terperinci

TEKS TUTUR CANDRABHERAWA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI

TEKS TUTUR CANDRABHERAWA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI TEKS TUTUR CANDRABHERAWA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH : NI NYOMAN AYU PUSPITA DEWI NIM: 1101215012 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 i TEKS TUTUR

Lebih terperinci

SESELEH GUNA SARAT WATEK PAAJAH-AJAH RING SAJERONING GEGURITAN RAJAPALA

SESELEH GUNA SARAT WATEK PAAJAH-AJAH RING SAJERONING GEGURITAN RAJAPALA SESELEH GUNA SARAT WATEK PAAJAH-AJAH RING SAJERONING GEGURITAN RAJAPALA Gd Yuli Sutrawan 1, I. A. Sukma Wirani 1, I W. Artika 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja,

Lebih terperinci

SKRIPSI ANALISIS STRUKTUR DAN SOSIOLOGIS DRAMA MULIH KARYA I NYOMAN MANDA OLEH : NI PUTU HARUM KARTIKA DEWI NIM

SKRIPSI ANALISIS STRUKTUR DAN SOSIOLOGIS DRAMA MULIH KARYA I NYOMAN MANDA OLEH : NI PUTU HARUM KARTIKA DEWI NIM SKRIPSI ANALISIS STRUKTUR DAN SOSIOLOGIS DRAMA MULIH KARYA I NYOMAN MANDA OLEH : NI PUTU HARUM KARTIKA DEWI NIM 1101215006 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR

Lebih terperinci

TEKS GEGURITAN PADEM WARAK ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA

TEKS GEGURITAN PADEM WARAK ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA TEKS GEGURITAN PADEM WARAK ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA OLEH: I PUTU BAYU MUTRA WIBAWA NIM 1101215024 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 i 1 TEKS

Lebih terperinci

KATA PENGANTAR. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Tuhan Yang Mahaesa/Ida Sang Hyang

KATA PENGANTAR. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Tuhan Yang Mahaesa/Ida Sang Hyang KATA PENGANTAR Om Swastyastu, Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Tuhan Yang Mahaesa/Ida Sang Hyang Widhi Wasa karena atas berkat dan rahmat-nya skripsi yang berjudul Variasi Fonologis dan Leksikal Bahasa

Lebih terperinci

UCAPAN TERIMA KASIH. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa/Tuhan Yang

UCAPAN TERIMA KASIH. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa/Tuhan Yang UCAPAN TERIMA KASIH Om Swastyastu, Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa/Tuhan Yang Maha Esa, karena berkat rahmat-nya, skripsi ini dapat diselesaikan tepat waktu. Skripsi yang berjudul

Lebih terperinci

GEGURITAN AJI RAMA RENA ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA

GEGURITAN AJI RAMA RENA ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA SKRIPSI GEGURITAN AJI RAMA RENA ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA IDA BAGUS DWIJA NANDANA PERSADA NIM 1201215035 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2017 i SKRIPSI GEGURITAN

Lebih terperinci

TEKS GEGURITAN MANTRI SANAK LIMA ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI

TEKS GEGURITAN MANTRI SANAK LIMA ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI SKRIPSI TEKS GEGURITAN MANTRI SANAK LIMA ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI OLEH NI PUTU NOVIYANTI WARDANI NIM 1201215007 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2016 i TEKS

Lebih terperinci

MITOS DI NUSA PENIDA ANALISIS STRUKTUR, FUNGSI, DAN MAKNA

MITOS DI NUSA PENIDA ANALISIS STRUKTUR, FUNGSI, DAN MAKNA SKRIPSI MITOS DI NUSA PENIDA ANALISIS STRUKTUR, FUNGSI, DAN MAKNA Oleh : NI PUTU SUDIASIH NIM : 1101215035 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA 2015 i MITOS DI NUSA

Lebih terperinci

GEGURITAN ANGGASTYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI

GEGURITAN ANGGASTYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI SKRIPSI GEGURITAN ANGGASTYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI NI MADE OKTA ERA YATI NIM :1201215029 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2016 i GEGURITAN ANGGASTYA: ANALISIS

Lebih terperinci

Tureksa Anggah-ungguhing Basa Ring Novel Ratna Tribanowati, Leak Soleh Solah Leak Pikardin I Made Sugianto

Tureksa Anggah-ungguhing Basa Ring Novel Ratna Tribanowati, Leak Soleh Solah Leak Pikardin I Made Sugianto Tureksa Anggah-ungguhing Basa Ring Novel Ratna Tribanowati, Sugianto I M Wira Wartana¹, I. Md. Ludy Paryatna¹, S.A.P Sriasih². Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia

Lebih terperinci

TUTUR ANGKUS PRANA: KAJIAN STRUKTUR DAN SEMIOTIKA. Oleh: NI KADEK DEWI SANTHIASTINI

TUTUR ANGKUS PRANA: KAJIAN STRUKTUR DAN SEMIOTIKA. Oleh: NI KADEK DEWI SANTHIASTINI TUTUR ANGKUS PRANA: KAJIAN STRUKTUR DAN SEMIOTIKA Oleh: NI KADEK DEWI SANTHIASTINI 1101215002 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA 2015 i TUTUR ANGKUS PRANA: KAJIAN

Lebih terperinci

TEKS MITOS TAPAKAN BARONG BHATARA SAKTI NAWA SANGA DI KAHYANGAN JAGAT LUHUR NATAR SARI: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI

TEKS MITOS TAPAKAN BARONG BHATARA SAKTI NAWA SANGA DI KAHYANGAN JAGAT LUHUR NATAR SARI: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI SKRIPSI TEKS MITOS TAPAKAN BARONG BHATARA SAKTI NAWA SANGA DI KAHYANGAN JAGAT LUHUR NATAR SARI: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI NI PUTU GEK ANNA DELVIA NIM 1201215040 FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA

Lebih terperinci

TEKS TUTUR JONG MANTEN: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: DESAK PUTU ELVIANA DEWI NIM:

TEKS TUTUR JONG MANTEN: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: DESAK PUTU ELVIANA DEWI NIM: TEKS TUTUR JONG MANTEN: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: DESAK PUTU ELVIANA DEWI NIM: 1101215008 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 i TEKS TUTUR JONG

Lebih terperinci

SESELEH BASA SANE KAANGGEN MIWAH GUNASARAT SANE WENTEN RING GEGURITAN PURWAJATI, PAKARDIN I GEDE NGEMBAK, DRUWEN GEDONG KIRTYA, SINGARAJA

SESELEH BASA SANE KAANGGEN MIWAH GUNASARAT SANE WENTEN RING GEGURITAN PURWAJATI, PAKARDIN I GEDE NGEMBAK, DRUWEN GEDONG KIRTYA, SINGARAJA SESELEH BASA SANE KAANGGEN MIWAH GUNASARAT SANE WENTEN RING GEGURITAN PURWAJATI, PAKARDIN I GEDE NGEMBAK, DRUWEN GEDONG KIRTYA, SINGARAJA 1 P. Suarsana, 1 S. A. P. Sriasih, 2 I. B. Rai. Jurusan Pendidikan

Lebih terperinci

SESELEH VARIASI BASA RING DIALEK BALI AGA DESA SERAYA, KECAMATAN KARANGASEM, KABUPATEN KARANGASEM

SESELEH VARIASI BASA RING DIALEK BALI AGA DESA SERAYA, KECAMATAN KARANGASEM, KABUPATEN KARANGASEM SESELEH VARIASI BASA RING DIALEK BALI AGA DESA SERAYA, KECAMATAN KARANGASEM, KABUPATEN KARANGASEM N. L. Degeng Ratna Dewi 1, I. B. Rai 1, N. Sudiana 2 Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan

Lebih terperinci

BABAD DANGHYANG BANG MANIK ANGKERAN: KAJIAN STRUKTUR DAN FUNGSI

BABAD DANGHYANG BANG MANIK ANGKERAN: KAJIAN STRUKTUR DAN FUNGSI BABAD DANGHYANG BANG MANIK ANGKERAN: KAJIAN STRUKTUR DAN FUNGSI Skripsi untuk Memperoleh Gelar Sarjana Pada Program Studi Sastra Bali Universitas Udayana I KETUT MANIKA JAYA NIM 1201215020 FAKULTAS ILMU

Lebih terperinci

SKRIPSI KAMUS BALI INDONESIA BIDANG ISTILAH UPAKARA MANUSA YADNYA DI KABUPATEN BADUNG

SKRIPSI KAMUS BALI INDONESIA BIDANG ISTILAH UPAKARA MANUSA YADNYA DI KABUPATEN BADUNG SKRIPSI KAMUS BALI INDONESIA BIDANG ISTILAH UPAKARA MANUSA YADNYA DI KABUPATEN BADUNG PUTU KRISNA APRIANTI NIM 1201215021 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2016

Lebih terperinci

SESELEH WANGUN LAN KASUKSMAN AJAH-AJAHAN PAWATEKAN RING LELAMPAHAN GATOTKACA DUTA WAYANG CENK BLONK

SESELEH WANGUN LAN KASUKSMAN AJAH-AJAHAN PAWATEKAN RING LELAMPAHAN GATOTKACA DUTA WAYANG CENK BLONK SESELEH WANGUN LAN KASUKSMAN AJAH-AJAHAN PAWATEKAN RING LELAMPAHAN GATOTKACA DUTA WAYANG CENK BLONK 1 Luh Ekarini, 1 I.B. Putra Manik Aryana, 2 I Gede Nurjaya. Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

PEMERTAHANAN BAHASA BALI MELALUI GENDING RARE PADA ANAK-ANAK DI SANGGAR KUKURUYUK: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK

PEMERTAHANAN BAHASA BALI MELALUI GENDING RARE PADA ANAK-ANAK DI SANGGAR KUKURUYUK: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK PEMERTAHANAN BAHASA BALI MELALUI GENDING RARE PADA ANAK-ANAK DI SANGGAR KUKURUYUK: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK OLEH: I PUTU PERMANA MAHARDIKA NIM 1101215032 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA

Lebih terperinci

Pantang menyerah sebelum. mencapai hasil yang maksimal

Pantang menyerah sebelum. mencapai hasil yang maksimal USULAN SKRIPSI INI TELAH DISETUJUI DANDINILAI OLEH PANITIA PENGUJI PADA PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA, UNIVERSITAS UDAYANA PADA TANGGAL, 23 PEBRUARI 2017 Berdasarkan SK Ketua Program Studi

Lebih terperinci

CITRA WANITA PENYIHIR DALAM NOVEL RATNA TRIBANOWATI KARYA I MADE SUGIANTO: SUATU KAJIAN KRITIK SASTRA FEMINIS

CITRA WANITA PENYIHIR DALAM NOVEL RATNA TRIBANOWATI KARYA I MADE SUGIANTO: SUATU KAJIAN KRITIK SASTRA FEMINIS CITRA WANITA PENYIHIR DALAM NOVEL RATNA TRIBANOWATI KARYA I MADE SUGIANTO: SUATU KAJIAN KRITIK SASTRA FEMINIS OLEH: NI LUH KADEK RICHA DWITASARI NIM: 1101215025 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA

Lebih terperinci

Kata Kunci : Kidung, Struktur, Semiotik, Smaratantra.

Kata Kunci : Kidung, Struktur, Semiotik, Smaratantra. ABSTRAK ANALISIS SEMIOTIKA KIDUNG TUNJUNG BIRU Kidung Tunjung Biru dipilih sebagai objek dalam penelitian ini, karena beberapa alasan. Pertama, gagasan-gagasan yang terkandung di dalamnya, merepresentasikan

Lebih terperinci

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN ( RPP ) 2

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN ( RPP ) 2 RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN ( RPP ) 2 Sekolah : SMA Negeri 8 Denpasar Mata Pelajaran : Bahasa Daerah Bali Satuan Pendidikan : SMA Kelas / Semester : XI / I Aspek : Menyimak I. Standar Kompetensi :

Lebih terperinci

PENYUSUNAN KAMUS SERAPAN DALAM BAHASA BALI

PENYUSUNAN KAMUS SERAPAN DALAM BAHASA BALI PENYUSUNAN KAMUS SERAPAN DALAM BAHASA BALI 1 I Nengah Suandi, 2 Ida Bagus Putrayasa, 3 I Wayan Wisnu Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia Universitas Pendidikan Ganesha E-mail: nengah_suandi@yahoo.co.id

Lebih terperinci

TEKS DRAMA GONG I MADE SUBANDAR HASTA KOMALA ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA

TEKS DRAMA GONG I MADE SUBANDAR HASTA KOMALA ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA TEKS DRAMA GONG I MADE SUBANDAR HASTA KOMALA ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA OLEH IDA AYU PUTRI PERTIWI NIM 1001215010 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR

Lebih terperinci

BAB VI FAKTOR PENUNJANG DAN FAKTOR PENGHAMBAT PEMERTAHANAN BAHASA BALI DALAM MASYARAKAT MULTIKULTURAL DI KOTA DENPASAR

BAB VI FAKTOR PENUNJANG DAN FAKTOR PENGHAMBAT PEMERTAHANAN BAHASA BALI DALAM MASYARAKAT MULTIKULTURAL DI KOTA DENPASAR 86 BAB VI FAKTOR PENUNJANG DAN FAKTOR PENGHAMBAT PEMERTAHANAN BAHASA BALI DALAM MASYARAKAT MULTIKULTURAL DI KOTA DENPASAR Kusumoharidjoyo (2000: 34) menyebutkan faktor penunjang serta faktor penghambat

Lebih terperinci

GEGURITAN PURA TANAH LOT ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH IDA BAGUS PUTU WIASTIKA NIM

GEGURITAN PURA TANAH LOT ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH IDA BAGUS PUTU WIASTIKA NIM GEGURITAN PURA TANAH LOT ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH IDA BAGUS PUTU WIASTIKA NIM 0901215024 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2014 GEGURITAN PURA TANAH

Lebih terperinci

ABSTRAK. Kata Kunci: kamus, bahasa, sastra, istilah, kategori.

ABSTRAK. Kata Kunci: kamus, bahasa, sastra, istilah, kategori. ABSTRAK Penelitian Kamus Bali-Indonesia Istilah Bahasa dan Sastra Bali bertujuan untuk mengetahui bentuk dan khazanah istilah yang terdapat dalam bahasa dan sastra Bali. Adapun teori yang digunakan dalam

Lebih terperinci

ABSTRAK GEGURITAN MASAN RODI ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI

ABSTRAK GEGURITAN MASAN RODI ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI ABSTRAK GEGURITAN MASAN RODI ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI Penelitian terhadap Geguritan Masan Rodi ini membahas tentang analisis struktur dan fungsi. Analisis ini mempunyai tujuan untuk mengungkapkan struktur

Lebih terperinci

I. PURWAKA. Manut swadarma Krama Desa Pakraman Tonja rikala mikukuhang kasukertan jagat malarapan antuk minakadi :

I. PURWAKA. Manut swadarma Krama Desa Pakraman Tonja rikala mikukuhang kasukertan jagat malarapan antuk minakadi : I. PURWAKA. Sangkaning paswecan Ida Hyang Widhi Wasa, sane ngardi Buwana Agung lan Buwana Alit. turmaning ngawisesa kahuripan sarwa prani miwah sarwa tiumuwu, mewastu I Manusa rikala ngupadi kerahajengan

Lebih terperinci

ULANGAN AKHIR SEMESTER GANJIL TAHUN PELAJARAN 2017/2018. Kompetensi Keahlian : Semua Jurusan Kelas : X/1 Hari / Tanggal :

ULANGAN AKHIR SEMESTER GANJIL TAHUN PELAJARAN 2017/2018. Kompetensi Keahlian : Semua Jurusan Kelas : X/1 Hari / Tanggal : PEMERINTAH PROVINSI BALI DINAS PENDIDIKAN PEMUDA DAN OLAH RAGA SEKOLAH MENENGAH KEJURUAN NEGERI 1 TAMPAKSIRING Alamat : Jl. Ir Soekarno desa sanding Tampaksiring, Gianyar, Bali 80561 Telp. : (0361) 981165

Lebih terperinci

Bule Belajar Budaya Bali: Kritik Identitas dalam Antologi Cerpen Mekel Paris. I Wayan Eka Septiawan

Bule Belajar Budaya Bali: Kritik Identitas dalam Antologi Cerpen Mekel Paris. I Wayan Eka Septiawan Bule Belajar Budaya Bali: Kritik Identitas dalam Antologi Cerpen Mekel Paris I Wayan Eka Septiawan Mahasiswa S-2 Prodi Linguistik Konsentrasi Wacana Sastra Email: iwayaneka_septiawan@yahoo.com Judul Buku

Lebih terperinci

BAB II KAJIAN PUSTAKA. umum. Menurut Sutarno NS ( 2003 : 32 ) Perpustakaan umum sering diibaratkan

BAB II KAJIAN PUSTAKA. umum. Menurut Sutarno NS ( 2003 : 32 ) Perpustakaan umum sering diibaratkan 6 BAB II KAJIAN PUSTAKA 2.1 Perpustakaan Umum Perpustakaan merupakan perpustakaan yang ada di lingkungan masyarakat umum. Menurut Sutarno NS ( 2003 : 32 ) Perpustakaan umum sering diibaratkan sebagai Universitas

Lebih terperinci

PEMANFAATAN VIDEO KARTUN ANIMASI BANG ONE UNTUK MENINGKATKAN KETERAMPILAN MENULIS OPINI SISWA KELAS XI IPB 1 DI SMA NEGERI 1 UBUD

PEMANFAATAN VIDEO KARTUN ANIMASI BANG ONE UNTUK MENINGKATKAN KETERAMPILAN MENULIS OPINI SISWA KELAS XI IPB 1 DI SMA NEGERI 1 UBUD ARTIKEL PEMANFAATAN VIDEO KARTUN ANIMASI BANG ONE UNTUK MENINGKATKAN KETERAMPILAN MENULIS OPINI SISWA KELAS XI IPB 1 DI SMA NEGERI 1 UBUD OLEH I WAYAN SUARJAYA NIM 0912011061 JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA

Lebih terperinci

KADEK ERMANDA KURNIAWAN

KADEK ERMANDA KURNIAWAN Pemanfaatan Film Dokumenter Dan Foto-Foto Kesejarahan Sebagai Media Dalam Pembelajaran Kooperatif Tipe Student Teams Achievement Divisions (STAD) Untuk Meningkatkan Aktivitas Dan Hasil Belajar IPS Di Kelas

Lebih terperinci

PENINGKATAN KETERAMPILAN MENULIS DESKRIPSI MENGGUNAKAN MEDIA GAMBAR PADA SISWA KELAS IV SD NEGERI POGUNG KIDUL

PENINGKATAN KETERAMPILAN MENULIS DESKRIPSI MENGGUNAKAN MEDIA GAMBAR PADA SISWA KELAS IV SD NEGERI POGUNG KIDUL 3.552 Jurnal Pendidikan Guru Sekolah Dasar Edisi 37 Tahun ke-5 2016 PENINGKATAN KETERAMPILAN MENULIS DESKRIPSI MENGGUNAKAN MEDIA GAMBAR PADA SISWA KELAS IV SD NEGERI POGUNG KIDUL THE IMPROVING THE DESCRIPTION

Lebih terperinci

Keywords: Snowball Throwing Cooperative Learning, Motivation, Learning Outcomes, Student Response, Social Science (IPS)

Keywords: Snowball Throwing Cooperative Learning, Motivation, Learning Outcomes, Student Response, Social Science (IPS) Peningkatan Motivasi dan Hasil Belajar Siswa Kelas X Akuntansi SMK PGRI 1 Singaraja Terhadap Mata Pelajaran IPS Melalui Penerapan Model Pembelajaran Kooperatif Snowball Throwing Pada Semester Genap Tahun

Lebih terperinci

Pangawedar indik Hak-Hak Azasi Manusia

Pangawedar indik Hak-Hak Azasi Manusia Pangawedar indik Hak-Hak Azasi Manusia Sami manusane mijil maduluran hak-hak sane pateh lan pastika tur malarapan kebebasan-kebebasan sane mabuat pisan. Perserikatan Bangsa-Bangsa maduwe tatuwek pacang

Lebih terperinci

PENGGUNAAN METODE LATIHAN DALAM MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENULIS PIDATO BERBAHASA BALI SISWA KELAS XI IPA 2 SMA NEGERI 1 SAWAN

PENGGUNAAN METODE LATIHAN DALAM MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENULIS PIDATO BERBAHASA BALI SISWA KELAS XI IPA 2 SMA NEGERI 1 SAWAN PENGGUNAAN METODE LATIHAN DALAM MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENULIS PIDATO BERBAHASA BALI SISWA KELAS XI IPA 2 SMA NEGERI 1 SAWAN Ni Wayan Septianingsih, Ida Bagus Putra Manik Aryana, Made Sri Indriani Jurusan

Lebih terperinci