آکواریوم دنیای زیر آب

Transkripsi

1 آکواریوم دنیای زیر کانال ما را در تلگرام دنبال کنید راه اندازی آکواریوم پلنت از صفر تا صد

2 مقدمه نکات بسیار زیادی باعث شده تا عالقه مندان به آکواریوم از میان انواع آکواریوم های موجود آکواریوم گیاهی را انتخاب کنند و اکنون آکواریوم های گیاهی پرطرفدارترین نوع آکواریوم در سراسر جهان هستند. در کشور ما به علت سابقه زیادی که آکواریوم های زیبای آب شور دارند بسیاری از مردم با دیدن زیبایی فوق العادة آکواریوم های گیاهی به غلط فکر می کنند که آکواریوم های گیاهی جزء آکواریوم های آب شور هستند. اما همانطور که می دانید آکواریوم های گیاهی نوعی از آکواریوم های آب شیرین هستند که با گونه های مختلف گیاهان طبیعی تزیین شده اند. مردم از سال ها پیش در آکواریوم هایشان از گیاهان طبیعی استفاده می کردند و گیاهان آبزی متداول عبارت بودند از چند گونه محدود )کریپتون برگ بلند گندمی شویدی خرفه ای و خنجری( که عموما جزی گیاهان سردآبی )که قابلیت رشد در آب های گرم را ندارند و در کشور ما نیز یافت می شوند( بودند و با باال بردن دمای آکواریوم دچار پوسیدگی می شوند. دقت کنید که واژه آکواریوم گیاهی را تنها می توان به آکواریوم های گیاهی مدرن و حرفه ای اطالق کرد که گونه های بسیار متنوعی از گیاهان استوایی )گیاهانی که در طبیعت رودخانه های گرمسیری همچون آمازون یافت می شوند( در آنها رشد می کنند و از این جهت آنها را آکواریوم های استوایی (Tropical ( aquariumنیز می نامند. با توجه به این مساله باید دقت داشت که آکواریوم

3 های گیاهی مدرن و حرفه ای از حدود چهار یا پنج سال پیش در کشور ما رواج پیدا کرده اند. گسترش بازار آکواریوم های گیاهی مدرن در ایران و وجود گونه های مختلف گیاهان آبزی در بازار هر بیننده عالقه مندی را به فکر راه اندازی یک آکواریوم گیاهی می اندازد. اما راه اندازی غیر اصولی یک آکواریوم گیاهی باعث می شود که با گذشت زمان گیاهان از بین بروند و شخص از آکواریوم گیاهی اش دلزده شود, لذا توجه به نیازهای گیاهان آکواریومی و تجهیزات الزم برای راه اندازی اصولی یک آکواریوم گیاهی بحث مهمی است که در ادامه به آن می پردازیم.

4 مزایا و ویژگی های آکواریم گیاهی اصوال راه اندازی یک آکواریوم گیاهی نسبت به آکواریوم های معمول هزینه باالتری دارد و هزینة آن نزدیک به هزینه راه اندازی آکواریوم آب شور است با این تفاوت که هزینه و مراقبتهای الزم برای نگهداری آکواریوم گیاهی بسیار بسیار کمتر از آکواریوم آب شور است. از سوی دیگر قیمت ماهیهای آکواریوم گیاهی بسیار کم و ناچیز است و این نکات از مزایای آکواریوم گیاهی نسبت به آکواریوم آب شور است. الزم به ذکر است که آکواریوم آب شور از نظر تنوع در طراحی هرگز به آکواریوم گیاهی نمی رسد چراکه شما تنها به چند شکل ساده می توانید دکور یک آکواریم آب شور را بچینید و این محدودیت باعث می شود که دکور داخل آکواریم آب شور بعد از مدتی برای بیننده کسالت آور شود در حالیکه در طراحی آکواریوم گیاهی دست شما باز است و می توانید صدها طرح مختلف از چندین سبک متفاوت را در دکور آکواریوم خود اجرا نمایید و هر از گاهی با اعمالی تغییراتی از جمله جابجا کردن سنگ و چوب و گیاهان داخل آکواریومتان تغییراتی اساسی در دکور آن بدهید. رنگ های گرم زیبایی و طراوت آکواریم های گیاهی که حاصل حضور گیاهان است می تواند نشاط و آرامش را برای هر بیننده ای به ارمغان آورد. از اینرو میتوان این اطمینان را داد که هزینه صرف شده بابت راه اندازی یک آکواریوم گیاهی به هدر نمی رود و جذابیت و زیبایی آن ارزش این هزینه را دارد البته به شرط آنکه به جا و درست از تجهیزات موجود در بازار استفاده کنید و اصول

5 علمی را در انجام این هزینه در نظر داشته باشید. ما در ادامه به همین مسأله خواهیم پرداخت و اصول راه اندازی آکواریوم گیاهی و کارایی و موارد استفاده هر یک از تجهیزات موجود در بازار را شرح خواهیم داد. بازگشت به باال انواع آکواریوم های گیاهی با توجه به پیشرفت های موجود در سالهای اخیر در زمینه راه اندازی آکواریوم های گیاهی همه روزه اطالعات متنوع در این زمینه در منابع موجود ارائه میشود و بسیاری از این اطالعات به اندازه کافی قابل اطمینان نیستند بنابراین امکان معرفی آنها به صورت قانون امکانپذیر نمیباشد. در ابتدا توجه شما را به

6 این نکته جلب می نماییم که آکواریوم مجموعه ای متشکل از لوازم ومتعلقات )مانند شیشه فیلتر و سایر لوازم( و جانداران آبزی شامل گیاهان ماهیها و سایر موجودات )انواع میگو و حلزون( میباشد و مهمترین نکته ایجاد یک تعادل پایدار در این فضای شیشه ای میباشد.آکواریوم های گیاهی را میتوان در تقسیم بندی های جداگانه ای چه از نظر تجهیزات و چه از نظر نوع طراحی داخلی آن بررسی نمود. در ابتدا و در تقسیم بندی اول آکواریوم های گیاهی را از نظر تجهیزات و امکانات به دو دسته تقسیم میکنند: - 1 آکواریومهای گیاهی با امکانات کم - 2 آکواریوم های گیاهی با امکانات حرفه ای همان گونه که از نام آنها پیداست تفاوت بین این دو دسته آکواریوم گیاهی به امکانات و به تبع آن نوع گیاهانی که میتوان در آن پرورش داد باز میگردد. در آکواریوم های گیاهی با امکانات باال از سیستم دی اکسید کربن پیوسته (Continues) نور شدید کود بستر و کودهای مایع با دوز باال استفاده میشود که امکان نگهداری از گیاهان متنوع تری را برای عالقمندان ایجاد خواهد کرد. آکواریوم های گیاهی با امکانات کم فاقد سیستم دی اکسید کربن پیوسته و نورهای شدید هستند و در مواردی حتی از کودهای قرص در بستر ماسه سیلیس )که مواد مغذی کمی دارد( استفاده می شود و در صورت استفاده از کودهای مایع

7 دوز آن کم است. از مزایای آکواریم های گیاهی حرفه ای با امکانات باال میتوان به موارد زیر اشاره نمود: - 1 امکان استفاده از گیاهان متنوع تر. - 2 سرعت رشد مناسب طراوت و شادابی گیاهان. - 3 زیبایی بیشتر. به هر حال میتوان از محاسن آکواریوم های گیاهی با امکانات کم نیز به موارد زیر اشاره نمود: - 1 امکان کنترل بیشتر. - 2 کمبود مشکالتی مانند رشد جلبکها. -هزینه راه اندازی کم. اما تقسیم بندی دیگری برای آکواریوم های گیاهی وجود دارد که اساس آن طراح داخلی و سبک چینش تزئینات داخل آکواریوم (hardscape) است. لوازم دکوری مناسب در آکواریوم های گیاهی ریشه و ک نده های طبیعی و زیبای درختان استوایی میباشند که در بازار آکواریومی موجود میباشد و با بستن برخی گیاهان به این کنده ها جلوه زیبایی به آکواریوم شما خواهند داد. این کنده ها به لحاظ شیمیایی تاثیر مثبت بسزایی در آکواریوم شما خوآهند داشت. هنر طراحی

8 فضای آکواریوم شامل چیدمان گیاهان و همچنین صخره ها سنگها و چوبها )که به مجموعه آنها فضای سخت یا هارداسک یپ میگویند( به شیوه ای زیبا و چشم نواز در یک فضای شیشه ای است که میتوان آن را هنر طراحی باغبانی زیر آب نامید.طراحی آکواریوم شامل سبکهای مجزایی میباشد مانند سبک هلندی که شبیه به باغهای هلندی میباشد و یا سبک ژاپنی که الهام گرفته از طبیعت است و عموما شامل ماهیها نیز میباشند. هرچند امکان طراحی اکواریوم هایی بدون ماهی و یا گیاهان نیز وجود دارد. هرچند هدف اولیه از طراحی اکواریوم ایجاد منظره ای هنرمندانه در زیر آب میباشد جنبه های تکنیکی نگهداری از گیاهان اکواریومی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. فاکتورهای متعددی در یک آکواریوم وجود دارند که برای داشتن یک اکواریوم موفق نیاز به ایجاد تعادل بین آنها الزم است. این فاکتورها شامل فیلتراسیون نگهداری میزان دی اکسید کربن در حجم مناسب برای انجام فتوسنتز در زیر آب بستر و کودها نور و کنترل جلبک مییباشند. از جمله سبکهای اکواریومی میتوان به سبک جنگلی سبک ژاپنی و سبک هلندی اشاره کرد. در ادامه به معرفی تعدادی از سبکهای آکواریومی میپردازیم. سبک هلندی: این سبک شامل آکواریومهایی دارای گیاهان متراکم رنگهای متنوع سایز و فرمهایی شبیه به باغهای گل میباشد. این سبک در هلند و پس از سال 1930

9 گسترش یافت از زمانی که لوازم آکواریوم به صورت تجاری در دسترس قرار گرفت. این سبک تاکید بر چیدمان گیاهان به صورت پلکانی داشته و چوب و سنگ به وفور در آن مورد استفاده قرار میگیرند. چیدمان خطی گیاهان در این سبک شبیه به خیابان های هلند میباشد. اگر چه در این سبک گیاهان متنوعی مورد استفاده قرار میگیرد اما عموما حجم زیاد گیاهان با استفاده از هرس کردن و استفاده از رنگهای متنوع قابل تمیز دادن میباشند. بیش از %80 آکواریوم با گیاهان پوشیده میشود و سطح بسیار کمی و در بسیاری موارد هیج قسمتی از بستر آکواریوم قابل رویت نیست. گیاهان بلند در قسمت انتهایی اکواریوم قرار میگیرند تا از دیده شدن لوازم جلوگیری کنند. سبک ژاپنی: این سبک از سال 1990 با تالشهای آقای تاکاشی آمانو ایجاد شده است. سه جلد کتاب آقای آمانو با نام دنیای آکواریوم های طبیعی موج عظیمی در دنیای آکواریوم های گیاهی ایجاد کرد و استاندارد های جدیدی برای مدیریت آکواریوم ها بوجود آورد. در سبک ژاپنی که توسط آمانو ایجاد شد تالش در شبیه سازی

10 مناظر طبیعی با چیدمانی متقارن و استفاده از حجم انبوه گیاهانی که دارای شباهت میباشند. در این سبک چوبها و گیاهان با دقت انتخاب میشوند. هدف در این سبک بیشتر ایجاد یک منظره مینیاتوری میباشد تا اینکه بخواهند یک باغ رنگارنگ را ایجاد نمایند. این مناظر مینیاتوری آکواریومی در عکسها شما را به اشتباه می اندازد که آنچه میبینید یک منظره در طبیعت واقعی )بخشی از یک جنگل یا کوهستان( است یا اینکه یک آکواریوم گیاهی است. در این سبک تالش در ترسیم ایجاد مناظری شبیه به واقعیت یا وابی کوساست که تاکید بر نبودن مرز تمایز بین یک منظره طبیعی و منظره آکواریومی ساخت دست شماست و مینیمالیسم به عنواع منبع زیبایی در آن مطرح است. در این سبک از واژه های ژاپنی استفاده میشود ایواگومی یا قوانینی برای چیدمان سنگها در محلهای مناسب اویا ایشی یا سنگ اصلی که مرکزی خالی در تانک ایجاد میکند سوییشی یا مجموعه سنگها که در کنار هم قرار دارند فوکوسکی یا سنگ دوم که تابع سنگ اصلی است. موقعیت کانونی در منظره به صورت عمده توسط جایگاه متقارن اویاایشی تعیین میشود که بررسی آن دارای اهمیت میباشد.گیاهانی با برگهای کوچک مانند همیانتوس ریکسیا و ف ر ن های کوچک و جاوا موس در این سبک مورد تاکید میباشند که دارای محدودیت رنگی هستند. در سبک ژاپنی بر خالف سبگ هلندی بستر به صورت کامل پوشیده نمیشود. میگوهایی که عموما در تانک استفاده میشوند به منظور کنترل جلبک و نظافت گیاه ها و حفظ مینیمالیسم و محدود بودن گونه های مورد استفاده است

11 سبک جنگلی: بسیاری از مشتاقان آکواریوم های گیاهی امروزه به سبک جنگلی عالقمند میباشند که نسبت به سبک هلندی و ژاپنی متفاوت است و دارای خصوصیات هر دو آنها میباشد در کنار یکدیگر میباشد.

12 بازگشت به باال ابعاد مناسب آکواریوم ابعاد مناسب یک تانک شیشه ای بسته به فضایی که شما دارید تعریف میشود. بهتر است که در کل آکواریوم را تا آنجا که ممکن است بزرگتر بسازید چونکه محیط های کوچک آکواریومی سریعتر آلوده می شوند و از آنها باید مراقبت بیشتری کرد. ولی به طور کل طول آکواریوم را بسته به فضایی که دارید عرض آن را حد اقل 40 سانتیمتر و بیشتر و ارتفاع را کمتر از 60 سانتیمتر در نظر بگیرید چونکه عرض کم آکواریوم دست شما را در عمق دادن به طراحی

13 داخل آکواریوم می بندد و ارتفاع باالی 60 سانتیمتر دسترسی شما به کف آکواریوم را دشوار میسازد و باعث می شود نتوانید به خوبی به آکواریومتان رسیدگی کنید و زود از آن دلزده شوید. برای مشاهده سایزها و قیمتهای آکواریوم های طرح ADA لینک مراجعه کنید. میتوانید به این بستر آکواریوم گیاهی بستر محلی برای رشد ریشه گیاهان تامین کننده مواد غذایی مورد نیاز آنها و نیز بخشی موثر در زیبایی بصری آکواریوم است. بسیاری از گیاهان برای رشد نیازمند بستری مناسب هستند که عالوه عاری بودن از آهک و داشتن خاصیت

14 اسیدی دارای مواد مغذی از جمله آهن منگنز پتاسیم و... باشند چرا که کمبود این مواد در آکواریوم باعث از بین رفتن گیاهان خواهد شد.کود های بستر مختلفی در فروشگاه های آکواریومی موجود می باشد. اما در کل دو نوع بستر در آکواریوم گیاهی مورد استفاده قرار می گیرد که نوع اول ساختاری دو الیه دارد که الیه زیرین کود مغذی و الیه رویی ماسه مناسب رشد گیاهان است. نوع دوم بسترهای آکواریوم گیاهی بسترهای کامل (complete) هستند که به صورت گرانوله )گرد شده( و مصنوعی در سایزهای مختلف ساخته شده اند و حاوی مواد مغذی هستند و دانه بندی آنها شبیه ماسه است. این کودها نیاز به شستشو ندارند و مستقیما باید در کف آکواریوم ریخته شوند. ضمنا در بسترهای دوالیه نیز الیه زیرین نیاز به شستشو ندارد چون مواد مغذی آن از بین می رود ولی ماسه روی آن را بهتر است بعد از شستشو بر روی الیه مغذی بریزیم. بیش از 100 گونه ماسه های متفاوت برای استفاده در آکواریوم در دسترس عالقمندان است. ماسه ها بسیار متنوع هستند ولی کدام نوع مناسب آکواریوم شماست! اگر شما قصد استفاده از ماسه در آکواریوم گیاهی را دارید سایز 2 تا 5 میلیمتر مناسب میباشد. اگر از ماسه هایی با سایز کوچکتر استفاده کنید به علت عدم وجود جریان آب در داخل بستر امکان ایجاد سیکل غیر هوازی در بستر زیاد میشود. ماسه ها در شکلهای و سایز های متفاوتی وجود دارند و در بعضی موارد دارای مواد مغذی میباشند. تعدادی نیاز به شستن دارند و تعدادی نیز نیاز ندارند. بعضی از ماسه ها میتوانند پارامترهای آب )مانند اسیدیته( را

15 تغییر دهند. ماسه هایی که دارای سنگ های آهکی هستند به مرور در آب حل می شوند و آهک آزاد شده از آنها می توانند باعث پوسیدگی گیاهان است. توصیه ما برای شما استفاده از ماسه های بی اثر میباشد که فاکتورهای آب را تغییر ندهند. ماسه مخصوص گیاهان آبزی (gravel) متشکل از دانه های ریز و سبکی هستند که ریشه گیاهان بتواند به راحتی بین آنها حرکت کند. از جمله ماسه های مناسب آکواریوم گیاهی کاسپی گراول است که کامال خنثی است و با ساختار متخلخلی که دارد بستری مناسب برای رشد ریشه هاست. حفره های ریز و میکروسکپی کاسپی گراول مکان بسیار مناسبی برای رشد و تکثیر باکتری های مفید میباشد.

16 از جمله گزینه های دیگر خاک مانادو manado) (JBL است بستر بسیار نرم و سبکی که جنس دانه های آن از سنگهای آتشفشانی با ساختاری متخلخل است. بهتر است قبل از استفاده این بستر را شستشو دهید تا رنگ آب را کدر و قرمز رنگ نکند. الیه مغذی بستر layers) (base که در آکواریوم های گیاهی در زیر ماسه ریخته می شود شبیه به خاک میباشند. این الیه مغذی که معموال به ارتفاع 1 یا 2 سانتیمتر در کف آکواریوم ریخته می شود دارای مواد معدنی و غذایی مورد نیاز برای سالمت گیاهان آکواریومی میباشد و باید روی آن با یک الیه حداقل 3 سانتیمتری از ماسه پوشانده شود. از برند های معروف الیه مغذی بستر میتوان به اکوا بیسیس BASIS) AUA )ساخت شرکت JBL اشاره کرد. اخیرا نیز محصول کاسپی بیسیس Basis) (Caspi تولید شده است که امکان افزودن مواد غذایی را در الیه زیرین آکواریوم به شما خواهد داد.

17 بسترهای کامل substrate) (complete به گونه ای طراحی شده اند که عالوه بر داشتن مواد مغذی الزم جهت رشد گیاهان محیط مناسبی برای نگه داشتن گیاه و رشد ریشه های آن را نیز فراهم میکنند. فرموالسیون بسترهای کامل بصورت انحصاری میباشد و فرایندهای تولید آنها متفاوت و پیچیده است. این بسترها عموما به مرور زمان در آب حل و کم کم خرد میشوند و پس از حدود 18 ماه باید به کلی تعویض شوند. این گونه بسترها در رنگها و سایزهای متفاوت طراحی و تولید میشوند که از برند های معروف آن میتوان به آمازونیا ماالیا و آفریکانای ساخت شرکت ADAژاپن کود شرکت AZOO و شرکت ISTA اشاره کرد.بسترهای کامل بسیار شبیه به ماسه ها میباشند اما تفاوت اساسی آنها

18 با ماسه در میزان مواد غذایی شان است. بسترهای کامل دارای مواد معدنی و مواد غذایی مورد نیاز برای گیاهان میباشد که آن را از ابتدا در اختیار گیاهان قرار میدهند. تولید بسترهای کامل در رنگ های متفاوت و ایجاد اثرات متنوع در آب اولویت بسترهای کامل نسبت به ماسه ها است. در حالت کلی بستر های کامل توانایی کاهش اسیدیته و سختی آب را دارا میباشند که برای آکواریوم های گیاهی مناسب میباشد. از جمله بستر های کامل میتوان به بسترهای کامل ADA و ISTAاشاره کرد.

19 اگر شما از پیش ماسه مورد نیاز خود را انتخاب کرده اید نیاز به یک الیه مغذی جهت اضافه کردن در زیر شن خواهید داشت که برای داشتن کوددهی بلند مدت و کامل )حدود 18 ماه( از کودهای بیس در زیر شن استفاده کنید و برای کوددهی در دوره های کوتاه )یک تا دو ماهه( کودهایی با فرم های دیگری نیز تولید میشوند که بصورت فشرده میباشند و مواد معدنی الزم برای رشد گیاهان را فراهم میکنند. این کودهای موقت به شکل قرص کپسول و استیک )میله ای( تولید میشوند. هنگامیکه درباره حرارت بستر بحث میشود تصور بر این است که گیاهان با گرما رشد بهتری دارند اما اینطور نیست و در واقع حرارت زیر بستر با پخش موثرتر مواد غذایی باعث تغذیه موثر ریشه ها و حفظ سالمت بستر میشود. برای تامین حرارت بستر از بخاری زیر شنی استفاده میشود. شما میبایست هنگام نصب بخاری زیر شنی یک الیه شن )سیلیس ریز( بر روی آن بریزید تا دما به شکل یکدست در زیر بستر ایجاد شود و الیه کود مغذی بر روی این الیه شنی قرار می گیرد. استفاده از بخاری های زیر شنی در آکواریوم های گیاهی باعث ایجاد جریان آب در داخل الیه های بستر و اکسیژن رسانی به باکتری های مفید هوازی و حفظ خواص مفید کود بستر می شود.گردش آب در زیر بستر بطوری که آب گرم باال رود و آب سرد جایگزین شود بسیار مهم است زیرا مواد غذایی که ممکن است باعث رشد جلبکها شوند توسط ریشه گیاهان جذب میشود و باعث افزایش رشد گیاهان میشود. میتوان برای جلوگیری از به

20 راه افتادن چرخه بی هوازی در کود بستر و حفظ خواص آن به جای بخاری های زیر شنی از محصوالتی همچون penac P و penac W نیز استفاده کرد که محصول شرکت ADA ژاپن هستند. این دو محصول باعث ایجاد اکسیژن و کمک به رشد ریشه ها در زیر بستر می شوند. سیستم فیلتراسیون : برای رشد خوب گیاهان در آکواریوم شما تمیز بودن آب بسیار مهم است. غبار و بقایای ته نشین شده بر روی سطح برگ ها باعث بسته شدن منافذ گیاه می شود. به همین جهت فیلتراسیون از مهمترین نکات در نگهداری آکواریوم شماست.سیستم های فیلتراسیون مختلفی از جمله فیلتر های داخلی تاپ فیلترها فیلترهای سطلی و سامپ و... وجود دارد. مهم این است که بدانید فیلتر دو وظیفه در داخل آکواریوم برعهده دارد که یکی تصفیه مکانیکی )شفاف کردن ظاهری

21 آب آکواریوم( و دیگری تصفیه شیمیایی )حذف مواد مضر نیتروژن دار بوسیله باکتری های مفید( است. حال اینکه انجام این اعمال توسط چه نوع فیلتری صورت گیرد تفاوت زیادی ندارد. البته در آکواریوم های گیاهی توصیه می شود از فیلتر سطلی و یا فیلتر داخلی با قدرت مناسب استفاده شود. حجم گردش آب مناسب برای یک فیلتر بر اساس حجم تانک شما باید طوری باشد که سه یا چهار بار در ساعت کل آب آکواریوم را فیلتر کند. عالوه بر اسفنجها که تصفیه مکانیکی و هم در تصفیه شیمیایی نقش دارند سایر مواد داخل فیلتر )مدیا( عمدتا کارایی بیولوژیکی دارند و در رشد و تکثیر باکتری های مفید و تصفیه شیمیایی آب دخیل هستند. سرامیکهای طبیعی و مصنوعی و بایو بال ها مواد توپی شکل و استوانه ای شکل با مارک های مختلفی هستند که

22 برای هر نوع آکواریومی )خصوصا آکواریوم های گیاهی( فضایی برای تشکیل کلونی باکتری ها ایجاد میکنند. کربن یا ذغال اکتیو و مواد جذب کننده دیگر با جذب فسفات نیترات و رنگ و بو از جمله مدیاهای مرسوم هستند. در آکواریوم های گیاهی از کربن اکتیو جز در مواردی خاص استفاده نمی شود ولی بهتر است که از سایر مواد جاذب نیترات سیلیکات و فسفات و بافرهای تثبیت کننده اسیدیته آب استفاده شود. باال رفتن و به هم خوردن تعادل میان نیترات و فسفات )معموال باید نیترات کمتر از فسفات باشد( باعث رشد جلبک های ناخواسته خواهد شد که این مساله مطلوبی نیست. ضمنا در صورت نداشتن جریان و چرخش مالیم و کافی در داخل تانک می بایست از موج سازها استفاده شود تا از رشد جلبک های پرزی شکل سیاه در نوک برگ ها و رو سنگ و چوب داخل آب جلوگیری شود. یک سیستم فیلتراسیون مناسب برای آکواریوم های آب شیرین میبایست امکان رشد و تکثیر باکتری های مفید و حفظ تامین شرایط اسیدی در داخل اسفنج و

23 مدیای مختلف فیلتر فراهم کند تا آب از الیه های مختلف عبور کرده و از هر لحاظ آب با کیفیتی برای آبزیان و گیاهان محیا شود. در آکواریوم های گیاهی سیستم فیلتراسیون با فیلتر سطلی بهتر است چونکه تمیز کردن آن دردسر کمتری دارد و فضای داخلی آکواریوم را اشغال نمیکند. عالوه بر آن تجهیزاتی مانند مکنده سطحی آب skimmer) (surface تنها قابل اتصال به لوله مکش فیلتر سطلی در داخل آکواریومند. مکنده سطحی آب باعث میشود تا الیه چربی روی سطح آب آکواریوم حذف شود. این الیه چربی مانع از عبور بخشی از نور شده و نیز مانع از تبادل گاز بین آب آکواریوم و محیط بیرون میگردد. شفافیت سطح آب اجازه دهد تا نور به خوبی به داخل آب نفوذ کند و ضمنا در طی ساعات خاموشی آکواریوم ماهی ها اکسیژن کم نیاورند چون که گیاهان در غیاب نور اکسیژن آب را مصرف می کنند و گاز دی اکسید کربن پس می دهند یعنی اگر الیه چربی سطح آب آکواریوم مانع از تبادل گازی بین آب آکواریوم و محیط بیرون شود ممکن است خفگی موجودات زنده داخل آب را در پی داشته باشد.

24

25 در شیوه سنتی و در آکواریوم های آب شیرین معمولی از سبدهای پالستیکی به هم پیوسته ای به عنوان فیلتر زیر شنی استفاده میشود که این کار به هیچ عنوان اصولی نیست چون مواد زائد داخل آب آکواریوم )خردههای باقیمانده غذا و مدفوع ماهیها( را در زیر شن کف آکواریوم محبوس میکنند و این مساله منشاء بسیاری از آلودگی های آب و بیماری در داخل آکواریوم است و برای رفع این آلودگیها شما مجبور هستید که کل آب آکواریوم را تخلیه کنید و پس از تخلیه ماسه کف به تمیز کردن آن بپردازید. این کار کامال غیر اصولی و غلط است و مربوط به نحوه نگهداری آکواریوم در یک قرن پیش است. پس با فیلتر کف )زیر شنی( خداحافظی کنید و حتی در آکواریوم های غیر گیاهی نیز از آنها استفاده نکنید و برای تمیز کردن و حذف مواد زائد داخل آب آکواریوم )خردههای باقیمانده غذا و مدفوع ماهیها( از سیفونهایی با لوله بلند که به گراول کلین ر )ماسه تمیزکن( مشهورند استفاده نمایید. هنگامیکه مشغول کشیدن آب آکواریوم )سیفون کردن( با این سیفونها هستید لوله بلند آنها را داخل ماسه کف آکواریوم فرو میبرید تا ماسه ها در داخل لوله سیفون بچرخند و مواد زائد بین آنها از آکواریوم بیرون کشیده شود. الزم است که حداقل هر هفته یا ده روز یکبار حجمی برابر با یک- سوم یا یک- چهارم آب آکواریوم را به کمک این سیفونها تعویض )سیفون( کنید. فیلتر اسمز معکوس( RO )

26 در آکواریوم گیاهی استفاده از فیلتر اسمز معکوس (RO) بسیار مرسوم است چونکه آب تصفیه شده از طریق این فیلتر کمترین سختی و رسوبات را دارد. آب شهری به خاطر رسوبات و سختی نسبتا باال مناسب استفاده در آکواریوم های گیاهی نیست و بهتر است بخش زیادی از آب داخل آکواریوم را با استفاده از فیلترهای اسمز معکوس که در منازل برای تهیه آب شرب به کار میروند تأمین کنیم. برای تست کیفیت آب خروجی از این فیلترها می توان از قلم سنجش ذرات محلول (TDS سنج( دستگاه یا محلول سنجش اسیدیته آب (ph متر (و سایر ابزار و محلولهای تست آب استفاده کرد. در نظر داشته باشید که آب خروجی از این فیلترها فاقد برخی عناصر و مواد موجود در آب شهری هستند که برای رشد گیاهان ضروری است پس بهتر است که تمام آب مصرفی آکواریوم گیاهی از این راه تامین نشود و یا اینکه در کنار استفاده از این آب تصفیه شده از محلول های افزودنی مخصوص آب RO استفاده شود. افزودنیهای آب ro با برندهای مختلف در بازار موجود است. جهت باال بردن کیفیت آب در کنار استفاده از آب تصفیه شده توسط این فیلتر ها می توان از گزینه های دیگری به عنوان مکمل و تا حدودی به عنوان جایگزین استفاده نمود. محلولهای آماده سازی آب مانند بیوتوپل شرکت جی بی ال و سایر برندها استفاده نمایید. این محصوالت باعث حذف فلزات سنگین و کاهش سختی نسبی آب خواهند شد و چون دارای ویتامین Bهستند استرس ماهی ها را کم و مقاومت آنها در برابر بیماری ها را باال میبرند.

27 نور و روشنایی آکواریوم های گیاهی نور یکی از مهمترین پارامترهایی رشد و سالمت در آکواریوم های گیاهی است. با وجود انتخاب های گسترده ای که برای روشنایی آکواریوم وجود دارد انتخاب یک روشنایی مناسب میتواند بسیار گیج کننده باشد اما در ادامه به تعدادی از نکات قابل توجه اشاره خواهیم کرد تا نکات مبهم این موضوع برای شما کاهش یابد. هر چند که ممکن است استفاده از نور المپ های مهتابی معمولی یا المپ های کم مصرف برای برخی از گیاهان پاسخگو باشد ولی برای داشتن یک آکواریوم گیاهی حرفه ای نیاز به نورهایی با طیف و توان مشخص و استاندارد دارید. امروزه پذیرفته ترین روشنایی برای یک آکواریوم گیاهی المپهای فلورسنت LED هستند که به المپ مخصوص فتوسنتز مشهورند. اما نورهای T5 T8 و به آرامی در حال ورود به دنیای آکواریوم های گیاهی میباشند. تفاوت عمده بین نورهای T8 و T5 میزان قطر آنهاست بصورتی که المپهای T8 قطری نزدیک به 26 میلیمتر دارند اما المپهای T5 دارای قطر 16 میلیمتر هستند. عالوه بر این المپهای T5 نسبت به المپهای T8 چیزی حدود %20-15 بازدهی بیشتری دارند و دارای شاخص رنگ باالتری نیز هستند. در حال حاضر نوع جدیدی از المپهای T5 بنام T5 HO وارد بازار شده که نسبت به T5 معمولی دارای 1/5

28 برابر بازدهی بیشتری هستند.اولین نکته و مهمترین نکته قبل از خرید المپ این است که از مناسب بودن آن برای آکواریوم گیاهی مطمئن شویم. این کار نیاز به مطالعه مشخصات المپ مورد نظر دارد. در بر خی موارد نمودار پار رسم شده بر روی بسته بندی توجه شما را به خود جلب میکند و سوال بعدی این است که شما باید کدام المپ را انتخاب کنید. پیش از هر چیز به کلوین المپ توجه کنید که بیانگر دمای رنگی نورمیباشد. تمامی روشنایی ها دارای دمای رنگ نور هستند که واحد آن کلوین است بصورتی که کمترین مقدار کلوین 2500 است که دارای طیف قرمز گسترده ای است و بیشترین آن کلوین است که دارای طیف گسترده ای از آبی است.کلوین های پایین دارای رنگ قرمز و نارنجی زیادی هستند و رنگ ماهیها و گیاهان را غیر طبیعی میکنند و همچنین کلوین های باال حالتی رنگ پریده به تانک شما میدهند. با توجه به این نکته که لزوما کلوین های پایین و یا باال به تنهایی توانایی فراهم کردن شرایط رشد خوب برای گیاهان را ندارند و از طرفی زیبایی بصری تانک شما را نیز کاهش میدهند کلوین پیشنهاد شده برای یک آکواریوم گیاهی

29 از نظر ما حدود 8000 کلوین است که رنگ مناسبی به تانک شما خواهد داد. شما میتوانید از ترکیب رنگها نیز استفاده کنید. تمامی المپهای فلورسنت بعد از مدت 12 تا 18 ماه به علت کاهش میزان و کیفیت تابش باید تعویض شوند دقت کنید که این مساله در میزان رشد و کیفیت گیاهان تاثیرگداز است. مدت زمان نوردهی برای یک آکواریوم گیاهی حدود 8 ساعت در روز میباشد. می توانید مدت زمان نوردهی را با هدف ممانعت از رشد جلبک به بازه های کوتاهتر به عنوان مثال دو بازه 4 ساعته در روز تقسیم کنید. طوالنی تر کردن زمان نوردهی بیش از 8 ساعت ضروری نیست و عامل رشد جلبک و ضعیف شدن گیاهان و سایر آبزیان است. اضافه کردن یک تایمر به سیستم نور با هدف منظم بودن زمان نوردهی نتیجه بهتری را در پی خواهد داشت. توصیه ما برای آکواریوم تازه راه اندازی شده مدت زمان 6 ساعت نور دهی در ماه اول 7 ساعت در ماه دوم و 8 ساعت از ماه دوم به بعد است. سیستم گاز دی اکسیدکربن (co2) یکی از چالشهای دوستداران آکواریوم های گیاهی در مورد استفاده کردن و یا نکردن از گاز دی اکسید کربن در آکواریوم گیاهی میباشد. استفاده از دی اکسید کربن بستگی به این دارد که شما به دنبال چه آکواریومی هستید و چه مقدار زمان برای رسیدگی به آکواریوم دلخواه خود دارید این سوال شما را به نتیجه موردنظر می رساند. بدون شک شما برای نگهداری ازبرخی گونه های گیاهی

30 استفاده از سیستم دی اکسید کربن ضروری است ولی از سوی دیگر هم تعدادی از گیاهان بدون وجود سیستم دی اکسید کربن و با غلظت کم دی اکسید کربن محلول در آب به خوبی رشد میکنند. پس باید بدانیم که علت اصلی استفاده از سیستم دی اکسید کربن چیست! زمانی که گیاه رشد میکند نیازمند جذب CO2 از طریق برگهاست. تمام گیاهان دارای کلروفیل میباشند.کلروفیل رنگدانه هایی است که باعث سبزی گیاهان میشود و وظیفه اش جذب نور و تبدیل آن به انرژی یعنی انجام عمل فتوسنتز است.کربن در پیشرفت این فرآیند موثر است به عبارتی میزان کربن بیشتر به معنای میزان انرژی بیشتر و در نتیجه میزان رشد بیشتر است. سیستم های فشرده )کپسول( سیستم های تخمیری و کود مایع حاوی کربن به عنوان سه نوع متفاوت و موثر از دی اکسید کربن در فروشگاه ها در دسترس میباشد. سیستم فشرده یا کپسول پایدارترین منبعی است که در دسترس عالقمندان است در این سیستم گاز به صورت فشرده در یک مخزن وجود دارد و ما استفاده از این سیستم را به حرفه ای ها توصیه میکنیم. با استفاده از سیستم فشرده شما کنترل کاملی بر میزان CO2 خواهید داشت که بسیار با اهمیت میباشد و باعث پایداری آکواریوم شما میشود. شما در این سیستم یک کپسول حاوی گاز فشرده هستید که برای تنظیم دقیق تعدا حبابهای گاز ورودی به آکوریومنیاز است یک مانومتر)شیر تنظیم دقیق( بعد از شیر کپسول قرار گیرد و در مسیر انتقال گاز برای جلوگیری از بازگشت آب آکواریوم به

31 داخل شلنگ از یک در مسیر شلنگ استفاده می شود. در داخل آکواریوم و در انتهای مسیر شلنگ حامل گاز به یک دفیوزر یا پخش کننده گاز در داخل آکواریوم ختم می شود. گاز تحت فشار از منافذ سرامیک دفیوزر به صورت حباب های ریزی خارج می شود و در آب حل می گردد. می توان برای باز و بسته شدن خودکار گاز از یک مانومتر شیربرقی دار و یک تایمر استفاده کرد تا این کار به صورت خودکار در زمان تعیین شده صورت گیرد. حل شدن co2 در آب با کاهش ph آب و اسیدی شدن آن همراه است که ما از همین طریق )تست ph و استفاده از محلول نشانگر co2) میزان co2 الزم برای آکواریوم را تنظیم میکنیم. سیستم هایی مانند ست CO2 شرکت ISTA بسیار کاربردی میباشند چونکه دارای کپسول مانومترشیر برقی دار فیوزر محلول نشانگر co2 و سوپاپ یکطرفه است.داشتن شیر برقی برای قطع جریان گاز در زمان خاموشی مانع

32 از بروز مشکالت ناشی از باالرفتن میزان CO2 و احتمال خفگی ماهیها میشود. استفاده از سیستمهایی بر پایه تخمیر میتواند شروع خوبی برای عالقمندانی باشد که قصد تجربه CO2 در آکواریوم خود را دارند. این سیستم راه حلی ارزان برای استفاده از CO2 در آکواریوم گیاهی است. سیتمهای برپایه تخمیر گاهی با نام سیستمهای دستی نیز شناخته میشوند. در سیستمهای تجاری نیز مانند سیستمهای دستی از مخلوط جوش شیرین و شکر و مخمر برای تولید دی اکسید کربن استفاده میشود و مواد به همراه آب در ظرفی ریخته میشوند و پس از گذشت زمان محلول شروع به تولید دی اکسید کربن خواهد کرد که توسط شلنگ به آکواریوم انتقال داده میشود. این سیستم نیاز به نظافت نداشته و قابل تمدید است. کودهای مایع حاوی کربن مانند محلول کربن اکسیس شرکت برایت ول آمریکا کربن را به صورت مایع در اختیار گیاهان قرار میدهد که حدود %25 از توان سیستم پیوسته )سیستم کپسولی( را دارا میباشد. بهتر است از محلول کربن مایع به عنوان کربن پالس یا مکمل همراه و در کنار سیستم های پیوسته استفاده شود تا عالوه بر تامین کربن الزم برای رشد گیاه به عنوان ضد جلبک استفاده شود و باعث هدف کاهش و حذف آنها گردد. هرچند خاصیت ضد جلبک بودن این محصول هدف تولید این محصول نبوده است اما به صورت اتفاقی متوجه

33 خصوصیت ضد جلبک بودن آن شده اند. هرگز از ا ور دوز این محصول استفاده نکنید زیرا برای میگوها مضر است. همانطور که گفته شد گیاهان خود درهنگام خاموش شدن نور آکواریوم )شب آکواریومی( اکسیژن محیط را گرفته و دی اکسید کربن پس میدهند بنآبراین دلیلی وجود ندارد که در شب به آکواریوم خود دی اکسید کربن تزریق کنیم و این مسئله تنها در هنگام روشن شدن چراغ ها انجام میگیرد. بهتر است یک ساعت قبل از روشن شدن چراغ ها سیستم co2 شروع به کار کند تا در هنگام روشن شدن چراغ ها حجم co2 آکواریوم به حد دلخواه رسیده باشد و فتوسنتز در ph اسیدی انجام شود تا از رشد جلبک ها نیز جلوگیری گردد چونکه ph اسیدی برای رشد جلبک ها مناسب نیست. همچنین بهتر است یک ساعت قبل از خاموش شدن چراغ ها سیستم co2 قطع گردد تا در زمان باقیمانده co2 موجود در داخل مانومتر و شلنگ ها تخلیه گردد و حجم co2 تانک رفته رفته کاهش یابد. با استفاده از وسیله بسیار پیشرفته ای به نام کنترل کننده دیجیتالpH که شیربرقی co2 به آن وصل می شود می توان قطع و وصل co2 و در نتیجه میزان تزریق co2 به تانک را بر اساس میزان ph آب و به طور کامال خودکار کنترل نمود.

34 الزم به ذکر است که قرص های co2 فاقد کارایی الزمند و ما استفاده از آنها را توصیه نمیکنیم. در مورد اسپرهای کوچک co2 که به صورت دستی عمل میکنند میتوان بعد از روشن کردن چراغ آکواریوم با اسپری کردن دستی co2 محفظه استوانه ای شکل داخل آکواریوم را پر کرد و در طول روز میتوان دو مرتبه این محفظه استوانه ای شکل را از co2 پر کرد. محلول های مورد نیاز آکواریوم گیاهی)پلنت(

35 آکواریوم یک فضای بسته میباشد و هرگز بدون کمک ما تبدیل به یک اکوسیستم کامل نمیشود. پس میبایست کیفیت آب را با استفاده از سیفون کردن هفتگی و افزودن مواد و محلول های موجود در بازار حفظ نمود. محلول های متعادل کننده آب : آب شهری حاوی فلزات سنگین کلر و کلرآمین میباشد. استفاده از یک محلول برای بهبود شرایط آب خصوصا در ابتدای راه اندازی آکواریوم میتواند باعث حذف این فلزات سنگین کلر و کلرآمین آب شوند. حتی برای آب رد شده از فیلتر roاستفاده از این محلولها مفید است چونکه از مزایای این محصوالت از قبیل دارا بودن ویتامین و تشکیل الیه محافظ بر روی بدن آبزیان بهره می بریم. محصوالتی چون بیوتوپل جی بی ال و آکواریلیو ر ایستا از جمله محصوالت موجود در بازارند. محلول آمپول و کپسول باکتری : این محصوالت حاوی باکتریهای چرخه نیتروژن هستند که وظیفه تجزیه ترکیبات سمی نیتروژن دار مانند آمونیاک نیتریت و نیترات و... را بر عهده دارند.راه اندازی چرخه حذف ترکیبات سمی نیتروژن دار در آکواریوم کامال واجب است.بهتر است چند ساعت بعد از اضافه کردن محلول های متعادل کننده

36 آب )محلول آکواسیف یا ضدکلر( آن را اضافه کنیم چونکه وجود کلر یا کلرآمین باعث از بین رفتن این باکتریها میشود. از جمله محصوالت مناسب و موجود در بازار آکواریوم می توان به محلولهای دنیترول جی بی ال نیتریویک س را اشاره کرد. کودهای مایع مخصوص گیاهان آکواریومی : گیاهان برای رشد و نمو به عناصر و مواد مغذی زیادی همانند آهن پتاسیم منگنز کربن مس بور منیزیم نیترات فسفات و... احتیاج دارند. به همین جهت در شیوه حرفه ای نگهداری از آکواریوم های گیاهی عالوه بر استفاده از کود کف باید به صورت روزانه یا هفتگی از کودهای مایع نیز استفاده نمود. برندهای مختلفی از کودهای مایع در بازار آکواریومی یافت می شود که ازجمله انواع رایج و شناخته شده آن میتوان به کودهای مایع ADA ژاپن Seachem آمریکا ب رایت و ل آمریکا س را و ت ترای آلمان و آزو تایوان اشاره نمود.حال آنکه ما انواع مختلفی از کودهای مایع را هر یک از این برندها برای بالغ بر هفت نوع هستند که کودهای مایع مولتی )که حاوی عناصر و ترکیبات عمومی تر می باشد( و کربن از رایجترین آنها هستند و برای بهبود شرایط رشد گیاهان بهتر است به ترتیب از کودهای مایع آهن پتاسیم عناصر کمیاب (trace element) فسفات و نیترات استفاده نمایید.

37 هورمونهای گیاهی : هورمونها از مهمترین عوامل درونی موثر برای رشد گیاهان هستند. در واقع در گیاهان نیز مانند سایر جانداران هورمونها در تشکیل ساختارهای سلولی و رشد و نمو نقش بسزایی دارند. هورمونها عهدهدار تنظیم و هماهنگی فرآیندهایی هستند که در نقاط مختلف پیکر گیاهان صورت میگیرند. این مواد ترکیباتی آلی هستند که در بافتهای ویژهای ساخته میشوند و مستقیما از یاختهای به یاخته دیگر و یا از طریق آوندها در سراسر گیاه انتقال مییابند و در محل هدف تاثیر میگذارند. این مواد شیمیایی میتوانند بر سلولهای بنیادین اثر گذاشته و ویژگیها و خصوصیات سلولهای خاص مثال سلول برگ ریشه یا ساقه را در آنها ایجاد نمایند. افزودن هورمونهای گیاهی به آکواریومهای گیاهی میتواند به گیاهان کمک کند تا در مسیر رشد و شادابی با سرعت بیشتری

38 پیش بروند. هورمونهای افزاینده رشد و نمو در گیاهان آکواریومی به سه دسته تقسیم میشوند: - 1 اکسینها فراوانترین اکسین طبیعی اسید اندول استیک است. مناطقی از گیاه که فعالیتهای رشد و نمو در آنها شدید است معموال بیشترین مقدار اکسین را تولید میکنند. بدین ترتیب مریستمهای مختلف از جمله مریستم نوک ساقه مریستم نوک ریشه و کامبیومها سرشار از اکسین هستند. اکسینها عالوه بر تاثیری که در افزایش طول یاخته دارند در کنترل ریزش برگها جلوگیری از رشد ریشههای نابجا و گلدهی در بسیاری از گیاهان آبزی دخالت میکنند. - 2 جیبرلینها مهمترین اثر جیبرلینها در افزایش طول ساقهها است. جیبرلینها همچنین سبب تمایز یاختهای میشوند. بطور کلی تمام جنبههای مختلف رشد و نمو در گیاهان میتوانند تحت تاثیر جیبرلینها قرار بگیرند. اثر تحریک کنندگی جیبرلین در رشد ساقه به ویژه در ساقههای گیاهان طوقهای با افزایش ابعاد یاخته و تعداد آن آشکار میشود. جیبرلینها به مقادیر مختلف در همه بخشهای گیاه وجود دارند. جیبرلین باعث افزایش فعالیت و یا سنتز گروه ویژهای از آنزیمها میگردد که متابولیسم قطعات 2 کربنی را تغییر داده موجبات سنتز ترکیبات حد واسط را فراهم میآورد.

39 - 3 سیتوکینینها )زئاتین( سیتوکینینها شامل گروهی از ترکیبات محرک رشد هستند که فرآیند تقسیم را در یاختهها تحریک میکنند. از جمله معروفترین آنها زئاتین است. زئاتین در تمام مراحل رشد گیاهان دارای نقش است. این ترکیبات بر روی متابولیسم از جمله فعالیت آنزیمها و بیوسنتز مراحل رشد تاثیر میگذارند و همچنین در ظهور اندامکها و انتقال مواد غذایی در گیاهان موثر بود و مقاومت گیاه را نسبت به عواملی مانند پیری بیماریها و همچنین دمای پایین افزایش میدهند.زئاتین سبب تسریع تقسیم یاختهای و در نتیجه تولید یاختههای بیشمار میشود و از پیری برگهاست.یکی از برندهای معتبر موجود در ایران هورمونهای گیاهی شرکت ژاپنی آزو ( AZOO )است. کاهش سختی و تثبیت ph اسیدی (ph بافر :( حفظ شرایط اسیدی و کاهش سختی در آکواریوم گیاهی بسیار مهم است. در شرایط phاسیدی امکان رشد جلبک های آکواریوم گیاهی وجود ندارد و این برای ما ایده آل است پس باید بتوانیم با حفظ شرایط اسیدی آب از رشد جلبک ها جلوگیری کنیم. عالوه بر این شرایط اسیدی آب باعث شفافیت رنگ و زیبایی بیشتر در ماهیان آب شیرین می شود. محدوده phبین 0 تا 14 میباشد. بصورتی که صفر اسیدی ترین حالت = 7 phحالت خنثی و 14 قلیایی ترین حالت ph است. به طور معمول phبرای یک آکواریومی گیاهی بین 6/2 تا 7/2 میباشد.

40 اما مناسبترین محدودة phبرای آکواریومهای گیاهی کمتر از 7 الی 6/8 است. و حدودا 6/4 آب شیر )شهری( حاوی مواد مغذی حل شده نمک و بافر )با غلظتی وابسته به شرایط محلی یا منطقه ای( می باشد. در اغلب مناطق آب سخت )دارای سختی باال (است و گاهی اوقات برای گیاهان نامناسب می باشد. سختی آب یا GH )سختی عمومی( مقدار غلظت یون های کلسیم (Ca+2) و منیزیم (Mg+2) محلول در آب است.برای اندازه گیری سختی آب میتوانید از کیت های آماده استفاده کنید. اگر سختی آب بین 0 تا 7 باشد شما آب مناسبی برای پرورش اغلب گیاهان آکواریومی در اختبار دارید. عامل دیگر در بحث سختی آب khیا سختی کربنات (CO32-) است. از آنجایی که وجود کربنات در آب باعث قلیایی شدن آب میشود ارتباطی میان kh و ph وجود دارد. در واقع به نوعی باال بودن khمیتواند باعث ثبات تغییرات ph )در حالت قلیایی( میشود. آکواریومی با khکم مسلما اسیدی است و نیز ممکن است دارای ph ناپایدار باشد. با استفاده از کیت های آماده میتوانید kh آب را مشخص کنید. ماهیان و گیاهان در kh بین 0 تا 6 زنده خواهند ماند. اما ایده آل ترین حالت khبرابر 4 تا 6 است. یک تانک با kh کمتر از 3 نیاز به اندازه گیری ph بصورت مرتب دارد زیرا تغییر ناگهانی ph به میزان 0/2 میتواند درآابزیان باعث استرس شود. اگر تانک شما دچار این مشکل باشد باید به دنبال روش هایی برای افزایش kh باشید.

41 عالوه بر استفاده از آب ro که سختی و ph پایینی دارد حضور گاز دی اکسید کربن در آکواریومهای گیاهی به ما کمک میکند تا بتوانیم ph را اسیدی نگه داریم. یعنی شما می توانید با گرفتن تست ph و یا استفاده از شناساگر CO2 این محدوده اسیدی را در آکواریوم خود حفظ کنید. اما در کنار اینها محصوالتی چون پیت موس برندهای مختلف تورفEHIEM بافر شرکت AZOO را در سامپ یا فیلتر سطلی و یا فیلتر داخلی آکواریم استفاده نماییم تا بتوانند در تثبیت phاسیدی آکواریوم گیاهی موثر واقع شوند. محصوالتی اختصاصی برای کاهش سختی در آکواریومهای گیاهی وجود دارد که رزین های پلیمری و انواع زئولیت ها از آن جمله اند. این مواد با برندهای مختلفی در بازار وجود دارند و با قرار دادن آنها در سامپ یا فیلتر سطلی میتوان کمک شایانی به کاهش سختی آب نمود. ضمن اینکه استفاده از آبro باعث حذف چشمگیر سختی آب خواهد شد. اگر بعد از گذشت یک هفته از راه اندازی تانک شما phو سختی آن در محدوده پیشنهاد شده نبود شما نیازمند به تصفیه آب آکواریوم و یا افزودن افزودنیهای مناسب به آب تانک هستید.

42 جلبکها و راههای مقابله با آن جلبکها به عنوان یک آفت خطرناک بزرگترین مشکل نگهداری آکوایوم های گیاهی میباشند. همیشه آکواریوم های گیاهی در معرض خطر جلبک زدن قرار دارند.این مشکل در آکوایوم های گیاهی حرفه ای بیشتر به چشم می خورد چونکه در آنها از حجم باالی نور و مواد غذایی )ماکرو و میکرو مغذی ها( استفاده میشود. اطالعات بسیار متنوعی در مورد علل وقوع جلبکها و نحوه ریشه کن کردن آنها وجود دارد اما به طور کل میتوان گفت که نور و مواد غذایی اگر به مصرف گیاهان نرسد باعث رشد و گسترش جلبکها می شود. مشکل اصلی در زمان مقابله با جلبک ها پیش می آید با هر حرکت اشتباه حجم جلبکها چند برابر میشود و با تکرار اشتباهات حجم جلبک ها به صورت باور نکردنی افزایش می یابد که این پدیده به شکوفایی جلبک bloom) (algae

43 مشهور است. برای مقابله با جلبکها در ابتدا باید نوع جلبک به درستی تشخیص داده شود و سپس اقدام به بر طرف کردن آن کرد که نیازمند تجربه الزم میباشد. ما در مجموعه چشم انداز آبی نگهداری از اکواریوم های گیاهی برای بازه های زمانی طوالنی را تجربه کرده ایم که الزمه آن داشتن اطالعات کافی میباشد. برخی از انواع جلبک در آکواریوم گیاهی به شرح زیر است: جلبک رشته ای شاخه دار : این جلبک رشته ای دارای شاخه نیز میباشد که شبیه شاخ های گوزن است. دارای نگهای سبز خاکستری و در مواردی دارای لبه های قرمز نیز است. علت آن میزان کم دی اکسید کربن و ناقص بودن جریان آب است. ریختن غذای بیش از حد برای ماهیها و تراکم فضوالت آنها در آکواریوم است.فیلتر آلوده و همچنین به هم زدن بستر )همراه با برخاستن مواد ته نشین شده در آب( بدون تعویض آب از جمله مهمترین علل رشد این جلبک هستند. برای از بین بردن آن میزان دی اکسید کربن و جریان آب را کنترل کنید. میزان ریختن غذا برای ماهیان را کم کنید بستر را با سیفون مناسب سیفون کنید و فضوالت را خارج کنید. از محلول های کربن استفاده کنید.

44 جلبک پرز مانند سیاه : این جلبک اغلب در کنار برگهای گیاهانی که رشد کم دارند ریشه ها و لوازم مکانیکی و همچنین در قسمتهایی که جریان اب سریع است دیده میشود. این جلبک به صورت توده ای و یا نواری با حالتی پرز مانند که حدود 0/5 سانتیمتر طول دارد رشد میکند. وجود آن در تانکهایی با نور زیاد بیانگر کمبود و یا نوسان میزان دی اکسید کربن و یا کافی نبودن گردش آب در اطراف گیاهان میباشد. در تانکهایی با نور کم به علت تغییر میزان دی اکسید کربن محلول در آب است.

45 برای از بین بردن آن استفاده از محلول کربن مایع یا کربن پالس ایجاد جریان آب مناسب در نواحی رشد این جلبک با کمک فیلتر داخلی یا موج ساز و ماهی سیامی فوکس موثر است. بدین شکل که در آکواریومهایی با نور زیاد شما نیاز به افزایش میزان دی اکسید کربن دارید و یا اصالح گردش آب در اطراف گیاهان دارید. تا حدی که امکان دارد آنها را از روی سطوح جدا و پاک کنید.میزان دی اکسید کربن را تا ppm 30 افزایش دهید اما به ماهیها و تنفس آنها نیز دقت داشته باشید. از اینکه جریان کاملی در تمام آکواریوم خود مخصوصا در سطح اب دارید اطمینان حاصل کنید. اگر شما آکواریومی با نورکم و بدون سیستم دی اکسید کربن دارید کم کردن میزان تعویض آب میتواند به کم شدن میزان این جلبک کمک کند زیرا آب شیر دارای میزان زیادی دی اکسید کربن محلول و میباشد که باعث نوسان حجم دی اکسید کربن محلول میشود که جلبکها بسیار سریع تر به این تغییر جواب داده و دی اکسید کربن اضافی را جذب میکنند.

46 جلبک غبار سبز : این جلبک عموما بر روی شیشه و سنگها یا لبه برگ پهن گیاهان رشد میکند و ظاهری غبار آلود به شیشه میدهد و در حالت شدید شما حتی نمیتوانید داخل اکواریوم را ببینید. علت بروز و رشد آن میزان کم دی اکسید کربن و مواد غذایی است که عموما در آکواریوم های تازه راه اندازی شده دیده میشود. این جلبک به راحتی با شیشه پاککن از روی شیشه پاک می شود ولی به سرعت مجددا ایجاد میشود. در هر حال اگر به این جلبک اجازه دهید سیکل خود را که سه هفته است طی کند خود به خود از بین میرود. البته توجه نکردن به آن با توجه به اینکه ظاهر تانک را زشت کرده کار سختی است.

47 سبز شدن آب : این پدیده در واقع شکوفایی یک جلبک تک سلولی است که به آب حالتی مه آلود و یا سبز رنگ میدهد و خیلی از آماتورها تصور میکنند که فیلتر توان فیلتراسیون تانک را ندارد و در تالش برای تقویت فیلتراسیون با سیفون کردن آب فقط به زیاد شدن این جلبک کمک میکنند که با تغییر شرایط بیشتر میشود.آمونیاک عامل اصلی ایجاد این جلبک میباشد. ممکن است آکواریوم در زمان گذشته یک پیک در میزان آمونیوم داشته که در زمان حال با کیتهای تست قابل شناسایی نباشد و این جلبک را ایجاد کرده باشد. از دالیل دیگر میتوان به کمبود دی اکسید کربن,مواد غذایی و یا نوسان انها اشاره کرد. برای از بین بردن آن دقت کنید که تعویض حجم زیاد اب به از بین بردن این جلبک کمکی نمیکند. اگر بی

48 تعادلی در تانک وجود داشته باشد با رفع ان این جلبک نیز پس از مدتی از بین میرود. سه روز خاموشی و تعویض زیاد اب نیز میتواند به از بین رفتن ان کمک کند. استفاده از المپ uv نیز میتواند راه حلی مناسب باشد. یک روش جدید استفاده از شاخه های بید که حدود یک تا دو سال عمر دارند و قطر انها حدود 1-0/5 سانتیمتراست میباشد. آنها را به صورت عمودی در شن فرو کنید به طوری که چند سانتیمتر نیز از آب بیرون بزنند. بعد از چند روز آنها ریشه میزنند و جلبک نیز از بین میرود و آب صاف میشود. این جلبک را با شکوفایی باکتری که حالتی مه الود به تانک میدهد اشتباه نگیرید.

49 عالوه بر این ها برای مبارزه با جلبک محصوالت زیادی در بازار موجود است که برای پیشگیری و کنترل استفاده میشود. از محصوالت از بین برنده جلبک ها ضد جلبک شرکتهای آزو و ایستا قابل اشاره هستند. ضد جلبک ج ی بی ال نیز در کنترل جلبک ها در هنگام راه اندازی آکواریوم گیاهی به ما کمک میکند. انواع خاصی از جلبکها برای برخی آبزیان به عنوان غذا تلقی میگردند و بدین طریق حضور این آبزیان می تواند در حذف آنها کمک کند. از جمله آنها ماهی سیامی فالیینگ فوکس )جلبک خوار سیامی یا شارک فوکس( میگو آمانو و حلزونهای زبرا می باشند که به ترتیب جلبکهای پرزی شکل سیاه (black brush) جلبکها رشته ای سبز و جلبکهای نقطه ای روی شیشه را از بین می برند. استفاده از کت فیش های مناسب آکواریوم گیاهی مانند کت طالیی catfish) (chinese کت برنزی و کت کوتوله یا کت اتو نیز در تمیز بودن روی گیاهان و شیشه ها و سطوح مختلف موثر است. این نکته مهم است که کت فیش های )لجن خوار( معمولی و پلنگی یا خالدار که در آکواریوم های معمولی رایج هستند برای آکواریوم های گیاهی مناسب نیستند و گیاهان را از بین می برند. کیت های تست کننده آب : برای آگاهی از شرایط آب آکواریوم و کنترل آن نیاز به سنجش دائمی و مرتب آن است. کیت های مختلف تست کننده آب در بازار وجود دارند که توسط شرکت های معتبر مانند جی بی ال آزو ADAو... ارائه میشوند.

50 کیت تست آمونیاک ( NH3/NH4 )که از جمله مضرترین مواد سمی موجود در آکواریوم است. در ph باالی ۷ میزان آمونیاک سمی (NH3) افزایش می یابد در حالیکه در ph زیر ۷ آمونیاک اصوال به صورت یون آمونیوم (+ NH4 )است.آمونیاک تولید شده پس از تجزیه به نیتریت و سرانجام به نیترات تبدیل می شود. نیترات با اینکه به صورت کود مایع و به عنوان ماده غذایی مورد استفاده گیاهان قرار میگیرد ولی اگر غلظت آن بیش از ۲۵ میلی گرم در لیتر باشد برای ماهی ها مضر است و از طرفی با به هم خوردن تعادل میان غلظت نیترات با فسفات و در نتیجه باعث افزایش رشد جلبک ها میشود.کیت سنجش نیتریت (NO2) نشان دهنده میزان نیتریت یا( NO2 ) است که مقدار زیاد نیتریت تولید شده نشان دهنده اختالل در سیستم فیلتراسیون بیولوژیکی می باشد. میزان مطلوب نیتریت بین ۰ و 0/3 میلی گرم در لیتر است. در صورت باال بودن میزان نیتریت یا آمونیاک با تعویض قسمتی آب و شستشوی فیلتر میتوان میزان آن را کاهش داد.افزودن باکتریهای چرخه نیتروژن )نیتریفیکاسیون( به آب نیز میتواند شرایط را بهبود ببخشد.

51 کیت سنجش سختی کربنات ( kh )و سختی کلی ( GH )و کیت سنجش ph نیز برای کنترل شیمی آب به کار میرود که قبال راجع به صحبت شد. آهن توسط گیاهان تجزیه و در ساخت کلروفیل )سبزینه موجود در برگ گیاهان( مصرف می شود کاهش آن در آکواریوم منجر به زرد شدن برگ های و کندی رشد گیاها ن می شود. کیت سنجش آهن ( Fe )از این نظر حائز اهمیت است. فسفات بطور طبیعی به میزان بسیار کم در آب وجود دارد و ترکیبات آلی فسفات دار مانند فضوالت ماهیان پس مانده غذاها و گیاهان تجزیه شده بوسیله میکرو ارگانیسم های خاص به فسفات تبدیل می شوند. با اینکه فسفات جزء مواد مغذی مهم و مورد نیاز گیاهان است و کمبود آن سبب رشد جلبکهای نقطه ای سبز در آکواریوم می شود ولی افزایش فسفات نیز می تواند باعث رشد جلبک رشته ای

52 شاخه دار شود. با استفاده از کیت سنجش فسفات (-2 (PO4 میتوان میزان مطلوب فسفات که بین ۲ الی ۵ میلی گرم در لیتر میباشد را سنجش کرد. مراحل مختلف راه اندازی یک آکواریوم گیاهی : ابتدا شیشه آکواریوم را با ابعاد مناسب تهیه کرده و با قرار دادن آن بر روی الیه نرمی )مانند الیه نازکی از یونولیت یا موکت( که بر روی میز آکواریوم می گذاریم. در کف آکواریوم الزم است وسیله ایجاد گردش مناسب آب و اکسیزن رسانی به بستر را فراهم کنیم که برای این کار از فیلتر زیر شنی یا از محصوالتی همچون penac P و penac W شرکت ADA ژاپن استفاده میکنیم. دقت کنید که فیلم های آموزشی راه اندازی و کار با آکواریوم گیاهی در سایت آکواریوم چشم انداز آبی موجود است تا شما بهتر و از نزدیک با این کار آشنا شوید و می توانید با شماره تماسهای و )021( و سایت aquacaspi.comبا ما در تماس باشید. سپس بستر را بر روی آن بنابه طراحی در نظر گرفته شده در کف آکواریوم میریزید. افزودن های دیگری نیز برای اعمال در الیه بستر وجود دارد که به آنها پرداخته شد.پس از تکمیل هارد اسک یپ میتوانید تانک را تا نیمه آب کنید و مشغول کاشت گیاهان شوید و در آخر آکواریوم را پر اپ آب کنید با نصب سایر وسایل مانند بخاری فیلتر سیستم CO2 و درآخر هم نور مناسب را بر روی آن نصب نمایید. با صاف شدن آب آکواریوم که با کمک فیلتر و سیفون کردن صورت می گیرد میتوان محلول متعادل کننده )ضد کلر( را به آب اضافه کرد و بعد از 24 ساعت

53 همراه با افزودن باکتری های چرخه نیتروژن میتوانید ماهیهای مورد نظرتان را به آب اضافه نمایید. دقت نمایید که افراد حرفه ای آینده نگر هستند و لزومی ندارد شما آکواریوم را مملو از گیاه کنید.آکواریوم گیاهی معموال پس از گذشت دو ماه به حد مطلوبی از رشد و پوشش گیاهی می رسد. امیدوارم که از آکواریومتان لذت ببرید و در صورت بروز هر مشکل و یا سوالی با ما در تماس باشید.