Chikaliana Egania 1), Usep Kuswari 2), Hernawan 3)

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "Chikaliana Egania 1), Usep Kuswari 2), Hernawan 3)"

Transkripsi

1 DANGIANG SUNDA Vol.2 No.1 April MODÉL PANGAJARAN CONCEPT SENTENCE DINA PANGAJARAN NULIS SAJAK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung Taun Ajaran 2012/2013) Chikaliana Egania 1), Usep Kuswari 2), Hernawan 3) Chikaliana_egania@yahoo.com, Usep_Kuswari@yahoo.com, Hernawan_sunda@yahoo.com Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah, Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni, Universitas Pendidikan Indonesia ABSTRAK Ieu panalungtikan dikasangtukangan ku ayana masalah anu disanghareupan di sakola, diantarana prosés diajar ngajar anu masih kénéh saarah nya éta guru masih dominan dina pangajaran. Salian éta kurang kréatip jeung kurang aktipna siswa dina kagiatan diajar ngajar jadi masalah séjén anu disanghareupan ku guru di jero kelas. Tujuan diayakeunna ieu panalungtikan nya éta pikeun mikanyaho hasil kagiatan diajar nulis sajak saacan jeung sabada ngagunakeun model pangajaran Concept Sentence, jeung béda anu signifikan antara hasil kagiatan diajar nulis sajak saméméh ngagunakeun modél pangajaran Concept Sentence, jeung sabada ngagunakeun modél pangajaran Concept Sentence. Pamarekan anu dipaké dina ieu panalungtikan nya éta pamarekan kualitatif, sedengkeun métode anu dipaké dina ieu panalungtikn nya éta métode kuasi ékspérimén jeung téhnik anu digunakeun nya éta tés. Sumber data dina ieu panalungtikan dicokot tina hasil nulis sajak siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung taun ajaran 2012/2013. Sabada diayakeun panalungtikan di lapangan pikeun ngalaksanakeun studi kuasi ékspérimén, dikéngéng hasil boh hasil pratés (saméméh ngagunakeun modél pangajaran Concept Sentence) boh hasil pascatés (sabada ngagunakeun modél pangajaran Concept Sentence). Éta data tuluy diolah pikeun nangtukeun normalitas, jeung homogénitas, tuluy diolah pikeun diuji gain jeung uji hipotésis. Tina hasil uji normalitas anu dilakukeun, dimeunangkeun hasil pratés X 2 hitung (4,27) < X 2 tabél (11,3) jeung hasil pascatés X 2 hitung (-369,63) < X 2 tabél (11,3), tina dua hasil éta bisa dicindekeun yén éta data ngabogaan sipat anu normal. Kitu ogé tina uji homogénitas dimeunangkeun hasil anu homogen ditingali tina hasilna, nya éta F hitung (1,39) < F tabél (2,38). Samentara éta, tina hasil uji hipotésis nya éta t hitung (15,19) > t tabél (2,46), nunjukeun yén hipotésis gawé (H a ) bisa ditarima jeung hipotésis nol (H 0 ) ditolak. Jadi, tina sakabéh uji bisa dicindekeun yén modél pangajaran Concept Sentence bisa ngaronjatkeun kamampuh siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung dina pangajaran nulis sajak. Kecap Galeuh: Modél Concept Sentence, Nulis Sajak. 1) Penulis Utama 2) Penulis Penanggung Jawab 3) Penulis Penanggung Jawab

2 2 C hikaliana Egania: Modél Pembelajaran Concept MODEL PEMBELAJARAN CONCEPT SENTENCE DALAM PEMBELAJARAN MENULIS SAJAK (Studi Kuasi Ékspérimén pada Siswa Kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung Taun Ajaran 2012/2013) Chikaliana Egania 1), Usep Kuswari 2), Hernawan 3) Chikaliana_egania@yahoo.com, Usep_Kuswari@yahoo.com, Hernawan_sunda@yahoo.com Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah, Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni, Universitas Pendidikan Indonesia ABSTRAK Penelitian ini dilatarbelakangi oleh adanya masalah dimana proses belajar mengajar masih satu arah yaitu guru masih dominan dalam pembelajaran. Selain itu, kurang kreatif dan kurang aktifnya siswa dalam kegiatan belajar menjadi masalah lain yang dihadapi oleh guru di dalam kelas. Tujuan diadakannya penelitian ini adalah untuk mengetahui hasil kegiatan belajar menulis sajak sebelum dan sesudah menggunakan model pembelajaran Concept Sentence, dan perbedaan yang signifikan antara hasil kegiatan belajar menulis sajak sebelum menggunakan model pembelajaran Concept Sentence dan sesudah menggunakan model Concept Sentence. Adapun pendekatan yang digunakan dalam penelitian ini adalah pendekatan kualitatif, metode yang digunakan adalah metode kuasi eksperimen dan teknik yang digunakan adalah tes. Sumber data dalam penelitian ini diambil dari hasil menulis sajak siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung. Setelah dilakukan penelitian di lapangan untuk melaksanakan studi kuasi eksperimen, maka didapatkan data baik hasil pratés (sebelum menggunakan model pembelajaran Concept Sentence) ataupun hasil pascatés (sesudah menggunakan model pembelajaran Concept Sentence). Data tersebut kemudian diolah untuk menentukan normalitas, homogenitas, lalu diolah untuk diuji gain dan uji hipotesis. Dari hasil uji normalitas yang dilakukan, didapatkan hasil prates X 2 hitung (4,27) < X 2 tabél (11,3) dan hasil pascatés X 2 hitung (-369,63) < X 2 tabél (11,3), dari kedua hasil tersebut dapat disimpulkan bahwa data bersifat normal. Begitupun dari uji homogenitas didapatkan hasil yang homogen hal ini dapat dilihat dari hasilnya yaitu F hitung (1,39) < F tabél (2,38). Sementara itu, dari hasil uji hipotesis yaitu t hitung (15,19) > t tabél (2,46), menunjukkan bahwa hipotésis kerja (H a ) dapat diterima dan hipotesis nol (H 0 ) ditolak. Maka, dapat disimpulkan bahwa model pembelajaran Concept Sentence bisa meningkatkan kemampuan siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung dalam pembelajaran menulis sajak. Kata kunci: Model Concept Sentence, Nulis Sajak. 1) Penulis Utama 2) Penulis Penanggung Jawab 1 3) Penulis Penanggung Jawab 2

3 DANGIANG SUNDA Vol.2 No.1 April MODÉL PANGAJARAN CONCEPT SENTENCE DINA PANGAJARAN NULIS SAJAK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung Taun Ajaran 2012/2013) Chikaliana Egania 1), Usep Kuswari 2), Hernawan 3) Chikaliana_egania@yahoo.com, Usep_Kuswari@yahoo.com, Hernawan_sunda@yahoo.com Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah, Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni, Universitas Pendidikan Indonesia ABSTRACT This experiment made due to a problem that a teacher still passive and dominant in learning process. The student are less creative become one of the other problem in class. The function of this experiment is to knowing the result and a significant differences of writing poetry activity before and after using Concept Sentence learning s model. The experiment use qualitative approachment, quasi experiment s method, and the technique is test. Data source in this experiment taken from writing poetry test VII G s student Junior High School 26 Bandung. After field test already done, pre-test (before using Concept Sentence learning s model) and post-test (after using Concept Sentence learning s model) are finding. Pre-tes and post-test s result then processing it to find normality and homogenity s result, for gain process X 2 hitung (4,27) < X 2 tabél (11,3) and post-test s result X 2 hitung (-369,63) < X 2 tabél (11,3). From both of that, we conclude that the data is normal. Homogenity s test is also homogen because the result is F hitung (1,39) < F tabél (2,38). Hypotesis t hitung (15,19) > t tabél (2,46) show that work hypotesis is acceptable and zero hypotesis is rejectable. The conclusion is Concept Sentence learning s model is effective to be apply in writing poetry s learning. Keyword: learning s model, writing poetry. 1) Penulis Utama 2) Penulis Penanggung Jawab 3) Penulis Penanggung Jawab

4 4 C hikaliana Egania: Modél Pembelajaran Concept Model pembelajaran merupakan dasar atau pedoman untuk guru dan siswa dalam melaksanakan suatu proses belajar mengajar. Kemp (dalam Rahman 2009, hal. 7) mengartikan bahwa model pembelajaran merupakan suatu rancangan pembelajaran (desain intrucsional) yang digunakan dalam menetukan maksud dan tujuan setiap topic atau pokok (goals topics, and purposes), menganalisis karakterisrik masyarakat belajar (leaner characteristics), menyususn tujuan intruksional khusus (learning objectives), memilih isi pembelajaran (subject content), melakukan prates (pre assesment), melaksanakan kegiatan belajar mengajar atau sumber pembelajaran (teaching learning activites/resources), mengadakan dukungan layanan (support services), melaksanakan evaluasi (evaluation), dan membuat revisi (revise). Menurut Joyce dkk. (2009, hal. 31) menjelaskan bahwa ada empat rumpun dalam model pembelajaran, yaitu: (1) model pemrosesan informasi (The informasi processing family); (2) model interaksi sosial (The social family); (3) model pribadi (The personal family); dan (4) model prilaku (The behavioral models). Selain dari rumpun model pembelajaran, ada empat komponen dalam model mengajar, yaitu: (1) orientasi mengenai model; (2) model mengajar; (3) penerapan; (4) dampak pembelajaran dan dampak tambahan. Model Concept Sentence merupakan salah satu dari banyaknya model pembelajaran yang ada. Model pembelajaran Concept Sentece yaitu turunan dari model pembelajaran cooperative learning. Secara umum Cooperative Learning yaitu metode pembelajaran yang memusatkan pada kerja sama yang saling menguntungkan, jauh dari segala latar belakang siswa, baik agama, suku, ataupun ras yang bisa menimbulkan masalah. Model pembelajaran ini cocok untuk memberi kebebasan pada siswa dalam mengeluarkan ide atau pemikirannya masing-masing. Diantindaon (2012) menjelaskan bahwa model pembelajaran Concept Sentence yaitu model pembelajaran yang dilakukan dengan cara member beberapa kata kunci kepada siswa, lalu kata kunci tersebut disusun untuk dibuat menjadi sebuah kalimat dan dikembangkan menjadi sebuah karangan atau karya. Model ini dilakukan dengan cara siswa membentuk satu kelompok heterogen lalu membuat suatu karangan menggunakan minimal empat buah kata kunci yang sesuai dengan materi yang dibahas. Model Concept Sentence memiliki beberapa langkah dalam pelaksanaannya, yaitu: guru menyampaikan tujuan pembelajaran yang harus dicapai; (2) guru menerangkan materi pembelajaran; (3) guru mrmbuat kelompok siswa yang jumlahnya maksimal empat orang secara heterogen; (4) guru memberikan katakata kunci dari materi pembelajaran; (5) setiap kelompok diperintahkan untuk membuat beberapa kalimat menggunakan minimal empat kata kunci materi; (6) kalimat susunan tiap kelompok didiskusikan, yang di pandu oleh guru lalu disusun menjadi suatu karangan atau karya; (7) guru dan murid menyimpulkan secara bersamaan tentang materi yang telah dibahas. Model Concept Sentence merupakan salah satu model pembelajaran yang dapat digunakan dalam pembelajaran menulis sajak, karena dalam menulis sajak penulis diwajibkan untuk bisa mengeluarkan ide-ide yang ada dalam pemikirannya, dan ditungtut untuk berfikir kreatif. Melalui model pembelajaran ini, siswa dapat mengungkapkan pendapat, gagasan, ideide, dan imajinasinya masing-masing. Kurang kreatif dan kurang aktifnya siswa dalam kegiatan belajar mengajar jadi

5 DANGIANG SUNDA Vol.2 No.1 April masalah yang ada di kelas, selain itu masih searahnya proses belajar di kelas manjadi masalah lain yang dihadapi oleh guru di sekolah. Karena adanya masalah tadi, maka harus diadakan penelitian yang membahas mengenai masalah yang dihadapi di dalam kelas salah satunya mengenai model pembelajaran yang cocok digunakan untuk pembelajaran khususnya pembelajaran menulis sajak. Penelitian ini lebih mengarah pada efektifitas model pembelajaran Concept Sentence dalam pembelajaran menulis sajak untuk siswa SMP kelas VII. Dengan begitu penelitian ini diberi judul Model Pangajaran Concept Setntence dina Pangajaran Nulis (Studi Kuasi Eksperimen ka Siswa Kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung Taun Ajaran 2012/2013). Tentunya saja penelitian ini berbeda dengan penelitian-penelitian sebelumnya, karena penelitian lain belum ada yang menggunakan model Concept Sentence untuk pembelajaran menulis sajak di SMP, khususnya untuk siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung tahun ajaran 2012/2013. METODE Metode yang dipakai dalam penelitian ini adalah metode kuasi eksperimen. Menurut Sukardi (2003, hal. 16) kuasi adala arti lain dari semu/samar. Penelitian kuasi eksperimen dapat diartikan sebagai penelitian yang dipakai dalam bidang ilmu pendidikan atau penelitian yang subjeknya manusia. Metode ini digunakan untuk menguji model pembelajaran Concept Sentence dalam pembelajaran menulis sajak kepada siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung. Dalam menggunakan metode ini, bukan sekedar mengumpulkan dan menyusun data mengenai model Concept Sentence dalam pembelajaran menulis sajak saja, tapi juga mencakup analisis serta uji tes mengenai data tersebut, yang selanjutnya dibuat satu kesimpulan dari semua tahap uji. HASIL DAN PEMBAHASAN Sebelum membahas mengenai hasil penelitian, akan dibahas terlebih dahulu mengenai judul karangan siswa. Agar lebih jelas, akan dibahas melalui table di bawah ini. Tabel 1 Daftar Judul Sajak Siswa Pada Prates dan Pascates Nama Prates Pascates (1) (2) (3) Tarompet Ahmad Peuting Nu Tungtung Rosyid Hareudang Taun Andhika D.B Aki dan Balon Bapa Braiv Dean N. Tarompet Tungtun Taun Budak Jalanan Candriawan Bandung Mega Chiara Z. Desire Alam Dunya Indung Daemi S. Putri Tukang Dagang Aki dan Balon Dewi Puspa Indung Guru Dhifan F Tukang Mega nu Ngamen Berubah Elsa Meisha Sobat Beurang dan Peuting Endah Bentang Aki dan Balon Triswati Mencrang Farhan V. Karamoy Guru Bulan Feni Febrianti Guru Langit Gagan Gandara Budak Ceurik dan Balon Lembur Singkur Gifkha Alam Samesta Lembur Singkur Hanifah N. Kamiskinan Cahya Mega

6 6 C hikaliana Egania: Modél Pembelajaran Concept (1) (2) (3) Ichsan Hirup di Muzaqi Dunya Mega Indra Syahinabudin Do a ka Gusti Nu Agung Kaendahan Alam Irien R. Pahlawan Mega Jejen Nabi Urang Bulan Mellynian N Indung Panon Poe M. Aliyudin 17 Agustus 1945 Panon Poe M. Ilyas A.L Manuk Elang Bulan M. Rafi A Layung Lembur Singkur M. Rafli A.A Bapa Bentang Raka Aditya Cahaya Alam Langit Rena Sita Aki dan Balon Panon Póe Salsabila Dhaniasari Nu Eusina dan Sahabat Setia Barbie Mariposa Indung Siska Pamandan Tunggul Kurniawati gan Rahayu Siti Rokayah Tatang Thufeil F Ema sareng Bapa Do a Urang Pun Bapa Kaendahan Alam nu Endah Lembur Simkuring Kegiatan penelitian ini berlangsung selama dua pertemuan. Pertemuan pertama di kelas dilakukan bertujuan untuk mengetahui hasil siswa dalam menulis sajak sebelum menggunakan model pembelajaran Concept Sentence (prates). Sedangkan pertemuan kedua bertujuan untuk mengetahui hasil siswa dalam menulis sajak setelah menggunakan model pembelajaran Concept Setence (pascates). Dalam menilai sajak siswa, ada lima apek yang menjadi bahan kriteria untuk menilai yaitu, isi gagasan yang diungkapkan, organisasi isi, ejahan, saratsarat menulis sajak, dan kerapihan lembar sajak. Dari pertemuan pertama (prates) didapatkan hasil bahwa secara umum siswa belum mampu untuk menulis sajak. Agar lebih jelasnya, dibahas dalam diagram di bawah ini Diagram 1 Perséntase Pratés Tiap Aspek Nilai Aspek 5 19% aspek 4 20% Aspek 3 19% Aspek 1 20% Aspek 2 22% Keterangan: Aspék 1 : isi gagasan yang diungkapkan Aspék 2 : organisasi isi Aspék 3 : ejahan Aspék 4 : sarat-sarat menulis sajak Aspék 5 : kerapihan lembar sajak Skor aspék yang dicapai oleh siswa yaitu aspék isi gagasan anu diungkapkan jumlahnya 107 (3.45), organisasi isi jumlahnya 113 (3.65), éjahan jumlahnya 98 (3.16), sarat-sarat nulis sajak jumlahnya 103 (3.32), dan karapihan lembar sajak jumlahnya 102 (3.29). Nilai paling rendah yaitu 60 yang dicapai oleh 4 orang siswa yaitu no 4, 17, 27, dan 30. Sedangkan nilai paling tinggi yaitu 76 yang dicapai oleh siswa bernomor absen 23. Selain nilai 60 dan 76, ada nilai 64 yang dicapai oleh siswa nomer 6, 9, 24, 25, dan 29. Nilai 68 yang dicapai oleh siswa bernomer 1, 2, 8, 13, 15, 19, 20, 22, 26, dan 31. Nilai 72 yang dicapai oleh siswa bernomer 3, 5, 7, 10, 11, 12, 14, 16, 18, 21, dan 28. KKM dalam menulis sajak yaitu 70. Dari jumlah 31 (100%) siswa, hanya 12 (38,7%) siswa yang mampu menulis sajak, sedangkan sisanya yaitu 19 (61.3%) siswa belum mampu menulis sajak. Sedengkan setelah menggunakan model pembelajaran Concept Sentence, hasil siswa dalam menulis sajak mengalami peningkatan, siswa sudah mampu menulis sajak. Agar lebih jelas, dapat dilihat dalam diagram di bahaw ini.

7 DANGIANG SUNDA Vol.2 No.1 April Diagram 2 Perséntase Pascatés Dari Setiap Aspék Nilai Aspek 5 18% Aspek 1 23% Aspek 4 20% Aspek 2 Aspek 3 21% 18% Keterangan: Aspék 1 : isi gagasan yang diungkapkan Aspék 2 : organisasi isi Aspék 3 : ejahan Aspék 4 : sarat-sarat menulis sajak Aspék 5 : kerapihan lembar sajak Berdasarkan pada tabel di atas, dapat terlihat bahwa siswa sudah mampu untuk menulis sajak. Skor aspék yang dicapai oleh siswa yaitu aspék isi gagasan yang diungkapkan jumlahnya 150 (4.84), organisasi isi jumlahnya 137 (4.42), ejahan jumlahnya 120 (3.87), sarat-sarat menulis sajak jumlahnya 129 (4.16), dan karapihan lembar sajak jumlahnya 122 (3.94). Jumlah skor dalam pascates menulis sajak yaitu 647. Sedangkan nilai terendah yang dicapai oleh siswa yaitu 72 yang dicapai oleh siswa bernomor 2, dan 27. Selain itu nilai tertinggi yaitu 92 yang dicapai olek 5 orang siswa bernomor 5, 6, 8, 20, dan 23. Nilai lainnya seperti 76 yang dicapai oleh siswa bernomer 1, 3, dan 29. Nilai 80 dicapai oleh siswa bernomer 12, dan 30. Nilai 84 yang dicapai oleh siswa bernomer 7, 9, 10, 11, 16, 17, 24, 25 dan 31. Sedangkan 9 siswa lainnya mendapatkan nilai 88. KKM dalam menulis sajak yaitu 70. Dari 31 (100%) siswa, semua siswa atau 100% siswa sudah mampu meulis sajak. Setelah di analisis, lalu diadakan beberapa uji, yaitu uji sifat data, uji gain (d), dan uji hipotesis. Yang pertama adalah uji sifat data yang mencangkup uji normalitas data dan homogenitas. Hasil dari uji normalitas yaitu dua buah data prates dan pascates distribusi datanya normal dengan hasil pratés yaitu X 2 itung (4,27) < X 2 tabél (11,3) sedangkan dari hasil pascatés yaitu X 2 itung (-369,63) < X 2 tabél (11,3). Setelah uji normalitas, lalu dilanjutkan pada uji homogenitas. Hasil dari uji homogenitas terlihat bahwa data dalam penelitian ini homogeny, karena F itung < F tabél nya éta 1,39 < 2,38. Lalu setelah uji sifat data, untuk mengetahui meningkat dan ada perbedaan atau tidak, maka dilakukan uji gain. Dari uji gain antara prates dan pascates yang jumlahnya 31 siswa ratarata gainnya adalah 16,87. Bila dilihat dari rat-rat nilai prates dan pascates siswanya adalah 68 meningkat menjadi 84,87. Besarnya pengaruh model pembelajaran Concept Sentence dalam meningkatkan kemempuan siswa dalam menulis sajak yaitu 16,87. Dan uji yang terakhir adalah uji hipotesis. Uji hipotesis dilakukan untuk mengetahui hipotesis mana yang diterima. Melihat dari hasil pengitungan dan ketentuan hipotesis, ditemukan bahwa t itung > t tabél yaitu 15,19 > 2,46. Dengan begitu, bisa disimpulkan bahwa hipotesis kerja (Ha) diterima dan hipotésis nol (H0) ditolak, yaitu model Concept Sentence efektif untuk pembelajaran menulis sajak pada siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung tahun ajaran 2012/2013. Dapat digunakannya model pembelajaran Concept Sentence sebagai model pembelajaran yang cocok untuk penbelajaran menulis sajak tidak lepas dari keunggulan model pembelajaran Concept Sentence itu sendiri. Seperti yang telah dijelaskan oleh Diantindaon (2012) ada beberapa keunggulan dari model Concept Sentence, yaitu: 1) meningkatkan semangat belajar siswa;

8 8 C hikaliana Egania: Modél Pembelajaran Concept 2) membantu terciptanya suasana belajar yang kondusif; 3) mendorong dan mengembangkan proses berpikir kreatif; 4) mendorong siswa untuk memandang susuatu dalam pandangan yang berbeda; 5) lebih memahami kata kunci dari materi pokok pelajaran; 6) siswa yang lebih pandai mengajari siswa yang kurang pandai. Data yang diteliti dalam penelitian ini yaitu hasil menulis sajak siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung tahun ajaran 2012/2013. Uji coba dilakukan selama dua kali, pertama melalui prates. Dari 31 siswa, hanya 12 siswa yang mampu menulis sajak. Setelahdilakukan tes kedua melalui pascates siswa yang telah mendapatkan treatment, yaitu menulis sajak menggunakan model pembelajaran Concept Sentence hasilnya meningkat 100% menjadi semua siswa telah mampu menulis sajak. Agar lebih jelas, dapat dilihat pada tabel berikut. Tabel 7 Perubahan Nilai Prates dan Pascates No. Absen Prates Pascates Ket (1) (2) (3) (4) naik 8 pion naik 4 poin naik 4 poin naik 28 poin naik 20 poin naik 28 poin naik 12 poin naik 24 poin naik 20 poin naik 12 poin naik 12 poin naik 8 poin naik 20 poin naik 16 poin naik 20 poin (1) (2) (3) (4) naik 12 poin naik 24 poin naik 16 poin naik 20 poin naik 24 poin naik 16 poin naik 20 poin naik 16 poin naik 20 poin naik 20 poin naik 20 poin naik 8 poin naik 16 poin naik 12 poin naik 20 poin naik 16 poin Berdasarkan data pada tabel di atas, terlihat bahwa hasil pascates menulis sajak lebih besat dibandingkan nilai prates menulis sajak. Jadi dapat disimpulkan bahwa nilai siswa dalam menulis sajak meningkat setelah dilakukan pascates menulis sajak menggunakan model pembelajaran Concept Sentence. KESIMPULAN Berdasarkan pada hasil penelitian dan analisis data mengenai model pembelajaran Concept Sentence damlam pembelajaran menuli sajak, dapat disimpulkan bahwa kemampuan menulis sajak siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung sebelum menggunakan model pembelajaran Concept Sentence, hasilnya kurang baik dan kurang memuaskan. Hasil menulis sajak masih banyak kesalahan, hal ini terlihat dari hasil prates yaitu hanya 12 siswa yang mampu menulis sajak, dilihat dari jumlah nilai yaitu 2108, dan jumlah rata-rata yaitu 68. Selain kemampuan menulis sajak siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung sesudah menggunakan model pembelajaran Concept Sentence, hasilnya sangat meningkat dan memuaskan. Terlihat kemampuan siswa dalam

9 DANGIANG SUNDA Vol.2 No.1 April menulis sajak terdapat perubahan yang signifikan, hal ini dapat dilihat dari hasil pascates yaitu 31 siswa sudah mampu menulis sajak. Dilihat dari jumlah nilai yaitu 2631 dan jumlah rata-ratanya yaitu 84,87. Setelah diadakan prates an pascates lalau dilakukan analisis data, terlihat adanya perbedaan yang signifikan antara kemampuan siswa menulis sajak, yitu dalam menggunakan taraf kepercayaan 99% dengan dk 30 yaitu 2,46, maka t hitung >t tabel (15,19 > 2,46). Dengan begitu hipotesis kerja (Ha) diterima dan hipotesis nol (H0) ditolak, yaitu model pembelajaran Concept Sentence efektif dalam pembelajaran menulis sajak pada siswa kelas VII G SMP Negeri 26 Bandung taun ajaran 2012/2013. DAFTAR PUSTAKA Arikunto, Suharsimi Prosedur Penelitian Suatu Pendekatan Praktik. Jakarta: Rineka Cipta. Dinatindaon, Yosiab Sejarah Cooperative Learning. Tersedia di: ot.com/2012/11/sejarahcooperative-learningdengan.html; Joyce, B. dkk Models Of Teaching, Model-model Pengajaran (Edisi Kedelapan). Yogyakarta: Pustaka Pelajar Rahman Model Mengajar & Bahan Pembelajaran. Bandung: Alqaprint Jatinangor; Sukardi Metodologi Penelitian Pendidikan. Jakarta: PT Bumi Aksara

DANGIANG SUNDA Vol. 2 No. 1 April

DANGIANG SUNDA Vol. 2 No. 1 April DANGIANG SUNDA Vol. 2 No. 1 April 2014 1 MODÉL PANGAJARAN THINK-TALK-WRITE (TTW) DINA NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS TÉKS ÉKSPOSISI (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII A SMPN 1 Cibeureum Kuningan

Lebih terperinci

1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 3 N o. 2 A g u s t u s 2015

1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 3 N o. 2 A g u s t u s 2015 1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 3 N o. 2 A g u s t u s 2015 MODEL PEMBELAJARAN ARTIKULASI DALAM MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENGAMATI CARPON (Studi Kuasi Eksperimen pada Siswa Kelas X-TKJ SMK Kartika Candra

Lebih terperinci

(Studi Kuasi Eksperimen ke Siswa Kelas VII F SMP YAS Bandung Tahun Ajaran 2016/2017)

(Studi Kuasi Eksperimen ke Siswa Kelas VII F SMP YAS Bandung Tahun Ajaran 2016/2017) 1 DANGIANG SUNDA Vol.5 No.1 April 2017 MODEL EXPERIENTIAL LEARNING DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PENGALAMAN PRIBADI SISWA (Studi Kuasi Eksperimen ke Siswa Kelas VII F SMP YAS Bandung Tahun Ajaran 2016/2017)

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN. 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan. Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén.

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN. 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan. Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén. BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan 1) Desain Panalungtikan Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén. Ékspérimén mangrupa métode panalungtikan anu produktif,

Lebih terperinci

1 D A N G I A N G S U N D A, V O L. 3, N O. 2, A G U S T U S 2015

1 D A N G I A N G S U N D A, V O L. 3, N O. 2, A G U S T U S 2015 1 D A N G I A N G S U N D A, V O L. 3, N O. 2, A G U S T U S 2015 MEDIA GAME PUZZLE DALAM MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENGENAL KOSA KATA BASA SUNDA (Studi Kuasi Eksperimen pada Siswa Kelas VIII-C SMP 4 Muhammadiyah

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Nu dimaksud sumber data dina ieu panalungtikan nya éta ti mana asalna subjék data anu bisa dibeunangkeun (Arikunto, 2010, kc. 172). Anu jadi sumber

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa SMP Negeri 9 Kota Bandung kelas VIII-12 kalawan jumlahna aya 40 urang, anu ngawengku 18 urang

Lebih terperinci

DANGIANG SUNDA VOL. 2 NO. 1 APRIL

DANGIANG SUNDA VOL. 2 NO. 1 APRIL DANGIANG SUNDA VOL. 2 NO. 1 APRIL 2014 1 ÉFÉKTIVITAS MODÉL WRITING WORKSHOP DINA PANGAJARAN NULIS KARANGAN DÉSKRIPSI (Studi Ékspérimén ka Siswa Kelas VII SMPN 14 Kota Sukabumi Taun Ajaran 2013/2014) Intan

Lebih terperinci

1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 5 N o. 1 A p r i l

1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 5 N o. 1 A p r i l 1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 5 N o. 1 A p r i l 2 0 1 7 KORELASI ANTARA KEMAMPUAN MEMBACA DAN KEMAMPUAN MENULIS PENGALAMAN PRIBADI SISWA KELAS VII SMP NEGERI 10 BANDUNG UNTUK MENINGKATKAN BUDAYA

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 29 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa kelas VII C jeung VII A SMPN 1 Sukawening taun ajaran 2012/2013 anu jumlah siswana kelas VII C 28 siswa,

Lebih terperinci

MODÉL APLIKASI LEARNING MANAGEMENT SYSTEM (LMS) EDMODO PIKEUN PANGAJARAN MENULIS BAHASAN BUDAYA

MODÉL APLIKASI LEARNING MANAGEMENT SYSTEM (LMS) EDMODO PIKEUN PANGAJARAN MENULIS BAHASAN BUDAYA 1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 5 N o. 1 A p r i l 2017 MODEL APLIKASI LEARNING MANAGEMENT SYSTEM (LMS) EDMODO DALAM PEMBELAJARAN MENULIS BAHASAN BUDAYA (Studi Kuasi Eksperimen pada Siswa Kelas VIII

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Désain jeung Métode Panalungtikan Numutkeun Suwanda (2011, kc. 1) désain (rancangan), nya éta sagala hal anu geus dirancang, disiapkeun, direncanakeun, atawa diprogramkeun.

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 32 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta hasil diajar nulis laporan kagiatan ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write siswa kelas VIII

Lebih terperinci

Leni Risna Nuraeni, Usep Kuswari SMPN Cineam Pos-el:

Leni Risna Nuraeni, Usep Kuswari SMPN Cineam Pos-el: PERBANDINGAN MODEL SINEKTIK DAN MODEL CONSEPT SENTENCE MODIFICATION DALAM PEMBELAJARAN MENULIS GUGURITAN SISWA KELAS VIII SMP NEGERI I CINEAM KABUPATEN TASIKMALAYA TAHUN AJARAN 2014/2015 Leni Risna Nuraeni,

Lebih terperinci

Keywords: Student Result learning, cooperative learning mode, kancing gemerincing type, and talking stick type.

Keywords: Student Result learning, cooperative learning mode, kancing gemerincing type, and talking stick type. PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE KANCING GEMERINCING DAN TIPE TALKING STICK PADA KONSEP EKOSISTEM (Studi Eksperimen di kelas VII

Lebih terperinci

PERAN MEDIA MAJALAH DINDING DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PUISI SISWA KELAS VII SMP KARTIKA XIX-2 BANDUNG

PERAN MEDIA MAJALAH DINDING DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PUISI SISWA KELAS VII SMP KARTIKA XIX-2 BANDUNG PERAN MEDIA MAJALAH DINDING DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PUISI SISWA KELAS VII SMP KARTIKA XIX-2 BANDUNG Putri Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FPBS, Universitas Pendidikan Indonesia Surel

Lebih terperinci

Yosi Febrianti*) Purwati Kuswarini Suprapto*)

Yosi Febrianti*) Purwati Kuswarini Suprapto*) The Application of Cooperative Teaching Learning Model Type of Learning Starts With A Question (LSQ) in The Ecosystem Concept on 7 th Grade of The 3 rd Junior High School at Panumbangan Yosi Febrianti*)

Lebih terperinci

KEMAMPUAN MENGGUNAKAN UNDAK USUK BAHASA SUNDA DALAM MENULIS PERCAKAPAN SISWA KELAS VII A SMP NEGERI 1 KUTAWALUYA TAUN AJARAN 2013/2014

KEMAMPUAN MENGGUNAKAN UNDAK USUK BAHASA SUNDA DALAM MENULIS PERCAKAPAN SISWA KELAS VII A SMP NEGERI 1 KUTAWALUYA TAUN AJARAN 2013/2014 DANGIANG SUNDA Vol. 2 No. 2 Agustus 2014 1 KEMAMPUAN MENGGUNAKAN UNDAK USUK BAHASA SUNDA DALAM MENULIS PERCAKAPAN SISWA KELAS VII A SMP NEGERI 1 KUTAWALUYA TAUN AJARAN 2013/2014 Iik Ikmaliyah 1), Dingding

Lebih terperinci

Penerapan Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Snowball Throwing disertai diskusi dalam Pembelajaran Fisika Kelas VII di SMP

Penerapan Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Snowball Throwing disertai diskusi dalam Pembelajaran Fisika Kelas VII di SMP Penerapan Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Snowball Throwing disertai diskusi dalam Pembelajaran Fisika Kelas VII di SMP Ida Purwati, Sri Astutik, Nuriman Program Studi Pendidikan Fisika jurusan Pendidikan

Lebih terperinci

PENERAPAN TEKNIK CERITA PERMULAAN DISKUSI (DISCUSSION STARTER STORY) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS CERITA PENDEK

PENERAPAN TEKNIK CERITA PERMULAAN DISKUSI (DISCUSSION STARTER STORY) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS CERITA PENDEK PENERAPAN TEKNIK CERITA PERMULAAN DISKUSI (DISCUSSION STARTER STORY) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS CERITA PENDEK Whisnu Pradana Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FPBS, Universitas Pendidikan

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Dede Solihah, 2014 Éféktivitas Métode Kolaborasi Dina Pangajaran Nulis Aksara Sunda

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Dede Solihah, 2014 Éféktivitas Métode Kolaborasi Dina Pangajaran Nulis Aksara Sunda BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Diajar mangrupa parobahan tingkah laku peserta didik akibat ayana interaksi antara individu jeung lingkunganna ngaliwatan pangalaman jeung latihan (Iskandarwassid & Dadang

Lebih terperinci

PENERAPAN STRATEGI PEMBELAJARAN AKTIF TIPE LEARNING CELL DALAM PEMBELAJARAN MATEMATIKA PADA SISWA KELAS VII SMPN 3 PADANG

PENERAPAN STRATEGI PEMBELAJARAN AKTIF TIPE LEARNING CELL DALAM PEMBELAJARAN MATEMATIKA PADA SISWA KELAS VII SMPN 3 PADANG PENERAPAN STRATEGI PEMBELAJARAN AKTIF TIPE LEARNING CELL DALAM PEMBELAJARAN MATEMATIKA PADA SISWA KELAS VII SMPN 3 PADANG Ari Rahmawati 1, Fazri Zuzano 1, Niniwati 1 1 Jurusan Pendidikan Matematika dan

Lebih terperinci

PEMANFAATAN MEDIA IKLAN PRODUK LEJEL HOME SHOPPING DALAM PEMBELAJARAN BERBICARA DI KELAS X SMKN 12 BANDUNG

PEMANFAATAN MEDIA IKLAN PRODUK LEJEL HOME SHOPPING DALAM PEMBELAJARAN BERBICARA DI KELAS X SMKN 12 BANDUNG PEMANFAATAN MEDIA IKLAN PRODUK LEJEL HOME SHOPPING DALAM PEMBELAJARAN BERBICARA DI KELAS X SMKN 12 BANDUNG Fenny Anggraeni Agustina Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FPBS, Universitas Pendidikan

Lebih terperinci

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE TWO STAY TWO STRAY PADA KONSEP EKOSISTEM DI KELAS VII SMP NEGERI 15 KOTA TASIKMALAYA JURNAL

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE TWO STAY TWO STRAY PADA KONSEP EKOSISTEM DI KELAS VII SMP NEGERI 15 KOTA TASIKMALAYA JURNAL PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE TWO STAY TWO STRAY PADA KONSEP EKOSISTEM DI KELAS VII SMP NEGERI 15 KOTA TASIKMALAYA JURNAL Diajukan untuk Memenuhi Salah Satu Syarat dalam Memperoleh Gelar

Lebih terperinci

PENERAPAN TEKNIK SILANG CERITA PADA PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN SISWA KELAS X SMA KARTIKA XIX-2 BANDUNG

PENERAPAN TEKNIK SILANG CERITA PADA PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN SISWA KELAS X SMA KARTIKA XIX-2 BANDUNG PENERAPAN TEKNIK SILANG CERITA PADA PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN SISWA KELAS X SMA KARTIKA XIX-2 BANDUNG Windy Tantriyani Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FPBS, Universitas Pendidikan Indonesia

Lebih terperinci

BAB 1 BUBUKA. (Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

BAB 1 BUBUKA. (Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013) BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Prosés diajar-ngajar anu éféktif ditandaan ku ayana minat jeung perhatian siswa kana prosés pangajaran. Minat mangrupa hiji sifat anu rélatif netep dina diri hiji jalma.

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Silva Eka Fauziah, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Silva Eka Fauziah, 2013 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Nulis nya éta mindahkeun pikiran atawa perasaan kana wangun lambang basa (Semi, 2003:8). Jadi nu dimaksud nulis téh nya éta ébréhan tina pikiran atawa

Lebih terperinci

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE JIGSAW TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS DESKRIPSI

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE JIGSAW TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS DESKRIPSI PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE JIGSAW TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS DESKRIPSI Oleh: Oktavia Andrika 1, Atmazaki 2, Ena Noveria 3 Program Studi Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FBS

Lebih terperinci

MODEL MENGAJAR MAKALAH PENINGKATAN PROFESIONALISME PUSTAKAWAN DALAM RANGKA OPTIMALISASI PEMBERDAYAAN PERPUSTAKAAN UNTUK MEWUJUDKAN JAWA BARAT CERDAS

MODEL MENGAJAR MAKALAH PENINGKATAN PROFESIONALISME PUSTAKAWAN DALAM RANGKA OPTIMALISASI PEMBERDAYAAN PERPUSTAKAAN UNTUK MEWUJUDKAN JAWA BARAT CERDAS MODEL MENGAJAR MAKALAH PENINGKATAN PROFESIONALISME PUSTAKAWAN DALAM RANGKA OPTIMALISASI PEMBERDAYAAN PERPUSTAKAAN UNTUK MEWUJUDKAN JAWA BARAT CERDAS Rabu - Jumat, 3-5 Desember 2008 Hotel Baltika Jln. Gatot

Lebih terperinci

GERAM (Gerakan Aktif Menulis) P-ISSN Volume 5, Nomor 1, Juni 2017 E-ISSN X

GERAM (Gerakan Aktif Menulis) P-ISSN Volume 5, Nomor 1, Juni 2017 E-ISSN X PENGARUH MODEL KOOPERATIF TIPE TWO STAY TWO STRAY TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS KARANGAN EKSPOSISI SISWA SMP Raisya Andhira Sekolah Pascasarjana Universitas Pendidikan Indonesia raisyaandhira@student.upi.edu

Lebih terperinci

Siva Fauziah, Purwati Kuswarini Suprapto, Endang Surahman

Siva Fauziah, Purwati Kuswarini Suprapto, Endang Surahman PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE STUDENT TEAMS ACHIEVEMENT DIVISION (STAD) DIBANTU MEDIA MAGIC CARD TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI SISTEM PENCERNAAN PADA MANUSIA (Studi Eksperimen

Lebih terperinci

Tri Pandi Putra NIM

Tri Pandi Putra NIM PENGARUH PENERAPAN STRATEGI PEMBELAJARAN AKTIF TIPE QUESTION STUDENTS HAVE TERHADAP HASIL BELAJAR MATEMATIKA SISWA KELAS VII SMP MUHAMMADIYAH 6 PADANG JURNAL Tri Pandi Putra NIM 10050145 PROGRAM STUDI

Lebih terperinci

KEEFEKTIFAN PENGGUNAAN MEDIA VIDEO KERUSAKAN LINGKUNGAN DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PARAGRAF PERSUASIF PADA SISWA KELAS X SMA NEGERI 24 BANDUNG

KEEFEKTIFAN PENGGUNAAN MEDIA VIDEO KERUSAKAN LINGKUNGAN DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PARAGRAF PERSUASIF PADA SISWA KELAS X SMA NEGERI 24 BANDUNG KEEFEKTIFAN PENGGUNAAN MEDIA VIDEO KERUSAKAN LINGKUNGAN DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PARAGRAF PERSUASIF PADA SISWA KELAS X SMA NEGERI 24 BANDUNG Dian Puspita Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia

Lebih terperinci

PENERAPAN MEDIA BENDA SEBENARNYA UNTUK MENINGKATKAN HASIL BELAJAR PADA KOMPETENSI DASAR MENJELASKAN CARA PENGGUNAAN ALAT UKUR MEKANIK PRESISI

PENERAPAN MEDIA BENDA SEBENARNYA UNTUK MENINGKATKAN HASIL BELAJAR PADA KOMPETENSI DASAR MENJELASKAN CARA PENGGUNAAN ALAT UKUR MEKANIK PRESISI Jurnal Pendidikan Teknik Mesin Vol. 16, No. 2, Desember 2016 (80-84) PENERAPAN MEDIA BENDA SEBENARNYA UNTUK MENINGKATKAN HASIL BELAJAR PADA KOMPETENSI DASAR MENJELASKAN CARA PENGGUNAAN ALAT UKUR MEKANIK

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Aya sababaraha léngkah dina ieu panalungtikan, nya éta: (1) maca naskah longsér, (2) nganalisis struktur drama, (3) nganalisis ma na, (4) ngolah data,

Lebih terperinci

Sariyani, Purwati Kuswarini, Diana Hernawati ABSTRACT

Sariyani, Purwati Kuswarini, Diana Hernawati ABSTRACT PERBEDAAN HASIL BELAJAR PESERTA DIDIK YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PROBLEM SOLVING DAN MODEL PROBLEM POSING PADA MATERI PENCERNAAN MAKANAN PADA MANUSIA DI KELAS VIII SMP NEGERI 12 KOTA

Lebih terperinci

Zilvia Rozi Yunita NPM

Zilvia Rozi Yunita NPM KEMAMPUAN MENULIS PANTUN SISWA KELAS VII SMP NEGERI 13 PADANG DENGAN MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN CONCEPT SENTENCE ARTIKEL ILMIAH Zilvia Rozi Yunita NPM 11080146 PROGRAM STUDI PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA

Lebih terperinci

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN ASSURANCE, RELEVANCE, INTEREST, ASSESSMENT, SATISFACTION (ARIAS) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PUISI

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN ASSURANCE, RELEVANCE, INTEREST, ASSESSMENT, SATISFACTION (ARIAS) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PUISI PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN ASSURANCE, RELEVANCE, INTEREST, ASSESSMENT, SATISFACTION (ARIAS) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PUISI Khidmatul Mamluah Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FPBS, Universitas

Lebih terperinci

System Concepts) ABSTRACT

System Concepts) ABSTRACT PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE NUMBERED HEADS TOGETHER DAN TIPE COURSE REVIEW HORAY PADA KONSEP SISTEM EKSKRESI MANUSIA (Studi

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN A. Lokasi, Data jeung Populasi/Sampel Panalungtikan 1. Lokasi Panalungtikan Lokasi ieu panalungtikan nya éta di MTs Sirnamiskin. Sakola MTs Sirnamiskin dijadikeun lokasi panalungtikan

Lebih terperinci

PENERAPAN METODE DIRECT READING ACTIVITY DALAM PEMBELAJARAN MEMBACA INTENSIF EDITORIAL

PENERAPAN METODE DIRECT READING ACTIVITY DALAM PEMBELAJARAN MEMBACA INTENSIF EDITORIAL PENERAPAN METODE DIRECT READING ACTIVITY DALAM PEMBELAJARAN MEMBACA INTENSIF EDITORIAL Riama Novriyanti Sihombing Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FPBS, Universitas Pendidikan Indonesia surel:

Lebih terperinci

Mahasiswa Program Studi Pendidikan Fisika STKIP PGRI Sumatra Barat 2)

Mahasiswa Program Studi Pendidikan Fisika STKIP PGRI Sumatra Barat 2) PENGARUH PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE TWO STAY-TWO STRAY TERHADAP HASIL BELAJAR IPA FISIKA SISWA KELAS VIII SMP MUHAMMADIYAH 6 PADANG TAHUN AJARAN 2016/2017 Mega Mustika 1, Rahmi Zulva

Lebih terperinci

Inna Sakinah Manik dan Nurdin Bukit Program Studi Pendidikan Fisika FMIPA Unimed

Inna Sakinah Manik dan Nurdin Bukit Program Studi Pendidikan Fisika FMIPA Unimed PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE STUDENT TEAM ACHIEVEMENT DIVISION (STAD)TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI USAHA DAN ENERGI DI SMP MUHAMMADIYAH 1 MEDAN Inna Sakinah Manik dan Nurdin Bukit

Lebih terperinci

Penerapan Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Think Talk Write Pada Konsep Ekosistem di Kelas VII SMP Negeri 3 Cibalong Kabupaten Tasikmalaya JURNAL

Penerapan Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Think Talk Write Pada Konsep Ekosistem di Kelas VII SMP Negeri 3 Cibalong Kabupaten Tasikmalaya JURNAL Penerapan Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Think Talk Write Pada Konsep Ekosistem di Kelas VII SMP Negeri 3 Cibalong Kabupaten Tasikmalaya JURNAL Diajukan untuk Memenuhi Salah Satu Syarat dalam Memperoleh

Lebih terperinci

PENGGUNAAN MEDIA TAYANGAN JEJAK PETUALANG TRANS7 PADA PEMBELAJARAN MENULIS PUISI KEINDAHAN ALAM

PENGGUNAAN MEDIA TAYANGAN JEJAK PETUALANG TRANS7 PADA PEMBELAJARAN MENULIS PUISI KEINDAHAN ALAM PENGGUNAAN MEDIA TAYANGAN JEJAK PETUALANG TRANS7 PADA PEMBELAJARAN MENULIS PUISI KEINDAHAN ALAM Liestia Lestari Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FPBS, Universitas Pendidikan Indonesia Surel:

Lebih terperinci

PENERAPAN METODE EXAMPLES NONEXAMPLES DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PETUNJUK

PENERAPAN METODE EXAMPLES NONEXAMPLES DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PETUNJUK PENERAPAN METODE EXAMPLES NONEXAMPLES DALAM PEMBELAJARAN MENULIS PETUNJUK (Studi Eksperimen Kuasi pada Siswa Kelas VIII SMP Negeri 4 Bandung Tahun Ajaran 2013/2014) Supraini Rezkita Jurusan Pendidikan

Lebih terperinci

KEEFEKTIFAN STRATEGI TRANSITION-ACTION-DETAILS (TAD) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN PADA SISWA KELAS X SMA NEGERI 1 PENGASIH KULON PROGO

KEEFEKTIFAN STRATEGI TRANSITION-ACTION-DETAILS (TAD) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN PADA SISWA KELAS X SMA NEGERI 1 PENGASIH KULON PROGO KEEFEKTIFAN STRATEGI TRANSITION-ACTION-DETAILS (TAD) DALAM PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN PADA SISWA KELAS X SMA NEGERI 1 PENGASIH KULON PROGO ARTIKEL E-JOURNAL Diajukan kepada Fakultas Bahasa dan Seni Universitas

Lebih terperinci

PENERAPAN PEMBELAJARAN KOOPERATIF DAN TUTOR SEBAYA PADA PEMBELAJARAN MATEMATIKA SISWA KELAS VII SMP BUNDA PADANG. Endah 1, Susi Herawati 1

PENERAPAN PEMBELAJARAN KOOPERATIF DAN TUTOR SEBAYA PADA PEMBELAJARAN MATEMATIKA SISWA KELAS VII SMP BUNDA PADANG. Endah 1, Susi Herawati 1 PENERAPAN PEMBELAJARAN KOOPERATIF DAN TUTOR SEBAYA PADA PEMBELAJARAN MATEMATIKA SISWA KELAS VII SMP BUNDA PADANG Endah 1, Susi Herawati 1 1 Program Studi Pendidikan Matematika, Fakultas Keguruan dan Ilmu

Lebih terperinci

EFEKTIVITAS PENGGUNAAN MEDIA GAMBAR DALAM PEMBELAJARAN MENULIS KARANGAN PERSUASI DI KELAS VIII.D SMP NEGERI 2 LENGAYANG KABUPATEN PESISIR SELATAN.

EFEKTIVITAS PENGGUNAAN MEDIA GAMBAR DALAM PEMBELAJARAN MENULIS KARANGAN PERSUASI DI KELAS VIII.D SMP NEGERI 2 LENGAYANG KABUPATEN PESISIR SELATAN. ABSTRACT EFEKTIVITAS PENGGUNAAN MEDIA GAMBAR DALAM PEMBELAJARAN MENULIS KARANGAN PERSUASI DI KELAS VIII.D SMP NEGERI 2 LENGAYANG KABUPATEN PESISIR SELATAN. Oleh Rifera Listianda 1, Nursaid 2, Ramadansyah

Lebih terperinci

Pengaruh Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Index Card Match

Pengaruh Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Index Card Match Pengaruh Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Index Card Match dengan Pendekatan Pembelajaran Resitasi Terhadap Peningkatan Hasil Belajar Siswa (Studi Eksperimen pada Konsep Ekosistem di Kelas VII SMP Negeri

Lebih terperinci

PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN INQUIRY

PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN INQUIRY PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN INQUIRY DENGAN METODE OBSERVASI LANGSUNG DAN TIDAK LANGSUNG (Studi Eksperimen pada Konsep Ekosistem di Kelas VII

Lebih terperinci

ABSTRACT. : Mnemonic learning model students human excretion system subject learning achievement. ABSTRAK

ABSTRACT. : Mnemonic learning model students human excretion system subject learning achievement. ABSTRAK PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN MNEMONIK TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI SISTEM EKSKRESI MANUSIA DI KELAS XI IPA MAN SUKAMANAH SINGAPARNA KABUPATEN TASIKMALAYA TAHUN AJARAN 2014/2015 (The Influence

Lebih terperinci

PENGARUH PENGUNAAN METODE EVERYONE IS TEACHER HERE TERHADAP HASIL BELAJAR IPA PADA SISWA KELAS V SDN 1 MIDANG TAHUN PELAJARAN 2016/2017

PENGARUH PENGUNAAN METODE EVERYONE IS TEACHER HERE TERHADAP HASIL BELAJAR IPA PADA SISWA KELAS V SDN 1 MIDANG TAHUN PELAJARAN 2016/2017 PENGARUH PENGUNAAN METODE EVERYONE IS TEACHER HERE TERHADAP HASIL BELAJAR IPA PADA SISWA KELAS V SDN 1 MIDANG TAHUN PELAJARAN 2016/2017 JURNAL SKRIPSI Diajukan Sebagai Salah Satu Persyaratan Untuk Meraih

Lebih terperinci

Cici Wijayanti*) Purwati Kuswarini Suprapto*) Faculty of Educational Science and Teacher s Training Siliwangi University ABSTRACT

Cici Wijayanti*) Purwati Kuswarini Suprapto*) Faculty of Educational Science and Teacher s Training Siliwangi University ABSTRACT The Application of Cooperative Learning Model Type of Group Project on Enviroment Pollution Concept (Experiment Study at 10 th Grade Students of Madrasah Aliyah Public School Tasikmalaya 2012/2013) Cici

Lebih terperinci

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBLEM BASED LEARNING UNTUK MENINGKTKAN HASIL BELAJAR SISWA PADA TEMA 9 KAYANYA NEGERIKU

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBLEM BASED LEARNING UNTUK MENINGKTKAN HASIL BELAJAR SISWA PADA TEMA 9 KAYANYA NEGERIKU PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBLEM BASED LEARNING UNTUK MENINGKTKAN HASIL BELAJAR SISWA PADA TEMA 9 KAYANYA NEGERIKU (Penelitian Tindakan Kelas, Pada Subtema 1 Kekayaan Sumber Energi di Indonesia Kelas

Lebih terperinci

Abstract. Keyword : Learning result, Experiment Method. Abstrak

Abstract. Keyword : Learning result, Experiment Method. Abstrak PENGARUH METODE PEMBELAJARAN EKSPERIMEN TERHADAP PENINGKATAN HASIL BELAJAR SISWA (Studi Eksperimen di Kelas VII SMP Negeri 1 Ciamis pada Konsep Energi dalam Sistem Kehidupan) Dina Rahmawati, Purwati Kuswarini,

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN. Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik

BAB III METODE PANALUNGTIKAN. Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik 59 BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik pikeun ngakaji masalah-masalah anu disanghareupan. Ku kituna panalungtik kudu

Lebih terperinci

Oleh Desi Khairani Drs. Sanggup Barus, M.Pd.

Oleh Desi Khairani Drs. Sanggup Barus, M.Pd. PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE TAI (TEAM ASSISTED INDIVIDUALIZATION) TERHADAP KEMAMPUAN MENGIDENTIFIKASI UNSUR INTRINSIK CERPEN NASIHAT- NASIHAT KARYA A. A. NAVIS SISWA KELAS XI SMA NEGERI

Lebih terperinci

THE APPLICATION OF COOPERATIVE TEACHING MODEL COOPERATIVE SCRIPT TYPE IN HUMAN RESPIRATION SYSTEM

THE APPLICATION OF COOPERATIVE TEACHING MODEL COOPERATIVE SCRIPT TYPE IN HUMAN RESPIRATION SYSTEM THE APPLICATION OF COOPERATIVE TEACHING MODEL COOPERATIVE SCRIPT TYPE IN HUMAN RESPIRATION SYSTEM (Ekperiment study at XI IPA 2 Programe of SMAN Darmaraja Sumedang Academic Year 2012/2013) Dr. H. Endang

Lebih terperinci

PERBEDAAN HASIL BELAJAR MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN AKTIF TIPE GROUP TO GROUP EXCHANGE

PERBEDAAN HASIL BELAJAR MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN AKTIF TIPE GROUP TO GROUP EXCHANGE PERBEDAAN HASIL BELAJAR MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN AKTIF TIPE GROUP TO GROUP EXCHANGE (GGE) DENGAN MODEL KONVENSIONAL PADA MATA PELAJARAN IPS KELAS VII SMP NEGERI 5 PADANG JURNAL Oleh: METHA PUTRI

Lebih terperinci

Anggarini Puspitasari* ) Purwati Kuswarini* )

Anggarini Puspitasari* ) Purwati Kuswarini* ) IMPLEMENTATION OF THINK TALK WRITE TYPE COOPERATIVE LEARNING MODEL IN HUMAN EXCRETION SYSTEM CONCEPT IN 11 th GRADE SCIENCE CLASS OF 8 th PUBLIC SENIOR HIGH SCHOOL AT TASIKMALAYA Anggarini Puspitasari*

Lebih terperinci

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN COOPERATIVE INTEGRATED READING AND COMPOSITION TERHADAP HASIL BELAJAR IPS SEKOLAH DASAR

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN COOPERATIVE INTEGRATED READING AND COMPOSITION TERHADAP HASIL BELAJAR IPS SEKOLAH DASAR PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN COOPERATIVE INTEGRATED READING AND COMPOSITION TERHADAP HASIL BELAJAR IPS SEKOLAH DASAR Hilmi Fitriadi, Mastar Asran, Suryani Program Studi Pendidikan Guru Sekolah Dasar FKIP

Lebih terperinci

SKRIPSI RANI APRIYANI

SKRIPSI RANI APRIYANI PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE WORD SQUARE DENGAN TIPE TIME TOKEN PADA KONSEP EKOSISTEM (Studi Eksperimen di Kelas VII SMP Negeri

Lebih terperinci

PADA SUB KONSEP SISTEM PENCERNAAN PADA MANUSIA

PADA SUB KONSEP SISTEM PENCERNAAN PADA MANUSIA PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE STUDENT FACILITATOR AND EXPLAINING (SFAE) DENGAN EXPLICIT INSTRUCTION (EI) PADA SUB KONSEP SISTEM

Lebih terperinci

PENGARUH PENGGUNAAN TEKNIK OBJEK LANGSUNG TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS HASIL OBSERVASI SISWA KELAS VII MTsN 1 LUBUK BASUNG

PENGARUH PENGGUNAAN TEKNIK OBJEK LANGSUNG TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS HASIL OBSERVASI SISWA KELAS VII MTsN 1 LUBUK BASUNG PENGARUH PENGGUNAAN TEKNIK OBJEK LANGSUNG TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS HASIL OBSERVASI SISWA KELAS VII MTsN 1 LUBUK BASUNG,, 1 Mahasiswa Program Studi Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia STKIP

Lebih terperinci

Oleh: Maharani Tri Ayu Ratnasari dan M. Nur Rokhman, M.Pd Universitas Negeri Yogyakarta ABSTRAK

Oleh: Maharani Tri Ayu Ratnasari dan M. Nur Rokhman, M.Pd Universitas Negeri Yogyakarta ABSTRAK EFEKTIVITAS PENGGUNAAN METODE PEMBELAJARAN THINK PAIR SHARE (TPS) TERHADAP PRESTASI BELAJAR SEJARAH SISWA KELAS XI IPS SMA MUHAMMADIYAH 1 MUNTILAN KABUPATEN MAGELANG TAHUN AJARAN 2015/2016 Oleh: Maharani

Lebih terperinci

PENERAPAN PENGGUNAAN MEDIA ANIME TERHADAP PENINGKATAN KEMAMPUAN MENULIS KALIMAT YANG MENGANDUNG KATA KERJA BAHASA JEPANG

PENERAPAN PENGGUNAAN MEDIA ANIME TERHADAP PENINGKATAN KEMAMPUAN MENULIS KALIMAT YANG MENGANDUNG KATA KERJA BAHASA JEPANG PENERAPAN PENGGUNAAN MEDIA ANIME TERHADAP PENINGKATAN KEMAMPUAN MENULIS KALIMAT YANG MENGANDUNG KATA KERJA BAHASA JEPANG (Studi kasus pada Mahasiswa Tingkat II Departemen Pendidikan Bahasa Jepang Universitas

Lebih terperinci

EFEKTIVITAS PENGGUNAAN METODE TUTOR SEBAYA DALAM PENCAPAIAN KOMPETENSI MEMBUAT KONSTRUKSI POLA BUSANA PADA KELAS X DI SMK PIUS X MAGELANG

EFEKTIVITAS PENGGUNAAN METODE TUTOR SEBAYA DALAM PENCAPAIAN KOMPETENSI MEMBUAT KONSTRUKSI POLA BUSANA PADA KELAS X DI SMK PIUS X MAGELANG EFEKTIVITAS PENGGUNAAN METODE TUTOR SEBAYA DALAM PENCAPAIAN KOMPETENSI MEMBUAT KONSTRUKSI POLA BUSANA PADA KELAS X DI SMK PIUS X MAGELANG Emilia Five Erwina Emiliafive.01@gmail.com Abstrak Penelitian ini

Lebih terperinci

MODEL INKUIRI DENGAN TIPE INTEGRATED PADA PEMBELAJARAN IPA DI SMP ARTIKEL. Oleh. Etik Khoirun Nisa NIM

MODEL INKUIRI DENGAN TIPE INTEGRATED PADA PEMBELAJARAN IPA DI SMP ARTIKEL. Oleh. Etik Khoirun Nisa NIM MODEL INKUIRI DENGAN TIPE INTEGRATED PADA PEMBELAJARAN IPA DI SMP ARTIKEL Oleh Etik Khoirun Nisa NIM 090210102023 PROGRAM STUDI PENDIDIKAN FISIKA JURUSAN PENDIDIKAN MIPA FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN

Lebih terperinci

1. Pendahuluan Penggunaan variasi model pembelajaran sangatlah penting dalam suatu pembelajaran untuk mempermudah siswa dalam proses belajar

1. Pendahuluan Penggunaan variasi model pembelajaran sangatlah penting dalam suatu pembelajaran untuk mempermudah siswa dalam proses belajar PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE SURVEY, QUESTION, READ, RECITED, REVIEW (SQ3R) DAN TIPE COOPERATIVE INTEGRATED READING AND COMPOSITION

Lebih terperinci

PENERAPAN STRATEGI PEMBELAJARAN AKTIF TIPE KUIS TIM DALAM PEMBELAJARAN MATEMATIKA SISWA KELAS X SMA NEGERI 5 PADANG

PENERAPAN STRATEGI PEMBELAJARAN AKTIF TIPE KUIS TIM DALAM PEMBELAJARAN MATEMATIKA SISWA KELAS X SMA NEGERI 5 PADANG PENERAPAN STRATEGI PEMBELAJARAN AKTIF TIPE KUIS TIM DALAM PEMBELAJARAN MATEMATIKA SISWA KELAS X SMA NEGERI 5 PADANG Duma Fitry Ani 1, Khairudin 1, Fauziah 1 E-mail :DumaFitryAni@yahoo.com 1 Jurusan Pendidikan

Lebih terperinci

HALAMAN PENGESAHAN ARTIKEL

HALAMAN PENGESAHAN ARTIKEL 0 HALAMAN PENGESAHAN ARTIKEL PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA MENGGUNAKAN METODE CLASS CONCERN DENGAN PEMBELAJARAN METODE KONVENSIONAL PADA MATA PELAJARAN AKUNTANSI KELAS X SMK KARTIKA 1-2 PADANG Oleh: Nama

Lebih terperinci

Ulpiyaturahmah, Purwati Kuswarini, Ai Sri Kosnayani ABSTRACT

Ulpiyaturahmah, Purwati Kuswarini, Ai Sri Kosnayani ABSTRACT PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA YANG PROSES PEMBELAJARANNYA MENGGUNAKAN MEDIA POWERPOINT DAN MEDIA YANG SEBENARNYA DENGAN MODEL PEMBELAJARAN DIRECT INSTRUCTION (Studi Eksperimen pada Sub Konsep Mikroskop

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN Dina Bab tilu dibahas métode panalungtikan, eusina ngawengku, (1) lokasi, sumber data panalungtikan, (2) desain panalungtikan, (3) variabel jeung wangenan operasional, (4)

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Data jeung Sumber Data Data dina ieu panalungtikan nya éta struktur intrinsik jeung unsur-unsur budaya dina karya sastra Sunda. Lantaran panalungtik ngagunakeun dokuméntasi

Lebih terperinci

(The Influence of Cooperative Learning Model Type of Question Student Have toward Students Learning Achievement on Excretion System Subject) ABSTRACT

(The Influence of Cooperative Learning Model Type of Question Student Have toward Students Learning Achievement on Excretion System Subject) ABSTRACT PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN KOOPERTIF TIPE QUESTION STUDENT HAVE PADA MATERI SISTEM EKSKRESI (STUDI EKSPERIMEN DI KELAS VIII SMP NEGERI 13 KOTA TASIKMALAYA TAHUN AJARAN 2014/2015) (The Influence of Cooperative

Lebih terperinci

Bagan 3.1 Desain Panalungtikan

Bagan 3.1 Desain Panalungtikan BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Numutkeun Moleong (1991: 113 dina ) sumber data dina panalungtikan téh bisa mangrupa sumber pustaka, saperti dokumén buku atawa sumber tinulis

Lebih terperinci

G. Lian Y. Nababan. NIM ABSTRAK. antara hasil belajar siswa menggunakan model konvensional dengan model

G. Lian Y. Nababan. NIM ABSTRAK. antara hasil belajar siswa menggunakan model konvensional dengan model 1 PERBEDAAN HASIL BELAJAR SISWA DENGAN MENGGUNAKAN MODEL KONVENSIONAL DAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE STAD PADA MATERI BIOSFER KELAS XI IPS SMA NEGERI 1 PANCUR BATU G. Lian Y. Nababan. NIM. 06110005

Lebih terperinci

Rahayu Siti Fatonah, Purwati Kuswarini Suprapto, Romy Faisal Mustofa

Rahayu Siti Fatonah, Purwati Kuswarini Suprapto, Romy Faisal Mustofa Perbedaan Hasil Belajar Peserta Didik yang Proses Pembelajarannya Menggunakan Model Kooperatif Tipe Student Team Achievement Divisions dan Tipe Teams Games Tournament pada Konsep Ekosistem (Studi Eksperimen

Lebih terperinci

Influence of Cooperative Learning Type Snowball Throwing

Influence of Cooperative Learning Type Snowball Throwing Influence of Cooperative Learning Type Snowball Throwing of Learning Outcomes of Students to Content Ecosystem in Class VII SMP Negeri 15 Tasikmalaya City School Year 2015/2016 Ade Rijal Sumarwan, Edi

Lebih terperinci

NO. 540/FPBS.0251/2013

NO. 540/FPBS.0251/2013 BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nulis mangrupa hiji kagiatan anu sifatna produktif jeung éksprésif. Dina kagiatan nulis, panulis kudu miboga kaparigelan dina ngadumaniskeun struktur basa jeung kosa

Lebih terperinci

PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN PADA SISWA KELAS X SMA PASUNDAN 7 BANDUNG DENGAN MENGGUNAKAN NLP (NEURO LINGUISTIC PROGRAMMING)

PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN PADA SISWA KELAS X SMA PASUNDAN 7 BANDUNG DENGAN MENGGUNAKAN NLP (NEURO LINGUISTIC PROGRAMMING) PEMBELAJARAN MENULIS CERPEN PADA SISWA KELAS X SMA PASUNDAN 7 BANDUNG DENGAN MENGGUNAKAN NLP (NEURO LINGUISTIC PROGRAMMING) Muhamad Fajar Rizkia Jurusan Pendidikan Bahasa dan Sastra Indonesia FPBS, Universitas

Lebih terperinci

KEEFEKTIFAN MODEL PEMBELAJARAN INDUKTIF TERHADAP KEMAMPUAN BERPIKIR KREATIF MATEMATIKA SISWA KELAS VII TAMAN DEWASA IBU PAWIYATANYOGYAKARTA

KEEFEKTIFAN MODEL PEMBELAJARAN INDUKTIF TERHADAP KEMAMPUAN BERPIKIR KREATIF MATEMATIKA SISWA KELAS VII TAMAN DEWASA IBU PAWIYATANYOGYAKARTA UNION:Jurnal Pendidikan Matematika Vol 2 No 3, November 2014 KEEFEKTIFAN MODEL PEMBELAJARAN INDUKTIF TERHADAP KEMAMPUAN BERPIKIR KREATIF MATEMATIKA SISWA KELAS VII TAMAN DEWASA IBU PAWIYATANYOGYAKARTA

Lebih terperinci

PENGARUH MODEL COOPERATIVE INTEGRATED READING AND COMPOSITION TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI EKOSISTEM DI SMA NURUL AMALIYAH TANJUNG MORAWA

PENGARUH MODEL COOPERATIVE INTEGRATED READING AND COMPOSITION TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI EKOSISTEM DI SMA NURUL AMALIYAH TANJUNG MORAWA PENGARUH MODEL COOPERATIVE INTEGRATED READING AND COMPOSITION TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATERI EKOSISTEM DI SMA NURUL AMALIYAH TANJUNG MORAWA THE INFLUENCE OF MODEL COOPERATIVE INTEGRATED READING

Lebih terperinci

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBING PROMPTING TERHADAP KEMAMPUAN PEMECAHAN MASALAH MATEMATIKA SISWA.

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBING PROMPTING TERHADAP KEMAMPUAN PEMECAHAN MASALAH MATEMATIKA SISWA. OPEN ACCESS MES (Journal of Mathematics Education and Science) ISSN: 2579-6550 (online) 2528-4363 (print) Vol. 2, No. 2. April 2017 PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBING PROMPTING TERHADAP KEMAMPUAN PEMECAHAN

Lebih terperinci

BAB III METODOLOGI PENELITIAN

BAB III METODOLOGI PENELITIAN BAB III METODOLOGI PENELITIAN A. Metode dan Desain Penelitian 1. Metode Penelitian Metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah metode eksperimen kuasi atau disebut juga quasi eksperimental research.

Lebih terperinci

PENERAPAN MODEL DISCOVERY LEARNING TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATA PELAJARAN GEOGRAFI. (Jurnal) Oleh DEBI GUSMALISA

PENERAPAN MODEL DISCOVERY LEARNING TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATA PELAJARAN GEOGRAFI. (Jurnal) Oleh DEBI GUSMALISA 1 PENERAPAN MODEL DISCOVERY LEARNING TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATA PELAJARAN GEOGRAFI (Jurnal) Oleh DEBI GUSMALISA PROGRAM STUDI PENDIDIKAN GEOGRAFI JURUSAN PENDIDIKAN ILMU PENGETAHUAN SOSIAL

Lebih terperinci

PENINGKATAN KETERAMPILAN MENULIS PANTUN MELALUI MODEL PEMBELAJARAN CONCEPT SENTENCE

PENINGKATAN KETERAMPILAN MENULIS PANTUN MELALUI MODEL PEMBELAJARAN CONCEPT SENTENCE PENINGKATAN KETERAMPILAN MENULIS PANTUN MELALUI MODEL PEMBELAJARAN CONCEPT SENTENCE Usep Prasetiyo Utomo 1), Hartono 2), M. Shaifuddin 3) PGSD FKIP Universitas Sebelas Maret, Jalan Slamet Riyadi 449 Surakarta

Lebih terperinci

JURNAL. Oleh MUS LADIKU UNIVERSITAS NEGERI GORONTALO FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENEGTAHUAN ALAM JURUSAN FISIKA

JURNAL. Oleh MUS LADIKU UNIVERSITAS NEGERI GORONTALO FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENEGTAHUAN ALAM JURUSAN FISIKA PENGARUH PENDEKATAN PAKEM TERHADAP HASIL BELAJAR SISWA PADA MATA PELAJARAN IPA TERPADU POKOK BAHASAN BUNYI (suatu penelitian di SMP Negeri 3 Gorontalo) JURNAL Diajukan untuk memenuhi salah satu persyaratan

Lebih terperinci

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN CONCEPT SENTENCE TERHADAP KEMAMPUAN MENULIS TEKS TANGGAPAN DESKRIPTIF SISWA KELAS VII MTSN 2 PESISIR SELATAN ABSTRACT

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN CONCEPT SENTENCE TERHADAP KEMAMPUAN MENULIS TEKS TANGGAPAN DESKRIPTIF SISWA KELAS VII MTSN 2 PESISIR SELATAN ABSTRACT PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN CONCEPT SENTENCE TERHADAP KEMAMPUAN MENULIS TEKS TANGGAPAN DESKRIPTIF SISWA KELAS VII MTSN 2 PESISIR SELATAN Nisa Yultauli 1, Diyan Permata Yanda 2, Yulia Pebriani 2 1 Mahasiswa

Lebih terperinci

Neng Siti Nur Afifah., Edi Hernawan, Drs.M.Pd., Suharsono, M.Pd. ABSTRACT

Neng Siti Nur Afifah., Edi Hernawan, Drs.M.Pd., Suharsono, M.Pd. ABSTRACT THE EFFECTS OF COOPERATIVE LEARNING MODEL TYPE COOPERATIVE SCRIPT ON THE STUDENT LEARNING RESULT ON THE CONCEPT OF ENVIRONMENTAL POLLUTION (Experimental Study at the Class VII of SMP Negeri 13 Tasikmalaya

Lebih terperinci

Komalasari, Purwati K Suprapto, Ai Sri Kosnayani

Komalasari, Purwati K Suprapto, Ai Sri Kosnayani Perbedaan Hasil Belajar Siswa yang Proses Pembelajarannya Menggunakan Model Pembelajaran Kooperatif Tipe Student Teams Achievement Divisions Melalui Pendekatan Konstruktivisme dan Proses (Studi Eksperimen

Lebih terperinci

MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013)

MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013) MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013) Diana Indahsari 1 Universitas Pendidikan Indonesia, dianaindahsari@ymail.com

Lebih terperinci

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN. Métodé anu dipaké dina ieu panalungtikan téh métodé deskriptif analisis,

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN. Métodé anu dipaké dina ieu panalungtikan téh métodé deskriptif analisis, 28 BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Métode jeung Téhnik Panalungtikan 3.1.1 Métodé Panalungtikan Métodé mangrupa hiji dasar pikeun ngahontal tujuan dina prakna ngalaksanakeun panalungtikan. Métodé

Lebih terperinci

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE DISKUSI TIGA LAPIS PADA KONSEP KINGDOM PLANTAE

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE DISKUSI TIGA LAPIS PADA KONSEP KINGDOM PLANTAE PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE DISKUSI TIGA LAPIS PADA KONSEP KINGDOM PLANTAE DI KELAS X SMA NEGERI 6 KOTA TASIKMALAYA TAHUN AJARAN 2012/2013 JURNAL Diajukan untuk Memenuhi Salah Satu Syarat

Lebih terperinci

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE TEAM ASSISTED INDIVIDUALIZATION

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE TEAM ASSISTED INDIVIDUALIZATION PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN KOOPERATIF TIPE TEAM ASSISTED INDIVIDUALIZATION (TAI) PADA KONSEP KEANEKARAGAMAN MAKHLUK HIDUP DI KELAS VII SMP NEGERI 1 PARIGI KABUPATEN CIAMIS JURNAL Diajukan untuk Memenuhi

Lebih terperinci

Keyword : Cooperative Learning Make a Match, Student Achievment.

Keyword : Cooperative Learning Make a Match, Student Achievment. PENERAPAN PEMBELAJARAN KOOPERATIF MAKE A MATCH UNTUK MENINGKATKAN PRESTASI BELAJAR SISWA PADA POKOK BAHASAN REAKSI REDOKS DI KELAS X SMA NEGERI KUANTAN HILIR Lis Wydiagustina*, Erviyenni dan Lenny Anwar

Lebih terperinci

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN PICTURE AND PICTURE TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS NEGOSIASI SISWA KELAS X SMA N 10 SIJUNJUNG

PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN PICTURE AND PICTURE TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS NEGOSIASI SISWA KELAS X SMA N 10 SIJUNJUNG PENGARUH MODEL PEMBELAJARAN PICTURE AND PICTURE TERHADAP KETERAMPILAN MENULIS TEKS NEGOSIASI SISWA KELAS X SMA N 10 SIJUNJUNG Yora Diana Putri 1, Rahayu Fitri 2, Sri Mulyani Rusli 2 1 Mahasiswa Program

Lebih terperinci

PENERAPAN METODE PEMBELAJARAN AKTIF LEARNING STARTS WITH A QUESTION (LSQ)

PENERAPAN METODE PEMBELAJARAN AKTIF LEARNING STARTS WITH A QUESTION (LSQ) 1 PENERAPAN METODE PEMBELAJARAN AKTIF LEARNING STARTS WITH A QUESTION (LSQ) UNTUK MENINGKATKAN PRESTASI BELAJAR SISWA PADA POKOK BAHASAN STRUKTUR ATOM DI KELAS X SMA NEGERI 11 PEKANBARU Namirah Iskandar

Lebih terperinci

EFEKTIVITAS MODEL PEMBELAJARAN STUDENT FACILITATOR AND EXPLAINING

EFEKTIVITAS MODEL PEMBELAJARAN STUDENT FACILITATOR AND EXPLAINING 0 EFEKTIVITAS MODEL PEMBELAJARAN STUDENT FACILITATOR AND EXPLAINING TERHADAP KEMAMPUAN MENULIS TEKS BERITA SISWA KELAS VIII SMP NEGERI 6 MEDAN TAHUN PEMBELAJARAN 2014/2015 Oleh Nur Aisyah Harahap Dr. Wisman

Lebih terperinci