FUNGSI TRANSENDEN. Sifat satu kesatu yang mengakibatkan fungsi

dokumen-dokumen yang mirip
INTEGRAL. Misalkan suatu fungsi f(x) diintegralkan terhadap x maka di tulis sebagai berikut:

INTEGRAL. Kelas XII IIS Semester Genap. Oleh : Markus Yuniarto, S.Si. SMA Santa Angela Tahun Pelajaran 2017/2018

IRISAN KERUCUT: PERSAMAAN ELIPS. Tujuan Pembelajaran

Tiara Ariqoh Bawindaputri TIP / kelas L

matematika K-13 IRISAN KERUCUT: PERSAMAAN HIPERBOLA K e l a s A. Definisi Hiperbola Tujuan Pembelajaran

Tujuan Pembelajaran. ) pada hiperbola yang berpusat di (0, 0). 2. Dapat menentukan persamaan garis singgung di titik (x 1

didefinisikan sebagai bilangan yang dapat ditulis dengan b

selisih positif jarak titik (x, y) terhadap pasangan dua titik tertentu yang disebut titik

3 PANGKAT, AKAR, DAN LOGARITMA

BENTUK PANGKAT, AKAR DAN LOGARITMA

Hendra Gunawan. 30 Oktober 2013

Integral Tak Tentu dan Integral Tertentu

MUH1G3/ MATRIKS DAN RUANG VEKTOR

PERSAMAAN KUADRAT, FUNGSI KUADRAT DAN GRAFIKNYA

INTEGRAL. y dx. x dy. F(x)dx F(x)dx

Fungsi f dikatakan pada / onto / surjektif jika setiap elemen himpunan B merupakan

matematika K-13 TEOREMA FAKTOR DAN OPERASI AKAR K e l a s

A x = b apakah solusi x

Tujuan Pembelajaran. ) pada elips. 2. Dapat menentukan persamaan garis singgung yang melalui titik (x 1

PERSAMAAN KUADRAT, FUNGSI KUADRAT DAN PERTIDAKSAMAAN KUADRAT

E. INTEGRASI BAGIAN ( PARSIAL )

RANGKUMAN MATERI ' maupun F(x) = Pengerjaan f(x) sehingga memperoleh F(x) + c disebut mengintegralkan f(x) ke x dengan notasi:

PENGAYAAN MATEMATIKA SOLUSI SOAL-SOAL LATIHAN 1

MATEMATIKA. Sesi INTEGRAL VOLUME A. BENDA-BENDA YANG MEMILIKI SUMBU PUTAR B. BENDA-BENDA YANG MEMILIKI SUMBU PUTAR TERHADAP SUMBU-X

INTEGRAL TAK TENTU. x x x

GRAFIK ALIRAN SINYAL

DETERMINAN. Misalkan A adalah suatu matriks persegi. a) Jika A memiliki satu baris atau satu kolom bilangan nol, maka det(a) = 0.

1. Identitas Trigonometri. 1. Identitas trigonometri dasar berikut ini merupakan hubungan kebalikan.

FUNGSI TRANSENDEN. Definisi 1 Fungsi logaritma natural, ditulis sebagai ln, didefenisikan dengan

HITUNG INTEGRAL ( 4 ) 4. Diketahui f(x) = 4x + 1 dan F(2) = 17 ; Tentukan fungsi F f(x) = 4x + 1

Hendra Gunawan. 2 April 2014

SISTEM BILANGAN REAL. Purnami E. Soewardi. Direktorat Pembinaan Tendik Dikdasmen Ditjen GTK Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan

Integral. Konstanta dari Integrasi. Integral Tak Tentu. AntiTurunan (Antiderivative)

Vektor di R2 ( Baca : Vektor di ruang dua ) adalah Vektor- di ruang dua )

w Contoh: y x y x ,,..., f x z f f x

8. FUNGSI TRANSENDEN 1

INTEGRAL. Bogor, Departemen Matematika FMIPA IPB. (Departemen Matematika FMIPA IPB) Kalkulus I Bogor, / 45

MATRIKS. Menggunakan konsep matriks, vektor, dan transformasi dalam pemecahan masalah.

BAB I. MATRIKS BAB II. DETERMINAN BAB III. INVERS MATRIKS BAB IV. PENYELESAIAN PERSAMAAN LINEAR SIMULTAN

A. PANGKAT. Materi Pokok BENTUK PANGKAT,AKAR DAN LOGARITMA

02. OPERASI BILANGAN

DETERMINAN. Matematika Industri I. TIP FTP UB Mas ud Effendi. Matematika Industri I

TEORI DEFINITE INTEGRAL

SMA Santa Angela. Bandung. 1 P a g e

IV V a b c d. a b c d. b c d. bukan fungsi linier y = x = x y 5xy + y = B.2 Konsep Fungsi Linier

PEMANTAPAN BELAJAR SMA BBS INTEGRAL

Soal-soal dan Pembahasan Matematika Dasar SBMPTN-SNMPTN 2006

Vektor translasi dpt ditunjukkan oleh bil. berurutan yang ditulis dlm bentuk matriks kolom

MATRIKS Definisi: Matriks Susunan persegi panjang dari bilangan-bilangan yang diatur dalam baris dan kolom. Matriks ditulis sebagai berikut (1)...

Sudaryatno Sudirham. Studi Mandiri. Fungsi dan Grafik. Darpublic

7. APLIKASI INTEGRAL

ALJABAR LINIER. Ruang Hasil Kali Dalam. Oleh : Kelompok VI / VB

PENYELESAIAN SISTEM PERSAMAAN LINEAR DENGAN MENGGUNAKAN DETERMINAN (ATURAN CRAMER)

, 4, 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3, 4, (3) Bilangan rasional melibatkan hasil bagi dua bilangan bulat, seperti. 04, tidak termasuk bilangan rasional

BAB 7. LIMIT DAN LAJU PERUBAHAN

Suku banyak. Akar-akar rasional dari

MA3231 Analisis Real

TURUNAN FUNGSI. LA - WB (Lembar Aktivitas Warga Belajar) MATEMATIKA PAKET C TINGKAT VI DERAJAT MAHIR 2 SETARA KELAS XI

(c) lim. (d) lim. (f) lim

ELIPS. A. Pengertian Elips

ALJABAR LINIER DAN MATRIKS MATRIKS (DETERMINAN, INVERS, TRANSPOSE)

Erna Sri Hartatik. Aljabar Linear. Pertemuan 3 Aljabar Vektor (Perkalian vektor-lanjutan)

Bab a. maka notasi determinan dari matriks A ditulis : det (A) atau. atau A.

BAB 3 SOLUSI NUMERIK SISTEM PERSAMAAN LINEAR

BAB IV INTEGRAL. 30. FUNGSI BERNILAI KOMPLEKS w(t)

Penyelesaian Persamaan Kuadrat 1. Rumus abc Rumus menentukan akar persamaan kuadrat ax 2 bx c 0; a, b, c R dan a 0

MODEL POTENSIAL 1 DIMENSI

adalah biaya marginal dari C terhadap Q x adalah biaya marginal dari C terhadap Q y Umumnya biaya marginal adalah positif C

Materi IX A. Pendahuluan

RUANG VEKTOR UMUM. Dosen Pengampu : Darmadi S.Si M.Pd. Disusun oleh :

LUAS DAERAH APLIKASI INTEGRAL TENTU. Indikator Pencapaian Hasil Belajar. Ringkasan Materi Perkuliahan

MATEMATIKA INTEGRAL TENTU DAN LUAS DAERAH

CHAPTER 1 EXPONENTS, ROOTS, AND LOGARITHMS

TEORI BAHASA DAN OTOMATA FINITE STATE AUTOMATA (FSA)

IAH IAAH I H HAAH xaah I A b x2ah x23h I A 3 x23b H 2

matematika PEMINATAN Kelas X FUNGSI LOGARITMA K-13 A. Definisi Fungsi Logaritma

INTEGRAL. 1. Macam-macam Integral. Nuria Rahmatin TIP L. A. Integral Tak Tentu

SEMI KUASA TITIK TERHADAP ELIPS

ALJABAR LINIER _1 Matrik. Ira Prasetyaningrum

Matriks yang mempunyai jumlah baris sama dengan jumlah kolomnya disebut matriks bujur sangkar (square matrix). contoh :

A. Pengertian Integral

12. LUAS DAERAH DAN INTEGRAL

INTEGRAL. Integral Tak Tentu Dan Integral Tertentu Dari Fungsi Aljabar

VEKTOR. Dua vektor dikatakan sama jika besar dan arahnya sama. Artinya suatu vektor letaknya bisa di mana saja asalkan besar dan arahnya sama.

A. PENGERTIAN B. DETERMINAN MATRIKS

7. Ruang L 2 (a, b) f(x) 2 dx < }.

Bab 3 M M 3.1 PENDAHULUAN

SOLUSI PREDIKSI UJIAN NASIONAL MATEMATIKA IPS 2015

SISTEM BILANGAN REAL. 1. Sifat Aljabar Bilangan Real

Teorema Dasar Integral Garis

UJIAN BERSAMA SMA KABUPATEN TANAH DATAR SEMESTER 1 TAHUN PELAJARAN 2008/2009. Mata Pelajaran : MATEMATIKA Kelas/jurusan : XII/IPS Hari/Tanggal :

TEOREMA KEKONVERGENAN FUNGSI TERINTEGRAL RIEMANN

PROBLEM SOLVING TERKAIT DENGAN KELAS X SEMESTER 1 PADA STANDAR KOMPETENSI (SK) 1.

Sistem Persamaan Linier

Integral Kompleks (Bagian Kesatu)

BAB VI PEWARNAAN GRAF

E-LEARNING MATEMATIKA

APLIKASI DISTRIBUSI LOGNORMAL DALAM STATISTIKA. Abu Syafik Jurusan Pendidikan Matematika FKIP Universitas Muhammadiyah Purworejo.

Sudaryatno Sudirham. Studi Mandiri. Fungsi dan Grafik. Darpublic

Solusi Pengayaan Matematika Edisi 4 Januari Pekan Ke-4, 2007 Nomor Soal: 31-40

Transkripsi:

FUNGSI TRANSENDEN I. Pendhulun. Pokok Bhsn Logritm Fungsi Eksponen.2 Tujun Mengethui entuk fungsi trnsenden dlm klkulus. Mengethui dn memhmi entuk fungsi trnseden itu logritm dn fungsi eksponen sert dlm perhitungnn. Memhmi dn menerpkn entuk fungsi trnseden itu logritm dn fungsi eksponen menggunkn progrm Mpel. II. Lndsn Teori A. Logritm Sift stu kestu ng mengkitkn fungsi f ( ) untuk 0 dn mempuni invers, ng dinmkn fungsi logritm dengn ilngn dsr, dn ditulis f ( ) log erdsrkn sift invers f ( ) f ( ) diperoleh definisi logritm erikut. log, 0, Sesui dengn derh sl dn derh eksponen, untuk log erlku kondisi 0 dn R. Kren grfik fungsi dn inversn simetri terhdp gris =, mk grfik fungsi logritm diperoleh dengn mencerminkn kurv f () = terhdp gris =.

. Logritm Nturl Logritm nturl dlh logritm ng ersis e, dimn e dlh 2.7828828459... (dn seterusn). Logritm nturl terdefinisikn untuk semu ilngn rel positif dn dpt jug didefinisikn untuk ilngn kompleks ng ukn 0. Aturn pngkt, tidk dpt memerikn fungsi ng ntiturunnn dlh /. Tetpi, dengn menggunkn Teorem Dsr Klkulus kitdpt mendefinisikn fungsi mellui integrl ng turunnn dlh /.Fungsi ini kit seut logritm nturl dri, ditulis ln. Dpt diuktikn, tpi tidk dierikn pd kulih ini, hw fungsi ini sm dengn fungsi logritm ersis e ng telh kit kenl di SMA. Fungsi logritm nturl didefinisikn segi : ln dt, 0 t ln e log Notsi Ahli mtemtik isn menggunkn "ln()" tu "log()" untuk menotsikn log e (), tu logritm nturl dri, dn menggunkn "log 0 ()" untuk menotsikn logritm ersis 0 dri. Insinur, hli iologi, dn orng dlm idng-idng lin, hn menggunkn "ln()" tu kdng-kdng (untuk sup leih jels) "log e ()" untuk menotsikn logritm nturl dri, dn "log()" digunkn untuk logritm ersis 0, log 0 () tu, dlm konteks teknik komputer, log 2 ().

Kenkn hs komputer, termsuk C, C++, Fortrn, dn BASIC, "log" tu "LOG" errti logritm nturl. Pd klkultor, tomol ln errti logritm nturl, sedngkn tomol log dlh untuk logritm ersis 0. Sift-sift logritm nturl Pd contoh seelumn telh kit liht hw turunn dri ln5 sm dengn turunn dri ln itu /. Fkt ini ergun untuk memuktikn teorem erikut. Teorem Jik dn 0 dn r ilngn rsionl, mk ln 0 ln ln ln ln ln ln ln r r ln B. Ln segi invers fungsi eksponensil nturl Fungsi ln dlh invers dri fungsi eksponensil: ln( e ) untuk semu ng positif dn e ln untuk semu ng rel. Logritm dpt didefinisikn untuk sis linn, sl positif, tidk hn e, dn isn ergun untuk memechkn persmn ng vriel tidk dikethuin merupkn pngkt dri vriel lin. c. Mengp diseut "nturl" Sekils, tmpkn ng leih "nturl" tentun dlh logritm ng ersis 0, kren sis ngk ng digunkn umumn jug 0. Nmun, d du lsn mengp ln() diseut logritm nturl: pertm, persmn-persmn ng vrile tk dikethuin merupkn pngkt dri e juh leih sering dijumpi dinding ng merupkn pngkt dri 0 (kren sift-sift "nturl" dri fungsi

eksponensil ng dpt menggmrkn growth/pertumuhn dn dec/penurunn), dn kedu, kren logritm nturl dpt didefinisikn dengn mudh menggunkn integrl ng dsr tu Deret Tlor (liht penjelsn di wh), dn logritm ersis linn tidk dpt didefinisikn seperti ini. Segi contoh, liht turunn diwh ini: d d log ln Jik sis dlh e mk turunn ng didpt dlh / dn jik =, kemiringn kurv dlh. d. Logritm Umum Sift-sift logritm :. log 0 2. log 3. log c log log c 4. log log log c c r 5. log r log 6. log c c log log e. Turunn logritm nturl Dengn menggunkn Teorem Dsr Klkulus kit peroleh hw d d dt t d d ln, 0 Secr umum, dengn menggunkn Dlil Rnti kit peroleh hw: d ln u d u d u d

B. Eksponen. Fungsi Eksponensil Nturl Fungsi eksponensil nturl, =ep(), dlh inverse dri logritm nturl.=ep() =ln. Bilngn sis fungsi ini, ditulis e=ep() sehingg ln e=. Ekspnsi desiml ilngn inidlh e 2,782882845 Dengn demikin, Dri definisi lngsung diperoleh hw. ep(ln )=, il >0. 2. ln(ep()) =. e dt t Perlu dictt, hw e dlh ilngn trnsenden (diuktikn oleh Euler), itu tidk d polinom p() sehingg p(e)=0. Kit dpt mengkonfirmsikn (st ini untuk ilngn rsionl r), hw =ep() dlh seuh fungsi eksponesil. er=ep(ln er)= ep(rln e)= ep(r) Sejuh ini kit telh mendefinisikn ilngn pngkt dengn pngkt rsionl. Untuk irrsionl, kit kemli pd definisi fungsi eksponesil, itu e ep

Jdi, untuk selnjutn. ln. e, untuk >0. 2. e ln, untuk tip.. Turunn dri ep() Mislkn =e. Kren ln dn ep() sling inverse, mk =ln. Apil kedu sisi didiferensilkn, dengn menggunkn Aturn Rnti, diperoleh hw =(/)D tu D =. Teorem d d e e Segi kit kit peroleh Teorem e d e C c. Fungsi Logritm dn Eksponesil Umum Kit telh erhsil mendefinisikn Nmun gimn dengn Definisi Jik 0 dn dlh serng ilngn rel, mk e ln Dengn demikin, kit peroleh hw ln ln lne ln e untuk tip ilngn rel, termsuk e? Kit kn memnftkn huungn =ep(ln ). Cttn: definisi di ts memungkin kit untuk memperlus turn ln r r ln lne r ln ng seelumn hn erlkuuntuk r rsionl. e. d. Sift-sift rel. Sift-sift Fungsi Eksponen Dierikn 0, 0, dn, serng ilngn. 2.

3. 4. 5. Teorem fungsi eksponensil D ln d ln C, 0 e. Fungsi log Pd gin ini kit kn memngun fungsi logritm ersis ilngn positif, log. Fungsi ini didefinisikn segi inverse dri fungsi eksponensil. Definisi Mislkn 0,, mk log Cttn: ln log Huungnn dengn logritm is dpt diperoleh secr erikut. Mislkn log sehingg. ln ln ln ln sehingg log ln

Penerpn dlm mple Logritm

Eksponen

DAFTAR PUSTAKA Anonim. Fungsi Invers. http://es.vlsm.org/v2/sponsor/sponsor Pendmping/Prwed/Mtemtik/0375%20Mt%20-4e.htm Anonim. Mtriks. http://id.wikipedi.org/wiki/mtriks_(mtemtik) Anonim. Invers dn Mtriks. http://grid.ui.c.id/files/mnul-portl/node0.html Anonim. Mencri Fungsi Invers dn Mtriks dengn Mple. http://ns.cic.c.id/~eook/eook/dm/meook/00.pdf Dle Vrerg, Edwin J.Purcell, I Nomn Susil ; 200; Klkulus jilid ; Btm; Penerit Interksr.