JABATAN PELAJARAN PERAK

JABATAN PELAJARAN PERAK PROGRAM KAJIAN TINDAKAN NEGERI PERAK PERINGKAT SEKOLAH 2009 Meningkatkan Kemahiran Menghafal dan Menulis Formula Ion Menggunakan Kaedah Namecode : Ion Oleh Pn Nurul Ain bt Md Nasir Sekolah Menengah Kebangsaan Kamunting 34600 Kamunting, Perak Jun 2009 Kelolaan SEKTOR PENGURUSAN AKADEMIK JABATAN PELAJARAN PERAK

Kandungan Abstrak Penghargaan Muka surat ii iii 1.0 Refleksi Pengajaran Dan Pembelajaran Lalu 1 2.0 Isu Keperihatian / Fokus Kajian 1 3.0 Objektif Kajian 2 Objektif Am Objektif Khusus 4.0 Kumpulan Sasaran 2 5.0 Pelaksanaan Kajian 2 5.1 Tinjauan Masalah 2 5.2 Analisis Tinjauan Masalah 2 5.2.1 Soal selidik 3 5.2.2 Ujian 1 4 5.2.3 Ujian Pra 4 5.3 Tindakan Yang Dijalankan 4 5.4 Pelaksanaan Tindakan Dan Pemerhatian / Penilaian 5 5.5 Refleksi Kajian 6 5.5.1 Refleksi Terhadap Penilaian Pencapaian Murid 6 5.5.2 Refleksi Kajian Terhadap Guru 7 6.0 Cadangan Untuk Kajian Seterusnya 7 Bibliografi 8 Lampiran 9 i

Abstrak Kajian ini dijalankan untuk meningkatkan kemahiran menghafal dan menulis formula ion di kalangan pelajar Tingkatan 4 Sains 3. Seramai 19 orang pelajar 4 Sains 3, SMK Kamunting dan seorang guru terlibat dalam kajian ini. Tinjauan awal telah dilaksanakan melalui ujian bulanan, peperiksaan penggal dan ujian pra. Hasil tinjauan menunjukkan pelajar sukar untuk mengingat formula ion. Pelajar juga tidak berminat untuk menghafal kerana bilangannya yang terlalu banyak. Perancangan tindakan difokuskan kepada kaedah untuk meningkatkan daya ingatan iaitu kaedah Namecode :Ion. Pelajar telah didedahkan kepada kaedah Namecode :Ion selama 40 minit dan kajian ini telah diselesaikan dalam tempoh 4 minggu. Keputusan ujian post telah menunjukkan peningkatan prestasi pelajar. Dapatan soal selidik pula menunjukkan pelajar lebih mengingati dan seronok belajar formula ion melalui kaedah Namecode:Ion ii

Penghargaan Pertamanya, pengkaji ingin merakamkan setinggi-tinggi penghargaan dan ucapan terima kasih kepada En Abdul Satar bin Abdullah, Pengetua SMK Kamunting yang telah memberi bimbingan dan perangsang kepada pengkaji dalam menjalankan Kajian Tindakan ini. Pengkaji juga ingin mengucapkan terima kasih kepada Pn Kamariah bt Noordin daripada Panitia Kimia yang telah memberikan bantuan semasa pengkaji menjalankan Kajian Tindakan ini. Terima kasih juga tidak dilupakan kepada semua pelajar tingkatan 4 Sains3 SMK Kamunting kerana telah memberikan kerjasama dan respon yang baik kepada pengkaji sepanjang kajian ini dijalankan. iii

1.0 Refleksi Pengajaran Dan Pembelajaran Lalu Mata Pelajaran Kimia merupakan mata pelajaran elektif bagi pelajar-pelajar Aliran Sains di sekolah ini.saya telah mengajar mata pelajaran kimia sejak mula menjawat profesion perguruan. Saya menghadapi masalah yang sama setiap tahun; pelajar-pelajar saya tidak dapat mendapat pencapaian yang cemerlang dalam SPM. Daripada pemerhatian saya, pelajar saya tidak dapat menulis formula ion dan seterusnya membina formula kimia sebatian ion dengan betul. Kaedah saya mengajar dengan meminta pelajar menghafal simbol unsur dan casnya merupakan perkara yang sukar dan bosan untuk dilakukan. Lazimnya, pelajar saya berkeupayaan untuk menghafal formula ion untuk jangka masa pendek sahaja. Selepas cuti sekolah, pelajar saya akan lupa apa yang telah dihafal. Keadaan ini amat mengecewakan saya kerana saya perlu mengulangi pengajaran yang sama semula setiap kali menulis persamaan kimia yang terlibat dalam tindak balas bagi sesi pengajaran dan pembelajaran seterusnya. Saya rasa tertekan setiap kali pelajar hampir menghadapi peperiksaan. Masalah ini telah mendorong saya untuk menjalankan kajian tindakan. 2.0 Isu Keperihatian / Fokus Kajian Kajian tindakan ini difokuskan kepada tajuk kecil dalam bab Formula dan Persamaan Kimia iaitu menulis formula ion. Tinjauan awal yang telah dilaksanakan melalui pemerhatian dan perbincangan, mandapati pelajar sukar untuk mengingat formula ion. Pelajar tidak berminat untuk menghafal simbol unsur dan cas unsur tersebut kerana bilangannya yang terlalu banyak dan agak mengelirukan. Masalah ini perlu diatasi segera kerana penguasaan dalam menulis formula ion merupakan asas kepada penguasaan ilmu kimia dalam bab seterusnya. Penguasaan menulis formula ion membolehkan supaya proses pengajaran dan pembelajaran seterusnya akan berjalan dengan lancar dan mengelakkan pelajar daripada rasa bosan dan putus asa. 1

3.0 Objektif Kajian 3.1 Objektif Am Kajian ini bertujuan untuk meningkatkan pencapaian pelajar dalam mata pelajaran kimia. 3.2 Objektif Khusus 3.2.1 Meningkatkan kemahiran pelajar menulis formula ion dengan betul. 3.2.2 Meningkatkan daya ingatan pelajar melalui kaedah Namecode:Ion. 3.2.3 Mengubah cara pengajaran guru supaya pelajar merasa seronok dan berminat untuk belajar. 4.0 Kumpulan Sasaran Terdiri daripada pelajar-pelajar Tingkatan 4 Sains 3 iaitu seramai 19 orang. Seramai sembilan orang adalah pelajar lelaki dan sepuluh orang pelajar perempuan. 5.0 Pelaksanaan Kajian. 5.1 Tinjauaan Masalah Sekolah Menengah Kebangsaan Kamunting terletak kira-kira 8 km dari Bandar Taiping. Sekolah ini dikategorikan sebagai sekolah luar bandar dan kebanyakkan pelajarnya terdiri daripada anak-anak kakitangan kerajaan, peniaga dan buruh kasar. Rata-rata pelajarnya adalah kumpulan sederhana. Oleh kerana prestasi pelajar sederhana ke lemah, maka pelajar kurang mempunyai tanggapan bahawa mata pelajaran kimia adalah susah. 5.2 Analisis Tinjauan Masalah Sebelum kajian tindakan dijalankan, pengumpulan data yang berkaitan dengan faktor kajian dijalankan. Guru telah memberi soalan soal selidik kepada pelajarpelajar bagaimana tanggapan mereka terhadap mata pelajaran kimia. Analisis markah daripada ujian satu juga dibuat untuk menilai tahap pencapaian pelajarpelajar dalam subjek kimia ini. 2

5.2.1 Soal Selidik Analisis daripada soal selidik yang dijalankan ditunjukkan dalam jadual di bawah. Bil Perkara Bilangan pelajar Ya Tidak 1. Adakah anda meminati mata pelajaran Kimia? 16 3 2. Adakah anda suka dengan pengajaran guru kimia 19 0 anda? 3. Adakah anda faham apa yang diajar oleh guru 13 6 kimia anda selama ini? 4. Adakah anda bosan belajar mata pelajaran kimia? 3 16 5. Adakah anda sering mengulangkaji mata pelajaran 1 18 kimia di rumah? 6. Adakah anda menyiapkan latihan kimia yang 9 10 diberikan oleh guru kimia anda? 7. Adakah anda suka dengan topik formula ion? 16 3 8. Adakah anda dapat menghafal simbol dan cas unsur-unsur kimia (formula ion)? 9. Adakah anda mempunyai kaedah untuk menghafal formula ion? 10. Adakah anda dapat menulis formula ion dengan betul? 2 17 1 18 4 15 Jadual 1 : Keputusan Soal Selidik 3

5.2.2 Ujian 1 Keputusan daripada Ujian 1 yang dijalankan adalah seperti berikut. Gred Bilangan Pelajar A1 A2 0 B3 B4 0 C5 C6 3 D7 E8 4 F9 12 Jumlah 19 Jadual 2 : Pencerapan Pelajar Dalam Ujian 1 Daripada keputusan ujian satu di atas tiada pelajar yang mendapat gred A dan B. Manakala gred C hanya tiga orang pelajar sahaja. Empat orang pelajar mendapat D dan selebihnya gagal dalam ujian ini. Daripada analisis ini jelas menunjukkan pelajar-pelajar daripada kelas ini lemah dalam mata pelajaran kimia. 5.2.3 Ujian Pra Ujian Pra telah dibuat oleh guru sebelum sesi bimbingan dijalankan. Sebelum ini pelajar-pelajar telah pun melalui P&P bagi Formula Ion. Keputusan Ujian Pra adalah seperti berikut. Selang Markah Bilangan Pelajar 0 5 16 6 10 3 11 15 0 Jumlah 19 Jadual 3 : Pencapaian Pelajar Dalam Ujian Pra Berdasarkan Ujian Pra didapati pencapaian pelajar adalah lemah. 16 orang pelajar mendapat markah antara 0 5, 3 orang mendapat markah antara 6 10 manakala tiada seorang pun mendapat markah antara 11 15. 4

5.3 Tindakan Yang Dijalankan Tarikh Mac April Mei Jun Aktiviti 1. Soal selidik. 2. Ujian Pra. 1. Membimbing pelajar menggunakan kaedah Namecode:Ion. 2. Pelajar menghafal formula ion. 1. Ujian Post. Jadual 4 : Carta Gant 1. Pelajar diberi soal selidik untuk meninjau isu yang menyebabkan pelajar sukar menghafal dan menulis formula ion. 2. Pelajar menjalani Ujian Pra. Selepas pelajar menjalani Ujian Pra, saya memberi pelajar sekeping kad yang mengandungi formula-formula ion setiap seorang. 3. Seterusnya, saya membimbing pelajar menggunakan Kaedah Namecode:Ion untuk menghafal formula ion iaitu satu sistem ringkasan yang bersandarkan pada membina satu kalimat. 4 Bagi ion cas positif 1 : HLiNaKAgCuNH 4 Kalimat ialah Hai Linakag cun H4 Bagi ion cas positif 2 : MgCaBaZnFeCuSnPbMn Kalimat ialah Mak khabar zin fecu SPM Bagi ion cas positif 3 : AlFeCr Kalimat ialah Ali first crew Bagi ion cas negatif 1 : FClBrOHNO 3 Kaliamat ialah First class bring I hydroxide nitrate Bagi ion cas negatif 2 : a). Tulis 4 huruf S, 1 huruf C dan 2 huruf Cr dari atas ke bawah. b). Kemudian tulis huruf O bagi setiap huruf tadi kecuali huruf pertama. yang c). Letakkan nombor subscript 3234 dan 3274 dicelah huruf S,O dan Cr. 5

5. Pelajar membina kalimat itu di atas sekeping kertas dan pelajar diminta menulis berulang kali. 6. Pelajar menjalani Ujian Post. Selepas Ujian Post, saya dan pelajar akan membincangkan jawapan sebagai langkah pengukuhan. 7. Setiap kali kelas kimia, saya meminta pelajar menyebut satu formula ion sebagai katakunci untuk masuk ke makmal. Ini adalah untuk mengukuhkan daya ingatan. 5.4 Pelaksanaan Tindakan Dan Pemerhatian 5.4.1 Pelaksanaan Aktiviti 5.5 Refleksi Kajian Kajian tindakan ini telah dilaksanakan dalam tempoh 2 bulan. Semasa saya menjalankan kajian ini saya telah mengajar pelajar bab Formula dan Persamaan Kimia. Saya telah memperuntukkan dua waktu P&P untuk membimbing pelajar menggunakan kaedah Namecode:Ion untuk mengingat formula ion. Pelajar telah menjalani Ujian Post, sebulan selepas itu. Berdasarkan pemerhatian saya, kaedah Namecode:Ion berjaya membantu pelajar meningkat kemahiran menghafal formula ion. Pelajar berlumba-lumba hendak menyebut formula ion supaya mereka dapat masuk ke makmal setiap kali waktu kelas kimia. Saya rasa lebih seronok dan tidak rasa tertekan apabila masuk ke kelas 4 Sains 3. Rakan-rakan guru juga telah memberikan komen membina, perancang dan sokongan terhadap usaha saya. 5.5.1 Refleksi Terhadap Penilaian Pencapaian Pelajar. Daripada Ujian Pra dan Ujian Post, didapati terdapat peningkatan dalam pencapaian pelajar-pelajar tentang menghafal dan menulis formula ion. Perbandingan pencapaian Ujian Pra dan Ujian Post seperti dibawah. Selang Markah Ujian Pra Ujian Post 0 5 16 3 6 10 3 6 11 15 0 10 Jumlah 19 19 Jadual 5 : Perbandingan Ujian Pra Dan Ujian Post 6

Daripada keputusan di atas, didapati terdapat peningkatan jumlah pelajar yang mendapat markah yang tinggi iaitu antara markah 11 hingga 15. Dalam Ujian Pra jumlah pelajar mendapat markah antara 11 hingga 15 ialah 0, manakala dalam Ujian Post angka ini telah meningkat kepada 10 orang. Ini menunjukkan kaedah yang dijalankan memberi daya ingatan yang kuat kepada pelajar-pelajar. Rajah 1: Perbandingan Ujian Pra dan Ujian Post 5.5.2 Refleksi Kajian Terhadap Guru. Saya merasakan kajian tindakan ini amat berkesan terhadap pelajarpelajar. Ini kerana mereka telah dapat mengingat semua formula ion dengan baik dan begitu berminat untuk membina formula kimia. Saya amat gembira melihat pelajar-pelajar dapat menulis formula ion dengan betul, seterusnya membina formula kimia. Saya amat berpuas hati dengan apa yang telah saya jalankan. 7

6.0 Cadangan Untuk Kajian Seterusnya Saya bercadang akan meneruskan kaedah ini bagi pelajar-pelajar kelas lain. Ini kerana daripada kajian yang telah dijalankan, saya merasa sungguh berpuas hati. Setelah semua aktiviti telah dijalankan didapati sikap pelajar-pelajar telah berubah daripada kurang berminat untuk menghafal kepada lebih berminat. Ini bermakna guru perlu mengubah cara pengajaran dan mencari inisiatif bagaimana untuk menambah minat belajar terhadap pelajar-pelajar. Dengan ini diharapkan peratus kelulusan kimia akan terus meningkat. Bibliografi 1. Jabatan Pelajaran Negeri Perak (2006), Manual Kajian Tindakan, Bahagaian Perancangan dan Penyelidikan Dasar Pendidikan Kementerian Pelajaran Malaysia. 2. Yusof Al-Aqsary (2008), Teknik Ingatan, Jasmin Enterprise, Kuala Lumpur. 3. Yeap Tok Kheng (2007), Reference Text Series Chemistry Form 4, Bilingual Text, Pearson Malaysia Sdn Bhd, Petaling Jaya. 8

LAMPIRAN 9

SOALAN SOAL SELIDIK KAJIAN TINDAKAN JANTINA :. MARKAH PMR SAINS.. MATEMATIK MARKAH UJIAN 1 KIMIA Tandakan ( / ) pada ruang yang diberikan bagi pilihan jawapan anda. Bil Soalan Ya Tidak 1. Adakah anda meminati mata pelajaran Kimia? 2. Adakah anda suka dengan pengajaran guru kimia anda? 3. Adakah anda faham apa yang diajar oleh guru kimia anda selama ini? 4. Adakah anda bosan belajar mata pelajaran Kimia? 5. Adakah and sering mengulangkaji mata pelajaran Kimia di rumah? 6. Adakah anda menyiapkan latihan kimia yang diberikan oleh guru kimia anda? 7. Adakah anda suka dengan topik Formula ion? 8. Adakah anda dapat menghafal simbol dan cas unsurunsur kimia (formula ion)? 9. Adakah anda mempunyai kaedah untuk menghafal formula ion? 10. Adakah anda dapat menulis formula ion dengan betul?

KAEDAH NAMECODE : ION Ion cas positif 1 HLiNaKAgCuNH 4 Ion cas positif 2 MgCaBaZnFeCuSnPbMn Ion cas positif 3 AlFeCr

Ion cas negative 1 FClBrIOHNO 3 Ion cas negative 2 Ion cas negative 3 O S SO 3 S 2 O 3 SO 4 CO 3 Cr 2 O 7 CrO 4 PO 4