DASAR INOVASI DAN DAYA KEUSAHAWANAN DALAM PENGALAMAN PEMBELAJARAN MENYELURUH PELAJAR UKM (Telah diluluskan oleh Mesyuarat Lembaga Pengarah Universiti Bil. 4/2010 pada 5 Ogos 2010) 1.0 Pengenalan UKM adalah komited dengan fungsinya sebagai penyebar ilmu, menjana ilmu baru dan mengaplikasikan ilmu. Sehubungan dengan ini UKM sentiasa memastikan ilmu yang disebarkan dan dijana adalah ilmu yang bermanfaat dan yang boleh aplikasi dengan bermakna. Bagi tujuan ini, UKM akan menerapkan pendidikan Inovasi dan Daya Keusahawanan di semua fakulti kepada semua pelajar. Selain itu, UKM berhasrat melaksanakan tanggungjawab ini secara eksplisit berdasarkan: 1.1 petikan minit mesyuarat kabinet Bil 25/2009 mengenai keperluan IPT menyerapkan unsur inovasi dalam aktiviti kurikulum, 1.2 keperluan menerapkan hasil Pembelajaran yang ke-8 dalam Kelayakan Kerangka Malaysia iaitu Kemahiran Keusahawanan, 1.3 menterjemahkan ucap utama Naib Canselor semasa Kongres Pengajaran & Pembelajaran di Langkawi (2009) dalam bentuk pelaksanaan dan 1.4 menyokong model ekonomi baru berteraskan inovasi. 2.0 Pernyataan Dasar Adalah dasar Universiti Kebangsaan Malaysia bahawa semua pelajar mendapat pendedahan kepada ilmu inovasi dan daya keusahawanan untuk mengubah set minda pelajar daripada pekerja makan gaji kepada mencipta pekerjaan sendiri. 1
Di samping itu dasar ini melalui aktiviti Pengajaran & Pembelajaran dan Kokurikulum yang tersusun, bertujuan untuk membangunkan modal insan yang bercirikan pemikiran inovatif dan daya keusahawanan dalam apa jua kerjaya diceburi. 3.0 Objektif Inovasi dan Daya Keusahawanan Penerapan inovasi dan daya keusahawanan di UKM bertujuan : 3.1 Membimbing pelajar melaksanakan proses pemikiran inovatif dan kepentingannya dalam daya keusahawanan 3.2 Membimbing pelajar mengaplikasi pemikiran inovatif dengan menggabungkan ilmu pelbagai disiplin dalam konteks daya keusahawanan 3.3 Menyediakan peluang dan ruang untuk pelajar menemukan aspek pengkomersilan ide inovatif dalam situasi proses daya keusahawanan secara keseluruhan. 3.4 Mengasah potensi, bakat dan ciri-ciri daya keusahawanan pelajar berasaskan skor indeks keusahawanan 3.5 Mengenalkan bidang serta kerjaya keusahawanan sehingga pelajar minat dan bermotivasi untuk menjadi usahawan 3.6 Memberi pengalaman kepada pelajar untuk berlatih kerja kumpulan di samping membentuk nilai-nilai moral dan etika dalam keusahawanan 4.0 Definisi 4.1 Inovasi Inovasi bermula dengan peringkat ide dan berakhir dengan pelaksanaan ide tersebut dalam bentuk zahir yang mengaplikasikan ilmu-ilmu tertentu. 2
Pengaplikasi ilmu untuk menzahirkan ide inovatif adalah dalam bentuk produk teknologi konkrit, abstrak seperti konsep, model, pendekatan, strategi, teknik dan paten. 4.2 Keusahawanan Dalam konteks dasar ini, definisi keusahawanan adalah seperti berikut: 4.2.1 Keusahawanan meliputi aspek-aspek pembangunan insan yang ada potensi menjadi usahawan seperti: a) pembentukan sikap dan ciri-ciri keusahawanan, b) pembentukan pemikiran keusahawanan (kreatif dan inovatif), c) penguasaan kemahiran pengurusan organisasi perniagaan, d) kebolehan aplikasi vokasional untuk menjadi produk atau perkhidmatan perniagaan dan e) membentuk nilai moral dan etika dalam menjalankan perniagaan. 4.2.2 Aktiviti Keusahawanan meliputi pelbagai fungsi keusahawanan dalam pelbagai konteks : a) usahawan sebagai innovator - seseorang yang mencipta produk inovatif berasaskan ilmu sains dan sosial sains; b) usahawan sebagai pengurus dalam sesebuah organisasi perniagaan dan kerajaan ke arah memajukan organisasi berasaskan pemikiran inovatif; c) usahawan sebagai penggabung sumber dan pakar; d) usahawan sebagai peniaga, dan e) usahawan sebagai ahli masyarakat (social entreprenuership) yang menyumbang hasil usahawan kepada masyarakat. 3
5.0 Hubungan Inovasi dengan Daya Keusahawanan Inovasi dapat dilaksanakan dengan berkesan oleh usahawan yang berfikiran inovatif. Oleh itu adalah amat perlu untuk mendidik insan dengan ciri-ciri keusahawanan yang berfikir secara inovatif. 6.0 Implikasi kepada kandungan kursus Dengan maksud konsep Daya Keusahawanan dan Inovasi yang dinyatakan sebelum ini, kandungan kursus ini harus melibatkan: 6.1 pengenalan kepada asas daya keusahawanan. 6.2 pembelajaran proses pemikiran inovatif, dan 6.3 pembelajaran aplikasi pemikiran inovatif menggunakan apa jua disiplin ilmu dalam konteks daya keusahawanan. 7.0 Implikasi kepada pelaksanaan kursus Dengan maksud konsep Inovasi dan Daya Keusahawanan yang dinyatakan sebelum ini, pelaksanaan kursus ini dicadangkan dengan mengambilkira kriteria berikut: 7.1 Keberkesanannya sehingga hasil pembelajaran tercapai. 7.2 Kecekapan penggunaan sedia ada sumber, ruang, masa dan tenaga pengajar dalam bidang pemikiran inovatif dan daya keusahawanan dari pelbagai disiplin ilmu. 7.3 Kecekapan dan kelicinan pelaksanaan kursus ini dalam konteks seluruh program sarjanamuda di UKM. 7.4 Teori, model dan pedagogi pendidikan keusahawanan yang dikemukakan oleh pakar-pakar bidang. 4
8.0 Cadangan pelaksanaan 8.1 Pelaksanaan Dasar Inovasi dan Daya Keusahawanan adalah pada dua peringkat:- 8.1.1 Pendedahan untuk semua pelajar dalam semua fakulti; dan 8.1.2 Memfokuskan kepada kumpulan pelajar tertentu yang menunjukkan minat dan berpotensi untuk memulakan syarikat semasa dalam pengajian. 8.2 Kaedah pelaksanaan:- 8.2.1 Satu kursus wajib ditawarkan dan dilaksanakan oleh Pusat Pengajian Umum. 8.2.2 Menerapkan dan mengintegrasikan elemen inovasi dan daya keusahawanan dalam semua kursus. 8.2.3 Memantapkan kursus ko-kurikulum yang berasaskan inovasi dan daya keusahawanan. 8.3 Kaedah penerapan inovasi dan daya keusahawanan dalam program akademik dan bukan akademik dapat dilaksanakan melalui: 8.3.1 Kaedah pembelajaran berasaskan projek (project-based) dan berasaskan luar ruang lingkup kuliah (non-classroom-based); 8.3.2 Kaedah pedagogi-penjelajahan dan penemuan terbimbing (exploratory and guided discovery); 8.3.3 Kerja Kumpulan di mana ahli kumpulan daripada pelbagai displin ilmu. 8.3.4 Berkerjasama dengan industri 8.3.5 Bimbingan usahawan sebenar 8.3.6 Penggalakkan penghasilan satu inovasi yang diterima pakai industri 5
8.3.7 Pemulihan ciri-ciri keusahawanan berasaskan skor indeks keusahawanan 8.3.8 Pembentangan hasil inovasi untuk dinilai oleh industri 9.0 Penutup Dasar ini hendaklah digunakan bagi pelaksanaan kursus inovasi dan keusahawanan di Universiti Kebangsaan Malaysia. Ia perlu disemak semula selewat-lewatnya dalam tempoh tiga tahun. 6