Cetakan Pertama: April 2014
KANDUNGAN MUKA SURAT KANDUNGAN i 1.0 PENGENALAN 1 2.0 OBJEKTIF 1 3.0 SKOP 3 4.0 TANGGUNGJAWAB 3 5.0 DOKUMEN BERKAITAN 3 5.1 Perkhidmatan Pelanggan 3 5.2 Pembangunan Koleksi 3 5.3 Pendidikan dan Latihan 4 6.0 DAFTAR KATA 4 6.1 Perkhidmatan Pelanggan 4 6.2 Pembangunan Koleksi 4 6.3 Pendidikan dan Latihan 6 7.0 PERNYATAAN DASAR DAN PENJELASAN 7 7.1 Perkhidmatan Pelanggan 7 7.2 Pembangunan Koleksi 8 7.3 Pendidikan dan Latihan 9 8.0 VERSI 9 i
DASAR PERPUSTAKAAN UNIVERSITI MALAYA 1.0 PENGENALAN Dasar ini disediakan selaras dengan misi Perpustakaan bagi memenuhi keperluan aktiviti pengajaran, pembelajaran dan penyelidikan di Universiti dengan menyediakan sumber maklumat yang komprehensif dan menawarkan perkhidmatan serta kemudahan yang berkualiti. 2.0 OBJEKTIF 2.1 Sebagai garis panduan kepada pengurusan perkhidmatan pelanggan Perpustakaan. Objektif dasar adalah: (a) Memberikan perkhidmatan yang berkesan bagi memenuhi keperluan penyelidikan, pengajaran dan pembelajaran pelanggan Perpustakaan. (b) Menyediakan kemudahan yang berkualiti untuk membantu pencarian maklumat yang optimum di Perpustakaan. (c) Menyediakan kakitangan yang terlatih, mesra dan cekap dalam mengendalikan maklumat dan pelanggan. (d) Menjalinkan rangkaian dengan perpustakaan universiti lain pada peringkat nasional dan antarabangsa. Dasar Perpustakaan 1
2.2 Sebagai garis panduan kepada pembangunan koleksi Perpustakaan. Objektif dasar adalah: (a) Memastikan pembangunan koleksi Perpustakaan memenuhi keperluan aktiviti pengajaran, pembelajaran dan penyelidikan di Universiti. (b) Memastikan bahan boleh dicapai kembali (retrievable). (c) Memastikan koleksi dipelihara dan dipulihara dengan sempurna. (d) Membangun dan memastikan koleksi warisan Universiti dan negara berkembang dengan sempurna dan terpelihara. 2.3 Sebagai garis panduan kepada aktiviti pendidikan dan latihan di Perpustakaan. Objektif dasar adalah: (a) Memastikan pelajar dan kakitangan akademik dilengkapi dengan kemahiran-kemahiran yang membolehkan mereka mencari maklumat secara berdikari. (b) Memastikan pelatih luar diberi latihan ikhtisas/industri sebagaimana yang telah ditetapkan. Dasar Perpustakaan 2
3.0 SKOP Dasar ini merangkumi semua proses yang berkaitan dengan perkhidmatan pelanggan; perolehan, pengkatalogan, pengkelasan, pengindeksan, pendigitan, pemeliharaan dan pemuliharaan pelbagai bahan; Kursus Kemahiran Maklumat, Sesi Kemahiran Maklumat dan latihan. 4.0 TANGGUNGJAWAB Naib Canselor dan Ketua Pustakawan bertanggungjawab memastikan dasar ini dipatuhi. 5.0 DOKUMEN BERKAITAN 5.1 Perkhidmatan Pelanggan (a) Dokumen Sistem Pengurusan Kualiti (SPK) (b) Dokumen Perkhidmatan Pelanggan 5.2 Pembangunan Koleksi (a) Dokumen Luaran (i) Surat dan Pekeliling Perbendaharaan yang berkaitan (http://www.treasury.gov.my/) (ii) Akta Hak Cipta Malaysia 1987 (http://www.myipo.gov.my/web/guest/hakcipta-akta) (b) Dokumen Sistem Pengurusan Kualiti (SPK) (c) Dokumen Perolehan Bahan Perpustakaan (d) Dokumen Pengkatalogan dan Pengkelasan (e) Dokumen Pemeliharaan dan Pemuliharaan Dasar Perpustakaan 3
5.3 Pendidikan dan Latihan (a) Dokumen Sistem Pengurusan Kualiti (SPK) (b) Dokumen Kursus Kemahiran Maklumat dan Sesi Kemahiran Maklumat 6.0 DAFTAR KATA 6.1 Perkhidmatan Pelanggan (a) AHLI LUAR merujuk orang awam yang boleh mendaftar sebagai ahli tertakluk kepada peraturan Perpustakaan. (b) PINJAMAN merujuk proses mengeluarkan bahan Perpustakaan secara sah bagi tempoh masa tertentu. (c) PINJAMAN ANTARA PERPUSTAKAAN merujuk perkhidmatan mengeluarkan/mengembalikan bahan Perpustakaan secara sah kepada/daripada Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA)/Jabatan Kerajaan/Badan Berkanun/Badan Bukan Kerajaan (NGO). (d) PEMBEKALAN DOKUMEN merujuk perkhidmatan memberi/menerima salinan bahan. 6.2 Pembangunan Koleksi (a) JURNAL merujuk terbitan ilmiah yang diterbitkan secara berkala. (b) MIKROFOM merujuk semua bentuk salinan imej mikro yang diproses dalam bentuk foto. Tiga format mikrofom iaitu mikrofilem, mikrofis dan mikrokad. Dasar Perpustakaan 4
(c) MONOGRAF merujuk buku atau bahan terbitan bukan bersiri yang lazimnya bersifat ilmiah. (d) PANGKALAN DATA ELEKTRONIK merujuk satu kumpulan data, indeks atau maklumat bibliografik atau berteks penuh yang disimpan dalam format elektronik. (e) PEMELIHARAAN merujuk proses yang dijalankan bagi memastikan bahan dalam keadaan baik, menjilid, menyenggara koleksi atau menukar format asal bahan ke format digital. (f) PEMULIHARAAN merujuk proses baik pulih semula bahan yang telah rosak. Biasanya ianya akan melibatkan prosedur teknikal makmal, perawatan terutamanya melibatkan kaedah awet. (g) PENDIGITAN merujuk penukaran format dalam bentuk teks, bunyian, video, kaset, grafik, gambar ke dalam bentuk digital supaya senang diakses semula secara elektronik. Ia juga boleh didefinisikan sebagai penukaran maklumat dari format analog ke digital. (h) PENJILIDAN merujuk proses fizikal pencantuman helaian kertas menjadi sebuah buku. Dasar Perpustakaan 5
(i) PENGKATALOGAN merujuk proses mendeskripsikan bahan untuk direkodkan dalam sistem Perpustakaan. (j) PENGINDEKSAN merujuk proses menganalisa isi kandungan suatu bahan atau sumber maklumat dan menerangkannya dengan menggunakan bahasa atau istilah mengikut piawaian tertentu. (k) PENGKELASAN merujuk proses menyusun dan mengumpulkan bahan mengikut perkara berdasarkan piawaian antarabangsa agar mudah dikesan dan dicapai. 6.3 Pendidikan dan Latihan (a) KURSUS KEMAHIRAN MAKLUMAT merujuk Kursus Kemahiran Maklumat iaitu kursus teras wajib Universiti yang dikendalikan oleh Perpustakaan. (b) SESI KEMAHIRAN MAKLUMAT merujuk sesi pengajaran di dalam program tunjuk ajar penggunaan sumber maklumat (Pendeta WebPAC, pangkalan data dalam talian dan lain-lain) di Perpustakaan. (c) PENDETA WEBPAC merujuk katalog dalam talian Perpustakaan Universiti Malaya. (d) LATIHAN IKHTISAS/INDUSTRI merujuk latihan amali dalam tugas perpustakaan yang berkaitan dengan pengurusan, pengoperasian dan perkhidmatan perpustakaan. Dasar Perpustakaan 6
(e) PELATIH LUAR merujuk pelajar sains maklumat dari IPT tempatan dan sesiapa sahaja yang memerlukan latihan dalam bidang kepustakawanan. (f) PROGRAM SANGKUTAN merujuk program latihan profesional di Perpustakaan. 7.0 PERNYATAAN DASAR DAN PENJELASAN 7.1 Perkhidmatan Pelanggan 7.1.1 Kakitangan dan pelajar berdaftar Universiti Malaya adalah ahli Perpustakaan. 7.1.2 Orang awam diterima sebagai ahli luar tertakluk kepada terma dan syarat keahlian. 7.1.3 Perpustakaan menyediakan kemudahan dan perkhidmatan berteraskan maklumat kepada ahli kelainan upaya (OKU). 7.1.4 Semua bahan Perpustakaan boleh dipinjam tertakluk kepada terma dan syarat pinjaman. 7.1.5 Semua bahan yang lewat dikembalikan akan dikenakan denda. 7.1.6 Semua bahan yang dihilangkan perlu diganti atau membayar dua kali ganda nilai buku. 7.1.7 Ahli yang melanggar peraturan Perpustakaan akan dikenakan tindakan. Dasar Perpustakaan 7
7.1.8 Ahli berhak menggunakan semua kemudahan dan perkhidmatan yang disediakan tertakluk kepada terma dan syarat. 7.1.9 Maklumat mengenai pengguna yang terdapat di dalam semua sistem Perpustakaan adalah rahsia. 7.1.10 Perpustakaan menjadi ahli program pinjaman antara perpustakaan peringkat kebangsaan. 7.1.11 Perkhidmatan pembekalan dokumen adalah tertakluk kepada terma dan syarat perkhidmatan. 7.1.12 Perpustakaan mengadakan program orientasi kepada pelajar baru/tahun pertama. 7.1.13 Perpustakaan menerima dan memberi maklumbalas kepada aduan pelanggan 7.2 Pembangunan Koleksi 7.2.1 Perpustakaan memperolehi bahan dalam pelbagai format melalui pembelian, langganan, hadiah dan pertukaran. 7.2.2 Perpustakaan mengkatalog, mengkelas dan mengindeks bahan mengikut piawaian antarabangsa. 7.2.3 Perpustakaan memelihara dan memulihara bahan mengikut spesifikasi yang ditetapkan. Dasar Perpustakaan 8
7.2.4 Perpustakaan memilih buang bahan berdasarkan kriteria yang telah ditentukan. 7.3 Pendidikan dan Latihan 7.3.1 Perpustakaan mengendalikan kursus kemahiran maklumat kepada pelajar pra ijazah. 7.3.2 Perpustakaan mengendalikan sesi kemahiran maklumat kepada pelajar pasca ijazah serta staf akademik. 7.3.3 Perpustakaan menerima pelajar IPTA/IPTS bagi latihan industri dalam bidang sains maklumat dan perpustakaan. 7.3.4 Perpustakaan menerima kakitangan awam dan swasta bagi program sangkutan. 7.3.5 Perpustakaan mempromosikan koleksi, perkhidmatan dan kemudahan kepada warga Universiti. 8.0 VERSI Versi pertama diluluskan oleh Mesyuarat Pengurusan Unversiti Malaya pada 5 Januari 2012. Dasar Perpustakaan 9
Universiti Malaya 50603 Kuala Lumpur MALAYSIA