PANDUAN PELAKSANAAN BENGKEL TRAINING OF TRAINERS (TOT) BAGI PENYEBARAN MODUL TEKNOLOGI HIJAU ASAS KELESTARIAN Oleh: PROF MADYA DR HASHIMAH MOHD YUNUS Disediakan oleh : Pusat Pendidikan dan Latihan Tenaga Boleh Baharu, Kecekapan Tenaga dan Teknologi Hijau (CETREE) Program di bawah kerjasama : Kementerian Tenaga, Teknologi Hijau dan Air (KeTTHA) Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) Yayasan Hijau Malaysia (YaHijau) Pusat Pendidikan dan Latihan Tenaga Boleh Baharu, Kecekapan Tenaga dan Teknologi Hijau (CETREE)
Taklimat TOT I. Objektif II. Mekanisme Pelaksanaan Bahagian 1 : Bengkel Training of Trainers (TOT) 1.1 Pengisian Bengkel 1.2 Arahan Semasa Bengkel 1.2.1 Pelaksanaan Aktiviti 1.2.2 Pembentangan Video dan Slaid Bahagian 2 : Peranan JU di sekolah selepas Bengkel TOT
Objektif Objektif utama pelaksanaan Bengkel TOT : i. Memberi latihan berkaitan ilmu TH kepada guru sekolah menengah bagi mata pelajaran Asas Kelestarian. ii. Mewujudkan kesedaran dalam kalangan guru bagi melaksanakan penyebaran ilmu TH dalam Pengajaran dan Pembelajaran (PdP) bagi mata pelajaran terlibat mahupun dalam aktiviti kokurikulum. iii. Menghasilkan guru-guru terlatih TH di sekolah menengah di seluruh Malaysia.
Mekanisme Pelaksanaan Guru yang terpilih dalam menyertai Bengkel TOT akan dilantik sebagai: Jurulatih Utama (JU) Rajah 1 : menerangkan secara ringkas berkenaan pelaksanaan Bengkel TOT serta kaedah penyebaran ilmu TH di sekolah. Bagi setiap fasa pelaksanaan dalam Rajah 1, pihak JU memainkan peranan yang penting.
BENGKEL TOT JU 2 Bengkel TOT JU bagi mata pelajaran Asas Kelestarian yang melibatkan 138 JU (anggaran bilangan JU) PENYEBARAN ILMU TH DI SEKOLAH Selepas Bengkel TOT, JU perlu melakukan in-house training pada guru lain yang mengajar mata Asas Kelestarian yang ada di sekolah masing-masing Menubuhkan Jawatankuasa Teknologi Hijau (TH) di sekolah Guru yang terlibat perlu menjalankan penyebaran ilmu TH menggunakan modul yang dibekalkan PERANAN JU LAPORAN Setiap sekolah menengah yang terlibat perlu menghantar laporan pelaksanaan aktiviti menggunakan modul TH yang dibekalkan (selepas 10-12 bulan pelaksanaan bengkel TOT) PEMANTAUAN Pihak CETREE bersama JPN akan melakukan pemantauan di sekolah yang terpilih berdasarkan laporan yang dihantar (tempoh pemantauan dalam 10 bulan) Rajah 1 : Carta Kaedah Pelaksanaan Bengkel TOT dan Penyebaran Ilmu TH di sekolah
BAHAGIAN 1 Bengkel Training of Trainers (TOT)
1.1 PENGISIAN BENGKEL Jadual 2 (a) : Pengisian Bengkel TOT JU bagi mata pelajaran Asas Kelestarian (Siri 1). Jadual 2 (b) : Pengisian Bengkel TOT JU bagi mata pelajaran Asas Kelestarian (Siri 2).
Sarapan Pagi Minum Pagi Makan Tengah Hari CHECK-IN Minum Petang & Makan Malam Minum Malam 7.00 pg 8.30 pg 8.30 pg 10.00 pg 10.00 pg 10.30 pg 10.30 pg 12.30 tghr 12.30 tghr 2.30 ptg 2.30 ptg 5.00 ptg 5.00 ptg 8.30 mlm 8.30 mlm 10.30 mlm 10.30 mlm 11.00 mlm Jadual 2 (a) : Tentatif Bengkel TOT bagi JU (Asas Kelestarian Siri 1) MASA / TARIKH HARI (1) 30/10/17 (ISNIN) PERJALANAN 3.00 3.30 : Pendaftaran 3.30 4.00 : Melengkapkan soal selidik TH 4.00-4.30 Taklimat Housekeeping oleh KPM 4.30-6.00 Serahan Modul /Dokumen Berkaitan & Penelitian Modul 8.30 9.00 : Taklimat TH 9.00 10.00 : Taklimat Modul TH 10.00 10.30 : Taklimat Pelaksanaan Bengkel HARI (2) 31/10/17 (SELASA) 8.30 8.50: Penerangan Proses Reka Bentuk dan Rubrik 8.50 10.00: BENGKEL 1 Demonstrasi dan Hands on BENGKEL 2 Demonstrasi dan Hands on BENGKEL 3 Demonstrasi dan Hands on serta Penyediaan Video dan Slaid BENGKEL 4 Pembentangan Video dan Pembentangan Slaid oleh Peserta HARI (3) 01/11/17 (RABU) BENGKEL 5 Pembentangan Video dan Pembentangan Slaid oleh Peserta Laporan & Pemantauan Rumusan oleh KPM Penyerahan Sijil PERJALANAN PULANG
Sarapan Pagi Minum Pagi Makan Tengah Hari CHECK-IN Minum Petang & Makan Malam Minum Malam 7.00 pg 8.30 pg 8.30 pg 10.00 pg 10.00 pg 10.30 pg 10.30 pg 12.30 tghr 12.30 tghr 2.30 ptg 2.30 ptg 5.00 ptg 5.00 ptg 8.30 mlm 8.30 mlm 10.30 mlm 10.30 mlm 11.00 mlm Jadual 2 (b) : Tentatif Bengkel TOT bagi JU (Asas Kelestarian Siri 2) MASA / TARIKH HARI (1) 01/11/17 (RABU) PERJALANAN 3.00 3.30 : Pendaftaran 3.30 4.00 : Melengkapkan soal selidik TH 4.00-4.30 Taklimat Housekeeping 4.30-6.00 Serahan Modul /Dokumen Berkaitan & Penelitian Modul 8.30 9.00 : Taklimat TH 9.00 10.00 : Taklimat Modul TH 10.00 10.30 : Taklimat Pelaksanaan Bengkel HARI (2) 02/11/17 (KHAMIS) 8.30 8.50: Penerangan Proses Reka Bentuk dan Rubrik 8.50 10.00: BENGKEL 1 Demonstrasi dan Hands on BENGKEL 2 Demonstrasi dan Hands on BENGKEL 3 Demonstrasi dan Hands on serta Penyediaan Video dan Slaid BENGKEL 4 Pembentangan Video dan Pembentangan Slaid oleh Peserta HARI (3) 03/11/17 (JUMAAT) BENGKEL 5 Pembentangan Video dan Pembentangan Slaid oleh Peserta Laporan & Pemantauan Rumusan Penyerahan Sijil PERJALANAN PULANG
1.2 ARAHAN SEMASA BENGKEL 1.2.1 Pelaksanaan Aktiviti Setiap aktiviti akan dijalankan oleh dua kumpulan pada masa yang sama. Penulis akan memberikan penerangan dan membuat demonstrasi aktiviti terlebih dahulu kepada kumpulankumpulan yang terlibat sebelum para JU menjalankan aktiviti tersebut secara hands on. Sila rujuk contoh jadual pembahagian kumpulan berdasarkan aktiviti.
PETUNJUK SIRI 1 Penulis bertanggungjawab Fasilitator Aktiviti Dr Segar A/L Raja Manickam Cik Una 1 Kereta Eko Pn Latifah Abdul Aziz Cik Hanim 2 Kipas Angin Eko Dr Segar A/L Raja Manickam En Paunggin @ Justin Ransoi Cik Niwa En Rodzi 3 Pendingin Hawa Lestari 4 Baja Kompos Lestari Pn Yasmin Azmi En Syafiq 5 Hidroelektrik TH Pn Yasmin Azmi Cik Maznah 6 Kincir Angin TH Dr Khairul Azhar Mat Daud En Raffi 7 Sistem Pengangkat Hijau Kumpulan yang terlibat 1A 1B 2A 2B 3A 3B 4A 4B 5A 5B 6A 6B 7A 7B
Susun atur meja setiap kumpulan JU berdasarkan aktiviti CETREE / KPM 6A 6B 5A 5B 1A 3A 4A 2A 7A 1B 3B 4B 2B 7B PETUNJUK SIRI 1 1A,1B Nombor berdasarkan aktiviti. Contoh: Kumpulan 1A kumpulan pertama yang menjalankan Aktiviti 1 (Kereta Eko).
PETUNJUK SIRI 2 Penulis bertanggungjawab Fasilitator Aktiviti Dr Segar A/L Raja Manickam Cik Una 1 Kereta Eko Pn Latifah Abdul Aziz Cik Hanim 2 Kipas Angin Eko Dr Segar A/L Raja Manickam En Paunggin @ Justin Ransoi Cik Niwa En Rodzi 3 Pendingin Hawa Lestari 4 Baja Kompos Lestari Dr Khairul Azhar Mat Daud En Syafiq 5 Hidroelektrik TH Pn Latifah Abdul Aziz Cik Maznah 6 Kincir Angin TH Dr Khairul Azhar Mat Daud En Raffi 7 Sistem Pengangkat Hijau Kumpulan yang terlibat 1A 1B 2A 2B 3A 3B 4A 4B 5A 5B 6A 6B 7A 7B
Susun atur meja setiap kumpulan JU berdasarkan aktiviti PENULIS @ CETREE 7B 7A 5B 5A JPN 3A 3B 2A 6A 1A 1B 4A 2B 6B PETUNJUK SIRI 2 1A,1B Nombor berdasarkan aktiviti. Contoh: Kumpulan 1A kumpulan pertama yang menjalankan Aktiviti 1 (Kereta Eko).
Contoh: Dr Segar : Aktiviti 1 - Kereta Eko Dr Segar akan membuat demonstrasi Aktiviti 1 (Kereta Eko) dan diperhatikan oleh dua kumpulan yang perlu menjalankan aktiviti tersebut (iaitu Kumpulan 1A dan 1B). 2 kumpulan yang akan menjalankan Aktiviti 3 (Pendingin Hawa Lestari) perlu turut serta melihat demonstrasi Aktiviti 1 oleh Dr Segar (Kumpulan 3A dan 3B). Setelah penerangan untuk Aktiviti 1 selesai, kumpulan 1A dan 1B akan menjalankan sesi hands on Aktiviti Kereta Eko. Kumpulan 3A dan 3B pula akan mengikuti sesi demonstrasi Aktiviti 3 (Pendingin Hawa Lestari) oleh Dr Segar dan kemudiannya menjalankan sesi hands on untuk Aktiviti Pendingin Hawa Lestari. Nota: Cara di atas juga diaplikasikan untuk aktiviti-aktiviti yang dikendalikan oleh Puan Yasmin (Hidroelektrik TH dan Kincir Angin TH).
1.2 ARAHAN SEMASA BENGKEL 1.2.2 Pembentangan Video dan Slaid Setelah selesai aktiviti hands on, para JU perlu membuat pembentangan hasil aktiviti yang telah dijalankan dalam bentuk video dan slaid PowerPoint. Video: Para JU dikehendaki menjalankan aktiviti hands on dan membuat rakaman video aktiviti menggunakan telefon pintar YES yang dibekalkan oleh KPM. Slaid PowerPoint: antara 3-5 slaid yang mengandungi kesimpulan aktiviti yang telah dijalankan. Masa pembentangan: 10-15 minit setiap kumpulan (termasuk soal jawab). Bahan-bahan pembentangan (video dan slaid) perlu diserahkan kepada pihak CETREE di akhir bengkel dalam bentuk softcopy. Pihak CETREE akan memuat naik (upload) bahan-bahan tersebut ke laman sesawang CETREE untuk dijadikan bahan rujukan.
BAHAGIAN 2 Peranan JU di Sekolah Selepas Bengkel TOT
JU yang telah mengikuti Bengkel TOT disarankan untuk menyebarkan ilmu TH melalui modul TH yang dibekalkan. Antara peranan JU di sekolah masing-masing adalah seperti berikut: Melengkapkan borang-borang yang akan diserahkan semasa bengkel TOT. Senarai borang adalah seperti yang dinyatakan (Lampiran A). Menyampaikan maklumat pelaksanaan dan hasil Bengkel TOT yang dihadiri kepada pengetua Menubuhkan Jawatankuasa Teknologi Hijau (TH) di sekolah Melakukan In-house Training kepada guru-guru lain yang mengajar mata pelajaran berkaitan Melaksanakan aktiviti TH yang bersesuaian dalam PdP mata pelajaran berkenaan atau dalam aktiviti kokurikulum yang berkaitan Penyediaan laporan berkenaan status pelaksanaan penyebaran ilmu TH di sekolah
LAMPIRAN A Pada sesi akhir Bengkel TOT, para JU dikehendaki untuk mengisi beberapa borang. Borang-borang tersebut adalah seperti terkandung dalam dokumen yang berkenaan: A. DOKUMEN PENERIMAAN MODUL TH i. Borang A (Salinan JU) ii. Borang B (Salinan CETREE) B. DOKUMEN AKUAN PENERIMAAN MODUL TH i. Borang C Perlu dilengkapkan oleh JU Perlu disahkan oleh pengetua sebelum dikembalikan kepada pihak CETREE dengan menggunakan sampul beralamat dan setem yang dibekalkan C. SURAT PEMBERITAHUAN KEPADA PENGETUA i. Surat Pemberitahuan Penyerahan Modul Teknologi Hijau Sekolah Menengah Diserahkan kepada JU Alamat Pengetua perlu diisi oleh JU
BAHAGIAN 3 Laporan dan Pemantauan (Pengesanan)
Berikut adalah perincian bagi proses penghantaran laporan serta pemantauan yang akan dilakukan oleh pihak CETREE bersama-sama pihak JPN: PELAKSANAAN PENYEBARAN ILMU TH LAPORAN Penyebaran ilmu menggunakan modul TH boleh dilakukan selepas Bengkel TOT dijalankan Tempoh yang akan diambil kira bagi proses pemantauan adalah selepas 10-12 bulan bengkel dijalankan Setiap sekolah menengah yang terlibat disarankan untuk melakukan aktiviti berpandukan modul TH yang dibekalkan Setiap sekolah yang terlibat disarankan menyediakan laporan Penghantaran laporan bagi setiap sekolah yang terlibat kepada pihak CETREE adalah dalam tempoh setahun selepas Bengkel TOT Semua mata pelajaran terlibat yang menggunakan Modul TH dalam sesi PdP atau aktiviti kokurikulum perlu digabungkan dalam satu laporan Format laporan (Lampiran B) serta rubrik penilaian (Lampiran C) telah disediakan sebagai rujukan (Buku Panduan Pelaksanan bengkel TOT bagi penyebaran Modul Teknologi Hijau Sekolah Menengah) Laporan perlu dihantar kepada pihak CETREE dalam bentuk softcopy melalui: i E-mel pada admin CETREE (admin@cetree.edu.my); atau ii - Burn dalam CD dan poskan ke alamat CETREE PEMANTAUAN Pemantauan akan dilaksanakan oleh pihak CETREE dan JPN berpandukan laporan yang dihantar oleh pihak sekolah Pihak CETREE akan memberikan sijil penganugerahan kepada sekolah yang menunjukkan prestasi cemerlang dalam pelaksanaan ilmu TH di sekolah Keberkesanan dan kejayaan pelaksanaan penyebaran ilmu TH akan disemak dari segi bilangan aktiviti yang berjaya dilaksanakan
1. MUKA HADAPAN Logo Sekolah, Tajuk Laporan, Nama dan Alamat Sekolah LAMPIRAN B FORMAT LAPORAN PELAKSANAAN PENYEBARAN ILMU TH MELALUI MODUL TH 2. ISI KANDUNGAN Kandungan dan muka surat yang terdapat dalam laporan termasuk senarai aktiviti yang dijalankan 3. PENGENALAN Penerangan berkenaan pelaksanaan penyebaran ilmu TH di sekolah berdasarkan modul yang dibekalkan 4. PENGISIAN SETIAP AKTIVITI YANG TELAH DIJALANKAN MENGIKUT MATA PELAJARAN Bahagian ini perlu dilengkapkan oleh setiap guru mata pelajaran yang menjalankan aktiviti berpandukan modul TH: i. TAJUK AKTIVITI Namakan tajuk aktiviti yang telah dilaksanakan ii. LATAR BELAKANG Tarikh, masa dan lokasi aktiviti dijalankan, penglibatan murid, tujuan aktiviti, cara pengendalian aktiviti, tempoh masa iii. PENCAPAIAN AKTIVITI Hasil pembelajaran yang dicapai daripada pelaksanaan aktiviti
LAMPIRAN B Sambungan.FORMAT LAPORAN PELAKSANAAN PENYEBARAN ILMU TH MELALUI MODUL TH 4. PENGISIAN SETIAP AKTIVITI YANG TELAH DIJALANKAN MENGIKUT MATA PELAJARAN Bahagian ini perlu dilengkapkan oleh setiap guru mata pelajaran yang menjalankan aktiviti berpandukan modul TH: iv. KEMAJUAN Kemajuan dan respon murid terhadap aktiviti yang dijalankan v. CADANGAN Huraian cadangan bagi penambahbaikan aktiviti vi. GAMBAR / VIDEO AKTIVITI (LAMPIRAN) Lampiran bukti pelaksanaan aktiviti dengan gambar/video bagi aktiviti yang dijalankan vii. RUMUSAN a. Rumusan aktiviti yang dijalankan b. Pengesahan dan maklumat guru yang menjalankan aktiviti 5. KESIMPULAN Kesimpulan bagi keseluruhan pelaksanaan penyebaran ilmu TH menggunakan semua modul yang dibekalkan 6. PENGESAHAN Pengesahan pengetua sebagai makluman beliau dalam pelaksanaan penyebaran ilmu TH dalam warga sekolah
LAMPIRAN C
Sekian, Terima Kasih.