PENGARUH PENAMBAHAN LARUTAN MgCl 2 PADA SINTESIS KALSIUM KARBONAT PRESIPITAT BERBAHAN DASAR BATU KAPUR DENGAN METODE KARBONASI

dokumen-dokumen yang mirip
Pengaruh Penambahan Larutan MgCl 2 pada Sintesis Kalsium Karbonat Presipitat Berbahan Dasar Batu Kapur dengan Metode Karbonasi

SINTESIS DAN KARAKTERISASI KALSIUM FERIT MENGGUKAN PASIR BESI DAN BATU KAPUR

dengan panjang a. Ukuran kristal dapat ditentukan dengan menggunakan Persamaan Debye Scherrer. Dilanjutkan dengan sintering pada suhu

ANALISIS MORFOLOGI DAN FASA PRECIPITATED CALCIUM CARBONATE (PCC) DARI MATERIAL ALAM DOLOMIT

Pengaruh Temperatur dan Laju Aliran Gas CO 2 pada Sintesis Kalsium Karbonat Presipitat dengan Metode Bubbling

SINTESA PRECIPITATED CALCIUM CARBONATE (PCC) DARI KULIT KERANG DARAH (Anadara granosa) DENGAN VARIASI KONSENTRASI ASAM DAN RASIO CaO/HNO 3

SINTESA PRECIPITATED CALCIUM CARBONATE( PCC ) DARI CANGKANG KERANG DARAH (Anadara granosa) DENGAN VARIASI JENIS ASAM DAN WAKTU KARBONASI ABSTACT

HASIL DAN PEMBAHASAN. didalamnya dilakukan karakterisasi XRD. 20%, 30%, 40%, dan 50%. Kemudian larutan yang dihasilkan diendapkan

PASI NA R SI NO L SI IK LI A KA

PEMBENTUKAN PRECIPITATED CALCIUM CARBONATE (PCC) DENGAN PENAMBAHAN HNO 3 DALAM PROSES SLAKING PADA METODA KARBONASI

3.5 Karakterisasi Sampel Hasil Sintesis

SINTESIS SERBUK MgTiO 3 DENGAN ADITIF Ca DARI BATU KAPUR ALAM DENGAN METODE PENCAMPURAN LARUTAN

II. DESKRIPSI PROSES. Precipitated Calcium Carbonate (PCC) dapat dihasilkan melalui beberapa

SINTESA PRECIPITATED CALCIUM CARBONATE (PCC) DARI CANGKANG KERANG DARAH (Anadara granosa) DENGAN VARIASI SUHU KALSINASI DAN VARIASI RASIO CaO/HNO 3

II. DESKRIPSI PROSES. Precipitated Calcium Carbonate (PCC) dapat dihasilkan melalui beberapa proses

PENGARUH KONSENTRASI NaOH DAN Na 2 CO 3 PADA SINTESIS KATALIS CaOMgO DARI SERBUK KAPUR DAN AKTIVITASNYA PADA TRANSESTERIFIKASI MINYAK KEMIRI SUNAN

PENGARUH KONSENTRSI CaCO 3 TERHADAP SIFAT KOROSI BAJA ST.37 DENGAN COATING PANi (HCl) CaCO 3

Pengaruh Temperatur dan Laju Aliran Gas CO 2 pada Sintesis Kalsium Karbonat Presipitat dengan Metode Bubbling

III. METODE PENELITIAN. Penelitian ini dilakukan pada bulan Februari - Mei 2015 di Laboratorium Kimia

Uji Kekerasan Sintesis Sintesis BCP HASIL DAN PEMBAHASAN Preparasi Bahan Dasar

IDENTIFIKASI KEMURNIAN BATU KAPUR TUBAN DENGAN ANALISIS RIETVELD DATA DIFRAKSI SINAR-X

METODOLOGI PENELITIAN

BAB III EKSPERIMEN. 1. Bahan dan Alat

Fabrikasi Komposit PANi/CaCO 3 berbasis Material Alam sebagai Pelapis Anti Korosi

Sintesis Nanopartikel ZnO dengan Metode Kopresipitasi

PENGARUH TEMPERATUR KALSINASI PADA PEMBENTUKAN LITHIUM IRON PHOSPHATE (LFP) DENGAN METODE SOLID STATE

PEMBUATAN PRECIPITATED CALCIUM CARBONATE (PCC) DARI BATU KAPUR DENGAN METODA KAUSTIK SODA

BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN. Karakterisasi mikroskopik yang pertama dilakukan adalah analisis

III. METODOLOGI PENELITIAN. Penelitian ini dilakukan di Laboratorium Kimia Anorganik Fakultas Matematika

Tabel 3.1 Efisiensi proses kalsinasi cangkang telur ayam pada suhu 1000 o C selama 5 jam Massa cangkang telur ayam. Sesudah kalsinasi (g)

SINTESIS SERBUK MgTiO 3 DENGAN METODE PENCAMPURAN DAN PENGGILINGAN SERBUK. Abstrak

SINTESIS DAN KARAKTERISASI SIFAT MAGNETIK BARIUM M-HEKSAFERRIT DENGAN DOPING ION Zn PADA VARIASI TEMPERATUR RENDAH

Oleh : Yanis Febri Lufiana NRP :

Bab 3 Metodologi Penelitian

KUMPULAN SOAL-SOAL KIMIA LAJU REAKSI

III. METODE PENELITIAN. Penelitian ini telah dilaksanakan pada bulan Februari sampai Juni 2013 di

III. METODOLOGI PENELITIAN. Penelitian ini dilakukan pada bulan Mei-Juli 2013 di Laboratorium Kimia

HASIL DAN PEMBAHASAN. dengan menggunakan kamera yang dihubungkan dengan komputer.

KUMPULAN SOAL-SOAL KIMIA LAJU REAKSI

III. METODOLOGI PENELITIAN. Penelitian ini dilaksanakan pada bulan Februari 2013 sampai dengan Juni 2013 di

SOAL LAJU REAKSI. Mol CaCO 3 = = 0.25 mol = 25. m Mr

III. METODOLOGI PENELITIAN. Penelitian ini dilakukan di Laboratorium Kimia Anorganik Fakultas Matematika dan

BAB III METODE PENELITIAN

MATERI DAN PERUBAHANNYA. Kimia Kesehatan Kelas X semester 1

BAB I PENDAHULUAN. I.1. Latar Belakang

III. METODOLOGI PENELITIAN. Penelitian ini telah dilakukan di Laboratorium Kimia Anorganik/Fisik Fakultas

Konversi Kulit Kerang Darah (Anadara granosa) Menjadi Serbuk Hidroksiapatit

Deskripsi. SINTESIS SENYAWA Mg/Al HYDROTALCITE-LIKE DARI BRINE WATER UNTUK ADSORPSI LIMBAH CAIR

BAB III METODE PENELITIAN. Metode penelitian yang dilakukan adalah metode eksperimen yang dilakukan di

UJI KEMURNIAN KOMPOSISI BATU KAPUR TUBAN DENGAN ANALISIS RIETVELD DATA DIFRAKSI SINAR-X

Sintesis dan Karakterisasi Kalsium Ferit Menggunakan Pasir Besi dan Batu Kapur

LOGO. STUDI EKSPANSI TERMAL KERAMIK PADAT Al 2(1-x) Mg x Ti 1+x O 5 PRESENTASI TESIS. Djunaidi Dwi Pudji Abdullah NRP

II. DESKRIPSI PROSES. Pembuatan kalsium klorida dihidrat dapat dilakukan dengan beberapa macam proses:

BAB III METODOLOGI PENELITIAN

SINTESIS SERBUK BARIUM HEKSAFERIT DENGAN METODE KOPRESIPITASI

SINTESIS (Ca, Mg) CO3-Al KERAMIK MATRIKS KOMPOSIT DENGAN TEKNIK INFILTRASI REAKTIF TANPA TEKANAN DAN KARAKTERISASINYA

BAB III METODE PENELITIAN

HASIL DAN PEMBAHASAN

PROSES PELARUTAN BIJIH DOLOMIT DALAM LARUTAN ASAM KLORIDA

SINTESIS TITANIUM DIOKSIDA MENGGUNAKAN METODE LOGAM-TERLARUT ASAM

DAFTAR ISI DAFTAR GAMBAR DAFTAR TABEL DAFTAR ISTILAH DAFTAR SINGKATAN DAN LAMBANG BAB I

PENGARUH PERLAKUAN PANAS PADA ANODA KORBAN ALUMINIUM GALVALUM III TERHADAP LAJU KOROSI PELAT BAJA KARBON ASTM A380 GRADE C

BAB 3 METODOLOGI PENELITIAN

III. METODOLOGI PENELITIAN. Penelitian ini dilaksanakan pada bulan Mei Agustus 2014 di Laboratorium

BAB III METODOLOGI PENELITIAN. Lokasi penelitian dilakukan di Laboratorium Fisika Material, Jurusan

HASIL DAN PEMBAHASAN

4. HASIL DAN PEMBAHASAN

BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN

2 SINTESIS DAN KARAKTERISASI NANOSTRUKTUR ZnO

BAB III METODOLOGI PENELITIAN. Mulai. Persiapan alat dan bahan. Meshing AAS. Kalsinasi + AAS. Pembuatan spesimen

BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN Hasil Pengujian Densitas Abu Vulkanik Milling 2 jam. Sampel Milling 2 Jam. Suhu C

SINTESIS DAN KARAKTERISASI XRD MULTIFERROIK BiFeO 3 DIDOPING Pb

Pemanfaatan Bentonit Dan Karbon Sebagai Support Katalis NiO-MgO Pada Hidrogenasi Gliserol

Bab III Metodologi Penelitian

Karakterisasi Bentuk Partikel SiC yang Dilapisi dengan MgAl 2 O 4 Berdasarkan Variabel Konsentrasi Ion Logam

III. METODOLOGI PENELITIAN. Penelitian ini dilaksanakan dari bulan Januari 2013, dilaksanakan di

BAB III METODOLOGI PENELITIAN. Metode penelitian yang digunakan pada penelitian ini adalah

: Komposisi impurities air permukaan cenderung tidak konstan

BAB 1 PENDAHULUAN Latar Belakang

I. PENDAHULUAN. oleh H.K Onnes pada tahun 1911 dengan mendinginkan merkuri (Hg) menggunakan helium cair pada temperatur 4,2 K (Darminto dkk, 1999).

BAB III METODOLOGI PENELITIAN. Metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah dengan metode eksperimen.

Rekristalisasi Garam Rakyat Untuk Meningkatkan Kualitas

I. PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang. Ketika mendengar kata keramik, umumnya orang menghubungkannya dengan

4 Hasil dan Pembahasan

STUDI KUALITAS DIAMONIUM HIDROGEN FOSFAT DALAM FABRIKASI DAN KARAKTERISASI XRD HIDROKSIAPATIT DARI GIPSUM ALAM KULON PROGO

4. HASIL DAN PEMBAHASAN

LEMBAR AKTIVITAS SISWA ( LAS )

BAB I PENDAHULUAN. Universitas Sumatera Utara

Gambar 3.1 Diagram alir penelitian

BAB III METODOLOGI PENELITIAN

BAB III. METODE PENELITIAN

BAB 1 PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang

III. METODE PENELITIAN. Penelitian ini dilakukan di Laboratorium Kimia Anorganik Fisik Universitas

SNTMUT ISBN:

Bab IV. Hasil dan Pembahasan

BAB IV HASIL YANG DICAPAI DAN MANFAAT BAGI MITRA

Bab IV Hasil dan Pembahasan

BAB III METODOLOGI PENELITIAN. Penelitian yang dilakukan di Kelompok Bidang Bahan Dasar PTNBR-

Penentuan Komposisi Serta Suhu Kalsinasi Optimum CaO Dari Batu Kapur Kecamatan Banawa

Transkripsi:

PENGARUH PENAMBAHAN LARUTAN MgCl 2 PADA SINTESIS KALSIUM KARBONAT PRESIPITAT BERBAHAN DASAR BATU KAPUR DENGAN METODE KARBONASI Nurul Fitria Apriliani 1108 100 026 Jurusan Fisika Fakultas Matematika dan Ilmu Pengetahuan Alam Institut Teknologi Sepuluh Nopember Surabaya,Indonesia Email: phit_terya@physics.its.ac.id

PENDAHULUAN

::LATAR BELAKANG:: Serbuk Kalsium Karbonat(CaCO 3 ) Industri kertas,plastik,tinta,cat,pipa polimer,bumpers&dashboard mobil Industri kosmetik,farmasi,suplemen nutrisi Polimorf,morfologi,distribusi partikel dll Mg Ca Kalsium Karbonat Presipitat(PCC)

Compound Conc Unit Ca 97.71 % Fe 0.21 % Y 0.41 % In 1.7 % Apriliani,dkk(2010)

::TUJUAN:: 1. Mengetahui sintesis kalsium karbonat presipitat dari material alam batu kapur melalui metode karbonasi dengan penambahan larutan MgCl 2. 2. Mengetahui pengaruh penambahan larutan MgCl 2 dengan variasi massa Mg terhadap fasa yang terbentuk, morfologi, dan ukuran kristal dalam sintesis kalsium karbonat presipitat

Tinjauan pustaka

::Kalsium Karbonat Presipitat:: Kalsium karbonat presipitat atau PCC(Precipitated Calcium Carbonate) adalah kalsium karbonat yang halus,dimurnikan,dan hasil sintesis. Grand Calcium Carbonate(GCC) adalah serbuk kalsium Karbonat(CaCO 3 ) yang dibentuk dengan proses mekanik seperti ditumbuk atau di milling. Beberapa keunggulan PCC dibandingkan dengan GCC: Bentuk,ukuran kristal,maupun distribusi ukuran partikel dapat dikendalikan Mempunyai daya serap minyak yang tinggi Mempunyai kekuatan lentur yang tinggi (Park et al.2008)

::MORFOLOGI:: Faktor yang mempengaruhi: Temperatur ph larutan Durasi sintesis Laju aliran gas CO 2 Konsentrasi larutan (Han(2006),Montez(2007),Kedra(2009))

::MORFOLOGI:: Bersifat paling stabil dibandingkan vaterit dan aragonit hampir terbentuk pada semua perlakuan sintesis laju karbonasi tinggi Bersifat metastabil Terbentuk pada suhu sekitar 35 0 C dengan Laju karbonasi tinggi Terbentuk mulai 55 0 dan optimum pada suhu 87 0 C dan Laju aliran yang sangat rendah (riyanto,2011)

::STRUKTUR KRISTAL:: Kalsit (Trigonal) parameter kisi a= b= 4,990A 0, c =17,061A 0,α=β=90 0 dan ɣ=120 0 Vaterit (Hexagonal) parameter kisi a=b=4,130 Å, c=8,490 Å, α=β=90 o, γ=120 o Aragonit (Orthorombic) parameter kisi a= 5,379Å, b= 4,961Å, c=7,97å, α=β=γ=90 o.

(Ca,Mg) CO 3 Mg Mg-Calcite Parameter kisi a=b=4.805 c=16.002 α=β=90 o, γ=120 o (The American Mineralogist Crystal Structure Database & CrytalMaker Software,ltd)

::Metode Karbonasi:: Pada metode ini,batu kapur dikalsinasi pada suhu 900 0 C sehingga terbentuk CaO. CaO kemudian dilarutkan dalam air(proses slaking)membentuk Ca(OH) 2 selanjutnya dialiri gas CO 2 sampai ph mendekati netral membentuk endapan PCC. Reaksinya dapat ditulis sebagai berikut: Ca(OH) 2 +CO 2 CaCO 3 +H 2 O

METODOLOGI

::ALUR PENELITIAN:: Kalsinasi Batu kapur (900 C, 6 jam) CaO CaO + HCl CaCl 2 + Mg + HCl MgCl 2 (1,2, and 3 gram) Hot Plate Strirrer (30 menit, 500 rpm) pengeringan( 80 C,24 jam) Penyaringan dengan kertas saring Karbonasi(3 SCFH) sambil ditetesi NH 4 OH sampai ph=7 karakterisasi

::Karakterisasi :: XRD (X-Ray Diffraction) SEM(Scanning Electron Microscopy) Optical Microscopy

HASIL PENELITIAN

Pengaruh massa Mg terhadap lama karbonasi Massa Mg Tanpa MgCl 2 Lama waktu karbonasi 3 menit 46 detik 1 gram Mg 4 menit 22 detik 2 gram Mg 5 menit 45 detik 3 gram Mg 6 menit 56 detik

HASIL PENGUJIAN XRD(X-Ray Diffraction)

HASIL PENGUJIAN XRD(X-Ray Diffraction) Pergeseran 2Theta Intensitas gr 29.4 5730 0 29.56 2767 1 29.68 1866 2 29.68 1260 3 (a) (b) (c) (d)

Fraksi volume & ukuran kristal fase yang terbentuk Fase Variasi Tanpa Mg 1 gram Mg 2 gram Mg 3 gram Mg Fraksi Volume (%) CaCO 3 (Ca,Mg)CO 3 MgCO 3 Ukuran Fraksi Ukuran Fraksi Kristal Volume Kristal Volume (μm) (%) (μm) (%) Ukuran Kristal (μm) 100 0,19 - - - - 16,6 0,09 80,6 0,15 2.4 0,06 - - 99,4 0,06 0,06 0,81 - - 100 0,05 - -

Pengamatan dengan mikroskop optik Tanpa Mg 1 gram Mg 2 gram Mg 3 gram Mg

Pengamatan dengan SEM(Scanning Electron Microscopy) 1 gram Mg 3 gram Mg 2 gram Mg

KESIMPULAN Penambahan larutan MgCl 2 berpengaruh pada fasa yang terbentuk, morfologi, dan ukuran Kristal produk kalsium karbonat presipitat Waktu karbonasi yang diperlukan sampai kondisi ph netral akan semakin lama seiring dengan bertambahnya massa Mg yang ditambahkan. Sintesis tanpa penambahan MgCl 2 menghasilkan fasa tunggal yaitu kalsit dengan ukuran Kristal 0.19µm. Sintesis dengan penambahan MgCl 2 akan menghasilkan fase kalsit,kalsit magnesian, dan magnesium karbonat.semakin banyak massa Mg yang ditambahkan maka fase akan semakin mengarah ke kalsit magnesian.