Жасанды аралдар жарға жығуы мүмкін

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "Жасанды аралдар жарға жығуы мүмкін"

Transkripsi

1 202 (202) 13 қараша жұма 2009 жыл Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет ,69 226,53 5,26 22,08 1,49 Өз тілімізді өзгелерден үйренеміз бе? 10291, , ,66 77, ,8 Үш жылға бергісіз үш сағат 2-бет 5-бет Аядай залға 18 мың студент қалай сыйып отыр? Жасанды аралдар жарға жығуы мүмкін Қауіп! Экологиялық ұйым өкілдері Каспий қайраңындағы кен орнын игеру жұмыстарына мораторий жариялауды, мүмкін болса, тіпті ондағы жұмыстарды тоқтатуды сұрайды. Әсіресе, жасанды аралдар салу жөніндегі бастамалардың да жөнсіз екенін дәлелдеумен келеді. Олардың пайымынша, Каспий теңізіндегі жасанды аралдар су асты ағыстарына кедергі келтіріп, тіпті балықтардың да қырылуына әкеліп соғуы мүмкін. Аляскадағы осыған ұқсас жобаны жүзеге асыруда орын алған үлкен апаттың салдарын қалпына келтіру үшін миллиардтаған доллардың кеткенін мысал еткен атыраулықтар қоршаған ортаға әсер ету бағасының елдегі заңнамаларға сәйкес еместігін де алға тартады. Еліміздің 30 пайызы тұмауға шалдығуы мүмкін Қазақстанда тұмаумен халықтың 20 пайызы, ол өрши түскен жағдайда 30 пайызы ауруы мүмкін. Алайда еліміздің денсаулық сақтау саласы оның алдын алуға толықтай дайын және егер індет белең алса, барлық ведомстволар қандай шара қабылдау қажеттігін біледі. Бұл туралы журналистерге онлайнконференция барысында Республикалық санитарлық-эпидемиоло гиялық стансысының директоры Бауыржан Байсеркин мәлімдеді. Нұрмұхаммед Мамырбеков РСЭС директорының сөзіне қарағанда, бір қуанарлығы, елімізде тұ мауды жұқтырғандар саны ба қылау деңгейіне де жеткен жоқ. Сондықтан қазір тек сауықтыру шаралары қолға алынуда. «Ең алдымен тұрғындар жеке бастың тазалығына назар аударуы қажет. Сонымен бірге сауықтыру шарасы үшін мұ рын дарының айналасына оксолин майын жағып, иммунитетті артты ратын пре параттар қолданғаны жөн», дейді Б.Байсеркин. Дү ние жүзілік денсаулық сақтау ұйымы тұмаудан, соның ішінде A/H1N1 тұ мауынан емделу үшін «Реленза» және «Тамифлю» препараттарын қол дануға Каспий теңізіндегі өнеркәсіптік бұр ғылау жұмыстарына қатысты берілген «Қор шаған ортаға әсер ету бағамы» жобасы бойынша ұсыныстарымызды енгіздік. Онда қауіпсіз басқару жағы кемшін, жоқтың қасы. Газды жер асты қабатына кері айдау жағы қарас тырылмаған. Күкірт затымен не істеу керектігі де жобада айтылмаған. Оның үстіне Каспий қайраңына жасанды аралдар жасау керектігі сөз болуда. Мұның солтүстік-шы ғыс Каспий бөлігінің гидродинамикасына қаншалықты әсер ететіні мүлдем зерде ленбеген. Егер теңіз қойнауының гидро ди на микасы ауытқитын болса, ондағы тіршілік иелеріне, соның ішінде бекіре тұқымдастарға да кері әсерін тигізуі мүмкін. Өйткені бекіре тұқымдастар да бірқатар балық түрлері се кілді ағынға қарсы жүзеді, дейді «Глобус» экологиялық-құ қықтық бастамалар орталы ғы» қоғамдық бір лестігі нің төрайымы Гали на Чернова. Жалғасы 3-бетте кеңес береді. Осы жай лы айта келіп Б.Байсеркин барлық емдеу препаратын тек дәрігердің кеңесімен қолдану қажеттігін жеткізді. Қазір тұмау қоздырғышын жұқтырғандар ды анықтауға ар нал ған зертханалар еліміздің әр аймағында бар. Ал жұқтырған қоздырғыштың қай түрге жататыны республикалық санитарлық-эпи демиологиялық стансының рефе ренс-зертханасын да анықталады. Сондай-ақ санэпидемиолог A/H1N1 тұмауы туралы сөз қозғап кетті. «Бұл тұмау ты ныс жолдары, жүрек-қан тамырлары, эндо крин дік жүйесі ауыратын және аса толық адамдар үшін өте қауіпті. Тұмаудан қайтыс болатындардың дені осындай азаматтар және медициналық көмекке кеш жүгінетіндер», деді ол. ДАТ! Аян СҰЛТАНҒАЛИЕВ: Қазақстан мәдениетінің гүлденуі үшін әртістерімізді әлемге танытуымыз керек Қазақстанда қазақ тілінде айтылған сөздерді қазқалпында мәтінге айналдыра алатын компьютерлік бағдарлама тұңғыш рет жасап шығарылды. Жақында ақпараттық технологиялар нарығына жол тартқалы отырған технологияны құрастыру үшін үш жылға жуық уақыт жұмсалған. Әңгімені мәтінге айналдыра алатын бағдарлама жасалды Жетістік 6-бетте Ауызша айтылған сөздерді анықтап, оларды компью терде басуға арналған жобаны отандық иннова циялық компаниялардың бірінің мамандары жасап шы ғарған. «Компьютерлік бағдарламаны даярлау кезін де қазақ тілінің фонетикалық және грамматика лық ерекшеліктері ескерілді», дейді бағдарлама ав торы Ізет Тілешев. Мамандардың айтуынша, бүгін де Батыс елдерінде қолданысқа енгізілген дәл осын дай анықтау жүйелері ағылшын, испан және тағы басқа тілдердегі сөздермен жұмыс істеуге жара ға нымен, олар ды қазақ сөздеріне қолдануға келмейді. Себебі қазақ тілі өзге шет тілдерінен фонетикалық жа ғынан ғана емес, қосымша сөздердің көптігімен ерек шеле неді. Яғни мемлекеттік тілдің сөздік қоры өте бай. «Қазақ тілінде сөйлесең, жазады» деп ата латын тех нологияны құрастыру барысында лингвис тика, фо не тика, математика және дыбыстарды өңдеу мен бағ дар ламалау ма мандарынан құралған ғылыми-зерттеу то бы жұмыс істеген көрінеді. Қазақ сөздері мен дыбыс тарының арнайы базасына 60-тан астам диктордың 500 сағатқа созылатын сөз дері де енгізіл ген екен. «Анық тау технологиясын өндіріске енгізу ар қылы ком пь ю тер лік және тұр мыстық техникаларды, кө ліктер мен түрлі қызметтерді дыбыстық басқарудың жаңа мүмкіндіктері ашылмақ», дейді мамандар. Аудио-мұрағаттарды іздеуде қолдануға ыңғайлы бұл жоба мүмкіндігі шектеулі жандар үшін де таптырмас құрал болмақ. Ізет Тілешев, компьютерлік бағдарлама авторы: Жобаны жасау үшін түрлі жастағы адамдар дың дауыстарын жинадық. Оларға дайын мәтінді оқыту ар қылы әр дыбыстың статистикалық коэффициенті жасалды. Яғни бұл технология қазақ әліпбиіндегі 42 әріпті ажыратып, содан сөздерді құрастырады. Бірақ ол үшін адам анық әрі қазақ тілінде таза сөйлеуі тиіс. Олай болмаған жағдайда компьютер дұрыс шықпаған сөздерді қате жазуы мүмкін. Алдағы уақытта осындай құралды пайдалана отырып, ауызша айтылған қазақ және орыс сөздерінің сөздігін жасап шығаруды жоспарлап отырмыз. Жансая Әбдібекова Баспасөз 2010 «Алаш айнасына» жазылу басталды Жеке және заңды тұлғалар үшін: индекс «Қазпошта» АҚ-тың барлық бөлімшелерінде жазылуға болады Ой-көкпар...дедiм-ай, ау! 7-бет Григорий Марченко, Ұлттық банк төрағасы: BNP Paribas өкілі «шілде айында мұнай баррелі 40 долларға дейін арзандайды» деген болатын. Қа не, сол баға? Әлгі «сарапшы» туыс тарын сағынып, өзін теледидардан көрсеткісі келген болуы керек. Осындай бес минуттық даңқ үшін небір шектен шыққан мәлімдеме жасаушылар бар. (11 қарашада баспасөз мәслихатында айтқан сөзінен) Оқушылардың заңсыз жұмысқа тартылуына тек мектеп директорлары ғана емес, жергілікті билік те кінәлі емес пе? Аягүл МИРАЗОВА, Ыбырай Алтынсарин атындағы 159 гимназияның директоры, Алматы қалалық мектеп директорлары кеңесінің төрайымы, Қазақстанның Еңбек Ері: иә Шын мәнінде бұл заңсыздыққа тек директор ғана кінәлі емес. Өйткені директор өз бетінше ештеңе істемейді. Жалпы, директор атаулы жоғарыдан нұсқау бері луімен ғана жұмыстар атқарады. Бес саусақтың бәрі бірдей емес, мүмкін, бір-екі директор мақтаның дер ке зінде жиналып бітуіне мүдделі бі реулердің танысы болып, заңсыздыққа барар. Бірақ 27 директордың бәрінің бірдей мұндай сорақы іске өз бетінше баруы мүмкін емес. Білім басқармасы тарапынан «оқушыларды егіс басына апарыңыз, мақта жинауға көмектессін» деген нұсқау болмаса, олар өз бетімен оқу шыларды мақта теруге апармайтыны айдан анық. Сондықтан бұл жерде мектеп директорлары емес, нұсқау берушілер кінәлі. Оңтүстік Қазақстан облысының Мақтаарал ауданында балалар еңбегін пайдаланған 27 орта мектептің басшылары жауапқа тартылды. Осыған дейін облыстық прокуратураның жүргізген тексеруі барысында аудандағы оқушылардың 60 пайызының оқу процесі кезінде бірнеше күн білім ұясының босағасын аттамағаны анықталған еді. Олардың барлығы мектеп директорларының бұйрығымен мақта теруге жіберілген. Тіпті кейбір білім ұяларында ұстаздар заңсыз жұмыстан бас тартқан шәкірттерін соққыға жыққаны да расталған. Мәселен, мақта теруден бас тартқан 9-сынып оқушысы Жұман Махмұтты мектеп директорының орынбасары терім жұмыстарына қатыспағаны үшін ұрып-соққан. Сондай-ақ мақта терімі кезінде Мырзашөл өңірінің бірнеше шәкірті трактордың тіркемесінен құлап, ауыр жарақат алған. Ал тағы бір оқушы мақта алқабынан қайтып бара жатқан кезде көліктің астына түсіп мерт болған. Қазіргі таңда осы фактілерге орай алты мектеп директорына сөгіс жарияланса, 21 мектептің басшысына ескерту берілген. Тек қана мектеп директорлары жазаланған. Алайда болған іске тек қана мектеп директорлары кінәлі ме? Мектеп директорларының тікелей Білім басқармаларының нұсқауымен жұмыс істейтінін ескерсек, заңсыздықтардың орын алуына оңтүстікқазақстандық білім басқармаларының үлесі жоқ па? 3-бетте Жоқ Нұсқауды кім берсе де, ең алдымен, мектептегі баланың жауапкершілігі мектеп директорына тікелей байланысты. Мек теп директоры балаға тікелей жауапты болғаннан кейін мақта теріміне оқушыларды тар туға жол бермегені дұрыс еді. Тіпті оқушылардың жауапкершілігі өзінде болғаннан кейін оқу процесі кезінде оқу шылардың сабақтан қалмауын қадағалаудың орнына оларды мақта теріміне шықпағаны үшін ұрып-соғуға дейін барғанының өзі оның педагогке жат қылыққа барғанын көрсетеді. Рас, бұл жерде директорлар өз бетте рінше апармай, біреудің нұсқауымен де мақта теріміне балаларды апаруы мүмкін. Совет-Хан ҒАББАСОВ, педагогика ғылымының докторы:

2 2 Саяси бюро Сапар Бас хатшы Қазақстанға сеніммен қарайды Кеше Астанаға мүйізі қарағайдай Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының (ЕҚЫҰ) Бас хатшысы Марк Перрен де Бришамбо келді. Қысқа мерзімдік сапары аясында ол еліміздің бірқатар жоғары лауазым иелерімен кездесіп үлгерді. Бұл Марк Перрен де Бришамбоның осы ұйымның Бас хатшысы ретіндегі біздің елге соңғы сапары болса керек. Оны өзі де емеурінмен білдіріп қойды. Мансұр ХАМИТ (фото) Мемлекеттік хатшы, сыртқы істер министрі Қанат Саудабаевпен өткен кездесуден соң Бас хатшы журна листерге мынаны мәлім етті: «Менің бұл сапарым Қазақстанды ЕҚЫҰ-ға төраға лыққа дайындаудың соңғы кезеңі болып табылады». Бас хатшы жайнаған жаз айында да қонақжай қазақ арасына келіп қайтқан болатын. Меймандос қазақты қимайтын тәрізді... Сонымен қатар Марк Перрен де Бришамбо мырзаның айтуынша, 2010 жыл аталмыш ұйым үшін де өте қызу әрі асқан белсенділікті талап ететін шақ болайын деп тұр. Бас хатшы осы жауапты кезеңде төрағалық ететін Қазақстанға сеніммен қарайтынын да жасырған жоқ: «Келесі жылы көптеген дағдарыстағы мәселелердің шешімін таба алатынымызға және болуы мүмкін тоқыраулардың алдын орап үлгеретінімізге мен сенімдімін», деді ол. Қазіргі кезде ЕҚЫҰ-ға Грекияның төрағалық етіп отырғаны белгілі. Желтоқсан айында осы елдің астанасы Афиныда барлық мүше мемлекеттердің сыртқы істер министрлері бас қосып, Қазақстан төрағалығының басты ба ғыт тарын талқылайды екен. Бас хатшы Қазақстанның ЕҚЫҰ-ға мүше мем ле кеттердің саммитін өткізу туралы бас тамасына қатысты да ойын білдірді. «Осы басқосу аясында Қазақстанның 2010 жылы жоғары деңгейдегі жиын өткізу мәселесін ортаға салғысы келетінін білемін. Нақты шешім де сол талқылаудан кейін белгілі болады деп ойлаймын», деді ол. Бесбоғда АЛТАЙ Марапат «Алтын сапа» өз иелерін тапты Кеше бүтін әлем болып сапа күнін атап өтті. Әр қарашаның екінші бейсенбісі бүкіләлемдік сапа күні болып белгіленген. Қазақстан да өнім сапасын арттыруға ерекше ықыласты. Осы мақсатта Президент Нұрсұлтан Назарбаев арнайы «Алтын сапа» аталатын сыйлық тағайындаған еді. Биыл да сапа бойынша жетістікке жеткен кәсіпорындарға сыйлықты Елбасы өз қолымен табыс етті. Бүркіт Нұрасыл Мемлекет басшысының айтуынша, қазіргі кезең құр даурықпа, даңғазалықтың уақыты емес. Нақты іс пен сапаның уақыты. «Әлемді дүр сілкіндірген дағдарыс дауылынан тек бәсекеге қабілеттілер ғана аман-есен қалады. Дағдарыстан кейін өсіп өркендей алады. Сондықтан, Қазақстанның тауарлары заманауи талаптарға сай болуы керек», деді салтанатты шараны аша отырып. Елімізде «Алтын сапа» байқауы 2006 жылдан бері өткізіліп келеді. Елбасы осымен төртінші рет өткізіліп отырған «Ал тын сапа» байқауының биылдан бастап халық аралық талаптарға сай жоғары деңгейде ұйымдастырылып отырғанын атап өтті. «Сапа деген сөз бәсекеге қабілетті болу дегенді білдіреді. Ең озық сапалы өнеркәсіптер жүзден оза шауып, бәйге алады. Таяу уақытта дүниежүзілік сауда ұйымына кіргелі отырмыз. Оның жақсы жағы да, біз үшін қиын тиетін жағы да бар. Отандық кәсіпкерлерге олардың тауарларымен бәсекеге түсуіне тура келеді. Ал 2010 жылдың бірінші қаңтарынан бастап Кедендік одаққа кіреміз. Ресей, Бело руссия, Қазақстан болып. Ол кезде шекарада тың мүмкіндіктер ашылып, тауар айналымы күшейеді», деді Президент. Жалпы, Қазақстан кәсіпкерлерді барынша қолдап келе жатқан мемлекет. Оны салтанатты шарада Елбасының өзі де баса айты. «Кәсіпкерлік азаматтық қоғамның тірегі. Осы мақсатта мемлекет кәсіпкерлікті дамытуға барынша қолдау көрсетіп отыр. Бұл мәселе менің жеке бақылауымда», деген Н.Назарбаев елімізде кә сіпкерлікті тиісті деңгейде қолдау мақ- сатында мемлекет банктерге қаржы бөлінгенін айтты. Сондай-ақ Елбасы өз сөзінде рей дерлікке қатысты заң жобасын жасауды ұсынды. «Мен бұл мәселе туралы Жоғарғы сотқа тапсырма бердім. Рейдерліктің та мырына балта шабу керек. Кез келген жеке биз нес сұғанақтық пен тартып алу дан қауіп сіз болуы тиіс», деді Нұрсұл тан Әбішұлы. Президенттің «Алтын сапа» сыйлығы конкурстық негізде талапкер кәсіпорынның өнім сапасы немесе қызмет көрсету сапасы мен олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы жетістіктері, сондай-ақ менеджмент жүйелерін енгізгені үшін бе ріле ді. Биылғы «Алтын сапа» байқауына бар лығы 119 шағын және орта, ірі бизнес кә сіп орындары қатысуға өтініш білдірген. Со лардың ішінде жүзден жүйрік шыққан үш кә сіпорынға жоғары дәрежедегі «Алтын са па» сыйлығын Елбасы Нұрсұлтан Назар баев тың өзі табыс етті. Өндіріс бойынша үз дік кәсіпорын аталымын «Казхром» транс ұлттық компаниясы жеңіп алды. Ал халық тұтынатын тауарлар шығаратын үздік кәсіпорын аталымына «Меланж» тоқыма комбинаты лайық деп танылса, келесі «Ал тын сапаны» қызмет көр сету сапасы бо йын ша үздік көрсеткіші үшін «Даму» индуст ри ал ды-логистикалық орталығы жеңіп алды. «Алтын сапа» сыйлығын жеңіп алған мекемелер сапа эмблемасын екі жылға дейін жарнамалық мақсатта пайдалана алады. Мансұр ХАМИТ (фото) Сенат Үш жылға бергісіз үш сағат Кеше Сенатта алдағы үшжылдық бюджет жайындағы мәселе талқыланды. « жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» Заң жобасын өткенде ғана Мәжіліс мақұлдаған болатын. Енді Сенаттың сүзгісінен өтті. Жалпы, еліміздің ертеңіне ерекше серпін берер бюджет тақырыбы қос палатаның партасында қаралғанда, оған үкіметбасы Кәрім Мәсімов үнемі қатысып отырды. Бейсенбідегі жоғарғы палата отырысына да Премьер-министр өз Үкіметін бастап келді. Мұрат АЛМАСБЕКҰЛЫ Бұл жолғы отырыс Сенатқа да оңай тиген жоқ. 15 мәселенің мәніне үңіліп, заң жобаларының жай-жапсарын талқыға сал ды. Ал үшжылдық бюджет туралы құжат үлкен сыннан өтпек. Алдымен сөз алған Экономика және бюджетті жоспар лау министрі Бақыт Сұлтанов үшжылдық бюджет жайын терең таныстырды. Бұл заң жобасымен бірге «Қазақстан Респуб ликасының ұлттық қорынан жылдарға арналған кепілдендірілген трансферт туралы» заң жобасы да қаралды. Ол да төменгі палатаның таразысынан өткентұғын. Бірақ осы соңғы құжат бойынша депутаттар тарапынан кіргізілген өзгерістер болмағанын айта кетейік. Ұлттық қордан бюджетке берілетін кепілдендірілген транс ферт шамамен жыл сайын 1 трлн теңгені құрайды. Бұл қордың жыл аяғындағы активінің 33 пайызынан аспайтын болады. «Үшжылдық бюджет тақырыбы Сенат коми теттерінде талқыланған кезде аса маңызды мәселелер көтерілді», дейді Бақыт Сұлтанов. Ол негізінен денсаулық, білім беру, ауызсу, энергетика, көлік инфрақұрылымын дамытуға бағытталған. Сонымен қатар өңірлік проблемалар да көтерліген. Депутаттардан республикалық бюджеттің шығыс бөлігіне қатысты шамамен 160 түзету туралы ұсыныстар келіп түсіпті. Олардың жалпы сомасы 238 млрд теңгеден асады. «Депутаттардың барлық ұсынысын бір жылда қаржыландыру әрине мүмкін емесі белгілі» деген министр, жұмысшы топтарының отырыстарында негізгі өзекті мәселелер ғана айқындалғанын жеткізді. Ол үшін үшжылдық бюджеттен ақша қарастыру қажет. Сенаттың түзетуі бойынша бюджеттің қосымша шығыс тарының жалпы сомасы белгіленген. Ол бойынша, 2010 жылы 19,3, 2011 жылы 2,6, 2012 жылы 8,6 млрд теңге қаржы бөлінбек. Бұл қосымша қаражаттарды табу үшін басқа бағыттағы қаржылық қысқартулар болатыны мәлім. Мысалға, келер жылғы Үкіметтің резерві 19 млрд теңгеге, басқа да бюджеттік бағдарламаларды қар жыландыру ісін қайта нақтылау негізінде 300 млн теңге қысқартылып отырғанын айтады Б.Сұлтанов. Ал жылға қажет қосымша қаржылар осы кезеңдердегі жаңа бастамаларды қысқартуға мәжбүр етпек. Сонымен қатар жергілікті бюджеттен берілетін кері трансферттер бойынша есептер нақтыланады, және жекелеген инвестициялық жобаларды қаржы ландырылу да қайта қаралады. Осыншалық өзгерістер тудырып, бюджетке түзету енгізген Сенат депутаттарының көтерген мәселелері де өзіндік маңызға ие. Мәселен, 2010 жылғы сумен қамтамасыз ету жобаларына 5,3 млрд теңге, оның ішінде Ауыл шаруашылығы министрлігінің инвестициялық жобаларына сыртқы үкіметтік займ қаражаты пайдаланылады. Оған 2,3 млрд теңге жұмсалмақшы. Сонымен бірге, жан саны жыл сайын артып келе жатқан елорданы сумен жабдықтау жүйесі жобасына да 3 млрд теңгеден астам қаржы көзделген. Мектеп, бала бақша, жоғары оқу орындарындағы жатақханалардың құрылысын салуға жергілікті бюджеттерге берілетін нысаналы трансферттер, және республикалық бағдарламаларды қаржыландыру үшін берілетін сома 2,2 млрд теңгеге ұлғайтылады. Бұдан басқа да қоғам үшін, әлеумет үшін маңызды іс-шараларға қаржы бөліну назарда бар. Сенат депутаттары болса заң жобасын қолдайтындарын білдірді. Тек, бюд жеттен айлық алатын қызметкерлердің алдағы жылы қаңтардан бастап 25 пайызға өсірілуге тиісті жалақысы кейінге шегерілгені біраз сөзге арқау болды. Светлана Жалмағамбетова, Бақберген Досман бетов, Серік Аяғанов сынды сена торлар осы жайды әлі де қарастырса болар еді деген ойларын айтты. Қаржы нарығы күйлі екен Аталған қос заң жобасына байланысты Ұлттық банк төрағасының орынбасары Да нияр Ақышев ақша кредит саясаты бойынша баяндама жасады. Айырбас бағамы саясаты, инфляция, төлем балансы мен сыртқы борыш және қаржы тұрақтылығы секілді төрт бағыттан тұратын баян дамасында бас банкирдің орын басары жағымды хабарлар айтты. Мәселен, теңге девальвациясы төлем балансын жақ сартып, алтын валюта қорын сақтап қалуға септігі тиген. Қазан айының соңына дейін елдің халықаралық қоры 44,5 млрд АҚШ доллары болған. Оның ішіндегі Ұлттық банктің алтын валюта активтері 20,8 млрд доллар. «Қазір теңге бағамы тұрақты, жыл соңына дейін күрт өзгеріс болмайды», дейді Д.Ақышев. Оның сөзіне қарағанда девальвация инфляцияға да әсер еткен жоқ. Жекелеген тауарлардың бағасы өскенімен, онша бір үлкен көлемді құрай қойған жоқ. Биылғы он айдағы инфляцияға көз жіберсек, 5,1 пайыз. Бұл былтырғымен салыстырғанда әл деқайда озық көрсеткіш. Себебі өткен жылы ол 8,8 пайыз болыпты. Биылғы болжам бойынша, инфляция 8 пайыздан аспайды деп санайды Ұлттық банк төраға сының орынбасары. Алғыс арқалаған күн Биылғы жылғы Үкіметте атқарылған іс тер ауқымды болғаны анық. Осы барыста жақыннан қолдап, маңызды шешім дер қабылдауға жәрдем бергені үшін Премьер-министр Кәрім Мәсімов, депутаттар ға Үкімет атынан үлкен алғысын білдірді. «Осы жылдағы біздің алдымызда тұрған міндеттер орындалды деуге болады. Бұл туралы Елбасына әлі жеке баяндама жасалады, біз әлеуметтік түйткілдерге жол берген жоқпыз, экономикалық өсімнің әлі де жақсы болатынына сенеміз. Бюджет туралы заң алдағы міндеттерді орындауға серпін беретіні сөзсіз, сондықтан оған қол дау білдіргендеріңіз үшін сіздерге алғысымды білдіргім келеді», деді Үкімет жетекшісі Кәрім Мәсімов үш сағаттан аса созылған осы жиында. Өз кезегінде Сенат төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаев мырза да ілгері іс атқарғандары үшін Үкіметке разылығын білдіріп, рақметін айтты, алдағы істеріне табыс тіледі. Мансұр ХАМИТ (фото) жиын Есер дінге тоқтау бар Кеше Алматы қаласының әкімшілігінде «Деструктивті діни ағымдармен күресті жетілдіру» атты дөңгелек үстел болып өтті. Шараға осы саладағы құзырлы органдардың, ҰҚК-нің өкілдері, құқық қорғаушылар, ғылыми-сарапшылар және діни конфессия өкілдері келіп қатысты. Жиын қонақтары кертартпа діни ағымдармен күрес шараларының жаңа әдістері мен бағыттарын талқыға салды. «Хельсинки» комитетінің жетек шісі Нинель Фокина отырыс басындағыларды «діни бірлестіктерді кертартпа және деструктивті деп бөліп қарастыру қате түсінік» деп сендірумен болды. Оның ойынша, діни бірлестіктерді идеологиялық көзқарасы мен әлі жүзеге аспаған қатерлері үшін қуда лауға болмайды, тек заң бұзылып, Көрші қылмыстық оқиға тіркелген жағдайға ғана, оның өзінде жалпы бірлестік дең гейінде емес, сол оқиғаның аясында ғана қылмыстық іс қозғау керек. Әрине, бұл пікірмен ішкі саясатпен айналысушы мамандар келісе ал майды. «Әлі де кеңінен талқылауды қажет ететін бұл тақырып енді қаламызда жиі жүргізілетін болады. Алдағы уақытта сол саланы терең ұғынатын сарапшы мамандардың пікіріне көбірек құлақ түретін боламыз», дейді Алматы қаласының ішкі саясат басқармасының бастығы Әділ Несіпбаев. Сәкен КӨКЕНОВ Ресей Кавказ аймағына жауапты адам тағайындамақ Кеше Ресей президенті Дмитрий Медведев елдің Федералды Кеңесіне өзінің жыл сайынғы жолдауын арнады. Ресей Федерациясының тарихындағы 16-шы жолдау жұрт күтпеген мәлімдемелерге толы болды. «Отандық және ұлттық дәулеттіліктің келешегі өмір бойы өткен уақыттың жетістіктермен ғана анықталмайды» деп Ресейдің бұрынғы Кеңес заманындағы өнеркәсіп базасына иек артатынын сынаған Дмитрий Медведев өз елін жан-жақты модернизациялау арқылы әлемдегі аса ықпалды, өркениетті деңгейге жеткізу керектігін айтты. Медведев өз жолдауында ұлттың белсенділігін арттыру үшін Ресейдің уақыт ауқымын қазіргі 11-ден азайтуды ұсынды. Өйткені қазіргі 11 сағаттық белдеу ресейліктердің қалтасын қағатын көрінеді. Алдағы үш жылда зейнетақы 1,5 есе ұлғаятынын айтқан Медведев Ресейдегі 34 мың соғыс ардагері түгелдей тұрғын үймен қамтамасыз етілетінін мәлімдеді. Халқы азайып бара жатқан Ресейде соңғы 15 жылда тұңғыш рет табиғи өсім байқалыпты. Ресей ғарыштық ұшу ларға жаңа ядролық двигатель ойлап тауып, бұрынғы мәртебесін қайтармақ. Сондай-ақ Медведев тұрақсыз Кавказ аймағына жауапты бір адам болуы керектігін алға тартты. Астананың Елбасына сауалы көп Елбасына сұрақ қою жағынан қай өңірдің белсенділігі жоғары? Нұрболат ҚОЖАХМЕТОВ, Алматы облысы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тікелей желі арқылы халықпен тілдесуіне орай Астанадағы Байланыс орта лығына 40 мыңнан астам сауал келіп түсті. Сұрақтардың басым бөлігі халықты әлеумет тік қорғау және тұрғын үй мәселесіне арналып, олардың үлес салмағы 40 пайызды құрап отыр. Келесі кезекте заң бұзу, білім беру, банк жүйесі және адам құқықтары саласындағы мәселелер тұр. Сауал қою жағынан Астана (3 700), Алматы (2 400), Оңтүстік Қазақстан (2 200), Қарағанды, Шығыс Қазақстан және Ақмола облыстары көш бастап келеді. Сондай-ақ Қазақстан Президентінің тікелей желі сінің байланыс орталығына Украина, Армения, Түркия, Моң ғолия, АҚШ, Әзірбайжан және тағы басқа елдердегі азаматтар хабарласуда. Елбасы Н.Назарбаевтың ха лықпен тілдесуі бүгін кешкі сағат де басталады. Жиі жолданатын сауалдарға Елбасы Н.Назарбаев «Хабар», «Қазақстан», «Астана» телеканалдары және «Қазақ радиосы», «Шалқар», «Аста на», «Хабар» радиолары ар қылы ті келей эфирде жауап қай таратын болады. Барак Обама әлемдегі ең ықпалды тұлға Әлемдегі ең ықпалды саясаткерлердің тізімі жарияланды деп естіп едім. Осы туралы нақты мәлімет берсеңіздер. Әртүрлі салада рейтинг жариялайтын америкалық Forbes жур налы жақында ең ықпалды адам дардың тізімін жариялаған болатын. Рейтингтің бірінші сатысында АҚШ президенті Барак Обама, ал екінші орында Қытай Халық Респуб ликасының төрағасы Ху Цзиньтао тұр. Үздік үштікте Ресейдің бұрынғы Қорлан Жарболова, Семей президенті, қазіргі премьер-министрі Владимир Путиннің де есімі аталады. Дүниеге есімі мәжһүр болғандардың жоғарғы сатысында Google-дың негізін қалаушылар Сергей Брин мен Ларри Пейдж де бар. Ал Microsoft компаниясының басшысы Билл Гейтс алғашқы ондықты қорытындылаған.

3 қоғам 3 түйткіл Жаңатаста жылудың жыры бітпеді Сарысу ауданына қарасты Жаңатас қаласы өңірдегі күрделі проблемаларға толы аймақ болып есептеледі. Кезінде гүл-гүл жайнаған қаланың бүгінде сұры қашқан. Жаңатастықтар шықпа жаным шықпамен күнін өткізуде. Қағаз жүзінде бәрі керемет болғанымен, кем-кетік тау сылған емес. Жылда қайталанатын жылу дың жыры биыл тағы да бой көрсетті. Ресми құжат бойынша, қазанның аяғында басталған жылыту маусымы мұнда сезілмейді. Күннің күрт суытуы жұртты әбігерге салып қойды. Қаланың жартысынан астамы жылусыз отыр. «Үйден гөрі дала жылы» дейді бетон үйдің тұрғындары. Жылда қыс бойы жаурап шыққан жұртты жұбатудан жалықпайтын жергілікті билік «келер жылы қатырамыз» деумен әлек. Алайда қатқан тірлік көрінбейді. Қаладағы басты жылыту қазандығы ырғақты жұмыс істеп тұр. Оның жылуын тұрғын үйлерге дейін жеткізетін жылу магистральдары бар еңбекті зая кетіріп жатыр. Тозығы жеткен құбырларды алмастырып үлгере алмай жатыр. Осылайша, жергілікті билік «Ескіні жамап есі кетіп» отыр. Айтар уәждері «қаржы кеш бөлінді, қажетті ма териал дар кеш жеткізілдіден» аспауда. Мердігер компания қазан айында бәрін сақадай сай етеміз деп уәдені үйіп төгіпті. Нә тижесі мынау. Қарашаның қақаған суығы сүйегінен өткен тұрғындардың зар жылайтынындай-ақ бар. Қақаған қыс қыр астында. Ал жаңатастықтарды жұбататын жан табылмай тұр. Үміт шіркін де шуда жіптей үзілер емес. құқық пен құрық Құқық қорғаушылар қорғай ма, қорлай ма? «Полиция менің қорғаным» деп ұрандатудың ауылы алыс қалған сыңайлы. Оған тәртіп сақшылары тарапынан орын алып жатқан олқылықтар дәлел бола алады. Азаматтарды қорғаудың орнына қорлап, жәбір көрсеткен құқық қорғаушылардың қатары көбеймесе азаяр түрі жоқ. Қой терісін жамылған қасқырларға есесі кеткендер ел ішінде тіптен көп. Жыл басынан бері азаматтардың консти туциялық құқығы бұзылуы фактісі бойын ша үш қылмыстық іс қозғалды. Жамбыл облыстық ІІД Жол полициясының инс пекторы У.Искаков өзін жердегі «жарты құдай» санаса керек. Қызметтік өкілеттігін асыра пайдаланудан алдына жан сал мағаны өзіне таяқ боп тиді. Ол В.Рыбалов деген азаматты ІІД-нің 3 оперативті пунк тіне алып барады. Сол сәтте Рыбалов, расында, ішімдікке тойып алған екен. Осы ған қатты ашуы келген инспектор оның қолына кісен салып, уақытша оқшау лау камерасына асып қойған. Қарсы келе алмайтынын біліп, оны әбден соққыға жыққан. Ал есінен танып қалған сәтінде суық су құйған. Артынша әлгі азамат полиция қызметкеріне қарсы арызданған. Осыған орай, Тараз қалалық прокуратурасы ҚР Қылмыстық кодексінің 308-бабы бойынша қылмыстық іс қозғады. Бұл іс ҰҚК-ға тапсырылған болатын. Искаковтың қылмысы толық дәлелденіп, жазасын ал ды. Мойын құм ауданындағы Қызылту ауылдық округінің полиция қызметкерлері Құс беков деген азаматты соққыға жыққан. Оған Н.Анарбековтің үйінен 400 мың теңге «ұрлағанын» мойындатпақ болыпты. Алайда «аққа күйе жұқпас» дегендей, ойдан құрастырылған қылмысты өзге біреуге таңа алмады. Екі полиция қызметкерінің үстінен де қылмыстық іс қозғалды. Алайда олардың бірі жазадан қашып құтылмақ болып, табанын жалтыратқан. Жер жұтқандай таптырар емес. Полицейдің бірі М.Әлиевтің қашып кетуіне байланысты бұл іс әзірге тоқтап тұр. Қолға түскен жағдайда оған ҚР ҚК 50-бабы бойынша қылмыстық жаза қолданылатын болады. ІІДнің 2 оперативтік пунктінің уәкілетті өкі лі А.Алдияров И. Мухтасимовқа қа тысты қылмыстық іс қозғайды. Арада аз уақыт өткенде бұл істі тоқтатады да оның орнына Д.Батырқұлов деген айдаладағы біреу тартылады. Оның ісі сотқа өтеді. Осылайша уәкілетті өкіл А.Алдияровтың қызметтік жалғандыққа жол бергендігі анықталды. Осыған орай, Тараз қалалық прокуратурасы қылмыстық іс қозғады. Сот үкімі бойынша Алдияров кінәлі деп танылды. Алайда сот үкімін тым жеңіл деп санай тындар жетерлік. Өйткені Алдияров айып пұлмен құтылды. Бәлкім, осындай жеңіл жазалар шығар олардың қайтадан жаза басуына септігін тигізіп жүрген? Кім білген? Құқық қорғаушылар тарапынан кетіп жат қан ағаттық көп. Алайда одан сабақ алар бірі жоқ... Гүлжан КӨШЕРОВА, Тараз Басы 1-бетте ой-көкпар Аягүл МИРАЗОВА, Ы. Алтынсарин атындағы 159 гимназияның директоры, Алматы қалалық мектеп директорлары кеңесінің төрайымы, Қазақстанның Еңбек Ері Оның үстіне мақта терімі мектептің мүд десі үшін атқарылар нәрсе емес қой. Мектеп пен мақта екеуі екі басқа нәрсе. Мектептің мүддесіне қатысты нәрсе болмағаннан кейін бұған басқалардың қатысы, нұсқауы болып отырғаны айқын. Олардың бәріне бірдей тапсырма берілген, директорлар бірауыздан сол тапсырманы орындауға атсалысқан. Ал нәтижесінде директор ғана кінәлі болып, жауап қа тартылып отыр. Осынысы өкінішті. Жалпы, қазіргі таңда директорларды қорғайтын адам жоқ. Қазір не болса да директор кінәлі болып шығатын болды. Тіпті қазір неге жауап беру керек екенімізді де мәселе Оқушылардың заңсыз жұмысқа тартылуына тек мектеп директорлары ғана емес, жергілікті билік те кінәлі емес пе? Бейтарап пікір Өйткені қазір көп жағдайда жергілікті әкімшілік орындары оқу-ағарту саласы мамандарын, мектеп директорларын қол балаға айналдырып алды. Ең аяғы сайлау болса да мектеп директорлары мен ұстаз дары шауып жүреді. Тіпті қазір ұстаз бен ди ректордың қолбалаға айналуынан олар да қадір де қалмады. Сондықтан директорларға ойланатын кез жетті. Өз ісіне өзі ғана жауап берсін. Өйткені балаға сапалы білім берудің өзі үлкен жауапкершілікті қажет етеді. Педагогтық тұрғыдан айтар болсақ, білім беру орнына балалардың қол күшін заңсыз пайдаланғаны үшін мектеп директорлары кінәлі. Өйткені Білім бас қармасының заңды да, заңсыз да нұс қауларын орындай беретін болса, өзіндік ұстанымы болмаса, білдей бір білім ордасын басқарып отырған тұлға деп айта аламыз ба?! Қалай айтсақ та, Оңтүстік Қазақстан облысында орын алған бұл оқиға білім Алтынай ӘЛІБЕКҚЫЗЫ, педагогика ғылымының докторы: Әрине, мектеп директорларының өз бетінше тірлік етуі мүмкін емес. Себебі мақта жинау мектептің міндетіне жат нәрсе. Осы орайда айта кетер жайт мектеп директоры тек қана орындаушы. Мақта жинау туралы да мектеп директорлары мен білім басқармаларына жергілікті әкімшілік басшылары нұсқау берген сияқты. Ал мектеп директорлары әкімшілік басшыларына қарсы шыға алмайды. Өйткені мектепке бөлінетін ақша тікелей әкімшілік арқылы бөлінеді. Және мектеп директорларын әкімшілік басшылары тағайындайды. Осындай жағдай да мектеп директорлары мақта жинауға көмектесу туралы жергілікті атқарушы билік өкілдеріне ешқандай қарсы уәж айта алмасы анық. Мектеп директорларын ауыл, аудан әкімдері емес, министрлік тағайындаса, мүмкін, жағдай басқаша сипат алар ма еді?! Әкімдер де қолдарындағы билікті асыра пайдаланып, мектеп директорларын оқушыларды күштеп мақта теріміне алып шығуға мәж бүрлемес еді. Осы әкімдердің өз беттерінше мектеп дирек торларын тағайындау барысында талай былықтар орын алып жатыр. Тіпті кейде педагог емес мамандардың да мектеп директоры болып отырғандары бар. Сондықтан әкімдердің мектеп директорын сайлау туралы құзыретін шектеу керек секілді. Совет-Хан ҒАББАСОВ, педагогика ғылымының докторы Жасанды аралдар жарға жығуы мүмкін Басы 1-бетте Менің білуімше, алдағы уақытта 37 жасанды арал салынбақ. Оған дайын тұрған тағы бес жасанды аралды қосыңыз. Осы аталған 42 жасанды арал судың табиғи қозғалысын бұзады. Каспий, негізінен, Еділ мен Жайық суынан толығып отырады. Ал осы өзендерден теңізге су құйыл ғанда өзен сулары теңіз суларына қарсы бағытта аға отырып, 15 күннің шама сында өзіндік тазару процесінен өтеді. Бұл ретте су құрамының да өзгеріске ұшырай тыны анық. Су химиясы өзгеріске ұшырап қана қоймай, оның физикалық құрамын да да ауытқулар байқала бастайды. Ең қорқыныштысы, ғасырлар бойғы қалыптасқан ағынның табиғи бағыты өзгереді. Ал мұндай процестерді балықтар мен өзге де су асты тіршілік иелері қалай қабылдайды дерсің?! Галина Чернованың айтуынша, «Қорша ған ортаға әсер ету бағамы» жобасындағы есеп-қисаптар ағылшын және еуропалық әдістер бойынша жүргізілген. Алайда шетелдік әдістемелер біздің заңнамаларға сәйкес келмейді. Қазақстанның табиғатты қорғау заңнамалар жиынтығының талаптары ескерілмей жасалған. Осыған орай біз Үкімет жетекшісімен де хат жазысып келеміз. Қауіпсіздік кеңесін де құлағдар еттік. Ал Бас прокуратура жолдаған хатымызды Қоршаған ортаны қорғау министрлігіне бағыттайды. Алайда түсінбей қалдық. Мәселен, Америкада мектеп директоры, жалпы, ұстаздар бала ның тәртібіне жауап бермейді екен. Ди ректор тек баланың алар біліміне, білім беретін кадрларға және кадрлардың біл імі нің сапасына ғана жауап береді. Ұстаз дар да біздегідей баланың сабаққа кешігуі немесе сабаққа қатысу-қатыспауына жа уап бермейді, тек өзінің сабақ беретін 45 минуттық білім сапасына жауап береді. Яғни сол өзіне бөлінген уақытта жан-жақты, нәтижелі, сапалы білім берсе бол ғаны. Баланың одан әрі қарайғы уақытын, тәртібін қадағалайтын басқа адамдар екен. Ал біздің жауап бермейтін нәрсеміз қал мады. Үйінен дұрыс тәрбие алмай кел ген баланың тәрбиесіне де жауап бе реміз, сабақтан қашып кетсе де, сабаққа кел мей қалса да жауап беріп, атаананың да, ұстаздың да, тәрбиешінің де міндетін қоса атқарамыз. Сол секілді мұнда да ди рек торларға барлық кінәні артып қоя салған секілді. Әрине, 27 директордың бәрінің бірдей мұн дай жауапқа тартылғаны мен үшін оңай емес, бірақ солардың бәрінің бірдей мәселеге өздері ғана кінәлі екеніне күмәнім бар. министрлік тарапынан еш хабар болмады. Галина Чернованың есебінше, аталған жоба қолданыстағы құқықтық актілердің талаптарына қайшы келгеніне қарамастан, мемлекеттік сараптамадан өтіп тұр. «Оған түзетулер енгізу керек еді. Мүд делі тараптар өз пікірлерін ортаға Галина ЧЕРНОВА, «Глобус» экологиялық-құқықтық бастамалар орталығы» қоғамдық бірлестігінің төрайымы: Каспийдің құқықтық мәртебесі де бұлыңғыр. Саяси тұрғыда да мәртебесі айқындала қоймаса керек. Бұл теңіз бе, көл ме?! Құдай бетін әрі етсін, дегенмен апат болған күнде теңіз айналасындағы мемлекеттер алдымен бар айыпты Қазақстанға тағады. Алдымен Ресей айыппұл белгілейді. Тіпті ең аз дегенде, Түрікменстанның да қарап қалмасы анық. Ал Өнімді бөлу туралы келісімшарт талабы бойынша, барша тәуекел мен барлық өсімді Қазақстан ғана өтеуі тиіс болады. Қайталап айтамын, тәуекел мен өсімді инвестор емес, Қазақстан ғана өтеуі керек болады. Жалпы, осы және өзге келіспеген тұстарымызды біз хатта көрсетіп, құзырлы орындарға жолдадық. Біздің талабымыз «Қоршаған ортаға әсер ету бағамы» жобасына өзгертулер мен түзетулер енгізсе екен. Тек қана сұлбасын өзгертуді қаламаймыз. Толықтай өзгертуін талап етеміз. Тіпті өңдеу зауыттарын да елсіз өңірлерге орналастырулары керек. Ал инвесторлар мұнай зауыттарын теңіз қайраңына жақындатқысы келеді. Бүйте берсек, болашақта тіпті балық атаулыны ұмытатын боламыз. саласы үшін абыройлы нәрсе болмады. Ең болмаса, мектеп директорлары осыны ойлап, өз істеріне жауапкершілікпен қарағаны дұрыс еді. Бір емес, екі емес 27 директордың жауапқа тартылуы-ақ орта білім беру ордаларын қандай адамдардың басқарып отырғанын көрсетіп берді. Сондықтан алдағы уақытта мектеп директорлары өздеріне қатысты нәрсеге жауапкершілікпен қарап, сыннан қорытынды шығарса игі. Дайындаған Қуаныш ӘБІЛДӘҚЫЗЫ салу лары шарт. Еліміздің Қоршаған ортаны қорғау министрлігі облысымызға кел генде де, осы сауалды төтесінен қойдық. «Сіздер заң талаптарын өрескел бұзып тұрсыздар», деп те ескертік. Алайда біз де райы мыздан қайтпай тынымызды білдірдік», дейді «Глобус» бірлестігінің жетекшісі. Жасанды аралдарды салу жұмыстары алғашқы барлау-бұрғылау шараларынан соң қолға алына бастады. «Ақтоты» және А, D жасанды аралдары «төгілді». Оларда шағын зауыттар салу көзделген. Бұл жерде ескере кететін бір жайт, Өнімді бөлу туралы келісімшартқа (СРП) тараптар 1997 жылы қол қойған жылы жасанды аралдар салына бастады. «Қа шаған» кен орны өте күрделі. Шетелдіктер де соңғы 40 жылда мұндай ауқымды кен орнының барланбағанын біледі. Осыған ұқсас кен орны әлемде ашылмады. Каспий сияқты айналасында ұсақ сулар ағыны бар кен орындарында жасанды аралдар мүлдем салынбаған. Аза маттық қоғам өкілдері арнайы мони торинг те жүргізген. Сонда көз жеткіз гендері жобада тәуекелді басқару жағы мүлдем ескерілмепті. Бұл ретте, Галина Чернова Аляска тәжірибесін күрсініспен еске алады жылы Принц Уэльский бұғазында ғаламдық деңгейдегі апат болған. Онда алып танкерден мұнай суға ақты. Тек шығындарды қалпына келтіруге 4 миллиард доллардан астам қаражат жұмсалған болатын. Жалпы, жаңа кен орнына қатысты зерттеу жұмыстарын атыраулық ғалымдардың бірі қолға алғанға ұқсайды. Ол да кен орнын барлауға мораторий жариялауға, тіпті мүлдем тоқтатуға да шақырған. «Бұл кен орнын болашақ ұрпаққа қалдыруымыз керек. Солар ұқсатсын. Біз тіпті ондағы биомассаны да анықтай алмаймыз. Тіпті тәуекел еткеннің өзінде нақты келетін шығын мөлшерін есептеп көрдік пе?! Принц Уэльский бұғазы, мысалы, Атлант мұхитымен шектесіп жатты. Ал Каспий теңізі сыртқы сулармен жанас пайды да. Апат бола қалған күнде оның зардабы, әрине, аз болмайды», дейді ғалым. Асқар АҚТІЛЕУ, Ақтөбе-Атырау алаш-ақпарат 953 қасқыр қарауылға ілінді Соңғы кезде «ауыл маңында қасқыр көрдік, қораға қасқыр түсті» деген әңгімені жиі еститін болғанымыз рас. Ал Батыс Қазақстан облысында қасқырдың қарасы мүлдем көбейіп отыр. Осы орайда облыстың қасқыр аулаушылары тұрғындар мен үй жануарларын қорғау мақсатында, аңшыларды жасақтап, қасқыр аулауды қолға алды. Олар жыл басынан бері 953 қасқырды қарауылға іліндірді. Оның 129-ы бөлтірік. Ал өткен жылы 700- ден астам ит-құс ауланған болатын. Қасқыр аулаушыларды ынталандыру үшін облыстық бюджеттен 8 миллионнан астам теңге бөлінген. Күні бүгін әр қасқырға теңге, бөлтірігіне 6300 теңге төленеді. Бұған ауыл тұрғындарымен бірге Орал қаласының кәсіби аңшыларынан жасақталған 8 бригада қатысып келеді. Осындай шараларға қарамастан, ауыл-аймақта қасқыр азаймай тұр. Олардың жануарлар түгіл, адамдарға да жиі шабуыл жасай бастағаны алаңдатады. Мәселен, осындай оқиға Жәнібек ауданының Күй генкөл ауылында бірнеше рет тіркелді. Осыған байланысты Жәнібек аудандық әкімдігі жыртқыштармен күреске 1800 литр жанар-жағармай мен 400 дана оқ-дәрі алуға қаржы бөлді. Ақжайық ауданы Мерген ауылындағы «Талғат» шаруа қожа лығының малдарына да қасқыр қайта-қайта шауып, біраз шығынға батырған. Мал иесі Талғат Ғұбашев та қарап отырмай, 12 бөріні атып алған. Сайқұдық ауылында ит-құс тоғыз қойды тамақтаса, Есенсайға баса көктеп кірген қасқырлар 20 қойды жайратып сал ғанымен қоймай, екі адамды талап тастайды. Осы күндерде Ақжайық ау данында 34 қасқыр ауланған. Шалғайдағы Бөкей ордасы ауданында да биыл ит-құс көбейіп тұр. Қалдар Көмекбаев Қаза болғандар отбасына 1 миллион теңге көмек көрсетіледі «АстанаПром» компаниясының өндірістіктехнологиялық кешенінде тілсіз жаудың кесірінен қаза тапқандардың жоқтаушыларына 1 миллион теңгеден қаржы бөлінетін болды. Кеше Астана қаласының мәслихаты осындай шешім шығарды. «Өздеріңізге мәлім, осы күндері қаламызда бүкіл еліміз үшін орны толмас қайғылы оқиға болды. Айтпай келетін тілсіз жау мен сұм ажалға амал жоқ. Ортамыздан өмірдің өр шыңында жүрген атпалдай 14 азаматты алып кетті. Бұл баршамызға ортақ қайғы, қаралы қасірет. Осы орайда, әкімдіктің резервінен қайтыс болған әр азаматтың отбасына 1 миллион теңгеден қаражат бөлуді сұраймын», деді Астана қаласының әкімі Иманғали Тасмағамбетов. Сондай-ақ жұмыс беруші компаниялар да қара жамылып отырған отбасыларға жарты миллион теңгеден бермек. «Жұмыс беруші компаниялар да әрқайсысы 500 мың теңгеден көмек көрсетіп жатыр», деді Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының бастығы Алма Алтыбаева. Оның айтуынша, егер қаза болғандардың артында кәмелет жасқа толмаған балалары болса, оған Үкімет және мекеме тарапынан кәмелетке толғанға дейін көмек көрсетіле бермек. Қаза болған Ресейдің бес азаматы үшін қаралы отбасылар қолдарынан сенімхат жазып беріп, арнайы өкіл жіберген. Салтан СӘКЕН, Астана? алашты алаѓдатћан сауал Өрт қауіпсіздігі талаптарын ескермейтін мекеме-кәсіпорын басшыларын қылмыстық жауапкершілікке тарту қажет пе? Ғани ҚАЛИЕВ, «Ауыл» партиясының төрағасы: Қазір өрт оқиғалары мен оқыс апаттар жиі қайталанып кетті. Меніңше, төтенше оқиғалардың көбейіп кетуі соған жауап беретін басшылықтардың жауаптылығының төмендегенінен. Өкінішке қарай, бұл жерде де шенеуніктеріміздің бір кемшілігі парақорлығы көрініп қалады. Жақында Астанада бол ған ірі өрттен кейін көпшілік айтып жатыр тексеруші органдар нысандардың кемшілігін көрсетпей, жауып қою үшін әлгі мекемеден пара алады екен. Параны көбірек алу үшін тексерушілердің өзі ол нысандардағы тиісті талаптардың сақталмағандығын қалап тұрады. Мекеме-кәсіпорын басшылары да үйреніп алды, қандай қадағалаушы орган келсе де, оны осындай әдіспен кері қайтаруға болады. Сондықтан әрине, жауапкершілікті күшейту қажет. Бір-екі мекеменің басшысын жауапсыздығы үшін жазаласа, қалғандарына сабақ болар еді. Бұл мәселе өте ушығып тұр. Серік СЕЙДУМАНОВ, Алматы қаласы әкімінің орынбасары: Еліміздің төтенше жағдайлар министрлігінің алдына түрлі мекеме-кәсіпорындарда өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету, өртті сөндіруге қолайлы жағдайлар жасау міндеті қойылған. Қазіргі уақытта Алматыда осы министрлікке бағынатын қаланың өрт сөндіру қызметі нысандардың қауіпсіздігін бақылау мен талаптарға сай келмейтін ғимараттардың иелеріне ескерту беру жұмыстарын жүргізіп келеді. Бізде өрт қауіпсіздігі талаптарына сай келмейтін биік ғимараттар туралы көп әңгіме болды. Сондай ғимараттардың бірінде төтенше оқиға болғаны да рас. Бірақ республиканың төтенше жағдайлар жөніндегі министрлігі ескерту жасағаннан кейін аталған ғимараттардың қожайындары тиісті шараларды қолға алды. Жалпы, жауапкершілікке тарту сол құзырлы органның ісі. Біздегі барлық кәсіпорындар төтенше жағдайлар жөніндегі министрліктің талаптарын орындауға міндетті. Ернар МӘСӘЛІМ, Алматы қалалық 154 қазақ орта мектебінің директоры: Егер мекеме басшылығының міндетіне өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау кіретін болса, өз міндетін орындамаған басшыны, әрине, қылмыстық жауапкершілікке тарту керек. Бұл жерде басқаша сөз қозғаудың өзі артық. Қазіргі кезде, менің білуімше, Алматының бюджеттік мекемелерінде өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау мақсатына қажет қаражат жөнінен ешқандай мәселе жоқ. Бұл мақсатқа қаржы жетіспеушілігі 90-жылдардың басында ғана болды. Ал қазір мекеме басшылары сұрайтын қаржы жыл сайын бюджеттен бөлініп отыр. Кейбір ағаштан салынған білім мекемелерінің бары рас, бірақ олардың өзін қауіпсіз материалдармен жабдықтауға айрықша көңіл бөлінеді. Жыл сайынғы жоспарлауға бұл қажеттілік міндетті түрде енгізіледі. Бұл жерде қаржыға тіреліп тұрған ештеңе жоқ екендігін айтқым келеді. Мәселе жеке адамның, яғни басшының жауапкершілігіне байланысты. Мектеп директоры ретінде айтарым, қазіргі уақытта білім шаңырақтарында оқыту мен тәрбиелеу маңызды нәрсе, бірақ ең басты мәселе балалар өмірінің қауіпсіздігі. Дайындаған Болатбек МҰХТАРОВ

4 4 нарық астық-2009 Астық қар астында қалды Кереку өңірінің диқандары астықты қайда өткізерін білмей, күндіз күлкі, түнде ұйқы көрмеуде. Себебі қыруар дәнді дақылға ысырап болу қаупі төніп отыр. Алушылар бидайды тіпті ең төмен баға тоннасына 8000 теңгеге сатып алуды тоқтатқан. Облыста астық өткізу нарығы жоқ. Қалыптасқан жағдай шаруаларды тығырыққа тіреуде. Егін алқаптарына қар түсті. Ал облыстағы бидайлы Ертіс ауданында бидай әлі орылмаған. Биыл Павлодар облысынан 1миллион тоннадан астам астық жиналды. Астықты алуды білгенмен, оны сақтау жолдарын қарастырмағандықтан, жағдай тығырыққа тіреп отыр. Осыншама мол өнімнің 13 мың 130 тоннасы ғана элеваторларға салынған. Оның өзін өткізетін жер таба алмай отырған жай бар. Облыс диқандарының Астанаға қарап екі көзі төрт болып отырғалы қай уақыт. Астықты сатып алуға тиіс «Азық-түлік келісімшарт корпорациясы» АҚ болса әлі үнсіз. Себебі осы корпорация келісімшартта көрсетілгендей, астықтың тоннасына мың теңгеден төлемек болатын. Аталмыш корпорация Павлодар облысынан 102 мың тонна астық алуға ниет білдіргенімен, артынан 50- ақ мың тонна бидай қабыл дай тын дықтарын хабарлаған. Алынған өнім өзін дік құны түгіл, кеткен шығынды жаппай ты нын түсінген кейбір шаруашылықтардың егіс даласын ормай қалдырып жатқаны жайлы да деректер бар. Шаруалар болса делдалдар арқылы бидайдың тоннасын 8-10 мың теңгеге сатуда. Ал жергілікті билік «мәселелеріңді өздерің шешіңдер» деген сыңай танытуда. Шаруалардың келесі жылғы көктемгі егіс жұмыстарын қалай бастайтыны белгісіз. Былтыр бидайдың шығымдылығы аз болып, астық ешқайда жіберілмеген еді. Соның өзінде тоннасы алыпсатарлар ар қылы мың теңге болды. Биыл өнімді мұндай шығымды болады деп ешкім болжаған жоқ, енді, міне, шығынға ба тудамыз. Алдағы күнде жағдайдың қалай болатыны белгісіз, дейді ша руа лар. Павлодар облысы ауыл шаруашылығы басқармасы бастығының орынбасары Вик тор Дубовицкийдің айтуынша, облыс диқандары «БТА ORIX Лизинг» АҚ пен «ҚазАгроФинанс» АҚ ұйымдарына 654,6 миллион теңге қарыз. Астықты уақытында қабылдау орындары табылғанда егінші қауым мойындарындағы лизинг, несиелерінен құтылатын еді. Біз қарашаның 3-і күні Астанаға «Азық-түлік келісімшарт корпорациясына» қағаз жіберген болатынбыз. Әлі жауап жоқ, дейді Виктор Владимирович. Ертіс аудандық мәслихат хатшысы облыс депутаттарынан көмек сұрап, ашық хат жолдады. Келесі аптада халық қалаулылары сессиядан соң жағдайды көзбен көріп, мәселені шешуге бірден Ертіс ауданына баруға сөз беруде. Ал иесіз егінде мал жайылуда. Астық болса қар астында қалды. Серік СҮЛЕЙМЕНОВ, облыстық мәслихат депутаты: Көбісінің бидайы егінжайларда әлі жиналмаған, далада жатыр. Қарапайым адамдар ол бүгінгі күні мал азығына да жарамайтынын біледі. Сондықтан да осындай ауыр жағдай қалыптасты. Осының барлығы сайып келгенде ауыл шаруашылығында өнімді өсіру, өткізуге байланысты жүйенің жоқтығына көз жеткізеді. Оңғар Қабденов, Павлодар облысы жол құрылысы Бағалы металдар нарығы Түрлі-түсті металға түрлі-түсті ықылас Ресейдің бағалы металдар нарығының белді ойыншысы «Полиметалл» Қостанайдағы «Варваринск» алтын-мыс кен орнын игеріп жатқан канадалық компанияның акциясын бүтіндей сатып алды. Бұл брендімен барша әлемге танымал KazakhGold-тың тең жарты акциясын иемденген «Алтын Полистен» кейінгі Қазақстан бағалы металдар нарығында пайда болған екінші ресейлік компания болып табылады. Сөйтіп, аталған екі ресейлік компания отандық нарықтағы Kazakhmys пен Kazzincке белгілі бір деңгейде бәсекелестік танытатын болады. Кәмшат САТИЕВА Жалпы, көрші инвесторлардың біздің нарыққа бет бұруына әлемдік қаржы дағдарысы қатты әсер еткен сыңайлы. Өйткені соңғы кездері әлемдік экономикалық жүйенің тұрақсыздығына байланысты долларды алмастыру жайы кеңінен талқыланып жүргені белгілі. Осы әңгіменің екпіні барша әлемге әсер етіп, алпауыт елдер соңғы кездері көптеп алтын сатып ала бастаған. Мәселен, таяуда Халықаралық валюта қорынан Үндістан 200 тонна алтын сатып алған еді. Қытай да осындай көлемде алтын сатып алуға ниет білдіріп отыр. Қазір жеке инвес торлардың да аталған бағалы металға қызығушылығы күрт өсіп келеді. Дегенмен әлемнің белді рейтинг агенттіктері жылдары бағалы металдардың бағасы арзандайды деген болжамды таратыпты. Бірақ кеше Алматыда арнайы баспасөз мәслихатын өткізген «Поли металл» компаниясының «Батыс Еуропа Батыс Қытай» автобанының құрылысы жүргізіледі дегенді жамбылдықтар аса қуанышпен қарсы алды. Шұқыр тесігі көп жолдың азабынан шаршағандар қуанбағанда қайтсін?! Халықаралық стандартқа сай салынатын жолдың 2700 шақырымы Қазақстан аумағы арқылы өтетіндігі белгілі. Оның ішінде көлік дәлізінің 495 шақырымы Жамбыл облысының аумағынан өтеді. Құрылыс кезінде негізінен жергілікті жерде өндірілетін құрылыс материалдары және отандық өндірушілердің өндірген өнімдері қолданылатын болады деп күтілуде. Облыс аумағында салынатын 495 шақырым жаңа автотрассаны негізі нен қазіргі «Алматы-Ташкент-Термез» ав тожолының бойымен және Қырғызстан аумағын айналып өту арқылы салу жо баланған. Жол Күйік, Шақпақ және Қордай асулары, Тараз қаласы, Шақпақата, Б.Момыш ұлы, Айша бибі және Құлан сияқты елді мекендерді кесіп өтпес үшін жо бада оларды айналып өтіп салу қарастырылған. Қатты типтегі жол жамылғысының қызмет ету мерзімі 25 жыл. Серпімділік модулі 13 тонна салмаққа есептелген. Техникалық экономикалық негіздемеге сәйкес, автобан 2012 жылы пайдалануға берілуі тиіс. Жобада осынау орасан жұмысты жү зеге асыру үшін Тараз қаласындағы, Қор дай және Меркі ауданындағы жол пай далану учаскелерін жаңарту және Б.Мо мыш ұлы, Ақыртөбе, сондай-ақ Қордай, Күйік асуларындағы жаңа жол пайдалану пункттерін салумен қатар, қайта жаңарту жұмыстары қарастырылған. Ауыл-аймақтардан өтетін тұстарда жаяу жүргіншілердің қауіпсіздігіне ерекше көңіл бөлінген. Тротуарлар үшін арнайы жо лақтар жасалады. Жолдың негізгі бөлігі бордюрлермен бөлінеді. Жаяу жүргіншілер үшін троспен қоршау жасалатын болады. Облыста жеті аудан бойынша Қордай, Шу, Меркі, Т.Рысқұлов, Байзақ, Жамбыл және Жуалы аудандарында жолдың құрылысы үшін «Жамбыл НПЦзем» мем бас директоры В.Несис бұл болжаммен келіспейтіндігін айтты. Әрине, ондай болжамдар бар. Бірақ болжамның аты болжам. Біз оған байланып қалмаймыз. Келесі жылдан бастап өзіміздің құнды қағаздарымызды Мәскеу және Лондон биржаларына орналастыруды көздеп отырмыз. Бастапқы сома доллар. Биылғы жылғы жоспар дағы алтын өндірісі 1,8, мыс 7 мың тон на, дейді ол аймақтағы жұмыстарын бастап кеткендіктерін байқатып. Сарапшылардың бағалауынша, аталған кен орнындағы қор жылдарға дейін жетеді екен. Соған сәйкесінше, компания барлау мен байыту жұмыстарымен де айналысатындықтарын айтып отыр. Сәл бұрын «Алтын Полис» ресейлік ком паниясы KazakhGold-тың 50,1 пайыз акциясын сатып алған болатын. Енді «Поли металл» компаниясы Солтүстік Қазақстан өңіріндегі 3,83 миллион унция алтын және 195,816 мың тонна мыстың қоры бар ірі кенішті қолға алды. Сондай-ақ ресейліктер уран саласында да позициясын нығайтуда. Мәселен, «Росатомпром» Уәлихан ТӨЛЕШОВ, саясаттанушы: Ресейлік компаниялар мұнай-газ, мұнай-химия секілді ұзақ мерзімге белгіленген индустриалды жобаларға қатыспайды. Оларды қысқа мерзімде көп табыс табатын салалар қызықтырады. Сол себепті олар алтын, уран секілді салаларды таңдап алып отыр. Бірақ таңдаған басқа да, жұмыс істеу басқа ғой. Демек, ресейлік компаниялардың біздің нарықта жұмыс істеуіне өз тарапымыздан да жағдай жасалып отыр. Бұл біріншіден. Екіншіден, шетелдіктерге қарағанда орыстар мен қазақтардың менталитеті ұқсас. Әсіресе, корпоративтік шешімдерді қабылдауда. Мәселен, шетелдіктер көп талап қойып, өзара әріптестікте жұмысты күрделендірсе, орыстармен мұндай жағдайды «ағайыншылап» ауызша шешуге болады. Қалай дегенмен де, стратегиялық салаларды шетелдіктердің қолына беріп қоюға болмайды. Компания акциясын иемденуде қандай да бір тепе-теңдік болуы шарт. Ол, ең бірінші, экономикалық, одан кейін саяси тәуелсіздігімізге селкеу түсіреді. Мысалы, кезінде жақұттардың «Алмаз» ұлттық компаниясы ел бюджеті мен халқының жағдайы үшін табысты жұмыс істеді. Кейін оны орыстар бүтіндей сатып алды. Сөйтіп, бүтін стратегиялық саласынан айырылған жақұттар еріксіз орыстарға кіріптар болып қалды. хол дингі канадалық Uranium One-мен таукен өндірісі компаниясының 16,6 пайыз ак циясын сатып алу бойынша келісімшартқа отырғаны белгілі. Аталған ке лі сімшартқа сәйкес, орыстар 90 мил лион доллар және оған қосымша Қаратау уран кен орнының тең жартысын меншіктейді. Uranium One Қазақстанның Ақдала, Ыңғай уран кен орнының 70 пайызының иесі. Сондай-ақ аталған компанияға Жаңақорған маңын дағы Харасан уран кенішінің 30 пайызы тиесілі. Жалпы, қаржы дағдарысы кезеңінде Қазақстандағы ресейлік инвестицияның көлемі 30 миллиард долларға дейін артқан. Бұл еліміздегі шетелдік капиталдың 40 пайызын орыс ағайындар құрап отырғанын айғақтайды. Негізі, соңғы кездері Қазақстанның түрлі-түсті және бағалы металдар нарығындағы шетелдік инвесторларды ресейлік компаниялардың ығыстыруы кеңінен көрініс тауып отыр. Мұны келесі жылдан бастап Кедендік одаққа енуімен байланыстырған жөн бе, әлде мемлекеттің шикізатты өндіру саясатында өзгерістер орын алды деп бағалаған дұрыс па? Халықаралық автобанның жергілікті ой-шұқырлары лекеттік кәсіпорнымен жер бөлу жобалары жасалды. Пайдаланылатын жердің көлемі алдын ала жасалған жер иелену экспликациясына сәйкес, 1617,5 гектарды құ рай тындығы анықталды. Бағалаушы мекемелер ауылшаруашылық жері мен жол бойындағы бұзылуға жататын нысан дардың бағасына анықтау жүргізді. Қазіргі таңда жобалық шешімдердің қорытындысы бойынша «Жамбыл НПЦзем» мемлекеттік кәсіпорны мен құрылыс жүргізетін жердің жобасы өңделуде. Бірқатар аудандардың әкімдіктерінен қайта жаңғырту және автожол құрылысының 1 және 2 Тойшыбай ӘЛІАХМЕТОВ, ҚР Көлік және коммуникация министрлігінің Автомобиль жолдары комитетінің Жамбыл облысы бойынша департаменті бастығының орынбасары: Нақтыланған бағаға бермеймын деп жатқандар бар. Олар Меркі, Жамбыл, Байзақ аудандарында баршылық. Олардың айтар уәжі «сатып алынуы тиіс жерге төленетін ақшасы аз» дейді. Жер кодексінде көрсетілгендей, егер жер иесі белгіленген бағаға қанағаттанбаса, онда бұл мәселе сот арқылы шешілетін болады. Тұрғындарға түсіндіру жұмыстарын жүргізіп жатырмыз. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АЛТЫН ӨНДІРІСІ (2008 жыл/тоннамен) Ғалым ӘБДІҚАЗИЕВ, Жамбыл облысы әкімдігінің Жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының бастығы: Халықаралық жоба осы айда басталуы тиіс. Қазір конкурс өткізіліп жатыр. Жекеменшіктегі жерлер сатып алынып жатыр. Оған 1 миллиард 200 миллион теңге бөлінген. Жол өтетін жерде 800 жеке тұлғаның жері бар екен. Шетінен сатып алынуда. түстік Африка Республикасынан келген мамандар бар. Яғни біз, негізінен, шетелдік мамандарды жұмыстан қысқар тамыз. Ал жергілікті жұмысшыларды ауыстырмаймыз. Жаңадан жұмыс күшін тар татын болып жатсақ, оны да осы өңірден іздестіреміз. Ресейден 2-3 маман ғана әкелуіміз мүмкін, дейді. «Сондай-ақ бастапқы кездегі өндіріс капитализациясына 20 миллион доллар бөлеміз. Оның 3/1 бөлігі жаңа құралжабдықтар алуға, 3/1 бөлігі жаңа технологияны енгізуге, тағы 3/1 бөлігі сапалы өнім алу үшін зауытты жаңартуға жұмсалады», дейді В.Несис. Бұл арада компанияның жергілікті әлеуметтік бағдарламаларға қатысатындығын, бұл жөнінде аймақ әкімдерімен келіссөз жүргізілгенін де ескерте кетелік. Ал, жалпы, Қазақстан экономикасына берер табысы жөнінде ресейлік компания өндіріс қуатын арттыруымен, соған сәйкес салықтың көлемі де өсетіндігімен түсіндіреді. ЖАҢА БАСШЫЛЫҚТЫҢ КЕЛУІ КЕН ОРНЫНА НЕ БЕРЕДІ? Әрине, басшылық ауысқан соң жұмыс шылар «жұмыссыз қаламын ба» деп уайымдайтыны белгілі. Бұл ретте компанияның бас директоры В.Несис: Қазір мұнда 595 адам жұмыс істеп жатыр. Оның ішінде Австралиядан, Оңанықтама Канадалық Orsu Metals Corporation акциясын «Полиметалл» компаниясы 8 миллион долларға сатып алды. Алайда «Варваринскінің» бұрынғы қожайындарының Батыс банктері алдында 250 миллион доллар қарызы болған. Сонда шамамен Қазақстандағы кен орны ресейлік компанияға 258 миллион долларға тиіп отыр. KazakhGold Orsu Commex Kazakhmys Kazzinc Severstal Recources транш бөліктерін салу үшін Үкіметтің қажеттігіне жерді алу туралы қаулылар жасалды. Осыған орай Автомобиль жолдары комитеті Жамбыл облыстық департаменті өкілетті орган ретінде сатып алу іс-шаралары бойынша жер иелеріне өтемақы төлеуді бастамақ. Автобанның құрылысы бірқатар жеке азаматтардың жерлерінің үстінен де өтетін болады. Сондықтан да облыстық және аудандық әкімдіктерде жер пай даланушылардан жол құрылысы үшін алынатын жер жөнінде Автомобиль жолдары комитеті Жамбыл облыстық департаменті бас шы ларының ұйымдастыруымен жиналыстар өткізілді. Жол құрылысына алынатын жер бөліктері мен бұзуға жататын ғимараттардың көлемдері анықталды. Жер иелеріне алдын ала мағлұмат үшін хабарлама қағаздары жолданды. Жобаның құнында берілетін барлық қажетті өтемақылар жерді сатып алу және бұзылатын ғимараттардың құны ҚР заңнамаларына сәйкес ескерілген. Алайда ауқымды жоба барысында бірқатар аяқтан тартар кедергілер де аз емес көрінеді. Гүлжан КӨШЕРОВА, Жамбыл облысы Other сақтандыру Сақтанушылардың алаяқтығынан сақтану керек Мүлкі мен тәуекелін сақтандырған сақтанушылар арасында оқыс оқиғаға тап болмаса да, сақтандыру төлемін алып қалуды көздейтіндері бар екен. Allianz Қазақстан сақтандыру компаниясы 50 миллион теңгені иеленіп кетпек болған жалған жәбірленушілер туралы ақпаратты жария етті. Қаңтар айында клиент компаниялардың бірінің өкілі қоймадағы құрылыс материалдарының оқтын-оқтын ұрланып жатқанын хабарлаған. Мүлік осы компанияда құрылыс-монтаждау тәуекелі класы бойынша сақтандырылған екен. Алайда сақтанушы кірпіштер мен тақтайлардың қалай ұрланғанын айта алмаған, қоймада ұрлануы ықти мал мүлік сақталатын орын да жоқ болып шықты. Сақтандыру компаниясы мен құқық қорғау органдарының қоян-қолтық жұмысы арқасында компанияның қаржы есебінде «ұрланды» делінген мүлік мүлдем жоқ екен. Бұл «ұрлық жасалынған жоқ» деген тұжырым жасауға негіз болды. Ақпан айында тағы бір компаниядан сақтандыру жағдайы орын алғаны туралы хат келіп түскен. Онда ерікті сақтандыру келісімі бойынша қамсыздандырылған көліктер өртеніп кетті делінген. Заңға сәйкес талап етілген құжаттардың бірқатары қауіпсіздік басқармасының күдігін тудырған. Автомашиналардың қатты өртенгені соншалықты, сараптама өрт себебін анықтай алмады. Жағдайды тексере келе әлгі кө ліктердің банк кепілдігінде тұрғаны, сақтандыру келісімін бекіткеннен бір жыл бұрын айып тұрағынан айдалып әкетіліп, кейіннен жалған құжаттар бойынша қайтадан есепке алын ғандығы мәлім болды. Allianz Қазақстанға төлем алу үшін ұсынылған құжаттар да жалған болып шықты. Алаяқтарға сақтандыру компанияларының бірінің заңгері ақыл-кеңес берген көрінеді. Сондай-ақ жалған сақтандыру полистерін сатып жүрген алаяқ әйел де қылмыстық жауапкершілікке тартылды. Анар Қуанышбекова Крона мен лейді кім айырбастайды? Қызметтестерім шетелдік іссапарға жиі шығады. Елге қайтарда ұмытып немесе уақыты болмай, чех кронасы, молдован лейі және жапон йенін алып келіп, енді айырбастамай жүргендері бар. Ұлттық банк мұндай сирек кездесетін валюталарды айырбастай ма екен? Жаннұр Серікғазы, Астана Бұл сұрақтың жауабын Ұлттық банк төрағасының орын басары Данияр Ақышевтан арнайы сұрадық. Мұндай проблеманы алғаш рет естіп тұрмын. Біз жекеменшік айырбастау пункттеріне сирек кездесетін валю таларды айыр бастауды міндеттей ал маймыз, өйткені бизнес тұрғысынан тиім сіз болса, олар қандай да бір валю таны қабылдамауға немесе сатпауға құ қылы. Ұлттық банктің де арнайы айыр бас кеңсесі жоқ. Меніңше, шетелге шық қан азаматтарға валютаны қалай да сол ел аумағында өткізуі немесе бізде өтімді валюта түріне айырбастағаны абзал. Прагада кронаны айырбастауға қандай да бір қиындық туады деп ойламаймын. Еліміздегі айырбастау пункттері АҚШ доллары, евро, ағылшын фунт стерлингі, қытай юаны, Ресей рублі, қырғыз сомын еркін айырбастайды. Инвестицияның қай түрі табысты? Азғантай ақшам бар еді. Депозит ашсам ба екен, ашсам, қай валютада ашқаным жөн? Әлде коллекциялық монеталар сатып алсам пайдам көбірек бола ма? Қайрат ІЛКІБАЕВ, Ақтөбе Инвестиция құралдарының табыстылығы нарыққа байланысты құбылып тұрады. Оның пайдалысын аңдап, дер кезінде таңдай білу инвестордың көрегендігіне байланысты.ұлттық банк 10 мың теңгенің соңғы төрт жылда қандай табыс әкелу ықтималдығын зерттепті. Сонда алтынға инвестиция 167 пайыз кіріс әкелген. Доллар түрінде қолма-қол ақша ұстау тиімсіз екен. Ұлттық банк төрағасы Григорий Марченко «тарихтағы күміс бағасының өзгеру кестесіне қарасақ, қазір күміске инвестиция жасау тиімді» деген пікірде жылдар аралығында түрлі қаржы құралдары көрсеткен табыс Бастапқы инвестиция сомасы Т Қаржы құралы Кірісі,Т Кіріс,% Теңгедегі мерзімді депозит Доллардағы мерзімді депозит Евродағы мерзімді депозит Қолма-қол АҚШ доллары Қолма-қол евро сақтау Қолма-қол теңгені сақтау Алтынға инвестициялар ,8 4941,8 49, ,6 5567,6 55, ,2 6649,2 66, ,5 1611,5 16, , , ,5 167,1

5 өркениет 5 сабақ Абайды үш тілде оқимыз Павлодар мемлекеттік педагогикалық институтының жанынан Көптілдік білім мектеп-семинары өз жұмысын бастады. Семинар бағдарламасы аясында «Абайды үш тілде оқимыз» атты арнайы танымдық жоба әзірленуде. Осы бастаманың бірлескен авторлары «Бес асыл» қоғамдық қоры, Павлодар мемлекеттік педагогикалық институты және «Ертіс дарыны» республикалық ғылыми-тәжірибелік орталығы білім саласына инновациялық технологиялар енгізу және ұлы ақынның шығармашылығына жастарды баулу арқылы көп тілде білім беру мақсатын жүзеге асыруды көздеп отыр. Жобаны ұйымдастырушылардың пікірінше, Абай шығармашылығын қазақ, ағылшын және орыс тілдерінде оқу-зерттеу жұмыстар, негізінен, конкурстар және дөңгелек үстел басындағы талқылаулар түрінде өткізілетін болады. Әзірге айына бір рет ұйымдастырылып тұрады деп жоспарланған семинарсабақтарды павлодарлық жоғары оқу ор ындарының оқытушылары өткізетін бо лады. Ал күні кеше ғана өткен алғашқы семинарға 30-ға жуық оқушы мен 12 педагог қатысып, Абайдың «Қара сөз деріне» қатысты ой-толғамдарын ортаға салды. Бек МЕРГЕН із.ден.іс Жақында Бейбітшілік корпусы еріктілері 63 америкалық Алматыдан еліміздің түкпір-түкпіріне аттанып кетті. Олар ағылшын тілін оқыту, мүгедектерді қорғау, экология, денсаулық сақтау салаларында екі жыл тегін жұмыс істейтін болады. Бірақ бізге одан гөрі америкалықтардың екі айдың ішінде ауызекі қазақ және орыс тілдерін үйреніп алғаны қызық болып көрінді. Анар Қуанышбекова 23 жасар флоридалық Джон Рил «Жақсы сөз жарым ырыс» деп мақал датып тұрып сөйлегенде «қ», «ө» тәрізді төл дыбыстарымызды қаз қалпында айтады. Калифорниялық Лора Маршалдың тілі Джонға қарағанда бәсеңдеу болғанымен, ойын жеткізе алады. Бұл 20 жыл Қазақстанда тұрса да қазақша 20 сөз айтуға жарамайтын отандастарымызға үлгі боларлық-ақ. Еріктілер қазақ және орыс тілдерін Алматының іргесіндегі «Саймасай» ауылында өткен 2,5 айлық курста үйренген. Бейбітшілік корпусы оқытушыларының бірі Әсем Бектұрова: «Америкалықтарға қазақ тілі фонетикасы жақын, грамма тикасы қиындау тиеді, жалғауларды үй ре ну қиын болса да, қателеріне мән бер мей, қалайда сөйлеп кетулеріне ықпал етеміз», дейді. Еріктілер тілдерін жетілдіре түсу үшін алғашқы алты айда қазақстандық отбасыларда тұрады. Оқытушылар базарда, автобуста, үй-ішінде алғашқы қажеттілікке қолданылатын сөздерді үйре теді. Бұл әдіс әлемде кеңінен тараған ағылшын тілін үйрету тәжірибесі негізінде құрылған. Бейбітшілік корпусы мұғалімдері ұжымы Speaking of Survival, яғни «Өмір сүруге қажетті әңгіме» атты оқулық жазып 1961 жылы АҚШ президенті Джон Кеннеди негізін қалаған Бейбітшілік корпусы өзін саяси және діни мақсатты көздемейтін үйым ретінде бағалайды. Бүгінге дейін 182 мың америкалық 73 елге барып қайтқан жылдан бері Қазақстанда еріктілердің 20 тобы жұмыс істепті. Өз тілімізді өзгелерден үйренеміз бе? Биыл бюджеттен қазақ тілі қолданысын кеңейтуге 5 миллиард 66 миллион теңге бөлінді. Былтыр 5 миллиард теңге бөлінген болатын. Бұл қаржы тіл оқытудың шетелдік тәжірибесін игеру, прокуратура, Қарулы күштер және құқыққорғау орындарында мемлекеттік тілдің қолданысын нығайту, Қазтест әдісін жетілдіру, балаларға арналған анимациялық және көркем фильм түсіруге, әлеуметтік зерттеу жүргізуге бағытталуы тиіс еді. Қағаз түрінде бәрі жақсы. Алайда мемлекеттік қызметкерлерге арналған курстарға барып қазақша сөйлеп кеткен адамды көрген жоқпыз. Президент жанындағы мемлекеттік тілді дамыту қоры президенті Берік Әбдіғалиев «Курстарда үйренген күннің өзінде, мемлекеттік қызметкерлер қазақ тілін жұмысында қолдана алмайды, мәселе тілдің қолданыс аясының тарлығында болып тұр», деген пікірде.сонымен, мемлекеттік тілде сөйлей бастағандар да аз, оны қолданатын кеңсе де жоқ.бұл салықтөлеушілердің 5 миллиард теңгесін алып отырған тіл комитеті жұмысының тиімсіздігін көрсетсе керек. шығарған. Бұл оқулықты қазір Индиана мемлекеттік университетіндегі қазақ тілін оқыту бөлімі де қолданатын көрінеді. Оқытушы Салтанат Ақтамберлинова «әдіс өз алдына, мұндай жетістіктің басты себебі, оқушылардың қызығушылығында» деген пікірде. 63 еріктінің 14-і қазақ тілін, қалғандары орыс тілін үйренген. Еріктілерге тіл таңдап берген Бейбітшілік корпусы қызметкерлерінің мемлекеттік тілдің қолданыс аясына берген бағасы осындай болса керек. Жиынға қатысқан Білім және ғылым министрлігі білім беру жүйесінің басшы және педагогикалық кадрлар біліктілі гін арттыратын республикалық институты өкілі Евгения Өмірқұлова еріктілердің ағылшын тілін үйретудегі үлесін жақсы бағалады. Дәл осы әдіспен ағылшынша мүлдем білмейтін оқытушылар 2,5 айда тіл сындырып жүрген көрінеді. Қателерге көңіл бөлмей, тіл ашуды мақсат тұтатын әдісті мемлекеттік қызметкерлерге қазақ тілін үйрету ісінде қолданса жөн тәрізді. Еріктілердің жақсы жұмысы мен орнықты өмірін тастап, өзге елге баратыны, ересек адамдардың бөтен отбасында өмір сүретіні біз үшін тосын, түсінік сіз нәрсе. Олардың бірі қазақ тілін болашақ карьерасына қолдануды мақсат тұтса, кейбірі шытырман оқиға мен саяхат іздеп жүрген жандар. Екі жыл Жезқазғанда тұрып, еліне қайтқалы отырған Роберт Брюер магистратураға түсіп, бо лашақта дипломат болғысы келеді. АҚШ-та еріктілер сапында болғандарға дипломатиялық соқпақ кеңінен ашылады. АҚШ елшісі Ричард Хоугланд та кезінде Африкада ерікті болып қызмет атқарыпты. Сол кезде жыртық джинсымен, сақалмұрты өсіп кеткен кейпін көріп, америкалық дипломат: «Сіз ешқашан елші бола алмайсыз!» деген екен. Ол сияқты емес Хоугланд мырза еріктілерге «дипломат болуларың әбден мүмкін» деп қолдау көрсетіп, «бірақ мейрамхана, ойын-сауық орындарына барғанда өздеріңізді дұрыс ұстаңыздар» деп ескертті. Льюис Ричардс, 61 жаста: АҚШ-та менің өз бизнесім, жылына доллар табысым болды. Бірақ маған ақша бірінші орында емес. Әйелім екеуіміз ажырасып кеткенбіз, балаларым да ержетті, алты немерем бар. Отбасым алдында міндетім қалмаған соң, арманымды жүзеге асыратын кез келді деп түйдім. Ел танып, жер көрсем деймін. Құрама Штаттарға қайтқанда орыс тілін орыс мейрамханалары мен фестивальдерінен өзге жерде қолдана қоймаспын. Сюзан, 65 жаста: Мен пилот болып жұмыс істе дім, 90 адамдық ұшақтар жүргіздім. Кейіннен ави ациялық білім беру орталығында істедім. Мен Бейбітшілік корпусы са пында Қазақстанға кетем дегенде ұлым, 96 жастағы анам қатты қуанды. Роберт Брюер, 24 жаста: Қазақ тілін үйрен геніммен Жезқаз ғанда көше де орысша сөй леуге де тура кел ді. Қазақ тілін ұмы тып қалмау үш ін АҚШқа бар ған да блог аш ып аламын. Бола шақта елші болғым келеді, мүмкін Қазақстандағы елшілікте істермін. байқау «Әбіш әлеміне» үңілді Кеше Астана қаласындағы Мұхтар Әуезов атындағы балалар мен жасөспірімдер кітапханасында «Әбіш әлемі» атты көркемсөз оқу шеберлерінің байқауы болып өтті. Аталған әдеби-танымдық шараға елордадағы бірқатар мектеп, гимназиялар дың оқушылары мен жоғары оқу ор ын дарының студенттері қатысты. Бай - қауда мектеп оқушылары мен сту денттер қазақтың көрнекті қаламгері Әбіш Кекілбайұлының прозалық шығар ма ларынан және поэзиялық туындылары мен аудармаларынан үзінділер оқыды. Байқау қорытындысында 40 мектептің оқушылары Абылайхан Оразәлиев пен Мәдина Жақыпова бірінші орынды жеңіп алды. Олар жазушының аудармалары ішінен «Ромео мен Джулетта» дастанынан үзіндіні сахнаға шығарды. «Махаббат мұ нарасы» туындысынан үзіндіні шебер оқыған Л. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің ІІІ курс студенті Оразгүл Мақсұтова екінші орынға ие болды. Бала Әбіштің рөлінде ойнаған 37 мектептің шәкірті Айбек Мұхамбетқалиға үшінші жүлде табыс етілді. Сонымен қатар ерекше көзге түскен бірқатар шәкірттерге ынталандыру сыйлықтары берілді. Бұған қоса, қаламгер шығармашылығынан үзінді оқуға өз ынта ларын білдірген оқушыларға да белсенді оқырмандар сыйлығы табыс етілді. Тағы бір есте қалғаны 6 жасар Жанерке Жақсылық жазушының «Аю мен дәрі» атты мысалын жатқа оқып берді. Қазылар алқасы Жанеркені арнайы сыйлықпен марапаттап, болашақта рухани байлыққа кенеле беруіне тілек білдірді. Бұл шараны ұйымдастырған «Астана қаласының орталықтандырылған кітапханалар жүйесі» мемлекеттік мекемесінің ди ректоры, қазылар алқасының төрағасы Сапарғали Медеубеков осы байқау Әбіш Кекілбайұлының 70 жасқа толуы қар саңында ұйымдастырылып отырғанын атап өтті. Алдағы уақытта «Әбіш әлемі» атты көркемсөз оқу шеберлерінің байқауының заңды жалғасы ретінде өзге де мектеп пен жоғары оқу орындарында арнайы шаралар ұйымдастырылмақ. Азат ӨРКЕН «Ақан сері Ақ тоқ тысын» қойдым, енді бұл жолы мерейтойда ита лиялық драматург Эдурде Де Фи лип пенің «Цилиндр» қойылымын ұс ын бақ пыз. Көңілді көтеретін комедия. Той болған соң трагедия не мелодрама қой ып, халықты мұңайтпайық дедік. Осы тұста өзіңіздің о баста ре жисбенефис Шалғайдағы театрларға назар аударылса... Үшқоңырдың топырағында туып-өсіп, Кеңес заманында Мәскеуде білім алып, алғашқы адымын Арқалықта актерлықтан бастаған, бірақ кейін өз жолын режиссурадан тапқан қазақтың айтулы бір тұлғасы биыл 60 жасқа толып отыр. Осы жасына дейін еліміздің өнеріне сіңірген еңбегіне сай марапатталған талай сыйлықтарын айтпағанда, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Тәуелсіз «Тарлан» сыйлығының иегері Жанат Хаджиевтің мерейтойы бүгін сағат де режиссердің өзі соңғы жылдары қызмет етіп келе жатқан Ғ.Мүсірепов атындағы Қазақ мемлекеттік академия лық балалар және жасөспірімдер театрында аталып өтпек. Осы орайда біз режиссерді сұхбатқа тартқан едік. Ел ағасы атанарлық 60 жасқа келіпсіз, құтты болсын! Соның 40 жылдайын театрға арнап келесіз, алдымен өзіңізге, содан соң халыққа берген есебіңіз ретінде, бәлкім, бенефис беретін шығарсыз? 60 жасқа толғанымда, яғни осы жылдың мамыр айында Ғ.Мүсіреповтің сураға қалай келгеніңізге аздап шегініс жасасақ жылы Мәс кеудегі жоғарғы театр училищесінен актер мамандығын алып шықтым. Ал ғаш өнер жолын Торғай об лы сының орталығы Арқа лықтағы облыстық драма теат рында актер болып бастадым. Торғай өзі сол кезде жаңадан құрылған облыс болатын, сондықтан бізге ол жерден тұңғыш театр іргесін қалау бақыты бұйырды. Сондағы қиын шақтарда өр тұлғалы Өзбекәлі Жәнібеков өнерге ұйытқы, театрға тірек бола білді. Көп ұзамай әскерге алып кетті, келген соң осы Алматыдағы бүгінде өзім қызмет ететін Ғ.Мүсірепов атындағы Қазақ мем лекеттік академиялық балалар және жасөспірімдер театрына режиссер қылып жұмысқа алды. Осы жолда режиссерлік шеберлігімен жұртшылықты мойын датқан Әзірбайжан Мәмбетовті ұстазым деп айтар едім. Үш жылдан кейін баяғы Арқалыққа бас режиссер етіп жіберді. Содан 10 жыл сол театрда жұмыс істедім. Облыстар бір-біріне біріктіріліп, қысқара бастаған шақта Торғай облысы жабылып, біздің барлығымызды Жезқазғанға жіберді. Ұлытау жеріне де тақыр жерден театр тудыруға тура келді. Соңында, міне, Алматыға табан тіредім. Бүгінде қазақ театрларының мау сымашар қойылымына айналған классикалық туындымыз «Қыз Жібекті» алғаш сахналаған өзіңіз екенсіз. Қырық жылға жуық тәжірибеңізде бұдан бөлек «Қозы Көрпеш Баян сұлу», «Ақан сері Ақтоқты», «Қарагөз» сияқты кесек туындыларды қойыпсыз. Осылардың ішінде өзіңізге ең ыстық, ең жақыны қайсысы? «Қыз Жібекті» алғаш Арқалықта қойдық. Ол сәтті шығып, Асқар Тоқпанов ағамыз оны Алматыға алдырды. Ол кез 37-жылдың жаңғырығы іспетті Желтоқсан оқиғасының сызы кеппеген 87-жылдың тепкісі басталған тұсы еді, билік осынысы үшін Асекеңді қызметтен қудалап, партиядан шығарды. Қиын болды жағдай. Оған себеп біз «Қыз-Жібекті» қойған күн 1986 жылдың 19 желтоқсаны болатын, Желтоқсанмен тұспа-тұс. Көрдіңіздер ме, классикалық туындымыздың өзін көрсету мұң болатын ол кезде. Тағы бір айтулы туынды Абылай ханның жастық шағын көрсететін «Тұрымтайдай ұл едің...» қойылымы Абайдың 150 жылдық мерейтойына арналған театр фестивалінде Жезқазғанда бас жүлдеге ие болды. Бірақ осылардың ішінде өзіме ең ыстық тартатыным М.Әуезовтің «Қарагөзі» жылы ұлы Мұқаңның 100 жылдығына орай сол Жезқазғанда «Қарагөзді» сахналадым. Неге екені белгісіз, соны сыншылар әбден сойды. «Аттың жалын неге туға ілдің?» деді ме, әйтеуір көп мін тақты. Бірақ сонда да сол әлі күнге сахналанып келеді. Өзіме қанша сынға ұшыраса да сол ыстық. Аға, сөз соңында қазіргі кездегі театр саласында өзіңізді мазалап жүрген өзекті мәселені айтсаңыз? Қандай басшылық болсын, әсіресе облыстық, аудандық, жалпы шалғайдағы театрларға ерекше назар аударса деймін. Себебі Алматыда театр әртістерінің жалақысы аз болса да, қосымша дубляж сынды жұмыстармен айналысып, тіпті тойға барып жан бағуына мүмкіндік бар. Ал облыстарда мүмкіндік шектеулі. Жалғыз айлық демей, бірақ солар өз істерін беріліп істейді. Мен оларды фанаттар дер едім, тіпті оларға сондай табандылықтары мен өнерге деген сүйіспеншіліктеріне арнап ескерткіш қояр едім. Әңгімелескен Мәриям ӘБСАТТАР Арна «Нысананың» нысанасында Бұл жолы «Нысана» бағдарламасының көрермендері «Астанада он төрт адамның өмірін жалмаған өртке кім кінәлі?» деген мәселеге тереңірек үңіліп көретін болады. Сонымен қатар жанарынан айырылған жандардың қалай жан сақтап жүргені жайлы бейнематериал ұсынылмақ. Естеріңізде болса, «нысаналықтар» өткен көрсетілімдердің бірінде түрлі себептермен қос қолынан қатар айырылған адамдар туралы көрсетіп, көрермендерді елең еткізген еді. «Нысананың» нысанасына іліккен тағы бір мәселе Алматыны туристік орталыққа айналдыру жайы. СТЭНД АП: Жастардың арасында гот, эмо, панк, хип-хоп секілді субмәдениетшілер көбейіп келеді Жұлдыз БЕЙСЕНҚЫЗЫ: Басынан башпайына дейін қара киген, шашы түрлі-түсті, беті баттасқан бояу біреуді көшеден көрсек, көбі міз жақтыртпай қараймыз. Мұндай жастардың готика субмәдениетіне жа татынын да біле бермейміз. Ал қазақстандық жастардың арасында гот, эмо, панк, хип-хоп секілді субмәдениет өкілдері көбейіп барады. Өздерін елден өзгешеміз деп санайтын неформал жастар жайлы бейнематериалды «Нысана» бағдарламасының алдағы сенбілік, жек сенбілік шығарылымынан көре аласыздар. «Жетінші арнада» жүздескенше, қадірлі Алаш жұрты! IP-телефонияның артықшылығы неде? Дербес компьютердің көмегімен желілер бойынша дауыс пен бейнені беру бағдарламасы, дәлірек айтсақ, IP-телефония қалай пайда болды. Оның қандай мүмкіндіктері бар? Оралбек САҒЫМБАЙ, Ақтөбе қаласы 1993 жылы Әлемдік телекоммуникация саласына есімі беймәлім Чарли Кляйн деген азамат дербес компьютердің көмегімен же лілер бойынша дауысты беру үшін «Maven» бағдарламасын жарыққа шығарды. Бір мезгілде сол жылдары Корнель уни верситетінде бейне конференциялар бағ дарламасы жасақтала бастаған жылы бұл екі бағдарлама бірі гіп дауыстың және бейненің толық функциялары бар жаңа бағдарлама пайда болды жылы израильдік «VocalTec» компаниясы «Windows»-те жұмыс істейтін мульти медиялық дербес компьютері бар адамдар үшін әзірленген «Internet Phone» бағ дарламасының тұңғыш нобайын ұсынды. Бұл Интернет-телефонияның дамуындағы маңыз ды кезең болды. «Internet Phone» серверлерінің жекеменшік желілері құрылды және мыңдаған адамдар осы бағдарлама көмегімен бір-бірімен еркін қарым-қатынас жасай бастады. Сол жылдың өзінде «екіжақты» мүмкіндікті ұсынған яғни бір мезгілде әрі сөйлесуге, әрі тыңдауға болатын, Далластағы (Техас штаты) шағын компания әзірлеген «DigiPhone» тұңғыш бағдарламасы бөлшек саудаға түсе бастады. Бұл оқиғаны алғашқы нағыз интерактивті байланыстың пайда болған сәті деп атауға болады. Тест құпияға берік пе? Бүгінде кез келген тест сұрақтарының жауабын тауып алуға болады. Осының алдын алу үшін ҰБТ кодтарының құпиялылығы қалай қамтамасыз етіледі? Саламат РАХАТҰЛЫ, Талдықорған қаласы Өздеріңіз білетіндей, Білім жә не ғылым министрлігі тестілік тапсырмалардың дұрыс жауаптарының кодтарын мемлекеттік құпиялар санатына қосу жөнінде «Мемлекеттік құпиялар туралы» ҚР Заңына ереже енгізуді ұсын ған болатын. Ұлттық тестілеу орта лығында мемлекеттік құпиялармен жұ мыс жөніндегі бөлім құрылып, құпия лық тәртіпті сақтау жөнінде барлық құрылымдық бөлімдердің жұмыс тарын тексеретін директордың орын басары штаттық бірлігі енгізілді. Емти хандық материалдардың сақталуы мен құпиялығы ҰҚК қызметкерлерінің кезек шілік етуімен қамтамасыз етіледі. Емтихандық материалдардың ай мақтарға жеткізілуі «Қазпошта» АҚтың арнайы байланысы арқылы жүзеге асы рылады. Құпиялықты сақтау мақсатында сұраулар тізімі кітапшасының, варианттардың нөмірлері кодталады және тестіге қатысушыларға ҰБТ аяқталуына жарты сағат уақыт қалғанда жарияланады. Сұраулар тізімі кітапшасының нөмірлерін кодтау ҰБТ-ны сенімді қорғау болып табылады, кітапшалар ұрланған немесе дұрыс жауаптар қолды болған жағдайдың өзінде ешкім дұрыс жауаптардың кодын пайдалана алмайды.

6 6 Алаш азаматы құқық пен құрық Туған ағасын тепкілеп өлтірді Қарағандының Октябрь ауданына қарасты Пришахтинск аймағында тұратын інісіне қонаққа барған Денис Белованов сол күні өз ажалын іздеп барғанын білмеген еді. Қонақты күткен Андрей мен оның әйелі Ольга және Ольганың шешесі Татьяна да Денисті жаны қалмай күткенімен, көңілді отырыс соңы төбелеске ұласып, ақыр соңында інісі ағасын тепкілеп өлтірген. Түс ауа едәуір масайып қалған ағайындылар арасындағы жанжал Денистің былтыр қайтыс болған ағалары Степанға қарата балағат сөз айтқанынан тұтанған-мыс. Дастарқан басынан әйелдерді қуып шыққан қос жігіт сөзге келісе алмай, ақыры бір-біріне қол жұмсаған. Арада аз ғана уақыт өткен соң қонақты сыртқа сергуге алып шыққан құдағи Татьяна мен Ольганың ара түскеніне қарамастан, ағасын қуа шыққан Андрей Денисті ұрып жығып, бас-көзге қарамай тепкілеген. Ақыр соңын да ауыр соққыға шыдай алмаған Денис сол жерде қайтыс болыпты. Қарағандылықтарды дүр сілкіндірген ағайындылардың төбелесі Андрейдің істі болып, түрмеге жабылуымен аяқталды. Владимир РОДИОНОВ, Октябрь аудандық про курорының көмекшісі: Ағайынды Беловановтардың арасындағы жанжал неден шықса да, соңы қайғылы оқиғаға ұласуы бізді бей-жай қалдырмады. Аудандық поли ция бөлімі мамандары тергеу жүргізген соң сот үкімі дереу шығарылып, ағасын өлтірген азғын Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 103-бабы, 3-тармағы бойынша айыпталып, жеті жылға бас бостандығынан айырылды. Бұл қылмыс әркімге сабақ болары анық... Серік САҒЫНТАЙ, Қарағанды Байқау Қарилар Құран бағыштаудан бақ сынады Кеше Алматыдағы орталық мешітте Қазақстан мұсылмандары Діни басқармасының ұйымдастыруымен Құран жарысы өтті. Республика көлеміндегі медресе шәкірттерінің арасында мұндай рухани байқау тұңғыш рет қолға алынып отыр. Бір қуанарлығы, соңғы жылдары исламның маңызын ұғып, медреседе білім алуға талпынып жүрген жеткіншектердің қатары күн санап артып отыр. Қазір республика бойынша барлығы жеті мед ресе бар. Олардың әрқайсысында шәкірттен тәлім алып жатыр. Соңғы медресе Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы жанынан ашылды. Құран жарысына сол жеті оқу ошағынан іріктеліп алынған 23 қари қатысты. Ал байқауға мұсылмандар бірлестігінің төрағасы, Бас мүфти Шейх Әбсаттар қажы Дербісәлі, төраға орынбасары Шейх Мұхаммед Хусейн, Нұр-Мүбәрак ислам университетінің Құранды жатқа оқу жағынан жауапты ұстазы, доктор Жунди, Алматы орталық мешітінің қарилары Жұманазар Садырханов және Данияр Жұмабаев төрелік етті. Бас төреші Шейх Әбсаттар қажы Дербісәлі қатысушыларға сәттілік тілеп, осынау айтулы мерекелерімен құттықтады. Оның айтуынша, бұл байқаудың басты мақсаты жастардың білім деңгейін анықтау, оларға болашаққа бағытбағдар беру. «Қазір елімізде имамдардың саны жеткіліксіз. Сондықтан осы салада көптеп маман дайындауымыз қажет. Сонымен бірге біздің имамдарымыз тек ислам шарттарын ғана емес, экономика, тарих, мәдениет ілімдерін де терең меңгеруі қажет», деді Бас мүфти. Жарыс төрт шарт бойынша өтті. Онда қатысушылар Құранның 30 пара,10 пара, 30-парасы бойынша және Құранды мәнерлеп оқу бойынша жарысқа түсті. Қазылардың берген бағасы бойынша барлық қатысушы да мықты дайындықпен келген. Жыл сайын мұсылман елдерінде Қасиетті рамазан айында Құран оқудан мемлекетаралық жарыс өтеді. Енді осы байқаудан дара келгендер сол жарысқа қатысуға мүмкіндік алады. Нұрмұхаммед Мамырбеков дат! Аян СҰЛТАНҒАЛИЕВ, Жамбыл атындағы Қазақ мемлекеттік филармониясының бас директоры: Қазақстан мәдениетінің гүлденуі үшін әртістерімізді әлемге танытуымыз керек Аян Нұрмұхамбетұлы, сіздердің сайттарыңызда «Филармонияға келіп тұрасыз ба?» деген сауалнама жүргізілген екен. Соның нәтижесі бойынша басым көпшіліктің мұнда мүлдем бас сұқпайтыны анықталып отыр. Бұның себебін немен түсіндіресіздер? Сайт уақыттың ықпалымен туындаған жаңа дүние. Бұрын біз көрерменмен тікелей қарым-қатынас арқылы жұмыс істедік. Концерттерімізге бұқа ралық ақпа рат құралдарына жарнама беріп, шақы ратын болдық. Бірақ, не гізінен, филармон ияға бауыр басқан тыңдармандар ұзақ уақыт бойы концертке өз аяқтарымен келіп бас сұғуға әдет тенді. Соның арқасында концерт залдарымыз әрқашан лық толы. Ал сайт күні кеше пайда болған қарым-қатынас құралы. Оны аға буын емес, негі зінен, жас тар пайдаланып жатқан болар. Ал ол жастардың көпшілігі әрине, филармонияның тыңдармандары емес. Сол себепті осындай жағдай байқалған болар. Бірақ алдағы уақытта тыңдармандары мызбен ғаламдық желі арқылы байланысты жақсартатын боламыз деген ойдамыз. Батыстағыдай емес, қалай болғанда да, діліміз басқа, бізде халықтың белгілі бір тобы болмаса, кәсіби музыкаға, биік өнерге деген жаппай құлшыныс аз. Осы рухани сұранысты арттыру үшін қандай жұмыстарды қолға алып отырсыз? Иә, бізде кәсіби музыканы, негізінен, тек кәсіпқой мамандар ғана қолдай ды. Осы салада бірнеше музыка мек тебі, бір неше ұйым бар. Кәсіби музыканың негізгі тыңдармандары солар. Сөзі ңіз дің жаны бар, биік өнер Батыстан келді. Біздің елде кеңес дәуірі тұсында өркен жайды. Бірақ өткен заман ға өкпеміз жоқ. Көрерменіміз қазір де азаймай отыр. Жастар тарапынан да қызығушы лық байқалып жатыр. Егер орындау шыларымыздың, өнерпаздары мыз дың шеберлігі шыңдала берсе, көрер мен деріміз де көбейе беретін бола ды. Еш кімнің сапасыз музыканы тыңдағысы кел мейтіні шындық. Әсіресе, қазіргі кө рер меннің талғамы жоғары. Тағы бір назар аударатын жайт қазір, әрине, эст радаға сұраныс көп екені даусыз. Өйт кені ол жан-жақты, көпқырлы. Ал кәсіби музыка оған қарағанда, консер вативті, яғни оны түсіне білу, сүйе білу қа жет. Міне, осы жағдайды ескерген абзал. Бірақ біздің ойымызша, қай ке зең де биік деңгейдегі музыканың Бір тілек... Басшы ретіндегі басты арманым филармониямыздың халықаралық мәртебе алып, әлемге танылуы. Өнерпаздарымызды дүниежүзі білгісі, көргісі, естігісі келетін дәрежеге жетсе екен деймін. Біз шетелдерде тек ресми-саяси, дипломатиялық шаралар кезінде ғана өнер көрсетіп қоймауымыз қажет. Мәдени бағдарлама аясында өнер көрсету мен коммерциялық концерт берудің арасы жер мен көктей. Коммерциялық концерт әртістің өз кәсіби деңгейін жұртшылыққа кеңінен паш ету мүмкіндігі. Бұл үшін әртістің өнеріне ақы төленеді. Шетел жұлдыздарын не себепті көп қаржы беріп, шақырамыз? Өйткені олардың концертіне сұраныс бар және бұл ол әртістің кәсіби деңгейінің қаншалықты екенін байқатады. Міне, мен де мемлекеттік филармониядағы әртістердің барлығының уақыт өте келе осылай әлемге танылса, дүниежүзі тыңдармандарының орасан зор сұранысына ие болса екен деп тілеймін. Қазақстан мәдениеті гүлденуінің ең негізгі белгісі осы болар еді. өз тыңдармандары, өз қолдаушылары та бы лады, ол ешқашан көрерменінен алыста мақ емес. Менің басшылық қызметке келгеніме екі жыл болды. Мұнда ұжым көп. Мемле кеттік хор капелласын, симфониялық, каме ралық, үрмелі аспаптар, «Отырар са зы» оркестрлерін, басқа да квартетквин тет терді, солистерді қосқанда барлығы 500 адамдай. Қазіргі таңда ғима ратта күрделі жөндеу жүргізіліп жа тыр. Ал шығармашылық жоспарларымызға кел сек, биыл бірнеше фес тиваль өткізуді жос парлап отырмыз. Соның ішінде Бақытжан Байқадамов атын дағы мемлекеттік хор капелласының 70 жылдығы аталып өтеді. Келесі жы лы тұтас мемлекеттік филар мо нияның 75 жылдығы тойланады. Халы қ а ралық орган фестивалін өткізумен байланысты бірнеше ірі жобаны іске ас ыр ғалы отырмыз. Қазақстан Композиторлар ода ғының 70 жылдығына ар на л ған концерттер өтеді. Жетістік тері мізге келсек, биылғы концерт мау сы мында біздің симфониялық оркестріміз Из раильде өнер көрсетті. Нұр ғиса Тілендиев атындағы «Отырар сазы» академиялық фольклорлық-этногра фия лық оркестрі Корея мен Біріккен Араб Әмір лігіне барды. Камералық трио Авст рияда, хор капелласы Үндістанда болды. Мемлекеттік үрмелі аспаптар оркестрі Тайваньға сапар шегіп қайтты. Біріккен Араб Әмірлігінде екі рет өнер көрсеттік. Оның бірі Елбасының және басқа да отандық саяси элита өкілдерінің қатысуы мен болған мәдени шара. «Отырар сазы» оркестрі Сауд Арабиясында концерт берді. Сондай-ақ мемлекеттік фила рмония әртістері Мемле кет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев тың Йордания еліне ресми сапары кезінде мәдени-рухани шараға үлес қосты. Үрмелі аспаптар оркестрі Ұлыбри тания жерінде әле м нің түкпір-түкпірінен келе тін кәсіби музыка ұжымдарымен бірге концерт беретін болады. Қазір дайын дық жүргізі ліп жатыр. Біздің ұжым да рымыздың мемлекетіміздегі және ше телдердегі ре с ми шараларға қатысуы біз үшін абырой. Бұл биік өнерді дамытудағы кәсіби дең гейі мізге беріл ген баға әрі бізге деген сенім, орындау шыларымыздың шеберлігіне де ген құрмет. Мысалы, Н.Тілендиев атындағы «Отырар сазы» оркестрі біздің елдің ұлттық бренді іспетті. Біздің президенттік «Болашақ» бағдарламасы бойынша ше тел де білім алған жастарымыз көп. Скрип ка, пианино, музыкалық аспаптың басқа да түрлері бойынша олар әлемдік деңгейде жоғары білім алды. Енді олардың алды елге еңбек етуге қайтып келіп жатыр. Мәдениет және ақпарат министрлігі бізге сондай талантты да кәсіби біліктілігі жоғары жастарды жұ мысқа қабылдауды тапсырды. Міне, қазір біздің ұжымда осындай жас дарындар аға буынмен бірге еңбек ету ге кірісті. Халықаралық байқаулардың жүлдегері, пианист Данияр Есімханов, Айжан Нұркенова, Әмір Бисенғалиев, Майя Сепп және басқалар ұлттық кәсі би музыканың келешегі. Бірақ бізде түрлі мерекелер болған кезде биік өнердің өкілдерін сырттан шақыру үрдісі әбден қалыптасып қалған. Даңқтары ешкімнен кем емес керемет баритон, тамаша сопрано дауыстар және өзіңіз айтқан ұлттық кәсіби музыканың басты нышанына айналған өнер ұжымдары бізде де бар ғой. Неге осы сырттан әртіс шақыруға тосқауыл қойып, өз өнерімізге қолдау көрсетпейміз? Еліміздегі кейбір маңызды мемлекеттік мереке-тойларға әлемдік мәртебе беріліп жатады. Сол себепті мұндай шара ларға, мәселен Елорданың туған күніне, Тәуелсіздік мерекесіне әлемге аты мәшһүр өнер өкілдері арнайы шақыртылады. Бұл біздің өнер ұжымдары деңгейінің төмен дігінен емес, әрине. Бұл еліміздегі мерекеге әлемдік мәртебе беру мақсатымен ғана жасалады. Және мұндай жалпыхалықтық мерекелерге дүниежүзілік мәдениет жұл дыз дарын ша қы руға, негізінен, ірі кәсіп орын дардың қаржысы жұмсалады. Мұндай қаржы біздің мәдениет меке ме леріне де қажет қой. Осындай қо мақ ты қаражатты неге өз ұжымдарымыз, мәсе лен, мемлекеттік филармония өкі л дері өз дері иеленбеске? Мәдениет және ақпарат министрлігі, негізінен, көпшіліктің сұранысын ескеретін болар. Демек, көрермен деріміз әлі де бол са, елімізге әлемдік өнер шеберлері келіп концерт бергенін қалай ды. Пласидо Доми н го, Уитни Хьюстон деген болмысы дара тұлғалар ғой. Оларды Қытай да шақырады, Жапония да шақырады. Мұндай жағдай отандық музыка өнерінің жалпы ахуалына ешқандай нұқсан келтірмейді. Керісінше, Батыс мәдениеті өкілдеріне қарап, біз де ширай түсеміз. Бұдан мәдени-рухани бай ланысымыз артады. Жалпы, біздің өзге өр ке ниеттерге ашық болғанымыз өзімізге жақ сы, өзімізге пайдалы. Дегенмен олар дың орнына өз өнерпаздарымызға ұсыныс жасап жатса, әрине, ешқашан бас тартпас едік. Ал ұжымның қаржыландырылуы жай лы айтып кетер болсам, қызмет кер лері міз қанша дегенмен өздерінің бюд жеттік сала өкілдері екенін түсінеді, со н дық тан, мемле кеттен бөлінетін ең бека қыла рына разы. Бірақ бірнәрсені баса айт қым келеді, ол біздегі мәдениет ұжым дарының біркелкі емес екендігі. Бюджеттен 60 адамдық коллектив пен 500 адамдық үлкен өнер ордасына бірдей мөлшерде қаржы бөлінеді. Әрине, осы кезде қай ұжым қаржы тапшылығын көбірек сезі нетіні белгілі. Бірақ біз күрделі жағдай лардан шығып, демеушілер табуға, шы ғындары мызды қысқартуға тырысамыз. Сон дай-ақ Мәдениет және ақпарат минис трлігі гастрольдеріміздің деңгейін көтерсе екен деген тілегіміз бар. Әртістеріміз, ұжы м дарымыз шетелдерге көп шықса екен. Өйткені гастрольдік сапарлар музыкант тарды әрқашан ынталандырады. Олардың Алматы облысы көле мінде ғана концерт бергеннен гөрі Америкада өнер көрсетуді қалап тұратыны ақиқат. Бұл әртіс үшін дүниежүзіне сапар шегудің және өз өнерін жұртшылыққа кең танытудың жалғыз мүмкіндігі ғой. Шетелдерге сапарға шық қан кезде, басқа елдер тарапынан шақыр тулар алуға да жағдай туады. Қалай болғанда да, өнерпаздарымыздың өз тыңдармандары, өз жолы бар дедіңіз. Біздің ұлттық кәсіби музыкамыз әлемдік музыкадан несімен ерекшеленіп келеді? Расында кәсіби музыкада ұлттық шекара жоқ. Ахмет Жұбанов, Латиф Хами ди сияқты классиктеріміздің қазақ кәсіби өнеріндегі орны қандай болса, әлемдік мәдениетте де сондай биікте. Олардың ең бек тері де өзге әлем классиктері шығар малары сияқты халықаралық деңгейге сәйкес келеді. Айырмашылық бұл тұл ғалар дың музыкалық мұ расының таралуы мен ақпараттық жағынан насихатталуында. Мәселен, Моцарт, Штраус, Бетховендердің мерей тойы келсе, ол барлық құрлықта түгел, тіпті Африкада да аталып өтер еді. Өйткені олардың шығармаларын насихат таушылар әлемнің түкпір-түкпірінен табы лады және олар ғасыр бойы мейлінше көп жарнамаланған. Ал өкінішке қарай, Латиф Хамидидің мерейтойы бұлайша кең кө лем де тойланбас еді. Қазақтың кәсіби му зыкасының кейінгі буынына келсек, соңғы кездері бұл буын өкілдері симфониялық музыканы эстрадамен, басқа да қазіргі заманғы жанрлармен ұштастыра дамытып жүр. Сонысымен ерекшеленеді. Әйгілі сазгер, қазақтың біртуары Нұрғиса Тілендиев негізін қалаған «Отырар сазы» оркестрінің бүгінгі беталысы қалай? Биыл бұл ұжымның басшысы ауысты. Бұрынғы дирижер, Қазақ станның өнеріне еңбек сіңірген қайраткер Жамағат Темір ғалиев зейнеткерлікке шыққаннан кейін оркестрдің көркемдік жетекшісі болып, сазгердің ізбасар қызы, Динара Нұрғи са қызы тағайындал ды. Жас талантқа «Оты рар сазы» сияқты құрылғанына 27 жыл бол ған үлкен ұжымды басқару мүмкіндігі беріліп отыр. Бұл әрине, оңай шаруа емес. Бірақ Динара үшін тәжірибенің үлкен мек тебі болмақ. Ұжым қазіргі уақытта өзінің шығармашылық кемеліне келді десек, әсте қателеспейміз. Өнерпаздар арасында ке зін де Нұрғиса ағамызбен бірге жұмыс істеген көнекөздер бар. Міне, бұл өнер де гі ұрпақ сабақтастығы. Оркестрдің шы ғармашылық бағыты, бағдарламалары, репертуары уақыт өткен сайын жаңарып, толығып-молығып келе жатыр. Ұжымның шетелдерде дүркін-дүркін концерт беріп жүргенін жоғарыда айтып кеттім. Сұхбаттасқан Болатбек Мұхтаров Ішімдік ішкен жұмысшыны жұмыстан босату тәртібі қандай? Мен жеке кәсіпкермін. Кейде жұмысшыны жұмыс орнында ішімдік ішкені үшін жұмыстан босатсаң, ол еңбек инспекторына шағымданады. Ал еңбек инспекторы ақ-қарасын ажыратып жатпайды. Бірден айыппұл салады. Олар «біз бүгін шара қолданбасақ, ертең прокурорлық тексеріс болады. Онда сізге де, бізге де жақсы болмайды» дегенді айтады. Осындай келеңсіздіктен құтылу үшін не істеу керек? Ербол ИСАХАН, Алматы облысы Мамандардың айтуынша, жұмысшы мен де, еңбек инспекторымен де арада ешқандай мәселе туындамас үшін ҚР Ең бек кодексі бойынша жұмыс жүргізген дұ рыс. Мәселен, жұмысшы жұмысқа ішім дік ішіп келсе, ҚР Еңбек кодексінің 54-бабы, 1-тармағы, 7-тармақшасы бойын ша еңбек шартын мерзімінен бұ рын бұзуға болады. Мұндай жағдайда медициналық мекемеден жұмысшының ішімдік ішкен дігін куәландыратын меди циналық қоры тын ды, оған қоса, орын алған жағдай ту ра лы акт түзіліп, жұмыс шыдан жазбаша тү сінік теме алынуы шарт. Осы құжаттар негізінде жұмыс шымен арадағы еңбек шарты тоқтатылып, жұмысшы жұмыстан бо сатылады. Мұн дай жағдайда сізге жұмыс шы да, еңбек инспекторы да қарсы дау айта алмайды. Лауазымдарды қоса атқару мен қызмет аймағын кеңейтудің айырмасы қандай? ҚР Еңбек кодексінің 131-бабында: 1. «Лауазымдарды қоса атқару; 2. Қы з- мет аймағының кеңеюі» деген тармақтар бар. Осылардың бір-бірінен қандай айырмашылығы бар және оны қалай түсінуге болады? Бір мезгілде екі-үш жұмысты атқаруға бола ма? ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қор ғау министрлігінің бас сарапшы маманы Ш. Молдабекованың жауабы мына дай: ҚР Еңбек кодексіне сәйкес лауа зымдарды қоса атқару деп, қызметкердің еңбек шарты бойынша, негізгі жұмысынан бос уақытта басқа тұрақты ақылы жұмысты атқаруын атайды. Ал «қызмет айма ғының кеңеюі» деген ұғым қыз Мереке АХМЕТОВ, Ақмола облысы меткердің бір мекеме шеңберінде еңбек шар тымен көзделген өзінің негізгі жұ мысымен қатар, басқа лауазым бойынша қосымша жұмысты немесе уақытша жоқ қызметкердің міндеттерін өзінің негізгі жұмысынан босатылмай атқаруы дегенді білдіреді. Яғни бұл ретте қызметкер қосымша жұмысты өзінің негізгі жұмыс уақы тының шегінде атқарады.

7 дода 7 басқосу Ұлттық спорт түрлері кеңесі Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігі ҚР Ұлттық спорт түрлері қауымдастығымен бірлесе отырып, Ұлттық спорт түрлері федерациялары мен Ұлттық ат спорты федерациясы өкілдерінің республикалық кеңесін өткізеді. Бүгінде Қазақстанда көкбөрі (көкпар), бүркітші (қыран құспен аң аулау), аударыспақ, теңге ілу, қыз қуу және т.б. ұлттық спорт түрлерінен республикалық және аймақтық (облыстық, қалалық және с.с.) федерациялар бар. Ал жоғарыда аталған кеңесу жиынына Қазақстанның барлық облыстарынан, сондай-ақ Астана және Алматы қалаларынан делегаттар қатысады. Көкейдегі өзекті мәселелер талқыланады. Бұл басқосу бүгін және ертең Елордада, нақтырақ айтқанда, Қазақстан Республикасы Туризм және спорт министрлігінің ғимаратында өтеді. бокс Арман САТЫБАЙ волейбол «Атырау» кубокты алды Кеше Хромтауда волейболдан ерлер арасындағы Қазақстан кубогының ақтық сыны аяқталды. Жартылай финалда «Атырау» Өскемен волейболшыларын төрт партияда тізерлетті 3:1 (23:25; 25:13; 25:16; 25:23). Жергілікті «Қазхром» да төрт партияда «Конденсатты» қан қақсатты 3:1 (25:20; 25:22; 23:25; 29:27). Кеше финалдық ойындар өтті. Әуе лі үшінші орын сарапқа салынып, Өскеменнен келген «Шығыс-Свинецстрой» клубы «Кон денсаттан» басым түсті. Ал финалдық ойында «Атырау» жеңіске жетіп, ел кубогын иеленді. Қазақстан кубогы. Ерлер. Хромтау қаласы Жартылай финал. 11 қараша: «Атырау» (Атырау) «Шығыс- Свинецстрой» (Өскемен) 3:1 «Қазхром» (Хромтау) «Конденсат» (Орал) 3:1 Үшінші орын үшін. 12 қараша: «Шығыс-Свинецстрой» «Конденсат» 3:1 Финал. 12 қараша: «Атырау» «Қазхром» 3:0 Қазы жеп, тас көтеріп тер төгуде Дәл қазір бокстан Қазақстан құрамасы Оңтүстік Қазақстан облысында оқу-жаттығу жиынын өткізуде. Бұл жаттығу жиынының ерекшелігі, ұлттық құраманың бас бапкері Мырзағали Айтжанов боксшыларды тау етегінде шыңдауда. «Тау тастарын көтеріп, табиғаттың аясында таза ауада жаттығып, асқақ таудан күш-қуат алып жатырмыз», деді, хабарласқанымызда жақында ғана бас бапкер болып тағайындалған жас маман. Осы жиынды өткізу үшін арнайы жылқы сойғызып, боксшыларды қазақы дәстүрмен баптап жатқандарын білдік. Таза ауада қазы-қарта, жал-жая жеп, күшқуаттарын толықтырып жатқан боксшылар арасында жаңадан қосылған ешкім жоқ. Осыдан біраз уақыт бұрын Алматы маңындағы оқу-жаттығу жиынына келген жігіттер бәрі де. Араларында С.Сәпиев, Е.Шынәлиев, Б.Жақыпов, М.Рақымжанов, Қ.Әбутәліпов, В.Левит, И.Дычко және тағы да басқа күрзі жұдырықты қырандарымыз бар. Бокшылардың бәрі де 2010 жылдың қаңтар айында өтетін Қазақстан чемпионатына дайындалуда. Осы чемпионат біраз мәселенің бетін ашып бермек. Әлихан Жаппар мерейтой мен мәселе жеңіл атлетика Рыпакова риза қылды Вьетнам астанасы Ханойда қазақ халқының намысын қорғаған «Спорт падишасы» өкілдері сол жақтан бірден Қытайдың Гуанчжоу провинциясына аттанып кеткен болатын. Айта кетейік, қарашаның 10-ы күні Гуанчжоуда жеңіл атлетикадан Азия чемпионаты басталған. Онда Қазақстанның намысын 18 жеңіл атлет қорғауда. Әзиз ЖҰМАДІЛ Естеріңізде болса, Ханойда өткен жабық кешендегі ІІІ Азия ойындарында қазақстандық спортшылар барлығы 21 алтын, 16 күміс, 21 қола медаль еншілеген еді ғой. Соның 6 алтынын, 4 күмісін және 4 қола медалін жеңілатлеттеріміз әпер ген. Бір сөзбен айтқанда, «Спорт падишас ы» өкілдерінің Ха нойдағы көрсеткіші не жоғары баға бергенбіз. Өкінішке қарай, Гуанчжоу да өтіп жатқан Азия біріншілігінде жеңілатлеттеріміз көсіле алар емес. Қазақстан спортшыларының қоржынында әзірге тек бір алтын, бір қола ғана бар. Жерлестеріміздің нашар өнер көрсетуін екі себеппен түсіндіруге болатын сияқты. Біріншіден, спортшыларымыздың көбі Вьетнамдағы додадан кейін аздап шаршаңқырап қалды. Тіпті Азия ойын дарынан кейін дұрыстап демалуға мұр шалары болған жоқ. Екіншіден, Ханойда ғы турнирге «Сары құрлықтың» көптеген саңлақтары қатыспаған еді. Сондықтан біздің сайыпқырандар Вьетнамда өздерін көшбасшылардың қатарында сезінген. Ал Гуанчжоуға Азияның кіл мықтылары жиналды. Ханойдағы додаға қа тысқандары да, қатыспағандары да түгел осында. Жалпы, Гуанчжоуда көпсайысшылар қарағандылық Дмитрий Карпов пен көк шетаулық Павел Дубицкийден басқа барлық мықтыларымыз бен жүй ріктеріміз өз өнерлерін паш етуде. Жеңіл атлетикадан ұлттық құрамамыздың бас бапкері Вячеслав Сокирко аталмыш атлеттерге демалыс беруді жөн көріпті. Ол Нұрғазы сасаев сайыпқырандардың орнын Гуанчжоуда биіктікке секірушіміз Марина Аитова мен 400 метр қашықтыққа жүгірушіміз Евгений Мелешенко толықтырды. Бірінші күні жеңіл атлетиканың алты түрі бойынша ақтық бәсекелер өтті. Ұзындыққа секіруде финалға жолдама алған жерлесіміз Олеся Беляева 5,80 метрге секіріп, бар болғаны 9-орынмен шектелді. Бірінші орын 6,51 метрді бағындырған филиппиндік ару Торрес Марапеллаға бұйырды. Бірінші күні Олесядан басқа жеңіл атлеттеріміз ақтық сынға шыға алған жоқ. Доданың екінші күні бірден 11 түрі бойынша ақтық бәсекелер өтті. Солардың бірінде, яғни үш қарғып секіруде ақтық сынға жолдама алған қос саңлағымыз еліміздің туын көкке көтеріп, бірі алтынмен апталса, екіншісі қолаға қол жеткізді. Қай спортшыларды меңзеп отырғанымызды түсінген боларсыздар. Иә, Ханойда үш қарғып секіруден бірінші және екінші орындарды өзара бөліс кен Ольга Рыпакова мен Ирина Литвиненко бұл жолы да жарады. 14,53 метрді бағындырған өскемендік өреніміз бас жүлдеге ие болса, Ира 13,99 метрге секіріп, қола медальді қанағат қылды. Айта кетейік, Ханойда Рыпакова 14,40, ал Литвиненко 13,87 метрге секірген болатын. Байқағандарыңыздай, екеуі де Гуанчжоуда көрсеткіштерін жақсартқан. Дегенмен Ольга Рыпакова 2008 жылы өзі жаңартқан Азия рекордын бұл жолы бұза алмады. Естеріңізде болса, өткен жылы Бейжің Олимпиадасында Рыпакова 15,11 метрді бағындырып, Азия рекордына түзету енгізген болатын. Ал үш қарғып секіруде әлем рекорды 1995 жылдан бері жаңартылмапты. Айта кетейік, 1995 жылы Швецияның Гетеборг қаласында өткен сын ға жолдама алғанда, «тым болмаса, екеуінің бірі жүлделі орындарға ілігетін шығар» деп ойлағанбыз. Өкінішке қарай, екеуі де соңғы, яғни 7-8-орындардан көрінді. Естеріңізге сала кетейік, бұл сында Азия рекорды қазақстандық Ольга Шишигинаға тиесілі жылы желмен жарысқан жүйрігіміз осы қашықтықты 12,44 секундта жүгіріп өткен болатын. 400 метрге жүгіруде тағы жерлесіміз ақтық сынға жолдама алған. Алайда осы қашықтықты 53,78 секундта жүгіріп өткен Марина Масленко бесінші орынды қанағат қылды. Сонымен, Рыпакова мен Литви ненконың арқасында Азия чемпионатының бейресми жалпыкомандалық есебінде Қазақстан жеңіл атлетика құрамасы 4-орынға орналасты. Ал бірінші орынды дода қожайындары, яғни қытайлықтар ешкімге берер емес. Үш күннің ішінде олардың қоржыны 21 медальмен толыққан. Бір қызығы, өз жерінде өткен Азия Аядай залға 18 мың студент қалай сыйып отыр? Бүгін Қаныш Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университетіне 75 жыл. Осы жоғары оқу ордасының Дене шынықтыру кафедрасы да сонау 1934 жылы құрылған. Содан бері табаны күректей 75 жыл өтіпті. Ел арасында «политех» деп аталатын жоғары оқу орнының Дене шынықтыру кафедрасы студенттерін спортқа баулып жүр. Бірнеше спорт саңлақтары осы кафедрадан түлеп ұшып, ұяға да, қияға да қонды. Дәл қазір Қаныш Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті тарихты парақтап, өздерінің мақтан тұтар саңлақтарын атай алады. Жоқ емес, бар жылы Мехикода Олимпиада чемпионы болған волейболшы Валерий Кравченконың өзі бір төбе емес пе? Ал грек-рим күресінің майталманы, Мехико- 68 Олимпиадасының күміс жүлдегері, әлем және Еуропа чемпионы Владимир Бакулин ше?! Бұларға шыңға өрмелеуші мұзбалақ альпинистер Қазбек Валиев пен Ерванд Ильинскийді қосыңыз. Кейінгі буыннан жеңілатлет Геннадий Черноволды, шахматшы Мария Сергееваны, жағажай волейболының хас шебері Татьяна Машкованы атап өтуге болады. Еркін күрес шебері Леонид Спиридонов пен осыдан бірер күн бұрын самбодан әлем чемпионы болған Дәурен Жайнақов та Қаныш Сәтбаев ағамыз атындағы білім ордасынан білім алғандар. Бүгінгі таңда Қазақ ұлттық техникалық университетінің Дене шынықтыру ка федрасында 80 ұстаз қызмет етеді. Олар 18 мыңға жуық студентті спортқа баулып, дене тәрбиесі сабақтарын жүргізеді. Бұл кафедраны әйгілі волейболшы мыз Жәнібек Саурамбаев ағамыз басқарады. Иә, иә, сол баяғы Еуропаны шулат қан «Буревестник» клубының сапында жай оғындай жарқылдаған Жәнібек Саурамбаев. Кафедра құрамында Нұр болат Қанағатов (волейбол), Айдар Әбілха нов (семсерлесу спорты), Анатолий Никишин (баскетбол), Бағдат Сейілов (футбол), Дүйсен Қасымов (шахмат) және т.б. білікті мамандар қызмет етеді. Жіпке әлем біріншілігінде украиналық Инесса Кравец 15,50 метрге секірген екен. Кедергілер арқылы 100 метрге жүгіруде екі жүйрігіміз Наталья Ивонинская мен Анастасия Сопрунова ақтық Бейресми жалпыкомандалық есеп ( ж.) Орын Команда Алтын Күміс Қола Барлығы 1 Қытай Жапония Үндістан ҚАЗАҚСТАН Катар С. Арабиясы Өзбекстан Вьетнам тізіп шықпасақ та, бұл мамандардың спорттық дәрежелері мен елімізге еңбек сіңіргендері үшін алған атақтары бір бастарына жетерліктей. Дәл қазір Қаныш Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті өзінің 75 жылдығын тойлауда. Дене шы нықтыру кафедрасы да осы мерейтойларына орайластырып, бірнеше ірі жарыстар өткізді. Спорттың бірнеше түрі нен жоғары оқу орындарындағы ұстаз дар (профессорлар, доценттер) және студенттер арасында дүбірлі дода өткізілді. Енді қараша аралығында волейболдан «Ректор кубогы» додасы өткі зілмек. Бұл турнирге Қарағанды, ойындарында медальді үйіп жинаған Вьетнам спортшылары бұл жолы «жуасып» қалыпты. Олардың қоржындарында бар болғаны бір күміс, бір қола. Р.S. Кеше газетіміздің беті қатталып жатқанда ұзындыққа секірушілеріміз Константин Сафронов пен Максим Беляев ақтық сында өнер көрсетті. Пав лодар, Семей, Талдықорған және Алматы қалаларындағы алты жоғары оқу орны ның ректорлары бастаған ұстаздардан жа сақталған командала ры келеді. Енді бір айта кетер жайт, былтырдан бері Қазақ ұлттық техникалық университетінде спорттық керек-жарақтар (инвентарьлар) алу мәселесі біршама жақсарыпты. Мұның бәрін Қазақ ұлттық техникалық университетінің мақтанышы және жақсы қыры дейік. Бірақ аталмыш жоғары оқу ордасына барып, жалғыз спортзалын көріп, жабырқап қалдық. Жо-жоқ, спортзалы жаман емес. Тек ауданы 24х14 метр, 1956 жылы салынған жалғыз ғана зал екен. Әрине, бұған 18 мың студентті қалай тықсаңыз да, сыйғыза алмайсыз. Сондықтан ҚазҰТУ биылға дейін Орталық стадионды жалдап келді. Ал биыл өздеріне тиіп тұрған Орталық стадион қайта құрылымдау жұмыстарына жабылған. Сол себепті қазір одан алыстау жердегі басқа стадионды жалдап, күнелтіп жүр. Сөйте тұра, Қазақ ұлттық техникалық университеті биылғы Бүкілқазақстандық универсиадада төртінші орынды жеңіп алыпты. Міне, ерлік! Бассейнді ауызға алмағанның өзінде, не стадионы жоқ, не спорттық базасы жоқ университет Бүкілқазақстандық студенттер додасында төртінші орын алған. Керемет! Біз Қаныш Сәтбаев атындағы жоғары оқу ордасының Дене шынықтыру кафедрасын 75 жылдық мерейтойымен шын жүректен құттықтаймыз. Осы торқалы той ларына сыйлық ретінде жергілікті әкімдік тағы бір стадион салып берсе де көптік етпес еді, әттең... Өйткені Алматы қаласы 2017 жылы Бүкіләлемдік қысқы универсиаданы өткіземіз деп желпініп жүр. Ал бізде шежіресі мол осындай жоғары оқу орны 24х14 метрлік жалғыз спортзалмен отыр. Елімізге қаншама кен, мұнай, металлургия, электроника және басқа да салалардың білікті мамандарын дайындап беріп отырған білім ордасы жалқы спортзалмен күнелтіп келеді. еркін күрес Төрт облыс Сыр еліне жете алмады Бұл күндері Қызылордада еркін күрестен ерлер арасындағы Қазақстан кубогы командалық жүйеде сарапқа салынуда. Сыр елі төсіндегі боз кілемде еліміздің 10 облысы мен 2 қаласының құрама командалары бақ сынауда. Жақында ғана Семейде грек-рим күресінен ел кубогы дәл осындай коман далық жүйеде сарапқа салынып, онда 16 команда белдескен еді. Ал еркін күрестен Сыр елінде өтіп жатқан кубок жолындағы додаға Атырау, Павлодар, Шығыс Қазақстан және Солтүстік Қазақстан облыстарының командалары келмей қалды. Барлығы да қаржы тапшылығын алға тартыпты. Командалары келмей қалғандықтан, осы облыстардан түлеп ұшқан ұлттық құраманың белді балуандарының біразы боз кілемге шыға алмай, тұнжырап шет те отыр. Атап айтар болсақ, «Кереку об лысының намысын қорғаймын» деп жүрген білекті жігіттеріміздің бірі Дәулет Шабанбай ел кубогы жолындағы қызықты белдесулерден тыс қалды. Сол секілді Марид Муталимовтың да шеберлігін көрермендер көре алмайтын болды. Ал әлем чемпионатының қола жүлдегері Леонид Спиридоновқа бапкерлер алқасы кубокқа қатыспауға рұқсат беріпті. Бейжің Олимпиадасының күміс жүлдегері Теймураз Тигиев болса, Қызылордаға мүлде келмеген. Мамандардың айтуынша, әзірге Қызылорда, Маңғыстау, Жамбыл облыстарының балуандарының қарқыны жақсы. Алғашқы күні іріктеу белдесулері өтті. 12 команда үш топқа тең бөлініп, әр квартеттің жеңімпазын анықтауда. Бү гін әр топтан суырылып шыққандар өз ара белдесіп, жеңіске жеткені кубок ие гері атанады. Қалған екеуі ақтық белдесулердегі нәтижелеріне байланысты жүл делі орындарды бөліседі. Ұлттық күрес федерациясы бас жүлдеге қомақты сый ақы тігіп отыр. Телжан КҮДЕРОВ, «Алаш айнасы» үшін Қызылордадан велоспорт Бір қызығы, Мартинелли де, Бонтемпи де келісімшарт құжатына «егер командадан Альберто Контадор кететін болса, келісімшартты бұзуға құқылы» деген бап енгізіпті. Дегенмен испандық саңлақтың келесі жылы да «Астана» сапында өнер көрсететіні белгілі. Сондықтан Гвидо Бонтемпи жаңа қызметіне кірісіп кетті. Жалпы, Бонтемпи менеджерлік ғұмырында көптеген жетістікке жеткен маман. Мәселен, австралиялық саңлақ Ка дель Эвансты осындай дәрежеге жеткіз генін біреу білсе, біреу білмес. Сондай-ақ команда құрамы тағы бір спортшы Давид де ла Фуэнтемен толықты. Испанияның «Фуджи-Серветто» командасының намысын қорғаған испандық саңлақ таулы жолдардың май тал маны саналады. Бейресми мәліметтерге сүйенсек, Фуэнте «Астанамен» бір жылға келісімшартқа отырыпты. Р.S. Эвансты көтерген маман «Астанаға» ауысты Осыдан біраз уақыт бұрын италиялық Джузуппе Мартинеллимен келісімшартқа отырған «Астана» велоклубы тағы бір италиялық маман Гвидо Бонтемпиді командаға шақыртты. Айта кетейік, Мартинелли секілді Бонтемпи де командада спорттық директор қызметін атқаратын болады. Келесі жылға «Протур» лицензиясын алу үшін «Астананың» бір-ақ апта уақыты қалды. Арсен Жанадiл «Қайраттың» 55 жылдығы қашан тойланады? «Қайрат» футбол клубының құрылып, жасыл алаңның көрігін қыздырып жүргеніне биыл 55 жыл болды. Бірақ қазақтың «Қайратының» торқалы тойы аталып өткенін естімедік. Бұл қалай? Әлде маусым аяғында атап өтілмек пе? Өкпеңіз де, назыңыз да өте орынды. Осындай сұрақ қойғаныңызға риза бола отырып, «Қайрат» клубының баспа сөз қызметкері Михаил Маркинмен хабарластық: «Қайраттың» 55 жылдық торқалы тойын дүркіретіп атап өтпеудің басты себебі биыл бірінші лигада өнер көрсеткендігімізден. Егер премьер-лигада ойнасақ, бұл мерейтойдың аталып өтпеуі мүмкін емес еді. Әу баста «Қала күні атап өтеміз» Сайын ТҰРСЫНОВ, Алматы қаласы деген ой болған, команда басшыларында. Өздеріңіз білесіздер, биыл Алматыда «Қала күні» 20 қыркүйекте тойланды. Алайда біз 21-турда, яғни 17 қыркүйек күні өз алаңымызда өкшемізді басып келе жатқан Оралдың «Ақжайығынан» 0:1 есебімен ұтылып қалдық. «Ақжайық» бізді қуып жетті. Сондықтан 55 жылдығымызды тойлауды қоя тұруға тура келді. Бірақ жыл бойы әрбір ойын алдында «програмка» (кездесетін екі команда жайлы толық мәліметтер жазылған ақпараттық брошюра) шығарып, сонда «Қай ратқа» 55 жыл толғандығын үнемі жазып, осы торқалы тойдың құрметіне басқа да материалдар беріп отырдық. Жақында қала әкімі қабылдап, премьер-лигаға шығуымызбен құттықтағанда, «Қайратқа» 55 жыл толғандығын айрықша атап өтті. Мен «Қайраттың» 55 жылдығы осымен шектеліп немесе мүлде тойланбай қалады деп ойламаймын. «Ештен де кеш жақсы» дегендей, келесі маусымда ұлан-асыр той жасалады деп үміттенемін. Оған себеп көп: 55 жылдығымыз, премьер-лигаға оралуымыз, Орталық стадиондағы қайта құрылымдау жұмыстары бітсе, жаңа төселген жасыл желек пен қайта өңделген стадион. Тойдың бәрі алда сияқты. Солай болғай... «Спорт падишасында» кім үздік? Спорт түрлерінің ішінен жеңіл атлетиканы өте қатты ұнатамын. Өзім де кезінде жеңіл атлетикамен айналысқанмын. Менің сұрайын дегенім, «Спорт падишасы» жыл сайын өзінің үздіктерін анықтап отырушы еді ғой. Биыл әлемнің ең үздік жеңіл атлеті кім болды екен? Ләйлә ӘБДІРАХМАНОВА, Шымкент қаласы Айта кетейік, әлемнің ең үздік жеңіл атлеті әлі анықталған жоқ. Халықаралық жеңіл атле тика федерациясының (ІААҒ) ресми сайтының хабарлауынша, үздіктер 22 қарашада Монакода анықталады. Әзірге бұл атаққа үміткер бес спортшының есімі белгілі. Қыздар арасынан Олимпиада ойындарының екі дүркін жеңімпазы, ресейлік сырықпен секіруші Елена Исинбаева, 400 метрге жүгіруші АҚШ өкілі Саня Ричардс, жаңазеландиялық ядро серпуші Валери Вили, польшалық балға лақтырушы Анита Влоддарчик және хорватиялық биіктікке секіруші Бланко Власич биыл ең үздік жеңіл атлет атануға үмітті. Ал ерлер арасынан норвегиялық найза лақтырушы Андреас Торкильдсен, австралиялық сырықпен секіруші Стивен Хукер, эфиопиялық ұзақ қашықтыққа жүгіруші Кенесис Бекеле және спринтерлер: ямайкалық Усейн Болт пен АҚШ өкілі Тайсон Гей сынды майталмандардың бірі биылғы жылдың үздігі деп танылуы мүмкін. Естеріңізге сала кетейік, 2008 жылдың ең үздік жеңіл атлеті атағына қыздардан Елена Исинбаева, ерлерден Усейн Болт лайық деп танылған болатын.

8 8 РеспубликалыҚ (202) (202) жыл, жұма жыл, жұма Сканворд Улы дәнді емдік өсімдік Жер астындағы шырғалаң жолды баспана Некенің бұзылуы Дұрыс жазу және оның ережесі Құрастырған Айтқазы Майлыбай Газетіміздің 201 (201) санында жарияланған сканвордтың жауабы Көлденеңінен: Құты. Есім. Лари. «Аққу». Гана. Еламан. Анатом. Рента. Өсек. Нияз. Ватт. Ангор. Ром. Тарапа. Арқал. Тат. Тігінен: Құлқын. Сонар. Апе. Қылует. Квота. ЛОР. Арал. Пергамент. Сиам. Нитрат. «Настя». Опа. «Емшан». Азамат. ҚоҒамдыҚ-саяси ақпараттық газет info@alashainasy.kz info@alashainasy.kz «Алаш айнасы» газетiне жазылу индексi: Редакцияның мекенжайы: info@alashainasy.kz Бегалин көшесі «Алаш Айнасы» Бегалин көшесі, 148 а думан қисық айна Өсек айтпайтын қатын қатын емес Қоқым отағасы баласының алдына жүгініп оты рып алған. Қатты ашумен Рейхстагқа атылған зең бірек ше зіркілдеп, қара аспанды суалдырып қаһарын төгеді. Доңыз жылы туған торай, нағашысына тарт қан опасыз оңбаған, сен менің түбіме жетіп таза гаршокқа отырғызып, қайыршы ғып қаңғыртып жіберетін болдың. Қасасынан қағынған қу, сенен-ақ қорлықты көрдім ғой. Ойбай-ау, бір жылда үш қатын алған адамды көрсем көзім ақсын. «Балабек ауылының мүйізсіз қара бұқасы» атанған Қыран бай үш жылда үш қатын алғанда ел бетіне түкіріп, жауыр есекке теріс мінгізіп, бетіне қақырып еді. Сен одан он есе асып түстің ғой. Сұмдық-ай, сұм дық, үш келіннің тө се гі суымай жатып тағы төр тінші қатын аламын дей сің. Тойымы жоқ, нысабы жоқ, әлгі есек сияқты қай дан шыққан пәлесің? Жетпей желкең қиыл ғыр жү гер мек, жиырма жас тан аспай жатып, мынаны істеп отырсың отызға кел генше отыз қатын аларсың сен. Ел бетіне не деп қараймын. Баласы жақсы еді, ана қоды раң да ған Қоқым мен көбік ауыз Қатира келіндерін сыйғызбай қуып жатыр, деп өсектейтін болдыау, тірідей жерге көмдің ғой сен сұмырай. Елден шы қ қан дерт, алапес. Қатира сиырын сауып, жаңа ғана үйге кірген ек е н. Отағасы-ау, тамағың жыртылған ша бақырып не болды саған? Дауы сың қорадан асып ауылға тарап жатыр. Жайлап сөйле, деді ақырын. Жай сөйлеуге мұрша беріп отыр ма, мына бассыз малғұның. Бір жылда үш қатын жіберген тоңмойын, қорсылдаған қабанның беті бүлк етпей тағы үйленемін деп отыр. Ке ліс кен қызым бар дейді. Отанасы өте сабырлы, иттей төзім ді адам еді. Қоқымның жеті атасы нан бері құлатып, өз әкесіне келіп тірелетін былапыт сөздеріне әбден еті өліп кеткен. Жәй ғана құлағынан асырып жібереді. Аб ы сындары «Жеңе ше-ау, ол кісінің мінезіне қалай төзіп жүрсіз?» дегенде «Е, е, сендер не білесіңдер, әйел сабамаған, боқта маған, арақ ішпеген, темекі шекпеген еркек еркек пе тәйірі. Біздің ота ғасы нағыз еркек», деп әзілмен жауап берер еді. Бұл жолы да сабырлы сөйледі. Әулие, әмбие жағалап жүріп, Құдайдан сұрап алған жалғыз ұлды Соқаның пышағы Мәңгі, өмірлік Сіз естідіңіз бе? Майк Тайсон тұтқындалды Бір ақынның бес дастаны Онкүндік мерзім Жоралғы Күшкөлік Үндіс тайпасы (АҚШ) Албания ақшасы Жұмақ Пингвин түрі сонша тілдеп, қар ға ғаның не? Мен аз болып тұрмын ба, ағаш оғыңды маған ат. Тағы қатын аламын десе, алсын. Баланың меселін қайтарма. Отағасы орнынан үш тұрып, үш отырды. Ашу дан көзі алақтап, беті ісініп барт болып кетті. О, о Құдай тағала, мына әумесер ақымақ тардың ортасында отырып жынды болып кетпесем неғылсын. Бір ұяттан безген әумесер үйден қуып шыққан қатыны өз үйіне жетпей тұрғанда тағы үй ле немін дейді, екінші бір шашты сайтан оны қол паштап, қолтығына су бүркеді. «Үйірлі жынды» де ген сөз осындайдан шыққан екен ғой. Ойбай-ау, ойбай, қу қақпас, бір жылда үш келін түсіріп, үш той жасап, ұш құдаға қалыңмал төлеп, жер та бан дап қалған жоқпын ба? Бұл нақұрыс, азғын даған алапес тағы бір шүйкебасты сүйретіп келсе не істейсің? Осы үйде адал ас жоқ. Қора дағы қара есекті сойып етін асып бересің бе? Сиырдан боғы бөтен миғұла, соны көріп отырып қалай-қалай сөйлейсің? Қазіргі қыздар ақылынан алжасып, милары су болып кеткен бе? Тапайдың тал түсінде иісшіл итпен іздесең табылмайтын мы нау сияқты аузынан сөзі түскен ақымақтың несіне қы зы ғады екен? Түрі түр емес, маймылдан сәл-ақ маза лы. Ке біс ауыз, қалқан құлақ, қауын бас, талпақ танау сықпыты ада мға ұқсамайды. Ана үш байғұс бұған қалай тиді екен? Уағдаласқан қызым бар дейді. Ол қыз сенің қатынтастағыш опасыз, әйелқұмар қу, ала яқ екеніңді білмей ме? Мүмкін, ақылесі бүтін емес біреу шығар. Әй, сен Лос-Анджелес полициясы қаланың халықаралық әуе жай ы нда әлемнің аса ауыр салмақтағы бұрынғы теңдессіз чемпио ны Майк Тайсонды тұтқындады. Құқық қорғау органдарының мәліметінше, кәсіби боксшы өзін кездейсоқ суретке түсірмек болған журналисті ұрып-соққан. Полицияға шағымданған фототілшінің айтуынша, ол Unit e d Airlines әуе компаниясының кассасы маңында тұрған әйгілі бокс шыны байқап, суретке түсіреді. Осы кезде Тайсон оған жұ ды рық сілтеп, камерасын тартып алған. Оқыстан ауыр соқ қы жеп, есінен айырылып қалған тілші ауруханаға түсті. Алай да оқиғаның кейбір куәгерлері болса, журналист боксшы ның ескертпесіне құлақ ас пай, өзін агрессивті ұстағанын айтып отыр. Олардың уәжінше, «Темір Майктың» әйелі мен баласын суретке тынымсыз түсіре беруін тоқтатпаған фототілші соқ қы ны «еңбек сіңіріп» алған. Алмұрттың шырынды түрі Сары мен жиреннің арасындағы түс Айқын, Халжағдай Құрманғазының күйі Көрікті Бағалы елтірі Ит тұқымы... Высоцкая Бразилия футболшысы Дзюдо. жеңіс «...-Банк» фильм Көп ішекті муз аспап Ұлттық сусын, ішімдік Ресей құрамындағы республика оларды мынандай кем ақылың мен қалай айналдырып алып жүрсің? Өтірікті судай сапырып күйдім, сүйдім деп алдаған шығарсың. Екі сөздің басын қосып айта алмайсың, не деп айнал дырдың? Мен айналдырған жоқпын, деді ұлы басын көтермей, өздері ғой... сен момынсың, арақ іш пей сің, темекі шекпейсің, үй шаруасында құл си я қ ты салпылдап жүре бересің де ген. Әкең қояншық болса да шешең жақсы, көп сөйлемейді момын де ген... Үйле ріңде мал көп, сиырды да, түйені де ше шең сауа ды. Тамақ істейді, кір жуады, маған жұмыс жоқ деген... Мен алмаймын, әйелмен бі р ге жатып көрген жоқпын десем де өздері ғой еріп келген. Отағасы мына монологтан кейін дым айта ал май тілі күрмеліп отырып қалды. Босқа боқтай бермей, балаңмен еркекше сөйлес, деді Қатира. Ол келіндерді неге қуып шық ты екен.? Әлде намыстанып... Мүмкін, олар көше көріп қалған қыздар шығар... Сұрамайсың ба? Ал сұрадың, деді отағасы бала сына қарап, тек шыныңды айт, оларды айға толтырмай неге қуып жібердің, не кінәсі болды? Ше шең айт қан дай, анадай... Не деуші еді өзі... әлгі талоны жоқ па екен... Таза емес пе екен?! Жетібасты... Айтпайтын сөзді айтқыздың-ау ақымақ. Білмеймін, деді «жетібасты» мұ рнын қорс еткі зіп тартып қалып, қайдан білейін, тазамыз деді ғой. Өмірі еркектің қолынан ұстап көрген жоқ пыз деді ғой... Халық әні Әзіл-шыны аралас Диктор соңғы ақпараттармен таныстырып отыр:...ал енді мәдени жаңалықтарға келсек. Кеше белгісіз біреулер кітапхананың есігін сындырып, екі ескі компьютерді жымқырып кетіпті... *** Бір бала полицейдің қасына келіп: Ағай, мына жаңғақты шағып беріңізші. Полицей жаңғақты аузына салып, тісімен қырт еткізіп шағып береді. Рахмет! Сәлден кейін әлгі бала қайта айналып келіп: Ағай мынаны да шағып беріңізші. Әй, балақай, қайта-қайта жылтыңдата бермей, бір уысын бір-ақ әкелмейсің бе?! Сіз де қызықсыз, жаңғақтар қоқыста уыс-уысымен жатпайды ғой. *** Зәулім сарай, қымбат көлік, ресторан, курорт, аста-төк дә м ді тағамдар, әдемі қыздар бір басыңда осының бәрі бо л - ғанын қалайсың ба? Әрине, бірақ ол үшін не істеу керек? Ақымақ, соны да білмейсің бе? Жұмыс істеу керек, жұмыс! Бегалин көшесі Коккинаки көшесі Байтасов көшесі Луганский көшесі Әй, әй, осы сен не деп оттап отыр сың? Үш ке лін нің де... қандай, қап мынаны-ай, қандай екенін білмейсің бе? Тіпті сен қасына жатқан жоқ сың ба? деді Қоқым дегбірсізденіп. Жаттым ғой, деді «жетібасты» желкесін қасып. Бірақ не істерімді білмедім. Өздері еш теңе айтпады. Анау қорадағы ор қоян сияқты дірдір етеді. Әй, мәңгүрт, деді әкесі, сен ерлі-зайып тылардың төсекте не істей тінін білмедің бе? Білмедім, деді «жетібасты» міңгірлеп. Өмірі көрген жоқпын, қайдан білейін... Алғашқы әлгі... Кәли маға «есіктен сығалап көріп кел, әке-шешем не істеп жатыр екен» десем табандап бар майды. Зәбира да сөйтті, «ұят қой» деп тіл алмады. Ал анау Бағила да баспай қойды. Керек болса өзің сығала. Өсек таситын қатын емеспін, дейді. Маған... ұят қой... Маған көргендерін өсіріп айта тын өсекші қатын керек. Саған келіндерге есіктен сығала тып, біздің не істеп жатқанымызды көрсету қызық па? Жоқ, деді «жетібасты», сіздердің қалай ба ла жасайтын да рыңызды көрсін, тәжірибе алсын дедім. Өзім де үйренейін дедім. Өздері ұялшақ бола қалыпты. Түгелбай құрдасым өсек айтпаған қа тын қатын емес деген. Сонсоң жыным келіп... тепкілеп тұрғыздым да түн ішінде жетелеп үйлері не апарып тастадым. Олар саған бір ауыз сөз айтқан жоқ па? «Еркек емес, езсің» деді, басқа ештеңе айтқан жоқ. Ә, ә, сонсоң «сенен жетпістегі шал ар тық» деді. Шалдың несі жақсы екенін білмей мін. Туһ, мынау адам болмайтын мақұлық екен ғой, деді отағасының ашуы шарасынан асып төгіліп. Әй, Қатира, қазір бар да, анау Кек се би - кенің қызын мына әумесерге айттырып кел. Қатира орнынан шаян шаққандай атып тұр ды. Отағасы-ау, ол не дегенің? Ке к- се бикенің қызы екі рет есік көрген. Жасы да үлкен, деді. Соңғы тиген күйеуі ашынасымен ұстап алыпты деп жүр ғой жұрт. Сен бармасаң, мен барам, деді Қоқым, бұл шіріген жұмыртқаға сондай қатын керек. Жеңіс ШЫНЫБЕКОВ Ежелгі адамдар да ота жасай білген екен Мыңдаған жыл бұрын Ирландия жерін мекендеген халықтың адам бассүйегіне операция жасай білгені анықталды. Археологиялық зерттеу Эрн өзенінің Баллиханн қаласы тұсындағы ортағасырлық шіркеу орнында жүргізілген болатын. The Irish Times басылымының хабарлауынша, осы аймаққа көпір салу кезінде шіркеу мен үлкен қорымның орны табылған. Ра диокөмірсу талдауы нәтижесінде мұндағы қаңқалардың біздің дәуірімізге дейінгі VII-IX ғасыр ларда жерленгені белгілі болды. Ал ша ма мен б.д.д VIII ғасырда өмір сүрген жас әйелдің сүйегі ғалымдарды таңғалдырды. Өйт кені оның бассүйегінен отаның іздері аңғарылды. Ғалымдардың болжамынша, әйелдің басында қатерлі ісік болған. Емшілердің отасынан кейін ауру ұзақ жыл өмір сүргенге ұқсайды. Демек, оның басына жасалған хирургиялық операция сәтті шық қан. Алматы қаласы, Бегалин көшесі, 148 а Телефон: 8(727) , Факс: 8(727) Республика сарайы Сәтбаев көшесі Достық даңғылы Абай даңғылы Құрманғазы көшесі Қабанбай батыр көшесі Бүгін: Қараша Сс Ср Бс Жм Сб Сс Ср Бс Жм Сб Сс Ср Бс Жм Сб Сс Ср Бс Жм Сб Туған күн иелері Шығуы Ұзақтығы Батуы Тоқты Бұл күні сіз көптеген кедергілерге тап боласыз. Көп нәрселерге үлгеру ке - рек, бірақ сіз қанша талпы н саңыз да, жоспарла ға н іст ер ге уақыт бөлуге мүм кін дік болмайды. Деген мен еш саспа саңыз, жағдай ды жа қ сы жа ғына өзгерте ала сыз. Торпақ Сіздің бұл күнгі жұ м ы с- қа талпынысыңыз жоға ры бо л ғанымен, мүм кінд і к- тері ңіз шектеулі бо ла ды. Соның салдары сіз дің жан күйзе лі сіңізге себеп болуы мүмкін. Алайда сізге көмекшілер табылып, жолын тауып береді. Егіздер Бүгін сізден көмек күтетіндер көп, ал сізге көмек көрсеткісі келетіндер өте аз. Іскерлік серіктес болуға лайықты деп сеніп жүрген адамдардан да кө ңіліңіз қалып, өзіңізге белгілі себептермен бұрын уағдаласқан келісімдерді бұзасыз. Шаян Іскерлік байла ныс та р- да әр нәрсенің парқын білетін талғампаздық, се р- ге к тік және ептілік қажет. Сіздің қызметтегі мансабыңы з дың өсуі тікелей осыған байланысты болмақ. Жаңа нәрселер үйрену мүмкіндігін де жіберіп алмаңыз. Арыстан Алға қойған мақсат тарыңызға жету үшін қа жы р- лы еңбек етуге лайы қ ты күн. Сіз бүгін өз мү д деңіз үшін батыл әрекет терге барудан тайынбайсыз. Егер сіз уақы тыңызды шын мәнісінде ма ңызды істерге жұмсасаңыз, еңбегіңіз ақтала ды. Бикеш Сіз жаңа таныстық тарға үлкен мән бересіз әрі өзіңізге қызықты адам да р- мен жақсы байланыс орнатасыз. Сондай-ақ бүгін сіз кез келген ортаның гүлі де бола аласыз, бірақ сіз назарыңызды ерекше таңғалдырғандарға ғана бөлесіз. Қабылбек Төретай (1950) Оңтүстік Қазақстан облыстық мұрағат және құжаттандыру басқармасының бастығы; Жәнібек Нағыметов (1950) «Ауыл» партиясы орталық комитетінің үйлестірушісі; Нұртас Исабаев (1954) ақын; Алтынсары Үмбетәлиев (1958) полковник; Әмірхан Естаев (1959) Алматы қаласының прокуроры, полковник; Талғат Өмірәлиев (1961) Алматы облысы Талғар ауда нының әкімі; Бекалмас Мәжитов (1963) «Толғау» ЖШС жүргізушісі; Дулат Күдербеков (1966) Көлік және коммуникация вицеминистрі; Найзабек Олжабайұлы (1969) SAT Media ЖШС бас директоры; Эльмира Телтаева (1979) «Алаш айнасы» газетінің терімшісі; Айдос Демешев (1981) Fattah Finanсe АҚ басқарма төрағасы о 0-2 о 0-1 о о +1+2 о о +2+4 о Жұлдыз-жорамал -2-4 о Таразы Бұл күн сізге оңайға соқ пайды, өйткені дұшпан дарыңыздың жолыңы з ға қойған қақпанына түспей, айналып өту үшін сізге көп еңбек етуге тура келеді. Өз сезіміңізді жасыруға тырыспай-ақ қойыңыз, тұйықтық кедергісін келтіреді. Ауа райы -5-6 о о -4-6 о о Сарышаян Сіз бүгін аса мейірімдісіз әрі соның арқасында жағымды қарым-қаты на с- қа бейімсіз. Ескі достарыңыз бен кездесуден керемет жақсы әсер аласыз. Зиялы қау ы мның іс-шарасына қатысқыңыз келеді, бірақ үмітіңіз ақталмауы мүмкін. Мерген Бұл күні жұмыс ұжымын да болып тұратын дау-жанжал және әріптестермен арадағы келіспеушіліктер, барлығы өткен күнмен артта қалады. Өйткені сізді басшылар қолдап, беделіңіз өседі. Өзіңізге сенімді кеңесшілер де таба аласыз. Тауешкі Үйіңіздегі үйлесімділік пен отбасындағы орын ал ған өзара түсіністік сіздің көңіліңізді көкке жеткі зеді. Бұл күні сізге ешқандай қиындық қорқынышты емес, жолыңызда кездескен кез келген кедергіні мойымай жеңіп шыға аласыз. Суқұйғыш Сіз бүгін әдеттегіден гөрі өзіңізге онша сенімді емессіз. Егер мұны басқалар байқаса, әсіресе дұ шпандарыңыз бен күмәнді іскерлік серіктестеріңіз білсе, міндетті түрде өз пайдаларына жаратып қалады. Сондықтан абай болыңыз. Балықтар Сіздің бүгін күшіңіз асып-тасып тұрғанымен, оны жұмсауға лайықты жұмыс таппайсыз. Есіңізде болсын, бүгінгі қызықты болып көрінген жоспарла рыңыз жүзеге асқаннан кейін пайда әкелгеннен гөрі, бос әурешілік әкелуі мүмкін о о +2+3 о -2-4 о -4-6 о -7-8 о -1-2 о -6-8 о +3+5 о 0-2 о Мерейлеріңіз үстем болып, мәртебелеріңіз арта берсін! «Алаш айнасы» -6-7 о о -5-6 о о -4-5 о -8-9 о +2+5 о -2-4 о -3-4 о -6-7 о -6-7 о о -3-4 о -7-9 о Өгіз құйрығын шошайтып жоғары көтерсе қатты жел болады Халық болжамы «Алаш айнасы» газетiне жазылу индексi: Редакцияның мекенжайы: Алматы қаласы,050051, Бегалин көшесі, 148 а Телефон: 8(727) , факс: 8(727) info@alashainasy.kz Алматы қаласы «Дәуiр» РПБК ЖШС Қалдаяқов көшесi, 17-үй. Тел.: (727) , Тапсырыс 3585 Құрылтайшысы және меншiк иесi «ТОЛҒАУ» ЖШС Директор Александр Филимонович АН Аймақтағы тiлшiлер: Айдын ҚАБА жауапты хатшы Бас редактор Серiк ЖАНБОЛАТ Атырау Нарғыз ҒАБДУЛЛИНА, тел.: Астана қаласы «Астана-Полиграфия», Брусиловский көшесi, 87-үй. Тел.: (7172) Тапсырыс 1804 Қарағанды Серiк САҒЫНТАЙ, тел.: Талғат КIРШIБАЕВ жауапты хатшының орынбасары Газет 2008 жылдың 17 қарашасында ҚР Мәдениет және ақпарат министрлiгiнде тiркелiп, бұқаралық ақпарат құралын есепке қою туралы 9650-Г куәлiгi берiлген. Редакция авторлар мақаласы мен жарнама мазмұнына жауап бермейдi. Авторлар қолжазбасы өңделмейдi және керi қайтарылмайды. Көлемi екi компьютерлiк беттен (14 кегль) асатын материалдар қабылданбайды. «Алаш айнасында» жарияланған материалдар мен суреттердi көшiрiп немесе өңдеп басу үшiн редакцияның жазбаша рұқсаты алынып, газетке сiлтеме жасалуы мiндеттi. Қостанай Алмагүл Сұлтанова, тел.: қызылжар Ербақыт Амантай, тел.: Бөлiм редакторлары: Құбаш МЕҢДIҒАЛИЕВ саяси бюро, тел.: Берiк ӘШIМОВ нарық, тел.: Қалдар КӨМЕКБАЕВ қоғам, тел.: Алмат ИСӘДIЛ өркениет тел,.: Нұрғазы САСАЕВ дода (спорт), тел.: Болатбек МҰХТАРОВ жаңалықтар, тел: Қуанышбек ҚАРИ меншiктi тiлшiлер қосыны тел.: Нұрлыбай ИТЕКБАЕВ тех.редактор Мұратқали ДҮЙСЕНБАЕВ Бас редактордың бiрiншi орынбасары Таралымы дана Шымкент қаласы «Оңтүстiк полиграфия» баспалар үйi» ЖШС Байтұрсынұлы көшесi, 18-үй. Тел.: (7252) , Тапсырыс Тарату қызметi тел.: 8 (727) Қызылорда Әділжан Үмбет тел,.: Газет сейсенбi, сәрсенбi, бейсенбi, жұма, сенбi күндерi шығады. Өскемен Жазира Сұлтанқызы, тел.: Күләш НАҚЫПОВА аға корректор тел.: Мақсат ӘДIЛХАН Бас редактордың орынбасары Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет Кезекшi редактор Қалдар КӨМЕКБАЕВ Бағасы келiсiмдi Жарнама бөлімі тел.: 8 (727) Шымкент Шадияр МОЛДАБЕК, тел.: Астана филиалы: Мекенжайы: Сейфуллин көшесi, 31 Тел.: +7 (7172), aa_astana@mail.ru Жандос БӘДЕЛҰЛЫ (Астана филиалының жетекшiсi) besbogda@mail.ru besbogda@yahoo.com Мұрат АЛМАСБЕКҰЛЫ тiлшi Салтан СӘКЕН тiлшi Бүркiт НҰРАСЫЛ тiлшi

Қазақ қашан отандық киім киеді?

Қазақ қашан отандық киім киеді? 2 маусым, 2012 жыл www.аlashainasy.kz e-mail: info@аlashainasy.kz 2 Алматы +26 +27 о с +17+18 о с 6 АҢДАТПА Астана +30+32с +17+18 о с ЭКОНОМИКА АЙНАСЫ ДОЛЛАР ЕВРО 148,02 182,36 РУБЛЬ 4,37 EUR/USD 1,24

Lebih terperinci

Құс шаруашылығына мемлекеттік қолдау қажет

Құс шаруашылығына мемлекеттік қолдау қажет www.nap.kz 4(169), сәуір 2017 Өзбекстан бұған бұрынғыдай шамданып, бақталастық танытпайтын болады. Қайта өзбектердің қазіргі басшысы өз елінің әрдайым қазақ еліне арқа сүйеп, ардақ тұтатынын мәлімдеді.

Lebih terperinci

Мүгедектер мәселесімен тікелей айналысатын орган керек

Мүгедектер мәселесімен тікелей айналысатын орган керек 185 (637) 19 қазан сәрсенбі 2011 жыл Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет ДАТ! Гүлфаридат АМАНҚЫЗЫ: Ауылдағы фермерлер өз балаларын ісін жалғастырушы ретінде дайындамай, ауыл шаруашылығының өркендеуі

Lebih terperinci

Әлемді шарпыған компьютер дерті жүйкені жеп барады

Әлемді шарпыған компьютер дерті жүйкені жеп барады 29 тамыз, 2012 жыл www.аlashainasy.kz e-mail: info@аlashainasy.kz Алматы +24.. +26 о с +14.. +16 о с 3 Астана +22.. +24 о с +8.. +10 о с ЭКОНОМИКА АЙНАСЫ ДОЛЛАР ЕВРО 148,93 186,37 РУБЛЬ 4,68 EUR/USD 1,25

Lebih terperinci

«Қазақтелеком» басшысының айлығы қанша?

«Қазақтелеком» басшысының айлығы қанша? мамыр, 2012 жыл Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет Алматы Астана +2.. +25о с +12..+14ос +7.. +10о с +2..+4о с ЭКОНОМИКА АЙНАСЫ ДОЛЛАР ЕВРО 148,06 194,86 РУБЛЬ ЮАНЬ 5,0 2,48 EUR/USD DJIA 1,1

Lebih terperinci

Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет Ұлт ұстазын рухани брендке қашан айналдырамыз?

Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет Ұлт ұстазын рухани брендке қашан айналдырамыз? 134 (360) 10 тамыз сейсенбі 2010 жыл www.аlashainasy.kz e-mail: info@аlashainasy.kz 147,24 195,77 4,94 21,76 1,33 10653,56 1526,02 1582,43 Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет Ұлт ұстазын рухани

Lebih terperinci

ЕЛЕУСІЗ ЖӘНЕ ҚОРҒАНСЫЗ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЛЕСБИЯНДАР, ГЕЙЛЕР, БИСЕКСУАЛДАР МЕН ТРАНСГЕНДЕРЛЕР

ЕЛЕУСІЗ ЖӘНЕ ҚОРҒАНСЫЗ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЛЕСБИЯНДАР, ГЕЙЛЕР, БИСЕКСУАЛДАР МЕН ТРАНСГЕНДЕРЛЕР ЕЛЕУСІЗ ЖӘНЕ ҚОРҒАНСЫЗ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЛЕСБИЯНДАР, ГЕЙЛЕР, БИСЕКСУАЛДАР МЕН ТРАНСГЕНДЕРЛЕР SOROS.KZ қараша, 2009 жыл 2 РИЗАШЫЛЫҚ ПЕН АЛҒЫС БІЛДІРУ 5 АЛҒЫСӨЗ 6 ҚЫСҚАША ШОЛУ 9 ЛГБТ тобындағы тұлғалардың жағдайының

Lebih terperinci

УДК 2 ББК 86.2 Д 91 Жауапты редакторлар: Г.Н. Шойкин Дін саласындағы өзекті тақырыптарға арналған 20 сұрақ пен жауап:

УДК 2 ББК 86.2 Д 91 Жауапты редакторлар: Г.Н. Шойкин Дін саласындағы өзекті тақырыптарға арналған 20 сұрақ пен жауап: УДК 2 ББК 86.2 Д 91 Жауапты редакторлар: Г.Н. Шойкин, Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігі төрағасының орынбасары, с.ғ.к., А.П. Абуов, Мәдениеттер мен діндердің халықаралық орталығының директоры,

Lebih terperinci

ҚАСИЕТТІ РАМАЗАН АЙЫ ҚҰТТЫ БОЛСЫН! 2015 жылғы 19 маусымнан шыға бастады

ҚАСИЕТТІ РАМАЗАН АЙЫ ҚҰТТЫ БОЛСЫН! 2015 жылғы 19 маусымнан шыға бастады ҚАСИЕТТІ РАМАЗАН АЙЫ ҚҰТТЫ БОЛСЫН! 2015 жылғы 19 маусымнан шыға бастады 1 (1) 19 МАУСЫМ ЖҰМА 2015 ЖЫЛ w w w. e - i s l a m. kz Республикалық рухани-ағартушылық газеті Нұрсұлтан НАЗАРБАЕВ: «ӨМІРДІҢ МӘНІ

Lebih terperinci

қор туристерге қолдау көрсете ала ма?!

қор туристерге қолдау көрсете ала ма?! www.zanmedіa.kz zangazet@maіl.ru Қоғамдық-саяси, құқықтық газет Ақпарат ЕлбАСы радиацияға төзімді трансфокатор объективтерін ШығАрАтын кәсіпорынға барды мемлекет басшысы ресей федерациясына жұмыс сапары

Lebih terperinci

өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2009 жылғы 19 қарашадағы 735 бұйрығымен бекітілген

өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2009 жылғы 19 қарашадағы 735 бұйрығымен бекітілген Дәрілік заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдарды және медициналық техниканы мемлекеттік тіркеу, қайта тіркеу және олардың тіркеу деректеріне өзгерістер енгізу қағидаларын бекіту туралы Қазақстан Республикасы

Lebih terperinci

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК-КОНФЕССИЯЛЫҚ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАР

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК-КОНФЕССИЯЛЫҚ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАР ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ СПОРТ МИНИСТРЛІГІ ДІН ІСТЕРІ КОМИТЕТІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК-КОНФЕССИЯЛЫҚ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСТАР ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛ Мемлекеттік қызметкерлер үшін Астана 2014

Lebih terperinci

АХАЖ БѲ ЛIМIНIҢ АНЫҚТАМАСЫ БОЛМАСА, ЕШБIР ЖҰПҚА НЕКЕ ҚИМАЙМЫЗ

АХАЖ БѲ ЛIМIНIҢ АНЫҚТАМАСЫ БОЛМАСА, ЕШБIР ЖҰПҚА НЕКЕ ҚИМАЙМЫЗ ТҮРМЕДЕГI АДАММЕН НЕКЕ ҚИДЫРУҒА БОЛА МА? 7- бет 2015 жылғы 19 маусымнан шыға бастады 13 (13) 11 ҚЫРКҮЙЕКК ЖҰМА 2015 ЖЫЛ Республикалық рухани-ағартушылық газеті Ержан қажы МАЛҒАЖЫҰЛЫ, бас мүфти: АХАЖ БѲ

Lebih terperinci

Келелі келісімге қол қойылды

Келелі келісімге қол қойылды Әбу Ханифаның баласына айтқан өсиеті 5-бет 2015 жылғы 19 маусымнан шыға бастады 3 (3) 3 ШІЛДЕ ЖҰМА 2015 ЖЫЛ w w w. e - i s l a m. kz Республикалық рухани-ағартушылық газеті Келелі келісімге қол қойылды

Lebih terperinci

Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігі

Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігі Қазақстан Республикасы Дін істері агенттігі Дін саласындағы өзекті мәселелер бойынша 20 сұрақ-жауап: 4-шығарылым: Дін және дәстүр. Редакторы Е.Абдақасов. Құрастырушылар: А.Әбдірәсілқызы, Ж.Әбдіраман, А.Әділбаев,

Lebih terperinci

«ИМАН МЕН АМАЛ БѲ ЛЕК ҰҒЫМДАР» 4-бет

«ИМАН МЕН АМАЛ БѲ ЛЕК ҰҒЫМДАР» 4-бет Тґлеген ТАЛДЫБАЕВ: «ИМАН МЕН АМАЛ БѲ ЛЕК ҰҒЫМДАР» 4-бет 2015 жылғы 19 маусымнан шыға бастады 5 (5) 17 ШІЛДЕ ЖҰМА 2015 ЖЫЛ w w w. e - i s l a m. kz Республикалық рухани-ағартушылық газеті ЕЛБАСЫ АЙТ МЕРЕКЕСIМЕН

Lebih terperinci

АДАМДЫҚ ӘБУ ХАНИФА АДАЛДЫҚПЕН Ѳ ЛШЕНЕДI ХАУАРИЖ НАИБ МҮФТИ САУД АРАБИЯ ЕЛШIСIМЕН КЕЗДЕСТI СӘЛӘФИЛЕРДIҢ БҮГIНГI НѲ МIРДЕ:

АДАМДЫҚ ӘБУ ХАНИФА АДАЛДЫҚПЕН Ѳ ЛШЕНЕДI ХАУАРИЖ НАИБ МҮФТИ САУД АРАБИЯ ЕЛШIСIМЕН КЕЗДЕСТI СӘЛӘФИЛЕРДIҢ БҮГIНГI НѲ МIРДЕ: ТѲ РТ РӘКАТТЫҚ НАМАЗДА ҚАТЕЛЕСIП БЕСIНШI РӘКАТҚА ТҰРЫП КЕТСЕ НЕ IСТЕУ КЕРЕК? 7- бет 2015 жылғы 19 маусымнан шыға бастады 26 (54) 5 ТАМЫЗ ЖҰМА 2016 ЖЫЛ Республикалық рухани-ағартушылық газеті АДАМДЫҚ АДАЛДЫҚПЕН

Lebih terperinci

МЕШІТ ҚЫЗМЕТКЕРІ ҮШІН ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛ

МЕШІТ ҚЫЗМЕТКЕРІ ҮШІН ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛ Қазақстан мұсылмандары діни басқармасы Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша өкілдігі МЕШІТ ҚЫЗМЕТКЕРІ ҮШІН ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛ Шымкент, 2015ж. УДК-28 ББК-86.38 Е-85 МЕШІТ ҚЫЗМЕТКЕРІ ҮШІН ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛ Қазақстан

Lebih terperinci

Л.А. Верховцева, О.А. Костюченко, М.В. Ушакова ЖАРАТЫЛЫСТАНУ. Жалпы білім беретін мектептің 5-сынып оқушыларына арналған оқулық. 1-бөлім НЕ ДЛЯ ПЕЧАТИ

Л.А. Верховцева, О.А. Костюченко, М.В. Ушакова ЖАРАТЫЛЫСТАНУ. Жалпы білім беретін мектептің 5-сынып оқушыларына арналған оқулық. 1-бөлім НЕ ДЛЯ ПЕЧАТИ Л.А. Верховцева, О.А. Костюченко, М.В. Ушакова ЖАРАТЫЛЫСТАНУ Жалпы білім беретін мектептің 5-сынып оқушыларына арналған оқулық 1-бөлім Алматыкітап баспасы 2017 УДК ББК В Шартты белгілер ойлан, тапсырманы

Lebih terperinci

Ділдә Матайқызы Тасмағамбеткеліні. Айналайындарым менің...

Ділдә Матайқызы Тасмағамбеткеліні. Айналайындарым менің... Ділдә Матайқызы Тасмағамбеткеліні Айналайындарым менің... Алматы 2014 ӘОЖ 821.512.122 КБЖ 84 (5Қаз) М 29 Қазақстан Республикасы Мәдениет министрлігі «Әдебиеттің әлеуметтік маңызды түрлерін басып шығару»

Lebih terperinci

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ. Таңдамалы пəндер каталогы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ. Таңдамалы пəндер каталогы ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ БЕКІТЕМІН «С.Сейфуллин атындағы ҚАТУ» АҚ-ның Басқарма төрағасының бірінші орынбасары А.М.Əбдіров

Lebih terperinci

РУПы по 10 специальностям: НВП. Дизайн МКМ ХТОВ БЖД. Биотех.

РУПы по 10 специальностям: НВП. Дизайн МКМ ХТОВ БЖД. Биотех. РУПы по 10 специальностям: ПО ИН НВП Дизайн МКМ ПС ТО ХТОВ БЖД Биотех. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ «Бекітемін» Ректор, ҚР ҰҒА академигі,

Lebih terperinci

СӨЖ. схемасы» «Астана Медицина Университеті» АҚ. Кафедра: Медбиофизика курсымен информатика, математика кафедрасы

СӨЖ. схемасы» «Астана Медицина Университеті» АҚ. Кафедра: Медбиофизика курсымен информатика, математика кафедрасы «Астана Медицина Университеті» АҚ Кафедра: Медбиофизика курсымен информатика, математика кафедрасы СӨЖ Тақырыбы: «Бульдік алгебра және компьютердің логикалық схемасы» Орындаған: Ибраева Т. Жанбырбай Е.

Lebih terperinci

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ. Жоғары білім БАКАЛАВРИАТ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ. Жоғары білім БАКАЛАВРИАТ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ Жоғары білім БАКАЛАВРИАТ МАМАНДЫҒЫ 5В01100 - ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ ОҚЫТПАЙТЫН МЕКТЕПТЕРДЕГІ ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ƏДЕБИЕТІ СПЕЦИАЛЬНОСТЬ 5В01100

Lebih terperinci

МҮСІНДЕУ Әдістемелік нұсқау

МҮСІНДЕУ Әдістемелік нұсқау Н.В. Тарасова, Н.Г. Заметайло, А.Е. Григорова МҮСІНДЕУ Әдістемелік нұсқау Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы бойынша мектепалды дайындық тобы мен сыныбы педагогтеріне арналған

Lebih terperinci

Манкеш А.Е. ЭКОЛОГИЯ НЕГІЗДЕРІ. Əдістемелік нұсқау

Манкеш А.Е. ЭКОЛОГИЯ НЕГІЗДЕРІ. Əдістемелік нұсқау Манкеш А.Е. ЭКОЛОГИЯ НЕГІЗДЕРІ Əдістемелік нұсқау Мектепке дейінгі тəрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы бойынша мектепалды дайындық тобы мен сыныбы педагогтеріне арналған Қазақстан Республикасының

Lebih terperinci

С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті ЭЛЕКТИВТІ ПƏНДЕР КАТАЛОГЫ

С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті ЭЛЕКТИВТІ ПƏНДЕР КАТАЛОГЫ С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті ЭЛЕКТИВТІ ПƏНДЕР КАТАЛОГЫ 6М120200 Ветеринариялық санитария мамандығы магистранттарына арналған Астана 2014 4 ЭЛЕКТИВТІ ПƏНДЕР КАТАЛОГЫ І. БАЗАЛЫҚ

Lebih terperinci

ҚАРАПАЙЫМ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ҰҒЫМДАРДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ

ҚАРАПАЙЫМ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ҰҒЫМДАРДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ Ə.Б. Ақпаева, Л.А. Лебедева, Ж.Е. Өтемісова ҚАРАПАЙЫМ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ҰҒЫМДАРДЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ Мектепке дейінгі тəрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы бойынша мектепалды дайындық тобы мен сыныбы педагогтеріне

Lebih terperinci

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ. Жоғары білім БАКАЛАВРИАТ МАМАНДЫҒЫ 5В ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ƏДЕБИЕТІ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ. Жоғары білім БАКАЛАВРИАТ МАМАНДЫҒЫ 5В ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ƏДЕБИЕТІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ БІЛІМ БЕРУ СТАНДАРТЫ Жоғары білім БАКАЛАВРИАТ МАМАНДЫҒЫ 5В011700 - ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ƏДЕБИЕТІ СПЕЦИАЛЬНОСТЬ 5В011700 - КАЗАХСКИЙ ЯЗЫК И ЛИТЕРАТУРА SPECIALITY

Lebih terperinci

«СЫРДАРИЯ» УНИВЕРСИТЕТІ ЭЛЕКТИВТІ ПӘНДЕР КАТАЛОГЫ

«СЫРДАРИЯ» УНИВЕРСИТЕТІ ЭЛЕКТИВТІ ПӘНДЕР КАТАЛОГЫ «СЫРДАРИЯ» УНИВЕРСИТЕТІ ЭЛЕКТИВТІ ПӘНДЕР КАТАЛОГЫ 2015-2016 оқу жылы Жетісай, 2015 Элективті пәндер каталогы «Сырдария» университетінің Оқуәдістемелік кеңесінде талқыланып (хаттама 5, 27 сәуір 2015 жыл),

Lebih terperinci

Телевизор. Анықтама нұсқаулығы. KD-85XD85xx /75XD9405 / 75XD85xx / 65XD9305 / 65XD85xx / 55XD9305 KD-55XD85xx

Телевизор. Анықтама нұсқаулығы. KD-85XD85xx /75XD9405 / 75XD85xx / 65XD9305 / 65XD85xx / 55XD9305 KD-55XD85xx Телевизор Анықтама нұсқаулығы KD-85XD85xx /75XD9405 / 75XD85xx / 65XD9305 / 65XD85xx / 55XD9305 KD-55XD85xx Мазмұны ЕСКЕРТУ........................... 3 Қауіпсіздік жөніндегі мəліметтер........ 3 Сақтық

Lebih terperinci

М И Н И С ТА Р С Т ВА

М И Н И С ТА Р С Т ВА 5. фебруар 2012. Број 9 11 II Ово ре ше ње об ја ви ти у Слу жбе ном гла сни ку Ре пу бли ке Ср би је. М И Н И С ТА Р С Т ВА 296 На осно ву чла на 26. став 1. За ко на о по ли тич ким стран ка ма ( Слу

Lebih terperinci

Соња Хартнет, аустралијска списатељица и добитница награде Астрид Линдгрен за годину

Соња Хартнет, аустралијска списатељица и добитница награде Астрид Линдгрен за годину Едиција ТРАНЗИТ Младо створење које данас чита књигу носи ту књигу са собом у будућност она га обликује, утиче на њега, оно учи из ње, памти је, чува је у себи. То је нешто што се дешава само књигама за

Lebih terperinci

Поклони. Срећни новогодишњи и божићни празници. Поклон календар читаоцима. У овом броју: Каблови за аутомобиле широм света

Поклони. Срећни новогодишњи и божићни празници. Поклон календар читаоцима. У овом броју: Каблови за аутомобиле широм света www.sremskenovine.co.rs redakcija@sremskenovine.co.rs Година LI Сремска Митровица Среда 28. децембар 2011. Број 2652-2653 Цена 40 динара у овом броју: Каблови за аутомобиле широм света Страна 3. Поклони

Lebih terperinci

ИЗ САДРЖАЈА ПОТ ПИ САН АК ЦИ О НАР СКИ СПО РА ЗУМ ИЗ МЕ ЂУ ПО ШТЕ СР БИ ЈЕ И КОМ ПА НИ ЈЕ ОТЕ

ИЗ САДРЖАЈА ПОТ ПИ САН АК ЦИ О НАР СКИ СПО РА ЗУМ ИЗ МЕ ЂУ ПО ШТЕ СР БИ ЈЕ И КОМ ПА НИ ЈЕ ОТЕ ИЗ САДРЖАЈА АК ЦИ О НАР СКИ СПО РА ЗУМ ИЗ МЕ ЂУ ПО ШТЕ СР БИ ЈЕ И ОТЕ-A ДО ГО ВОР ОД КА ПИ ТАЛ НЕ ВА ЖНО СТИ 3 Споразум ће омогућити да ПТТ остварује своја управљачка и власничка права преко статутарних

Lebih terperinci

Муниципалитет - бул аймактын, ал жерде жашаган калктын жана ЖӨБ органдарынын үчилтиги

Муниципалитет - бул аймактын, ал жерде жашаган калктын жана ЖӨБ органдарынын үчилтиги Илимий-популярдуу журнал. 9-10 (22-23). Сентябрь-октябрь 2013-ж. Муниципалитет - бул аймактын, ал жерде жашаган калктын жана ЖӨБ органдарынын үчилтиги Негиздөөчү жана басып чыгаруучу Өнүктүрүү саясат институту

Lebih terperinci

25. октобар Број

25. октобар Број 25. октобар 2013. Број 93 129 Члан 4. Уз зах тев за из да ва ње одо бре ња под но си се до ку мен та ци ја из чла на 7. став 2. За ко на, при че му се: 1) осни вач ким ак том фак то ринг дру штва из чла

Lebih terperinci

Одбојкашки викенд за памћење» страна 31 У ПАНЧЕВУ, У ПЕТАК, 3. ФЕБРУАРА ХУ МА НОСТ ПО РО ДИ ЦЕ АША НИН ИЗ ОМО ЉИ ЦЕ СПАСЛИ ТРИ ЖИВОТА

Одбојкашки викенд за памћење» страна 31 У ПАНЧЕВУ, У ПЕТАК, 3. ФЕБРУАРА ХУ МА НОСТ ПО РО ДИ ЦЕ АША НИН ИЗ ОМО ЉИ ЦЕ СПАСЛИ ТРИ ЖИВОТА Град очекује новац за индустријску зону» страна 5 Одбојкашки викенд за памћење» страна 31 Број 4698, година CXLVIII У ПАНЧЕВУ, У ПЕТАК, 3. ФЕБРУАРА 2017. цена 40 динара ИШЧЕКИВАЊЕ... Хроника Интерном одељењу

Lebih terperinci

I СП~UИJАnНА БОnНИuд ЗА РЕХА6ИЛМТАЦМJY

I СП~UИJАnНА БОnНИuд ЗА РЕХА6ИЛМТАЦМJY На основу члана 108. Закона о jавним набавкама и ИзвештаjаКомисиjе за jabhe набавке броj 354. од 12.04.2017. год. У поступку [авне набавке мале вредности добара - санитетеки и медицински материjал и тест

Lebih terperinci

I СПЕUИJАЛНА 60ЛНI1UА ЗА РЕХАБИII"LА!..8У 'БУКОВИЧКДБ~ч APAHiEIIVDNI БР ш:оу.

I СПЕUИJАЛНА 60ЛНI1UА ЗА РЕХАБИIILА!..8У 'БУКОВИЧКДБ~ч APAHiEIIVDNI БР ш:оу. На основу члана 108. Закона о jавним набавкама и Извештajа Комисиjе за jabhe набавке броj 354. од 12.04.2017. год. У поступку jabhe набавке мале вредности добара - санитетеки и медицински материjал и тест

Lebih terperinci

Број октомври 2017, петок година LXXIII

Број октомври 2017, петок година LXXIII Број 150 20 октомври 2017, петок година LXXIII www.slvesnik.com.mk contact@slvesnik.com.mk СОДРЖИНА Стр. 2913. Одлука за отстапување на нафтени деривати од задолжителните резерви на нафта и нафтени деривати

Lebih terperinci

а 0 2

а 0 2 0 8 0 8 0 4 0 5 0 2 0 8 0 6 0 0 0 9 0 2 0 8 0 1 0 8 0 9 0 1 а 0 2 0 4 0 4 0 2 0 8 0 6 0 5 0 8 0 6 0 0 0 9 0 2 0 8 0 1 0 8 0 1 а 0 1 0 0 0 4 0 6 0 4 0 2 0 5 0 5 0 9 0 1 0 4 0 2 0 8 0 6 0 8 0 2 0 8 0 4 0

Lebih terperinci

ONOMATOPE DALAM LAGU ANAK-ANAK RUSIA

ONOMATOPE DALAM LAGU ANAK-ANAK RUSIA ONOMATOPE DALAM LAGU ANAK-ANAK RUSIA Pitra Dewi Sekartaji, M. Nasir Latief Program Studi Rusia Fakultas Ilmu Pengetahuan Budaya Universitas Indonesia Email: pitra.d.sekartaji@gmail.com Abstrak Penelitian

Lebih terperinci

Содрж ина ВО ВЕД... 3 ИН ФО РМ А Ц ИЈА ЗА РА БО ТА ТА... 4 ИН ФО Л ИН ИЈА И ИН ФО М А ИЛ Н А ФО Н Д О Т ЗА ЗД РА ВСТВЕН О О СИГУ РУ ВА Њ Е... 4 ()...

Содрж ина ВО ВЕД... 3 ИН ФО РМ А Ц ИЈА ЗА РА БО ТА ТА... 4 ИН ФО Л ИН ИЈА И ИН ФО М А ИЛ Н А ФО Н Д О Т ЗА ЗД РА ВСТВЕН О О СИГУ РУ ВА Њ Е... 4 ()... 1 12 Содрж ина ВО ВЕД... 3 ИН ФО РМ А Ц ИЈА ЗА РА БО ТА ТА... 4 ИН ФО Л ИН ИЈА И ИН ФО М А ИЛ Н А ФО Н Д О Т ЗА ЗД РА ВСТВЕН О О СИГУ РУ ВА Њ Е... 4 ()... 5... 5... 6!"#$... 7 П А К ЕТИ Н А ЗА ВРШ ЕН И

Lebih terperinci

а а а 0 0 а

а а а 0 0 а 0 7 0 8 0 7 а 0 8 0 1 0 8 0 1 а 0 8 0 4 0 4 0 6 0 4 0 8 а 0 0 а 0 8 0 6 0 5 0 8 0 6 0 4 0 4 0 7 0 7 0 8 0 1 0 8 0 1 0 8 0 6 0 8 0 5 0 3 0 2 0 8 0 3 Ц 0 2 0 8 ю 0 8 0 7 0 2 0 4 0 3 0 5 0 3 0 7 0 1 0 7 0

Lebih terperinci

Стање сектора вода у Србији

Стање сектора вода у Србији Стање сектора вода у Србији резултати рада (показатељи успешности) предузећа водовода и канализације у 2015. години Сава Николић, Милан Петровић, Нинослав Петровић Стање сектора вода у Србији - резултати

Lebih terperinci

ПРЕДМЕР И ПРЕДРАЧУН РАДОВА ЗА СПОЉАШЊЕ УРЕЂЕЊЕ

ПРЕДМЕР И ПРЕДРАЧУН РАДОВА ЗА СПОЉАШЊЕ УРЕЂЕЊЕ ПРЕДМЕР И ПРЕДРАЧУН РАДОВА ЗА СПОЉАШЊЕ УРЕЂЕЊЕ 0) СПОЉАШЊЕ И ДЕКОРАТИВНО ОСВЕТЉЕЊЕ ПРИКЉУЧНИ КАБЛ Овим предмером и предрачуном предвиђена је испорука, монтажа и повезивање, свих доле наведених позиција

Lebih terperinci

GAMBARAN FEMINISME DALAM CERPEN ARIADNE DAN АGAFYA KARYA ANTON PAVLOVICH CHEKHOV (Suatu Tinjauan Feminis Ideologis)

GAMBARAN FEMINISME DALAM CERPEN ARIADNE DAN АGAFYA KARYA ANTON PAVLOVICH CHEKHOV (Suatu Tinjauan Feminis Ideologis) GAMBARAN FEMINISME DALAM CERPEN ARIADNE DAN АGAFYA KARYA ANTON PAVLOVICH CHEKHOV (Suatu Tinjauan Feminis Ideologis) Oleh : AHMAD ILHAM DANIAL 180710080007 UNIVERSITAS PADJADJARAN FAKULTAS ILMU BUDAYA PROGRAM

Lebih terperinci

У ИМЕ НАРОДА. ОКРУЖНИ СУД У БЕОГРАДУ, у већу састављеном од судије. Маријом Недић, у кривичном предмету против оптуженог Радомира Марковића и

У ИМЕ НАРОДА. ОКРУЖНИ СУД У БЕОГРАДУ, у већу састављеном од судије. Маријом Недић, у кривичном предмету против оптуженог Радомира Марковића и ,.. '' }~1-.. _... (~\ ~\.. К.бр.SОО/2006 --~...-- У ИМЕ НАРОДА. - ' ОКРУЖНИ СУД У БЕОГРАДУ, у већу састављеном од судије Бојана Мишнћа, председника већа; судије Душка Миленковића, и судија поротника Негић

Lebih terperinci

5 Kesalahan Fatal Belajar Bahasa Asing Belajarlah Seperti Bayi

5 Kesalahan Fatal Belajar Bahasa Asing Belajarlah Seperti Bayi v 5 Kesalahan Fatal Belajar Bahasa Asing Belajarlah Seperti Bayi Bayi menghabiskan banyak waktunya sebelum berbicara untuk mendengar, menyimak, dan menyaksikan orang dewasa bercakap-cakap. Kita semua terlahir

Lebih terperinci

О СТИЦАЊУ ЗВАЊА, ОБАВЕЗАМА, ОДГОВОРНОСТИМА И ЛИЦЕНЦИРАЊУ КАРАТЕ СУДИЈА

О СТИЦАЊУ ЗВАЊА, ОБАВЕЗАМА, ОДГОВОРНОСТИМА И ЛИЦЕНЦИРАЊУ КАРАТЕ СУДИЈА КАРАТЕ ФЕДЕРАЦИЈА СРБИЈЕ ПРАВИЛНИК О СТИЦАЊУ ЗВАЊА, ОБАВЕЗАМА, ОДГОВОРНОСТИМА И ЛИЦЕНЦИРАЊУ КАРАТЕ СУДИЈА Београд Септембар 2013. На основу члана 44. Статута Карате федерације Србије Управни одбор КФС

Lebih terperinci

А, Б, В, Г, Д, Е, Ё, Ж, З, И, Й, К, Л, М, Н, О, П, Р, С, Т, У, Ф, Х, Ц, Ч, Ш, Щ, Ъ, Ы, Ь, Э, Ю, Я

А, Б, В, Г, Д, Е, Ё, Ж, З, И, Й, К, Л, М, Н, О, П, Р, С, Т, У, Ф, Х, Ц, Ч, Ш, Щ, Ъ, Ы, Ь, Э, Ю, Я Mengenal Abjad / Tulisan di Bahasa Rusia Quote: Mengenal Abjad Rusia / Cyrillic Belajar bahasa Rusia dimulai dari mengenal abjad Cyrillic Rusia. Mengapa demikian? karena tanpa mengenal abjad Rusia terlebih

Lebih terperinci

ЗВЕЗДАНО НЕБО ЗА ПОЧЕТНИКЕ

ЗВЕЗДАНО НЕБО ЗА ПОЧЕТНИКЕ Бранко Симоновић ЗВЕЗДАНО НЕБО ЗА ПОЧЕТНИКЕ Да ли сте се икада загледали у звездано небо? Да ли сте остали равнодушни пред тим призором или сте се можда запитали о ономе што видите, о телима и појавама

Lebih terperinci

НОВО IIOЉE РАДА ЗА ЖЕНЕ

НОВО IIOЉE РАДА ЗА ЖЕНЕ -. -~_"..,,,_ НОВО IIOЉE РАДА ЗА ЖЕНЕ " Ако се ;1\сне не 6уду uорнле са н а јвећом енергијом противу зда i(oje је на помој1у, оне ће бити одговорне за продивену 1

Lebih terperinci

КАРАТЕ ФЕДЕРАЦИЈА СРБИЈЕ

КАРАТЕ ФЕДЕРАЦИЈА СРБИЈЕ КАРАТЕ ФЕДЕРАЦИЈА СРБИЈЕ ПРАВИЛНИК О СТИЦАЊУ УЧЕНИЧКИХ И МАЈСТОРСКИХ ЗВАЊА (ПОЈАСЕВА) У КАРАТЕУ Београд 13. јун 2017. На основу одредаба Статута КФС, чл. 40. Управни одбор КФС на својој седници одржаној

Lebih terperinci

Стручни рад УТИЦАЈ ИНТЕРВАЛА УСПОРЕЊА НА БРЗИНУ ОСЦИЛОВАЊА ТЛА ЗА УСЛОВЕ РУДНИКА "РУДНИК" Лутовац Сузана 1, Трајковић Слободан 1, Станић Слободан 2

Стручни рад УТИЦАЈ ИНТЕРВАЛА УСПОРЕЊА НА БРЗИНУ ОСЦИЛОВАЊА ТЛА ЗА УСЛОВЕ РУДНИКА РУДНИК Лутовац Сузана 1, Трајковић Слободан 1, Станић Слободан 2 ПОДЗЕМНИ РАДОВИ 14 (2005) 57-62 UDK 62 РУДАРСКО-ГЕОЛОШКИ ФАКУЛТЕТ БЕОГРАД YU ISSN 03542904 ИЗВОД Стручни рад УТИЦАЈ ИНТЕРВАЛА УСПОРЕЊА НА БРЗИНУ ОСЦИЛОВАЊА ТЛА ЗА УСЛОВЕ РУДНИКА "РУДНИК" Лутовац Сузана

Lebih terperinci

Телеком Србија Предузеће за телекомуникације а.д.

Телеком Србија Предузеће за телекомуникације а.д. Телеком Србија Предузеће за телекомуникације а.д. Београд, Таковска бр. 2. ФУНКЦИЈА ЗА ПРАВНЕ П СЛОВЕ Број: ~г~~ / Датум:/~r. ~.2017. године -ОЗ-34900-101 7-2 Слтуг.r _ ~ š публика Србнја --з Згенцнја

Lebih terperinci

МАШИНЕ АЛАТКЕ. РУКОПИСИ. МА2 ГЛАВНО КРЕТАЊЕ МАШИНА АЛАТКИ

МАШИНЕ АЛАТКЕ. РУКОПИСИ. МА2 ГЛАВНО КРЕТАЊЕ МАШИНА АЛАТКИ HA.1 Програмске целине за лакше дефинисање програма предмета ПРОА7-43. Машине алатке: MA1 Сага о машинама алаткама и технолошким системима; МА Главно кретање машина алатки; МА3 Помоћна кретања машина алатки;...

Lebih terperinci

ОДРЕЂИВАЊЕ ПОЛА И ПОЛНО ВЕЗАНИХ ОСОБИНА. Светлана Мршић

ОДРЕЂИВАЊЕ ПОЛА И ПОЛНО ВЕЗАНИХ ОСОБИНА. Светлана Мршић ОДРЕЂИВАЊЕ ПОЛА И ПОЛНО ВЕЗАНИХ ОСОБИНА Светлана Мршић САДРЖАЈ НАСЉЕЂИВАЊЕ ПОЛА У ЖИВОМ СВИЈЕТУ... 3 ТИПОВИ НАСЉЕЂИВАЊА У ЖИВОМ СВИЈЕТУ... 4 Anasa tristis тип ( ХХ х ХО)... 4 Drosophila тип ( ХХ x ХУ)...

Lebih terperinci

ТМ Г. XXXIV Бр. 1 Стр Ниш јануар - март 2010.

ТМ Г. XXXIV Бр. 1 Стр Ниш јануар - март 2010. ТМ Г. XXXIV Бр. 1 Стр. 381-387 Ниш јануар - март 2010. Приказ дела Примљено: 11. 11. 2009. Ратко Р. Божовић АНТИСРПСКА ПРОПАГАНДА Поред тога што је Слободан Вуковић већ написао запажену књигу са насловом

Lebih terperinci

ДЛС ПАНОНИЈА д.о.о у стечају из Новог Сада, ул. Булевар ослобођења 30. ОГЛАШАВА продају дела имовине јавним надметањем

ДЛС ПАНОНИЈА д.о.о у стечају из Новог Сада, ул. Булевар ослобођења 30. ОГЛАШАВА продају дела имовине јавним надметањем На основу Закључка стечајног судије Трговинског суда у Новом Саду Ст. 127/05 од 18.04.2006. године, у складу са члановима 109, 110 и 111 Закона о стечајном поступку (Службени гласник Републике Србије бр.

Lebih terperinci

Правилник о преносивости броја у јавним телефонским мрежама на фиксној локацији

Правилник о преносивости броја у јавним телефонским мрежама на фиксној локацији На основу чл. 8. став 1. тачка 1), 23. и 79. став 6. Закона о електронским комуникацијама ( Службени гласник РС, број 44/10) и чл. 12. став 1. тачка 1) и 16. став 1. тачка 4. Статута Републичке агенције

Lebih terperinci

Република Србија КОМИСИЈА ЗА ЗАШТИТУ КОНКУРЕНЦИЈЕ Број: 4/ / Датум: године Б е о г р а д

Република Србија КОМИСИЈА ЗА ЗАШТИТУ КОНКУРЕНЦИЈЕ Број: 4/ / Датум: године Б е о г р а д Република Србија КОМИСИЈА ЗА ЗАШТИТУ КОНКУРЕНЦИЈЕ Број: 4/0-03-560/2013-7 Датум: 13.09.2013. године Б е о г р а д Савет Комисије за заштиту конкуренције на основу чл. 22. став 2. и 25. став 5. Закона о

Lebih terperinci

Сокобањске. Новине. Крушик уместо крузера. Дани Светог Јована Биљобера. Први Врмџа фест. Novosti juga

Сокобањске. Новине. Крушик уместо крузера. Дани Светог Јована Биљобера. Први Врмџа фест. Novosti juga Сокобањске Новине Novosti juga издање Број 2 бесплатан примерак Крушик уместо крузера јул - август 2017 Први Врмџа фест 180 година организованог туризма Сокобања 1837-2017 Дани Светог Јована Биљобера 2

Lebih terperinci

Конкурсна документација у поступку ЈНМВ бр. 05/17 1/28

Конкурсна документација у поступку ЈНМВ бр. 05/17 1/28 СПЕЦИЈАЛНА БОЛНИЦА ЗА РЕХАБИЛИТАЦИЈУ БУКОВИЧКА БАЊА АРАНЂЕЛОВАЦ ул. Мишарска бб, 34300 Аранђеловац тел: +381 34 725 251; Факс: +381 34 724 186 e-mail: office@bukovickabanja.co.rs www.bukovickabanja.co.rs

Lebih terperinci

Закон о рачуноводству

Закон о рачуноводству Предлог Закон о рачуноводству Одбор за рачуноводство професионално стручно тело које предлаже текст Закона Београд, 2005. 2 САВЕЗ РАЧУНОВОЂА И РЕВИЗОРА СРБИЈЕ Београд, Његошева 19 Стандардизација и хармонизација

Lebih terperinci

ПРЕГЛЕД ТРЖИШТА ЕЛЕКТРОНСКИХ КОМУНИКАЦИЈА У РЕПУБЛИЦИ СРБИЈИ. Подаци за први и други квартал године

ПРЕГЛЕД ТРЖИШТА ЕЛЕКТРОНСКИХ КОМУНИКАЦИЈА У РЕПУБЛИЦИ СРБИЈИ. Подаци за први и други квартал године ПРЕГЛЕД ТРЖИШТА ЕЛЕКТРОНСКИХ КОМУНИКАЦИЈА У РЕПУБЛИЦИ СРБИЈИ Подаци за први и други квартал 2016. године Регулаторна агенција за електронске комуникације и поштанске услуге извршила је анализу података

Lebih terperinci

Закон о стандардизацији

Закон о стандардизацији Закон о стандардизацији Закон је објављен у "Службеном гласнику РС", бр. 36/09 и 46/15 (чл. 12. није у пречишћеном тексту). I. ОСНОВНЕ ОДРЕДБЕ Члан 1. Овим законом уређују се начела и циљеви стандардизације

Lebih terperinci

ВОДИЧ ЗА РАЗУМЕВАЊЕ ИСЛАМА

ВОДИЧ ЗА РАЗУМЕВАЊЕ ИСЛАМА ВОДИЧ ЗА РАЗУМЕВАЊЕ ИСЛАМА [ رصيب Сербиан ] Српски И. А. Ибрахим Превод: Узуновић Амир Ревизија и обрада: Ирфан Клица Амра Дацић Љубица Јовановић 2015-1436 ادليلل املصور املوجز لفهم اإللسام «باللغة الرصبية»

Lebih terperinci

КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА

КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА ЗА ЈАВНУ НАБАВКУ ДОБАРА: КОЛОР ДОПЛЕР БРОЈ ЈАВНЕ НАБАВКЕ: 5/Д Укупан број страна: 24 Јун, 2016 године 1 На основу чл. 39. и 61. Закона о јавним набавкама ( Сл. гласник РС бр. 124/2012

Lebih terperinci

Ноћ над Београдом IN MEMORIAM. Проф. др Мирослав Јовановић (1. мај јануар 2014)

Ноћ над Београдом IN MEMORIAM. Проф. др Мирослав Јовановић (1. мај јануар 2014) IN MEMORIAM Ноћ над Београдом Проф. др Мирослав Јовановић (1. мај 1962 8. јануар 2014) Ночь над Белградом је назив руске песме из времена Другог светског рата. То је мрачна и горка, борбена мелодија настала

Lebih terperinci

B A B I I K A J I A N T E O R I T I S

B A B I I K A J I A N T E O R I T I S B A B I I K A J I A N T E O R I T I S 2. 1 S e j a r a h P e r m a i n a n B u l u t a n g k i s B u l u t a n g k i s m e r u p a k a n s a l a h s a t u o l a h r a g a y a n g p a l i n g t e r k e

Lebih terperinci

КОЛУБАРА. Насипи штите копове. Припреме за измештање Ибарске магистрале Планови на нивоу пре поплава Дуго путовање у прошлост

КОЛУБАРА. Насипи штите копове. Припреме за измештање Ибарске магистрале Планови на нивоу пре поплава Дуго путовање у прошлост ЈП ЕПС - ЛИСТ ПРИВРЕДНОГ ДРУШТВА ЗА ПРОИЗВОДЊУ, ПРЕРАДУ И ТРАНСПОРТ УГЉА РУДАРСКОГ БАСЕНА КОЛУБАРА Д.О.О. ЛАЗАРЕВАЦ КОЛУБАРА Број 1131 јун 2015. Година LV Излази месечно Насипи штите копове Припреме за

Lebih terperinci

Ведай думкі папярэднікаў! Пагаджайся альбо спрачайся з імі! Цытуй сваё! Міхал Анемпадыстаў

Ведай думкі папярэднікаў! Пагаджайся альбо спрачайся з імі! Цытуй сваё! Міхал Анемпадыстаў Адна з асаблівасцяў культуры яе пераемнасць. Мы пераймаем, назапашваем альбо забываем, дадаём сваё і перадаём увесь гэты набытак тым, хто ідзе за намі. Апошнім часам, аднак, мы сталі нацыяй склеротыкаў,

Lebih terperinci

SEKCIJA. Часопис Планинарског савеза Србије година XX ISSN број 79 - зима Цена 100 дин.

SEKCIJA. Часопис Планинарског савеза Србије година XX ISSN број 79 - зима Цена 100 дин. SEKCIJA Часопис Планинарског савеза Србије година XX ISSN1452-7456 број 79 - зима 2014. Цена 100 дин. 1 SEKCIJA РЕЧ УРЕДНИКА НЕЗАБОРАВ ЈЕ ДУГ ОТАЏБИНИ Часопис Планинарског савеза Србије, број 79 - зима

Lebih terperinci

ЧАЧАК јануар, година

ЧАЧАК јануар, година ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ ЧАЧАК ЦЕНТАР ЗА ХИГИЈЕНУ И ХУМАНУ ЕКОЛОГИЈУ ИЗВЕШТАЈ О КОНТРОЛИ КВАЛИТЕТА ВАЗДУХА НА ПОДРУЧЈУ ГРАДА ЧАЧКА У ПЕРИОДУ I XII 2015. ГОДИНЕ ЧАЧАК јануар, 2016. година На основу Одлуке

Lebih terperinci

ЗАПИСНИК О ОТВАРАЊУ ПОНУДА за јавну набавку у отвореном поступку 2/2015

ЗАПИСНИК О ОТВАРАЊУ ПОНУДА за јавну набавку у отвореном поступку 2/2015 КЛИНИКА ЗА СТОМАТОЛОГИЈУ НИШ Булевар др Зорана Ђинђића 52 18000 Ниш, Србија Тел./Централа 018 4226-216 4222-403 Тел./Фаx 018 453-6736 е-маил: стоматолог_нис@птт.рс www.кзснис.рс ЦЛИНИЦ ОФ ДЕНТИСТРY НИШ

Lebih terperinci

КАКО СЕ ОСЛОБОДИТИ ГОЛОГ ЖИВОТА?

КАКО СЕ ОСЛОБОДИТИ ГОЛОГ ЖИВОТА? КАКО СЕ ОСЛОБОДИТИ ГОЛОГ ЖИВОТА? Ђорђо Агамбен, Homo Sacer: суверена моћ и gоли живоt, прев. Милана Бабић, Карпос, Лозница 2013 За све оне који се баве савременом филозофијом и друштвеним наукама, Агамбеново

Lebih terperinci

КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА ЗА ЈАВНУ НАБАВКУ ДОБАРА ПНЕУМАТИЦИ ЗА АУТОБУСЕ, ТРОЛЕЈБУСЕ, ПУТНИЧКА И ТЕРЕТНА ВОЗИЛА

КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА ЗА ЈАВНУ НАБАВКУ ДОБАРА ПНЕУМАТИЦИ ЗА АУТОБУСЕ, ТРОЛЕЈБУСЕ, ПУТНИЧКА И ТЕРЕТНА ВОЗИЛА ЈАВНО КОМУНАЛНО ПРЕДУЗЕЋЕ ГРАДСКО САОБРАЋАЈНО ПРЕДУЗЕЋЕ "БЕОГРАД" ВНД-36/18 КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА ЗА ЈАВНУ НАБАВКУ ДОБАРА ПНЕУМАТИЦИ ЗА АУТОБУСЕ, ТРОЛЕЈБУСЕ, ПУТНИЧКА И ТЕРЕТНА ВОЗИЛА у преговарачком

Lebih terperinci

КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА за јавну набавку добра канцеларијски материјал отворени поступак по партијама

КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА за јавну набавку добра канцеларијски материјал отворени поступак по партијама РЕПУБЛИКА СРБИЈА ЗАВОД ЗА ВРЕДНОВАЊЕ КВАЛИТЕТА ОБРАЗОВАЊА И ВАСПИТАЊА Фабрисова 10, Београд КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА за јавну набавку добра канцеларијски материјал отворени поступак по партијама Број јавне

Lebih terperinci

КОНСТИТУИСАЊЕ СКУПШТИНЕ

КОНСТИТУИСАЊЕ СКУПШТИНЕ СКУПШТИНА КЛУБА 2017 Датум: 27.02.2017. године Време: 18.00 часова Место: Центар за стручно оспособљавање Кикинда. ДНЕВНИ РЕД - Конституисање Скупштине - Избор органа Скупштине - Усвајање дневног реда

Lebih terperinci

''РЕКОНСТРУКЦИЈА БАЗЕНА''

''РЕКОНСТРУКЦИЈА БАЗЕНА'' ЈАВНО ПРЕДУЗЕЋЕ СПОРТСКО-КУЛТУРНИ ЦЕНТАР ''ОБРЕНОВАЦ'' Ул. КРАЉА АЛЕКСАНДРА I БР.63, 11500 ОБРЕНОВАЦ, СРБИЈА КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА ''РЕКОНСТРУКЦИЈА БАЗЕНА'' Јавна набавка бр. 12/2014 - радови - ОТВОРЕНИ

Lebih terperinci

Novosti juga. Лето: Време манифестација. Неодговорно запошљавање. Предраг Ј. Марковић

Novosti juga. Лето: Време манифестација. Неодговорно запошљавање. Предраг Ј. Марковић Novosti juga број 51 бесплатан примерак јул - август 2017 Предраг Ј. Марковић Неодговорно запошљавање Лето: Време манифестација Алексинац јул - август 2017 Манифестација Вредне руке Смотра народног стваралаштва

Lebih terperinci

Аутори: мр Јелена Матић др Бисерка Несторовић др Гордана Ђукановић дипл. инж. Тања Палија маст. инж. арх. Александра Бурда

Аутори: мр Јелена Матић др Бисерка Несторовић др Гордана Ђукановић дипл. инж. Тања Палија маст. инж. арх. Александра Бурда Аутори: мр Јелена Матић др Бисерка Несторовић др Гордана Ђукановић дипл. инж. Тања Палија маст. инж. арх. Александра Бурда Наслов: ПРОСТОР И ОБЛИK Приручник за полагање пријемног испита на Одсеку за технологије,

Lebih terperinci

Рев. 5. СЕКТОР ЗА РАДИО-КОМУНИКАЦИЈЕ

Рев. 5. СЕКТОР ЗА РАДИО-КОМУНИКАЦИЈЕ Рев. 5. СЕКТОР ЗА РАДИО-КОМУНИКАЦИЈЕ Упутство за добијање дозволе за радио-станицу и израду техничке документације за радио-дифузне станице, по захтеву Републичке радиодифузне агенције, а на основу Јавног

Lebih terperinci

ПРЕДМЕТ НАЗИВ УЧБЕНИКА АУТОР ИЗДАВАШ Српски језик Шитанка Ризница мудрпсти прерађенп издаое; Граматика за 8. разред; Радна свеска за 8.

ПРЕДМЕТ НАЗИВ УЧБЕНИКА АУТОР ИЗДАВАШ Српски језик Шитанка Ризница мудрпсти прерађенп издаое; Граматика за 8. разред; Радна свеска за 8. Списак уџбеника за осми : Српски Шитанка Ризница мудрпсти прерађенп издаое; Граматика за 8. ; Радна за 8. Зприца Нестпрпвић, Зпран Грущанпвић; Весна Лпмпар; Ликпвна Биплпгија Гепграфија Messages 4, учбеник;

Lebih terperinci

ГОДИШЊИ ИЗВЕШТАЈ O КОНТРОЛИ КВАЛИТЕТА ВАЗДУХА ИЗ ИМИСИЈЕ ЗА 2014 ГОДИНУ

ГОДИШЊИ ИЗВЕШТАЈ O КОНТРОЛИ КВАЛИТЕТА ВАЗДУХА ИЗ ИМИСИЈЕ ЗА 2014 ГОДИНУ Република србија Завод за јавно здравље Пирот 18300 Пирот,ул.Кеј б.б Teл/Факс: 010/343-994 E-mail: ekologija@zzjzpirot.org.rs Web: www.zzjzpirot.org.rs ГОДИШЊИ ИЗВЕШТАЈ O КОНТРОЛИ КВАЛИТЕТА ВАЗДУХА ИЗ

Lebih terperinci

РЕПУБЛИКА СРБИЈА АУТОНОМНА ПОКРАЈИНА ВОЈВОДИНА ГРАД НОВИ САД ГРАДОНАЧЕЛНИК

РЕПУБЛИКА СРБИЈА АУТОНОМНА ПОКРАЈИНА ВОЈВОДИНА ГРАД НОВИ САД ГРАДОНАЧЕЛНИК РЕПУБЛИКА СРБИЈА АУТОНОМНА ПОКРАЈИНА ВОЈВОДИНА ГРАД НОВИ САД ГРАДОНАЧЕЛНИК КОНКУРСНA ДОКУМЕНТАЦИЈA за јавну набавку услуга - угоститељске услуге ресторана са италијанским специјалитетима за протоколарне

Lebih terperinci

JАВНИ ПОЗИВ ЗА УЧЕШЋЕ НА ЈАВНИМ АУКЦИЈАМА

JАВНИ ПОЗИВ ЗА УЧЕШЋЕ НА ЈАВНИМ АУКЦИЈАМА Теразије 23, 11 Београд, Србија и Црна Гора тел: 11/32-84,11/32-83 факс: 11/32-881 На основу члана 38. Закона o приватизацији ("Службени гласник РС", бр. 38/21 и 18/22 ), и члана 5. Уредбе о продаји капитала

Lebih terperinci

МИЛАН АНТИЋ. Миодраг Јанковић. Министар Двора

МИЛАН АНТИЋ. Миодраг Јанковић. Министар Двора Миодраг Јанковић МИЛАН АНТИЋ Министар Двора I Пуч изведен у четвртак 27. марта 1941. године, узроковао је бродолом државног брода. Судбина целог српског народа и, наравно, појединачне судбине људске добиле

Lebih terperinci

Број ноември 2013, среда година LXIX

Број ноември 2013, среда година LXIX Број 153 6 ноември 2013, среда година LXIX www.slvesnik.com.mk contact@slvesnik.com.mk СОДРЖИНА Стр. 3598. Уредба за изменување и дополнување на Уредбата за воспоставување и начин на користење на информацискиот

Lebih terperinci

др Марина Шћибан Технолошки Технолошки факултет, факултет Нови Нови Сад

др Марина Шћибан Технолошки Технолошки факултет, факултет Нови Нови Сад др Марина Шћибан Технолошки факултет, Нови Сад песак, земља делови ткива продукти разградње органске материје микроорганизмир р хуминске материје Дозвољена мутноћа у води за пиће према Правилнику = до

Lebih terperinci

DOI: /PKJIF V УДК 27-36

DOI: /PKJIF V УДК 27-36 DOI: 10.2298/PKJIF1480149V УДК 27-36 Нови препис Песме смрти из XVII века Порекло Песме смрти, иако познате и проучаване више од једног столећа, не може се сасвим поуздано одредити. Било да представља

Lebih terperinci

РЕПУБЛИЧКА АГЕНЦИЈА ЗА ТЕЛЕКОМУНИКАЦИЈЕ

РЕПУБЛИЧКА АГЕНЦИЈА ЗА ТЕЛЕКОМУНИКАЦИЈЕ РЕПУБЛИЧКА АГЕНЦИЈА ЗА ТЕЛЕКОМУНИКАЦИЈЕ П Р А В И Л Н И К О ПОСТУПКУ ИЗДАВАЊА ДОЗВОЛЕ ЗА РАДИО-СТАНИЦУ И ПОДАЦИМА И ДОКУМЕНТАЦИЈИ КОЈИ СЕ ПОДНОСЕ УЗ ЗАХТЕВ ЗА ПРИБАВЉАЊЕ ДОЗВОЛЕ ЗА РАДИО-СТАНИЦУ Београд,

Lebih terperinci

Предмет: Извештај комисије за оцену завршене докторске дисертације, кандидата мр сци мед. др Јасмине Ђинђић

Предмет: Извештај комисије за оцену завршене докторске дисертације, кандидата мр сци мед. др Јасмине Ђинђић НАУЧНО-НАСТАВНОМ ВЕЋУ МЕДИЦИНСКОГ ФАКУЛТЕТА УНИВЕРЗИТЕТА У КРАГУЈЕВЦУ Датум: Број: Предмет: Извештај комисије за оцену завршене докторске дисертације, кандидата мр сци мед. др Јасмине Ђинђић На седници

Lebih terperinci

Конкурсна документација у поступку ЈНМВ бр. 05/16 1/28

Конкурсна документација у поступку ЈНМВ бр. 05/16 1/28 СПЕЦИЈАЛНА БОЛНИЦА ЗА РЕХАБИЛИТАЦИЈУ БУКОВИЧКА БАЊА АРАНЂЕЛОВАЦ ул. Мишарска бб, 34300 Аранђеловац тел: +381 34 725 251; Факс: +381 34 724 186 e-mail: office@bukovickabanja.co.rs www.bukovickabanja.co.rs

Lebih terperinci

Novosti juga. Интервју: Милија Милетић, народни посланик. РАЖАЊ Јабуке за Европу АЛЕКСИНАЦ Пекарски дани СОКОБАЊА Туристички цвет ПУКОВАЦ Нова тржница

Novosti juga. Интервју: Милија Милетић, народни посланик. РАЖАЊ Јабуке за Европу АЛЕКСИНАЦ Пекарски дани СОКОБАЊА Туристички цвет ПУКОВАЦ Нова тржница Novosti juga број 52-53 бесплатан примерак Интервју: Милија Милетић, народни посланик РАЖАЊ Јабуке за Европу АЛЕКСИНАЦ Пекарски дани СОКОБАЊА Туристички цвет ПУКОВАЦ Нова тржница Сокобања Сокобања први

Lebih terperinci

ОПШТИНСКА УПРАВА ПЕЋИНЦИ ИНСПЕКТОРУ ЗАШТИТЕ ЖИВОТНЕ СРЕДИНЕ. Број: Датум: год. ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ СРЕМСКА МИТРОВИЦА Стари шор 47

ОПШТИНСКА УПРАВА ПЕЋИНЦИ ИНСПЕКТОРУ ЗАШТИТЕ ЖИВОТНЕ СРЕДИНЕ. Број: Датум: год. ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ СРЕМСКА МИТРОВИЦА Стари шор 47 ЗАВОД ЗА ЈАВНО ЗДРАВЉЕ СРЕМСКА МИТРОВИЦА Стари шор 47 Mat.br. 08039801 Reg.br. 8238022472 šif.del. 86-90 PIB 100791703 ž.račun. 840-209667-75 tel/faks: 022/ 610-511, 636-509 e-mail: info@zdravlje-sm.org.rs

Lebih terperinci

КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА

КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА ЈАВНО КОМУНАЛНО ПРЕДУЗЕЋЕ ПАРКИНГ СЕРВИС - НИШ Светозара Марковића бр. 27, Ниш КОНКУРСНА ДОКУМЕНТАЦИЈА ЈАВНА НАБАВКА МАЛЕ ВРЕДНОСТИ ЈАВНА НАБАВКА БРОЈ ЈНМВ 10/17 Набавка средстава за личну заштиту на раду

Lebih terperinci