i
Menteri Kementerian Pembangunan Usahawan dan Koperasi Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh. Terlebih dahulu saya ingin memanjatkan setinggi-tinggi kesyukuran ke hadrat Allah s.w.t di atas segala limpah rahmat dan keizinannya maka dapat saya memberikan sepatah dua kata dalam buku panduan perniagaan ini. Kita sedia maklum bahawa bidang perniagaan adalah merupakan satu sektor penting dan amat diberi perhatian oleh Kerajaan terutamanya bagi Perusahaan Kecil dan Sederhana (PKS). Dalam tempoh RMKe-8, bidang perniagaan merupakan penyumbang utama kepada KDNK negara dan ia dijangka akan terus meningkat dalam RMKe-9 dan di masa-masa akan datang. Dalam usaha untuk membantu usahawan-usahawan bumiputera, Kerajaan telah menyediakan pelbagai dana dan program latihan keusahawanan bagi memberi peluang kepada pengusaha baru dan lama untuk menceburkan diri serta mengembangkan perniagaan. Sehubungan dengan itu, saya berpendapat usaha yang dijalankan oleh bahagian Perancagan dan Penilaian menerbitkan buku panduan perniagaan ini merupakan satu langkah untuk membantu dan mendorong orang ramai melibatkan diri dalam bidang keusahawanan. Akhir kata, saya amat berharap melalui penerbitan dan penyebaran bahanbahan maklumat seperti ini, ia akan menjadi panduan agar ramai usahawanusahawan bumiputera akan melibatkan diri dalam perniagaan sehingga mampu berdikari dan bersaing dalam pasaran semasa. Sekian, terima kasih serta wassalam, Yang Berhormat Dato Mohamed Khaled Bin Nordin. ii
Muka surat LATAR BELAKANG PERNIAGAAN 1 PROFIL PERNIAGAAN 2 PROSES MEMULAKAN PERNIAGAAN 3 PENGURUSAN PENGELUARAN ATAU PERKHIDMATAN 7 PENGURUSAN TENAGA KERJA 8 PENGURUSAN DAN STRATEGI PEMASARAN 8 PENGURUSAN DAN STRATEGI KEWANGAN 10 PENGURUSAN RISIKO 13 FAKTOR-FAKTOR KEJAYAAN 13 iii
1 LATAR BELAKANG PERNIAGAAN PENGENALAN Secara umumnya, Desktop Publishing melibatkan penggunaan komputer dan mesin pencetak. Pengguna Desktop Publishing tidak terhad kepada pengusaha Desktop Publishing sahaja, malahan digunakan oleh setiausaha, guru, pelajar sehinggalah kepada suri rumah. Skop perniagaan Desktop Publishing adalah menggunakan komputer dan mesin pencetak, juga perisian khas bagi menghasilkan sebuah dokumen. POTENSI DAN MASA DEPAN PERNIAGAAN Desktop Publishing mempunyai potensi dan prospektif yang cerah. Ini berdasarkan kepada beberapa perkembangan dan faktor semasa: Keperluan kepada perkhidmatan yang cepat oleh setiap pengguna pada masa ini memberi kelebihan kepada Desktop Publishing. Dengan kepantasan Desktop Publishing menyiapkan produk tempahan semakin ramai orang akan mendapatkan perkhidmatan ini. Orang ramai semakin sedar akan kewujudan perkhidmatan Desktop Publishing berbanding dengan satu masa dulu di mana perkhidmatan ini kurang disedari. Peningkatan kualiti produk Desktop Publishing semakin menghapuskan tanggapan produk ini berkualiti rendah. Hasil dari kajian yang telah dijalankan menunjukkan, lebih separuh daripada responden melihat potensi perniagaan Desktop Publishing di masa hadapan adalah amat tinggi. 1
MENGAPA MEMILIH PERNIAGAAN INI Bakal-bakal usahawan atau usahawan-usahawan yang sedia ada, harus memberi pertimbangan untuk menceburi bidang perniagaan Desktop Publishing berasaskan faktorfaktor berikut: Tidak memerlukan kos permulaan yang tinggi. Perniagaan ini boleh dimulakan dengan anggaran modal sebanyak RM15,000. Tidak memerlukan persiapan yang rumit. Tidak memerlukan tenaga kerja yang ramai. Mempunyai potensi yang baik. Ramai individu dan perniagaan memerlukan perkhidmatan Desktop Publishing. Terdapat permintaan dan penggunaan yang sedang berkembang. Kadar keuntungan yang tinggi. Perniagaan di dalam bangunan atau premis dan tidak memenatkan. Tidak memerlukan pengetahuan yang tinggi dan pengalaman yang mendalam. Perniagaan mudah dikendalikan dan tidak rumit untuk dipelajari. 2 PROFIL PERNIAGAAN PERKHIDMATAN ASAS YANG DITAWARKAN Di antara perkhidmatan asas yang ditawarkan oleh pengusaha Desktop Publishing ialah menyedia dan membekal: i. Kad Perniagaan vii. Slip Jualan Tunai ii. Kepala Surat viii. Typesetting iii. Inbois ix. Kad Ucapan iv. Borang Pesanan x. Menu v. Risalah xi. Memo vi. Baucar xii. Sijil 2
PERNIAGAAN SAMPINGAN YANG BERKAITAN Percetakan Ink Jet Berskala Besar Perkhidmatan ini sesuai bagi mereka yang ingin menceburkan diri dalam bidang pengiklanan. Perkhidmatan percetakan ink jet berskala besar lebih kepada mencetak banner dan poster yang menggunakan banyak warna. Perkhidmatan ini adalah perkhidmatan sampingan yang paling sesuai dijalankan kerana perkhidmatan ini berkait rapat dan mempunyai kesamaan dengan perkhidmatan Desktop Publishing. Perniagaan Lain Perniagaan Desktop Publishing merupakan perniagaan yang perlu diberi tumpuan khusus. Ini kerana perniagaan ini mempunyai cabang bidang yang terlalu luas yang boleh diterokai dan didalami. Di antara cabang bidang yang berkaitan yang boleh diterokai dan didalami oleh perniagaan Desktop Publishing antaranya ialah mencetak baju, plastik dan kayu, perkhidmatan fotostat dan perniagaan kedai alat tulis. 3 PROSES MEMULAKAN PERNIAGAAN Sebelum sesuatu perniagaan dijalankan, bakal pengusaha perlu mengetahui proses-proses bagi memulakan perniagaan. Terdapat beberapa perkara yang perlu diambil kira bagi memastikan kejayaan sesebuah perniagaan untuk bersaing dengan perniagaan-perniagaan yang sedia ada dalam pasaran. PENUBUHAN PERNIAGAAN Sebelum memulakan perniagaan, bakal pengusaha perlu menubuhkan perniagaan terlebih dahulu. Langkah-langkah dan faktor-faktor yang perlu diambil kira oleh seseorang bakal pengusaha sebelum menubuhkan sesebuah perniagaan adalah: Pemilihan Nama Perniagaan Pemilihan Jenis Perniagaan Persendirian 3
Perkongsian Perniagaan Sendirian Berhad Prosedur Pendaftaran PEMILIHAN LOKASI PERNIAGAAN Bagi pengusaha yang ingin menceburkan diri dalam perniagaan Desktop Publishing pemilihan lokasi perniagaan adalah sangat penting. Ini kerana pemilihan tempat yang strategik menjamin perniagaan untuk meningkat maju. Potensi pelanggan mereka di tempat atau premis perniagaan yang dipilih perlu dikenal pasti terlebih dahulu. Perkara yang perlu dipertimbangkan semasa memilih lokasi yang strategik adalah meliputi ciriciri berikut: Sosioekonomi Dan Demografi Sosioekonomi dan demografi merujuk kepada saiz populasi, keturunan, umur, jantina, jumlah pendapatan, tahap pembelajaran, saiz keluarga, potensi dan sebagainya bagi sesuatu kawasan yang akan dipilih. Faktor-faktor ini akan dapat membantu pengusaha mengenali bakal pelanggan di sesuatu kawasan. Kemudahan Perhubungan Dan Infrastruktur Bagi memudahkan perlaksanaan urusan perniagaan, kemudahan perhubungan seperti jalanraya dan kemudahan infrastruktur di sesuatu kawasan itu adalah penting di dalam pemilihan lokasi perniagaan. Tanpa kemudahan infrastruktur dan sistem jaringan pengangkutan yang baik adalah sukar untuk melaksanakan urusan perniagaan di lokasi perniagaan yang dipilih. Kemudahan Bekalan Dan Peralatan Pemilihan lokasi perniagaan sepatutnya berdekatan dengan sumber bekalan dan peralatan. Ini penting supaya bekalan bahan mentah tidak putus dan senang diperoleh dalam tempoh waktu yang singkat. 4
PENDAFTARAN SEBAGAI PEMBEKAL Kerajaan Dan Agensi Kerajaan i. Pendaftaran Perniagaan Dengan Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) ii. Pendaftaran Perniagaan Dengan Kementerian Kewangan Malaysia (MOF) Perniagaan Swasta Pengusaha perniagaan Desktop Publishing perlu tahu syarat-syarat yang ditetapkan oleh syarikat swasta untuk mendapatkan peluang membekalkan produk dan perkhidmatan perniagaan. Pengusaha hendaklah mendaftar terlebih dahulu sebagai pembekal kepada perniagaan tersebut jika diperlukan. MENDAPATKAN LESEN Setelah pemilihan lokasi perniagaan dibuat, bakal pengusaha perlu mendapatkan lesen perniagaan daripada Pihak Berkuasa Tempatan (PBT). Lesen perniagaan akan diberikan secara tahunan dan pengusaha harus memenuhi syarat-syarat lesen perniagaan sepanjang pengusaha menjalankan perniagaan. Pegawai-pegawai perbandaran atau majlis daerah akan melawat kedai pengusaha dari masa ke semasa untuk menentukan pengusaha memenuhi syarat-syarat lesen yang ditetapkan. Lesen perniagaan ini dikeluarkan oleh Majlis Tempatan, Majlis Perbandaran, Majlis Daerah dan Dewan Bandaraya. Setiap pihak berkuasa mempunyai undang-undang dan peraturan masing-masing. Borang untuk pendaftaran lesen perniagaan ini boleh didapati dengan kadar bayaran satu ringgit Malaysia (RM1) di pejabat-pejabat majlis tersebut. Di samping, itu kadar bayaran yang berbeza turut dikenakan mengikut jenis perniagaan. Oleh itu, adalah menjadi tanggungjawab peniaga untuk mengetahui keperluan dan peraturan undang-undang dalam perniagaan masing-masing. Syarat-Syarat Yang Perlu Pengusaha perlu memenuhi beberapa syarat yang ditetapkan oleh Pihak Berkuasa Tempatan, antaranya seperti memenuhi piawaian keselamatan minimum premis 5
perniagaan, tidak mengganggu ketenteraman awam dan sebagainya sebelum lesen perniagaan dikeluarkan. Permohonan Semua permohonan lesen perniagaan hendaklah dibuat dengan mengisi borang-borang yang berkaitan. Cara mendapatkan lesen perniagaan adalah seperti berikut : i. Isi borang permohonan lesen perniagaan. ii. Serahkan borang tersebut kepada pihak berkuasa tempatan. iii. Sebelum lesen dikeluarkan pihak berkuasa akan memeriksa bangunan untuk memastikan segala peraturan seperti kebersihan dan keselamatan dipatuhi. iv. Kemudian, anda akan dipanggil untuk membuat bayaran. Jika terdapat papan iklan, bayaran tambahan akan dikenakan. Lesen ini mesti dipamerkan di dalam premis perniagaan. PENYEDIAAN RANCANGAN PERNIAGAAN Pengusaha digalakkan menyedia rancangan perniagaan sebelum memulakan satu-satu perniagaan. Rancangan Perniagaan ini bertujuan: Membolehkan pengusaha melihat dan menilai projek secara objektif, kritikal dan praktikal. Menjadi garis panduan untuk pengurusan perniagaan. Mengkaji dan menilai sama ada projek yang akan dilaksanakan berdaya maju atau sebaliknya. Meyakinkan pihak-pihak tertentu terhadap idea-idea perniagaan dan sebagai asas bagi cadangan pembiayaan. Mengagihkan sumber-sumber yang terhad dengan lebih baik. PELESENAN ATAU PERMIT LAIN Selain pendaftaran perniagaan dan lesen perniagaan, seseorang bakal usahawan perlu memastikan apakah perniagaannya memerlukan lesen atau permit atau surat-surat kuasa daripada pihak-pihak berkuasa berkenaan seperti penguasa tempatan, Kementerian atau Jabatan atau Agensi kerajaan dan sebagainya. Keperluan ini adalah berdasarkan kepada jenis perniagaan yang hendak dijalankan, antaranya ialah seperti berikut: 6
Lesen cukai jualan Permit berniaga di pasar raya atau kiosk 4 PENGURUSAN PENGELUARAN ATAU PERKHIDMATAN SISTEM ATAU KAEDAH Pengusaha seharusnya mengetahui secara terperinci sistem atau kaedah yang digunakan dalam menghasilkan sesuatu produk yang menarik. Pengetahuan prinsip asas dan teknikal grafik dalam Desktop Publishing yang baik sebelum memulakan perniagaan adalah perlu. Antara langkah langkah utama di dalam Desktop Publishing ialah: RAJAH 1 ALIRAN PERKHIDMATAN MENERIMA TEMPAHAN DRAF MEMILIH BAHAN SERAH POTONG MELUKIS GRAFIK CETAK MENDAPAT PERSETUJUAN MEMERIKSA SAMPEL Tidak setuju PERALATAN Peralatan asas yang diperlukan di dalam menjalankan perniagaan Desktop Publishing adalah komputer yang berkapasiti tinggi, mesin pencetak laser berwarna, perisian grafik dan mesin pengimbas. Selain daripada itu, sistem sokongan, program pelindungan dari virus, cakera salinan, perisian tulisan dan clip art turut diperlukan. BAHAN-BAHAN MENTAH 7
Bagi pengusaha Desktop Publishing, bahan-bahan seperti toner, ink, drum, kertas ivory, art card, kotak plastik dan alat tulis lain digunakan dan ia boleh diperoleh melalui sumber tempatan dan juga luar negara. 5 PENGURUSAN TENAGA KERJA Pekerja memainkan peranan penting dalam menggerakkan operasi perniagaan. Jenis dan jumlah pekerja bergantung kepada saiz perniagaan. Keperluan tenaga pekerja dalam perniagaan ini boleh dibahagikan kepada dua kumpulan iaitu kumpulan pengurusan dan pekerja am. Peruntukan juga perlu dibuat untuk gaji pekerja. Gaji pekerja yang kompetitif dengan pekerjaan yang dilakukan perlu diambil kira oleh pengusaha. Imbuhan juga boleh diberikan kepada pekerja berdasarkan tahap keuntungan perniagaan dan prestasi semasa pekerja sendiri. KURSUS DAN LATIHAN Kursus-kursus formal jarang diberikan oleh pengusaha kepada pekerja mereka. Namun, latihan teknikal seperti mencetak, memotong, mengendalikan peralatan dan lain-lain adalah diberikan secara sambil kerja (on job training) oleh pengusaha itu sendiri kepada para pekerja mereka. Melalui teknik ini pekerja akan lebih cepat mempelajari sesuatu perkara. Ini mampu melicinkan perjalanan operasi perniagaan. 6 PENGURUSAN DAN STRATEGI PEMASARAN PASARAN Sebelum memulakan perniagaan, pengusaha harus mengenali pasarannya. Dua aspek utama ialah segmen pasaran dan saiz pasaran. Di samping itu, kehadiran pesaing-pesaing lain juga mesti diambil tahu. Segmen Pasaran Pasaran bagi perniagaan Desktop Publishing boleh dibahagikan kepada tiga segmen penting mengikut kumpulan pelanggan: 8
i. Individu ii. Swasta iii. Jabatan Kerajaan Saiz Pasaran Agak sukar untuk menganggar saiz pasaran. Selalunya pusat khidmat Desktop Publishing mendapat pasaran dari kawasan persekitaran. Saiz pasaran dapat dikembangkan ke kawasan yang lebih jauh melalui promosi. KEPERLUAN PELANGGAN Terdapat beberapa faktor yang perlu diambil kira oleh pengusaha dalam membuat sesuatu pemasaran produk. Faktor ini termasuklah harga, kualiti produk dan perkhidmatan yang disediakan. Faktor lokasi yang berhampiran dengan pelanggan dan khidmat lepas jualan juga mempengaruhi pelanggan untuk menggunakan perkhidmatan yang ditawarkan. PENENTUAN HARGA Faktor Penentuan Harga Penentuan harga ialah proses untuk menentukan apa yang bakal organisasi terima sebagai balasan kepada faedah yang diterima oleh pengguna kerana penggunaan atau pemilikan suatu keluaran. Pengusaha menentukan nilai sebenar produk Desktop Publishing berdasarkan beberapa faktor seperti penggunaan jumlah gabungan warna, jenis kertas dan reka grafik produk Desktop Publishing tersebut. Strategi Penentuan Harga Strategi penentuan harga adalah penting kepada pengusaha yang mempunyai keluaran yang sama dengan pesaing di pasaran. Pengusaha boleh meletakkan harga yang lebih tinggi (harga premium), harga yang lebih rendah ataupun sama dengan harga pasaran. PROMOSI Pengusaha Desktop Publishing boleh menggunakan pelbagai jenis promosi yang dirasakan sesuai untuk melariskan jualan produk Desktop Publishing mereka seperti 9
menggunakan pelbagai saluran media pengiklanan sebagai contoh iklan melalui media cetak dan elektronik atau pun menyertai ekspo/pameran yang berkaitan dengan perniagaan. PERKHIDMATAN PELANGGAN Sebagai pengusaha perniagaan Desktop Publishing, perkhidmatan selepas jualan atau perkhidmatan yang disediakan perlulah berterusan. Pengusaha boleh membantu dalam memberi khidmat nasihat tentang perlunya pengubahsuaian kepada tempahan mengikut rekaan grafik terbaru yang ada di pasaran. Dengan ini, hubungan baik antara pengusaha dan pelanggan dapat dibina. Khidmat pelanggan yang diberi dengan berkesan mampu memberi keselesaan dan membina keyakinan pelanggan untuk terus setia mendapatkan perkhidmatan yang ditawarkan. Pelanggan yang berpuas hati dengan layanan dan perkhidmatan yang diberikan oleh pengusaha mungkin akan memperkenalkan perniagaan tersebut kepada orang lain. Ini dipanggil promosi mulut ke mulut yang dapat mengurangkan kos promosi dan meningkatkan kadar keuntungan perniagaan yang dijalankan. 7 PENGURUSAN DAN STRATEGI KEWANGAN Perancangan, strategi dan pengurusan kewangan adalah sangat penting dalam satu-satu usaha niaga. Pengurusan kewangan melibatkan penyediaan anggaran belanjawan, penentuan sumber modal, pengurusan aliran tunai, pengurusan akaun dan pelaburan. MODAL PERMULAAN Modal yang diperlukan bergantung kepada beberapa faktor. Di antara faktor utama adalah saiz perniagaan. Peruntukan modal permulaan bergantung kepada besar atau kecilnya sesuatu perniagaan. Anggaran modal yang diperlukan bagi memulakan perniagaan adalah seperti berikut: Modal Permulaan Kecil 10
Kos permulaan minimum bagi memulakan perniagaan Desktop Publishing dianggarkan RM15,000. Contoh perbelanjaan bagi memulakan perniagaan Desktop Publishing bersaiz kecil boleh dilihat dalam Jadual 1. Kos ini hanyalah untuk anggaran kos permulaan perniagaan Desktop Publishing bersaiz kecil. Dalam perniagaan bersaiz kecil, peralatan asas yang diperlukan seperti komputer, mesin pencetak, mesin pengimbas, alat pemotong dan perisian grafik masing-masing adalah 1 unit sahaja. Perkara JADUAL 1 MODAL PERMULAAN (PERNIAGAAN BERSAIZ KECIL) Penubuhan Perniagaan 70.00 Deposit Sewa Premis 1,200.00 Deposit Telefon/ Elektrik 200.00 Peralatan 3,000.00 Komputer Mesin Pencetak Mesin Pengimbas Alat Pemotong Perisian - Corel Draw Kos Kelengkapan 1,200.00 Meja Komputer Kerusi Stok Awal 1,050.00 Ivory Card Art Card Kotak Plastik Bahan-bahan Mentah 8,280.00 Alat Tulis Ink /Toner JUMLAH 15,000.00 RM Modal Permulaan Sederhana Kos permulaan bagi memulakan perniagaan Desktop Publishing dianggarkan bersaiz sederhana antara RM21,000 sehingga RM50,000. Kos ini membolehkan pengusaha mendapatkan peralatan yang lebih dan perisian yang pelbagai. Modal Permulaan Tinggi 11
Kos permulaan perniagaan Desktop Publishing bersaiz besar dianggarkan melebihi RM50,000. Modal yang diperlukan bergantung pada jumlah kelengkapan dan peralatan yang digunakan. Peralatan yang digunakan mungkin terdiri daripada 2 hingga 3 unit peralatan asas dan mungkin ditambah dengan 1 hingga 2 unit mesin fotostat. Bagi pengusaha yang mempunyai modal yang lebih besar, mereka juga boleh mempelbagaikan perniagaan dengan menambah mesin ink-jet berskala besar. Dengan menambah mesin ini, perniagaan seperti membuat kain rentang atau poster dapat dijalankan. MODAL PUSINGAN Modal pusingan yang sepatutnya disediakan meliputi segala keperluan dalam operasi harian seperti bahan mentah, inventori, belanja pentadbiran dan perbelanjaanperbelanjaan lain yang berkaitan dengan operasi syarikat. Lazimnya, jumlah modal pusingan yang disediakan adalah untuk jangka masa 1 hingga 3 bulan berdasarkan masa yang diambil oleh syarikat untuk mendapatkan jualan. SUMBER KEWANGAN Pengusaha boleh mendapat dana dari berbagai-bagai sumber seperti: Institusi kewangan seperti bank dan syarikat kewangan. Agensi-agensi kerajaan seperti Majlis Amanah Rakyat (MARA), Perbadanan Usahawan Nasional Berhad (PUNB), Perbadanan Negeri Selangor (PNS) dan lain-lain. Simpanan sendiri dan keluarga. KOS OPERASI Kos operasi adalah kos-kos yang dikenakan atau diperlukan untuk dibayar bagi operasi perniagaan. Berikut adalah antara senarai kos operasi yang perlu diambil kira oleh pengusaha seperti sewa premis/tapak perniagaan, gaji pekerja, telefon dan kos utiliti iaitu air dan elektrik. HASIL JUALAN 12
Pendapatan untuk perniagaan Desktop Publishing bergantung pada hasil jualan produk dan perkhidmatan Desktop Publishing seperti kad perniagaan, kad ucapan, risalah dan sebagainya. Lazimnya, dalam proses perancangan kewangan, merancang jualan merupakan aktiviti pertama yang perlu dilakukan. Ini disebabkan anggaran jumlah jualan akan mempengaruhi beberapa perkara yang lain seperti paras stok, nilai penghutang, dan juga jumlah belian bulanan. Oleh itu, pada keseluruhannya anggaran jualan menjadi asas kepada proses perancangan kewangan. ANALISIS KEWANGAN Analisis kewangan melibatkan penilaian kedudukan kewangan sesebuah perniagaan untuk masa lepas, kini dan akan datang. Tujuannya adalah untuk menentukan kelemahan serta kekuatan perniagaan. Untuk keberkesanan, pengusaha harus memahami penyatapenyata kewangan asas seperti Kunci Kira-Kira dan Penyata Pendapatan bagi mengetahui Titik Pulang Modal (TPM) yang diperlukan dalam menjana keuntungan yang diharapkan. 8 PENGURUSAN RISIKO RISIKO Setiap perniagaan berhadapan dengan risiko. Risiko yang dihadapi kadangkala begitu tinggi dan kadangkala rendah. Ia bergantung kepada bidang yang diceburi. Begitu juga dengan perniagaan Desktop Publishing. Setiap pengusaha atau bakal pengusaha akan berhadapan dengan pelbagai masalah dan cabaran. Sebelum memulakan sesuatu perniagaan, seseorang perlu tahu jenis risiko yang bakal dihadapi dan perlu merancang strategi pengurusan risiko dengan teliti dan terancang bagi mengurangkan kerugian. 9 FAKTOR-FAKTOR KEJAYAAN Aspek ini membincangkan faktor-faktor penyumbang kepada kejayaan sebuah perniagaan Desktop Publishing. Faktor-faktor kejayaan ditakrifkan sebagai sebarang 13
penyebab utama yang menyumbang kepada berterusannya sesebuah perniagaan. Faktorfaktor kejayaan boleh dipecahkan kepada dua kategori utama iaitu faktor yang berkait dengan ciri-ciri usahawan dan faktor yang berkaitan dengan ciri-ciri perniagaan itu sendiri. Ciri-Ciri Keusahawanan Faktor ciri usahawan merujuk kepada perilaku atau keperibadian seseorang semasa menguruskan sesebuah perniagaan. komponen utama dalam ciri-ciri keusahawanan adalah seperti sikap dan tingkah laku, kemahiran dan pengetahuan. Ciri-Ciri Perniagaan Faktor kedua penting ialah ciri-ciri perniagaan itu sendiri. Setiap perniagaan pada dasarnya adalah berbeza dari segi sifat dan ciri-cirinya. Setiap usahawan perlu mengesan ciri-ciri penting yang perlu ada pada sesebuah perniagaan Desktop Publishing. Ciri-ciri dominan bagi sebuah perniagaan yang berjaya dipecahkan kepada empat kategori utama iaitu produk, premis, tenaga kerja dan imej perniagaan. Faktor Daya Saing Dan Daya Tahan Dalam menghadapi persaingan dan perubahan persekitaran semasa, pengusaha perlu memastikan perniagaan dan keupayaan diri lebih saing dan mempunyai daya tahan yang kuat dalam memastikan perniagaan yang diusahakan terus kekal di pasaran dan berkembang maju. Faktor daya saing dan daya tahan juga haruslah dilihat dalam dua sudut, iaitu perniagaan dan usahawan. Perniagaan Antara faktor-faktor yang boleh membantu perniagaan berdaya maju adalah: Mempunyai sokongan kewangan yang mencukupi. Mempunyai jaringan hubungan strategik atau pintar dengan syarikat-syarikat yang lain. Mempunyai pengurusan dan kakitangan yang berwibawa dan komited. 14
Mementingkan perkhidmatan terbaik kepada pelanggan-pelanggan. Mempunyai daya saing yang kental dan kreatif. Petunjuk prestasi utama. Usahawan Untuk menjadi seorang usahawan yang berjaya dan maju, setiap usahawan perlulah mempunyai sifat-sifat berikut: Komited dan berwibawa. Memahami rakan kongsi. Mempunyai tahap inovasi yang tinggi. Berdisiplin dan beretika. Mempunyai tahap daya saing dan kreativiti yang tinggi. 15
KEMENTERIAN PEMBANGUNAN USAHAWAN DAN KOPERASI (MECD) Lot 2G6, Presint 2 Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan 62100 Putrajaya Malaysia. Tel : 603-8880 5000 Fax : 603-8880 5106 Http://www.mecd.gov.my 16