PENDAHULUAN 2 Hasil Pembelajaran Kandungan Maruwiah Ahmat IDA 152 ISLAM DAN PERADABAN Menerangkan perkembangan tamadun zaman: Nabi Muhammad SAW Khulafa al-rashidin Bani Umayyah (Damsyik) 2. Perkembangan Peradaban 2.1 Peradaban di Zaman Awal 2.2 Zaman Bani Umayyah dan Abbasiyah 2.3 Zaman Mamluk dan Uthmaniyah 3 Dipimpin oleh empat orang Khalifah: Abu Bakar al-sidiq (632M 634M) bin al-khattab (634M-644M) Uthman bin Affan (644M 656M) Ali bin Abu Talib (656M 661M) 4 Pusat pentadbiran di Madinah Perlantikan khalifah melalui sistem syura yang disepakati oleh masyarakat pada masa itu. Mereka meneruskan dakwah baginda Nabi Muhammad SAW dan meletakkan Al- Quran dan al-sunnah sebagai sumber utama pemerintahan dan pentadbiran. 5 6 Kenapa Saidina Abu Bakar al-siddiq dipilih? As-Sabiqun al-awwalun Bersama Nabi Muhammad ketika Hijrah Bapa mertua Nabi Menjadi imam solat ketika baginda sakit Maruwiah Ahmat 1
7 Khalifah Abu Bakar As-Siddiq Lahir pada 572 M (dua tahun selepas Nabi Muhammad SAW) Berasal dari suku Taim (Bani Taim). Bergelar al-siddiq kerana sifatnya membenarkan semua yang dibawa oleh Nabi Muhammad SAW tanpa bantahan termasuk orang yang pertama mengakui peristiwa Israk dan Mikraj. Wafat pada 634 M ketika berusia 63 tahun. 8 Sumbangan Khalifah Abu Bakar al-siddiq Menyelamatkan negara - tertumpu kepada menghapuskan gerakan murtad (yang enggan membayar zakat) dan nabi palsu. 11 pasukan tentera ditubuh untuk memerangi golongan tersebut. Ketua-ketua perang yang dilantik terdiri daripada: Khalid al-walid Amru al-as Akramah bin Hisham Muhajir bin Umaiyah Syurahbil bin Hasanah 9 Golongan murtad dan mengaku nabi dipimpin oleh Musailamah al-kazzab (Bani Hanifah) di Yamamah Al-Aswad al-ansi dari Yaman Tulaihah al-asadi (Bani Asadi) dari Yaman Golongan yang enggan membayar zakat dipimpin oleh Malik al-nuwairah di Butah menganggap zakat sebagai ufti yang dibayar oleh orang pada zaman Nabi Muhammad SAW. 10 Bertanggungjawab menyebarkan syiar ke seluruh Semenanjung Tanah Arab meluaskan pengaruh ke negara-negara jiran seperti Rom, Parsi dam Syria. Menghantar tentera pimpinan Usamah bin Zaid ke Qudha ah tujuan melindungi umat drpd ancaman Rom dan Parsi yang menindas rakyatnya memudahkan mereka menerima. Khalid bin Al-Walid dan Muthanna bin Harith ditugaskan menakluk Parsi. 11 Ketua tentera ke Syria ialah Ubaidah al-jarrah dan kemudian Amr al-as ditugaskan menawan Palestin, Syria pada masa itu ditadbir oleh Hercules yang menghasut orang Badwi melancarkan pemberontakan terhadap kerajan. Yazid bin Abu Sufyan ditugaskan menawan Damsyik, dan Syurahbil bin Hasanah ditugaskan menawan Jordan. 12 Bertanggungjawab mengumpulkan Al-Quran. Mengelakkan kerosakan pada ayat Al-Quran Al-Quran ditulis pada pelepah tamar, kulit-kulit kayu dan kulit binatang Al-Quran terhapus Dengan kematian para Huffaz Al-Quran yang terlibat dalam peperangan. Dihimpun Mengarahkan Zaid bin Thabit untuk dikumpulkan dan disimpan sebagai khazanah negara. Maruwiah Ahmat 2
13 Kenapa Saidina al-khattab dipilih selepas Abu Bakar? Dilantik oleh Abu Bakar sendiri Kewibawaan Ketegasan Bakat kepimpinan 14 Khalifah bin Al-Khattab Dilahirkan pada 584 M (13 tahun lebih muda daripada Nabi Muhammad SAW) Dari suku Bani Adi keturunan bangsawan yang disegani di Makkah. Seorang yang berani, tegas, berterus-terang dan mempunyai pemikiran yang tajam. Pernah menjadi pendamai dan ahli diplomatik pada zaman jahiliyah. Menjadi khalifah pada 634 M. Khalifah al-rashidin paling lama berkuasa (10 tahun) Sumbangan Khalifah al-khattab 1. Pembaharuan politik - menempatkan pasukan tentera di kawasan jajahan taklukan dan memperbaharui perjanjian dengan kuasa-kuasa luar - membahagikan pentadbiran negara kepada 8 daerah: Mesir, Madinah, Syria (Syam), Jazirah (Mesopotamia), Basrah, Kuffah, Makkah dan Palestin. - Di setiap daerah dilantik gabenor yang dikenali sebagai Wali. Gabenor yang dibantu setiausaha, ketua tentera, pemungut cukai, hakim, pegawai perbendaharaan. 16 Menubuhkan jabatan (dewan) Jabatan Tentera, Jabatan Ganjaran dan Agihan, Jabatan Pos, Jabatan Cukai, Jabatan Perbendaharaan Negara. diketuai oleh Katib (Setiausaha). Jabatan Kehakiman diletakkan di bawah kadi, kadi dilantik di setiap wilayah untuk melaksanakan undang-undang. Kadi-kadi dilantik secara syura oleh ulama Muhajirin. Melakukan perluasan wilayah ke Parsi, Syria, Palestin dan Babylon. 17 2. Ekonomi Menambil semula tanah rampasan perang dari tentera dan menjadikan hak milik negara. Tentera dibayar gaji dengan 4/5 daripada rampasan perang, 1/5 menjadi hak negara. Mengembalikan harta rampasan perang kepada tuannya apabila mereka memeluk. Memperkenalkan cukai jizyah (cukai kepala), kharaj (cukai tanah), dan usyur (cukai perdagangan). Menggalakkan rakyat membuka tanah baharu untuk pertanian. Membina dua buah empangan besar: Empangan Abu Musa di Basrah dan Terusan Amirul Mukminin di Mesir dan Empangan Abu Musa. Memperkenalkan sistem mata wang. 18 3. Sosial Mendirikan rumah persinggahan untuk musafir. Membayar elaun kepada kaum keluarga Nabi Muhammad SAW dan balu tentera Perang Badar serta tentera yang bersara. Membentuk pasukan keselamatan kampung. Menyambung usaha Abu Bakar mengumpul Al-Quran. Menentukan takwim Hijrah. Mengambangkan pengajian Al-Quran dan menghantar guru ke kawasan taklukan. Menubuhkan kemudahan infranstruktur. Maruwiah Ahmat 3
19 20 Pendidikan: Kenapa Saidina Uthman al-affan dilantik menjadi khalifah selepas? Menubuhkan institusi pendidikan di kotakota spt. Basrah, Kufah, Fustat. Menubuhkan kuttab (pra-sekolah) Bentuk pendidikan membaca, menulis, menghafaz, berenang, menunggang kuda Hasil syura masyarakat Sifat lemah lembut dan penyantun Uthman Zun Nuraian Pengorbanan Uthman terhadap 21 Khalifah Uthman bin Affan Memeluk melalui Abu Bakar al-siddiq. Nama beliau sebenarnya ialah Uthman b. Affan b. Abul-As yang mana beliau dilahirkan pada 574 M ketika baginda Nabi Muhammad SAW berumur 5 tahun. Uthman merupakan seorang bangsawan dari golongan Quraish dari Bani Ummayah. Beliau terkenal sebagai seorang yang lemah lembut, pemurah dan baik hati. Beliau merupakan salah seorang dari saudagar yang terkaya di Tanah Arab, sehingga beliau digelarkan dengan gelaran al- Ghani. 22 Beliau telah memerintah Kerajaan hampir 11 tahun lamanya (644 hingga 655 M). Beliau memperoleh gelaran Zun Nurain yang ertinya yang memiliki dua cahaya. Sebabnya ialah kerana Nabi Muhammad SAW telah mengahwinkannya dengan dua orang puterinya iaitu; pertama, Rugayyah dan sesudah wafatnya semasa Perang Badar, kemudiannya dengan Kalthum. Selepas memeluk beliau banyak mendermakan hartanya ke arah kepentingan agama. Dalam Perang Tabuk, beliau telah mendermakan hartanya iaitu 950 ekor unta, 50 ekor kuda dan 1,000 dinar. Begitu juga ketika umat berhijrah ke Madinah, umat menghadapi masalah untuk mendapatkan air minuman. Oleh itu Uthman telah membeli telaga Ruma dari seorang Yahudi dengan harga 20,000 dirham untuk digunakan oleh umat dengan percuma. Sumbangan Khalifah Uthman bin Affan Tidak banyak perubahan melainkan meneruskan usaha khalifah sebelumnya. Perluasan wilayah di mana seluruh wilayah Parsi, Tabristan, Azerbaijan, Armania berjaya ditakluki. Menubuhkan armada laut pertama untuk menawan Rom Timur Abdullah b. Qays Harith panglima tentera laut pertama dan pernah melancarkan 50 serangan ke atas tentera Rom. 24 Sumbangan besar Uthman penulisan Al-Quran yang sistematik (dikenali sebagai Mashaf Uthmani) Ketika orang Sham dan Iraq bersatu dalam sebuah peperangan untuk menakluki Armenia dan Azerbayjan, Huzaifah bin Al-Yaman bertemu dengan Uthman kerana beliau takut tentang perbezaan cara pembacaan Al-Quran antara orang Sham dengan orang Iraq. Huzaifah berkata kepada Uthman: Wahai ketua penganut-penganut! Selamatkanlah negara ini sebelum mereka berbeza terhadap Kitab (Al-Quran)... Oleh itu, Uthman menghantar satu perutusan kepada Hafsah yang mengatakan: "Kirimkanlah suhuf kepada kami supaya kami dapat menyusun Al-Quran dalam salinan-salinan yang sempurna dan memulangkan manuskrip-manuskrip kepada kamu." Maruwiah Ahmat 4
25 Setelah penerimaan manuskrip-manuskrip tersebut, Uthman memerintah Zaid bin Thabit, Abdullah bin Az- Zubair, Said bin Al-As, dan Abdul Rahman bin Harith bin Hisyam untuk menulis semula manuskrip-manuskrip itu dalam salinan-salinan yang sempurna dalam loghat Quraisy. Ketika mereka telah menulis banyak salinan, Uthman memulangkan manuskrip-manuskrip yang asal kepada Hafsah. Kemudian, Uthman menghantar satu salinan kepada setiap wilayah, dan memerintah bahawa bahan-bahan Al-Quran yang lain, baik ditulis dalam manuskrip cebisan mahupun dalam salinan yang lengkap dibakar. 26 Kenapa Saidina Ali bin Abi Talib dipilih selepas Uthman? Termasuk dalam sahabat yang dipilih dalam Majlis Syura Sepupu dan menantu Nabi Muhammad Seorang yang rapat dengan baginda/tinggal bersebelahan dengan baginda Pakar dalam hukum dan Hadis. 27 Khalifah Ali Abi Talib Lahir pada 601 M dan meninggal pada 661 M. Sepupu dan menantu Nabi Muhammad SAW selepas mengahwini anak perempuan baginda iaitu Fatimah. Beliau merupakan khalifah keempat Khulafa al- Rasyidin, memerintah dari 656 hingga 661 M. Kanak-kanak pertama memeluk. 28 Sumbangan Khalifah Saidina Ali Abi Talib Kelebihan pakar selok belok hukum dan banyak menghafal Hadis. Tidak banyak sumbangan yang dilakukan kerana sibuk mengatasi masalah pemberontakan. Menyusun semula pasukan polis (al-syurtah) Melengkapkan lagi pasukan bersenjata. Membina markas tentera di Parsi dan Syria. Meneruskan cukai jizyah kepada Zimmi - dinyatakan dalam surat yang dihantarkannya kepada al-asytar. Ilmu sains dan matematik mula diperkenalkan. 29 30 Aktiviti Pelajar Kuiz 1 Mana soalan ni? Zaman Nabi Muhammad SAW Zaman Khulafa al-rashidin Maruwiah Ahmat 5