Орал өңірі. twitter.com/zhaik_press 28 панфиловшылар. бірігіп дайындаған. Қоюшы режиссерлері

Transkripsi

1 Бекет біткеннің бәрі қауіпсіз бе?.. Темір тұлпарыңыз қысқа дайын ба? «Медеттің көркем әлемі» С С Газет 1917 жылдың 28 шілдесінен бастап шығып келеді жылы "Құрмет Белгісі" орденімен марапатталған Орал өңірі ОБЛЫСТЫҚ Қоғамдық-саяси газет сенбі, 144 (20396) oral_oniri@mail.kz twitter.com/zhaik_press 28 панфиловшылар Бейсенбіде «Галактика» кинотеатрында 28 панфиловшылар фильмінің тұсаукесері өтті. Патриоттық тәлім-тәрбиеге толы бұл фильмді тамашалауға Орал қаласының басшылығы мен қалалық мәслихаттың депутаттары, ҰОС ардагерлері мен қоғам қайраткерлері және қаладағы төрт мектептің оқушылары келді. 28 панфиловшылар фильмінде 1941 жылдың 16 қарашасында Мәскеуді неміс фашистерінің шабуылынан қорғаған 316-атқыштар дивизиясының кеңестік 28 жауынгері (қолбасшысы генерал Иван Васильевич Панфилов) көрсеткен ерлік істері баяндалады. Фильмді Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрлігі мен Ресей Федерациясының Мәдениет министрлігі бірігіп дайындаған. Қоюшы режиссерлері Ким Дружинин және Андрей Шальопа. 16-армияның құрамында Алматыда жасақталған генералмайор И. Панфилов басқарған 316-атқыштар дивизиясы (кейіннен 8-гвардиялық панфиловшылар дивизиясы) Мәскеу түбіндегі Волоколам тас жолын қорғады жылы 16 қарашада жау Волоколам бағытында ұрысқа шығып, Дубосеково разъезіндегі 1075-атқыштар полкі 4-ротасының 2-взводы тұрған бекініс шебіне шабуыл жасады. Ротаның саяси жетекшісі Василий Клочков басқарған взвод жауынгерлері барлығы 28 адам винтовкамен, жанармай құйылған шөлмектермен, гранаталармен қаруланып, жаудың 20 танкісімен төрт сағатқа созылған ұрыс жүргізді. Жаудың 14 танкісі қиратылып, панфиловшылардан да біраз адам қаза тапты. Жау ұрысқа тағы 30 танк шығарды. Көп адамынан айырылған қазақстандық жауынгерлер соғыс тарихында өте сирек кездесетін ерлік жасап, бұған да төтеп берді. Нәтижесінде 28 панфиловшылардың 23-і қазаға ұшырады, бірақ жау танкілері олардың шебінен өте алмады... (Жалғасы 3-бетте) Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған күнтізбелік іс-шаралар Іс-шаралар Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай аудандық «Екпін» қоғамдық-саяси газетінің 80 жылдық мерейтойы Тұңғыш Президент күніне арналған шағын футболдан мектептер лигасы Тұңғыш Президент күніне арналған ж.т. қыздар және жасөспірімдер арасындағы жүзу спортынан ашық облыстық турнир Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті күніне арналған «Елін сүйген Елбасы өресі биік өр тұлға» атты облыстық жылжымалы кітап көрмелері Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған «Тәуелсіздік таң нұры» атты мекемелер арасында аудандық фестиваль Батыс Қазақстан облысы әкімінің арнайы сыйлығына арналған «Тәуелсіздік және тіл» атты облыстық олимпиадасын ұйымдастыру Тұңғыш Президент күніне арналған «Кемел келешекке кемеңгер Елбасымен!» атты облыстық конференция Тұңғыш Президент күніне арналған салтанатты шара, мерекелік концерт Орал қаласының Орал-Атырау және Орал-Саратов тас жолдары аралығындағы көп қабатты ТЖЖ-дағы 32-дақ, 10-9 қабатты тұрғын үйлер кешенінің қолданысқа берілуі Орындалу мерзімі Өтетін орны 28 қараша Тасқала ауданы, сағ Тасқала ауылы «Орал» спорт клубы, қараша Орал қаласы сағ қараша сағ қараша сағ қараша сағ қараша сағ қараша сағ қараша сағ «Жайық самалы» жүзу бассейні, Орал қаласы Ж. Молдағалиев атындағы облыстық әмбебапғылыми кітапхана, Орал қаласы Тасқала ауданы, Тасқала ауылы, мәденидемалыс орталығы КазИИТУ мәжіліс залы, Орал қаласы Салтанат сарайы, Орал қаласы Облыстық қазақ драма театры, Орал қаласы 30 қараша Орал қаласы Іс-шаралар Орал қаласының Орал-Атырау және Орал-Саратов тас жолдары аралығындағы көп қабатты ТЖЖ-дағы 3-дақ, 10-9 қабатты тұрғын үйлер кешенінің қолданысқа берілуі Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы қарсаңында ІІ Шежін ауылында модельдік кітапхананың ашылуы Тәуелсіздіктің 25 жылдығына және Тұңғыш Президент күніне арналған «Азаттықтың ақ таңы» атты республикалық ақындар айтысы «Нұр Отан партиясы аудандық филиалының жүлдесі үшін ардагер спортшылар арасында Ресей Федерациясының көршілес аудандарының қатысуымен волейболдан ауданаралық турнир Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай волейболдан БҚО әкімінің кубогына арналған барлық мемлекеттік қызметшілер арасындағы турнир «Дәрігердің қуаты жүрегінде» - «Сила врача в его сердце» атты облыстық жалпыдәрігерлік форум Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы аясында жасөспірімдер арасында еркін күрестен аудан чемпионаты 1 желтоқсан - Тұңғыш Президент күні және 16 желтоқсан - ҚР Тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай «Жаса Қазақстан!» атты жастар патриоттық акциясы Орындалу мерзімі Өтетін орны 30 қараша Орал қаласы 30 қараша сағ Тасқала ауданы, ІІ Шежін ауылы 1 желтоқсан Жастар мәдениет үйі, сағ Орал қаласы 1 желтоқсан сағ Бөкей ордасы ауданы, Сайқын ауылы «Арман» спорт кешені, 3-4 желтоқсан облыстық жоғары спорт сағ шеберлері мектебі, Орал қаласы 3 желтоқсан сағ желтоқсан сағ желтоқсан сағ Батыс Қазақстан жоғары медициналық колледжі, Орал қаласы Тасқала ауданы, Тасқала ауылы, БЖСМ Бөкей ордасы ауданы, Сайқын ауылы

2 2 Сенбі, АҚПАРАТ Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігініӊ Қазақстан Республикасының Парламенті Қазақстан Тәуелсіздігін халқымыздың аса зор құндылығы ретінде бағалай отырып, Тәуелсіз Қазақстанды құру және қалыптастыруда ерен еңбек сіңірген Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың стратегиялық бағытына берік ұстанымын таныта отырып, Қазақстан-2050 Стратегиясының басты мақсатына жетуді болашақ ұрпақ алдындағы өзінің тарихи парызы және жауапкершілігі деп сезіне отырып, Мәңгілік ел қастерлі мекенінде жарқын келешегімізді жасауға ұмтыла отырып, Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің жиырма бес жылдығы Декларациясын қабылдайды. Тәуелсіздіктің 25 жылдық мерейтойы өз тарихында тұңғыш рет заманауи мемлекет құрған Қазақстан халқының ауқымды тарихи жетістіктерінің жарқын көрінісі. Қазақстан үшін Тәуелсіздіктің жиырма бес жылы ілгерілеу мен орнықты дамудың кезеңі болды. Тәуелсіз Қазақстан өзінің жаңа тарихымен табысты мемлекет және бүкіл Орталық Азия өңірінің көшбасшысы атануға құқығы бар екендігін дәлелдеді. Өз Тәуелсіздігінің 25 жылында Қазақстан экономикасы қарқынды дамыған, табысқа жетудің бірегей тәжірибесі бар саяси тұрақты мемлекет ретінде қалыптасты. Біздің елімізде экономикалық, саяси және әлеуметтік салаларда аса ірі өзгерістер жүзеге асты. Тәуелсіз Қазақстанның барлық жетістіктері мен жеңістері Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың тегеурінді және дана басшылығымен әрбір қазақстандықтың табанды да тынымсыз еңбегінің арқасында мүмкін болды. Президент Н. Ә. Назарбаевтың саяси ерік-жігері және стратегиялық көрегендігі дамудың қазақстандық үлгісінің табысты болуын айқындап, Қазақстанның орнықты өсіп-өркендеу жолына шығуына мүмкіндік тудырды. Еліміз Қазақстан Стратегиясын дәйекті түрде жүзеге асыра отырып, әлемнің озық 30 елінің қатарына қосылуға қарышты қадам басуда. Мемлекет басшысының байыпты және жемісті халықаралық бастамаларымен еліміз биік халықаралық беделге ие болып, ғаламдық ядролық қарусыздану қозғалысының танымал көшбасшысына айналды. * * * 1991 жылы 16 желтоқсанда Парламент Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсізді- гі туралы Конституциялық заңды қабылдады. Тәуелсіз Қазақстанның бұл тұңғыш құжаты халқымыздың қуатты және пәрменді мемлекет құру арманының жүзеге асуын айғақтады. Заң Қазақстан егемендігінің оның ұлан-ғайыр аумағында және әлемнің саяси картасында мызғымастығын мәңгілікке бекітіп берді. Еліміздің басты құжаты Қазақстан Республикасы Конституциясын 1995 жылғы 30 тамыздағы референдумда бүкіл Қазақстан халқы бірауыздан қабылдады. Конституция егемендіктің саяси және құқықтық негіздерін бекітіп, адамның өмірін, құқықтары мен бостандығын, тегіне, әлеуметтік жағдайына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге қатыстылығына қарамастан, адам мен азамат құқықтарының теңдігін мемлекеттің жоғары құндылықтары деп жариялады. Тәуелсіз Қазақстанның Конституциясы мемлекет пен қоғамның тұрақтылығы мен өркендеуінің мызғымас негізіне айналды. Қазақстанда тиімді демократиялық институттар - президенттік институты, Парламент, сот жүйесі және белсенді азаматтық қоғам қалыптасты. Елімізде жаһандық сын-қатерлерге төтеп беруге және бүкіл қоғамның мүдделерінің жүзеге асуын қамтамасыз етуге қабілетті мемлекеттік құрылымның тиімді жүйесін құруға мүмкіндік берген тарихи маңызды экономикалық және саяси реформалар жүргізілді. Тәуелсіздіктің алғашқы күндерінен бастап еліміздің саясаты ұзақ мерзімге негізделді, қазақстандықтардың әл-ауқаты, өмірдің жоғары сапасына жүйелі де мақсатты ұмтылысы оның басты ұстанымдары болды және солай болып қала береді. Қазақстан әлемнің бәсекеге ең қабілетті 50 елінің қатарына енді. Әлемнің ең дамыған 30 елінің қатарына кіруді мақсат етіп қойған Қазақстан-2050 Стратегиясы жаңа сипаттағы стратегиялық құжат болып табылады. Мемлекет басшысының 100 нақты қадам: баршаға арналған қазіргі заманғы мемлекет Ұлт жоспары әлемдік қаржы жүйесіндегі аса жағымсыз құбылыстарға қарамастан, елімізде өндіріс пен инновацияны, әлеуметтік саланы дамытуға және жұмыс орындарын ашуға мүмкіндік береді. Қазақстан ядролық қауіпсіздік рейтингінде ең қауіпсіз елдердің қатарына кіреді. Президент Н. Ә. Назарбаев Қазақстанды еліміздің ұлттық мүдделеріне нұқсан келтірместен ядролық қарусыз мемлекетке айналдыру жөніндегі тарихи маңызды міндетті шеше білді жылғы 29 тамызда Елбасы Семей ядролық полигонын жапты. Қазақстан Президенті өз елінің ғана емес, сондай-ақ бүкіл адамзаттың тағдыры үшін өзіне жауапкершілік ала отырып, әлемдік деңгейдегі саясаткер ретінде танылды. Семей полигонының жабылуымен ядролық қаруды таратпаудың және қарусызданудың жаһандық процесінің жаңа кезеңі басталды. Қазақстанның бастамасы бойынша БҰҰ 29 тамызды Ядролық сынақтарға қарсы іс-қимылдың халықаралық күні деп жариялады. Қазақстан ядролық қаруды таратпау режимін нығайту жөніндегі нақты ұсыныстарын алға тартып, Ядролық қарусыз әлемнің жалпыға ортақ декларациясын қабылдауды ұсынды. Тәуелсіздіктің 25 жылында қазақстандық дипломатия әлем елдерінің басым бөлігімен сенімді достық және ынтымақтастық қарым-қатынастар орнатып, халықаралық ұйымдардың қызметіне белсенді түрде араласып келеді. Біздің еліміз әлемдік қоғамдастықта орнын нық айқындап, лайықты құрмет пен беделге ие болып отыр. Әлемде аумағы жөнінен тоғызыншы орын алатын Қазақстан Республикасының шекарасын делимитациялау мен демаркациялау Президент Н. Ә. Назарбаевтың тарихи жетістіктері болып табылады. Қазақстан өмірлік және жаһандық процестердің белсенді қатысушысы бола отырып, халықаралық қауіпсіздікті нығайтуға қомақты үлес қосуда. Еуропаға жол мемлекеттік бағдарламасын жүзеге асыру Қазақстанның Еуропаның жетекші мемлекеттерімен әріптестік пен ынтымақтастықтың барынша жоғары деңгейіне шығуына жол ашты. Қазақстан ынтымақтастықтың еуразиялық көпіріне айналды. Біздің еліміз ЕАЭО, ШЫҰ, АӨСШК секілді интеграциялық жобалардың бастамашысы және ілгерілетушісі болып табылады. Қазақстан ЕҚЫҰ, ИЫҰ, ЕАЭО, ШЫҰ, ТМД, ҰҚШҰ, АӨСШК және Түркі кеңесі сияқты ірі халықаралық ұйымдарда табысты төрағалық етудің тәжірибесіне ие. Тәуелсіздігінің 25 жылдығы қарсаңында Қазақстан Орталық Азия елдерінің арасында алғашқы болып жылдарға БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі болып сайланды. Халықаралық қоғамдастық Қазақстанның халықаралық қатынастарды дамытудағы үлесін лайықты бағалай отырып, біздің елімізге ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған көрмесін өткізуді сеніп тапсырды. Тәуелсіздік жылдарында Қазақстанның Қарулы күштері еліміздің сенімді қалқанына айналды. Президент Жоғарғы Бас қолбасшы Н. Ә. Назарбаев Қазақстан Республикасының тәуелсіздігін, аумақтық тұтастығын, оның шекарасының мызғымастығын, халқымыздың бейбіт және тыныш өмірін сенімді қорғауға қабілетті Қарулы күштердің түбегейлі реформалауды, әскери қуаты мен әлеуетін арттыруды қамтамасыз етті. Тәуелсіздіктің 25 жылында Қазақстанда жоғары экономикалық көрсеткіштерге қол жеткізілді. Мемлекет басшысы Н. Ә. Назарбаев Қазақстан халқын дәйекті түрде ең жоғары әлемдік көрсеткіштерге жетуге бағыттап келеді. Қазақстан-2050 Стратегиясы, Нұрлы жол жаңа экономикалық саясаты, 100 нақты қадам Ұлт жоспары әлемнің ең дамыған мемлекеттерінің қатарына кіруге қабілетті Қазақстанның қуатын нығайтуға бағытталған жоспарлар. Біздің бәсекелес болатын бірегей басымдықтарымыз Қазақстанның мол табиғи байлығы, ауыл шаруашылық, коммуникациялық және транзиттік әлеуеті еліміздің экономикалық жетістіктерінің негізіне айналды. Бүгінде Қазақстан жеке меншік институты орныққан, орта тап белсенді дамитын, ал кә- сіпкерлік экономикалық өркендеудің қозғаушы күші болып табылатын тұрақты нарықтық экономикасы бар ел. Елбасының стратегиялық көрегендігі арқасында Қазақстанда жаһандық қаржылық-экономикалық дағдарыстарға қарамастан, ел экономикасын жаңғырту табысты жүзеге асырылып жатыр. Қазақстан индустриялық қуатын нығайту мен инновацияны дамытуды нық көздеп отыр. Ауқымды құрылымдық реформалар барысында мүлде жаңа жоғары технологиялы салалар: мұнайхимия, автомобиль өнеркәсібі, теміржол машина жасау, IT-технологиялар, ғарыштық спутниктер өндірісі салалары құрылды. Елбасының бастамасы бойынша әр азаматтың өмір сүру деңгейін арттыруға бағытталған Бизнестің жол картасы-2020, Агробизнес 2020, Жұмыспен қамту 2020 бағдарламалары жүзеге асырылып жатыр. Тәуелсіздіктің мерейлі 25 жылында Қазақстан Әлемдік банктің Doing Business рейтингінде 35 орын алды. Елімізде жаңа экономикалық ұмтылысты қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін Нұрлы жол бағдарламасы, Батыс Еуропа Батыс Қытай халықаралық көлік дәлізі, Транскаспий халықаралық көлік маршруты секілді бірқатар стратегиялық маңызды инфрақұрылымдық жобалар жүзеге асырылып отыр. Жаңа елордамыз Астананы құрудағы айрықша рөл еліміздің Тұңғыш Президенті Н. Ә. Назарбаевқа тиесілі. Астана Қазақстан Тәуелсіздігінің салтанат құруын паш етіп, халқымыздың мақтанышына айналды. Астана құрылысы жаңа мемлекеттің, жаңа қоғамның құрылысы ретінде киелі мәнге ие болды. Астана өткеннің барлық құндылықтарын жинақтап, болашақтың жарқын келбетін елестетті. Бүгінде Астана өз күшіне сенімді, жаңа Қазақстанның бүкіл әлемге әлеуетін танытқан ірі іскерлік орталық. Астана саммиттер мен басқа да маңызды халықаралық кездесулерді өткізетін ірі орталыққа айналды, еліміздің басқа қалалары үшін дамудың үлгісі болды. Астананың өзінде 2017 жылы Болашақтың энергиясы инновациялық күн тәртібімен ЭКСПО-2017 халықаралық мамандандырылған Қазыбай БОЗЫМОВ, ауыл шаруашылығы ғылымдарының докторы, профессор: Сәрсенбінің сәтті күні Парламент палаталарының бірлескен отырысында қабылданған Тәуелсіздік декларациясы егемен еліміздің 25 жыл ішінде алған ұлан-асыр асуларын кезең-кезеңімен көрсете білген қабырғалы құжат болды. Мұнда Елбасының жол, жөн көрсетуімен ширек ғасырлық кезеңде қол жеткізілген табыстар, Қазақстанның халықаралық қоғамдастық арасындағы абыройының өсе түскені нақты дәйектермен көмкерілген. Осы уақыттың аралығында елімізде тиімді демократиялық институттар, президенттік институт, Парламент, сот жүйесі және белсенді азаматтық қоғам қалыптасқаны айтылған. Әрине, тәуелсіздік жылдарында алған асуларымыз, ең біріншіден, Елбасының сарабдал саясатының арқасында және орнықты да тұрақты даму жолы белгіленіп іске асырылуында десек, қателеспейміз. Осы арада Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың кісілігі мен кішілігіне тағы бір мәрте Бірлік пен еңбек арқылы куә боламыз. Өйткені Нұрсұлтан Әбішұлы мұны мен істедім демейді. Қазақстанның тәуелсіздік жылдарындағы жетістіктері терең түсіністік арқылы қол жеткізілген бәріміздің ортақ табыстарымыз деп бағалайды. «Мен істедім дегенше, мың істеді десеңші» деген белгілі қағидат бар емес пе? Елбасының осы қағидатты қашанда басты назарда ұстай білетініне тағы бір мәрте куә болып отырмыз. Мысалы, Елбасымыздың: жалғыз адам не өндіреді, не істей алады? Әрине, ештеңе тындыра алмайды. Оны қолдайтын қалың ел болмаса, деп жүрегінің түкпіріндегі кіршіксіз ойын жеткізіп берді кеше Елбасымыз барша қазақстандықтарға. Ал Қазақстанның даму кезеңдері, тәуелсіздік жылдарындағы жетістіктері туралы Тәуелсіздік декларациясы қабылданған болса, мұның жөні бір бөлек. Бұл өте қажет құжат деп тұжырымдайды Елбасы. Біз де Мемлекет басшысының осы ойлы сөзін қолдаймыз. Бүгінгі күнге дейінгі жеткен табыстарымызды келешек ұрпаққа аманаттау парыз. Осы орайда Парламент палаталарының бірлескен отырысында қабылданған Тәуелсіздік декларациясының қабырғалы құжат ретіндегі орны бөлек деп санаймын. Наджаф МАМЕДОВ, «Бірлік» әзірбайжан мәдени-ағарту қоғамы» бірлестігінің төрағасы: «Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы декларациясының» қабылдануы еліміз үшін елеулі оқиға. Егемендікті нығайтуда Елбасының еңбегі зор. Әсіресе, экономика секторын жандандыру бағытында елеулі істер атқарылуда. Мемлекетіміз қиындықты еңсеріп, шешуші кезеңде стратегиялық бағыт-бағдарын айқындап алып отырады. Тәуелсіздік жылдары шағын және орта бизнестің дамуына барынша жағдай жасалды. «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламасы аясында республикадағы автожолдардың жөнделіп, сәулетті құрылыстардың бой көтеріп жатқаны, инфрақұрылымдардың күтімге алынғаны, елдің түкпір-түкпірінде әлеуметтік мәселелердің шешімінің табылуына негіз болуы жаңа экономикалық саясаттың нәтижелі екеніне бірден-бір дәлел. Ұлт көшбасшысы дербес мемлекет ретінде ұлттық мүддеміздің жаһанға танылуына елеулі ықпал етуде. Біз тұрақтылық пен татулықты тұғырға бекіткен бейбіт елміз. Елбасымыздың «Мәңгілік ел» идеясын қолдай отырып, жалпыға ортақ еңбек қоғамын нығайтуға әр азамат үлес қосқаны жөн. Тәуелсіздігіміздің 25 жылдығы құтты болсын!

3 Сенбі, 25 жылдығы декларациясы ҚОҒАМ 3 көрмесі өтетін болады. Қазақстан конфессияаралық және этносаралық татулық пен келісім үстемдік құрған мемлекет дамуының бүкіл әлемде танылған жаңа бірегей моделін құрды. Мемлекет басшысы Қазақстан халқы бірлігін нығайтудың конституциялық мәртебесі бар айрықша институты Қазақстан халқы ассамблеясын құрды. Әлемдік діндердің, тілдердің, мәдениеттер мен дәстүрлердің тоғысындағы тарихи араласуы Қазақстанда бейбітшілік пен келісім әлеуметтің адамгершілік және әдеп нормасына, ортақ мәдениетіміздің ажырамас бөлігіне айналған қоғамның айрықша үлгісін қалыптастырды. Ол көпэтностық пен көпконфессиялылықты Қазақстанның стратегиялық ресурсына және артықшылығына айналдыра отырып, руханилық пен азаматтықтың құрыштай құймасын мейлінше бекемдей түсті. Н. Ә. Назарбаевтың бейбітшілік пен қоғамдық келісім моделі қоғамның үйлесімді дамуының әлемдік эталонына айналды. Мәңгілік ел құндылықтары Тәуелсіздік жетістіктерін, Қазақстан халқының мүдделер ортақтастығы мен тарихи тағдырын көрнекі бейнелеп берді. Мәңгілік елдің жеті құндылығы қазақстандықтардың Тәуелсіздікті нығайтуға, еркін де өркендеген елде өмір сүруге ұмтылысын ортақ мақсатын, ортақ мүдделері мен ортақ болашағын біріктірді. Қазақстан халқы қабылдаған Мәңгілік ел Патриоттық актісі қуатты жұмылдырушы бастауға, қоғамдық келісімді нығайтудың өзегіне, бүкіл қоғамның мүдделері мен ұмтылысын біртұтас тұрғыда бекемдеу құралына айналды. Басты бағдары жалпыға ортақ еңбек қоғамы құндылықтары болып табылатын әлеуметтік тұрақтылық қоғамы құрылды. Қазақстан тәуелсіздігін алған сәттен бастап Президент Н. Ә. Назарбаев халық алдына әлеуметтік бағдарлы нарықтық экономикасы бар қуатты егемен мемлекет құру міндетін қойды. Әлеуметтік жаңғырту әлеуметтік прогрестің экономикалық еркіндіктері мен идеалдарын үйлестікпен өрістетіп, қоғам мен әрбір адамның әл-ауқатының артуы үшін жағдай жасады, қарқынды дамитын еңбек нарығын құруға мүмкіндік берді. 25 жылда бала туу деңгейі 60 пайызға өсті. Қазақстан аналар үшін қолайлы елдер рейтингінде жыл сайын жоғары көтеріліп келеді. Біз қазақстандықтардың өмір сүру жасын ұзартуға қол жеткіздік. Еңбек адамының мүдделері біздің мемлекетіміздің басты назарында. Мемлекет қазақстандықтардың оқуы мен кәсіби дағдыларын үнемі жетілдіріп отыруы үшін жағдай жасайды, еркін еңбекке және лайықты еңбекақы алуға мүдделі әрбір азаматтың конституциялық құқықтарын қамтамасыз ету үшін өндірістер, инфрақұрылымдар және басқа да нысандар құрылысын жүргізеді. Білім беру саласын кешенді реформалау Қазақстанның әлемдік білім беру кеңістігінде лайықты орын алуына жағдай жасады. Отандық білім беру жүйесі мен ғылымды жетілдіру мемлекеттік саясаттың стратегиялық басымдықтарының бірі және елді әлеуметтік-экономикалық жаңғыртудың шешуші тетігі болып табылады. Қазақстан ересек адамдардың сауаттылығы деңгейі бойынша Адам дамуы индексі әлемдік тізімнің алғашқы үштен біріне кіреді. Қазақстан зияткер ұлтты қалыптастыру үшін дәйекті түрде жағдай жасай отырып, адам дамуының деңгейі жоғары елдер тобынан нық орын алды. Президент бастамасының арқасында елде ерекше сипатты Болашақ бағдарламасы ұдайы жүзеге асырылуда, Назарбаев Университеті, зияткерлік мектептердің кең тараған желісі құрылды. Еліміздің көптеген жоғары оқу орындарында университеттік білім беру деңгейі көтеріліп келеді. Барлық өңірлерде мыңнан астам заманауи мектептер салынды. Ұлт денсаулығы, денсаулық сақтау саласын дамыту және саламатты өмір салтын қалыптастыру экономикалық және әлеуметтік дамудың маңызды факторларына айналды. Отандық денсаулық сақтау саласы әлемдік стандарттар деңгейіне көтерілді: заманауи медицина орталықтары, ауруханалар мен емханалар салынды, еліміздің барлық өңірлерінде зерттеулер мен жоғары технологиялы операциялардың бүкіл спектрі жүзеге асырылуда. Қазақстан еу- келген ортақ табыс Вячеслав ИНОЧКИН, облыстық мәдениет және мұрағат, құжаттамалар басқармасы басшысының орынбасары: ҚР Парламентінің қос Палатасы бірлесе жариялаған «Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығы декларациясын» мұқият оқып шықтым. Аса маңызды саяси құжат. Онда ел дамуының белестері жүйелі көрсетіліп, әр сатыда не тындырылғаны туралы кеңінен түсінік берілген. Мұның өзі еліміздің қоғамдық өміріне тың серпіліс бермек. Әрине, бұл тарихи құжатты түгел қайталап шығу мүмкін емес. Соның тек жекелеген тұстарына тоқталғанды жөн көрдім. Мәселен, «Қазақстанда тиімді демократиялық институттар президенттік институт, Парламент, сот жүйесі және белсенді азаматтық қоғам қалыптасты» сынды сөз тіркестерінде қандай терең мағына жатыр! Өйткені, міне, ширек ғасыр бойы біз соның жемісін тұтынып келеміз. Күнделікті өмірде сол билік және заң үстемді- разиялық кеңістікте медициналық туризмнің орталығына айналып келеді. Халық денсаулығы көрсеткіштерінде БҰҰ Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы мойындаған айтарлықтай оң өзгерістерге қол жеткізілді. Қаржы ресурстарымен және жоғары шығармашылық қайтарыммен нығайтыла түскен мәдениет саласы қуатты даму серпініне ие болды. Президент Н. Ә. Назарбаевтың бастамасы бойынша іске асырылған Мәдени мұра бағдарламасы отандық мәдениетті сақтау мен дамыту жөніндегі кең ауқымды жұмыстардың бастамасы болып табылды. Қожа Ахмет Яссауи кесенесі, Таңбалы археологиялық кешені сияқты бірегей отандық ескерткіштердің, сондай-ақ Сарыарқа Солтүстік Қазақстанның далалары мен көлдері табиғи мұра нысандарының ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мәдени мұралары тізіміне енуі әлемдік маңызы бар оқиға болып табылады. Тәуелсіздік жылдарында спорт пен саламатты өмір салты саласында тамаша нәтижелерге қол жеткізілді. Спортшыларымыздың аса ірі халықаралық жарыстардағы табыстары қуатты және бірлікшіл спортшы ұлт өмір сүретін Қазақстанның жаңа бейнесін жасады. Бүгінде Қазақстан спорты ең жақсы дамыған әлемдегі 30 елдің қатарына кіреді. * * * Тәуелсіздіктің Ұлы Жолы мәңгі болуы тиіс! Елордада Тәуелсіз Қазақстан монументін тұрғызу қажет. Ел Конституциясында Тұңғыш Президент Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың біздің мемлекетімізді құрудағы бірегей үлесін атап өтуді, Елбасының есімін елорданың атауында және еліміздің басқа да маңызды нысандарында көрсетуді ұсынамыз. Біздің тұтас мақсатымыз Елбасы төңірегіне топтасып, ең қымбат қазынамыз тәуелсіз Қазақстанды көзіміздің қарашығындай сақтап және ұрпақтарымызға аманаттап, Мәңгілік ел құндылықтарын қастерлеу. Тәуелсіздік біздің ең басты ұйыстырушы құндылығымыз болған, қазір де солай және бола да бермек. гінің ықпалын сезініп отырамыз. Қазақстанның әлемнің бәсекеге ең қабілетті 50 елінің қатарына енгендігі туралы да өте орынды айтылған. Сөз жоқ, әр мемлекет үшін ең маңыздысы оның қауіпсіздігі. Ал аталмыш құжатта «Қазақстан ядролық қауіпсіздік рейтингінде ең қауіпсіз елдердің қатарына кіреді» деп, тайға таңба басылғандай айтылған. Егер кез келген ел, халық өзін соғыстан қауіпсіз сезінсе, қандай ма болсын жарқын мақсаттарды жүзеге асыруға жол ашық. Бұл тәуелсіз Отанымыз үшін аса қажетті ахуал. Ендігі арманымыз қашанда еліміз бейбіт жағдайда өмір сүріп, Елбасымыз Н. Назарбаевтың көрегенділік басқаруымен ол белгілеген «100 нақты қадам» Ұлт жоспарын ойдағыдай жүзеге асыруға жеткізсін! 28 панфиловшылар (Жалғасы. Басы 1-бетте) «Отан үшін жан пида!» деп өліспей беріспеген батырларын халқы ұмытқан жоқ. Елімізде батырлардың есімімен аталатын мектеп, ауыл, аудан, көшелер мен Алматы қаласында саябақ бар. Алматы қаласындағы 28 панфиловшы-гвардияшылар саябағында, Мәскеу түбіндегі Дубосеково разъезінде және батырлардың туған жерінде ескерткіштер орнатылып, мемориалдық музей ашылған. Сұрапыл жылдардағы хроникалық деректерге толы жаңа фильм барша көрерменге қатты әсер етті. Үлкендер жағы «Мұндай қанды қырғынды енді ешкімнің басына бермесін!» десе, жастар жағы «Соғыстың керегі жоқ. Бейбіт күн жасасын!» деп тіледі. Мұны біз аталмыш фильмнен кейін көрермендермен тілдескенде де олардың лебізінен байқадық. Фильм аяқталысымен, сөз алған қала әкімінің орынбасары Марс Сатыбалдиев көрермендерге Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Кеңес әскерлерінің, соның ішінде қазақстандық жауынгерлердің ерлігіне бас иетінін айтып, жас жеткіншектерге олардың батырлығын, ерлік істерін үлгі етсе, ҰОС ардагері Иван Гапич сонау зобалаң жылдарды еске алып, халқымызға енді ондай күндерді көрсетпесін деп тіледі. Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі» Хамза САФИН, Ұлы Отан соғысының ардагері, Орал қаласының құрметті азаматы: Жаңағы кинода көрсетілген деректердің бәрі рас, шамасы, киноны қоюшылар сол кездегі хроникалық деректерді пайдаланған-ау деймін. Бұлай дейтінім, мен 1942 жылы жаяу әскерлер училищесінің курсанты болдым жылдың мамыр айында Оңтүстік-Батыс майданына жолдандым. Сол кездері біз панфиловшылардың ерлігі баяндалған осындай кинохроникаларды жиі көретінбіз. Олардың ерлігі, Отанға деген сүйіспеншілігі майдан даласында жүргендердің бәріне үлгі болатын. Біз екінші дүниежүзілік соғыста Жеңіске ынтымақ-бірліктің нәтижесінде қол жеткіздік. Бүгінгідей дағдарыс дендеген кезде барша халық бірігіп қимылдау керек. Сонда ғана берекелі тірлік болмақ. Соғыс кезінде де, одан кейінгі ауыр жылдарда да небір қиын уақыттарды бастан өткердік. Біздің көргенімізді кейінгі ұрпақ көрмесін деп тілеймін. Әлібек ӘЖМАҒАМБЕТ, Орал қалалық мәслихатының депутаты: Бұл фильмді ұжым боп тамашалауды панфиловшылар ерлігіне 75 жыл толуына байланысты қалалық әкімдік қызметкерлері мен қалалық мәслихаттың депутаттары бірігіп ұйымдастырды. Ондағы мақсатымыз алдыңғы толқын ағалардың ерлігін, қайсарлығын кейінгі ұрпаққа насихаттау, олардың ерлігін жас ұрпаққа жеткізу арқылы панфиловшылардың есімін тарихта мәңгіге қалдыру. Бұл жерде ешқандай саяси астар жоқ, бар болғаны балалар тарихты білсін дейміз. Жасөспірімдер осы фильм арқылы Мәскеу түбіндегі Волоколам тас жолының қалай қорғалғанын көрді. Аталмыш кино бүгін еліміздің барлық кинотеатрларында көрсетілуде. Фильм маған қатты ұнады. Гүлназым ҒАРИФУЛЛИНА, 10 қазақ орта мектебінің 6-сынып оқушысы: Маған 28 панфиловшылар туралы кино қатты ұнады. Бұл фильмді қарап отырып, нағыз қан майданның қандай болғанын сезінгендей болдық. Отан үшін отқа түскен жауынгерлердің жанкешті тірлігін көріп, қатты аядым. Соғысқа қатысып, елімізді, жерімізді қорғаған ата-бабаларымыз қандай құрметке де лайық. Бейбіт өмірге жететін ешнәрсе жоқ. Енді соғыс болмасын деп тілеймін!

4 4 Сенбі, ел-жұрт Текті сөздің зергері М. Өтемісұлы атындағы БҚМУ-да «Қазіргі әдебиеттану, тілтану мәселелері және жазушы-драматург Рахымжан Отарбаевтың шығармашылығы» атты республикалық ғылымитәжірибелік конференция өтті. Зиялы қауым өкілдері мен студент-жастар қатысқан ғылыми шара қаламгердің 60 жылдық мерейтойына арналды. Шараға қатысушылар алдымен Р. Отарбаевтың өмір жолы мен шығармашылығына арналған кітап көрмесін тамашалап, жазушы туралы шағын бейнетаспаны көрді. Конференцияны «Махамбет» гуманитарлық зерттеулер институтының директоры, профессор А. Қыдыршаев жүргізді. Ақ Жайықтың ақ шағаласы, ақын, «Құрмет» орденінің иегері Ақұштап Бақтыгереева алғашқы сөз кезегін алды. - Бүгін бізде мереке. Той-тойға ұлассын! Ортамыздағы қазақ әдебиетінің үлкен қаламгері, ұлттың жоқтаушысы Р. Отарбаевтың келуі - біз үшін үлкен құрмет. Мерейжасың құтты болсын, Рахымжан! Қазақта «Бала болып кетіп, дана болып оралды» деген қанатты сөз бар. Сол сөз саған үйлесіп тұр. Жазушылық және журналистік қырыңды былай қойғанда, сенің «Бейбарыс сұлтан», «Мұстафа Шоқай», «Жәңгір хан» сынды пьесаларыңның өзі қомақты дүние. Сөйтіп, руханият саласында толымды еңбек етуің сенің ұлт мүддесіне адалдығыңды көрсетеді. Мерейтойың бүгінде қырғыз және түрік елінде де атап өтілуде. Жалпы, түркі дүниесіне танымалдығың ұлттың мерейін өсіре түседі, - деп жүрекжарды пікірін білдірген ақын апамыз жастарды Р. Отарбаевтың кітаптарын оқып, пьесаларын көруге шақырды. Орал қаласының әкімі Нариман Төреғалиев осы ғылыми-тәжірибелік конференцияның рухани маңызын айрықша бағалап, мерейтойлық шараны ұйымдастырған БҚМУ-дың ұжымына алғыс айтты. Р. Отарбаевтың ұлттың рухын көтерудегі жемісті еңбегін жоғары бағалап, шығармашылық табыс тіледі. Ол жазушыға қала әкімдігі атынан алғысхат тапсырып, кәдесый тарту етті. БҚМУдың байырғы оқытушысы Меруерт Жолдықайырова кезінде осы оқу орнын бітірген Рахымжанның кураторы болғанын айта келіп, жазушы-драматургтың студенттік жылдардағы білімпаздығы және ақындық сезімталдығы хақында әсерлі әңгімелеп берді. Қаламгердің курстастары М. Фазылғалиев, К. Төкестай, Ш. Елемесов сахнаға көтеріліп, шын жүректен құттықтады. - Рахымжанның «Із» атты тамаша әңгімесі бар. Онда қарт әкенің жалғыз ұлын қан майданға аттандырмас бұрын тұзды сорға апарып, табанының ізін алып қалғаны егжей-тегжейлі баяндалады. Ондағы мақсат - егер ұлы шейіт болып кетсе, ең құрығанда ізін көріп, жанына демеу ету. Жұрттың бәрі қызығып оқып, жазушыдан кім екенін қоймай сұраса керек. Бірақ ол мандытып ештеңе айтпаған. Кейін білсек, Рахымжанның әңгімесі өзінің жерлесі, қазақтың аяулы ақыны, мемлекеттік Әнұран авторының бірі Жұмекен Нәжімеденовке арналған екен. Ал Жұмекеннің ел таныған үш роман мен талай тамаша өлеңнің авторы екені белгілі. Рахымжан тек жазушы ғана емес, қаламы жүйрік журналист те. Сонау жылдары Шерхан ағаның тапсырмасымен Қызылорда өңіріне барып, «Арал тағдыры - адам тағдыры» атты мақалалар шоғырын жазды. Ол «Қазақ әдебиеті» газетіне басылып шықты. Кейін сол мақаланың бірінде жергілікті әкімді ащы тілмен сынағаны үшін сол лауазым иесі үстінен арыз жазып, шырғалаңға түсті. «Аққа Құдай жақ», одан аман құтылды. Міне, жақсы журналистен талантты жазушы шығатындығының бір дәлелі осы. Көсемсөз жанрында да Рахаңның шоқтығы биік, - деді белгілі жазушы және қоғам қайраткері Мереке Құлкенов әріптесі туралы. БҚМУ-дың ректоры, академик А. Иманғалиев Р. Отарбаевтың ел рухын көтерудегі еңбегін жоғары бағалады. Содан соң Асхат Сәлімұлы Р. Отарбаевқа «М. Өтемісов атындағы БҚМУ-дың құрметті профессоры» атағы берілгенін жариялап, оған салтанатты түрде арнайы куәлік тапсырды. Ақын және жазушы, облыстық соттың қызметкері А. Шахин мерейтой иесін құттықтап, арнау өлеңін оқыды. Мәжіліс соңында студенттер мен оқушылар жазушы шығармаларынан үзінді оқыса, БҚМУ-дың тәжірибелі ғалымдары, мектеп мұғалімдері жазушы шығармашылығының сан қыры хақында баяндамалар жасады. Алқалы басқосудың соңында мерейтой иесі сөз алып, өмір жолы мен шығармашылығы жайында әңгімеледі. Жуырда «Бас» атты туындым Түркияда жарық көрді. Жиырма жыл бойы жазған «Ақырзаман» атты романымның аяқталуы жақын. Қазір «Алтын адамның оянуы» романын да жазып жатырмын. Ең бастысы, жазғанымның оқырманға жетуі, - деді танымал жазушы. Сөз соңында ол М. Өтемісұлы атындағы БҚМУдың ұжымына айрықша ризалығын білдірді. Конференцияның жұмысы түстен кейін секциялық отырысқа ұласты. Сонымен қатар қаламгер мерейтойына орай облыстық қазақ драма театрында Р. Отарбаевтың «Жәңгір хан» драмасы қойылды. Серік Ихсанғали, «Орал өңірі» Суреттерді түсірген Рафхат ХАЛЕЛОВ Облыстық прокуратурада ҚР Бас прокуратурасының жанындағы құқық қорғау орындары академиясының, Қазақстандағы Фридрих Эберт атындағы қор және аталмыш органның арнайы прокурорлар басқармасының бастамасы бойынша «Азаптау және басқа да қатыгез қарым-қатынас пен жазалаудың түрлерін тергеу мен құжаттау қағидаттары. Стамбул хаттамасы» атты бір күндік семинар өтті. Семинар тергеу орындары мен қылмыстық атқару саласында кездесіп қалатын қылмыстық жазаға тартылғандарды азаптау жағдаяттарын болдырмау шараларын талқылауға арналды. Оған құқық қорғау қызметкерлері және заңгерлер, медициналық сарапшы мамандар қатысты. Семинар онлайн тәртібімен жүргізіліп, оның жұмысына аудандық прокуратуралар да қатысуға мүмкіндік алды. Алқалы жиынды облыс прокуроры Сапарбек Нұрпейісов ашып, азаптау ахуалына жол бермеу және тиімді тергеу жөніндегі заманауи үлгілерді белгілейтін оқыту семинарының маңыздылығы туралы айтып өтті. Облыстық прокуратураға қарасты арнайы прокурорлар басқармасының бастығы А. Кенжеғалиев, ҚР Бас прокуратурасының құқық қорғау орындары академиясының қызметкері Д. Найманова және «Фридрих Эберт атындағы қор» неміс қоғамдық қауымдастығының Астанадағы өкілдік басшысы З. Шутова ой-пікірлерімен бөлісті. Сонымен бірге З. Шутова аталмыш қор және оның жұмысы жөнінде әңгімеледі. Қоғамға қауіпті қылмыс Аталған іс-шара облыстық прокуратура алаңында өңірлік деңгейде алғашқы рет өткізіліп отыр. Ол Стамбул хаттамасының ұсыныстарын пайдалана отырып, азаптауды қолданудың жағдаяттарын сапалы тергеу және медициналық құжаттаудың дағдыларын, әдістерін қолдануға арналған. Жалпы алғанда, адамды азаптау мен қорлау қоғамға қауіпті қылмыстың бірінен саналады. Өйткені азаптау мен қинаудың салдарынан әлемде, соның ішінде елімізде талай адам мүгедек болып қалды немесе жазылмас дертке ұшырады. Жындыханаға түсу мен құқық қорғау орнында өзіне-өзі қол жұмсаудың кейбір салдарына азаптау мен қинау себепші. Өкініштісі сол, кез келген адамның заңды құқықтарын бұзып, ар-намысын таптайтын осы қылмысты дәлелдеу өте қиын. Сондықтан өткен ғасырдың сексенінші жылдары түрік заңгерлерінің бастамасымен тергелушілер мен жазасын өтеушілерді азаптау жолын кесу және алдын алу жөнінде Стамбул хаттамасы қабылданды. Қазір осы маңызды халықаралық құжат бойынша әлемде іс-шаралар жүйелі түрде жүзеге асуда. Семинарда астаналық тәуелсіз заңгер, құқық қорғаушы А. Ибраева Стамбул құжаттамасы, адам құқықтарын қорғау және басқасы жөнінде тренинг өткізді. Ал Астана қаласындағы сот медицинасы орталығының ғылыми және әдістемелік қамту бөлімінің басшысы А. Ақанбеков, Семей қаласындағы медуниверситеттің Павлодар бөлімшесінің психиатрия және наркология курсы үшін жауапты маманы С. Молчанов адамды азаптап қинаудың түрі, оның зардаптары туралы, ахуалды құжаттау жөнінде дәрістер берді. Содан соң олар семинарға қатысушылармен машықтық жұмыс жүргізді. А. Кенжеғалиев пен Д. Найманова қатысушылар арасында анкеталық сауалнама ұйымдастырды. Соңынан қатысушыларға сертификат табыс етілді. Серік ІЗБАСАРҰЛЫ

5 Сенбі, тарих 5 Батыс Қазақстан облысы: Тәуелсіздік жылдарының жылнамасы 2003 жыл қаңтар Ғ. Құрманғалиев атындағы облыстық филармонияда скрипкашылардың халықаралық байқауының ашылу салтанаты болды. Конкурсқа Қазақстан, Ресей, Ұлыбритания, Франция, Австрия, КНР-дан барлығы 14 жас музыканттар қатысты. Оны белгілі скрипкашы Марат Бисенғалиев ұйымдастырды. 4-6 сәуір Орал қаласында Қазақстан жастары конгресі өтті. Оның шеңберінде көптеген шаралар ұйымдастырылды. Наркомания, алкоголизм және темекі шегуге қарсы күрес, ҰОС ардагерлері, мүгедектер мен жалғызбасты адамдарға арналған мейірімділік акциялары болды мамыр Лондонда Халықаралық көктемгі жәрмеңке өтті. Оның мақсаты оған қатысушы елдердің мәдени-тарихи мұраларын, салт-дәстүрлерін насихаттау. Еуропалықтардың назарына батысқазақстандық кәсіпкерлер, соның ішінде «Мария салоны», «ЭКСПО», «Орал сусыны» ЖШС-ларының, «Women Art Дизайн» фирмасының өнімдері ұсынылды. Қазақстанның Ұлыбританиядағы елшісі Е. Ыдырысовтың облыс әкімі атына жолдаған алғысхатында айтылғандай, британдықтар біздің жерлестеріміздің ұлттық бұйымдарына қызығушылықтарын танытқан. 30 мамыр ҚР Үкіметінің қаулысымен Батыс Қазақстан мемлекеттік университетіне Махамбет Өтемісовтің, БҚАТУ-ға Жәңгір ханның есімдері ал Ғ. Құрманғалиев атындағы облыстық филармонияның қазақ ұлттық аспаптар оркестріне күйші Дәулеткерейдің есімі берілді. 31 мамыр Орал қаласының тағы бір орталық алаңына халық батыры Сырым Датұлының ескерткіші орнатылды. Ескерткіштің салтанатты ашылуына ҚР Парламенті Сенатының төрағасы Оралбай Әбдікәрімов, ақын Қадыр Мырза Әлі, қазақ батырының ұрпағы Раш Зейнуллин қатысты. 26 тамыз Қазақстандық және ресейлік археологтар Батыс Қазақстан облыс аумағында қазба жұмыстары кезінде Қырықоба қорғанынан сонау темір ғасырына жататын сарматтар кезеңінің көптеген ескерткіштерін тапты. Шыңғырлау ауданының Лебедевка ауылындағы қабірден осы кезге дейін жақсы сақталған алтын әшекейлері бар жерленген әйелдің сүйегі табылды. 25 қыркүйек - 2 қазан Орал қаласында қазақтың ұлы ақыны Махамбет Өтемісұлының 200 жылдығына арналған кәсіпқой театрлардың республикалық фестивалі өтті. Фестивальдің Гран-при жүлдесін Ақтөбе және Ғ. Мүсірепов атындағы жасөспірімдер мен балалар театры жеңіп алды. 1-орын Батыс Қазақстан облыстық драма театрына берілді. 11 қазан БҚАТУ қалашығында ауыл шаруашылығы институтының құрылғанына 40 жыл толуына арналған шара өтті. Шарада қазақтың мемлекет қайраткері, саяси-реформатор Жәңгір ханның ескерткішін ашу салтанаты болды. 27 қазан Халықаралық Орал әуежайына «Эйр Астана» авиакомпаниясының Астана Орал рейсі бойынша «Боинг - 757» үлкен ұшағы қонды. Жаңа авиа рейсінің ашылу салтанатына ҚР Көлік және коммуникация министрлігінің Азаматтық авиация комитетінің төрағасы А. Мәмбетов қатысты. 5 қараша Орал қаласына Ұлыбритания Парламентінің депутаты Джон Манн бастаған делегация келді. Қонақтар Қарашығанақ кен орнында болып, Орал қаласында әріптестері облыстық және қалалық мәслихат депутаттарымен кездесті. Қонақтар Орал қаласының тарихи орындарын аралап, үлкен әсер алды. 17 қараша Облыстық «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінің 85 жылдығы аталып өтті. Облыс басшылары мен қаланың қоғамдық ұйымдары мерейтой иелерін құттықтады. 18 қараша ҚР Президентінің Жарлығымен Батыс Қазақстан облысының әкімі болып Нұрғали Әшімов тағайындалды. Қырымбек Көшербаев ҚР-ның РФ-дағы Төтенше және өкілетті елшісі болды жыл 12 қаңтар Мұхит Мерәліұлы атындағы қоғамдық қор құрылды. Облыстық мәслихат депутаты Ш. Қыдырниязова мен ҚР-ның еңбек сіңірген мәдениет қайраткері С. Рахметжанов қордың құрылтайшылары болып табылады. Қордың негізгі мақсаты халық композиторының мұрасын одан әрі дамытып, насихаттау. 10 ақпан Орал педагогикалық колледжі ғимаратының алдында Жаһанша Досмұхамедовтің ескерткіші ашылды жылы осы ғимаратта реалді училище орналасқан болатын. 10 жасар Жаһанша Досмұхамедов осында оқуға келді. Осы училищені үздік бітіріп, ол Мәскеу университетінің заң факультетіне оқуға түседі. Ол одан кейін белгілі мемлекеттік және саяси қайраткер ретінде танылып, тарихта өшпес із қалдырды. 11 ақпан Облыс әкімі Н. Әшімов бастаған Батыс Қазақстан облысының делегациясы Самара облысында болды. Екіжақты кездесулер мен келіссөздерде шекаралас облыстардың экономикалық байланысын одан әрі дамыту мәселелері талқыланған соң Самара облысының губернаторы Константин Титовқа Қазақстан Республикасының мелекеттік наградасы I дәрежелі «Достық» ордені табыс етілді. 1 сәуір «Зенит» зауытының мәдениет сарайында қазақ тілінде алғаш рет көңілді тапқырлар клубының (КТК) ойыны болып өтті. Оған облыстың аудандарынан алты жастар командасы қатысты. Олардың ішінен Сырым, Ақжайық және Қазталов аудандарының командалары жеңімпаз атанды. 10 сәуір Орталық және Орта Азия елдерінің тарихы, экономикалық-әлеуметтік және саяси дамуын зерттеп келе жатқан Лондон университетінің профессоры Ширин Акмнэр БҚМУ-дың оқытушылары және студенттерімен кездесті. 11 шілде Орал қаласына «Орал ЖЭО-ға энергия үнемдеу технологиясын енгізудің модельдік жобасын» жүзеге асыру үшін Жапонияның «Тохоку Электрик Пауэр» компаниясының жабдықтары жеткізілді. «Жайықжылуқуат» АҚ-ның өкілдері жапондық мамандармен бірлесіп, жаңа стансаның іргетасын қалау жұмыстарына кірісті. Бұл жобаны жүзеге асыру облыстың энергетикалық тәуелділігін азайтуға мүмкіндік береді және электр энергиясының тарифін төмендетеді. 7 тамыз Орал қаласында Маңғыстау, Ақтөбе, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары мұражай мекемелерінің фестивалі өтті. Бұл мәдени шараға Астана, Павлодар, Петропавл, Шымкент қалаларынан қонақтар қатысты. Батыс Қазақстан өңірінің тарихы мен мәдени мұралары бүкіл қазақстандықтарды қызықтырады. 10 тамыз Академик А. Тайманов атындағы техникалық олимпиаданың жеңімпаздары мен «Қаз- МұнайГаз» компаниясы арасында келісімшарт жасау рәсімі өтті. Енді облыстың 10 түлегі Қазақстан-Британ техникалық университетінде білім алатын болды. 8 қыркүйек «Металлист» зауыты базасында Батыс Қазақстан машина жасау компаниясы құрылды. Бұл компания ҚР индустриалдық-инновациялық стратегиясын жүзеге асырудағы алғашқы қадам болды. Оның тұсаукесеріне ҚР Премьер-министрінің орынбасары С. Мыңбаев және облыс әкімі Н. Әшімов қатысты. 17 қазан Орал қаласында су спорты бойынша БЖСМ ашылды. Бұл Орал қаласында су спорты бойынша жарыстар өткізуге мүмкіндік береді. Бұл спорт кешені «ҚПО б.в.» компаниясының қаржысына салынды. 30 қазан Қазақ драма театрында белгілі ақын Ақұштап Бақтыгерееваның авторлық кеші өтті. Оған ақынның тума-туыстары, достары және Астана, Алматы, Атырау және Мәскеу қалаларынан келген қонақтар қатысты. Ақ Жайықтың ақ шағаласы атанған ақынды облыс әкімі Нұрғали Әшімов, Қазақстанның халық жазушысы Әбіш Кекілбаев, «Қазақ әдебиеті» газетінің бас редакторы, ақын Ұлықбек Есдәулетов, өнертанушы, композитор Илья Жақанов, Ресей ақыны Татьяна Кузовлева құттықтады. 30 желтоқсан Облыс әкімі Нұрғали Әшімов өз резиденциясында Ресей Федерациясының Орал қаласындағы консулы Дмитрий Романовты қабылдап, оған Ресейдің Қазақстандағы жылы шеңберінде Батыс Қазақстан облысында өткізілген шараларға белсене қатысқаны үшін алғысын білдірді. (Жалғасы бар) «Қазақстаннан» Қазақстанға ЖІГІТТЕР Жігіттер, біле білсең анаң халық, Келіңіз, ана сүтін адалдалық. Керегір ертең тағы ішпек-жемек Бір күнгі қарын тоққа алданбалық. Жүргенің хан ұлындай халық арқасы, Мінезді қадір білмес құлданбалық. Бір нәрсе келер-келмес қолымыздан, Әйтеуір қадари хал тырбаңдалық. Алуға жүгіреміз бәріміз де, Бой балап қызметке бұлданбалық. Жігіттер, қызметтен жасымалық Балықша басымыздан сасымалық. Ем қонбас тым төмендеп кеткеннен соң Алуға ауру алдын асығалық. «Әу» десе аямайды халық барын, Не үшін біз жемейміз халық қамын?! Оңбаспыз пайдасына шалынбасақ Халықтың татып тұрып тұз бен дәмін. Келіңіз, сөйлеселік, би ағалар, Қайткенде бұ халықтың оңу жағын. Тәуекел, Бір Өзіңе, иә, Алла, Аша көр бұ халықтың Сен бір бағын. Жігіттер, жалғыз-жалғыз аттанбалық, Балиғы (балиғатқа толу-ред.) болғаннан соң атаң халық. Бір күні қарық етер енші беріп, Атаның қызметінен жалықпалық! Жігіттер, ойламасақ күн ілгері, Халыққа айтып келмес келсе тарлық. Халыққа не етсеңіз де өздерің біл, Әйтеуір біздің менен байлық-жарлық. Келіңіз, жегілелік бір арбаға Күштенбей жалғыз-жалғыз құр далаға. Бір нәрсе мирас болып қалмас па екен, Кейінгі қара қазан сар балаға?! (Айағы бар). 1, 16 хамал, 1329 жыл ( 1, 16 наурыз 1911 жыл)

6 6 Сенбі, мәселе Бекет біткеннің бәрі қауіпсіз бе?.. Қауіп еткеннен айтамыз... Көзіқарақты оқырмандарымыздың есінде шығар, өткен жылы Алматыда бензин тасымалдайтын көліктің тежегіші істен шығып, жолдағы ағашқа соғылып, жойқын жарылыс болғаны. Соның салдарынан жүргізуші қайтыс болды және оқиға болған жердегі көп қабатты тұрғын үй өртенді. Төтенше жағдайлардың алдын алу ережесінде ондай көліктердің көпшілік шоғырланған орындармен жүруіне тыйым салынғанымен, іс жүзінде бұл талаптың сақталмайтынын күнделікті тірліктен көріп жүрміз. Ондай көліктерге «әй дейтін әже, қой дейтін қожа» табылмай-ақ қойды. Сондай-ақ май құю бекеттеріне кіретін бір бағыттағы жол кептелістен қашқан көліктерге айналма жолға айналғанын да көріп жүрміз. Сондықтан қауіптің қайдан деріңіз бар ма... Одан қалса биылғы тамыз айында Бөрлі ауданындағы Ақсай қаласында аутокөлікке жанар-жағармай құю бекетінде газ жарылысы болып, екі адамның зардап шегіп, содан ақыры көз жұмғаны мәлім. Соңғы кезде Орал қаласында көлік санының артуымен бірге жанармай құю бекеттерінің көбейе түскені байқалады. Орал қалалық жер қатынастары бөлімінің басшысының орынбасары Максим Тілегеновтің айтуынша, жылдары жанар-жағармай бекетіне 17, сауда дүңгіршектеріне бес жер телімі берілген. Мұндай бекеттер қала орталығында қадам бассаңыз, алдыңыздан «менмұндалап» шыға келеді. Мысалға, Еуразия, Гагарин көшелерінің бойында бір-біріне іргелес қонғаны немесе қарама-қарсы орналасқандары да бар. Тіпті біреуі 2 база аялдамасының дәл артына орын тепкен. Ал облыстық Қадыр Мырза Әлі атындағы мәдениет және өнер орталығына таяу жерде «Гелиос» компаниясының жанар-жағармай бекеті бұрыннан жұмыс істейді. Үлкен сауда үйі мен өнер орталығы арасында «менмұндалап» тұрған бекетті өзге жерге «қоныс аударту» мәселесі әлі күнге шешімін таппай келеді. Санэпидемиологтар Оралдағы қаптаған жанармай құю бекеттерінің адам денсаулығына, қоршаған ортаға ешбір зияны жоқ, мониторинг жүргізудеміз деп жұбатады. Бірақ жанар-жағармайдан бөлінетін улы газдардың денсаулыққа тигізетін зияны барын білетін тұрғындардың бекеттерден зәресі ұшады. Мысалға, Еуразия даңғылындағы «8 мектеп» аялдамасы маңындағы «Гелиостың» бекетінен ескен бензиннің «хош» иісі қоңсы қонған көп қабатты үйдің тұрғындарын мезі қылды. Әсіресе, жаз айларында желді күндері және сыйымдылықтарға жанармай құйғанда, тұрғындар таза ауа емес, бензинмен немесе газбен тыныстап, тұншыға жаздайды. Айтқандай, бұдан 5-6 жыл бұрын осы бекеттен өрт шығып, сол жердің тұрғындарының зәре-құтын қашырғаны есімізде. Орал қалалық тұтынушылардың құқықтарын қорғау басқармасының басшысы Мәдениет Танауовтың айтуынша, жанармай құю нысандары 4-сынып қауіптілігіне жатады. Олар қоғамдық орындардан, әлеуметтік нысандардан, мектеп-балабақшадан, тұрғын үйлерден 100 метрден кем емес қашықтықта салынуы тиіс. Алайда тұрғын үй іргесінен, қоғамдық орындарға таяу салынғандары болса да, кәсіпкерге «Мұныңыз не?» деп алған бетінен айныта алмайсыз. Өйткені кезінде жер телімін заңдастырып алғаны жөнінде құжаттары бар. Сондықтан шаһардағы жүйткіген көлік біткенді отынмен қамтып, ақшасын сытырлатып санап отырған кәсіпкерлердің табысты бизнесінен гөрі тұрғындардың денсаулығы, қауіпсіздігі қызықтырады деу күлкілі. Қазір кәсіпкерлікке мемлекет тарапынан қолдау күшті. Бірақ мұндай бекеттердің қожайынымен тілдеспек түгілі, аты-жөнін білудің өзі қиямет. Осындай сәулет-құрылыс және санитарлық талаптарға, төтенше жағдайлардың алдын алу талаптарына толықтай сәйкес келмейтін жанармай бекеттерінің де құрылысы жеткілікті. Биыл жазда Теректі ауданындағы Подстепный ауылында екі бірдей жанармай құю бекетінің құрылысы басталып, ауыл тұрғындарының наразылығын тудырды. Ешкім де кәсіпкерлік нысандары салынбасын демейді, бірақ тұрғын үйлерден, қоғамдық орындардан аулағырақ орын берілуі тиіс. Мәселенің осы жағын қадағалауға келгенде кежегеміз кері тартатыны несі? Өйткені облыста нақ осы сәулет мәселесін егжей-тегжейлі қадағалап отыратын бұрынғы облыстық сәулет және қала құрылысы басқармасының таратылып, бөлім болып қалуының да әсері айтарлықтай. Талап күшейтілсе дейміз... Бұрын қаладағы жеті мұнай сақтау қоймасы мен 88 жанармай бекетінің қызметін ҚР Инвестициялар және даму министрлігінің Индустриялық даму және өнеркәсіптік қауіпсіздік комитетінің БҚО бойынша департаменті қадағалап отыратын. Өткен жылдың аяғынан бастап аталмыш департамент көлемі 200 тоннаға дейінгі жанар-жағармай бекеттері тәуелділігі жағынан жоғары дәрежеге жатпайды деген жаңа бұйрыққа сәйкес бекеттердің қызметін, құрал-жабдықтарының сапасын тексермейтін болды. Өйткені биылдан бастап күшіне енген Кәсіпкерлік кодексі бойынша әлгіндей шағын көлемдегі бекеттердің қожайындары қажет болған жағдайда аталмыш департаментке өздері өтініш жасап, нысанға тексеру жұмыстарын өз есебінен жүргізе алады. Әрине, кәсіпкерлерді қолдаудың қажеттілігі, оларға жөнсіз тексерістердің азайғаны дұрыс, бірақ та мұндай қауіпті нысандардың құзырлы орындардың тұрақты бақылауынан алынбағаны жөн-ау. Өйткені кейбір ақшаға құныққан қожайындардың бекеттердегі ескі жабдықтарды жаңалауды «ұмытып кетулері» ғажап емес. Қорыта айтар болсақ, жер телімдерін бөлуді қатаң бекітілген жоспар бойынша бөліп, жұмыс жобасын мұқият дайындауға мәнмаңыз беретін уақыт жеткен сияқты. Сонымен қатар көне мен жаңа сәулеттің жарасым табатын жаңа заманның Оралын дамыту жөнінде арнайы бағдарлама қабылдау, шаһарды қауіпсіз қалаға айналдыру үшін қала ішіндегі самсаған бекеттерді қала сыртына шығару жөнінде шешім керектігі сөзсіз. Сонда ғана Оралдың тұрғындары мен меймандары өздерін қауіпсіз әрі жайлы сезінері хақ. Гүлбаршын ӘЖІГЕРЕЕВА, «Орал өңірі»

7 Сенбі, әлеумет 7 Биылғы сәуір айында «Аға сеньор» жобасы аясында «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасы мен канадалық «CESO» компаниясы ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойған болатын. «Аға сеньор» жобасы «Бизнестің жол «Аға сеньор» Бөкей ордасында Жемқорлық деңгейі төмендеген Жақында БҚО бойынша мемлекеттік кірістер департаментінде БАҚ өкілдерінің қатысуымен баспасөз мәслихаты өтті. Оған департамент басшысының орынбасары Нұрболат Абдулов, аталмыш саланың ішкі қауіпсіздік басқармасының басшысы Рахымжан Қожантай қатысты. Брифингте БҚО бойынша мемлекеттік кірістер департаментімен өткізілген сыбайлас жемқорлыққа қарсы шаралардың нәтижелері туралы айтылды. Сала мамандарының мәлімдеуінше, бүгінгі күні мемлекеттік кірістер органдарында және департаментінде сыбайлас жемқорлық деңгейінің төмендеуі байқалады. - Ағымдағы жылдың тоғыз айында, өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда департамент қызметкерлеріне қатысты тіркелген сыбайлас жемқорлық фактілері бойынша сотқа дейінгі тергеулер санының 87,5%-ға (8-ден 1-ге дейін) төмендегенін атап өткен жөн. Соның ішінде 9-ы (100%) біздің ішкі қауіпсіздік басқармасы бөлімшесінің немесе өзге құқық қорғау органдармен өзара бірлескен әрекеттерімен анықталды. Пара алу фактілері бойынша қылмыстық істер саны үш есе кеміді. Ағымдағы жылдың тоғыз ай кезеңінде МКД қызметкерлеріне қатысты сотқа дейінгі тергеулерді бірыңғай тіркеуде екі материал есепке алынған. Өткен жылдың осы кезеңінде МКД қызметкерлеріне қатысты бес іс тіркелген болатын. Бұрын сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес, оның салдарымен күресуге бағытталып, кінәлі тұлғаларды жазалаудан тұрған болса, қазіргі таңда бар күш оның алдын алуға бағытталуда. Әр тоқсан сайын кәсіпкерлер палатасы, қоғамдық ұйымдар, соның ішінде «Нұр Отан» партиясы өкілдерінің қатысуымен консультативтік кеңестер өткізіліп тұрады. Сонымен қатар ай сайын облыс бойынша МКД жедел қамтамасыз ету аумағында қызмет ететін қызметкерлердің қатысушыларымен және кеден брокерлерінің өкілдерімен дөңгелек үстелдер, семинарлар өткізілуде. Аталған шараларда сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес тәсілдері мен әдістері кеңінен талқыланады. Ай сайын селекторлық жиналыстар өткізіліп, жеке құрамға ҚР сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманың жеке нормалары, соның ішінде сыйлық алу, жақын адамдардың әрекеттеріне құқыққа қайшы қолдау көрсету жағдайлары түсіндіріледі. Сонымен қатар құқық қорғау саласына жатпайтын жұмысшыларға РУ- 170/1 тергеу изоляторына міндетті түрде бару ұйымдастырылып, ұсталғандардың және қамауда отырған тұлғалардың тұрмысымен танысады, сәйкесінше бұл көрініс жиіркену әсерін туғызады, - деді МКД ішкі қауіпсіздік басқармасының басшысы Рахымжан Қожантай. Нұрбек ОРАЗАЕВ, «Орал өңірі» картасы 2020» бірыңғай бағдарламасы аясында халықаралық шетелдік ұйымдармен бірлесе іске асырылады. Шетелдік ұйымдар шетелден келетін сарапшы мамандардың (аға сеньорлардың) қызметін үйлестіреді, олар өз кезегінде еліміздегі шағын және орта кәсіпорындарын дамытуға көмектесіп, білім, тәжірибелерімен бөліседі. «CESO» компаниясы 1967 жылдан бері жұмыс істейді. Қазір бұл ұйым өз қызметін тек Канадада ғана емес, сонымен бірге әлемнің 120 еліне ұсынады. «Аға сеньор» экономиканың басым бағыттарында жұмыс істейтін шағын және орта бизнестің жоғары және орта буын басшыларына тікелей кәсіпорын аумағында кеңес береді. Сондайақ сарапшылар жобаға қатысушы толтырған өтініштер негізінде әзірленген практикалық ұсынымдарын береді. «Аға сеньор» жобасы аясында Бөкей ордасы ауданының «Жұмағұлова Б. М.» жеке кәсіпкерлігінің (директоры Назгүл Жұмағұлова) «Хан» сүт цехына Гард Ислеу келді. «Аға сеньор» жобасы бойынша шетелдік сарапшыларды тарту жөніндегі шығындарды төлеу, шетелдік сарапшылардың ұшу шығындары мен көрсеткен қызметтеріне ақы төлеу республикалық бюджет қаражаты есебінен іске асырылады. Ал сарапшының Қазақстанда жүріп-тұруына байланысты шығындарды (баспана, азық-түлік, ел ішінде көлікпен жүруі, тәуліктік шығындар, сонымен бірге аудармашының студентке керектің бәрі бар Мен Теректі ауданының түлегімін. Ал әл-фараби атындағы ҚазҰУға түсу менің мектеп қабырғасынан бергі асқақ арманым, алға қойған мақсатым болатын. Мұндай білім ордасында оқу білімге құштар кез келген түлектің арманы десем қателеспеспін. Ел тәуелсіздігінің 25 жылдығында мен бұл арманыма қол жеткіздім. Қазір Қазақстандағы жоғары оқу орындарының ең алды болып саналатын, 80 жылдан астам тарихы бар әл-фараби атындағы Қазақтың ұлттық университетінің бірінші курс студентімін. Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың тікелей қамқорлығы аясында ҚазҰУ-да студенттер үшін барлық жағдай жасалған. Кітап қоры екі миллионнан асатын бай кітапханасы бар. «Керемет» студенттерге қызмет көрсету орталығы, тамақтану комбинаты, жүзу бассейні, кез келген спорт түріне арналған залдар, интернет орталығы - бәрі-бәрі бар. Ө. Жолдасбеков атындағы студенттер сарайы ҚазҰУ қалашығының інжу-маржаны. Мұнда Қазақ ұлттық аспаптар оркестрі, көркемөнер үйірмелері, сонымен қатар «Біз» студенттер театры, КТК командасы жұмыс істейді. Яғни студент білім алып қана қоймай, өзін сан қырынан жан-жақты көрсете алады. қызметі) кәсіпкерлер өздері төлейді. Гард Ислеу мырзаның айтуынша, «Қазақстан мен Канада елдерінің келісімшарты негізінде «Аға сеньор» бағдарламасы жүзеге асып, бүгінде өзі секілді зейнет жасына жеткен 700 волонтер (ерікті) дамушы елдерге 47 жобаның (біздің елімізде 16-сы жұмыс істеуде) әрқайсысында (ауыл шаруашылығынан бастап туризмге дейін) қызмет көрсететінін баян етті. Бандора, Ямайка сынды алты елде болған сарапшының бұл Қазақстанға екінші сапары екен. Кәсіпкер Н. Жұмағұлованың айтуынша, «Атамекен» ҰКП-ның бастамасымен жүріп жатқан «Аға сеньор» жобасының көмегімен кәсіпкерлердің деңгейі көтерілуде. «Канада елінен келген жоғары санатты ғылым докторы Гард Ислеу мырзаның көмегі өте зор болды. Бізге ол сүт цехының жұмысына жаңа әдістер енгізіп, қызметкерлерді оқытып, жұмысымыздың ілгерілеуіне септігін тигізді. Бұл жоба арқылы жоспарлап отырған мақсаттарымыздың бірқатарына қол жеткіземіз», - деді Назгүл Жұмағұлова. Гард Ислеу мырзаның ауданымызға келген бір апталық сапары барысында уақыт тауып, ауданымыздың кәсіпкерлерімен кездесу ұйымдастырылды. Кездесу барысында мейман аудан кәсіпкерлерімен өз тәжірибесімен бөлісіп, қойылған сауалдарға жауап қайтарды. Жалғас ТАШУОВ, БҚО кәсіпкерлер палатасы Бөкей ордасы аудандық филиалының кеңесшісі Әрине, өзге қалалардан келген студенттерді ойландыратын ең басты мәселе жатақхана. Биыл оқуға түскен студенттер еш қиындықсыз жатақханаға жайғастырылды. Жатақханалардың сырты қандай әсем болса, іші де соған сай. Wi-Fi жүйесі, таза да кең бөлмелер, оқу залы, компьютер залы, демалатын орындары бар. Осы аз ғана уақыттың ішінде жатақханамызға бауыр басып үлгердік. Армандарымды арқалап Алматыдай үлкен қалаға, ҚазҰУ қалашығына келген алғашқы күнім есімнен кетпейді. Бұрын фотосуреттен ғана көріп, армандаған білім ордасы, ҚазҰУ қалашығы мені бір көргеннен баурап алды. Дәл сол күні ҚазҰУ қалашығын аралап қайттық. Айнала жап-жасыл, көрікті табиғат, алыстан көрінетін асқар таулар, тап-таза ауа, жанға жәйлі жаймашуақ, мамыражай ахуал! ҚазҰУ-да сапалы біліммен қатар қызықты студенттік өмір бар. Орталық Азиядағы көшбасшы университет ҚазҰУ-да білім алып жүргеніме және өз таңдауымды дұрыс жасағаныма қуанамын! Наргиза ГАБДУЛЛИНА, ҚазҰУ механика-математика факультетінің I курс студенті, Алматы қаласы

8 8 Сенбі, ДӘУЛЕТ Жылдар жемісі Ұлы далада азаттықтың ақ таңы атқалы бері Зеленов ауданының барлық 22 округі көгілдір отынмен қамтылды. Биыл Горбунов, Кирсанов, Мирное, Павлов, Владимировка, Кіші Шаған, Кожевников және Факел ауылдарын газдандыруға аудандық бюджеттен қаражат бөлу жоспарда тұр. Ал ауыз су жүргізу 26 елді мекенді қамтыған жылға республикалық бюджет қаражатынан Володар, Көшім, Щапов, Павлов, Дариян, Ақжол елді мекендеріне су құбырларын өткізу көзделуде. Сондай-ақ «Нұрлы жол» бағдарламасы барысында Ұлттық қордан бөлінген 258 миллионнан астам қаражатқа Володар және Переметный ауылынан жер кезегінде тұрған тұрғындарға жеке үй салу жоспарланған еді. Міне, сол жоспардың алды бүгінгі таңда қолға алынды. Мысалға, Володар ауылындағы 362 жер теліміне 100 млн. 241 мың теңгеге электр желісін тарту жұмыстары басталды. Ал Переметный ауылындағы 200 жер теліміне 60 млн. 209 мың теңге қаржыға су құбыры, 98 млн. 563 мың теңгеге электр желісін тарту жұмыстары қолға алынды. Денсаулық саласына келер болсақ, аудандық орталық аурухана, аудандық аурухана, 10 дәрігерлік амбулатория, алты фельдшерлік-акушерлік және 37 медициналық пункт бар. Пилоттық жоба негізінде аурухана аумағында «Қаз.Мед.Информ» электронды құжаттама бағдарламасы енгізілген. «Жедел медициналық жәрдем» аутокөлігінде олардың жүру мониторингін бағыттауға арналған GPS жүйесі орнатылып, шақыруларға уақтылы қызмет көрсету мақсатында «Жедел медицина- лық жәрдем» қызметі рациямен жабдықталған. Қазіргі күні аудандық орталық аурухана аумағында хирургиялық, гинекологиялық, отоларингологиялық, лапроскопиялық оталар жасалып, асқазанішек ауруларына эндоскопиялық, ультрадыбыстық зерттеулер жүргізілуде. Аудан орталығында жаңа аурухана тұрғызылып, Зеленый, Мичурин, Үлкен Шаған, Трекин сияқты ауылдарда амбулаториялар халыққа есігін айқара ашты. Осының бәрі тәуелсіздіктің жемісі. Бұдан басқа Переметный ауылындағы мәдениет үйі, Белес, Үлкен Шаған және Зеленый, Железнов округіндегі клуб секілді бірқатар мәдениет ошақтарына күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілді. Биыл да бірнеше нысан күрделі жөндеуден өтті. Олардың алғашқысы Рубежин ауылдық клубы. Біраз жылдан бері жөндеу көрмеген ғимарат биыл жаңа кейіпке енді. Осы күні жөндеу жұмыстарының біраз бөлігі аяқталды. Бұл мақсатқа республикалық бюджеттен 64 миллион 375 мың, жергілікті бюджеттен 21 миллион 45 мың теңге қаражат бөлінді. Сондай-ақ өткен ғасырдың алпысыншы жылдары салынған Переметный мектебі де ағымдағы жылы күрделі жөндеуден өтті. Әбден тозығы жеткен білім ордасын жаңа кейіпке келтіру жұмыстарына барлығы 137 миллион теңгенің үстінде қаржы жұмсалған. Озерный ауылындағы 47 орынға арналған білім ошағының құрылысы да қарқынды жүруде. Бұған дейінгі жылдары Асан, Трекин ауылдарында да жаңа мектептердің бой көтергендігін айта кеткен жөн. Аталған жұмыстардың игілігін тек мәдениет қызметкерлері мен мектеп оқушылары ғана емес, ауыл азаматтары да көрді. Мемлекеттік «Жұмыспен қамту 2020 жол картасы» бағдарламасы аясында жүзеге асырылған Рубежка клубының жөндеу жұмысына 14 адам жұмылдырылса, Переметный мектебінде 37 адам ырыздық тапты. Мерейлі жыл қарсаңында аудан орталығындағы орталық стадион мен орталық алаң абаттандырылды. Стадионның сәнін кіргізуге жергілікті бюджеттен 35 миллион теңге бөлініп, бұл қаражат баскетбол алаңын жөндеп, газон төсеуге, жаңа орындықтар мен жүгіру жолағын және айналасын қоршауға жұмсалған. Тозығы жеткен орталық алаңды абаттандыру ісіне бөлінген 52 миллион қаражат та жергілікті бюджеттен қарастырылды. Абаттандыру жұмыстары тек аудан орталығында ғана емес, ауылдық округтерде де қарқынды жүруде. Мысалы, Трекин ауылында «Өңірлерді дамыту» бағдарламасымен балалар ойын алаңы пайдаланылуға берілсе, Мичурин округі орталығындағы Қазақстан, Комсомол, Ленин көшелеріне асфальт төсеу ісі қолға алынды. Алғашқысына 2 миллион теңге жұмсалса, ауыл көшелерін түзеу жұмыстарына 182 миллион 963 мың теңге қажет болып отыр. Бұл қаражаттың 122 миллион 919 мың теңгесі ел бюджетінен қарастырылған. Алдағы уақытта ауылішілік жолдарды жөндеуге қажет қаржының қалған бөлігін облыстық бюджеттен бөлу көзделіп отыр. Дәл бүгінгі уақытта Мичурин, Макаров ауылдық округтеріне қарасты Зеленый және Садовое ауылдары тұрғындарын Орал қаласымен байланыстыратын аспалы көпір құрылысы басталды. Сондай-ақ Елбасының тікелей қадағалауымен іске асырылып жатқан «Нұрлы жол» бағдарламасы аясында аудан орталығын облыспен байланыстыратын күре жол қайта салынуда. Ауданымыздың бірқатар ауылдарында айналма жолдар мен ауылішілік жолдардың жөнделіп, жақсарғандығына тұрғындар дән риза. Аудан аумағында кәсібін дөңгелетіп отырған ірілі-ұсақты кәсіпорындар мен шаруа қожалықтарының иелері ауданда оздырылатын шараларға қаржылай көмек көрсетуді де еш ұмытпайды. Олардың қатарында Железнов ауылы мектебінің ауласын қоршап, ішін сәндеуге қомақты қаражат бөлген Қайыржан Киргенев, Краснов ауылы тұрғындарының алғысын алған Бейбіт Асанов, Янайкин ауылында өтетін барлық шараларды қаржыландыратын, өнер мен тіл жанашыры атанған Тілек Залмұқанов, биыл үздік меценат атағын иеленген Нұрлыбек Хайруллин сияқты кәсіпкерлер бар. Аудан аумағында кәсібін дөңгелетіп отырған 2627 шағын және орта бизнес субъектілері тіркелген. Ол жерлерде 4566 адам жұмыс жасап отыр. Ауыл шаруашылығы өнімін өндіретін аудан аумағындағы 46 шағын цехта 320 адам нәпақасын тауып жүр. Сол цехтар биыл 275,3 миллион теңге көлемінде өнім шығарған. Кәсіпкерлік саласы жыл санап дами түсуде. Биылдың өзінде аудан аумағында «Дубрава» демалыс кешені, «BKKS LPG» ЖШС көмірсутек газ толтыратын стансасы, екі кафе, бір дүкен, бір банкет залы және бір интернет клубы сияқты алты жаңа кәсіпкерлік нысаны пайдалануға берілген. Сондай-ақ 1 миллион теңге көлеміндегі грантты жергілікті кәсіпкерлер ұтып алды. Оның алғашқысы Жанар Хабибуллаева «Прогресс» оқыту орталығын ұйымдастырса, екіншісі Әсем Темірбекова аудан орталығынан «Әсемай» фитнес орталығын ашты. Қазіргі таңда бұл нысандар жұмыс жасап тұр. Кәсіпкерлік саласы ел экономикасының қозғаушы күшінің бірі екенін ескерсек, бұл салада атқарылып жатқан жұмыстар көп. Қазірдің өзінде «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры» АҚ Батыс Қазақстан филиалы арқылы экономикалық шикізат емес секторында кәсіпкерлікті теңдестіру, өсіру және қаржыландыруын қамтамасыз ету үшін 1 миллиард теңге бөлінген. Аудан аумағында кәсіпкерлікті дамытуға жұмсалатын бұл қаражат осы күні екінші деңгейдегі банктерге аударылған. Алдағы уақытта жоғарыда аталған қаржыны алмаққа өтінім берген «Авангард» ЖШС ауыл шаруашылығын, «Автотрансзапад» ЖШС жүк тасымалдау ісін және ««Саят» этнотуристік орталығы» ЖШС туризм саласын дамытуды қолға алмақ. Бұл жаңа жұмыс орындары ашылады деген сөз. Сондай-ақ ағымдағы жылы тағы бірнеше индустрияландыру жобалары қолға алынатын болады. Олардың ішінде қуаттылығы жылына 30 және 15 миллион дана кірпіш шығаратын қос зауыт пен жылына 6 мың тонна құс етін өндіретін құс фабрикасы бар. Осы нысандар іске қосылған жағдайда ауданда тағы 200 адам жұмыспен қамтылатын болады. Түгелбай БИСЕН, Зеленов ауданы

9 Сенбі, аутомотовело 9 Темір тұлпарыңыз қысқа дайын ба? Жадыраған жаз бен қоңыр күз де өтіп, қылышын сүйреткен қыс та келіп қалды. Үш ай, кейде одан да ұзайтын жылдың осы бір суық мезгіліне жанжануар да, тіпті өсімдіктер дүниесі де алдын ала дайындалады. Тіршілікті айтпағанда, күнделікті аяқ артып жүрген темір тұлпарларымыздың өзін қыс мезгіліне тыңғылықты дайындау да - маңызды іс. Ағымдағы жылдың қазан айының соңғы күндері аяқ астынан жауған қардан көліктер жол үстінде тайғанақтап, соқтығысып қалғаны белгілі. «Сақтықта қорлық жоқ» дейтін көлік иелері болса, темір тұлпарларын қазірден қысқа қамдап жатыр. Қараша айының екінші онкүндігінде жауған қардан кейін дөңгелек жөндеу нысандарында көліктерінің дөңгелектерін ауыстырушылардың саны күрт көбейгені белгілі. Көлік дөңгелектерін ауыстыру қызметінің құны дөңгелек резеңкесінің көлеміне байланысты. Отандық, жеңіл аутокөліктердің әр дөңгелектерін ауыстыру құны теңге болса, көліктің түріне қарай бағасы да жоғарылай береді. Ал дайын дөңгелекке тікенек жапсыру арзанға шығады екен. Бұл мәліметтерді бізге Шолохов көшесі бойындағы шиномонтаждардың бірінде жұмыс жасайтын Бейбіт Ғұмаров есімді жігіт баяндап берді. - Негізі, көлік дөңгелектерін қысқы мерзімге уақтылы ауыстырған дұрыс. Оларды дер кезінде айырбастау ауа райының қолайсыз, көктайғақ кезінде көлік басқарушының өзін де, айналасындағыларды да апаттан қорғауға көп септігін тигізеді. Тек көлік иелерінің көпшілігі бұл іске аса мән бермейді. Көлік дөңгелектерін айырбастағанда оның сапасына, қысымына да назар аудару қажет. Сонымен қатар көлік қозғалтқышына қысқы май, әйнегін жуар жүйесіне қатпайтын сұйықтық құю, беріліс қорабы мен гидрокүшейткіштердің майын қадағалау, аккумулятордың қуаттылығын тексеру, жанармай сүзгілерін айырбастауды да естен шығармаған жөн. Бір сөзбен айтқанда, адам баласы күн суықта жылы сырт киім, жылы аяқ киім киетіні секілді көліктерге де күтім көрсету қажет. Қысқасы, уақтылы қимылдап, аутоарғымағын сайлап алған жүргізуші қыстан қысылмай шығатыны анық, - дейді аутокөлік маманы. Айта кетейік, көлік дөңгелектерін уақтылы ауыстыру Кедендік одақтың регламентінде де қарастырылған жылғы 9 желтоқсандағы 877 Кедендік одақ комиссиясы шешімінің 5.5-тармағының талаптарына сай қысқы мерзімде, қысқы дөңгелектермен жабдықталмаған көлік құралдарын пайдалануға тыйым салынады. Жазғы дөңгелектерді қысқы мерзімдікке айырбастамағандарға ҚР Әкімшілік құқықбұзушылық кодексінің 590-бабының (Көлік құралдарын пайдалану ережесін бұзу) 5-бөлігі бойынша 5 АЕК мөлшерінде айыппұл төлеу жауапкершілігі қарастырылғандығын да естен шығармаған жөн. Нұрбек ОРАЗАЕВ, «Орал өңірі» Құрметті «Урал-Кров-Авто» ЖШС-ның ұжымы! Сіздерді 1 желтоқсан Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті күнімен құттықтаймын! Қазақстандықтар Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сияқты көшбасшысы болғандығымен бақытты. Өйткені ол бұрынғы Кеңес Одағының құрамында болып, саяси сергелдеңнің кесірінен құрдымға кеткелі тұрған елді аман сақтап қалды. Өзі қанша қиналыс көрсе де тығырықтан алып шықты. Тәуелсіздік жылдарында Қазақстан Республикасы орныққан мемлекетке айналды. Осыған орай баршаңыздың дендеріңізге саулық, отбасыларыңызға амандық тілеймін! Құрметпен, Валерий БЕЛАШ, Урал-Кров-Авто ЖШС-ның бас директоры Таксист Марина Бүгіндері аутокөлік тізгінін ұстаған қыз-келіншектерді көп кездестіреміз. Тіпті олар ер-азаматтарға қарағанда, көлікті таза ұстап, ұқыпты жүргізеді екен. Тарихқа жүгінер болсақ, ең алғаш көлік айдаған келіншек ХХ ғасырдың басында аутокөлік ойлап тапқан және аутокөлік өндірісінің пионері, әйгілі неміс инженері Карл Бенцтың жары Берта екен. Ол жұбайы ойлап тапқан үш дөңгелекті көлікке отырып, балаларын көрші ауылға алып барған. Тіпті жолда істен шыққан машинаны жөндеп алған көрінеді. Қазір сол Берта ханшайымның ізін басқан қыз-келіншектеріміз көлігінің арқасында табыс тауып та жүр. Сондай жандардың бірі - Зеленов ауданы Переметный ауылында ашылған «Надежда» таксиінде жүргізуші болып жүрген Марина Грецкая. Нәпақасын көлік басқарудан тапқан жан осыдан сегіз жыл бұрын рульге отырған. - Машина жүргізгеніме біраз жыл болды. Балаларым да өсті. Неге көлігім арқылы табыс таппасқа деп шештім де, жаңадан ашылған «Надежда» таксиіне жұмысқа тұрдым. Босқа үйде отырғанды ұнатпаймын. Такси жүргізушісі болғанда тұрған ештеңе жоқ. Бастысы, тұрақты жұмыс болып, табыс түсіп тұрғаны. Ал жалқаудың ертеңі бітпейді. «Алма піс, аузыма түс» деп жататын заман емес қазір. Қарап жатқан жанға ешкім ештеңе алып бермейтінін ұққанымыз жөн, - дейтін Марина осы күні Переметныйдың барлық көшелерін жаттап алған. Қалаған жеріңе ән сағатта жеткізеді. Тіпті облыс орталығына да апарып келе алады. Ол жұмысқа алғаш кіріскен кездері көп адам рульде отырған жүргізушінің қыз бала екеніне таңданыспен, күдікпен, сынай қарағанын жасырмайды. Ал осы күні халық үйренген. Тіпті әдейі таксист қызды шақыратын кездер де кездесетін көрінеді. Маринаның жолдасы Геннадий көліктің ақауын өзі жөндейді екен. Мен дөңгелек ауыстыру, майын қарап, суын тексеру сияқты жұмыстарды өзім жасай беремін. Ал қатты істен шығып жатса, жұбайым көмектесуге әрқашан да дайын. Ол менің такси жүргізушісі болып жүргенімді қолдайды. Отағасы қиын кезде қолұшын беруге дайын тұрғаны әйел адамға қосымша күш береді ғой. Сондықтан жарымның жаңа жұмысыма түсіністікпен қарағаны үшін ризамын, - дейді Марина. Таңғы сағат 7-ден түнгі 12- ге дейін көлік тізгінінде отыру кім-кімге болса да оңай емес. Бірақ таксист келіншек барлығына төзеді. Неше түрлі мінез көрсететін жолаушылардың да көңілін таба алады. Арасында балаларына қарап қоюды да ұмытпайды. Әрқашан жайдары мінез танытып, жұмысын ұқыптылықпен орындайтын таксист бикешті мақтаушы жандар көп. Оның көлігіне отырған әр жолаушы Маринаның әңгімешілдігі мен сыпайылығына, жауапкершілігіне риза болады. Барлық таксист осындай болса ғой, шіркін... Түгелбай БИСЕН, Зеленов ауданы Авто әлеміндегі қызықты жаңалықтар Л о н д о н д а ғ ы ата қ т ы Джеймс Бондтың көлігі сатылымға қойылды. Әйгілі фильмдегі Бондтың рөлін актер Шон Коннеридің сомдағандығын айтып өтелік. «Астон Мартин DB5» көлігінің иесі оны бұрынырақ долларға сатып алған екен. Ал қазір бұл автомобиль қаншаға бағаланып отыр деп ойлайсыз? Джеймс Бондтың көлігі үшін сатушы 5 миллион доллар сұрап отыр.

10 10 Сенбі, БҰҚАРА Бейсенбі күні қаламыздағы Достық үйінде «Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне 25 жыл» атауымен мемлекеттік тілде өткен жалпы республикалық шығармалар байқауының облыстық кезеңі қорытындыланды. Үздік шығармалар анықталды «Ұлы дала елі Тәуелсіздіктің 25 негізі» республикалық іс-шаралар жоспарына орай облыстық «Қоғамдық келісім» мекемесі ұйымдастырған байқау мемлекеттік тілдің мәртебесін арттыруды, тәуелсіз Қазақстанға деген мақтаныш және отаншылдық сезім ұялатуды, сондай-ақ бейбітшілік пен қоғамдық келісім, тәуелсіздік идеяларын дамытуды мақсат тұтқан. Байқауға облысымыз бойынша барлығы 164 адам қатысқан. Олардың қатарында 7-11-сынып оқушылары, колледж және университет студенттері және жалпы облыс тұрғындары бар. Марапаттау рәсімінде құттықтау сөз алған облыстық «Қоғамдық келісім» мекемесі басшысының орынбасары Жамал Ихсанова өскелең ұрпақтың қазақ тілі мен әдебиетіне деген құрметін қалыптастыруда, қазақ тілін сауатты әрі шығармашылық тұрғыда қолданудың маңыздылығына қоғам назарын аударуда аталмыш байқаудың рөлі зор екенін айтып өтті. Қазақ тілі пәнінен білікті мектеп мұғалімдері, Достық үйінің бөлім басшылары және облыстық білім басқармасы- ның қызметкерлерінен құралған қазылар алқасының шешімімен сегіз үздік жұмыс анықталған. Жеңімпаздар облыстық «Қоғамдық келісім» мекемесінің алғысхаттары және естелік сыйлықтарымен марапатталды. Мен Орал қаласындағы «Сервис» технологиялық колледжінде тігінші мамандығы бойынша білім алудамын. Туған жерім Қазталов ауданының Жалпақтал ауылы. Біздің колледжде қазақ, орыс, әзірбайжан секілді әр түрлі ұлт өкілдері оқиды. Сабақтан кейінгі шараларға да белсенді қатысып, тату-тәтті өмір сүрудеміз. Ел тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай өткен шығармашылық байқауда «Үздік» деген аталымға ие болғаныма шексіз қуаныштымын, - дейді орыс ұлтының өкілі Екатерина Вологина. Аталған сегіз үздік жұмыс байқаудың Астана қаласында өтетін республикалық кезеңіне жолданбақ. Нұртас НАБИОЛЛАҰЛЫ, «Орал өңірі» Суретті түсірген Темірболат ТОҚМАМБЕТОВ «Конституция Қазақстан халқы бірлігінің кепілі» Достық үйінің мәжіліс залында «Конституция Қазақстан халқы бірлігінің кепілі» атты дөңгелек үстел өтті. Бұл шараны Қазақстан халқы ассамблеясының облыстық бөлімшесі мен облыстық сот қызметкерлері бірлесіп ұйымдастырды. Аталмыш жиынға облыстық және қалалық әкімдіктердің, құқық қорғау органдарының, облыстық кәсіпкерлер палатасы мен облыстық әділет департаментінің өкілдері және медиаторлар қатысты. Жиынды жүргізген облыстық соттың қылмыстық істер жөнінде- гі сот алқасының төрағасы Мейрамбек Нағашыбаев бүгінгі шараның ел тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналғанын айтып, осы жылдар ішінде сот жүйесіне көптеген өзгерістер енгізілгені жөнінде әңгімеледі. Бұдан соң сөйлеген облыстық соттың судьясы Есенбай Боранбаев Ата заңымыздың тарихына шолу жасап, ел Конституциясының ең ашық, ең әділ заң екенін атап көрсетті. Оның сөзінше, Ата заңымыз ұлтына, жасына, дініне, діліне қарамастан, әр адамның азаматтық құқын қорғайды. Конституция ең алдымен халықтың тыныш өмірі үшін, ел қауіпсіздігін сақтау үшін қажет. Ол сондай-ақ өз сөзінде медиация туралы заңға тереңірек тоқталып, медиация тәсілін дамыту жөнінде облыс әкімдігі мен облыстық сот арасында меморандумға қол қойылғанын жеткізді. Судьяның айтуынша, осындай жұмыстардың нәтижесінде тұрғындар арасындағы уақ-түйек дау-дамайлар бейбіт шешімін тауып, азаматтық істер санының азаюына едәуір септігін тигізген. Судьяның сөзін облыс әкімі аппаратының «Қоғамдық келісім» КММ басшысының орынбасары Жамал Ихсанова жалғастырды. Былтыр Ата заңымызға және Қазақстан халқы ассамблеясының құрылғанына 20 жыл толуын ел болып атап өттік. Осы уақыт ішінде Қазақстан халқы ассамблеясы ел ішіндегі ынтымақтастықты арттырып, бірлігімізді, біртұтастығымызды сақтау бағытында көптеген іс-шаралар ұйымдастырды. Қазақстан халқы ассамблеясының жанынан құрылған қоғамдық кеңестер мен аналар және ақсақалдар кеңесі түрлі ұлттар мен ұлыстар арасындағы достық қарым-қатынасты насихаттап, тұрақтылықты сақтау ісіне үлкен үлес қосуда. Бүгін ел тәуелсіздігіне арналған осындай тақырыптағы шаралар ел бойынша кеңінен өткізілуде. Біз мұндай шараларды жиі ұйымдастыра отырып, бірліктің, ынтымақтастықтың, тыныштықтың қандай қымбат екенін халыққа қарапайым тілмен жеткізуіміз керек. Бүгінгі шара да осы мақсатта өткізіліп отыр, деген Жамал Сағынғалиқызы қайырымдылық пен медиация және қоғамдық бақылау мәселесінің қашан да «Қоғамдық келісім» КММ-ның басты назарында екенін айтты. Оның сөзінше, осы үш бағытта атқарылған жұмыстың барлығы да ел арасындағы тыныштық пен тұрақтылықтың сақталуына үлкен ықпал етпек. Шара барысында мамандар ҚР Конституциясындағы азаматтардың құқығы мен еркіндігі жөнінде де әңгімеледі. Жиында қатысушылар тарапынан баяндамашыларға көптеген сұрақтар қойылып, оған тиісті жауаптар қайтарылды. Айша ӨТЕБӘЛІ, «Орал өңірі» Суретті түсірген Айбатыр НҰРАШ Түзету «Орал өңірі» газетінің 2016 жылғы 24 қараша күнгі 143 (20395) санында, басылымның 2-бетінде жарияланған «Жетімнің жайына қатысты алаңдарлық жайттар көп» атты мақаланың 2-бағанындағы «Ал облыстық балалар үйінде жымысқы ниетін жүзеге асырған қызметкер 17 жыл бас бостандығынан айырылды» деп жазылған сөйлемдегі «қызметкер» сөзінің орнына «балалар үйінің түлегі» деп оқуларыңызды сұраймыз. Редакция Көшедегі оқиға 23 қарашада, қараңғы түскенде, яғни сағат шамасында Ақжайық ауданының орталығы Чапаевта жол-көлік оқиғасы болды. Ауылдың басты көшелерінің бірі, сауда орындары шоғырланған, қозғалыс жиі О. Исаев атындағы көше жолынан өтпек болған чапаевтық ерлі-зайыптыларды «ВАЗ-21144» көлігі қаққан. Отанасына аудандық ауруханада медициналық көмек көрсетілді, ал отағасы басынан жарақаттанған. Ол шұғыл облыстық ауруханаға жеткізілді. Оқиға бойынша тергеу жүргізілуде. Бекем БЕКҰЛЫ, Ақжайық ауданы

11 Сенбі, Батыс Қазақстан облысы дін істері басқармасы Дін мәселелерін зерттеу орталығы КММ-ның тапсырысымен руханият 11 Құдайберді Бағашар: «Ислам әдептілікке шақырады» Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінің аға оқытушысы, PhD докторы, дінтанушы Құдайберді Бағашармен болған сұхбат. Құдайберді Сабыржанұлы, бүгінгі әңгімемізді иман, ұят тақырыбында өрбітсек дедік. Сұхбатымызды «Иман деген не?» деген сұрақтан бастасақ. Арабтың иман деген сөзі қазақша сенім, илану дегенді білдіреді. Ислам сенімі келгеннен кейін көп құдайшылық тыйылып, монотеистік сенім орнықты. Хүбәл, Лат, Мәнат, Ұзза секілді пұттар аталмай, ендігі жерде «Алладан басқа құдай жоқ, Мұхаммед оның елшісі» деу мұсылмандыққа кіруді білдірді. Жаңа сенім негіздеріне Аллаға, періштелерге, пайғамбарларға, қасиетті кітаптарға, ақырет күніне, жақсылық пен жамандықтың тағдырмен екеніне илану кірді. Дінді зерттеуші ғалымдар ғылымда алғашқы сенім ретінде анимизм, тотемизм, натуризм, магия, фетишизм, паганизмдерді жекелеп көрсеткенмен, неміс антропологы Вильгельм Шмидт алғашқы сенімнің монотеизм болғанын, уақыт өте келе монотеизм ұмытылып, магия, көп құдайшылық секілді сенімдер орын алғанын, уахиге сүйенетін діндер келгенге дейін бұл жағдайдың осылай жалғасқанын дәлелдеген. Исламдағы Жаратушы түсінігі туралы айта кетсеңіз... Исламға дейінгі кезде иудейлер «Ұзайыр құдайдың баласы» десе, христиандар «Иса құдайдың баласы» дейтін. Періштелерді құдайдың қыздары дейтіндер де кездесетін. Құдайлар қолдан неше түрлі заттан жасалатын. Тас пен темірді қорытуды былай қойғанда, қамырдан илеп, тәттіден де құдайларын жасап алатын. Осы кезде келген ислам, Жаратушының жалғыз екенін әрі ол еш нәрсеге ұқсамайтынын, тумағанын, туылмағанын, құдіретіне еш нәрсе тең келмейтінін білдірді. Бұған қоса көркем есімдері арқылы Жаратушы иені бар ерекшелігімен кең тануға мүмкіндік болды. Осы жерде ақида іліміне де тоқталсаңыз... Ислам дінінің сенімге қатысты саласын зерттейтін ғылым «кәләм» деп аталады, ал тікелей діннің негізгі сенімін ақида құрайды. Ақида ілімінің қалыптасу тарихы ардақты Мұхаммед пайғамбардан (с.ғ.с.) кейінгі орын алған тарихи жағдайлармен көбірек байланысты. Атап айтқанда, Құран мен хадиске түсіндірме жасау еркіндігі, бұған қоса исламның кең тарауымен түрлі мәдениет өкілдерінің исламды қабылдауы, халифа кім болады деген мәселедегі талас-тартыстар, жылдардағы сахабалар арасындағы Жәмәл оқиғасы мен Сыффин соғысы. Осы қақтығыстарда мұсылмандардың бір-бірін өлтіруі, үлкен күнә ұғымы, иман деген не, күпірлік деген не, адамдағы еркіндіктің шегі турасындағы көп мәселелер туындады. Осындай таластарда өз көзқарасын алға тартқандықтан, тарихта Харижит, Мүржия, Мұғтазила, Қадария, Жахмия сияқты ағымдар қалыптасты. Бұған философиялық жүйелердің де өз ықпалы болмай қалмады. Қазіргі қазақ қоғамында өзекті болып отырған сенім мен амал мәселесінің шығу түп төркіні де сонда жатыр. Жалпылама айтқанда, бүгінгі жастар мынаны түсінгені жөн: Ханафи сенімінде амал болмаса да сенім қабылданады. Бұл бірақ амал жасауға салғырт қарауды білдірмейді. Яғни намаз оқымайтын мұсылман күнәһар, бірақ кәпір болмайды. Иман мен ұят қаншалықты бір-біріне жақын ұғымдар? Әр діннің бір қасиеті болады. Ислам тәрбиесінің басым қасиеті ұяттылыққа баулуда. Бұны «Әр діннің өзіне тән ахлағы (мінезі) бар. Исламға тән ахлақ ол ұяттылық» деген хадистен түсінеміз. Сахабалардың айтуынша, оң босағада отырған жас қыздан бетер ұятты жан болған ардақты Мұхаммед пайғамбардың (с.ғ.c.) тағы бір хадисінде «Ұят иманнан» деп ескертілген. Адамға ұят сезімі туғаннан беріледі. Бірақ сол ар-ұятты қорғайтын әрі жетілдіретін қасиет иман. Көптеген ізгі қасиеттердің бастауы да иман. Сондықтан Аллаға және ақырет күніне деген сенімнің күштілігі ұятқа өлшем деуге болады. Ислам сенімі ұяттылық пен әдептілікке шақырады. Осы тұста имандылықтың терең бір түсінігі ихсан еске түседі. Яғни өзін Алла көріп тұр деп бек сенген жан өз ісәрекетіне сынмен қарай бастайды. Ақыретте есеп беретінін қаперде ұстаған жан өзін қаншалықты еркін ұстаудың шегін біледі. Бұл турасында Құранда мынандай аят бар: «Өзін Алланың көріп тұрғанын ол білмей ме?!» (Алақ сүресі, 14). Құранда жазылғандай, Алла әрдайым құлдарымен бірге, құлдарының әрбір іс-әрекетін бақылап тұрады. Міне, осыны шын түсінген адамда ұят сезімі күшті болады. Ондай мүмін «Жаратушы ием мені көріп тұр» деп білгендіктен ұят сақтайды, әдептен озбайды. Қазақ жыраулары «Имандыда ұят бар» деп осы шындықты меңзеген. Қазіргі қоғамда иман, ұят секілді қасиеттер жоғалып бара жатқан жоқ па? Кішілік, сыпайылық, қарапайымдық, ақылдылық, парасаттылық, ұяттылық деген асыл қасиеттердің барлығын қазақ халқы «имандылық» деген бір сөзге сыйдыра білген. Сол себепті иманды жан дегенде тек Аллаға сенуді ғана емес, адамгершілік қасиеті мол адам меңзелген. Бүгінгі күні ондай адамдар көп болмаса да, тіптен жоқ деуге де келмейді. Тұз аз болса да асқа дәм береді емес пе? Бірақ жастармен тәрбие жұмыстары жақсы жүрсе, бұған жеткілікті көңіл бөлінсе, қоғамдағы әдепті, тәрбиелі адамдар қатарын көбейтуге болады. Жастарды радикалды діни ағымдардан сақтандырумен қатар ислам дінінің тәрбиеге көп көңіл бөлетін дін екенін, олардың ортасында біз сөз етіп отырған имандылық, ұят секілді исламдағы адамгершілік құндылықтарды жиі насихаттау қажет. Дін дегенде біз бүгін терроризм мен экстремизмді ғана көп айтатын болып кеттік. Қазіргі жағдайларда ол да керек, дегенмен діннің бір қызметі моральдық құндылықтарды ұрпақтан-ұрпаққа жеткізу екенін естен шығармау қажет. Ата-бабаларымыз діннің осы тәрбиелік қырына көп көңіл бөлгенін, қоғам тәрбиесін сонымен ұстағанын байқаймыз. Сондықтан қазіргі күні қоғамда ұятсыздық орын алып жатса, онда имандылық дұрыс насихатталмай жатыр деген сөз. Адамдық кейіп бұзылып жатса, онда ізгі адамдық қасиеттердің дұрыс насихатталмай жатқандығы. Яғни рухани нәр берілмегенде, рухани аштықтың белең алатынын түсіну аса қиын болмаса керек. Әдеп адам бойында туа бітті болады ма, әлде уақыт өте қалыптасады ма? Имам Мәлік айтқан деген бір сөз бар. «Ілімнен бұрын әдеп үйрену керек. Әдепсіз адамның ілімінде қайыр жоқ». Мұсылман ғалымдар әдепті жіктегенде, Жаратушының алдында әдепті құл болу, пайғамбарға әдепті үмбет болу, ата-анаға әдепті перзент болу, ұстазға әдепті шәкірт болу деп көрсетіп, түсіндіреді. Бір кітаптан «Адам баласының барлығы бақытты болсам дейді. Сол бақытқа жету үшін қолынан келген бар мүмкіндікті жасайды. Алайда сол бақытқа апаратын ең оңай жолды ұмытып жатады. Ол әдептілік жолы» дегенді оқығаным бар. Әдептілік - адамгершілік биік қасиет, ол адамды қай жаста да сүйкімді етіп көрсетеді. Әдепті жан өз ортасына сүйкімімен жағады. Ал әдепсіздікті ел «Әдепсіз бала сорлы бала» деп сорлылыққа, сүйкімсіздікке жатқызған. Ғұмар Қараш өз өлеңінде: Жігіттер, жаның жаста әдеп үйрен, Қаш жырақ, әдебі жоқ істен жирен. Сүйкімді әдеп тұтпай бола алмассың, Әдепсіз, жоқ мінезі Тәңірі сүйген, - деп, кісіні жастайынан әдеп үйренуге шақырған. Әдепті болу деген көркем мінезді болу деген сөз. Ал мінез уақыт өткен сайын біліммен, тәрбиемен қалыптасады. Бүгінгі ата-аналар балаларының жастай шет тілдерін, өнер үйірмелеріне қатысуын қадағалағанмен, жақсы тәрбиеші тауып, әдепке баулу жағына көңіл бөлмей кеткені қынжылтады. Ал тілеулестік туралы не айтуға болады? Тілеулестік жақсылыққа да, жамандыққа да болады. Құранды оқысақ, мұсылмандарды жамандыққа емес, жақсылықта бір-біріне болысуға шақырады. Яғни мұсылмандар бір-бірінің жақсы істеріне тілеулестік танытуы тиіс. Ардақты Мұхаммед пайғамбардың (с.ғ.с.) өмір тарихына қарағанымызда, әлі пайғамбарлық келмей тұрып та ел ішіндегі ізгі мақсатта құрылған «Хилфул-Фудул» атты ұйымға мүше болғанын көреміз. Ол ұйым жахилия қоғамындағы келеңсіздіктермен күресетін. Әділдікті жақтап, әлсіздердің құқын қорғайтын. Егде тартқан шағында осы ұйым туралы айтылғанда, хазірет пайғамбардың «Егер сол ұйым қазір де болса, барып мүше болудан тартынбас едім» дегені бар. Бұнымен не айтпақпын? Яғни елдегі әр жас осы елдің барын бағалап, жоғын жоқтап, елдегі жағдайдың оңалуына өзіндік үлес қосып, тілеулестігін білдіруі тиіс. Қай кезде де сын айту оңай, ал шын жанашырлық іс жүзінде қолғабыс жасауда. Болашақ үшін бәріміз де жауаптымыз. Ендеше, ел ішінде болып жатқан жақсылықты істердің басы-қасынан табылайық. Елдің тыныштығы мен ағайынның татулығына қызмет етейік, өскелең ұрпақтың болашағын ойлап, білімді әрі тәрбиелі азаматтар қалыптастыруға көңіл бөлейік! Әңгімеңізге рақмет! E-Islam.kz - Егер көрші пәтерде үнемі шулы діни жоралар өткізілетін болса, қайда хабарласуға болады? - Құдайға сену, діни жоралар, жиналыстар және басқа да шаралар тұрғылықты жерде тұрғындардың құқықтары мен қызығушылықтарын сақтаған жағдайда өткізілуіне болатыны Қазақстан Республикасының «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» Заңында нақты жазылған. Егер Сізге жақын жерде діни жоралар өткізіліп, сонымен қатар тәртіп бұзушылық орын алып жатса, Сіз СҰРАҚ-ЖАУАП тұрғылықты ішкі істер органдарына шағымдана аласыз жылдың 13 желтоқсанындағы Денсаулық сақтау министрі бекіткен «Гигиеналық нормативтерді бекіту туралы» 84 бұйрығына сәйкес көп қабатты тұрғын үйлердің тыныштығы ден таңғы 7.00-ге дейін сақталуы тиіс. Сонымен қатар азаматтар тыныштықты сақтамау фактілері орын алған жағдайда төлемақыларды санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдары қадағалайтынын есте сақтаған жөн. Мен бойымда қаным тулап тұрған жас кезімде, яғни есепсіз арман-қиялдың тереңіне сүңгіп жүргенімде дүниені өзгерткім келді. Жас келіп, бойдан әл-қуат кете бастағанда дүниені өзгерте алмайтындығыма көзім жеткендей болды. Сосын жастықтың әсерімен туындаған арман-қиялдарымды кішкене азайтып, өз мемлекетімді өзгертсем де жетер деген шешімге келдім. Бірақ ол да өзгеретінге ұқсамады. Ең бірінші іс Ғибратты әңгіме Бойымды кәріліктің дерті билеп, оны мойындаған шағымда бойымдағы бар күш-жігерімді жинап, тек қана жанұямды, өзіме жақын адамдарды өзгертуге тырысып көрдім. Бірақ, өкінішке орай, бұл әрекетімнен де түк шықпады. Ал дәл қазір өлімнің аузында жатқанымда, алдымен өзімді өзгерткенімде ғой, оларға үлгі болып, жанұямды өзгертуге болатындығын аңғардым. Кім біледі, бәлкім, дүниені де өзгертуге болар еді. Құрметті азаматтар! Егер де сізге жоспарланып жатқан террорлық акт 110 қаупі белгілі болған жағдайда, радикалды көзқарастағы тұлғалар тарапынан иландыру, қатарларына тарту қадамдары орын алса немесе өзге адамдарға аталған әрекеттер жасалып жатқанына куәгер болсаңыз, сонымен қатар кімде-кім терроризм мен діни экстремизмді насихаттайтын әдебиет пен ақпарат таратқаны туралы хабардар болсаңыз, шұғыл түрде 110 нөміріне қоңырау шалуыңызды сұраймыз! Сіздің қоңырау шалғаныңыз қатердің алдын алу үшін маңызды! 114 Құрметті азаматтар! Жекелеген азаматтар мен ұйымдардан діни салаға қатысты барлық мәселелер бойынша ақпарат қабылдауға, сондай-ақ жалған діни ағымдардан жапа шексеңіз, республикалық «114» қауырт желісіне (24 сағат) және өңірлік 8(7112) сенім телефонына хабарласыңыз. Сонымен қатар төмендегі әлеуметтік желілер мен сайттардан діни ақпараттарға қатысты толыққанды мәліметтер ала аласыздар: Батыс Қазақстан облысы дін мәселелерін зерттеу орталығы, Орал қаласы, Мұхит көшесі, 45 Б. Веб сайт: Әлеуметтік желілердегі мекенжайымыз: Теолог Орал Ахлисунна Орал Веб сайт:

12 12 Сенбі, қаулы-қарар Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 24 маусым 2016 жыл 192 Орал қаласы БҚО әділет департаментінде жылы 4497 болып тіркелді Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2015 жылғы 9 қарашадағы 333 «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы» қаулысына өзгеріс енгізу туралы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: жылғы 9 қарашадағы 333 «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4169 болып тіркелген, 2015 жылғы 29 желтоқсанда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына мынадай өзгеріс енгізілсін: көрсетілген қаулымен бекітілген «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті осы қаулының қосымшасына сәйкес жаңа редакцияда жазылсын. 2. «Батыс Қазақстан облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы» мемлекеттік мекемесі (А. М. Дәулетжанов) осы қаулының әділет органдарында мемлекеттік тіркелуін, «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде және бұқаралық ақпарат құралдарында оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары И. В. Стексовке жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі А. Көлгінов 2016 жылғы 24 маусым 192 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына қосымша 2015 жылғы 9 қарашадағы 333 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер 1. «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу» мемлекеттік көрсетілетін қызметі (бұдан әрі мемлекеттік көрсетілетін қызмет). Мемлекеттік көрсетілетін қызмет облыстың жергілікті атқарушы органдарымен (бұдан әрі көрсетілетін қызметті беруші) Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 28 сәуірдегі 521 «Көмірсутек шикізатын, сондайақ көмір және уранды қоспағанда, жер қойнауын пайдалану саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарттарын бекіту туралы» (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 9 шілдеде тіркелген) бұйрығымен бекітілген «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартына (бұдан әрі Стандарт) сәйкес көрсетіледі. Өтініштерді қабылдау және мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін беру: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі; 2) «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» коммерциялық емес акционерлік қоғамының Батыс Қазақстан облысы бойынша филиалы «Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті (бұдан әрі Мемлекеттік корпорация); 3) «электрондық үкіметтің» веб-порталы (бұдан әрі портал) арқылы жүзеге асырылады. 2. Мемлекеттік қызметті көрсету нысаны: электрондық (ішінара автоматтандырылған) және (немесе) қағаз түрінде. 3. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі Стандарттың 1- қосымшасына сәйкес нысан бойынша жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу туралы куәлік (бұдан әрі куәлік) немесе дәлелді бас тарту. 4. Мемлекеттік қызмет көрсету нәтижесін ұсыну нысаны: электрондық және қағаз жүзінде. 5. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет жеке және заңды тұлғаларға (бұдан әрі көрсетілетін қызметті алушы) тегін көрсетіледі. 2. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимыл тәртібін сипаттау 6. Мемлекеттік қызмет көрсету бойынша рәсімді (іс-қимылды) бастауға Стандарттың 9-тармағында көрсетілген құжаттар топтамасы (бұдан әрі құжаттар) қоса берілген, Стандарттың 2-қосымшасына сәйкес өтініш негіздеме болып табылады. 7. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінің құрамына кіретін әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) мазмұны, оның орындаудың ұзақтығы және нәтижесі: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушы қажетті құжаттарды тапсырған кезден бастап 15 (он бес) минут ішінде оларды қабылдауды және тіркеу журналына тіркеуді жүзеге асырады. Нәтижесі құжаттарды көрсетілетін қызметті берушінің басшысына бұрыштама қоюға жолдайды; 2) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы 1 (бір) жұмыс күні ішінде құжаттармен танысады және мемлекеттік қызметті көрсету үшін көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысын анықтайды. Нәтижесі мемлекеттік қызметті көрсету үшін қажетті құжаттарды көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына жолдайды; 3) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысы 2 (екі) жұмыс күні ішінде келіп түскен құжаттарды қарайды, құжаттардың толықтығын тексереді және куәлікті немесе дәлелді бас тартуды дайындайды. Нәтижесі куәлікті немесе дәлелді бас тартуды көрсетілетін қызметті берушінің басшысына қол қоюға жолдайды; 4) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы 1 (бір) жұмыс күні ішінде куәлікті немесе дәлелді бас тартуды қарайды және қол қояды. Нәтижесі куәлікті немесе дәлелді бас тартуды көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына жолдайды; 5) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысы 1 (бір) жұмыс күні ішінде мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін тіркеу журналына тіркейді және көрсетілетін қызметті алушыға береді. Нәтижесі көрсетілетін қызметті алушыға мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін береді. 3. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимыл тәртібін сипаттау 8. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет процесіне қатысатын көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) тізбесі: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері; 2) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысы; 3) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы. 4. Мемлекеттік корпорация және (немесе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тәртібін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тәртібін сипаттау 9. Мемлекеттік корпорация және (немесе) өзге көрсетілетін қызметті берушілерге жүгіну тәртібінің сипаттамасы, көрсетілетін қызметті алушының сұранысын өңдеу ұзақтығы: 1) көрсетілетін қызметті алушы құжаттарды Мемлекеттік корпорация қызметкеріне береді. Құжаттарды қабылдау электрондық кезек ретімен «кедергісіз» қызмет көрсету арқылы операциялық залда жүзеге асырылады 2 (екі) минут ішінде; 2) 1-процесс Мемлекеттік корпорация қызметкерінің мемлекеттік қызметті көрсету үшін Мемлекеттік корпорацияның Ықпалдастырылған ақпараттық жүйесінің автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан әрі Мемлекеттік корпорация ЫАЖ АЖО) логинді және парольді (авторландыру процесі) енгізуі 1 (бір) минут ішінде; 3) 2-процесс Мемлекеттік корпорация қызметкері мемлекеттік көрсетілетін қызметті таңдайды, экранға мемлекеттік қызметті көрсету үшін сұраныс нысанын шығарады және Мемлекеттік корпорация қызметкерінің көрсетілетін қызметті алушының немесе сенімхат бойынша көрсетілетін қызметті алушы өкілінің (нотариалды куәландырылған сенімхаттың болуы қажет, басқалай куәландырылған сенімхаттың мәліметтері толтырылмайды) мәліметтерін енгізуі 2 (екі) минут ішінде; 4) 3-процесс электрондық үкімет шлюзі (бұдан әрі ЭҮШ) арқылы жеке тұлғалардың мемлекеттік деректер қорына немесе заңды тұлғалардың мемлекеттік деректер қорына (бұдан әрі ЖТ МДҚ немесе ЗТ МДҚ) көрсетілетін қызметті алушының мәліметтері туралы, сондай-ақ бірыңғай нотариалдық ақпараттық жүйесіне (бұдан әрі БНАЖ) көрсетілетін қызметті алушы өкілінің сенімхат мәліметтері туралы сұрау жолдау 2 (екі) минут ішінде; 5) 1-шарт ЖТ МДҚ немесе ЗТ МДҚ көрсетілетін қызметті алушы мәліметтерінің және БНАЖ-да сенімхат мәліметтерінің бар болуын тексеру 1 (бір) минут ішінде; 6) 4-процесс ЖТ МДҚ немесе ЗТ МДҚ көрсетілетін қызметті алушы мәліметтерінің немесе БНАЖ-да сенімхат мәліметтерінің болмауына байланысты мәліметтерді алуға мүмкіндіктің жоқтығы туралы хабарлама қалыптастыру 1 (бір) минут ішінде; 7) 5-процесс Мемлекеттік корпорация қызметкерінің электрондық цифрлық қолтаңбасымен (бұдан әрі ЭЦҚ) куәландырылған (қол қойылған) электрондық құжаттарды (көрсетілетін қызметті алушының сұранысы) ЭҮШ арқылы электрондық үкіметтің аймақтық шлюзінің автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан әрі ЭҮАШ АЖО) жолдау 2 (екі) минут ішінде; 10. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет нәтижесін Мемлекеттік корпорация арқылы алу процесінің сипаттамасы, оның ұзақтығы: 1) 6-процесс электрондық құжатты ЭҮАШ АЖО-да тіркеу 2 (екі) минут ішінде; 2) 7-процесс көрсетілетін қызметті алушының Мемлекеттік корпорация қызметкері арқылы ЭҮАШ АЖО-да қалыптастырылған куәлікті алуы 2 (екі) минут ішінде. Мемлекеттік корпорация арқылы мемлекеттік қызметті көрсету кезінде іске қосылатын ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара іс-қимылдары осы «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентінің (бұдан әрі Регламент) 1-қосымшасына сәйкес диаграммада көрсетілген. 11. Портал арқылы мемлекеттік қызмет көрсету кезіндегі көрсетілетін қызметті алушының жүгіну тәртібі мен рәсімдерінің (іс-қимылдарының) реттілігін сипаттау: 1) көрсетілетін қызметті алушы өзінің компьютерінің интернет-браузерінде сақталатын ЭЦҚ тіркеу куәлігінің көмегімен порталда тіркелуді жүзеге асырады (порталда тіркелмеген көрсетілетін қызметті алушылар үшін жүзеге асырылады); 2) 1-процесс көрсетілетін қызметті алушының компьютерінің интернет-браузерінде ЭЦҚ тіркеу куәлігін бекіту, көрсетілетін қызметті алушының мемлекеттік қызметті алу үшін порталға парольді енгізу процесі (авторландыру процесі); 3) 1-шарт порталда логин жеке сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі ЖСН) немесе бизнес сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі БСН) және пароль арқылы тіркелген көрсетілетін қызметті алушы мәліметтерінің дұрыстығын тексеру; 4) 2-процесс көрсетілетін қызметті алушының мәліметтерінде кемшіліктердің болуына байланысты порталда авторландырудан бас тарту туралы хабарлама қалыптастыру; 5) 3-процесс көрсетілетін қызметті алушы осы регламентте көрсетілген мемлекеттік көрсетілетін қызметті таңдайды, мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету үшін сұраныстың нысаны экранға шығады және оның құрылымы мен үлгілік талаптарын ескеріп, көрсетілетін қызметті алушы нысанды толтырады, сұраныс нысанына қажетті құжаттарды электрондық түрде жалғауы; 6) 4-процесс көрсетілетін қызметті алушының сұрауды куәландыру (қол қою) үшін ЭЦҚ тіркеу куәлігін таңдауы; 7) 2-шарт порталда ЭЦҚ тіркеу куәлігінің қолданылу мерзімін және қайтарып алынған (күші жойылған) тіркеу куәліктерінің тізімінде жоқтығын, сондай-ақ сұраныста көрсетілген ЖСН немесе БСН және ЭЦҚ тіркеу куәлігінде көрсетілген ЖСН немесе БСН арасындағы бірдейлендіру мәліметтерінің сәйкестігін тексеру; 8) 5-процесс көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ түпнұсқалығының расталмауына байланысты сұратылып отырған мемлекеттік көрсетілетін қызметтен бас тарту туралы хабарламаны қалыптастыру; 9) 6-процесс көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ арқылы мемлекеттік қызмет көрсетуге сұраудың толтырылған (енгізілген деректер) нысанын куәландыру (қол қою); 10) 7-процесс көрсетілетін қызметті алушының құжаттарының толықтығын көрсетілетін қызметті берушімен тексеру; 11) 3-шарт мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету нәтижесін дайындау; 12) 8-процесс порталмен қалыптастырылған мемлекеттік көрсетілетін қызметтің нәтижесін көрсетілетін қызметті алушымен алу. Көрсетілетін қызметті беруші уәкілетті тұлғаның электрондық құжат ЭЦҚ пайдаланумен қалыптастырылады. Портал арқылы мемлекеттік қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тәртібінің толық сипаттамасы осы Регламенттің 2-қосымшасында көрсетілген. 12. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде рәсімдердің (іс-қимылдардың) ретін, көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимылдарының толық сипаттамасы, осы Регламенттің 3-қосымшасына сәйкес мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығында көрсетіледі. Мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнес-процестері анықтамалығы электрондық үкімет веб-порталында, көрсетілетін қызмет берушінің интернет-ресурсында орналастырылады. 13. Көрсетілетін қызметті берушілердің және (немесе) олардың лауазымды адамдарының, Мемлекеттік корпорацияның және (немесе) оның жұмыскерлерінің мемлекеттік қызметті көрсету мәселелері бойынша шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағымдану тәртібі Стандарттың 3-бөліміне сәйкес жүзеге асырылады. 14. Мемлекеттік қызметті көрсетудің, оның ішінде электрондық нысанда және Мемлекеттік корпорация арқылы көрсетілетін қызметтің ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге талаптар Стандарттың 4-бөліміне сәйкес жүзеге асырылады. «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 1-қосымша Мемлекеттік корпорация арқылы мемлекеттік қызметті көрсету кезінде іске қосылатын ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара іс-қимылдары диаграммасы Шартты белгілер: «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 2-қосымша Портал арқылы мемлекеттік қызметті көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тәртібі «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 3-қосымша «Кең таралған пайдалы қазбаларды барлауға, өндіруге жер қойнауын пайдалану құқығының кепіл шартын тіркеу» мемлекеттік қызметін көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығы

13 Сенбі, қаулы-қарар 13 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 10 қазан 2016 жыл 307 Орал қаласы БҚО әділет департаментінде жылы 4597 болып тіркелді Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2015 жылғы 24 тамыздағы 227 «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы» қаулысына өзгеріс енгізу туралы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы», 2013 жылғы 15 сәуірдегі «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: жылғы 24 тамыздағы 227 «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы» Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4053 болып тіркелген, 2015 жылы 13 қазанда «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) қаулысына мынадай өзгеріс енгізілсін: көрсетілген қаулымен бекітілген «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті осы қаулының қосымшасына сәйкес жаңа редакцияда жазылсын. 2. «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы» мемлекеттік мекемесі (М. К. Оңғарбеков) осы қаулының әділет органдарында мемлекеттік тіркелуін, «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде және бұқаралық ақпарат құралдарында оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің бірінші орынбасары А. К. Өтеғұловқа жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі А. Көлгінов 2016 жылғы 10 қазандағы 307 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына қосымша 2015 жылғы 24 тамыздағы 227 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер 1. «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызметі (бұдан әрі мемлекеттік көрсетілетін қызмет). Мемлекеттік көрсетілетін қызмет «Батыс Қазақстан облысының ауыл шаруашылығы басқармасы» мемлекеттік мекемесімен (бұдан әрі көрсетілетін қызметті беруші) Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 8 маусымдағы 15-1/522 «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартын бекіту туралы» (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 16 шілдеде тіркелген) бұйрығымен бекітілген «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартына (бұдан әрі - Стандарт) сәйкес көрсетіледі. 2. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету нысаны: қағаз түрінде. 3. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет жеке және заңды тұлғаларға (бұдан әрі көрсетілетін қызметті алушы) тегін көрсетіледі. 4. Өтінімді қабылдау және мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін беру: 1) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсесі; 2) аудандар мен Орал қаласының ауыл шаруашылығы бөлімдерінің кеңсесі (бұдан әрі бөлім); 3) «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы» коммерциялық емес акционерлік қоғамының Батыс Қазақстан облысы бойынша филиалы «Халыққа қызмет көрсету орталығы» департаменті (бұдан әрі Мемлекеттік корпорация) арқылы жүзеге асырылады. 5. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі оң шешім қабылданған жағдайда аумақтық қазынашылық бөлімшесіне ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің немесе биоагенттердi (энтомофагтарды) және биопрепараттарды жеткізушілердің шоттарына субсидияларды аудару үшін төлем құжаттарын ұсыну және Стандарттың 1-қосымшасына сәйкес нысан бойынша мақұлданған өтінімдер тізімін жасау. Теріс шешім қабылданған жағдайда субсидиялар ұсынбаудың себептерін көрсете отырып, ауыл шаруашылығын тауарын өндірушіні жазбаша түрде хабардар ету. 2. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимыл тәртібін сипаттау 6. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету бойынша рәсімді (іс-қимылды) бастауға негіздеме көрсетілетін қызметті алушының (заңды тұлғаның өкілеттігін растайтын құжат бойынша; жеке тұлғаның нотариалды расталған сенімхат бойынша уәкілетті өкілі) Стандарттың 2, 3, 4 қосымшаларына сәйкес нысан бойынша өтінімді ұсынуы болып табылады. 7. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету процесінің құрамына кіретін әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) мазмұны, оның орындалу ұзақтығы: 1) көрсетілетін қызметті берушінің немесе бөлімнің кеңсе қызметкері көрсетілетін қызметті алушы Стандарттың 2, 3, 4 қосымшаларына сәйкес өтінімді (бұдан әрі өтінім) ұсынған сәттен бастап 30 (отыз) минуттың ішінде оларды қабылдауды және тіркеуді жүзеге асырады. Нәтижесі өтінімді көрсетілетін қызметті берушінің немесе бөлімнің басшысына қарауға жолдау; 2) көрсетілетін қызметті берушінің немесе бөлімнің басшысы 1 (бір) жұмыс күні ішінде өтінімді қарайды және көрсетілетін қызметті берушінің немесе бөлімнің жауапты орындаушысын анықтайды. Нәтижесі мемлекеттік қызметті көрсету үшін өтінімді көрсетілетін қызметті берушінің немесе бөлімнің жауапты орындаушысына жолдау; 3) бөлімнің жауапты орындаушысы 2 (екі) жұмыс күні ішінде өтінімді тексереді, тексеруді аяқтағаннан кейін көрсетілетін қызметті алушыға субсидия беру жөнінде оң шешім болған жағдайда өтінімді көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына жібереді. Теріс шешім қабылданған жағдайда Стандарттың 10 тармағы негізінде субсидиялар ұсынбаудың себептерін көрсете отырып, ауыл шаруашылығын тауарын өндірушіні жазбаша түрде хабардар етеді. Нәтижесі өтінімді тексеру, субсидия беру жөнінде оң шешім болған жағдайда өтінімді көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысына жіберу, теріс шешім қабылданған жағдайда субсидиялар ұсынбаудың себептерін көрсете отырып, ауыл шаруашылығын тауарын өндірушіні жазбаша түрде хабардар ету; 4) көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысы бөлім- нен өтінім түскеннен кейін 2 (екі) жұмыс күні ішінде аумақтық қазынашылық бөлімшесіне ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің немесе биоагенттердi (энтомофагтарды) және биопрепараттарды жеткізушілердің шоттарына субсидияларды аудару үшін төлем құжаттарын ұсынады. Нәтижесі аумақтық қазынашылық бөлімшесіне төлем құжаттарын ұсыну; 5) көрсетілетін қызметті берушінің басшысы көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысын анықтағаннан кейін көрсетілетін қызметті берушінің жауапты орындаушысы 4 (төрт) жұмыс күні ішінде өтінімді тексереді, тексеруді аяқтағаннан кейін көрсетілетін қызметті алушыға субсидия беру жөнінде оң шешім болған жағдайда аумақтық қазынашылық бөлімшесіне ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің немесе биоагенттердi (энтомофагтарды) және биопрепараттарды жеткізушілердің шоттарына субсидияларды аудару үшін төлем құжаттарын ұсынады. Теріс шешім қабылданған жағдайда Стандарттың 10 тармағы негізінде субсидиялар ұсынбаудың себептерін көрсете отырып, ауыл шаруашылығын тауарын өндірушіні жазбаша түрде хабардар етеді. Нәтижесі өтінімді тексеру, субсидия беру жөнінде оң шешім болған жағдайда аумақтық қазынашылық бөлімшесіне ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің немесе биоагенттердi (энтомофагтарды) және биопрепараттарды жеткізушілердің шоттарына субсидияларды аудару үшін төлем құжаттарын ұсыну, теріс шешім қабылданған жағдайда субсидиялар ұсынбаудың себептерін көрсете отырып, ауыл шаруашылығын тауарын өндірушіні жазбаша түрде хабардар ету. 3. Мемлекеттік қызмет көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимыл тәртібін сипаттау 8. Мемлекеттік қызмет көрсету процесіне қатысатын көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) тізбесі: 1) көрсетілетін қызметті берушінің және бөлімнің кеңсе қызметкері; 2) көрсетілетін қызметті берушінің және бөлімнің басшысы; 3) көрсетілетін қызметті берушінің және бөлімнің жауапты орындаушысы; 4) аумақтық қазынашылық бөлімшесі. 4. Мемлекеттік корпорациямен және (немесе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тәртібін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді пайдалану тәртібін сипаттау 9. Әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) ұзақтығын көрсету арқылы Мемлекеттік корпорацияға жүгіну тәртібін сипаттау: 1) көрсетілетін қызметті алушы Стандарттың 2, 3, 4 қосымшаларына сәйкес өтінімді Мемлекеттік корпорация қызметкеріне береді, ол электрондық кезек ретімен «кедергісіз» қызмет көрсету арқылы операциялық залда 2 (екі) минут ішінде жүзеге асырылады; 2) 1-процесс мемлекеттік қызметті көрсету үшін Мемлекеттік корпорация қызметкері Мемлекеттік корпорацияның ықпалдастырылған ақпараттық жүйесінің автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан әрі Мемлекеттік корпорацияның ЫАЖ АЖО) логинді және парольді (авторландыру процесі) 1 (бір) минут ішінде енгізеді; 3) 2-процесс Мемлекеттік корпорация қызметкері мемлекеттік көрсетілетін қызметті таңдайды, экранға мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету үшін сұраныс нысаны шығады және Мемлекеттік корпорация қызметкері көрсетілетін қызметті алушының немесе сенімхат бойынша көрсетілетін қызметті алушы өкілінің (нотариалды куәландырылған сенімхаттың болуы қажет, басқалай куәландырылған сенімхаттың мәліметтері толтырылмайды) мәліметтерін 1 (бір) минут ішінде енгізеді; 4) 3-процесс электрондық үкімет шлюзі (бұдан әрі - ЭҮШ) арқылы жеке тұлғалардың мемлекеттік деректер қорына немесе заңды тұлғалардың мемлекеттік деректер қорына (бұдан әрі ЖТ МДҚ немесе ЗТ МДҚ) көрсетілетін қызметті алушының мәліметтері туралы, сондай-ақ бірыңғай нотариалдық ақпараттық жүйесіне (бұдан әрі - БНАЖ) - көрсетілетін қызметті алушы өкілінің сенімхат мәліметтері туралы сұрау 1 (бір) минут ішінде жолданады; 5) 1-шарт ЖТ МДҚ немесе ЗТ МДҚ-да көрсетілетін қызметті алушы мәліметтерінің және БНАЖ-да сенімхат мәліметтерінің бар болуы 1 (бір) минут ішінде тексеріледі; 6) 4-процесс ЖТ МДҚ немесе ЗТ МДҚ-да көрсетілетін қызметті алушы мәліметтерінің немесе БНАЖ-да сенімхат мәліметтерінің болмауына байланысты мәліметтерді алу мүмкіндігінің болмауы туралы хабарлама 1 (бір) минут ішінде қалыптастырылады; 7) 5-процесс Мемлекеттік корпорация қызметкері ЭЦҚ-мен куәландырылған (қол қойылған) электрондық құжаттарды (көрсетілетін қызметті алушының сұранысы) ЭҮШ арқылы электрондық үкіметтің аймақтық шлюзінің автоматтандырылған жұмыс орнына (бұдан әрі ЭҮАШ АЖО) 1 (бір) минут ішінде жолдауы. 10. Әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) ұзақтығын көрсете отырып, Мемлекеттік корпорация арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету нәтижесін алу процесін сипаттау: 1) 6-процесс электрондық құжатты ЭҮАШ АЖО-да 1 (бір) минут ішінде тіркеу; 2) 2 шарт көрсетілетін қызметті берушінің көрсетілетін қызметті алушы ұсынған мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуге негіз болып табылатын, Стандартта көрсетілген құжаттардың сәйкестігін 2 (екі) минут ішінде тексеруі (өңдеуі); Шартты белгілер: «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 1-қосымша Мемлекеттік корпорация арқылы мемлекеттік қызметті көрсетуге тартылған ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара іс-қимыл диаграммасы «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердi (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 2-қосымша «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердi (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызметін көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығы - көрсетілетін қызметті алушының және көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық-функционалдық бірліктерінің рәсімдерінің (іс-қимылдарының) атауы; 3) 7-процесс көрсетілетін қызметті алушының құжаттарында кемшіліктердің болуына байланысты сұратылып отырған мемлекеттік көрсетілетін қызметтен бас тарту туралы хабарламаны 2 (екі) минут ішінде қалыптастыру; 4) 8-процесс қызметті алушының Мемлекеттік корпорация қызметкері арқылы ЭҮАШ АЖО-да қалыптастырылған мемлекеттік көрсетілетін қызметтің нәтижесін 2 (екі) минут ішінде алуы. 10. Мемлекеттік корпорация арқылы мемлекеттік қызметті көрсетуге тартылған ақпараттық жүйелердің функционалдық өзара іс-қимыл диаграммасы «Өсiмдiктердi қорғау мақсатында ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге арналған гербицидтердiң, биоагенттердiң (энтомофагтардың) және биопрепараттардың құнын субсидиялау» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентінің (бұдан әрі регламент) 1-қосымшасында көрсетілген. 11. Мемлекеттік қызметті көрсету процесінде рәсімдердің (ісқимылдардың) реттілігін, көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимылдарының толық сипаттамасы осы регламенттің 2-қосымшасына сәйкес мемлекеттік қызметті көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығында көрсетіледі. Мемлекеттік қызметті көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығы «электрондық үкіметтің» веб-порталында, көрсетілетін қызметті берушінің интернет-ресурсында орналастырылады. 12. Мемлекеттік қызметтерді көрсету мәселелері бойынша көрсетілетін қызметті берушілердің және (немесе) олардың лауазымды адамдарының, Мемлекеттік корпорацияның және (немесе) оның жұмыскерлерінің мемлекеттік қызметті көрсету мәселелері бойынша шешімдеріне, әрекеттеріне (әрекетсіздігіне) шағымдануы Стандарттың 3-бөліміне сәйкес жүзеге асырылады. 13. Мемлекеттік көрсетілетін қызметті, оның ішінде электрондық нысанда және Мемлекеттік корпорация арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету ерекшеліктері ескеріле отырып қойылатын өзге талаптар Стандарттың 4-бөліміне сәйкес жүзеге асырылады. - келесі рәсімге (іс-қимылға) өту. Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 13 қыркүйек 2016 жыл 274 Орал қаласы БҚО әділет департаментінде жылы 4562 болып тіркелді Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2015 жылғы 18 тамыздағы 216 «Геология саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы» қаулысына өзгеріс енгізу туралы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы», 2013 жылғы 15 сәуірдегі «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» Заңдарын басшылыққа ала отырып, Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылғы 28 сәуірдегі 501 «Геология және су ресурстарын пайдалану саласындағы мемлекеттiк көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекiту туралы» бұйрығына (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 26 маусымда болып тіркелді) cәйкес Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: жылғы 18 тамыздағы 216 «Геология саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер регламенттерін бекіту туралы» (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4048 болып тіркелген, 2015 жылғы 1 қазанда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына мынадай өзгеріс енгізілсін: 1-тармағының 3) тармақшасы алынып тасталсын. 2. «Батыс Қазақстан облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы» мемлекеттік мекемесі (А. М. Дәулетжанов) осы қаулының әділет органдарында мемлекеттік тіркелуін, «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде және бұқаралық ақпарат құралдарында оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін. 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары И. В. Стексовке жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі А. Көлгінов Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 30 қыркүйек 2016 жыл 295 Орал қаласы Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің кейбір қаулыларының күші жойылды деп тану туралы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзінөзі басқару туралы», 2016 жылғы 6 сәуірдегі «Құқықтық актілер туралы» Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: жылғы 20 қаңтардағы 18 «Батыс Қазақстан облысының ветеринария басқармасы» мемлекеттік мекемесі туралы ережені бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 3786 тіркелген, 2015 жылғы 31 қаңтарда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған), 2016 жылғы 1 наурыздағы 50 «Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2015 жылғы 20 қаңтардағы 18 «Батыс Қазақстан облысының ветеринария басқармасы» мемлекеттік мекемесі туралы ережені бекіту туралы» қаулысына өзгеріс енгізу туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4322 тіркелген, 2016 жылғы 8 сәуірде «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігі қаулыларының күші жойылды деп танылсын. 2. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің бірінші орынбасары А. К. Өтеғұловқа жүктелсін. Облыс әкімі А. Көлгінов

14 14 Сенбі, қаулы-қарар Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 17 маусым 2016 жыл 188 Орал қаласы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» 2001 жылғы 23 қаңтардағы, «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» 2013 жылғы 15 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Қоса беріліп отырған «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті бекітілсін. 2. «Батыс Қазақстан облысының ветеринария басқармасы» мемлекеттік мекемесі (К. К. Ташимов) осы қаулының әділет органдарында мемлекеттік тіркелуін, «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде және бұқаралық ақпарат құралдарында оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін. БҚО әділет департаментінде жылы 4496 болып тіркелді «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентін бекіту туралы 3. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімінің бірінші орынбасары А. К. Өтеғұловқа жүктелсін. 4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік жиырма бір күн өткен соң қолданысқа енгізіледі. Облыс әкімі А. Көлгінов 2016 жылғы 17 маусым 188 Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысымен бекітілген «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламенті 1. Жалпы ережелер 1. «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік көрсетілетін қызметі (бұдан әрі мемлекеттік көрсетілетін қызмет). 2. Мемлекеттік көрсетілетін қызмет Министрліктің Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитетінің «Республикалық ветеринариялық зертхана» шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының облыстық және аудандық филиалдарымен (бұдан әрі көрсетілетін қызметті беруші) «Ветеринария саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызметтер стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 6 мамырдағы 7-1/418 бұйрығымен (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 27 тамызда болып тіркелген) бекітілген «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандартының (бұдан әрі - Стандарт) негізінде көрсетіледі. Өтінішті қабылдау және мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін беру: 1) Министрліктің Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитетінің аумақтық инспекциясы, облыстың, аудандардың және Орал қаласының жергілікті атқарушы органдары, (бұдан әрі ЖАО); 2) «электрондық үкіметтін» вебпорталы (бұдан әрі портал) арқылы жүзеге асырылады. 3. Мемлекеттік қызметті көрсету нысаны электрондық (ішінара автоматтандырылған) немесе қағаз түрінде. 4. Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесі сараптама актісі (сынақ хаттамасы). Мемлекеттік қызметті көрсету нәтижесін ұсыну нысаны - қағаз түрінде. Сараптама актісі (сынақ хаттамасы) қағаз нысанда ресімделеді, көрсетілетін қызметті беруші басшысының қолы қойылады және мөрмен куәландырылады. Көрсетілетін қызметті алушы портал арқылы жүгінген кезде көрсетілетін қызметті алушының «жеке кабинетіне» сараптама актісін (сынақ хаттамасын) алу орны, күні мен уақыты туралы ақпарат жолданады. Мемлекеттік қызмет жеке және заңды тұлғаларға (бұдан әрі көрсетілетін қызметті алушылар) «Ветеринария туралы» 2002 жылғы 10 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 35-бабы 2-тармағының 3), 5), 6-1), 7) тармақшаларына сәйкес ақылы түрде көрсетіледі. Көрсетілетін қызметті беруші тауарларының (жұмыстарының, көрсетілетін қызметтерінің) бағасы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгіленеді. Көрсетілетін қызметті алушы мемлекеттік көрсетілетін қызметті екінші деңгейдегі банктер және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арқылы аудару жолымен қолма-қол және қолма-қол ақшасыз нысанда не зертханалардың кассаларына қолма-қол ақшамен төлейді. Мемлекеттік орган қызметкерінің мемлекеттік ветеринариялық бақылау және қадағалау объектілерінен диагностика немесе ветеринариялық-санитариялық сараптама үшін сынама алуы ақысыз жүзеге асырылады. 2. Мемлекеттік қызметті көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) іс-қимыл тәртібін сипаттау 5. Мемлекеттік қызметті көрсету бойынша рәсімді (іс-қимылды) бастау үшін негіздеме көрсетілетін қызметті берушіге Стандарттың 9-тармағына сәйкес құжаттарды (бұдан әрі - құжаттар) ұсыну болып табылады. 6. Мемлекеттік қызметті көрсету процесінің құрамына кіретін әрбір рәсімнің (іс-қимылдың) мазмұны, оны орындаудың ұзақтығы: 1) ЖАО кеңсесінің қызметкері 30 (отыз) минут ішінде құжаттар топтамасын қабылдайды және тіркейді, құжаттарды қабылдаған күні мен уақытын, қабылдаған тұлғаның тегін, аты-жөнін әкесінің атын көрсете отырып, өтініштің көшірмесін көрсетілетін қызметті алушыға береді және құжаттарды ЖАО басшысына қарауға жібереді. Нәтижесі құжаттарды ЖАО басшысына қарауға жолдау; 2) ЖАО басшысы 2 (екі) сағат ішінде құжаттарды қарайды, ЖАО жауапты орындаушысын белгілейді, ЖАО жауапты орындаушысына құжаттарды жолдайды. Нәтижесі құжаттарды ЖАО жауапты орындаушысына жолдау; 3) ЖАО жауапты орындаушысы 2 (екі) сағат ішінде құжаттарды тексеріп тиісті әкімшілік-аумақтық бөліністің мемлекеттік ветеринарлық дәрігеріне (бұдан әрі мемлекеттік ветеринарлық дәрігер) жолдайды. Нәтижесі құжаттарды мемлекеттік ветеринарлық дәрігерге жолдау; 4) мемлекеттік ветеринарлық дәрігер 5 (бес) жұмыс күні ішінде сынаманы алуды жүргізеді, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 30 сәуірдегі 7-1/393 бұйрығымен (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 9 шілдеде болып тіркелді) бекітілген орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектілердің және биологиялық материалдың сынамаларын алу қағидаларына (бұдан әрі Сынамаларды алу қағидалары) сәйкес ветеринарлық ілеспе құжаттарды дайындайды, сынамаларды көрсетілетін қызметті берушіге жолдайды. Нәтижесі көрсетілетін қызметті берушіге сынамаларды жолдау; 5) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері 30 (отыз) минут ішінде сынамаларды қабылдайды, ветеринарлық ілеспе құжаттарда көрсетілген мәліметтерді журналға енгізеді, түскен сынамаларды диагностикалық зерттеулер, ветеринариялық-санитариялық сараптама өткізу үшін көрсетілетін қызметті берушінің тиісті бөліміне (бұдан әрі - көрсетілетін қызметті берушінің бөлімі) жолдайды. Нәтижесі - сынамаларды диагностикалық зерттеулер, ветеринариялық-санитариялық сараптама өткізу үшін көрсетілетін қызметті берушінің бөліміне жолдау. 6) көрсетілетін қызметті берушінің бөлімі жеткізілген сынамаларды, ілеспе құжаттарды сынамаларды алу қағидаларына сәйкес талдауды және тексеріп қарауды жүргізеді, мына мерзімдерде диагностикалық зерттеулер, ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізеді: серологиялық зерттеулер бойынша: классикалық бес жұмыс күні ішінде; иммундық ферменттік талдау (ИФТ) жиырма жұмыс күні ішінде (сынамалардың жиналуына байланысты); вирусологиялық зерттеулер жиырма бес жұмыс күні ішінде (зерттеулер жөніндегі әдістемелерге байланысты); молекулярлы-генетикалық зерттеулер (МГЗ) жиырма жұмыс күні ішінде (сынамалардың жиналуына байланысты); бактериалогиялық зерттеулер бойынша: микроскопия екі жұмыс күн ішінде; биологиялық сынама жетпіс жұмыс күні ішінде (зерттеулер жөніндегі әдістемелерге байланысты); паразитологиялық зерттеулер бойынша үш жұмыс күні ішінде; тамақ өнімдерінің, жемшөп және жемшөп қоспаларының қауіпсіздік көрсеткіштерін анықтау бойынша сегіз жұмыс күні ішінде; тамақ өнімдерін міндетті және қосымша зерттеулер бойынша бір жұмыс күні ішінде. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 16 қаңтардағы 7-1/19 «Сараптама актісін (сынақ хаттамасын) беру қағидаларын бекіту туралы» бұйрығымен (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылғы 10 наурызда болып тіркелді) бекітілген сараптама актісін (сынақ хаттамасын) беру қағидаларына сәйкес сараптама актісін (сынақ хаттамасын) дайындайды. Нәтижесі - сараптама актісін (сынақ хаттамасын) дайындау. 7) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері 30 (отыз) минут ішінде көрсетілетін қызметті алушыға беру үшін сараптама актісін (сынақ хаттамасын) ЖАО-ға жібереді. Нәтижесі - сараптама актісін (сынақ хаттамасын) көрсетілетін қызметті алушыға беру үшін ЖАО-ға жіберу; 8) ЖАО кеңсесінің қызметкері 1 (бір) жұмыс күні ішінде сараптама актісін (сынақ хаттамасын) көрсетілетін қызметті алушыға береді. Нәтижесі - сараптама актісін (сынақ хаттамасын) көрсетілетін қызметті алушыға беру. 3. Мемлекеттік қызметті көрсету процесінде көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимыл тәртібін сипаттау 7. Мемлекеттiк қызметті көрсету процесiне қатысатын көрсетілетін қызметті берушінiң құрылымдық бөлiмшелерінің (қызметкерлерінің) тiзбесi: 1) ЖАО кеңсесінің қызметкері; 2) ЖАО басшысы; 3) ЖАО жауапты орындаушысы; 4) мемлекеттік ветеринарлық дәрігер; 5) көрсетілетін қызметті берушінің кеңсе қызметкері; 6) көрсетілетін қызметті берушінің бөлімі. 4. «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясымен және (немесе) өзге де көрсетілетін қызметті берушілермен өзара іс-қимыл тәртібін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет көрсету процесінде ақпараттық жүйелерді қолдану тәртібін сипаттау 8. Портал арқылы мемлекеттiк қызметті көрсету кезінде көрсетілетін қызметті беруші мен көрсетілетін қызметті алушының жүгіну тәртібін және рәсiмдерінiң (iс-қимылдарының) реттілігін сипаттау: 1) көрсетілетін қызметті алушы компьютерінің интернетбраузерінде сақталып тұратын электрондық цифрлық қолтаңбасымен куәландырылған тіркеу куәлігінің көмегімен порталға тіркелуді жүзеге асырады (порталда тіркелмеген көрсетілетін қызметті алушылар үшін жүзеге асырылады); 2) 1-процесс мемлекеттік көрсетілетін қызметті алу үшін көрсетілетін қызметті алушының компьютерінің интернет-браузеріне ЭЦҚ тіркеу куәлігін бекіту, көрсетілетін қызметті алушының паролін порталға енгізу процесі (авторландыру процесі); 3) 1-шарт логин (жеке сәйкестендіру нөмірі (бұдан әрі ЖСН) немесе бизнес-сәйкестендiру нөмiрi (бұдан әрі БСН) мен пароль арқылы тіркелген көрсетілетін қызметті алушы туралы деректердің дұрыстығын порталда тексеру; 4) 2-процесс көрсетілетін қызметті алушының деректерінде кемшіліктердің болуына байланысты порталда авторландырудан бас тарту туралы хабарламаны қалыптастыру; 5) 3-процесс көрсетілетін қызметті алушының осы регламентте көрсетілген мемлекеттік қызметті таңдауы, мемлекеттік қызметті көрсету үшін сұраныс нысанын экранға шығаруы және оның құрылымы мен үлгілік талаптарын ескеріп, сұраныс нысанына қажетті құжаттарды электрондық түрде жалғай отырып, көрсетілетін қызметті алушының нысанды толтыруы (деректерді енгізуі); 6) 4-процесс «электрондық үкіметтің» төлем шлюзінде мемлекеттік көрсетілетін қызметке ақы төлеу, бұдан кейін бұл ақпарат «Е-лицензиялау» мемлекеттік деректер базасы ақпараттық жүйесіне (бұдан әрі - «Е-лицензиялау» МДБ АЖ) келіп түседі; 7) 2-шарт «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету үшін төлем деректісін тексеру; 8) 5-процесс «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да мемлекеттік қызметті көрсету үшін төлемнің болмауына байланысты сұратылып отырған мемлекеттік көрсетілетін қызметтен бас тарту туралы хабарламаны қалыптастыру; 9) 6-процесс сұранымды куәландыру (қол қою) үшін көрсетілетін қызметті алушы ЭЦҚ тіркеу куәлігін таңдауы; 10) 3-шарт порталда ЭЦҚ-ның тіркеу куәлігінің қолдану мерзімін және кері қайтарылған (күші жойылған) тіркеу куәліктерінің ішінде болмауын, сондай-ақ сұратуда көрсетілген ЖСН және (немесе) БСН мен ЭЦҚ-ның тіркеу куәлігінде көрсетілген ЖСН және (немесе) БСН арасындағы сәйкестендіру деректерінің сәйкес келуін тексеруі; 11) 7-процесс көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ-ның расталмауына байланысты сұратылған мемлекеттік көрсетілетін қызметтен бас тарту туралы хабарламаны қалыптастыру; 12) 8-процесс көрсетілетін қызметті алушының ЭЦҚ арқылы мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсетуге толтырылған сұраным нысанын (енгізілген деректерін) куәландыру (қол қою); 13) 9-процесс электрондық құжатты (көрсетілетін қызметті алушының сұранымын) «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да тіркеу және сұранымды «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да өңдеу; 14) 4-шарт көрсетілетін қызметті берушінің көрсетілетін қызметті алушының біліктілік талаптарына негіздемелерге сәйкестігін тексеруі; 15) 10-процесс «Е-лицензиялау» МДБ АЖ-да көрсетілетін қызметті алушының деректерінде кемшіліктердің болуына байланысты сұратылатын мемлекеттік көрсетілетін қызметтен бас тарту туралы хабарламаны қалыптастыру; 16) 11-процесс көрсетілетін қызметті алушының порталда қалыптастырылған мемлекеттік көрсетілетін қызмет нәтижесін алуы. Электрондық құжат көрсетілетін қызметті берушінің ЭЦҚ пайдалану арқылы қалыптастырылады. Портал арқылы мемлекеттік қызметті көрсету кезінде функционалдық өзара іс-қимыл диаграммасы осы регламенттiң 1-қосымшасында көрсетілген. 9. Мемлекеттік қызметті көрсету процесінде рәсімдердің (ісқимылдардың) ретін, көрсетілетін қызметті берушінің құрылымдық бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимылдарының толық сипаттамасы, осы регламенттің 2-қосымшаға сәйкес мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнес-процестерінің анықтамалығында көрсетіледі. Мемлекеттік қызмет көрсетудің бизнеспроцестері анықтамалығы «электрондық үкімет» веб-порталында, көрсетілетін қызметті берушінің интернет-ресурсында орналастырылады. 10. Көрсетілетін қызметті берушінің және (немесе) олардың лауазымды тұлғаларының мемлекеттік қызметті көрсету мәселелері бойынша шешімдеріне, әрекетіне (әрекетсіздігіне) шағымдану Стандарттың 3-бөліміне сәйкес жүзеге асырылады. Көрсетілетін қызметті алушы Шартты белгілер: мемлекеттік қызметті көрсетудің басталуы немесе аяқталуы; «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 2-қосымша «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік қызметін көрсетудің бизнес - процестерінің анықтамалығы ЖАО кеңсесінің қызметкері құжаттар топтамасын қабылдайды және тіркейді, өтініштің көшірмесін көрсетілетін қызметті алушыға береді және құжаттарды ЖАО басшысына қарауға жібереді 30 (отыз) минут ішінде сараптама актісін (сынау хаттамасын) көрсетілетін қызметті алушыға береді 1 (бір) жұмыс күні ішінде «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік көрсетілетін қызмет регламентіне 1-қосымша Портал арқылы «Ветеринариялық зертханалар (сынау хаттамалары) беретін сараптама актiлерiн беру» мемлекеттік қызметті көрсету кезінде функционалдық өзара іс-қимыл диаграммасы Шартты белгілер: ЖАО басшысы құжаттарды қарайды, ЖАО жауапты орындаушысын белгілейді, ЖАО жауапты орындаушысына құжаттарды жолдайды 2 (екі) сағат ішінде ЖАО жауапты орындаушысы 2 (екі) сағат ішінде Мемлекеттік ветеринарлық дәрігер сынаманы алуды жүргізеді, ветеринарлық ілеспе құжаттарды дайындайды, сынамаларды көрсетілетін қызметті берушіге жолдайды 5 (бес) жұмыс күні ішінде көрсетілетін қызметті берушінің рәсімдерінің (іс-қимылдарының) атауы; Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы 30 қыркүйек 2016 жыл 299 Орал қаласы Көрсетілетін қызметті беруші кеңсесінің қызметкері құжаттарды тексеріп, мемлекеттік ветеринарлық дәрігерге жолдайды сынамаларды қабылдайды, ветеринарлық ілеспе құжаттарда көрсетілген мәліметтерді журналға енгізеді, түскен сынамаларды көрсетілетін қызметті берушінің тиісті бөліміне жолдайды 30 (отыз) минут ішінде сараптама актісін (сынау хаттамасын) ЖАО-ға жібереді 30 (отыз) минут ішінде Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің кейбір қаулыларының күші жойылды деп тану туралы Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы», 2016 жылғы 6 сәуірдегі «Құқықтық актілер туралы» Заңдарын басшылыққа ала отырып, Батыс Қазақстан облысының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Осы қаулының қосымшасына сәйкес Батыс Қазақстан 2016 жылғы «30» Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысына қосымша Көрсетілетін қызметті берушінің бөлімі жеткізілген сынамаларды, ілеспе құжаттарды талдауды және тексеріп қарауды жүргізеді, диагностикалық зерттеулер, ветеринариялықсанитариялық сараптама өткізеді және сараптама актісін (сынау хаттамасын) дайындайды Стандарттың 4-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген мерзімде келесі рәсімге (іс-қимылға) өту. облысы әкімдігінің кейбір қаулыларының күші жойылды деп танылсын. 2. Осы қаулының орындалуын бақылау Батыс Қазақстан облысы әкімі аппаратының басшысы Қ. Ш. Қанаевқа жүктелсін. Облыс әкімі А. Көлгінов Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің күші жойылған кейбір қаулыларының тізімі жылғы 16 сәуірдегі 118 «Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2005 жылғы 24 ақпандағы 80 «Батыс Қазақстан облысының жергілікті атқарушы органы экономикасының нақты секторы салаларын бюджеттік несиелендіру мәселелері» қаулысына өзгерістер енгізу туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 3010 тіркелген, 2008 жылғы 31 мамырда «Орал өңірі» газетінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы; жылғы 26 қаңтардағы 28 «Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің «Әскер жасындағы азаматтарды жыл сайынғы мерзімді әскери қызметке кезекті шақырудың мәселелері туралы» 2006 жылғы 24 наурыздағы 115 қаулысына өзгерістер енгізу туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 3019 тіркелген, 2009 жылғы 19 ақпанда «Орал өңірі» газетінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы; жылғы 10 ақпандағы 44 «Батыс Қазақстан облысының жер қатынастары басқармасы» мемлекеттік мекемесі туралы ережені бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 3825 тіркелген, 2015 жылғы 7 наурызда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы; жылғы 3 қыркүйектегі 239 «2016 жылдың өніміне бірінші көбейтілген және бірінші ұрпақ будандарының тұқымдарын тұтынудың (пайдаланудың) ең төменгі нормаларын аймақтар бойынша және дақылдар бөлінісінде бекіту туралы» (Нормативтікқұқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4067 болып тіркелген, 2015 жылғы 10 қазанда «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы; жылғы 8 желтоқсандағы 351 «Батыс Қазақстан облысы әкімінің аппараты» мемлекеттік мекемесінің ережесін бекіту туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4235 тіркелген, 2016 жылғы 30 қаңтарда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы; жылғы 15 желтоқсандағы 358 «Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2015 жылғы 3 қыркүйектегі 239 «2016 жылдың өніміне бірінші көбейтілген және бірінші ұрпақ будандарының тұқымдарын тұтынудың (пайдаланудың) ең төменгі нормаларын аймақтар бойынша және дақылдар бөлінісінде бекіту туралы» қаулысына өзгерістер енгізу туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4222 болып тіркелген, 2016 жылғы 21 қаңтарда «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы; жылғы 9 ақпандағы 26 «Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің 2015 жылғы 10 ақпандағы 44 «Батыс Қазақстан облысының жер қатынастары басқармасы» мемлекеттік мекемесі туралы ережені бекіту туралы» қаулысына өзгеріс енгізу туралы» (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде 4285 тіркелген, 2016 жылғы 15 наурызда «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған) Батыс Қазақстан облысы әкімдігінің қаулысы.

15 Сенбі, хат-хабар 15 Фархат тағы да жүлдегер! Алматы қаласындағы «Алатау» дәстүрлі өнер театрында ел тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай мәреге жеткен «Текті сөздің төресі терме» жыршы-термешілердің республикалық байқауында батысқазақстандық Фархат Оразов жүлдегерлер қатарынан көрінді. Жыл сайын өтетін дәстүрлі өнер сайысына республика өңірлері мен қалаларынан барлығы 16 үміткер қатысып, бақ сынады. Құрамында ақын Жүрсін Ерман, жыршы-термешілер Алмас Алматов, Амандық Көмеков бар қазылар алқасының шешімімен алматылық Шаттық Уатқан бас жүлдені жеңіп алса, Астана қаласындағы Қазақ ұлттық өнер университетінің студенті Эльвира ҚР Экологиялық кодексінің талаптарына сәйкес (57-бап) Саяхат ЖК Батыс Қазақстан облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасына Космическая көшесі бойынша темір жол өткелінің шетінен 58 метр қашықтықта 305 бағытта Космическая Х А Б А Р Л А Н Д Ы Р У «Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі» РММ Батыс Қазақстан филиалы 2016 жылғы 28 қарашада сағат аралығында филиал ғимаратында өтетін Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 25 жылдығына арналған банкнот пен монеталар коллекциясының көрмесіне шақырады. Мекенжайы: Орал қаласы, Ж. Досмұхамедов көшесі, 16/1-үй. Анықтамалар мына телефондар бойынша: , «Орал» Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорация» Ұлттық компаниясы» АҚ 2016 жылдың 20 желтоқсаны сағат де Теректі ауданы, Ақсуат ауылы, Ақсуат селолық округі әкімінің аппараты ғимаратында «Батыс Қазақстан облысындағы индустриалдық аймағын ұйымдастыру және оның құрылысы» техника-экономикалық негіздемесі «Қоршаған ортаға әсерді алдын ала бағалау» (Алдын ала ҚОӘБ) жобасы бойынша ашық отырыс нысаны түрінде мүдделі жұртшылықпен қоғамдық тыңдау өткізілетінін жариялайды. Жергілікті атқарушы орган Кенжебекқызы бірінші орынды иеленді. Батыс Қазақстан облысынан барған Фархат Оразов екінші, астаналық Зүльфия Баймұрзаева мен қызылордалық Жарасхан Төлебай үшінші орынға көтерілді. Шығыс Қазақстан облысы атынан сынға түскен түбі маңғыстаулық Бақдәулет Толыбекұлына арнайы сыйлық табыс етілді. «Осы айтулы додада батысқазақстандық ақын, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Мұнайдар Балмолданың «Аттың жалын тартқан ер» атты толғауын орындадым. Жалпы, тәуелсіздіктің 25 жылдығы тойланатын биылғы жыл мен үшін табысты болып тұр», деді Фархат Оразов. Айта кетейік, Фархат Оразов осыған дейін Башқұртстан астанасы Уфа қаласында қазанда өткен бүкілресейлік жыршылар (сэсэндер) фестивалінің күміс жүлдегері атанса, қарашада Оралда болған белгілі әнші-термешілер, Мұхит Мерәліұлы атындағы республикалық байқаудың екі мәрте бас жүлдегері Жақсылық Сәрсенғалиев, Қазақстанның еңбек сіңірген әртістері Қаламқас Орашева мен Қалампыр Рахимованы еске алуға арналған «Термелетіп жырлайын» атты республикалық термешілер байқауында бас жүлдені жеңіп алған болатын. «ҚазТрансГаз Аймақ» АҚ Батыс Қазақстан өндірістік филиалы ҚР ҰЭМ Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау комитетінің 2015 жыл 23 қарашасындағы 446-НҚ бұйрығы негізінде 2017 жылдың 1 қаңтарынан бастап таратушы құбыржолдары арқылы тауарлық газды тасымалдау жөніндегі реттеліп көрсетілетін қызметіне тарифтің шекті деңгейі 1000 текше метр үшін ҚҚС есебінсіз 2 411,45 теңге мөлшерінде әрекетке енгізілетінін хабарлайды. Ашық отырыс түрінде қоғамдық тыңдау Ғайса БӘЙМЕН көшесі мен Орал 2 бекетін жалғастырғыш жол өткелдері арасында Саяхат ЖК жанама кіреберіс темір жол құрылысы жұмыс жобасына мемлекеттік экологиялық сараптама өткізу үшін жолдайды. Барлық мүдделі азаматтар мен қоғамдық бірлестіктерге мемлекеттік экологиялық сараптаманы өткізу кезінде өз ойларыңызды төмендегі мекенжай бойынша білдіру мүмкіндігі бар екендігін хабарлаймыз: БҚО, Орал қ., Дамбы тұйығы, 5/1, Батыс Қазақстан облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы, тел.: атауы және қоғамдық тыңдау ұйымдастыру үшін жауапты тұлғаның байланыс деректері - «Ақсуат селолық округі әкімінің аппараты» ММ, Искалиева Л. М, тел.: Мемлекеттік экологиялық сараптамадан өткізу үшін мемлекеттік органның атауы «ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрлігі Экологиялық реттеу және бақылау комитетінің БҚО бойынша экология департаменті» ММ, тел: Тапсырыс берушінің атауы және байланыс ақпараты - «Орал» ӘКК» ҰК» АҚ, Орал қ., Достык-Дружба даңғылы, 206/1, тел:: Құжаттаманы әзірлеушінің аты және байланыс деректері - «Утегенов С.А» ЖК тел.: , utegenov_85@mail.ru Қоғамдық тыңдау бойынша ақпарат және жоба бойынша құжаттама орналасқан жергілікті атқарушы органның интернет-ресурсының мекенжайы - Ескертулер мен ұсыныстар қабылданатын тапсырыс берушінің интернет-ресурсының немесе электрондық поштасының мекенжайы - info@spk-oral.kz. «Зерде бұзылыстары бар балаларға арналған облыстық арнайы мектеп-интернаты» коммуналдық мемлекеттік мекемесі төмендегі азаматтық қызметкерлердің бос орындарын иеленуге ашық конкурс жариялайды Кадр инспекторы 1 бірлік (бала күту демалысы кезеңіне) Хатшы 1 бірлік Әлеуметтік педагог 1 бірлік Үміткерлердің біліктіліктеріне қойылатын талаптар: жоғары педагогикалық білім, педагогикалық еңбек өтілінің бар болуы, дербес компьютерде жұмыс істей алуы, педагогика және психология негіздерін білуі. Конкурсқа қатысу үшін қажетті құжаттар: - Конкурсқа қатысу туралы өтініші (мекемеде толтырылады) - Жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі - Кадр есебі жөніндегі толтырылған жеке іс парағы - Білімі туралы құжаттардың көшірмелері - Еңбек қызметін растайтын құжаттың көшірмесі немесе еңбек кітапшасы - Міндетті медициналық тексеруден өткендігін растайтын құжаты Қажетті құжаттар осы хабарландыру жарияланған күннен бастап 15 күнтізбелік күн ішінде мына мекенжай бойынша қабылданады: Орал қаласы, Жеңіс ықшамауданы, 26-үй. Анықтама телефоны: , кадр бөлімі Ақсай қаласының 5 ЖОББМ ваканттық бос орындарға конкурс жариялайды 1. Логопед 1 жүктеме; 2. бастауыш сынып мұғалімі орыс сыныптарында 3 жүктеме; 3. математика мұғалімі орыс сыныбында 1 жүктеме; 4. физика мұғалімі орыс сыныбында 1 жүктеме; 5. орыс тілі пәнінің мұғалімі орыс және қазақ сыныптарына 0,5 жүктеме; 6. тарих пәнінің мұғалімі орыс сыныптарында 0,5 жүктеме; 7. информатика пәнінің мұғалімі қазақ сыныптарына 0,25 жүктеме; 8. қазақ тілі мен қазақ әдебиеті пәнінің мұғалімі қазақ сыныптарына 0,25 жүктеме; 9. ағылшын тілі пәнінің мұғалімі 0,5 жүктеме. Қажетті құжаттарды мемлекеттік қызметке қабылдау және азаматтық қызметшінің бос лауазымына орналасуға арналған конкурс ережелеріне сәйкес тапсыру. Мекенжайымыз: Ақсай қ., Совет к-сі, 56/1, тел.: Орал қаласы, Ружейников көшесі, 8/1-үй мекенжайында орналасқан «БИОС» ЖШС Орал қаласындағы филиалы «БИОС» ЖШС-ы мен Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің медициналық қызметке ақы төлеу комитетінің Батыс Қазақстан облысы бойынша департаменті тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде медициналық қызметтің түрі бойынша, нефрология нысаны бойынша стационарды алмастыратын көмек түріне 2016 жылдың қараша айында шарты жасалғанын хабарлайды. Батыс Қазақстан облыстық тілдерді дамыту басқармасының ұжымы Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары Марат Лұқпанұлы Тоқжановқа анасы Қалила Ырысқалиқызының дүниеден озуына байланысты қайғысына ортақтасып, барша туматуысқандарына қайғырып көңіл айтады. Орал қаласының білім беру бөлімі Батыс Қазақстан облысы әкімінің орынбасары Марат Лұқпанұлы Тоқжановқа анасы Қалила Ырысқалиқызының өмірден өтуіне байланысты қайғыларына ортақтасып, көңіл айтады. Орал қаласының білім беру бөлімі Батыс Қазақстан облыстық дарынды балаларға арналған мамандандырылған мектеп-интернатының директоры Нәсіпқали Дәулетұлы Дәулетовке зайыбы Қымбат Шәріпжанқызының өмірден өтуіне байланысты қайғыларына ортақтасып, көңіл айтады. «Жайық Пресс» ЖШС-ның ұжымы Қазталов ауданы Қараоба ауылдық округінің әкімі Нұрғали Дүйсековтің анасы Зәуреш Қайсағалиқызының қайтыс болуына байланысты марқұмның отбасына, туған-туыстарына қайғырып көңіл айтады. «ОРАЛ ӨҢІРІ» Батыс Қазақстан облыстық қоғамдық-саяси газеті , Орал қаласы, Мұхит көшесі, 57/1. Е-mаіl: оral_oniri@mail.kz Меншік иесі: «Жайық Пресс» ЖШС Бас директор Жантас Набиоллаұлы САФУЛЛИН Бас редактор Бауыржан Файзоллаұлы ҒҰБАЙДУЛЛИН Редакция алқасы: Есенжол Қыстаубаев, Сырымбек Тұяқов (бас редактордың орынбасарлары), Жаннат ЕСПОЛАЕВА (жауапты хатшы), Сәкен ӘБІЛХАЛЫҚОВ (қоғамдық-саяси бөлім), Нұртас Сафуллин (гуманитарлық бөлім), Нұрбек ОРАЗАЕВ (экономика бөлімі). Қолжазбаларға пiкiр айтылмайды және пайдаланылмаған хат авторларына жауап қайтарылмайды. Деректердің дәлдiгi үшiн автор жауапты. Жарияланым авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. Редакция тапсырысымен жазылмаған материалдар үшін қаламақы төленбейді. «Орал өңірінде» жарияланған материалдарды сілтемесіз көшіріп басуға болмайды. Мақалалар электрондық нұсқада қабылданады. Ж белгісімен жарияланған материалдар ақылы болып есептеледі. Газет ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігінде 2006 жылғы 4 мамырда тіркеліп, 7201-г куәлігі берілген Телефондар: Бас редактор , Бас редактордың орынбасарлары , Е-mail: zhaikpress@inbox.ru Газет облыстық «Орал өңірі» газетi редакциясының компьютерлiк орталығында терiлiп, беттелдi. "Полиграфсервис" ЖШС баспаханасында басылды. Л.Толстой көшесі, 27/6. Телефон: Индексі: Таралымы: , 4 баспа табақ. Газет аптасына үш рет шығады. Корректорлар: Н. СҰЛТАНОВА, Д. шанкишева, Ж. ЖАЙЛАУОВА Кезекшi редактор: а. төлеуғалиева Жауапты хатшы Жарнама қабылдау тел/факс: ; Бухгалтерия

16 16 Сенбі, керуен сарай «Орал өңірі» газетінің 100 жылдығына 244 күн қалды Батыс Қазақстан облыстық «Орал өңірі» және «Приуралье» газеттерінің шыға бастағанына 100 жыл толуына орай студенттер мен магистранттарға арналған байқау Жүлделер: 1. Ең үздік курс жұмысы 50 мың теңге; 2. Ең үздік диплом жұмысы 100 мың теңге; 3. Ең үздік магистрлік жұмыс 150 мың теңге. Байқау туралы толығырақ сайтынан және парақшасынан таныса аласыздар. Сәкен Ғұмаров атындағы көркемсурет музей үйінде облыстық «Приуралье» газетінің фототілшісі болған, мезгілсіз қаза тапқан Медет Досымовтың шығармашылығына арналған «Медеттің көркем әлемі» атты фотокөрме ұйымдастырылды. «Медеттің көркем әлемі» Фотокөрмеге Медет Сүндетұлының отбасы, туыстары және әріптестері, яғни «Жайық Пресс» ЖШС қызметкерлері қатысып, марқұм туралы жарқын естеліктерімен бөлісті. Шараның басында аталмыш музей меңгерушісі Гүлшара Мәмбетқазиева Медет Досымовтың өмірбаянына тоқталды. Медет Сүндетұлы 1987 жылы Ақжайық ауданының Чапаев ауылында дүниеге келген. Аудан орталығындағы 14 кәсіби-техникалық мектепті электронды есептегіш машиналардың операторы мамандығы бойынша тәмамдаған. Еңбек жолын аудандық кітапханадан бастап, кейін аудандық «Жайық таңы» газетіне, содан соң «Жайық Пресс» ЖШС медиахолдингіне қызметке тұрған. «Приуралье» газетінде беттеуші-дизайнер қызметін атқарып жүрген ол соңғы жылдары фототілші қызметіне ауысқан. Отызға жетпей өмірі қиылған дарынды фототілшінің көрмеге өзі түсірген 38 суреті, жеке басына қатысты деректер және отбасылық суреттері қойылды. Көрмеге келушілер Медет Досымовтың еңбектерінен табиғаттың сұлу көріністерін, қаламыздың көрнекі орындарын тамашалады. Медет қолына фотоаппаратын алып, ылғи асығып жүретін. Сәлемі түзу, жүзі жылы еді. Өмірден өтер күннің алдында «Музей түні» шарасына келіп, суретке түсіріп кеткен еді. Сол түні түсірген суреттері де тамаша. Еңбектеріне қарап, оның әсемдікке құштар болғанын көруге болады. Ондай адамның жаны да әсем болғанына дау жоқ, - деді облыстық тарихи-өлкетану мұражайының экспозиция бөлімінің маманы Рысты Кажушева. Әріптестерінің атынан сөз алған «Жайық Пресс» ЖШС бас директорының орынбасары Мейрамбек Рахматуллин және «Приуралье» газетінің бас редакторы Роза Сыйықова фототілші туралы естеліктерімен бөлісті. Медеттің ең үздік суреттерін халық назарына ұсынып отырған музей қызметкерлеріне алғыс айтамыз. Әріптесіміз елгезек еді. Әр сөзінде отбасын, кішкентай қызын айтып отыратын. Өмірі қысқа болса да, өнері мәңгілікке қалды. Оны ортамызда жоқ деуге әлі де қимаймыз. Артында қалған отбасы аман болып, кішкентай қызы елге адал қызмет ететін азаматша болып өсуін тілейміз, - деді Мейрамбек Ғаділбекұлы. Медет біздің жарқ етіп өте шыққан жарық жұлдызымыз. Басшысы ретінде әріптестер арасында Медетті үлгі ететінмін. Өйткені ол жұмысын сүйіп атқарушы еді. Журналистің қызметі өте тынымсыз. Медет болса, уақытпен санаспайтын. Күндіз-түні болатын шараларға өзі ықылас білдіріп, сұранып жүріп баратын еді. Өзі ылғи ерекше сурет түсіруге тырысатын. Әріптесіміз ақкөңіл, елгезек, еңбекқор жігіт ретінде әр кез есімізде қалады, - деді Роза Ғабдолқадырқызы. Қала тұрғындары мен қонақтары өмірден ерте озған фототілші Медет Досымовтың көрмесін желтоқсан айының 24-іне дейін тамашалай алады. Айым ТӨЛЕУҒАЛИ, «Орал өңірі» Құттықтаймыз! Шаңырағымыздың бас иесі, балаларының асқар таудай сүйеніші, немерелерінің абыздай ардақты атасы Артур ЕРМЕКОВ 60 жасқа толып отыр. Осынау мерейлі белесінде отағасына, әкемізге, атамызға шаңырағымыздың тамыры терең бәйтеректей тірегі болып ортамызда жүре беруін, денінің саулылығын, тірлігінің қуаныш пен қызыққа толы болуын тілейміз. Мереке күн нұрға толсын жүзіңіз, Қуаныңыз, шаттаныңыз, күліңіз. Бала-шаға қызығына кенеліп, Ортамызда аман-есен жүріңіз!!! Игі тілекпен: зайыбыңыз Зағипа, қыз-күйеу балаңыз Амандық-Нұргүл, бала-келіндеріңіз Нұрбол, Нұрбек- Ардақ, Асылбек-Әсел, Бекболат, немере-жиендеріңіз Жаңақала ауылының тұрғыны, аяулы жар, ардақты ана, сүйікті әже Фаруза Мақсотқызы Меңдіханованы 1 желтоқсан күні 58 зейнеткерлік жасқа толуымен шын жүректен құттықтаймыз. Алдағы өміріңізге жанұя бақытын тілейміз. Көрер қызықтарыңыз таусылмасын. Ақкөңіл, қарапайым, жарқын жүрек, Жасай бер әр жыл сайын қайта түлеп. Біз сізді шын жүректен құттықтаймыз, Денсаулық, отбасымен бақыт тілеп. Игі тілекпен: жұбайыңыз Тұрлан, қыз-күйеу балаларыңыз Байтерек, Ербол-Гүлдара, Ерназ-Тоғжан, Мөлдір, жиендеріңіз Дария, Айзере Тілектес Байқадамқызы ЕРАЛИНАНЫ 58 жасқа толуымен әрі зейнеткерлікке шығуымен құттықтаймыз! Сіз біздің Күнімізсіз жарқыраған, Анадан қуат алған жарты ғалам. Құны мен қасиеті тозбайтұғын, Біз үшін Ана деген алтын адам. Ізгі ниетпен: жұбайыңыз Хамит, балаларыңыз Саламат, Салтанат, Ерлан, Сымбат Құрметті оқырмандар! Орал өңірі газеті және zhaikpress.kz сайты облыс тұрғындарымен жедел де тіке байланыс орнату мақсатында арнайы whatsapp нөмірін іске қосты. Оған сіз хабарлама жіберіп, газетке немесе сайтқа өз тақырыбыңызды ұсынуға болады. Елге, халыққа пайдасы тиетін маңызды мәселені, әлеумет назарын аударатындай оқыс оқиғаны шұғыл хабарлап, газет журналистерінің іссапармен келіп, зерттеу жүргізуіне мұрындық боласыз. Газет жанынан ашылып отырған жедел байланыс түрі оқырман мен үнқағаздың үндестігін бұрынғыдан да жақсарта түседі деп сенеміз.