GENETIKA FORENSIK DAN DILENIASI POPULASI HIU DAN PARI DI INDONESIA: IMPLIKASI PADA PENGELOLAAN DAN KONSERVASI

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "GENETIKA FORENSIK DAN DILENIASI POPULASI HIU DAN PARI DI INDONESIA: IMPLIKASI PADA PENGELOLAAN DAN KONSERVASI"

Transkripsi

1 GENETIKA FORENSIK DAN DILENIASI POPULASI HIU DAN PARI DI INDONESIA: IMPLIKASI PADA PENGELOLAAN DAN KONSERVASI Hawis Madduppa, Sutanto Hadi, Nurlita Putri Anggraini, Djumadi Parluhutan, Budi Raharjo, Nurmila Anwar, Fitrian Dwi Cahyo, Dani Dasa Permana, Yunita, Effin Muttaqin, Benaya M. Simeon, Muhammad Ichsan, Abraham Sinaipar, Toufan Phardana, Beginer Subhan

2

3 Pendahuluan Sphyrna lewini Carcharhinus falciformis Permen KP No. 5/PERMEN-KP/218 tentang Larangan Pengeluaran Hiu Koboi dan Hiu Martil dari Indonesia. Alopias pelagicus

4 Manta alfredi (Reef Manta Ray) Status: Vulnerable/Rawan Pop. trend: decreasing CITES : Appendik II KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 4/KEPMEN- KP/214 TENTANG PENETAPAN STATUS PERLINDUNGAN PENUH IKAN PARI MANTA The IUCN Red List of Threatened Species: Manta alfredi published in 211

5 Produksi perikanan hiu di dunia tahun (Mundy et al. 213) Indonesia memproduksi ton atau sekitar 13 % dari penangkapan hiu di dunia.

6 all parts of the rays have high economic value The stingrays are exploited intensively but unregulated in Southeast Asia (Blaber et al., 29; White and Kyne, 21)

7 Hiu berbeda dengan komoditas perikanan laut lainnya Sumber :

8

9 DNA Barcoding Mitochondrial DNA Mitocondrial DNA (COI): Conserve region Maternal Dapat identifikasi sampai species level Dapat membedakan pada species level Dapat mengkode Protein Membedakan spesies yang punya vasiasi tinggi (Hanson et al. 1992)

10 DNA Aceh Sampling Raja Ampat Makassar Muara Baru Cilacap Nusa Penida Tanjung Luar Komodo

11 Prosedur penanganan sampel genetik hiu DNA Sampling

12 Prosedur penanganan sampel genetik pari DNA Sampling Foto ID Pengambilan sampel jaringan (biopsi) Underwater tissue collection (Robbins 26) Tentukan Kelamin

13 DNA Analisis DNA Extraction Electrophoresis Sequence edit Data Analysis PCR gen COI Cycle Sequencing Blast

14 Triaaenodon obesus Lamiopsis tephrodes Sphyrna lewini Prionace glauca Hemigaleus australiensis Glyphis fowlerae Carcharhinus sorrah Carcharhinus obscurus Carcharhinus melanopterus Carcharhinus coatesi Carcharhinus amblythynchoides Carcharhinus amblyrhynchos Carcharhinus falciformis Alopias superciliosus Carcharhinus dussumieri Alopias pelagicus DNA Forensik Muara Baru

15 Hemipristis elongata Carcharhinus amblyrhynchoides Carcharhinus falciformis Rhynchobatus australiae Alopias superciliosus Alopias pelagicus Carcharhinus dussumieri Carcharhinus melanopterus Carcharhinus macloti Prionace glauca Carcharhinus brevipinna Hemigaleus australiensis Carcharhinus sorrah Carcharhinus amblyrhynchos Galeocerdo cuvier Glyphis fowlerae

16 9% 1% 9% 2% 4% 2% 6% Daging Glondongan tanpa sirip dan kepala Kulit frozeen Kulit kering DNA Forensik 11% 24% Sirip Beku Sirip Kering Muara Baru Tulang 12% Tulang Punggung Sayap 3% 17% Tulang Sirip Tulang Sirip Sedang

17 45 ekor (98-1% of BLAST) Aceh 3 ekor (99% of BLAST) Muara Baru Tanjung Luar 32 ekor (99-1% of BLAST) DNA Barcoding

18 Aceh 4 ekor (99-1% of BLAST) 2 ekor (1% of BLAST) Muara Baru Tanjung Luar 41 ekor (99-1% of BLAST) Carcharinus falciformis

19 Aceh 4 ekor (99-1% of BLAST) Tanjung Luar 3 ekor (99-1% of BLAST) Alopias pelagicus

20 _TL_25117_1_14_SL_BCL _ITK_MB_231117_AL_48_BCL _MBO_1_BCL _MBO_52_BCL _26117_3_1_AJ_BCL _26117_1_1_AJ_BCL _26117_2_6_AJ_BCL _26117_2_1_AJ_BCL _MBO_17124_21_BCL _MBO_34_BCL 2981_MBO_53_BCL _MBO_4_BCL _MBO_4_BCL _MBO_32_BCL _TL_26117_1_21_SL_BCL _RGP9117_1_1_BCL _TL_61117_1_1_AP_BCL _TL_131117_1_25_AP_BCL _TL_26117_1_46_SL_BCL _TL_91117_1_1_AP_BCL Rhincodon typus FJ _MBO_17123_2_BCL _TL_61117_1_2_AP_BCL _TL_26117_1_26_SL_BCL _TL_26117_1_31_SL_BCL _TL_31117_1_1_AP_BCL _TL_26117_1_42_SL_BCL _TL_261117_1_29_SL_BCL _TL_23117_2_23_SL_BCL _TL_26117_1_18_SL_BCL _TL_26117_1_2_SL_BCL _TL_26117_1_37_SL_BCL _TL_22117_5_1_SL_BCL _TL_26117_1_23_SL_BCL _TL_26117_1_19_SL_BCL _TL_26117_1_34_SL_BCL _MBO_42_BCL _MBO_17121_6_BCL _MBO_29_BCL _MBO_17121_4_BCL _MBO_4_BCL _MBO_17122_16_BCL _MBO_17121_7_BCL _MBO_41_BCL _MBO_17125_28_BCL _MBO_9_BCL _TL_22117_2_6_SL_BCL _TL_26117_1_16_SL_BCL _MBO_17124_22_BCL _MBO_51_BCL _MBO_55_BCL _26117_2_3_BCL Sphyrna lewini KU _MBO_17124_23_BCL _MBO_33_BCL _MBO_44_BCL _MBO_47_BCL _MBO_14_BCL _MBO_57_BCL _MBO_11121_3_BCL _TL_26117_1_15_SL_BCL _TL_26117_2_32_SL_BCL _TL_26117_1_35_SL_BCL _TL_26117_1_13_SL_BCL _TL_26117_1_39_BCL _TL_23117_2_27_BCL _TL_17117_1_47_BCL _MBO_5_BCL _MBO_54_BCL _MBO_48_BCL _26117_2_9_AJ_BCL _MBO_45_BCL _26117_2_7_AJ_BCL _26117_2_2_AJ_BCL _MBO_19117_2_BCL _MBO_17122_19_BCL _MBO_17122_18_BCL Sphyrna lewini F ST =,356; P = Sebaran Populasi

21 _ITK_MB_231117_AL_69_BCL Carcharhinus falciformis KX _ITK_MB_291117_ML_71_BCL _61117_2_2_LP_BCL _MBO_17125_27_BCL _MBO_35_BCL _MBO_36_BCL _TL_22117_1_9_CF_BCL _TL_22117_1_13_CF_BCL _TL_22117_1_4_CF_BCL _TL_22117_2_8_CF_BCL _TL_22117_3_16_CF_BCL _TL_22117_1_5_CF_BCL _Tl_22117_1_23_CF_BCL _TL_22117_1_11_CF_BCL _TL_22117_3_11_CF_BCL _TL_22117_2_11_CF_BCL _TL_22117_3_8_CF_BCL _TL_22117_2_2_CF_BCL _TL_22117_1_3_CF_BCL _TL_22117_1_22_CF_BCL _TL_22117_3_1_CF_BCL _TL_22117_1_2_CF_BCL _TL_22117_1_6_CF_BCL _TL_22117_1_15_CF_BCL _TL_22117_2_4_CF_BCL _TL_221171_2_9_CF_BCL _TL_22117_1_16_BCL _TL_18117_1_25_BCL _TL_18117_1_22_BCL _TL_18117_1_21_BCL _TL_18117_1_1_BCL _TL_18117_1_9_BCL _TL_18117_1_7_BCL _TL_18117_1_2_BCL _TL_18117_1_13_BCL _TL_18117_1_24_BCL _TL_18117_1_4_BCL _TL_18117_1_19_BCL _TL_18117_1_18_BCL _TL_17117_2_5_BCL _TL_18117_1_3_BCL _TL_18117_1_6_BCL _TL_18117_1_8_BCL _TL_18117_1_23_BCL _TL_18117_1_14_BCL _TL_22117_1_1_CF_BCL _TL_26117_1_3_SL_BCL _TL_131117_1_25_AP_BCL _TL_26117_1_16_SL_BCL _TL_23117_2_27_BCL _TL_26117_1_13_SL_BCL _TL_26117_1_35_SL_BCL _TL_26117_2_32_SL_BCL _TL_26117_1_15_SL_BCL _TL_26117_1_34_SL_BCL _TL_26117_1_19_SL_BCL _TL_26117_1_23_SL_BCL _TL_22117_5_1_SL_BCL _TL_26117_1_37_SL_BCL _TL_26117_1_2_SL_BCL _TL_26117_1_18_SL_BCL _TL_181117_1_23_BCL _TL_23117_2_23_SL_BCL _TL_61117_1_33_SL_BCL _TL_261117_1_29_SL_BCL _TL_26117_1_42_SL_BCL _TL_31117_1_1_AP_BCL _TL_26117_1_31_SL_BCL _TL_26117_1_26_SL_BCL _TL_91117_1_1_AP_BCL _TL_26117_1_46_SL_BCL _TL_61117_1_1_AP_BCL _TL_26117_1_21_SL_BCL _TL_25117_1_14_SL_BCL _TL_26117_1_39_BCL _TL_61117_1_2_AP_BCL _TL_25117_1_29_AP_BCL _TL_23117_2_8 AP_BCL 99 Rhincodon typus FJ Carcharhinus falciformis Sebaran Populasi FST =,733; P =

22 TL AP BCL MBO 59 BCL Rhincodon typus FJ Alopias pelagicus KF Pelagic Thresher, Alopias pelagicus TL AP BCL LP BCL TL AP BCL LP BCL Sebaran Populasi

23 ITK KOM MA 12 R1 Manta alfredi COI JQ (Ningaloo Reef) Konektivitas Antar Populasi Manta alfredi Manta alfredi COI JQ (Ningaloo Reef) ITK KOM MA 19 R ITK KOM MA 18 R ITK KOM MA 16 R ITK KOM MA 13 R ITK NPN MA 14 R ITK NPN MA 9 R ITK NPN MA 4 R ITK NPN MA 3 R ITK NPN MA 2 R ITK KOM MA 21 R ITK KOM MA 2 R ITK NPN MA 15 R ITK NPN MA 21 R ITK NPN MA 19 R ITK NPN MA 22 R ITK NPN MA 24 R ITK NPN MA 23 R ITK NPN MA 26 R ITK NPN MA 28 R ITK RAM MA 5 R ITK RAM MA 6 R ITK RAM MA 7 R ITK RAM MA 8 R ITK RAM MA 9 R ITK RAM MA 1 R ITK RAM MA 12 R ITK RAM MA 13 R ITK RAM MA 14 R ITK RAM MA 16 R ITK RAM MA 17 R ITK RAM MA 19 R ITK RAM MA 22 R ITK RAM MA 24 R ITK RAM MA 25 R ITK RAM MA 3 R ITK RAM MA 29 R ITK RAM MA 23 R ITK RAM MA 15 R1 Manta birostris COI JF ITK RAM MA 11 R ITK RAM MA 4 R ITK RAM MA 3 R ITK KOM MA 11 R ITK KOM MA 9 R ITK KOM MA 6 R ITK KOM MA 5 R ITK RAM MA 26 R ITK RAM MA 28 R ITK NPN MA 3 R ITK KOM MA 1 R ITK KOM MA 3 R ITK KOM MA 4 R ITK KOM MA 8 R ITK KOM MA 1 R ITK KOM MA 15 R ITK KOM MA 17 R ITK KOM MA 22 R ITK KOM MA 23 R ITK KOM MA 24 R ITK NPN MA 1 R ITK NPN MA 5 R ITK NPN MA 8 R ITK NPN MA 1 R ITK NPN MA 11 R ITK NPN MA 12 R ITK NPN MA 13 R ITK NPN MA 17 R ITK NPN MA 16 R ITK NPN MA 29 R ITK NPN MA 27 R ITK NPN MA 2 R ITK NPN MA 18 R1 Fst.35 (p=.179) 65

24 Kesimpulan Deteksi spesies menggunakan pendekatan molekular berdasarkan marka mtdna lokus COI. Hasil genetika forensik secara keseluruhan mencapai tingkat deteksi 99-1%. Spesies yang terdeteksi, seperti C. falciformis, S. Lewini, A. pelagicus, Carcharhinus sorrah, dan C. amblyrhynchoides, serta # spesius lainnya. Pada spesies penting dideteksi terdapat struktur populasi yang tinggi dan signifikan (C. falciformis: FST =,733, S. Lewini: FST =,356; P = ).

25 Rekomendasi Kegiatan pengelolaan dapat dilakukan secara terpadu dan berdasarkan karakteristik dari lokasi tersebut. Metode ini dapat digunakan untuk deteksi cepat ikan hiu dan pari yang dijual dipasaran, serta Karakteristik genetik dapat dipakai untuk mengetahui daerah hotspot untuk setiap jenis hiu dan pari

26 Publikasi hiu dan pari Madduppa H, Ayuningtyas RU, Subhan B, Arafat D Exploited but unevaluated: DNA barcoding reveals skates and stingrays (Chordata, Chondrichthyes) species landed in the Indonesian fish market. ILMU KELAUTAN: Indonesian Journal of Marine Sciences. 21(2): Prehadi P, Sembiring A, Kurniasih EM, Rahmad R, Arafat D, Subhan B, Madduppa H DNA barcoding and phylogenetic reconstruction of shark species landed in Muncar fisheries landing site in comparison with Southern Java fishing port. Biodiversitas Journal of Biological Diversity. 16(1). Sembiring A. Pertiwi NPD, Mahardini A, Wulandari R, Kurniasih EM, Kuncoro AW, Cahyani ND, Anggoro AW, Ulfa M, Madduppa H, Carpenter KE DNA barcoding reveals targeted fisheries for endangered sharks in Indonesia. Fisheries Research. 164: Toha AH, Widodo N, Subhan B, Himawan MR, Tania C, Noor BA, Stewart BS, Madduppa H Close genetic relatedness of whale sharks, Rhincodon typus in the Indo-Pacific region. Aquaculture, Aquarium, Conservation & Legislation- International Journal of the Bioflux Society (AACL Bioflux). 9(3).

27

GENETIKA POPULASI Manta alfredi (Krefft, 1868) ANTARA RAJA AMPAT, PULAU KOMODO DAN NUSA PENIDA BERDASARKAN DNA MITOKONDRIA

GENETIKA POPULASI Manta alfredi (Krefft, 1868) ANTARA RAJA AMPAT, PULAU KOMODO DAN NUSA PENIDA BERDASARKAN DNA MITOKONDRIA Foto : Toufan GENETIKA POPULASI Manta alfredi (Krefft, 1868) ANTARA RAJA AMPAT, PULAU KOMODO DAN NUSA PENIDA BERDASARKAN DNA MITOKONDRIA Toufan Phardana 1), Yuli Naulita 1), Beginer Subhan 1), Hawis Madduppa

Lebih terperinci

IMPLEMENTASI CITES DI INDONESIA: TANTANGAN DAN PELUANG DALAM PENGELOLAAN HIU DAN PARI

IMPLEMENTASI CITES DI INDONESIA: TANTANGAN DAN PELUANG DALAM PENGELOLAAN HIU DAN PARI IMPLEMENTASI CITES DI INDONESIA: TANTANGAN DAN PELUANG DALAM PENGELOLAAN HIU DAN PARI SJupiter Efin Muttaqin, Sarminto Hadi Hollie Booth Benaya M Simeon Muhammad Ichsan Sofie Mardiah OUTLINE 1. PENDAHULUAN:

Lebih terperinci

TESIS EFEKTIVITAS KEBIJAKAN INDONESIA MENANGANI ISU PERBURUAN HIU ( ) Disusun Oleh: TIKA DIAN PRATIWI, S. I. Kom

TESIS EFEKTIVITAS KEBIJAKAN INDONESIA MENANGANI ISU PERBURUAN HIU ( ) Disusun Oleh: TIKA DIAN PRATIWI, S. I. Kom TESIS EFEKTIVITAS KEBIJAKAN INDONESIA MENANGANI ISU PERBURUAN HIU (2013-2016) Disusun Oleh: TIKA DIAN PRATIWI, S. I. Kom 20151060029 PROGRAM MAGISTER ILMU HUBUNGAN INTERNASIONAL FAKULTAS PASCA SARJANA

Lebih terperinci

BAB II KAJIAN PUSTAKA. Hiu merupakan ikan yang memiliki kerangka tulang rawan dari subkelas

BAB II KAJIAN PUSTAKA. Hiu merupakan ikan yang memiliki kerangka tulang rawan dari subkelas BAB II KAJIAN PUSTAKA 2.1 Hiu Hiu merupakan ikan yang memiliki kerangka tulang rawan dari subkelas Elasmobranchii. Kelompok Elasmobranchii terdiri dari hiu dan pari memiliki tingkat keanekaragaman yang

Lebih terperinci

KOMPOSISI HASIL TANGKAPAN DAN DAERAH PENANGKAPAN HIU APPENDIX II CITES YANG DIDARATKAN DI NAMOSAIN NTT

KOMPOSISI HASIL TANGKAPAN DAN DAERAH PENANGKAPAN HIU APPENDIX II CITES YANG DIDARATKAN DI NAMOSAIN NTT KOMPOSISI HASIL TANGKAPAN DAN DAERAH PENANGKAPAN HIU APPENDIX II CITES YANG DIDARATKAN DI NAMOSAIN NTT Oleh: Sri Pratiwi Saraswati Dewi, Rodo Lasniroha, Yuniarti K. Pumpun, Suko Wardono BPSPL Denpasar

Lebih terperinci

ANALISIS STRUKTUR GENETIK HIU Carcharhinus falciformis (SILKY SHARK) DI INDONESIA BERDASARKAN GEN CONTROL REGION DNA MITOKONDRIA

ANALISIS STRUKTUR GENETIK HIU Carcharhinus falciformis (SILKY SHARK) DI INDONESIA BERDASARKAN GEN CONTROL REGION DNA MITOKONDRIA TESIS ANALISIS STRUKTUR GENETIK HIU Carcharhinus falciformis (SILKY SHARK) DI INDONESIA BERDASARKAN GEN CONTROL REGION DNA MITOKONDRIA ANDRIANUS SEMBIRING NIM 1291261025 PROGRAM MAGISTER PROGRAM STUDI

Lebih terperinci

8J~g>~Pl5~ ~ INSTRUKSI GUBERNUR PROVINSI OAERAH KHUSUS IBUKOTA JAKARTA TENTANG

8J~g>~Pl5~ ~ INSTRUKSI GUBERNUR PROVINSI OAERAH KHUSUS IBUKOTA JAKARTA TENTANG 8J~g>~Pl5~ ~ ~~~ INSTRUKSI GUBERNUR PROVINSI OAERAH KHUSUS IBUKOTA JAKARTA NOMOR 78 TAHUN 2014 TENTANG LARANGAN MENGKONSUMSIIKAN HIU DAN IKAN PARI MANTA SERTA PRODUK OLAHANNYA BAGI PEJABAT DAN PEGAWAI

Lebih terperinci

KERAGAMAN JENIS IKAN HIU DAN PARI DI PANGKALAN PENDARATAN IKAN SUNGAI KAKAP KALIMANTAN BARAT

KERAGAMAN JENIS IKAN HIU DAN PARI DI PANGKALAN PENDARATAN IKAN SUNGAI KAKAP KALIMANTAN BARAT KERAGAMAN JENIS IKAN HIU DAN PARI DI PANGKALAN PENDARATAN IKAN SUNGAI KAKAP KALIMANTAN BARAT Enjang Hernandi Hidayat Syarif Iwan Taruna Alkadrie Getreda Melsina Hehanussa Maulidwan Sabri Lets see..! PENDAHULUAN

Lebih terperinci

BERITA ACARA PEMERIKSAAN SIRIP HIU UTUH Nomor : BAP. 28/BPSPL.02/MTR/III/2017

BERITA ACARA PEMERIKSAAN SIRIP HIU UTUH Nomor : BAP. 28/BPSPL.02/MTR/III/2017 KEMENTERIAN KELAUTAN DAN PERIKANAN DIREKTORAT JENDERAL PENGELOLAAN RUANG LAUT BALAI PENGELOLAAN SUMBERDAYA PESISIR DAN LAUT DENPASAR JALAN BY PASS PROF IDA BAGUS MANTRA KM 16,7, PERING-GIANYAR TELEPON

Lebih terperinci

Peredaran Pemanfaatan Hiu dan Pari dari Kupang, Nusa Tenggara Timur

Peredaran Pemanfaatan Hiu dan Pari dari Kupang, Nusa Tenggara Timur Peredaran Pemanfaatan Hiu dan Pari dari Kupang, Nusa Tenggara Timur Yuniarti Karina Pumpun 1, Sri Pratiwi S. Dewi 1, Rodo Lasniroha 1, Zainal Abidin 1, Suko Wardono 2 yuniarti.karina@gmail.com +62 852

Lebih terperinci

BAB I PENDAHULUAN. organisme laut yang sangat tinggi sehingga menjadikan Indonesia salah satu negara

BAB I PENDAHULUAN. organisme laut yang sangat tinggi sehingga menjadikan Indonesia salah satu negara BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Indonesia merupakan negara kepulauan yang memiliki keanekaragaman organisme laut yang sangat tinggi sehingga menjadikan Indonesia salah satu negara yang masuk ke dalam

Lebih terperinci

DNA BARCODING DAN REKONSTRUKSI FILOGENETIK SPESIES HIU YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN PERIKANAN PANTAI MUNCAR, BANYUWANGI, JAWA TIMUR PREHADI

DNA BARCODING DAN REKONSTRUKSI FILOGENETIK SPESIES HIU YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN PERIKANAN PANTAI MUNCAR, BANYUWANGI, JAWA TIMUR PREHADI DNA BARCODING DAN REKONSTRUKSI FILOGENETIK SPESIES HIU YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN PERIKANAN PANTAI MUNCAR, BANYUWANGI, JAWA TIMUR PREHADI DEPARTEMEN ILMU DAN TEKNOLOGI KELAUTAN FAKULTAS PERIKANAN DAN

Lebih terperinci

Aspek Biologi Hiu Yang Didaratkan di PPN Brondong Jawa Timur

Aspek Biologi Hiu Yang Didaratkan di PPN Brondong Jawa Timur Aspek Biologi Hiu Yang Didaratkan di PPN Brondong Jawa Timur Eko Setyobudi 1, Suadi 1, Dwi Ariyogagautama 2, Faizal Rachman 1, Djumanto 1, Ranny Ramadhani Yuneni 2, Jhony Susiono 3, Galen Rahardian 3 1)

Lebih terperinci

DNA BARCODING DAN ANALISIS FILOGENETIK IKAN HIU YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN PERIKANAN SAMUDERA CILACAP EKA MAYA KURNIASIH

DNA BARCODING DAN ANALISIS FILOGENETIK IKAN HIU YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN PERIKANAN SAMUDERA CILACAP EKA MAYA KURNIASIH DNA BARCODING DAN ANALISIS FILOGENETIK IKAN HIU YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN PERIKANAN SAMUDERA CILACAP EKA MAYA KURNIASIH DEPARTEMEN ILMU DAN TEKNOLOGI KELAUTAN FAKULTAS PERIKANAN DAN ILMU KELAUTAN INSTITUT

Lebih terperinci

PEDOMAN PENGENALAN SIRIP HIU APPENDIKS II CITES

PEDOMAN PENGENALAN SIRIP HIU APPENDIKS II CITES PEDOMAN PENGENALAN SIRIP HIU APPENDIKS II CITES Diterbitkan oleh: Direktorat Konservasi Kawasan dan Jenis Ikan Kontributor: Fahmi, M. Phil Drs. Dharmadi Referensi Utama: Identifying Sharks Fins : Oceanic

Lebih terperinci

DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA,

DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA, 1 PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 5/PERMEN-KP/2018 TENTANG LARANGAN PENGELUARAN IKAN HIU KOBOI (Carcharhinus longimanus) DAN HIU MARTIL (Sphyrna spp.) DARI WILAYAH NEGARA

Lebih terperinci

IDENTIFIKASI MOLEKULER SIRIP IKAN HIU YANG DIDAPAT DARI PENGUMPUL SIRIP DI MINAHASA

IDENTIFIKASI MOLEKULER SIRIP IKAN HIU YANG DIDAPAT DARI PENGUMPUL SIRIP DI MINAHASA IDENTIFIKASI MOLEKULER SIRIP IKAN HIU YANG DIDAPAT DARI PENGUMPUL SIRIP DI MINAHASA (Molecular Identification of Shark Fins Collected from Fins Collectors in Minahasa) Maratade Mopay 1*, Stenly Wullur

Lebih terperinci

PROPOSAL PRAKTEK KERJA LAPANGAN BALAI TAMAN NASIONAL KARIMUN JAWA STUDI BYCATCH HIU DI PULAU KEMUJAN, KARIMUN JAWA, JEPARA

PROPOSAL PRAKTEK KERJA LAPANGAN BALAI TAMAN NASIONAL KARIMUN JAWA STUDI BYCATCH HIU DI PULAU KEMUJAN, KARIMUN JAWA, JEPARA PROPOSAL PRAKTEK KERJA LAPANGAN BALAI TAMAN NASIONAL KARIMUN JAWA STUDI BYCATCH HIU DI PULAU KEMUJAN, KARIMUN JAWA, JEPARA OLEH : ACHMAD YUSUF SUBIAKTO 26020115130118 DEPARTEMEN ILMU KELAUTAN JURUSAN ILMU

Lebih terperinci

Komposisi by-catch Hiu dan Pari Hasil Tangkapan Trammel net di Perairan Sorong Selatan

Komposisi by-catch Hiu dan Pari Hasil Tangkapan Trammel net di Perairan Sorong Selatan Vava Faturahman/WWF-ID Komposisi by-catch Hiu dan Pari Hasil Tangkapan Trammel net di Perairan Sorong Selatan Oktavianto P. Darmono, Inayah, Vava Faturahman, Ismail Marzuki WWF-Indonesia Introduction Latar

Lebih terperinci

Oleh : Rodo Lasniroha, Yuniarti K. Pumpun, Sri Pratiwi S. Dewi. Surat elektronik :

Oleh : Rodo Lasniroha, Yuniarti K. Pumpun, Sri Pratiwi S. Dewi. Surat elektronik : PENANGKAPAN DAN DISTRIBUSI HIU (APPENDIX II CITES) OLEH NELAYAN RAWAI DI PERAIRAN SELATAN TIMOR CATCH AND DISTRIBUTION OF SHARKS (APPENDIX II CITES) BY LONGLINE FISHERMEN IN SOUTH WATER OF TIMOR Oleh :

Lebih terperinci

Alur Perdagangan Hiu sebagai Komoditas Ikan Hias dari Provinsi Bali

Alur Perdagangan Hiu sebagai Komoditas Ikan Hias dari Provinsi Bali Journal of Marine and Aquatic Sciences 4(1), 58-66 (2018) Alur Perdagangan Hiu sebagai Komoditas Ikan Hias dari Provinsi Bali Ni Made Putri Handayani a *, Pande Gde Sasmita Julyantoro a, I Ketut Wija Negara

Lebih terperinci

TAKSONOMI MOLEKULER DNA BARCODING DAN ANALISIS FILOGENETIK IKAN HIU DI PELABUHAN PERIKANAN PALABUHANRATU BERDASARKAN MARKA MITOKONDRIA

TAKSONOMI MOLEKULER DNA BARCODING DAN ANALISIS FILOGENETIK IKAN HIU DI PELABUHAN PERIKANAN PALABUHANRATU BERDASARKAN MARKA MITOKONDRIA TAKSONOMI MOLEKULER DNA BARCODING DAN ANALISIS FILOGENETIK IKAN HIU DI PELABUHAN PERIKANAN PALABUHANRATU BERDASARKAN MARKA MITOKONDRIA RAHMAD SKRIPSI DEPARTEMEN ILMU DAN TEKNOLOGI KELAUTAN FAKULTAS PERIKANAN

Lebih terperinci

AMPLIFIKASI GEN CYTOCHROME OXIDASE SUBUNIT I (COI) DARI SAMPEL SIRIP IKAN HIU DENGAN MENGGUNAKAN BEBERAPA PASANGAN PRIMER

AMPLIFIKASI GEN CYTOCHROME OXIDASE SUBUNIT I (COI) DARI SAMPEL SIRIP IKAN HIU DENGAN MENGGUNAKAN BEBERAPA PASANGAN PRIMER AMPLIFIKASI GEN CYTOCHROME OXIDASE SUBUNIT I (COI) DARI SAMPEL SIRIP IKAN HIU DENGAN MENGGUNAKAN BEBERAPA PASANGAN PRIMER (Amplification of Cytochrome Oxidase Subunit I (COI) Gene from Shark Fin Samples

Lebih terperinci

PROFIL PENANGKAPAN HIU OLEH KAPAL NELAYAN RAWAI PERMUKAAN DI PERAIRAN BARAT PULAU SUMBA

PROFIL PENANGKAPAN HIU OLEH KAPAL NELAYAN RAWAI PERMUKAAN DI PERAIRAN BARAT PULAU SUMBA PROFIL PENANGKAPAN HIU OLEH KAPAL NELAYAN RAWAI PERMUKAAN DI PERAIRAN BARAT PULAU SUMBA PI-17 Agus A. Sentosa Balai Penelitian Pemulihan dan Konservasi Sumberdaya Ikan e-mail: agusarifinsentosa7@gmail.com

Lebih terperinci

Biomass and Abundance Estimation of Sharks and Rays Species in Komodo National Park

Biomass and Abundance Estimation of Sharks and Rays Species in Komodo National Park Biomass and Abundance Estimation of Sharks and Rays Species in Komodo National Park 1 Ande Kefi, 2 Yunias J. Benu, 3 Kusnanto. 4 Ranny yuneni, 5 edy setiawan e-mail: andekefi@gmail.com BACKGROUND 253 spesies

Lebih terperinci

STATUS PERIKANAN HIU DAN ASPEK PENGELOLAANNYA

STATUS PERIKANAN HIU DAN ASPEK PENGELOLAANNYA Oseana, Volume XXX, Nomor 1, 2005 : 1-8 ISSN 0216-1877 STATUS PERIKANAN HIU DAN ASPEK PENGELOLAANNYA Oleh Fahmi 1) dan Dharmadi 2) ABSTRACT SHARK FISHERY STATUS AND ITS MANAGEMENT ASPECTS. Indonesia has

Lebih terperinci

Pasal 4. Peraturan Menteri ini mulai berlaku pada tanggal diundangkan.

Pasal 4. Peraturan Menteri ini mulai berlaku pada tanggal diundangkan. PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 59/PERMEN-KP/2014 TENTANG LARANGAN PENGELUARAN IKAN HIU KOBOI (Carcharhinus longimanus) DAN HIU MARTIL (Sphyrna spp.) DARI WILAYAH NEGARA

Lebih terperinci

PERLINDUNGAN HUKUM TERHADAP IKAN HIU DAN IKAN PARI UNTUK MENJAGA KESEIMBANGAN EKOSISTEM LAUT INDONESIA

PERLINDUNGAN HUKUM TERHADAP IKAN HIU DAN IKAN PARI UNTUK MENJAGA KESEIMBANGAN EKOSISTEM LAUT INDONESIA PERLINDUNGAN HUKUM TERHADAP IKAN HIU DAN IKAN PARI UNTUK MENJAGA KESEIMBANGAN EKOSISTEM LAUT INDONESIA Zaka Firma Aditya, Sholahuddin Al-Fatih Magister Hukum Pemerintahan Universitas Airlangga Jl. Airlangga

Lebih terperinci

BAB II REGULASI INTERNASIONAL DAN NASIONAL TERKAIT HIU

BAB II REGULASI INTERNASIONAL DAN NASIONAL TERKAIT HIU BAB II REGULASI INTERNASIONAL DAN NASIONAL TERKAIT HIU Dalam bab II ini peneliti menjabarkan beberapa regulasi internasional dan nasional terkait hiu. Bab ini juga dilengkapi dengan tabel rancangan indikator

Lebih terperinci

Nurlaili Balai Besar Riset Sosial Ekonomi Kelautan dan Perikanan

Nurlaili Balai Besar Riset Sosial Ekonomi Kelautan dan Perikanan Permasalahan Sosial Budaya dalam Implementasi Peraturan tentang Perlindungan Spesies Hiu di Tanjung Luar, Lombok Timur, Nusa Tenggara Barat Nurlaili Balai Besar Riset Sosial Ekonomi Kelautan dan Perikanan

Lebih terperinci

- 2 - Ditetapkan di Jakarta pada tanggal 20 Mei 2013 MENTERl KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA, ttd. SHARIF C. SUTARDJO

- 2 - Ditetapkan di Jakarta pada tanggal 20 Mei 2013 MENTERl KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA, ttd. SHARIF C. SUTARDJO KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 18/KEPMEN-KP/2013 TENTANG PENETAPAN STATUS PERLINDUNGAN PENUH IKAN HIU PAUS (Rhincodon typus) DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA MENTERI

Lebih terperinci

TEKNIK PENGUKURAN MORFOMETRIK PADA IKAN CUCUT DI PERAIRAN SAMUDERA HINDIA

TEKNIK PENGUKURAN MORFOMETRIK PADA IKAN CUCUT DI PERAIRAN SAMUDERA HINDIA TEKNIK PENGUKURAN MORFOMETRIK PADA IKAN CUCUT DI PERAIRAN SAMUDERA HINDIA Enjah Rahmat Teknisi Litkayasa pada Balai Riset Perikanan Laut, Muara Baru-Jakarta Teregistrasi I tanggal: 15 Maret 2011; Diterima

Lebih terperinci

JENIS DAN STATUS KONSERVASI IKAN HIU YANG TERTANGKAP DI TEMPAT PELELANGAN IKAN (TPI) LABUAN BAJO, MANGGARAI BARAT, FLORES

JENIS DAN STATUS KONSERVASI IKAN HIU YANG TERTANGKAP DI TEMPAT PELELANGAN IKAN (TPI) LABUAN BAJO, MANGGARAI BARAT, FLORES JENIS DAN STATUS KONSERVASI IKAN HIU YANG TERTANGKAP DI TEMPAT PELELANGAN IKAN (TPI) LABUAN BAJO, MANGGARAI BARAT, FLORES Ismail Syakurachman Alaydrus 1,2), Narti Fitriana 1)* dan Yohannes Jamu 3) 1) Jurusan

Lebih terperinci

PERBEDAAN HASIL TANGKAPAN HIU DARI RAWAI HANYUT DAN DASAR YANG BERBASIS DI TANJUNG LUAR, LOMBOK

PERBEDAAN HASIL TANGKAPAN HIU DARI RAWAI HANYUT DAN DASAR YANG BERBASIS DI TANJUNG LUAR, LOMBOK Perbedaan Hasil Tangkapan Hiu Dari Rawai Hanyut dan..di Tanjung Luar, Lombok (Sentosa, A.A., et al) Tersedia online di: http://ejournal-balitbang.kkp.go.id/index.php/jppi e-mail:jppi.puslitbangkan@gmail.com

Lebih terperinci

LAMPIRAN. 1. Data Tangkapan Hiu Tahun 2013

LAMPIRAN. 1. Data Tangkapan Hiu Tahun 2013 LAMPIRAN 154 LAMPIRAN A. Data Direktorat Pengelolaan Sumber Daya Ikan, Kementerian Kelautan dan Perikanan Mengenai Tangkapan 1. Data Tangkapan Tahun 2013 No 1 2 3 4 5 6 7 Tanggal Tertangkap 13-Sep- 2013

Lebih terperinci

THE 2ND INDONESIA SHARKS AND RAYS SYMPOSIUM

THE 2ND INDONESIA SHARKS AND RAYS SYMPOSIUM COVER i THE 2ND INDONESIA SHARKS AND RAYS SYMPOSIUM JAKARTA, 28 th 29 th March 2018 Research Center for Fisheries, Ministry of Marine Affairs and Fisheries Conservation International Indonesia Misool Foundation

Lebih terperinci

BAB I PENDAHULUAN. 1 Conservation Upaya Perlindungan Pari Manta Lahirkan Tiga Kebijakan di Tingkat Nasional dan Daerah.

BAB I PENDAHULUAN. 1 Conservation Upaya Perlindungan Pari Manta Lahirkan Tiga Kebijakan di Tingkat Nasional dan Daerah. BAB I PENDAHULUAN A. Latar Belakang Indonesia merupakan negara yang secara astronomis terletak pada 6 o Lintang Utara 11 o Lintang Selatan dan 95 o Bujur Timur 141 o Bujur Timur. Letak astronomis ini juga

Lebih terperinci

Bahan Ajar Program Studi Pendidikan Biologi Jurusan Tarbiyah STAIN Batusangkar TAKSONOMI VERTEBRATA. Pisces: Kelas Chondrichthyes

Bahan Ajar Program Studi Pendidikan Biologi Jurusan Tarbiyah STAIN Batusangkar TAKSONOMI VERTEBRATA. Pisces: Kelas Chondrichthyes Bahan Ajar Program Studi Pendidikan Biologi Jurusan Tarbiyah STAIN Batusangkar TAKSONOMI VERTEBRATA 1 Pisces: Kelas Chondrichthyes Chondrichthyes Chondr > cartilage = tulang rawan Ichthys > fish = ikan

Lebih terperinci

1* Hawis Madduppa, Beginer Subhan, Dondy Arafat, Neviaty Putri Zamani 1

1* Hawis Madduppa, Beginer Subhan, Dondy Arafat, Neviaty Putri Zamani 1 Risalah Kebijakan Pertanian dan Lingkungan Vol. 3 No. 2, Agustus 2016: 130-139 ISSN : 2355-6226 E-ISSN : 2477-0299 http://dx.doi.org/10.20957/jkebijakan.v3i2.15513 RISET DAN INOVASI TERUMBU KARANG DAN

Lebih terperinci

KOMPOSISI JENIS HIU DAN DISTRIBUSI TITIK PENANGKAPANNYA DI PERAIRAN PESISIR CILACAP, JAWA TENGAH

KOMPOSISI JENIS HIU DAN DISTRIBUSI TITIK PENANGKAPANNYA DI PERAIRAN PESISIR CILACAP, JAWA TENGAH KOMPOSISI JENIS HIU DAN DISTRIBUSI TITIK PENANGKAPANNYA DI PERAIRAN PESISIR CILACAP, JAWA TENGAH Shark Species and It s Catch Distribution in Cilacap Coastal Waters, Central Java Sheila Puspa Arrum, Abdul

Lebih terperinci

NOTULENSI PENYUSUNAN DOKUMEN NON-DETRIMENTAL FINDINGS UNTUK HIU DAN PARI APENDIKS II CITES DI INDONESIA

NOTULENSI PENYUSUNAN DOKUMEN NON-DETRIMENTAL FINDINGS UNTUK HIU DAN PARI APENDIKS II CITES DI INDONESIA NOTULENSI PENYUSUNAN DOKUMEN NON-DETRIMENTAL FINDINGS UNTUK HIU DAN PARI APENDIKS II CITES DI INDONESIA Serang, Indonesia 29-30Maret 2017 Hari ke-1 : 29 Maret 2016 1. Sambutan LPSPL Serang Bp. Jumadi Ucapan

Lebih terperinci

DIDARATKAN DI TEMPAT PELELANGAN IKAN LAMPUNG DAN PPN PALABUHANRATU RANI UTARI AYUNINGTYAS

DIDARATKAN DI TEMPAT PELELANGAN IKAN LAMPUNG DAN PPN PALABUHANRATU RANI UTARI AYUNINGTYAS IDENTIFIKASI MOLEKULER, STATUS KONSERVASI, DAN PERDAGANGAN SPESIES PARI (Dasyatidae) YANG DIDARATKAN DI TEMPAT PELELANGAN IKAN LAMPUNG DAN PPN PALABUHANRATU RANI UTARI AYUNINGTYAS DEPARTEMEN ILMU DAN TEKNOLOGI

Lebih terperinci

HIU TERBESAR JINAK DAN BUKAN KARNIVORA, 9 Fakta Menarik Tentang Hiu Paus

HIU TERBESAR JINAK DAN BUKAN KARNIVORA, 9 Fakta Menarik Tentang Hiu Paus HIU TERBESAR JINAK DAN BUKAN KARNIVORA, 9 Fakta Menarik Tentang Hiu Paus Bertepatan dengan perayaan hari paus internasional yang jatuh pada Selasa (30/8/2016), masyarakat dunia ditantang untuk bisa menjaga

Lebih terperinci

Panduan Penanganan Hiu. Sebagai Hasil Tangkapan Sampingan (Bycatch ) Better Management Practices. Seri Panduan Perikanan Bycatch. Edisi 1 April 2015

Panduan Penanganan Hiu. Sebagai Hasil Tangkapan Sampingan (Bycatch ) Better Management Practices. Seri Panduan Perikanan Bycatch. Edisi 1 April 2015 PANDUAN 2015 Cat Holloway / WWF - Canon Better Management Practices Panduan Penanganan Hiu Seri Panduan Perikanan Bycatch Sebagai Hasil Tangkapan Sampingan (Bycatch ) Edisi 1 April 2015 Better Management

Lebih terperinci

RANCANGAN KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR /KEPMEN-KP/2018 TENTANG

RANCANGAN KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR /KEPMEN-KP/2018 TENTANG RANCANGAN KEPUTUSAN REPUBLIK INDONESIA TENTANG KAWASAN KONSERVASI PERAIRAN NUSA PENIDA DI PROVINSI BALI DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA Menimbang : a. bahwa dalam rangka melindungi, melestarikan, dan

Lebih terperinci

SUMBERDAYAIKAN CUCUT (HIU) YANG TERTANGKAPNELAYAN DI PERAIRANLAUT JAWA [The shark resource caught by fishermen in Java Sea]

SUMBERDAYAIKAN CUCUT (HIU) YANG TERTANGKAPNELAYAN DI PERAIRANLAUT JAWA [The shark resource caught by fishermen in Java Sea] Jurnal Iktio/ogi Indonesia, Volume 7, Nomor 1, Juni 2007 SUMBERDAYAIKAN CUCUT (HIU) YANG TERTANGKAPNELAYAN DI PERAIRANLAUT JAWA [The shark resource caught by fishermen in Java Sea] Agustin us AI~.ung Widodo

Lebih terperinci

BAB I PENDAHULUAN. dengan biodiversity (keanekaragaman hayati) terkaya di dunia. suatu tempat akan membentuk populasi. Populasi-populasi yang ada akan

BAB I PENDAHULUAN. dengan biodiversity (keanekaragaman hayati) terkaya di dunia. suatu tempat akan membentuk populasi. Populasi-populasi yang ada akan 2 BAB I PENDAHULUAN A. Latar Belakang Indonesia terletak pada posisi geostrategis sebagai negara kepulauan yang menjembatani dua samudra yaitu Pasifik dan Hindia dan dua benua yaitu Asia dan Australia.

Lebih terperinci

PENDATAAN BYCATH HIU DAN PARI (MANTA) DI PELABUHAN PERIKANAN NUSANTARA BRONDONG

PENDATAAN BYCATH HIU DAN PARI (MANTA) DI PELABUHAN PERIKANAN NUSANTARA BRONDONG PENDATAAN BYCATH HIU DAN PARI (MANTA) DI PELABUHAN PERIKANAN NUSANTARA BRONDONG Fuad (1), Dwiari Yoga Gautama (2), Sunardi (1) dan Citra Satrya Utama Dewi (1) Jurusan Pemanfaatan Sumberdaya Perikanan dan

Lebih terperinci

Parameter Populasi Hiu Lanjaman (Carcharhinus falciformis) di Perairan Indonesia

Parameter Populasi Hiu Lanjaman (Carcharhinus falciformis) di Perairan Indonesia Jurgen Freundy / WWF-Canon iyoga/ WWF-Indonesia Parameter Populasi Hiu Lanjaman (Carcharhinus falciformis) di Perairan Indonesia 1 Simposium Hiu & Pari di Indonesia Adrian Damora, Ranny R. Yuneni, Rudi

Lebih terperinci

Surat Terbuka untuk Restoran dan Hotel tentang Penyajian Menu Hidangan Alternatif Bebas Hiu

Surat Terbuka untuk Restoran dan Hotel tentang Penyajian Menu Hidangan Alternatif Bebas Hiu WWF-Indonesia GrahaSimatupang Tower 2 Unit C 7 th Flr. Jl. Letjen. TB. Simatupang Kav.38 - Jakarta 12540 Indonesia Tel: +62 21 782 9461 Fax: +62 21 782 9462 www.wwf.or.id No : 122/C&A/WWF-ID/02/2016 4

Lebih terperinci

BAB I PENDAHULUAN. Indonesia merupakan satu dari sedikit tempat di dunia dimana penyu laut

BAB I PENDAHULUAN. Indonesia merupakan satu dari sedikit tempat di dunia dimana penyu laut 1 BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Indonesia merupakan satu dari sedikit tempat di dunia dimana penyu laut ditemukan dalam jumlah besar. Daerah-daerah yang menjadi lokasi peneluran di Indonesia umumnya

Lebih terperinci

REKOR TEMUAN INDIVIDU BARU HIU PAUS (Rhincodon typus S.) DI PERAIRAN KWATISORE, TAMAN NASIONAL TELUK CENDERAWASIH, PAPUA

REKOR TEMUAN INDIVIDU BARU HIU PAUS (Rhincodon typus S.) DI PERAIRAN KWATISORE, TAMAN NASIONAL TELUK CENDERAWASIH, PAPUA REKOR TEMUAN INDIVIDU BARU HIU PAUS (Rhincodon typus S.) DI PERAIRAN KWATISORE, TAMAN NASIONAL TELUK CENDERAWASIH, PAPUA (1)* (1) (1) (1) Dhiyassalam Imam, M. Mukhlis Kamal, Sulistiono, *Coressponding

Lebih terperinci

Journal of International Relations, Volume 2, Nomor 4, Tahun 2016, hal Online di

Journal of International Relations, Volume 2, Nomor 4, Tahun 2016, hal Online di Journal of International Relations, Volume 2, Nomor 4, Tahun 2016, hal. 68-77 Online di http://ejournal-s1.undip.ac.id/index.php/jihi RESPON PEMERINTAH INDONESIA TERKAIT SEKURITISASI WWF MELALUI KAMPANYE

Lebih terperinci

LAPORAN AKHIR PROGRAM KREATIVITAS MAHASISWA PENELITIAN

LAPORAN AKHIR PROGRAM KREATIVITAS MAHASISWA PENELITIAN LAPORAN AKHIR PROGRAM KREATIVITAS MAHASISWA PENELITIAN IDENTIFIKASI SPESIES SIRIP HIU DI TEMPAT KULINER MELALUI DNA BARCODING PENANDA MITOKONDRIASEBAGAI UPAYA KONSERVASI SPESIES HIU DI INDONESIA oleh:

Lebih terperinci

KEMENTERIAN KELAUTAN DAN PERIKANAN DIREKTORAT JENDERAL PENGELOLAAN RUANG LAUT BALAI PENGELOLAAN SUMBERDAYA PESISIR DAN LAUT MAKASSAR

KEMENTERIAN KELAUTAN DAN PERIKANAN DIREKTORAT JENDERAL PENGELOLAAN RUANG LAUT BALAI PENGELOLAAN SUMBERDAYA PESISIR DAN LAUT MAKASSAR KARAKTERISTIK POPULASI HIU PAUS (Rhincodon typus) DAN POLA PERILAKU TINGGALNYA DI PANTAI BOTUBARANI, GORONTALO Population characteristic of Whale Shark (Rhincodon typus) and their pattern of residency

Lebih terperinci

Pemasangan Tag Satelit pada Manta di Nusa Penida (Manta Tagging)

Pemasangan Tag Satelit pada Manta di Nusa Penida (Manta Tagging) Pemasangan Tag Satelit pada Manta di Nusa Penida (Manta Tagging) PENDAHULUAN Pada bulan Februari 2014, KEPMEN- KP No. 4/2014 tentang penetapan status perlindungan ikan pari manta ditandatangai oleh Menteri,

Lebih terperinci

PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang

PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang 1 PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Tuna mata besar (Thunnus obesus) atau lebih dikenal dengan bigeye tuna adalah salah satu anggota Famili Scombridae dan merupakan salah satu komoditi ekspor perikanan tuna

Lebih terperinci

ABSTRAK. Kata kunci : hiu; Provinsi Bali; ekspor; EAFM

ABSTRAK. Kata kunci : hiu; Provinsi Bali; ekspor; EAFM ABSTRAK Ni Made Putri Handayani. NIM 1314521038. Alur Perdagangan Hiu sebagai Komoditas Ikan Hias dari Provinsi Bali. (Pande Gde Sasmita Julyantoro dan I Ketut Wija Negara) Penelitian ini bertujuan untuk

Lebih terperinci

KOMPOSISI JENIS DAN ASPEK BIOLOGI IKAN PARI LAMPENGAN (Mobulidae) YANG TERTANGKAP DI PERAIRAN SELATAN JAWA

KOMPOSISI JENIS DAN ASPEK BIOLOGI IKAN PARI LAMPENGAN (Mobulidae) YANG TERTANGKAP DI PERAIRAN SELATAN JAWA KOMPOSISI JENIS DAN ASPEK BIOLOGI IKAN PARI LAMPENGAN (Mobulidae) YANG TERTANGKAP DI PERAIRAN SELATAN JAWA RIA FAIZAH DAN DHARMADI faizah.ria@gmail.com PUSAT RISET PERIKANAN JAKARTA, 28-29 MARET 218 Jenis

Lebih terperinci

I. PENDAHULUAN LAMPIRAN KEPUTUSAN KEPALA BADAN KARANTINA IKAN, PENGENDALIAN MUTU DAN KEAMANAN HASIL PERIKANAN NOMOR 65/KEP-BKIPM/2015 TENTANG PEDOMAN TEKNIS INDIKATOR KINERJA KEGIATAN PEMETAAN SEBARAN

Lebih terperinci

4 IDENTIFIKASI DAN KOMPOSISI JENIS CUCUT DAN PARI BERDASARKAN LOKASI PENELITIAN DI LAUT JAWA

4 IDENTIFIKASI DAN KOMPOSISI JENIS CUCUT DAN PARI BERDASARKAN LOKASI PENELITIAN DI LAUT JAWA 4 IDENTIFIKASI DAN KOMPOSISI JENIS CUCUT DAN PARI BERDASARKAN LOKASI PENELITIAN DI LAUT JAWA 4.1 Pendahuluan Anggota dari kelas ikan bertulang rawan adalah cucut, pari, dan chimaera (cucut hantu). Berdasarkan

Lebih terperinci

Efektivitas Tali Cucut sebagai... Tuna dalam Penangkapan Cucut (Novianto, D., et al.) ABSTRAK EFEKTIVITAS TALI CUCUT SEBAGAI ALAT TAMBAHAN PADA PENGOPERASIAN RAWAI TUNA DALAM PENANGKAPAN CUCUT Dian Novianto,

Lebih terperinci

LANGKAH INDONESIA MENANGGAPI DICANTUMKANNYA HIU DALAM LAMPIRAN II CONVENTION ON INTERNATIONAL TRADE IN ENDANGERED SPECIES (CITES)

LANGKAH INDONESIA MENANGGAPI DICANTUMKANNYA HIU DALAM LAMPIRAN II CONVENTION ON INTERNATIONAL TRADE IN ENDANGERED SPECIES (CITES) LANGKAH INDONESIA MENANGGAPI DICANTUMKANNYA HIU DALAM LAMPIRAN II CONVENTION ON INTERNATIONAL TRADE IN ENDANGERED SPECIES (CITES) THE STEPS TAKEN BY INDONESIA TO RESPOND THE INCLUSION OF SHARKS IN APPENDIX

Lebih terperinci

- 1 - KEPUTUSAN KEPALA BADAN KARANTINA IKAN, PENGENDALIAN MUTU, DAN KEAMANAN HASIL PERIKANAN NOMOR 115/KEP-BKIPM/2017 TENTANG

- 1 - KEPUTUSAN KEPALA BADAN KARANTINA IKAN, PENGENDALIAN MUTU, DAN KEAMANAN HASIL PERIKANAN NOMOR 115/KEP-BKIPM/2017 TENTANG - 1 - KEPUTUSAN KEPALA BADAN KARANTINA IKAN, PENGENDALIAN MUTU, DAN KEAMANAN HASIL PERIKANAN NOMOR 115/KEP-BKIPM/2017 TENTANG PETUNJUK TEKNIS PEMERIKSAAN MEDIA PEMBAWA/ HASIL PERIKANAN DENGAN MENGGUNAKAN

Lebih terperinci

METODE ANALISIS LABORATORIUM GENETIKA MOLEKULER SAMPEL HIU PAUS (Rhincodon typus)

METODE ANALISIS LABORATORIUM GENETIKA MOLEKULER SAMPEL HIU PAUS (Rhincodon typus) METODE ANALISIS LABORATORIUM GENETIKA MOLEKULER SAMPEL HIU PAUS (Rhincodon typus) SEKOLAH PASCASARJANA INSTITUT PERTANIAN BOGOR BOGOR 2016 Teknik dan Tahapan Analisis Molekuler Sampel Hiu Paus (Rhincodon

Lebih terperinci

BAB I PENDAHULUAN. (FAO, 2016a) dan produksi dua jenis udang yaitu Litopenaeus vannamei dan Penaeus

BAB I PENDAHULUAN. (FAO, 2016a) dan produksi dua jenis udang yaitu Litopenaeus vannamei dan Penaeus BAB I PENDAHULUAN A. Latar Belakang Indonesia merupakan negara penghasil produk perikanan budidaya kategori ikan, crustacea dan moluska ketiga terbesar di dunia setelah China dan India. Pada tahun 2014,

Lebih terperinci

JENIS, UKURAN DAN DAERAH PENANGKAPAN HIU THRESHER (Famili alopiidae) YANG TERTANGKAPRAWAI TUNA DI SAMUDERA HINDIA

JENIS, UKURAN DAN DAERAH PENANGKAPAN HIU THRESHER (Famili alopiidae) YANG TERTANGKAPRAWAI TUNA DI SAMUDERA HINDIA JENIS, UKURAN DAN DAERAH PENANGKAPAN HIU THRESHER (Famili alopiidae) YANG TERTANGKAPRAWAI TUNA DI SAMUDERA HINDIA SPECIES, SIZE AND FISHING GROUND OFTHRESHER SHARK (Famili alopiidae) CAUGHT BY TUNA LONG

Lebih terperinci

ASPEK BIOLOGI, PEMANFAATAN, DAN STATUS KONSERVASI IKAN PARI AIR TAWAR (Himantura oxyrhyncha)

ASPEK BIOLOGI, PEMANFAATAN, DAN STATUS KONSERVASI IKAN PARI AIR TAWAR (Himantura oxyrhyncha) ASPEK BIOLOGI, PEMANFAATAN, DAN STATUS KONSERVASI IKAN PARI AIR TAWAR (Himantura oxyrhyncha) ABSTRAK Dharmadi dan Zulkarnaen Fahmi Peneliti pada Pusat Riset Perikanan Tangkap, Ancol-Jakarta Teregistrasi

Lebih terperinci

KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 4/KEPMEN-KP/2014 TENTANG PENETAPAN STATUS PERLINDUNGAN PENUH IKAN PARI MANTA

KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 4/KEPMEN-KP/2014 TENTANG PENETAPAN STATUS PERLINDUNGAN PENUH IKAN PARI MANTA KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 4/KEPMEN-KP/2014 TENTANG PENETAPAN STATUS PERLINDUNGAN PENUH IKAN PARI MANTA DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN

Lebih terperinci

PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR PER.03/MEN/2009 TENTANG PENANGKAPAN IKAN DAN/ATAU PENGANGKUTAN IKAN DI LAUT LEPAS

PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR PER.03/MEN/2009 TENTANG PENANGKAPAN IKAN DAN/ATAU PENGANGKUTAN IKAN DI LAUT LEPAS PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR PER.03/MEN/2009 TENTANG PENANGKAPAN IKAN DAN/ATAU PENGANGKUTAN IKAN DI LAUT LEPAS MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA, Menimbang:

Lebih terperinci

TOPIK. Pengelolaan & Konservasi

TOPIK. Pengelolaan & Konservasi TOPIK Pengelolaan & Konservasi Peran KKPD Nusa Penida dalam Konservasi dan di Kawasan Lesser Sunda (Lazuardi, M.E., et al) PERAN KKPD NUSA PENIDA DALAM KONSERVASI DAN WISATA PARI MANTA DI KAWASAN LESSER

Lebih terperinci

1. PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang

1. PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang 1. PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Isu konservasi sumberdaya hayati menjadi salah satu bagian yang dibahas dalam Agenda 21 pada KTT Bumi yang diselenggarakan di Brazil tahun 1992. Indonesia menindaklanjutinya

Lebih terperinci

POTRET KEBIJAKAN KELAUTAN DAN PERIKANAN. Oleh: Rony Megawanto

POTRET KEBIJAKAN KELAUTAN DAN PERIKANAN. Oleh: Rony Megawanto POTRET KEBIJAKAN KELAUTAN DAN PERIKANAN Oleh: Rony Megawanto Kebijakan nasional kelautan dan perikanan Indonesia diawali dengan perjuangan kewilayahan pasca proklamasi kemerdekaan tanggal 17 Agustus 1945,

Lebih terperinci

SURVEI PARI MANTA DI LABUHAN BAJO KABUPATEN MANGGARAI BARAT

SURVEI PARI MANTA DI LABUHAN BAJO KABUPATEN MANGGARAI BARAT SURVEI PARI MANTA DI LABUHAN BAJO KABUPATEN MANGGARAI BARAT Pengarah Direktur Konservasi Kawasan dan Jenis Ikan Penanggung Jawab Kepala BPSPL Denpasar Editor Ikram M Sangadji; Permana Yudiarso Penyusun

Lebih terperinci

Bandung-Sumedang Km. 21 Jatinangor, Bandung UBR korespondensi:

Bandung-Sumedang Km. 21 Jatinangor, Bandung UBR korespondensi: Pengaruh fase bulan dan pasang surut terhadap kemunculan pari manta (Manta alfredi) di Perairan Karang Makassar, Taman Nasional Komodo Nusa Tenggara Timur Lunar patterns and tidal cycles influences on

Lebih terperinci

Kerjasama Kementerian Kelautan dan Perikanan WWF-Indonesia

Kerjasama Kementerian Kelautan dan Perikanan WWF-Indonesia Kerjasama Kementerian Kelautan dan Perikanan WWF-Indonesia PROSIDING SIMPOSIUM HIU DAN PARI DI INDONESIA Biologi, Populasi, Ekologi, Sosial-Ekonomi, Pengelolaan dan Konservasi Kerjasama Kementerian Kelautan

Lebih terperinci

PEMANFAATAN IKAN CUCUT. Bambang Sudjoko 1)

PEMANFAATAN IKAN CUCUT. Bambang Sudjoko 1) Oseana, Volume XVI, Nomor 4 : 31-37 ISSN 0216-1877 PEMANFAATAN IKAN CUCUT oleh Bambang Sudjoko 1) ABSTRACT THE UTILIZATION OF SHARK. Shark can be utilized for many different purposes. The meat of shark

Lebih terperinci

ANALISIS PENGARUH FEEDING FRENZY

ANALISIS PENGARUH FEEDING FRENZY i ANALISIS PENGARUH FEEDING FRENZY TERHADAP KEMUNCULAN IKAN HIU MELALUI METODE BAITED REMOTE UNDERWATER VIDEO (BRUV) DI KAWASAN KONSERVASI LAUT DAERAH (KKLD) SELAT DAMPIER KABUPATEN RAJA AMPAT SKRIPSI

Lebih terperinci

BAB I PENDAHULUAN. di udara, darat, maupun laut. Keanekaragaman hayati juga merujuk pada

BAB I PENDAHULUAN. di udara, darat, maupun laut. Keanekaragaman hayati juga merujuk pada BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Keanekaragaman hayati adalah seluruh keragaman bentuk kehidupan di bumi. Keanekaragaman hayati terjadi pada semua lingkungan mahluk hidup, baik di udara, darat, maupun

Lebih terperinci

PEMANFAATAN DAN PENGELOLAAN PERIKANAN CUCUT DAN PARI (ELASMOBRANCHII) DI LAUT JAWA PRIYANTO RAHARDJO

PEMANFAATAN DAN PENGELOLAAN PERIKANAN CUCUT DAN PARI (ELASMOBRANCHII) DI LAUT JAWA PRIYANTO RAHARDJO PEMANFAATAN DAN PENGELOLAAN PERIKANAN CUCUT DAN PARI (ELASMOBRANCHII) DI LAUT JAWA PRIYANTO RAHARDJO SEKOLAH PASCASARJANA INSTITUT PERTANIAN BOGOR 2007 ABSTRAK PRIYANTO RAHARDJO. Pemanfaatan dan Pengelolaan

Lebih terperinci

STATUS KONSERVASI JENIS IKAN PARI YANG DITANGKAP NELAYAN PADA BULAN MEI JULI 2016 DI KABUPATEN BINTAN KEPULAUAN RIAU

STATUS KONSERVASI JENIS IKAN PARI YANG DITANGKAP NELAYAN PADA BULAN MEI JULI 2016 DI KABUPATEN BINTAN KEPULAUAN RIAU i STATUS KONSERVASI JENIS IKAN PARI YANG DITANGKAP NELAYAN PADA BULAN MEI JULI 2016 DI KABUPATEN BINTAN KEPULAUAN RIAU Della Tria Amanda Mahasiswa Program Studi Ilmu Kelautan FIKP-UMRAH Arief Pratomo,

Lebih terperinci

KAJIAN KONSTRUKSI DAN LOKASI JARING WARING TERHADAP UPAYA PENCEGAHAN TERPERANGKAP IKAN HIU PAUS (Rhincodon typus) DI SELAT MADURA

KAJIAN KONSTRUKSI DAN LOKASI JARING WARING TERHADAP UPAYA PENCEGAHAN TERPERANGKAP IKAN HIU PAUS (Rhincodon typus) DI SELAT MADURA KAJIAN KONSTRUKSI DAN LOKASI JARING WARING TERHADAP UPAYA PENCEGAHAN TERPERANGKAP IKAN HIU PAUS (Rhincodon typus) DI SELAT MADURA Mochamad Arief Sofijanto 1, Dwi Ariyoga Gautama 2, Bagus Ramadhan 3, Fernandes

Lebih terperinci

Independent Marine Protected Animals Community LAPORAN AKHIR TAHUN 2013 I M P A C T I K L U N P A D. I l m u K e l a u t a n

Independent Marine Protected Animals Community LAPORAN AKHIR TAHUN 2013 I M P A C T I K L U N P A D. I l m u K e l a u t a n Independent Marine Protected Animals Community I M P A C T I K L U N P A D I l m u K e l a u t a n U n i v e r s i t a s P a d j a d j a r a n 0 8 5 7 8 0 2 6 1 8 6 9 c o n t a c t. i m p a c t. i d @

Lebih terperinci

BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang

BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Indonesia adalah negara kepulauan dengan daerah teritorial lautnya lebih luas daripada daerah teritorial daratnya yaitu kepulauan 2/3 wilayah di indonesia merupakan

Lebih terperinci

DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA

DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 26/PERMEN-KP/2013 TENTANG PERUBAHAN ATAS PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN NOMOR PER.30/MEN/2012 TENTANG USAHA PERIKANAN TANGKAP

Lebih terperinci

KONTRIBUSI IKAN PARI (Elasmobranchii) PADA PERIKANAN CANTRANG DI LAUT JAWA

KONTRIBUSI IKAN PARI (Elasmobranchii) PADA PERIKANAN CANTRANG DI LAUT JAWA KONTRIBUSI IKAN PARI (Elasmobranchii) PADA PERIKANAN CANTRANG DI LAUT JAWA Fahmi 1), Mohammad Adrim 1), dan Dharmadi 2) 1) Peneliti pada Pusat Penelitian Oseanologi-Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia,

Lebih terperinci

ASPEK PERTUMBUHAN IKAN CUCUT YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN KARANGSONG, KABUPATEN INDRAMAYU, JAWA BARAT FAWZAN BHAKTI SOFFA

ASPEK PERTUMBUHAN IKAN CUCUT YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN KARANGSONG, KABUPATEN INDRAMAYU, JAWA BARAT FAWZAN BHAKTI SOFFA ASPEK PERTUMBUHAN IKAN CUCUT YANG DIDARATKAN DI PELABUHAN KARANGSONG, KABUPATEN INDRAMAYU, JAWA BARAT FAWZAN BHAKTI SOFFA SKRIPSI DEPARTEMEN MANAJEMEN SUMBERDAYA PERAIRAN FAKULTAS PERIKANAN DAN ILMU KELAUTAN

Lebih terperinci

BEBERAPA JENIS CUCUT BOTOL (Squalidae) YANG TERTANGKAP PANCING RAWAI DASAR DI PERAIRAN SAMUDERA HINDIA DAN ASPEK BIOLOGINYA

BEBERAPA JENIS CUCUT BOTOL (Squalidae) YANG TERTANGKAP PANCING RAWAI DASAR DI PERAIRAN SAMUDERA HINDIA DAN ASPEK BIOLOGINYA BAWAL: Vol.1 No.2-Agustus 2006: 24-29 BEBERAPA JENIS CUCUT BOTOL (Squalidae) YANG TERTANGKAP PANCING RAWAI DASAR DI PERAIRAN SAMUDERA HINDIA DAN ASPEK BIOLOGINYA *) Dharmadi *) Peneliti pada Pusat Riset

Lebih terperinci

PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR PER.23/MEN/2011 TENTANG

PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR PER.23/MEN/2011 TENTANG PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR PER.23/MEN/2011 TENTANG PERUBAHAN KEDUA ATAS PERATURAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN NOMOR PER.22/MEN/2008 TENTANG ORGANISASI DAN TATA

Lebih terperinci

Frequently Asked Question - #SOShark Campaign

Frequently Asked Question - #SOShark Campaign Frequently Asked Question - #SOShark Campaign FAQ ini digunakan sebagai panduan untuk memahami kampanye #SOShark. Untuk pertanyaan dari media mohon dapat diteruskan kepada Aulia Rahman arahman@wwf.or.id

Lebih terperinci

KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR KEP.59/MEN/2011 TENTANG

KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR KEP.59/MEN/2011 TENTANG KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR KEP.59/MEN/2011 TENTANG PENETAPAN STATUS PERLINDUNGAN TERBATAS JENIS IKAN TERUBUK (TENUALOSA MACRURA) DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA

Lebih terperinci

1 PENDAHULUAN. Gambar 1 Perkembangan Global Perikanan Tangkap Sejak 1974

1 PENDAHULUAN. Gambar 1 Perkembangan Global Perikanan Tangkap Sejak 1974 1 1 PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Status produksi perikanan tangkap dunia mengalami gejala tangkap lebih (overfishing). Laporan FAO (2012) mengungkapkan bahwa telah terjadi peningkatan penangkapan ikan

Lebih terperinci

CAPAIAN PERKEMBANGAN PROGRAM PEMANTAU PADA PERIKANAN RAWAI TUNA DI INDONESIA

CAPAIAN PERKEMBANGAN PROGRAM PEMANTAU PADA PERIKANAN RAWAI TUNA DI INDONESIA Marine Fisheries ISSN 2087-4235 Vol. 6, No. 1, Mei 2015 Hal: 23-31 CAPAIAN PERKEMBANGAN PROGRAM PEMANTAU PADA PERIKANAN RAWAI TUNA DI INDONESIA Achievement of the Development of Observer Program on Tuna

Lebih terperinci

- 2 - Ditetapkan di Jakarta pada tanggal 2 Juli 2013 MENTERl KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA, ttd SHARIF C. SUTARDJO

- 2 - Ditetapkan di Jakarta pada tanggal 2 Juli 2013 MENTERl KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA, ttd SHARIF C. SUTARDJO KEPUTUSAN MENTERI KELAUTAN DAN PERIKANAN REPUBLIK INDONESIA NOMOR 37/KEPMEN-KP/2013 TENTANG PENETAPAN STATUS PERLINDUNGAN IKAN NAPOLEON (Cheilinus undulatus) DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA MENTERI KELAUTAN

Lebih terperinci

HASIL TANGKAPAN SAMPINGAN (BY CATCH) TUNA LONG LINE DI PERAIRAN LAUT BANDA

HASIL TANGKAPAN SAMPINGAN (BY CATCH) TUNA LONG LINE DI PERAIRAN LAUT BANDA HASIL TANGKAPAN SAMPINGAN (BY CATCH) TUNA LONG LINE DI PERAIRAN LAUT BANDA *) Budi Nugraha *) dan Karsono Wagiyo *) Peneliti pada Balai Riset Perikanan Laut, Muara Baru-Jakarta ABSTRAK Tuna long line merupakan

Lebih terperinci

UMUR, PERTUMBUHAN DAN MORTALITAS HIU KERTAS (Mustelus manazo, Bleeker 1854) DI TANJUNG LUAR, NUSA TENGGARA BARAT

UMUR, PERTUMBUHAN DAN MORTALITAS HIU KERTAS (Mustelus manazo, Bleeker 1854) DI TANJUNG LUAR, NUSA TENGGARA BARAT RESEARCH INSTITUTE FOR TUNA FISHERIES FISHERIES RESEARCH CENTER AGENCY FOR MARINE AND FISHERIES RESEARCH AND HUMAN RESOURCES MINISTRY OF MARINE AFFAIRS AND FISHERIES UMUR, PERTUMBUHAN DAN MORTALITAS HIU

Lebih terperinci

Beradaptasi Terhadap Perubahan: Alternatif Pengelolaan Perikanan Di Lamakera

Beradaptasi Terhadap Perubahan: Alternatif Pengelolaan Perikanan Di Lamakera Beradaptasi Terhadap Perubahan: Alternatif Pengelolaan Perikanan Di Lamakera Adapting To Changes, An Alternative Fisheries Approach In Lamakera Mochamad Iqbal Herwata Putra*, Hery Yusamandar#, Derta Prabuning*,

Lebih terperinci

Jejaring Pemanfaatan Hiu dan Pari di Balikpapan

Jejaring Pemanfaatan Hiu dan Pari di Balikpapan Kementerian Kelautan dan Perikanan Direktorat Jenderal Pengelolaan Ruang Laut Balai Pengelolaan Sumberdaya Pesisir dan Laut Pontianak Jejaring Pemanfaatan Hiu dan Pari di Balikpapan Disampaikan oleh :

Lebih terperinci

MATRIK CAPAIAN PROGRAM LEGISLASI KKP TAHUN 2017 (Caturwulan Pertama 2017) RENCANA PENYAMPAIAN. Januari. Mei. Januari

MATRIK CAPAIAN PROGRAM LEGISLASI KKP TAHUN 2017 (Caturwulan Pertama 2017) RENCANA PENYAMPAIAN. Januari. Mei. Januari MATRIK CAPAIAN PROGRAM LEGISLASI KKP TAHUN 2017 (Caturwulan Pertama 2017) 1. Direktorat Jenderal Pengelolaan Ruang Laut Pemerintah Pemerintah 3. Peraturan Pemerintah 4. Peraturan Pemerintah 5. Peraturan

Lebih terperinci

Oleh : Ollani Vabiola Bangun Pembimbing: Indra Pahlawan, S.IP, M.Si

Oleh : Ollani Vabiola Bangun Pembimbing: Indra Pahlawan, S.IP, M.Si EFEKTIVITAS CITES ( CONVENTION ON INTERNATIONAL TRADE IN ENDANGERED SPECIES OF WILD FAUNA AND FLORA) DALAM MENGATUR PERDAGANGAN HIU DI KAWASAN CORAL TRIANGEL ( IMPLEMENTASI DI INDONESIA) Oleh : Ollani

Lebih terperinci