SEJARAH TINGKATAN 4 SOALAN DAN JAWAPAN BAB 6 : PEMBENTUKAN KERAJAAN ISLAM DAN SUMBANGANNYA Tajuk : Khalifah Salan Struktur Selepas Nabi Muhammad s.a.w wafat pada tahun 632 M, sistem pemerintahan kerajaan Islam telah diteruskan melalui sistem pentadbiran yang diketuai leh khalifah. (a) Apakah maksud khalifah? Khalifah bermaksud pengganti yang melaksanakan pemerintahan dan pentadbiran kerajaan yang sebelumnya dilakukan leh Nabi Muhammad s.a.w Dalam knteks agama Khalifah bermaksud tanggungjawab memelihara kemurnian agama Islam dan mengekalkan keharmnian umat Islam. (b) Senaraikan syarat-syarat yang perlu dipenuhi untuk seserang itu dicalnkan sebagai Khalifah. [2 markah] Lelaki yang merdeka Beragama Islam Memilki pengetahuan tentang Islam Mematuhi perintah Allah Sanggup melaksanakan hukum Allah Bersifat adil Mempunyai akhlak yang baik Tubuh yang sihat dan sempurna Berfikiran cerdas Warak Pandai mentadbir kerajaan [11 x 1m = Mak. 3 markah] c) Berikan dua kaedah pemilihan Khalifah yang diamalkan dalam Islam. Nag2O9 Melalui musyawarah / syura Cadangan satu nama sahaja daripada khalifah terdahulu Pemilihan daripada beberapa rang caln 1
Pencalnan leh sekelmpk masyarakat [4 x 1m = Mak. 2 markah] (d) Nyatakan tugas-tugas Khalifah. (Ruj : Buku Teks Sejarah Tingkatan Empat ms. 144) Memelihara kedudukan agama Islam Mentadbir negara mengikut hukum syariah berpandukan al-quran dan Sunnah Menitikberatkan keseimbangan antara keperluan rhaniah dan jasmaniah Memastikan kelicinan pentadbiran negara Mempertahankan negara Islam daripada ancaman musuh Melantik / melucutkan jawatan pegawai pentadbiran negara Menjaga kebajikan rakyat Menjaga dan meneruskan najaran Allah Mengekalkan perpaduan ummah Memantapkan sistem perundangan Islam Menguruskan kewangan negara Mengatur pungutan kharaj, jizyah dan zakat. [12 x 1m = Mak. 3 markah] Tajuk : Sumbangan Khulafa al-rasyidin Salan Esei (a) Bagaimanakah Khalifah Abu Bakar as-siddiq menyelesaikan cabaran yang dihadapi leh umat Islam semasa beliau menjadi Khalifah? (Ruj : Buku Teks Sejarah Tingkatan Empat ms. 144-146) Murtad - Mengambil tindakan tegas terhadap rang Islam yang murtad. Ar-Riddah - Memerangi glngan ar-riddah yang menyalahtafsirkan ayat-ayat al-quran hingga enggan membayar zakat. Ancaman - Mempertahankan Madinah daripada ancaman Parsi dan Rm. Tentera - Menghantar Khalid bin al-walid menghadapi tentera Parsi dan Usamah bin Zaid ke Ghassan. Wilayah - Membahagikan tanah Arab kepada 10 wilayah untuk melicinkan pentadbiran. Amir - Melantik amir untuk mentadbir setiap wilayah. Gaji - Memperkenalkan bayaran gaji untuk tentera. Nag2O9 2
Mawali - Menjaga hak rakyat glngan mawali Al-Quran - Mengumpulkan dan menyalin semula tulisan al-quran. [9 x 2m = Mak. 8 markah] (b) Apakah pembaharuan dan perubahan yang dilaksanakan leh Khalifah Umar al-khattab sehingga zaman pemerintahannya dikenali sebagai zaman keemasan kerajaan Islam di Madinah? (Ruj : Buku Teks Sejarah Tingkatan Empat ms. 146 147) Dasar - Memperkenalkan dasar pentadbiran dan perlantikan pegawai. Syura - Menubuhkan Majlis Syura yang dianggtai leh glngan Ansar dan Muhajirin. Gabenr - Melantik Gabenr sebagai ketua pentadbir awam. Panglima - Melantik panglima tentera. Jabatan - Menubuhkan beberapa jabatan seperti Jabatan Tentera, Jabatan Plis, Jabatan Percukaian dan Perbendaharaan Negara. Jabatan Setiausaha - Jawatan Setiausaha diwujudkan untuk mengetuai jabatan. Kehakiman - Jabatan Kehakiman dipisahkan daripada jabatan-jabatan lain. Gaji - Hakim dibayar gaji lumayan. Pengajaran - Mengembangkan pengajaran al-quran dengan menyediakan tempat pembelajaran di masjid. Guru - Menghantar guru agama ke pelbagai wilayah untuk mengembangkan pendidikan. Kalendar - Memperkenalkan kalendar Hijrah. Susun - Menyusun sistem angkatan tentera dengan membentuk tentera tetap dan tentera sukarela. Markas - Membina markas tentera dan kubu pertahanan. Seragam - Tentera diberi pakaian seragam Terusan - Membina terusan untuk tujuan pertanian Terka - Menerka tanah baru dan mengusahakan tanah terbiar. Cukai - Memperkenalkan pelbagai jenis cukai. Baitulmal - Mendirikan Baitulmal. Nag2O9 3
[18 x 2m = Mak. 12 markah] Tajuk : Kerajaan Turki Uthmaniyah / Salan Esei Pertembungan Tamadun Islam dengan Tamadun Lain di Dunia (a) Huraikan faktr-faktr yang menyebabkan empayar Turki Uthmaniyah berjaya menyebarkan Islam ke Erpah Timur. (Ruj : Buku Teks Sejarah Tingkatan Empat ms. 162-163) Cnstantinple - Penaklukan Cnstantinple leh tentera-tentera Islam. Akidah - Pegangan akidah yang kukuih dan akhlak yang tinggi di kalangan rang Islam. Ghazi - Tentera Islam mempunyai semangat ghazi. Tentera - Sistem ketenteraan yang tersusun dan peralatan senjata mden. Janissari - Kerajaan Turki Uthmaniyah mempunyai tentera elit Janissari. Armada - Memilki armada tentera laut yang kuat. Plitik - Keadaan plitik yang tidak stabil di Erpah akibat peperangan di kalangan kerajaan kecil. Byzantine - Kejatuhan empayar Byzantine memberi laluan kepada penyebaran Islam. Gereja - Gereja Greek Ortdks tidak lagi berfungsi sebagai pelindung masyarakat Kristian. Terbuka - Dasar keagamaan kerajaan Turki Uthmaniyah yang bersifat terbuka. Ssial - Dasar ssial Islam yang berasaskan kecemerlangan individu menarik minat rang Kristian Islam. memeluk Hijrah - Penghijrahan rang Turki ke kawasan Balkan. Sufi - Ahli sufi memainkan peranan menyebarkan Islam. [13 x 2m = Mak. 12 markah] (b) Bagaimanakah berlakunya pertembungan tamadun Islam dengan tamadun lain di dunia? Nag2O9 4
(Ruj : Buku Teks Sejarah Tingkatan Empat ms. 164) Perdagangan - Perdagangan dan perniagaan menjadi alat pertembungan tamadun Islam dengan tamadun lain. China - Orang Islam menetap dan berdagang di Cantn memblehkan tamadun Islam bertembung tamadun China. dengan Diplmatik - Penerka Islam membuat hubungan diplmatik dengan petempatan rang bukan Islam di Valencia dan Rhnda. Crdva, Cara hidup - Hubungan diplmatik memblehkan pemahaman tentang cara hidup dan pentadbiran. Penaklukan - Tamadun Islam tersebar melaui penaklukan dan ketenteraan. Parsi - Apabila tentera Islam menakluki Iraq dan Iran, tamadun Islam bertembung dengan tamadun Parsi. Erpah - Apabila tentera Islam menguasai Mesir dan Afrika Utara tamadun Islam bertembung dengan Erpah / Rm. tamadun Kebudayaan - Pertembungan tamadun berlaku kerana wujudnya pertembungan kebudayaan Islam dengan kebudayaan lain. Mzarab - Kemasukan Islam ke Sepanyl membawa kepada kemunculan glngan Mzarab / rang Kristian yang mengamalkan kebudayaan Islam dan berbahasa Arab. tempatan Intelektual - Pertembungan tamadun berlaku dengan cara pertembungan intelektual. Ilmu - Ilmuan Islam mendalami ilmu tamadun Erpah dan memperkembangkan menurut pandangan Islam. intelektual [11 x 2m = Mak. 8 markah] Nag2O9 5