BAB 3 : TAMADUN AWAL ASIA TENGGARA SeJaRaH Modul ini mengandungi soalan objektif, struktur dan esei Soalan disusun mengikut bab Dihasilkan daripada analisa soalan SPM 2005 2010 Turut dimuatkan soalan aras KBKK, aplikasi kemahiran dan isu semasa Merupakan latihan fokus SPM 2011 Melatih kemahiran menjawab SPM Jawab semua soalan yang disediakan Rekod prestasi anda dan ulangi latihan sebanyak tiga kali Tingkatan 4 1 6 2 7 3 8 4 9 5 10
Analisis SPM 2005 2010 Subtajuk 2005 2006 2007 2008 2009 2010 S E S E S E S E S E S E 3.1 Bentuk-bentuk Kerajaan Awal 3.1.1 Kerajaan Agraria Ciri-ciri / Faktor Kerajaan Angkor dan Funan 3.1.2 Kerajaan Maritim Ciri-ciri Jenis Pelabuhan Kedah Tua Srivijaya Saling Bergantung 3.2 Pengaruh Agama Hindu dan Buddha dalam Kerajaan Awal 3.2.1 Cara-cara Kedatangan Pengaruh Hindu dan Buddha 3.2.2 Pengaruh Hindu dan Buddha dalam Sistem Pemerintahan 3.3 Pengaruh Hindu dan Buddha dalam Kesenian dan Kesusasteraan Seni Bina Kesusteraan Item Objektif SPM2009/s5/M.S.85 1. Mengapakah konsep berikut diamalkan oleh kerajaan awal di Asia Tenggara? A B C D Konsep dewa-raja Konsep orde kosmos Mempelbagaikan istiadat istana Mengekalkan pentadbiran yang adil Menggambarkan upacara keagamaan Memperkukuh kedudukan pemerintah SPM2009/s16/M.S.77 2. Pada zaman pemerintah Raja Indravarman I, kerajaan Angkor berjaya menghasilkan beras yang mencukupi untuk menampung keperluan rakyat. Apakah faktor kejayaan tersebut? A Pembinaan baray B Kemasukan buruh luar C Penerokaan tanah baru D Pengenalan kaedah penggiliran tanaman SPM2008/s6/ms:77 3. Apakah kesan pembinaan sistem pengairan di Angkor pada zaman Raja Indravarman I? A Penempatan kekal lebih banyak B Keperluan beras negara dipenuhi C Sistem pertanian pindah berkembang D Pergantungan pada hasil hutan berkurangan M.S. 78 4. Rajah berikut menerangkan konsep pelabuhan. X Apakah pelabuhan X? A Pelabuhan dunia B Pelabuhan kerajaan C Pelabuhan pembekal D Pelabuhan entreport Membekalkan hasil tempatan dan hasil kawasan takluk kepada pedagang antarabangsa. 1 2
M.S. 78 5. Peta berikut menunjukkan lokasi kerajaan Maritim di Asia Tenggara. M.S. 76 9. Rajah berikut menerangkan sistem pengairan di Angkor. Baray Mengairi 12.5 juta ekar tanah Hasil padi meningkat Apakah ciri persamaan kerajaan maritim tersebut? A Terletak di kawasan pedalaman B Bergantung kepada kegiatan pertanian C Mahir dalam pembinaan sistem pengairan D Berperanan sebagai pelabuhan entrepot Mengapakah Kerajaan Angkor mampu mempunyai sistem pengairan tersebut? A Tanah yang luas B Ramai tenaga kerja C Teknologi yang tinggi D Raja terlibat dalam pembinaannya M.S. 77 10. Rajah berikut menunjukkan faktor perkembangan Tonle Sap sebagai pengeluar padi sawah terbesar di Asia Tenggara. SPM2004/s6/M.S.76 6. Mengapakah kerajaan Funan berkembang daripada kerajaan agraria kepada kerajaan maritim? A Kekayaan hasil laut B Kedudukan yang strategik C Peningkatan hasil pertanian D Perubahan dasar pemerintahan Apakah X? M.S. 79 7. Maklumat berikut menerangkan kerajaan awal yang terkenal di Asia Tenggara. Srivijaya terletak di Selat Sunda Kedah Tua terletak di Selat Melaka Apakah keistimewaan kerajaan tersebut? A Pusat kegiatan ilmu B Kubu pertahanan yang kuat C Kawasan kegiatan pertanian D Laluan perdagangan India dan China SPM2007/s5/M.S.77 8. Apakah faktor yang menyebabkan kerajaan Angkor menjadi sebuah kerajaan yang ulung di Asia Tenggara? I Perancangan bandar teratur II Iklim sesuai untuk pertanian III Berhampiran Tasik Tonle Sap IV Terlindung daripada tiupan angin A I dan II C II dan III B I dan IV D III dan IV 3 A B C D Tonle Sap Benih yang baik Buruh yang ramai Harga yang tinggi Iklim yang sesuai Tanah subur Punca pengairan SPM2004/s7/M.S.81 11. Jadual berikut menunjukkan antara kerajaan awal di Asia Tenggara. Kerajaan Kedah Tua Zaman X Abad ke-5 M. hingga ke-13 M Srivijaya Abad ke-7 M. hingga ke-13 M. Apakah persamaan antara kedua-dua kerajaan tersebut? A Perluasan kuasa B Kawasan pertanian yang luas C Pusat pengajian agama Hindu D Ekonomi berasaskan perdagangan 4
SPM2006/s7/M.S.81 12. Gambar berikut menunjukkan artifak yang dijumpai di Kedah pada kurun ke-10. Apakah bukti penemuan tersebut? A Pusat pengumpulan barang B Hubungan baik dengan China C Sebuah pelabuhan entreport D Kerajaan tertua di Tanah Melayu M.S. 81 13. Mengapakah Srivijaya melaksanakan perluasan kuasa berikut? M.S. 83 14. Jadual berikut menunjukkan saling melengkapi antara Kerajaan Agraria dan Kerajaan Maritim. Kerajaan Agraria Barang mewah Kerajaan Maritim Makanan Bahan Kayu Kenderaan Tukang Mengapakah Kerajaan Agraria memerlukan barangan mewah tersebut? A Hadiah untuk raja B Barangan dagangan C Upacara keagamaan D Sumber keagungan M.S. 80 15. Jadual berikut menunjukkan tinggalan perahu layar di Tanah Melayu yang membuktikan kemampuan belayar jauh. Tinggalan perahu layar Kuala Pontian, Pahang Kuala Katil, Kedah I II III IV A B C D Memasarkan hasil keluaran Mendapat barangan dagangan Mengawal laluan perdagangan Menyebarkan pengaruh Hindu-Buddha I dan I I dan IV II dan III III dan IV Apakah nilai yang patut ada pada pelayar tersebut? I Sifat minda terbuka II Semangat meneroka III Kemahiran ilmu bintang IV Sikap toleransi yang tinggi A I dan I B I dan IV C II dan III D III dan IV M.S. 84 16. Manakah antara berikut golongan terlibat dalam penyebaran agama Hindu- Buddha ke Asia Tenggara? I Raja II Tentera III Pedagang IV Bangsawan A I dan I B I dan IV C II dan III D III dan IV 5 6
M.S. 87 17. Ilustrasi berikut menunjukkan prasasti Telaga Batu di Palembang Srivijaya. M.S. 90 20. Ilustrasi berikut menunjukkan keratan rentas candi Borobudur di Jawa Tengah. Apakah catatan yang terdapat pada prasasti tersebut? A Salasilah raja C Arahan kepada rakyat B Struktur pentadbiran D Undang-undang jenayah M.S.86 18. Rajah berikut menunjukkan pengaruh Hindu Buddha dalam pentadbiran kerajaan awal di Asia Tenggara. Pengaruh Hindu Buddha dalam pentadbiran Apakah konsep pentadbiran X? A Data B Bhupati Konsep dewa raja Istiadat pertabalan C Maharaja D Orde kosmos M.S. 88 19. Maklumat berikut menunjukkan candi yang terdapat pada zaman kerajaan awal di Asia Tenggara. Angkor Wat Candi Borobudur Apakah fungsi candi tersebut? I Pusat pentadbiran II Pusat pendidikan III Tempat menyimpan mayat IV Lambang keagungan pemerintah A I dan II C II dan III B I dan IV D III dan IV X 7 Apakah kesimpulan yang dapat dibuat daripada binaan tersebut? A Pengaruh agama Buddha B Penentuan struktur pemerintahan C Penetapan susun lapis masyarakat D Pengamalan Undang-Undang Manu M.S.93 21. Pernyataan berikut menerangkan penggunaan bahasa Sanskrit dalam sistem pemerintahan. Catatan tersebut terdapat pada A Batu Bersurat Kutei B Batu Bersurat Sungai Mas C Batu Bersurat Palembang D Batu Bersurat Kedukan Bukit Amaran raja kepada raja dan pembesar supaya tidak menderhaka. SPM2007/s6/M.S.94 22. Senarai berikut merujuk kepada hasil kesusasteraan di Asia Tenggara. Nagarakertagama Hikayat Pendawa Lima Apakah yang dapat disimpulkan berkaitan dengan hasil kesusasteraan tersebut? A Ditulis golongan pendeta B Diminati para bangsawan C Dipengaruhi unsur India D Dijadikan dasar perundangan 8
Item Berstruktur 1. Peta berikut menunjukkan kerajaan Maritim di Asia Tenggara. (e) Pada pendapat anda, bagaimanakah untuk mengembalikan kegemilangan Kedah sebagai kuasa perdagangan? Buku Teks 88 94 2. Senarai berikut menunjukkan bukti pengaruh Hindu-Buddha di Asia Tenggara. (a) Namakan pelabuhan di kerajaan Kedah Tua. (b) Apakah bukti yang menunjukkan Kedah Tua sebagai pelabuhan entrepot? (c) Apakah faktor kemajuan Kedah Tua sebagai pelabuhan entrepot? (d) Bagaimanakah Srivijaya berkembang sebagai pelabuhan entrepot? 9 (a) Senaraikan peranan candi. Angkor Wat Candi Borobudur Kesusasteraan (b) Nyatakan pengaruh Hindu dalam seni bina Angkor Wat. (c) Jelaskan pengaruh Buddha pada binaan Candi Borobudur. 10
(d) Jelaskan pengaruh Hindu-Buddha dalam kesusasteraan di Asia Tenggara. (e) Mengapakah setiap warganegara Malaysia bertanggungjawab memelihara dan memulihara warisan seni bina di negara kita? Item Esei Buku Teks m.s. 84 94 1. Jadual berikut menunjukkan wujudnya pengaruh Hindu-Buddha dalam bahasa di Asia Tenggara. Bahasa Sanskrit Dosa Dukkha Rupa Bahasa Melayu Dosa Duka Rupa (a) Nyatakan cara kedatangan pengaruh Hindu-Buddha ke Asia Tenggara. [ 4 markah ] F3... F4... F5... (b) Jelaskan peranan Bahasa Sanskrit di Asia Tenggara. [ 8 markah ] F3... F4... F5... F6... F7... F8... F9... 11 12
BAB 3 : TAMADUN AWAL ASIA TENGGARA (c) Terangkan pengaruh Hindu-Buddha dalam sistem pemerintahan. [ 8 markah ] H1a... H1b... H1c... NOTA H2a... H2b... H2c... F3... H3a... H3b... H3c... F4... H4a... H4b... H4c... F5... H5a... H5b... H5c... 13