N BASIS UTARA MEDAN 2014 SKRIPSI OLEH: Universitas Sumatera Utara

dokumen-dokumen yang mirip
PROFIL PELEPASAN METRONIDAZOL DARI MATRIKS KALSIUM ALGINAT-KITOSAN

SKRIPSI OLEH: PIANTA GINTING NIM

PROGRAM EKSTENSI SARJANA FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2016

PROGRAM STUDI SARJANA FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2016

PENGARUH KONSENTRASI GLISERIN PADA PEMBUATAN CANGKANG KAPSUL ALGINAT TERHADAP SIFAT-SIFAT FISIK CANGKANG DAN PELEPASAN NATRIUM DIKLOFENAK

BAB I PENDAHULUAN. Sistem penghantaran obat tinggal di lambung sangat menguntungkan

FORMULASI DAN EVALUASI BEADS FLOATING

BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN. Berdasarkan hasil uji formula pendahuluan (Lampiran 9), maka dipilih

PENGUJIAN MUTU SEDIAAN TABLET PARASETAMOL GENERIK TAK BERLOGO DIBANDINGKAN DENGAN GENERIK BERLOGO DAN MEREK DAGANG SECARA IN VITRO SKRIPSI OLEH:

PENENTUAN PROFIL FARMAKOKINETIKA DEKSAMETASON PADA KELINCI (Oryctolagus cuniculus)

SKRIPSI. Oleh: HADI CAHYO K

FORMULASI ORALLY DISINTEGRATING TABLET (ODT) NATRIUM DIKLOFENAK MENGGUNAKAN KROSPOVIDON DAN NATRIUM PATI GLIKOLAT DENGAN METODE CETAK LANGSUNG SKRIPSI

BAB II. STUDI PUSTAKA

BAB I PENDAHULUAN. memiliki beberapa masalah fisiologis, termasuk waktu retensi lambung yang

KATA PENGANTAR. berjudul PENGGUNAAN BIOPOLIMER POLI(3-HIDROKSIBUTIRAT) SEBAGAI PENYALUT DALAM FORMULASI MIKROKAPSUL

PROGRAM STUDI SARJANA FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2014

ANALISIS SURFAKTAN ANIONIK (DETERJEN) PADA LIMBAH CAIR DOMESTIK MENGGUNAKAN SPEKTROFOTOMETER METODE MBAS TUGAS AKHIR OLEH: MAYA JUSTITIA

STUDI EFEK MINYAK WIJEN, MINYAK ALMOND, DAN MINYAK ZAITUN TERHADAP PENETRASI INDOMETASIN MELALUI KULIT KELINCI SECARA IN VITRO DARI BASIS GEL ALGINAT

BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN. Berdasarkan hasil percobaan pendahuluan, ditentukan lima formula

PENETAPAN KADAR MINERAL KALSIUM, KALIUM DAN NATRIUM PADA DAUN BANGUN-BANGUN (Coleus amboinicus Lour.) SECARA SPEKTROFOTOMETRI SERAPAN ATOM SKRIPSI

PROGRAM DIPLOMA III ANALIS FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA

STUDI EFEK ETANOL DAN GLISERIN TERHADAP PENETRASI INDOMETASIN MELALUI KULIT KELINCI DARI BASIS GEL ALGINAT SECARA IN VITRO SKRIPSI

PENETAPAN KADAR CAMPURAN PARASETAMOL DAN IBUPROFEN PADA SEDIAAN TABLET SECARA SPEKTROFOTOMETRI DERIVATIF DENGAN ZERO CROSSING SKRIPSI

FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS KATOLIK WIDYA MANDALA SURABAYA

DAFTAR ISI. Kata Pengantar. Daftar Gambar. Daftar Lampiran. Intisari... BAB I. PENDAHULUAN..1. A. Latar Belakang.1. B. Perumusan Masalah.

PENETAPAN KADAR ZINC PYRITHIONE PADA SHAMPO DENGAN METODE IODIMETRI TUGAS AKHIR

PENETAPAN KADAR METFORMIN HCl SECARA SPEKTROFOTOMETRI ULTRAVIOLET TUGAS AKHIR OLEH: DESI ANGGIAT BUTAR-BUTAR NIM

BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMBAHASAN. 1. Optimasi pembuatan mikrokapsul alginat kosong sebagai uji

1. Penetapan panjang gelombang serapan maksimum Pembuatan kurva baku... 35

SKRIPSI UMI SALAMAH K Oleh :

FORMULASI DAN UJI ANTIBAKTERI PENYEBAB JERAWAT DARI GEL EKSTRAK ETANOL DAUN BANGUN-BANGUN (Plectranthus amboinicus (Lour.

Lampiran 1.Gambar alat pencetak kapsul dan pengering kapsul. Gambar alat pencetak kapsul

PROGRAM STUDI DIPLOMA III ANALIS FARMASI DAN MAKANAN FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2016

PENETAPAN KADAR KLORAMFENIKOL GENERIK SECARA SPEKTROFOTOMETER ULTRAVIOLET DAN UJI DAYA HAMBAT TERHADAP BAKTERI Salmonella typhi SKRIPSI

PEMERIKSAAN MUTU TABLET KUNYAH ANTASIDA YANG MENGANDUNG FAMOTIDIN YANG BEREDAR DI APOTEK KOTA MEDAN SKRIPSI

PENETAPAN KADAR KALSIUM, KALIUM, DAN MAGNESIUM PADA AIR TEBU MERAH DAN AIR TEBU HIJAU SECARA SPEKTROFOTOMETRI SERAPAN ATOM SKRIPSI

SKRIPSI SANASHTRIA PRATIWI K Oleh :

LAPORAN PRAKTEK KERJA PROFESI FARMASI INDUSTRI PT. UNIVERSAL PHARMACEUTICAL INDUSTRIES MEDAN

PENETAPAN KADAR BAHAN BAKU PARASETAMOL SECARA SPEKTROFOTOMETRI ULTRAVIOLET TUGAS AKHIR OLEH: RAHAYU NIM

OLEH: RUDI YANTO ANTONO NIM PROGRAM STUDI SARJANA FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN

ANALISIS KALSIUM, MAGNESIUM, DAN TIMBAL PADA AIR MINERAL DALAM KEMASAN DAN AIR MINUM ISI ULANG SECARA SPEKTROFOTOMETRI SERAPAN ATOM

AKTIVITAS ANTIOKSIDAN EKSTRAK ETANOL DAUN BANGUN-BANGUN (Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng.)

PROGRAM STUDI SARJANA FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2014

BAB I PENDAHULUAN. Sistem peyampaian obat konvensional tidak dapat mempertahankan

STUDI PENGARUH TWEEN 80 DAN MINYAK INTI SAWIT TERHADAP PENETRASI ASAM ASKORBAT MELALUI KULIT KELINCI SECARA IN VITRO

OPTIMASI FORMULA SEDIAAN LEPAS LAMBAT TABLET KAPTOPRIL DENGAN MATRIKS HIDROKSI PROPIL METIL SELULOSA DAN AVICEL PH 102 SEBAGAI FILLER SKRIPSI

STUDI PEMERIKSAAN DAN PENETAPAN KADAR KALSIUM DALAM SAWI PAHIT(

DAFTAR ISI. KATA PENGANTAR.. vii. DAFTAR ISI.. viii. DAFTAR GAMBAR. xi. DAFTAR TABEL. xiii. DAFTAR LAMPIRAN. xiv. INTISARI.. xv. ABSTRAC.

PENGUJIAN MUTU BENTUK SEDIAAN NATRIUM DIKLOFENAK YANG BEREDAR DI APOTEK KOTA MEDAN SKRIPSI. OLEH: Yanti Juliatri NIM

Universitas Sumatera Utara

PENGUJIAN EKSTRAK n-heksana DAN ETANOL TERHADAP AKTIVITAS ANTIBAKTERI BIJI PEPAYA (Carica papaya L.) DARI DUA VARIETAS

konvensional 150 mg dapat menghambat sekresi asam lambung hingga 5 jam, tetapi kurang dari 10 jam. Dosis alternatif 300 mg dapat meningkatkan

UJI DISOLUSI TABLET ALLOPURINOL YANG DIPRODUKSI OLEH PT MUTIARA MUKTI FARMA (MUTIFA) MEDAN

PENGARUH KOMBINASI BASIS POLIETILENGLIKOL 400 DAN POLIETILENGLIKOL 6000 TERHADAP SIFAT FISIK DAN PELEPASAN ASAM MEFENAMAT PADA SEDIAAN SUPOSITORIA

PENETAPAN KADAR RESIDU TETRASIKLIN DALAM DAGING AYAM PEDAGING SECARA ADISI STANDAR DENGAN SPEKTROFOTOMETRI ULTRAVIOLET

PENETAPAN HARGA pka DERIVAT ASAM ARIL ASETAT (Diklofenak, Ibuprofen dan Ketoprofen) SECARA SPEKTROFOTOMETRI UV SKRIPSI

PENETAPAN KADAR TABLET KALSIUM LAKTAT DI PT. KIMIA FARMA (Persero) Tbk. PLANT MEDAN SECARA TITRASI KOMPLEKSOMETRI

OLEH : GABENA INDRAYANI DALIMUNTHE

PEMBUATAN SEDIAAN FLOATING DISPERSI PADAT KLARITROMISIN DENGAN MENGGUNAKAN CANGKANG KAPSUL ALGINAT DAN PENGUJIAN AKTIVITAS ANTIBAKTERINYA

relatif kecil sehingga memudahkan dalam proses pengemasan, penyimpanan dan pengangkutan. Beberapa bentuk sediaan padat dirancang untuk melepaskan

KATA PENGANTAR. kehadirat Allah SWT, karena berkat rahmat dan karunia-nya penulis dapat

PROGRAM DIPLOMA III ANALIS FARMASI DAN MAKANAN FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2016

PENETAPAN KADAR KALIUM DAN NATRIUM DALAM MENTIMUN

LAMPIRAN. Lampiran 1. Perhitungan viskositas larutan alginat. Pengukuran viskositas menggunakan viskosimeter Broookfield

EVALUASI PENGELOLAAN OBAT PROGRAM MALARIA DI INSTALASI FARMASI DINAS KESEHATAN PROVINSI SUMATERA UTARA

IV. HASIL DAN PEMBAHASAN. Dari penelitian yang dilakukan diperoleh hasil sebagai berikut:

PENGARUH PENYIMPANAN DAN VISKOSITAS TERHADAP STABILITAS NATRIUM DIKLOFENAK DARI CANGKANG KAPSUL ALGINAT SKRIPSI OLEH : MAINARTI EKASARI NIM

OPTIMASIKOMBINASI MATRIKSHIDROKSIPROPIL METILSELULOSA DAN NATRIUM ALGINAT UNTUK FORMULA TABLET KAPTOPRIL LEPAS LAMBAT SISTEM FLOATING SKRIPSI

ANALISIS MINERAL KALSIUM, KALIUM, DAN MAGNESIUM PADA BEBERAPA JENIS AIR MINUM ISI ULANG DI KOTA MEDAN

IDENTIFIKASI PEWARNA RHODAMIN B PADA ARUM MANIS TUGAS AKHIR. Oleh: IMEY YOSANTA BR KACARIBU NIM

PENETAPAN KADAR HIDROGEN PEROKSIDA DALAM SEDIAAN PEWARNA RAMBUT SECARA TITRASI PERMANGANOMETRI TUGAS AKHIR OLEH: DEVI NURIANTI NIM

PROGRAM STUDI SARJANA FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2016

PENETAPAN KADAR RIFAMPISIN DAN ISONIAZID DALAM SEDIAAN TABLET SECARA MULTIKOMPONEN DENGAN METODE SPEKTROFOTOMETRI ULTRAVIOLET SKRIPSI

FORMULASI TABLET HISAP NANOPARTIKEL DAUN SIRIH MERAH (Piper crocatum Ruiz & Pav.) SECARA GRANULASI BASAH

PADA AIR RESERVO PROGRAM STUDI SI UTARA MEDAN 2014 OLEH: Universitas Sumatera Utara

PENETAPAN KADAR PROTEIN DAN KALSIUM (Orthetrm sp.) DARI CIBET YANG TERDAPAT DIKABUPATEN KARO OLEH: MAHARANI NIM:

PENENTUAN KARAKTERISTIK MINYAK CENGKEH

PROGRAM EKSTENSI SARJANA FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2016

SECARA SKRIPSI OLEH: FARMASII UNIVERSI MEDAN Universitas Sumatera Utara

UJI STABILITAS KIMIA LARUTAN CaCl2 IN VITRO TERHADAP FORMULASI BARU LIPOSOM TETRA ETER LIPID (EPC-TEL 2,5) SEBAGAI PEMBAWA OBAT

PENGARUH TIPE BASIS KRIM MINYAK DALAM AIR (M/A) DAN AIR DALAM MINYAK (A/M) TERHADAP SIFAT FISIK DAN KECEPATAN PELEPASAN BENZOKAIN

FORMULASI TABLET LIKUISOLID IBUPROFEN MENGGUNAKAN PROPILEN GLIKOL SEBAGAI PELARUT NON VOLATILE DAN PVP K-30 SEBAGAI POLIMER

FORMULASI GEL PENGHARUM RUANGAN MENGGUNAKAN KARAGENAN DAN NATRIUM ALGINAT DENGAN MINYAK NILAM SEBAGAI FIKSATIF

PENETAPAN KADAR KALIUM, KALSIUM, NATRIUM, DAN MAGNESIUM DALAM ALPUKAT LOKAL DAN ALPUKAT IMPOR SECARA SPEKTROFOTOMETRI SERAPAN ATOM

FORMULASI GEL PENGHARUM RUANGAN DENGAN PEWANGI MINYAK MAWAR DAN FIKSATIF MINYAK AKAR WANGI

PENETAPAN KADAR LEMAK DALAM SUSU KENTAL MANIS METODE SOKLETASI TUGAS AKHIR OLEH: GHITA AMALLIA NIM

UJI DISOLUSI KAPSUL KLORAMFENIKOL YANG DIPRODUKSI OLEH PT. KIMIA FARMA (PERSERO) Tbk. PLANT MEDAN TUGAS AKHIR. Oleh :

PEMISAHAN ASAM LEMAK PADA SABUN MANDI DAN PENETAPAN KADARNYA SECARA GRAVIMETRI TUGAS AKHIR OLEH: YUNISAH SAHRO LUBIS NIM

PROFIL PELEPASAN IN VITRO IBUPROFEN DALAM BENTUK TABLET LEPAS LAMBAT DENGAN MENGGUNAKAN MATRIKS GUAR GUM PADA BERBAGAI KONSENTRASI

PENENTUAN BOBOT JENIS DAN KELARUTAN DALAM ETANOL SERTA SISA PENGUAPAN DARI MINYAK BUAH PALA (Myristica fragrans H.) TUGAS AKHIR

PENGGUNAAN ASAM LAKTAT SEBAGAI HUMEKTAN DALAM SEDIAAN HAND CREAM TIPE M/A

UJI BIOEKIVALENSI TABLET METOKLOPRAMID BAHAN TAMBAHAN SARI TAPE DIBANDINGKAN DENGAN TABLET METOKLOPRAMID MEREK DAGANG PADA HEWAN KELINCI SECARA KCKT

PROYEKSI ANGKA KELAHIRAN DAN KEMATIAN BAYI PADA TAHUN 2013 di KABUPATEN HUMBANG HASUNDUTAN BERDASARKAN DATA TAHUN 2003 s/d 2009 TUGAS AKHIR

MEN DAN SKRIPSI A FARMASI UTARA MEDAN OLEH: Universitas Sumatera Utara

PROGRAM EKSTENSI SARJANA FARMASI FAKULTAS FARMASI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2013

PENGEMBANGAN SEDIAAN LEPAS LAMBAT SISTEM MATRIKS BERBASIS ETILSELULOSA HIDROKSIPROPIL METILSELULOSA DENGAN TEKNIK DISPERSI SOLIDA

PEMBUATAN TABLET PARASETAMOL SECARA GRANULASI BASAH DENGAN PATI KENTANG MERAH (Solanum tuberosum L.) SEBAGAI PELICIN

Effervescent system digunakan pada penelitian ini. Pada sistem ini formula tablet mengandung komponen polimer dengan kemampuan mengembang seperti

EFEK LARUTAN NATRIUM ALGINAT TERHADAP PENURUNAN KOLESTEROL DALAM DARAH TIKUS

IDENTIFIKASI BAHAN KIMIA OBAT FENILBUTAZON DALAM JAMU LINURAT SECARA KROMATOGRAFI LAPIS TIPIS TUGAS AKHIR OLEH: YULI ANNISA NIM

Transkripsi:

FORMULASI DAN EVALUASI SECARA IN VITRO FLOATING MUCOADHESIVE BEADS DARI METRONIDAZOL DENGAN N BASIS ALGINAT-KITOSAN SKRIPSI OLEH: ALI WARDANA SITEPUU NIM 101501043 PROGRAM STUDI SARJANA FARMASF SI FAKULTAS FARMAS SI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2014

FORMULASI DAN EVALUASI SECARA IN VITRO FLOATING MUCOADHESIVE BEADS DARI METRONIDAZOL DENGAN N BASIS ALGINAT-KITOSAN SKRIPSI Diajukan sebagai salah satu syarat untuk memperoleh Gelar Sarjana Farmasi pada Fakultas Farmasii OLEH: ALI WARDANA SITEPUU NIM 101501043 PROGRAM STUDI SARJANA FARMASF SI FAKULTAS FARMAS SI UNIVERSITAS SUMATERA UTARA MEDAN 2014

PENGESAHAN SKRIPSI FORMULASI DAN EVALUASI SECARA IN VITRO FLOATING MUCOADHESIVE BEADS DARI METRONIDAZOL DENGAN BASIS ALGINAT-KITOSAN OLEH: ALI WARDANA SITEPU NIM 101501043 Dipertahankan di Hadapan Panitia Penguji Skripsi Fakultas Farmasi Pada Tanggal: 26 Agustus 2014 Pembimbing I, Panitia Penguji Prof. Dr. M.T. Simanjuntak, M.Sc., Apt. NIP 195212041980021001 Prof. Dr. Karsono, Apt. NIP 195409091982011001 Pembimbing II, Prof. Dr. M.T. Simanjuntak, M.Sc., Apt. NIP 195212041980021001 Prof. Dr. Hakim Bangun, Apt. NIP 195201171980031002 Dr. Kasmirul R. Sinaga, M.S., Apt. NIP 195504241983031003 Medan, Oktober 2014 Fakultas Farmasi Dekan, Dra. Lely Sari Lubis, M.Si., Apt. NIP 195404121987012001 Prof. Dr. Sumadio Hadisahputra, Apt. NIP 195311281983031002

KATA PENGANTAR Puji syukur kehadirat Tuhan Yang Maha Esa oleh karena kasih karunia- Nya penulis dapat menyelesaikan penyusunan skripsi yang berjudul Formulasi Dan Evaluasi Secara In Vitro Floating Mucoadhesive Beads Dari Metronidazol Dengan Basis Alginat-Kitosan. Skripsi ini diajukan sebagai salah satu syarat untuk memperoleh gelar Sarjana Farmasi pada Fakultas Farmasi Universitas Sumatera Utara. Pada kesempatan ini penulis mengucapkan terima kasih yang sebesarbesarnya kepada Prof. Dr. Sumadio Hadisahputra, Apt., selaku Dekan Fakultas Farmasi, yang telah memberikan bantuan serta fasilitas selama pendidikan, kepada Prof. Dr. M.T. Simanjuntak, M.Sc., Apt., dan Prof. Dr. Hakim Bangun, Apt., selaku dosen pembimbing yang telah membimbing penulis dengan penuh kesabaran selama penelitian. Ucapan terima kasih juga disampaikan kepada Prof. Dr. Karsono, Apt., Dr. Kasmirul Ramlan Sinaga, M.S., Apt., dan Dra. Lely Sari Lubis, M.Si., Apt., selaku dosen penguji yang telah memberikan saran, arahan, kritik, dan masukan kepada penulis dalam penyelesaian skripsi ini, kepada T. Ismanelly Hanum, S.Si., M.Si., Apt., selaku dosen pembimbing akademik yang telah memberikan arahan dan bimbingan kepada penulis selama ini, serta Bapak dan Ibu staf pengajar Fakultas Farmasi USU yang telah mendidik penulis selama masa perkuliahan. Ucapan terima kasih dan penghargaan yang sebesar-besarnya kepada Ayah dan Ibunda tercinta Kasinan Sitepu dan Sukahati br Milala, serta Karmila Sitepu, Karolita Sitepu, Ade Pranata Sitepu dan Kartika Sitepu selaku saudara iv

penulis dan kepada sahabat-sahabat terdekat yang begitu mendukung dan mendoakan penyelesaian skripsi ini. Penulis menyadari bahwa tulisan ini masih jauh dari sempurna. Untuk itu penulis mengharapkan kritik dan saran yang membangun dari semua pihak untuk perbaikan skripsi ini. Akhir kata penulis berharap semoga skripsi ini dapat bermanfaat bagi ilmu pengetahuan khususnya di bidang farmasi. Medan, Oktober 2014 Penulis, Ali Wardana Sitepu NIM 101501043 v

Formulasi dan Evaluasi Secara In Vitro Floating Mucoadhesive Beads dari Metronidazol dengan Basis Alginat-Kitosan Abstrak Salah satu kendala utama pada pengobatan ulkus yang disebabkan oleh H. pylori dengan sediaan konvensional adalah waktu tinggal obat yang singkat didalam lambung. Adapun beberapa sistem penghantaran obat ke lambung adalah floating dan mucoadhesive. Adapun tujuan dari penelitian ini adalah untuk membuat sediaan yang dapat bertahan lebih lama dalam lambung yang memiliki sifat floating dan mucoadhesive. Floating mucoadhesive beads dibuat dengan menggunakan basis alginat kitosan dan dibuat dalam 11 formula dengan 3 kelompok formula. Kelompok 1 (F1) tanpa penyalutan, kelompok 2 (F2-F6) salut Eudragit RS 100, dan kelompok 3 (F7-F11) salut pertama dengan Eudragit RS 100 dan salut kedua dengan kalsium alginat. Diameter sediaan diukur dengan menggunakan micrometer. Floating lag time dan floating time diukur pada gelas beker yang berisi medium lambung. Sifat mucoadhesive dari beads diuji dengan menggunakan tensiometer DuNoy menggunakan lambung tikus. Efisiensi penjeratan diukur terhadap 20 beads dan ditentukan jumlah metronidazol yang terjerat didalam beads. Pelepasan metronidazol dari beads dilakukan dengan menggunakan metode dayung USP dalam medium lambung buatan (ph 1,2). Kadar metronidazol diukur dengan menggunakan spektrofotometer ultraviolet pada panjang gelombang 277 nm. Dari pengukuran didapat diameter beads adalah 2,70 mm sampai 3,27 mm. Floating lag time dari semua beads adalah 0 menit sedangkan floating time lebih dari 12 jam. Dari uji mucoadhesive didapat gaya mucoadhesive adalah 1,14 sampai 2,06 dyne/mm 2. Efisiensi penejaratan dari floating mucoadhesive beads berada pada rentang 62,24% sampai 76,46%. Pada uji pelepasan metronidazol dari beads menunjukkan bahwa beads dapat dijadikan pelepasan terkontrol, dimana semakin tinggi konsentrasi Eudragit RS 100 maka laju pelepasan metronidazol dari beads semakin lambat. Dari percobaan ini didapat hasil maksimal yaitu pada F11 dimana beads dapat melepaskan 83% metronidazol dalam 12 jam. Kinetika pelepasan metronidazol dari beads mengikuti kinetika pelepasan model Higuchi. Berdasarkan hasil penelitian maka dapat disimpulkan bahwa F11 adalah potensial digunakan sebagai sediaan sustained release gastro retentive drug delivery system dari metronidazol. Kata kunci: Metronidazol, Beads, Floating, Mucoadhesive, In Vitro vi

DAFTAR ISI Halaman JUDUL... HALAMAN JUDUL... LEMBAR PENGESAHAN... KATA PENGANTAR... ABSTRAK... ABSTRACT... DAFTAR ISI... DAFAR TABEL... DAFTAR GAMBAR... DAFTAR LAMPIRAN... i ii iii iv vi vii viii xii xiii xvi BAB I PENDAHULUAN... 1 1.1 Latar Belakang... 1 1.2 Perumusan Masalah... 3 1.3 Hipotesis... 4 1.4 Tujuan Penelitian... 4 1.5 Manfaat Penelitian... 4 1.6 Kerangka Penelitian... 5 BAB II TINJAUAN PUSTAKA... 6 2.1 Ulkus Peptikum (Peptic Ulcer)... 6 2.2 Gastroretentive Drug Delivery Sistem... 7 2.3 Sistem Floating... 8 2.3.1 Pembagian sistem floating... 8 vii

2.3.1.1 Bentuk sediaan floating effervescent... 9 2.3.1.2 Bentuk sediaan floating non-effervescent... 9 2.3.2 Keuntungan FDDS... 9 2.3.3 Kerugian FDDS... 10 2.4 Sistem Mucoadhesive... 10 2.4.1 Pengertian bioadhesive... 10 2.4.2 Mekanisme bioadhesive... 11 2.4.3 Teori bioadhesive... 13 2.5 Metronidazol... 15 2.5.1 Sifat fisika kimia metronidazol... 15 2.5.2 Farmakologi... 15 2.5.3 Farmakokinetik... 16 2.5.4 Efek samping... 16 2.6 Alginat... 16 2.6.1 Struktur kimia... 18 2.6.2 Sifat alginat... 19 2.7 Kitosan... 19 2.7.1 Struktur kimia kitosan... 20 2.7.2 Sifat kitosan... 21 2.7.3 Aplikasi farmasetik kitosan... 21 2.8 Eudragit... 22 2.8.1 Struktur kimia... 22 2.8.2 Jenis polimer... 23 2.8.3 Aplikasi eudragit pada penghantaran obat... 24 viii

2.9 Disolusi... 25 2.9.1 Faktor faktor yang mempengaruhi laju disolusi... 27 2.9.2 Metode disolusi... 29 BAB III METODE PENELITIAN... 31 3.1 Alat - Alat Penelitian... 31 3.2 Bahan Bahan Penelitian... 31 3.3 Prosedur Penelitian... 31 3.3.1 Pembuatan larutan kalsium klorida 0,15 M... 31 3.3.2 Pembuatan medium lambung buatan medium ph 1,2. 31 3.3.3 Pembuatan kurva serapan dan kurva kalibrasi metronidazol... 32 3.3.3.1 Pembuatan larutan induk baku metronidazol dalam medium ph 1,2... 32 3.3.3.2 Pembuatan kurva serapan metronidazol dalam medium ph 1,2... 32 3.3.3.3 Pembuatan kurva kalibrasi metronidazol dalam medium ph 1,2... 32 3.3.4 Pembuatan beads alginat kitosan... 32 3.3.5 Pembuatan beads salut eudragit rs 100... 33 3.3.6 Pembuatan beads salut eudragit rs 100 dan kalsium alginat... 33 3.3.7 Penentuan diameter floating mucoadhesive beads... 33 3.3.8 Pengukuran floating lag time... 34 3.3.9 Pengukuran floating time... 34 3.3.10 Efisiensi penjeratan ( entrapment efficiency)... 34 3.3.11 Uji sifat mucoadhesive... 35 3.3.12 Uji pelepasan obat secara in vitro... 35 ix

BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN... 36 4.1 Pembuatan Floating Mucoadhesive Beads... 36 4.2 Penenentuan Diameter Floating Mucoadhesive Beads... 36 4.3 Scanning Electron Microscopy... 39 4.3.1 Beads alginat-kitosan... 39 4.3.2 Beads alginat-kitosan salut eudragit rs 100 30%... 40 4.3.3 Beads alginat-kitosan salut eudragit rs 100 30% dan kalsium alginat... 41 4.4 Pengukuran Floating Lag Time... 41 4.5 Pengukuran Floating Time... 43 4.6 Uji Mucoadhesive... 44 4.7 Efisiensi Penjeratan (Entrapment Efficiency)... 45 4.8 Pelepasan Metronidazol dari Floating Mucoadhesive Beads 46 4.8.1 Tanpa penyalutan... 46 4.8.2 Salut eudragit rs 100... 47 4.8.3 Salut eudragit rs 100 dan kalsium alginat... 49 4.8.4 Perbedaan jenis penyalut... 52 4.9 Kinetika Pelepasan Metronidazol dari Beads Alginat.Kitosan... 54 BAB V KESIMPULAN DAN SARAN... 67 5.1 Kesimpulan... 67 5.2 Saran... 67 DAFTAR PUSTAKA... 68 x

DAFTAR TABEL Tabel Halaman Tabel 2.1: Menunjukkan perbandingan asam uronat dalam berbagai sepsies Alga yang ditentukan dengan spektroskopi NMR high-field... 17 Table 2.2: Jenis dan pemerian polimer eudragit... 24 Tabel 3.1: Formula floating mucoadhesive beads... 34 Table 4.1: Diameter sediaan floating mucoadhesive beads dari.metronidazol dengan basis alginat-kitosan... 37 Tabel 4.2: Floating lag time floating mucoadhesive beads dari.metronidazol dengan basis alginat-kitosan... 42 Tabel 4.3: Floating time floating mucoadhesive beads dari.metronidazol dengan basis alginat-kitosan... 43 Tabel 4.4: Daya mucoadhesive dari floating mucoadhesive beads dari.metronidazol dengan basis alginat-kitosan... 45 Tabel 4.5: Persen efisiensi penjeratan floating mucoadhesive beads dari Metronidazol dengan basis alginat-kitosan... 46 Tabel 4.6: Pelepasan metronidazol dari beads salut eudragit rs 100... 47 Tabel 4.7: Pelepasan metronidazol dari beads salut eudragit rs 100 dan.kalsium alginat... 50 Tabel 4.8: Nilai AUC0-80% dari floating mucoadhesive beads... 52 Tabel 4.9: Korelasi kinetika pelepasan metronidazol orde nol, orde satu,.model Higuchi dan Korsmeyer-peppas dari beads... 54 xi

DAFTAR GAMBAR Gambar Halaman Gambar 1.1: Kerangka penelitian... 5 Gambar 2.1: Mekanisme sistem floating... 8 Gambar 2.2: Skematik tegangan permukaan antara material polimer bioadhesif dan mukosa saluran cerna... 13 Gambar 2.3: Ikatan mekanis melalui interpentrasi rantai polimer Bioadhesif dan rantai polimer mukus... 14 Gambar 2.4: Struktur kimia metronidazol... 15 Gambar 2.5: Struktur kimia alginat (a. monomer alginat, b. konformasi alginat, c. distribusi monomer)... 18 Gambar 2.6: Struktur kimia kitosan... 20 Gambar 2.7: Struktur kimia eudragit... 23 Gambar 2.8: Disolusi obat dari suatu padatan matriks... 27 Gambar 4.1: A. Formula 1, B. Formula 2, C. Formula 3, D. Formula 4, E. Formula 5, F. Formula 6, G. Formula 7, H. Formula 8, I. Formula 9, J. Formula 10, K. Formula 11... 39 Gambar 4.2: Foto SEM beads alginat-kitosan (perbesaran 50x, 500x.dan 1000x)... 40 Gambar 4.3: Foto SEM beads alginat-kitosan salut eudragit rs 100 30% (perbesaran 50x, 500x dan 1000x)... 40 Gambar 4.4: Foto SEM beads alginat-kitosan salut eudragit rs 100 30% dan kalsium alginat (perbesaran 50x, 500x dan 1000x)... 41 Gambar 4.5: Pengukuran floating lag time dari floating mucoadhesive beads... 42 Gambar 4.6: Pengukuran floating time dari floating mucoadhesive beads... 43 Gambar 4.7: Grafik pengaruh konsentrasi eudragit rs 100 terhadap laju pelepasan metronidazol dari beads... 48 Gambar 4.8: Grafik pengaruh konsentrasi eudragit rs 100 yang disalut alginat terhadap laju pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads... 51 xii

Gambar 4.9: Pengaruh penyalutan beads terhadap laju pelepasan metronidazol dari beads... 53 Gambar 4.10: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 1... 55 Gambar 4.11: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 1... 56 Gambar 4.12: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 2... 56 Gambar 4.13: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 2... 57 Gambar 4.14: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 3... 57 Gambar 4.15: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 3... 58 Gambar 4.16: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 4... 58 Gambar 4.17: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 4... 59 Gambar 4.18: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 5... 59 Gambar 4.19: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 5... 60 Gambar 4.20: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 6... 60 Gambar 4.21: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 6... 61 Gambar 4.22: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 7... 61 Gambar 4.23: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 7... 62 Gambar 4.24: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 8... 62 Gambar 4.25: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 8... 63 Gambar 4.26: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 9... 63 xiii

Gambar 4.27: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 9... 64 Gambar 4.28: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 10... 64 Gambar 4.29: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 10... 65 Gambar 4.30: Grafik kinetika pelepasan orde Higuchi dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 11... 65 Gambar 4.31: Grafik kinetika pelepasan orde Korsmeyer-peppas dari pelepasan metronidazol dari beads Formula 11... 66 xiv

DAFTAR LAMPIRAN Lampiran Halaman Lampiran 1: Sertifikat analisis metronidazol... 71 Lampiran 2: Kurva serapan larutan metronidazol 12 mcg/ml dalam medium lambung buatan ph 1,2... 72 Lampiran 3: Pengukuran kurva kalibrasi larutan metronidazol dengan berbagai konsentrasi pada panjang gelombang 277 nm dalam mmedium ph 1,2... 73 Lampiran 4: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 1... 74 Lampiran 5: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 2... 76 Lampiran 6: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 3... 78 Lampiran 7: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 4... 80 Lampiran 8: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 5... 83 Lampiran 9: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 6... 86 Lampiran 10: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 7... 89 Lampiran 11: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 8... 92 Lampiran 12: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 9... 95 Lampiran 13: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 10... 97 Lampiran 14: Data pelepasan metronidazol dari beads Formula 11... 101 Lampiran 15: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 1... 104 Lampiran 16: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 2... 105 Lampiran 17: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 3... 106 Lampiran 18: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 4... 107 Lampiran 19: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 5... 108 xv

Lampiran 20: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 6... 109 Lampiran 21: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 7... 110 Lampiran 22: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 8... 111 Lampiran 23: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 9... 112 Lampiran 24: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 10... 113 Lampiran 25: Data AUC pelepasan metronidazol dari floating mucoadhesive beads Formula 11... 114 Lampiran 26: Uji statistik Formula 1-6... 115 Lampiran 27: Uji statistik Formula 7-11... 117 Lampiran 28: Uji statistik pengaruh penyalutan... 118 Lampiran 29: Gambar alat... 119 Lampiran 30: Uji mucoadhesive... 121 xvi