WAWACAN SITI KHADIJAH DAGANG PIKEUN BAHAN AJAR MACA CARITA BUHUN DI SMA (Transliterasi jeung Ulikan Struktural)
|
|
- Vera Budiaman
- 6 tahun lalu
- Tontonan:
Transkripsi
1 DANGIANG SUNDA Vol. 3 No.1 April WAWACAN SITI KHADIJAH DAGANG PIKEUN BAHAN AJAR MACA CARITA BUHUN DI SMA (Transliterasi jeung Ulikan Struktural) Yayang Setia Asih 1), Dedi Koswara 2), Ruswendi Permana 3) yayangsetiaa@yahoo.com, dedikoswara59@gmail.com, rwdi_sunda@yahoo.com. Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah, Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni, Universitas Pendidikan Indonesia ABSTRAK Kasang tukang dina ieu panalungtikan nyaéta kurangna motivasi jeung daya aprésiasi siswa kana budaya titinggal karuhun anu leubeut ku ajén-inajén kahirupan. Salah sahijina nyaéta kurang mikawanoh ngeunaan wawacan. Ieu panalungtikan boga tujuan: (1) ngaidéntifikasi Wawacan Siti Khadijah Dagang, (2) transliterasi Wawacan Siti Khadijah Dagang (3) ngadéskripsikeun struktur carita nu ngawengku fakta carita (palaku, galur, latar), jeung (4) nyusun bahan ajar maca carita buhun di kelas XII SMA. Métode anu digunakeun nyaéta métode déskriptif analitik, sarta ngagunakeun téhnik studi dokuméntasi. Data diolah ngagunakeun téhnik analisis téks. Wawacan Siti Khadijah Dagang ditulis ngagunakeun aksara Arab Pégon sarta ditransliterasi ngagunakeun aksara Latén. Hasil ieu panalungtikan nyaéta: 1) tokoh jeung watekna. Tokoh utama nyaéta Kangjeng Nabi Muhammad jeung Nyi Khadijah Déwi; 2) alur anu digunakeun nyaéta alur maju; 3) latar dina Wawacan Siti Khadijah Dagang aya 49 latar anu kabagi kana tilu bagian: (1) latar tempat aya 11 (22,45%), (2) latar waktu aya 22 (44,89%), jeung (3) latar suasana aya 16 (32,65%), sarta 4) pupuh anu digunakeun dina Wawacan Siti Khadijah Dagang aya 26 kanto tina 11 pupuh jeung 1114 pada. Pupuh anu panglobana dipaké nyaéta Pupuh Pangkur (13,37%), luyu jeung watek anu digambarkeun dina ieu wawacan nyaéta lumampah, nafsu atawa sadia rék perang. Sedengkeun pupuh anu pangsaeutikna dipaké nyaéta Pupuh Wirangrong (2,96%), luyu jeung watek dina ieu wawacan nyaéta éra, wirang, apes atawa rugi. Kitu deui tina hasil analisis pupuh, kapanggih kasalahan-kasalahan makéna guru wilangan jeung guru lagu. Kecap Galeuh: wawacan, transliterasi, struktural, bahan ajar 1) Penulis Utama 2) Penulis penanggung Jawab 1
2 2 Y ayang Setia Asih: Wawacan Siti Khadijah Dagang 3) Penulis penanggung Jawab 2 WAWACAN SITI KHADIJAH DAGANG UNTUK BAHAN AJAR MEMBACA CARITA BUHUN DI SMA (Transliterasi dan Analisis Struktural) Yayang Setia Asih 1), Dedi Koswara 2), Ruswendi Permana 3) yayangsetiaa@yahoo.com, dedikoswara59@gmail.com, rwdi_sunda@yahoo.com. Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah, Fakultas Pendidikan Bahasa dan Seni, Universitas Pendidikan Indonesia ABSTRAK Penelitian ini dilatarbelakangi oleh kurangnya motivasi serta daya apresiasi siswa terhadap budaya peninggalan nenek moyang yang sarat akan nila-nilai kehidupan. Salah satunya yaitu kurang mengenal mengenai wawacan. Penelitian ini bertujuan untuk: (1) mengidentifikasi Wawacan Siti Khadijah Dagang, (2) transliterasi Wawacan Siti Khadijah Dagang, (3) mendeskripsikan struktur cerita yang meliputi fakta cerita (pelaku, alur, latar), dan (4) menyusun bahan pembelajaran maca carita buhun di kelas XII SMA. Dalam penelitian ini digunakan metode deskriptif analisis, dan menggunakan teknik studi dokumentasi. Data diolah menggunakan teknik analisis teks. Hasil dari penelitian ini adalah: 1) tokoh dan wataknya. Tokoh utama dalam Wawacan Siti Khadijah Dagang adalah Kangjeng Nabi Muhammad dan Nyi Khadijah Déwi; 2) alur yang digunakan adalah alur maju; 3) latar dalam Wawacan Siti Khadijah Dagang ada 49 latar yang dibagi menjadi tiga bagian: (1) latar tempat ada 11 (22,45%), (2) latar waktu ada 22 (44,89%), dan (3) latar suasana ada 16 (32,65%), serta 4) pupuh yang digunakan dalam Wawacan Siti Khadijah Dagang ada 26 kanto dari 11 pupuh yang terdiri dari 1114 pada. Pupuh yang paling banyak digunakan yaitu Pupuh Pangkur (13,37%), sesuai dengan watak yang digambarkan dalam wawacan ini adalah perjalanan, nafsu atau bersedia untuk perang. Sedangkan pupuh yang paling sedikit digunakan yaitu Pupuh Wirangrong (2,96%), sesuai dengan watak yang digambarkan dalam wawacan ini adalah malu, sial, atau rugi. Begitu pun dari hasil analisis pupuh, ditemukan kesalahan-kesalahan yang meliputi kesalahan pemakaian guru wilangan dan guru lagu. Kata Kunci: wawacan, transliterasi, struktural, bahan ajar 1) Penulis Utama
3 DANGIANG SUNDA Vol. 3 No.1 April ) Penulis Penanggung Jawab 1 3) Penulis Penanggung Jawab 2 WAWACAN SITI KHADIJAH DAGANG FOR LEARNING MATERIALS READ A ATTIC STORY AT SENIOR HIGH SCHOOL (Transliteration and Structural Studies) Yayang Setia Asih 1), Dedi Koswara 2), Ruswendi Permana 3) yayangsetiaa@yahoo.com, dedikoswara59@gmail.com, rwdi_sunda@yahoo.com. Local Language Education Department, FPBS, UPI ABSTRACT This research is motivated by the lack of student appreciation and motivation of the ancestral culture will be full of life values. One of them is less known about wawacan. This study is intended to: (1) identify Wawacan Siti Khadijah Dagang, (2) transliteration Wawacan Siti Khadijah Dagang, (3) describe the structure of the story includes the fact that the story (actors, plot, setting), and (4) developing learning materials read a attic stories in class XII Senior High School. The descriptive method was use in this study, while in order to gather the data needed, the documentation study technique was also used. The data wich had been collected was analyzed based on text analysis. The results of the analysis are: 1) character and disposition. The main character in Wawacan Siti Khadijah Dagang is Prophet Muhammad and Nyi Khadijah Dewi; 2) plots used are forward plot; 3) setting in Wawacan Siti Khadijah Dagang there are 49 settings which is divided into three parts: (1) place settings there are 11 (22,45%), (2) time settings there were 22 (44,89%), and (3) there are 16 environment settings (32,65%), and 4) pupuh used in Wawacan Siti Khadijah Dagang total of 26 kanto from canto 11 of 1114 on be composed. The most used of Pupuh is Pangkur (13,37%), appropriate with carachter to described on this story is talking about journey, lust or prepared for war. While the least used is Pupuh Wirangrong (2.96%), according to the character portrayed in this wawacan is shy, unlucky, or loss. So even from the analysis stanza, found errors include errors benchmark numbers and benchmark use the song. Key Words: wawacan, transliteration, structural, learning materials
4 4 Y ayang Setia Asih: Wawacan Siti Khadijah Dagang 1) Writter 2) Corespondent writter 1 3) Corespondent writter 2
5 DANGIANG SUNDA Vol. 2 No.1 April Karya sastra mangrupa wadah pikeun ngébréhkeun pikiran, gagasan, cipta, rasa, jeung pangaweruh manusa. Karya sastra gumelar sangkan bisa nyumponan kabutuhan batin, sangkan bisa dipikaharti, jeung dimangpaatkeun ku manusa. Karya sastra nyaéta karya seni anu digelarkeun ngagunakeun alat basa. Minangka karya seni, warnaning karya sastra téh diciptana salawasna napak dina usaha ngolah unsurunsur éstétis/kaéndahan sastra. Ku lantaran alatna basa, nya anu diarolah ku pangarang téh sakabéh poténsi éstétis anu kapimilik ku basa, kaasup rupa-rupa pungsina atawa makéna basa (Iskandarwassid, 2003: 138). Karya sastra mangrupa budaya titinggal karuhun anu kudu dipaliré tur dimumulé. Salah sahiji tarékah pikeun ngamumulé budaya titinggal karuhun téh nyaéta ku cara ngadokuméntasikeun karya sastra buhun dina wangun lisan atawa tinulis. Wangun karya sastra buhun dina wangun tinulis nyaéta naskah. Naskah mangrupa budaya titinggal karuhun anu kacida pentingna. Sabab naskah mangrupa rékaman budaya masarakat dina mangsa anu geus kaliwat. Lian ti éta, naskah téh perlu ditalungtik sangkan kanyahoan eusina. Dina naskah ngandung ajén-inajén luhung anu mangrupa hasil cipta, rasa, jeung pangaweruh masarakat dina mangsa harita. Tina naskah ogé bisa méré informasi ngeunaan pola pikir, sikep, jeung tingkah laku masarakat dina mangsa harita. Nurutkeun Baried, dkk. (1985: 4) eusi naskah ngawengku sagala aspék kahirupan sosial, politik, ekonomi, agama, kabudayaan, basa jeung sastra. Nurutkeun Iskandarwassid (2003: 90) naskah nyaéta wacana (téks) hasil tulisan leungeun, biasana dibeundeul atawa dibukukeun (lain hasil citak); atawa, buku anu eusina wacana dina tulisan leungeun. Lian ti mangrupa buku, tulisan dina daun lontar ogé disebut naskah. Baried, dkk. (1985: 54) nétélakeun yén anu disebut naskah nyaéta: Objek penelitan filologi adalah tulisan tangan yang menyimpan berbagai ungkapan pikiran dan perasaan sebagai hasil budaya bangsa masa lampau. Dumasar wangenan di luhur, naskah mangrupa obyék kajian filologi anu sipatna kongkrét, eusina mangrupa ungkaban pikiran jeung cipta rasa hasil budaya masarakat dina mangsa nu geus kaliwat. Ditilik tina eusina, naskah-naskah Sunda ngaguar ngeunaan agama, basa, hukum (adat), kamasarakatan, mitologi, atikan, élmu pangaweruh, mantra, paririmbon, uubaran, satra babad atawa sastra sajarah, sajarah, jeung kasenian (Ruhaliah, 2013: 72). Salah sahiji warna naskah Sunda anu loba dihasilkeun nyaéta wawacan. Wawacan nyaéta carita panjang anu dianggit maké patokan pupuh. Jalan caritana loba bagian-bagianana. Kitu deui palaku jeung tempat ngalalakon loba pisan. Atuh mangsa anu kacaturna ogé lila. Dina wawacan umumna sok aya hal-hal anu pamohalan mungguhing ceuk akal mah. Upamana palakuna sarakti, lain baé jelema, tapi jin, siluman, buta, déwa, jeung sajabana. Tapi wawacan anu teu ngandung pamohalan ogé aya (Rusyana, 1992: 111). Karya sastra ogé mangrupa struktur anu kompléks. Ku kituna, sangkan bisa maham kana eusina karya sastra téh kudu dianalisis (Hill dina Pradopo, 2012:108). Dina prosés nganalisis tangtuna kudu maké salah sahiji pamarekan sastra. Anapon salah sahiji pamarekan anu digunakeun pikeun nganalisis karya sastra nyaéta ngagunakeun pamarekan struktural. Konsep dasar nu jadi ciri has tiori struktural nyaéta anggapan yén karya sastra mangrupa struktur anu otonom nu ngan bisa dicangkem maksudna tina hiji gemblengan nu diwangun ku unsur-unsur nu ngarojongna. Ku lantaran kitu, karya sastra bisa dipaham; dicangkem téh dumasar struktur pangwangunna baé, leupas tina kasang tukang kasajarahan, leupas tina niat jeung kamampuh
6 6 Y ayang Setia Asih: Wawacan Siti Khadijah Dagang pangarangna, leupas tina pangaruh nu dihontal ku pamacana. Jadi, nu penting mah close reading, nyaéta hiji proses pembacaan kalawan mikroskopi tina karya minangka ciciptan basa (Isnendes, 2010: 67). Masalah dina ieu panalungtikan nyaéta siswa kurang mikawanoh kana wawacan sarta loba masarakat anu henteu maliré kana naskah-naskah buhun. Ku kituna, ieu panalungtikan miboga tujuan pikeun ngaidéntifikasi Wawacan Siti Khadijah Dagang, transliterasi Wawacan Siti Khadijah Dagang, ngadéskripsikeun struktur carita nu ngawengku fakta carita (palaku, galur, latar) dina naskah Wawacan Siti Khadijah Dagang, jeung nyusun bahan ajar maca carita buhun di kelas XII SMA. MÉTODE Métode anu digunakeun dina ieu panalungtikan nyaéta métode déskriptif analitik, ku cara ngadéskripsikeun Naskah Wawacan Siti Khadijah Dagang, nepi ka bisa kapaluruh kaayaan éta naskah, nu saterusna dianalisis struktur carita anu ngawangun caritana. Pikeun ngumpulkeun data, digunakeun téhnik studi dokuméntasi. Data diolah ngagunakeun téhnik analisis téks. Sumber data atawa obyék dina ieu panalungtikan nyaéta Wawacan Siti Khadijah Dagang. Ieu wawacan mangrupa dokuméntasi pribadi. Sumberna ti Apih Usin, pernahna di Kampung Tugu, Desa Cipeundeuy, Kecamatan Surade, Kabupaten Sukabumi. Aksara anu digunakeunna nyaéta Arab Pégon jeung ngagunakeun Basa Sunda. Kandel naskahna 179 kaca, unggal kacana 13 jajar, sarta pupuh nu digunakeunna aya 11. Tina ieu sumber data ditalungtik jeung dipedar eusi jeung struktur carita pikeun dijadikeun populasi atawa sampel total. HASIL JEUNG PEDARAN Dina wengkuan karya fiksi, sacara gurat badag diwangun ku dua unsur nyaéta unsur jero (intrinsik) jeung unsur luar (ékstrinsik). Unsur jero (intrinsik) nyaéta unsur-unsur anu ngawangun karya sastra éta sorangan, sedengkeun unsur luar (ékstrinsik) nyaéta unsur-unsur nu aya di saluareun karya sastra, tapi sacara teu langsung mangaruhan kana sistim organisasi karya sastra (Nurgiantoro, 2010: 23). Karya sastra anu mangrupa rékaan téh, hakékatna mangrupa hiji struktur. Fungsi unsur-unsur nu aya dina éta karya sastra téh silih rojong antara nu hiji jeung nu séjénna. Unsur-unsur anu ngawangun leunjeuran carita nurutkeun Stanton (dina Koswara, 2011: 45), nyaéta: (1) téma carita, (2) fakta carita (palaku, galur, latar), jeung (3) sarana carita (point of view, gaya basa jeung suasana, simbol-simbol, imaji, judul). Pikeun medar atawa nganalisis Wawacan Siti Khadijah Dagang téh diwatesanan kana fakta carita anu ngawengku palaku, galur, jeung latar. Sanggeus kapaluruh kaayaan naskahna, struktur carita anu ngawangun caritana, saterusna Wawacan Siti Khadijah Dagang téh dijadikeun bahan pangajaran maca carita buhun di kelas XII SMA. Dina buku SKKD Mata pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda SMA/SMK/MA (2006: 124) disebutkeun yén standar kompetensi (SK) maca téh nyaéta mampu membaca untuk memahami dan menanggapi beragam bacaan yang berupa artikel, carita buhun, dan bahasan. Tina éta standar kompetensi téh diluyukeun deui jeung kompetensi dasar anu luyu jeung ieu pedaran, nyaéta ngeunaan membaca carita buhun. Ieu SKKD téh diajarkeun pikeun kelas XII SMA/SMK/MA. Naskah Wawacan Siti Khadijah Dagang eusina nyaritakeun ngeunaan Siti Khadijah salaku sodagar anu beunghar tur kasohor nu aya di nagara Mekah, sarta Kangjeng Nabi Muhammad SAW anu diajar dagang ka Siti Khadijah. Lalampahan Kangjeng Nabi Muhammad sarta sodagar-sodagar séjén anu indit ka
7 DANGIANG SUNDA Vol. 2 No.1 April Nagri Syam pikeun nyiar kipayah. Nyebarkeun ajaran agama Islam sarta kahirupan Kangjeng Nabi Muhammad katut kulawargana. Naskah Wawacan Siti Khadijah Dagang diwangun ku 11 pupuh jeung diwangun ku 1114 pada, nyaéta 1) Dangdanggula 30 pada (2,69%) 2) Sinom 33 pada (2,96%) 3) Asmarandana 46 pada (4,13%) 4) Pangkur 42 pada (3,77%) 5) Pucung 78 pada (7,00%) 6) Magatru 56 pada (5,03%) 7) Wirangrong 33 pada (2,96%) 8) Durma 55 pada (4,94%) 9) Dangdanggula 47 pada (4,22%) 10) Sinom 38 pada (3,41%) 11) Kinanti 68 pada (6,10%) 12) Pangkur 48 pada (4,31%) 13) Dangdanggula 46 pada (4,13%) 14) Mijil: 54 pada (4,85%) 15) Kinanti 53 pada (4,76%) 16) Asmarandana 59 pada(5,21%) 17) Sinom 28 pada (2,51%) 18) Pangkur: 27 pada (2,42%) 19) Mijil 37 pada (3,32%) 20) Sinom 19 pada (1,72%) 21) Dangdanggula 19 pada (1,72%) 22) Asmarandana 32 pada (2,87%) 23) Kinanti 41 pada (3,68%) 24) Pangkur 32 pada (2,87%) 25) Lambang 66 pada (5,93%) jeung 26) Pucung 27 pada (2,42%). Hasil analisis struktur Wawacan Siti Khadijah Dagang bisa dicindekkeun saperti kieu: anu jadi palaku dina ieu wawacan aya 58 urang, anu kabagi kana 2 palaku utama, 23 palaku kadua, jeung 33 palaku tambahan. Galur anu digunakeun dina ieu wawacan nyaéta galur marélé, lantaran di awal carita diwanohkeun heula kumaha kaayaan kahirupan palaku utama ti leutik nepi ka gedéna, lalampahan dagang ka nagara Syam, rupa-rupa kajadian nyaéta lobana halangan-harungan anu kaalaman di jalan salila lalampahan ka nagara Syam, kahirupan Kangjeng Nabi Muhammad jeung Nyi Khadijah Déwi sarta turunanturunanna, ayana wahyu ti Allah ngaliwatan Malaikat Jibril, lalampahan nyumebarkeun ajaran agama Islam, dipungkas ku ngajak urang kapir sangkan ninggalkeun agama kuna sarta pindah ka agama suci, nyaéta agama Islam. Latar carita dina ieu wawacan aya 49 latar, anu kabagi tilu bagian: (1) latar tempat aya 11 (22,45%), (2) latar waktu aya 22 (44,89%) jeung, (3) latar suasana aya 16 (32,65%). KACINDEKAN Sabada ditalungtik, aya sababaraha hal anu bisa dicindekkeun, nyaéta: Naskah Wawacan Siti Khadijah Dagang sumberna ti Apih Usin, pernahna di Kampung Tugu, Desa Cipeundeuy, Kecamatan Surade, Kabupaten Sukabumi. Aksara anu digunakeunna nya éta Arab Pégon jeung ngagunakeun Basa Sunda. Kandel naskahna 179 kaca, unggal kacana 13 jajar, sarta pupuh nu digunakeunana aya 11. Naskah Wawacan Siti Khadijah Dagang téh eusina nyaritakeun ngeunaan Siti Khadijah salaku sodagar anu beunghar tur kasohor nu aya di nagara Mekah, sarta Kangjeng Nabi Muhammad SAW anu diajar dagang ka Siti Khadijah. Lalampahan Kangjeng Nabi Muhammad sarta sodagar-sodagar séjén anu indit ka Nagri Syam pikeun nyiar kipayah. Nyebarkeun ajaran agama Islam sarta kahirupan Kangjeng Nabi Muhammad katut kulawargana. Hasil analisis struktur Wawacan Siti Khadijah Dagang bisa dicindekkeun saperti kieu: anu jadi palaku dina ieu wawacan aya 58 urang, anu kabagi kana 2 palaku utama, 23 palaku kadua, jeung 33 palaku tambahan. Galur anu digunakeun dina ieu wawacan nyaéta galur marélé, lantaran di awal carita diwanohkeun heula kumaha kaayaan kahirupan palaku utama ti leutik nepi ka gedéna, lalampahan dagang ka nagara Syam, rupa-rupa kajadian nya éta lobana halangan-harungan anu kaalaman di jalan salila lalampahan ka nagara Syam, kahirupan Kangjeng Nabi Muhammad jeung Nyi Khadijah sarta turunan-
8 8 Y ayang Setia Asih: Wawacan Siti Khadijah Dagang turunanna, ayana wahyu ti Allah ngaliwatan Malaikat Jibril, lalampahan nyumebarkeun ajaran agama Islam, dipungkas ku ngajak urang kapir sangkan ninggalkeun agama kuna sarta pindah ka agama suci, nyaéta agama Islam. Latar carita dina ieu wawacan aya 49 latar, anu kabagi tilu bagian: (1) latar tempat aya 11 (22,45%), (2) latar waktu aya 22 (44,89%) jeung, (3) latar suasana aya 16 (32,65%). Sanggeus ditransliterasi, katitén dina Wawacan Siti Khadijah Dagang téh lain ukur ngagunakeun basa Sunda. Tapi aya basa serepan séjén nyaéta basa Indonésia, Malayu, Sangsekerta, Arab, Pérsia, Walanda, Kawi, jeung Jawa. Ditilik tina segi basana, Wawacan Siti Khadijah Dagang bisa kaharti ku siswa SMA. Tina segi sastrana, eusi carita ieu wawacan téh ngirut para siswa, sabab eusina ngeunaan timbal balik laku lampah manusa anu lampahna hadé tangtu wawalesna ogé hadé, kitu deui anu lampahna goréng tangtu wawalesna ogé goréng. Penerapannya. Yogyakarta: Pustaka Pelajar. Ruhaliah. (2013). Wawacan Sebuah Genre Sastra Sunda. Rusyana, Y. (1992). Panyungsi Sastra. Bandung: Rahmat Cijulang. DAFTAR PUSTAKA Baried, S.B. dkk. (1985). Pengantar Teori Filologi. Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa. Dinas Pendidikan Prov. Jawa Barat. (2006). Standar Kompetensi dan Kompetensi Dasar; Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Bandung: Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. Iskandarwassid. (2003). Kamus Istilah Sastra. Bandung: Geger Sunten. Isnendes, R. (2010). Handout Tiori Sastra. JPBD FPBS UPI. Koswara, D. (2011). Racikan Sastra; Pangdeudeul Bahan Perkuliahan Sastra Sunda. Bandung: JPBD FPBS UPI. Nurgiantoro, B. (2010). Teori Pengkajian Fiksi. Yogyakarta: Gadjah Mada University Press. Pradopo, R.D. (2012). Beberapa Teori Sastra, Metode, Kritik, dan
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
26 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Métode Panalungtikan Unggal panalungtikan tangtuna waé kudu dirojong ku métode-métode anu luyu jeung tujuan nu hayang dihontal. Métode anu dipaké bakal mangaruhan kana
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Aya sababaraha léngkah dina ieu panalungtikan, nya éta: (1) maca naskah longsér, (2) nganalisis struktur drama, (3) nganalisis ma na, (4) ngolah data,
Lebih terperinciBagan 3.1 Desain Panalungtikan
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Numutkeun Moleong (1991: 113 dina ) sumber data dina panalungtikan téh bisa mangrupa sumber pustaka, saperti dokumén buku atawa sumber tinulis
Lebih terperinciBAB III MÉTODE JEUNG TÉHNIK PANALUNGTIKAN. ieu nyaéta ku jalan mikanyaho métode jeung téhnik panalungtikan nu bakal di pedar
BAB III MÉTODE JEUNG TÉHNIK PANALUNGTIKAN Salah sahiji cara pikeun mikanyaho kamana arah jeung tujuan panalungtikan ieu nyaéta ku jalan mikanyaho métode jeung téhnik panalungtikan nu bakal di pedar ieu
Lebih terperinci2015 KECAP PANYAMBUNG D INA SURAT PRIBAD I SISWA KELAS VIII-C SMP NEGERI 45 BAND UNG TAUN AJARAN
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Manusa mangrupa makhluk sosial nu tumuwuh di masarakat. Manusa teu bisa leupas tina komunikasi, alat pikeun komunikasi antar manusa nya éta ngaliwatan basa. Basa
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Dede Solihah, 2014 Éféktivitas Métode Kolaborasi Dina Pangajaran Nulis Aksara Sunda
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Diajar mangrupa parobahan tingkah laku peserta didik akibat ayana interaksi antara individu jeung lingkunganna ngaliwatan pangalaman jeung latihan (Iskandarwassid & Dadang
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Prosés diajar basa Sunda di jaman kiwari kurang minatna, ku sabab siswa nganggap yén pangajaran basa Sunda téh
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Prosés diajar basa Sunda di jaman kiwari kurang minatna, ku sabab siswa nganggap yén pangajaran basa Sunda téh ngabosenkeun. Ieu fakta ngabalukarkeun kurangna minat
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Data jeung Sumber Data Data dina ieu panalungtikan nya éta struktur intrinsik jeung unsur-unsur budaya dina karya sastra Sunda. Lantaran panalungtik ngagunakeun dokuméntasi
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Muhammad Yogi Hamdani,2013
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Sastra bisa dianggap minangka gejala sosial. Ku kituna, sastra anu ditulis dina kurun waktu nu tangtu bakal raket patalina jeung norma-norma sarta adatistiadat nu
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Karina Barliani, 2013
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Kaparigelan basa ngawengku opat aspék, diantarana ngaregepkeun, nyarita, maca jeung nulis. Tujuan pangajaran basa Sunda di sakabéh tingkatan sakola hususna di tingkat
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Bangsa Indonésia mibanda artéfak-artéfak budaya warisan luluhur anu
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Bangsa Indonésia mibanda artéfak-artéfak budaya warisan luluhur anu kacida beungharna, salah sahijina mangrupa naskah. Di antara sawatara naskah, aya anu mangrupa
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Basa nya éta sistem lambang omongan nu dihasilkeun ku pakakas ucap manusa kalawan puguh éntép seureuhna (sistematis) tur ragem (konvénsional) antaranggota masarakatna pikeun
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Manusa salaku mahluk sosial nu ngabutuhkeun hal séjén pikeun nyumponan pangabutuhna boh jalma, sato atawa barang nu lianna. Dina hirup kumbuh jeung masarakat, unggal
Lebih terperinciNO. 540/FPBS.0251/2013
BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nulis mangrupa hiji kagiatan anu sifatna produktif jeung éksprésif. Dina kagiatan nulis, panulis kudu miboga kaparigelan dina ngadumaniskeun struktur basa jeung kosa
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN A. Lokasi, Data jeung Populasi/Sampel Panalungtikan 1. Lokasi Panalungtikan Lokasi ieu panalungtikan nya éta di MTs Sirnamiskin. Sakola MTs Sirnamiskin dijadikeun lokasi panalungtikan
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Sacara lahiriah unggal siswa miboga kamampuh pikeun maca, nulis, ngaregepkeun, tur nyarita. Dina kanyataanana teu sakabéh siswa miboga kamampuh anu alus dina
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN RUMPAKA KAWIH STRUKTURAL JEUNG SÉMIOTIK
28 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Data jeung Sumber Data Panalungtikan Anu jadi data dina ieu panalungtikan nya éta rumpaka kawih anu eusina ngandung unsur struktur, sémiotik, jeung ajén moral. Sumber
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Sri Nurbaeti, 2013
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Basa téh nya éta sistem lambang sora omongan nu sifatna arbitrér anu dipaké ku masarakat pikeun tujuan komunikasi. Ieu hal luyu jeung pamadegan Sudaryat (2004:6)
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Iis Aisah, 2013
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Sakabéh manusa gumelar ka alam dunya dibekelan ku poténsi-poténsi, boh poténsi internal ogé poténsi éksternal. Éta poténsi-poténsi tangtuna digunakeun ku manusa pikeun ngajalankeun
Lebih terperinciBAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN. Métodé anu dipaké dina ieu panalungtikan téh métodé deskriptif analisis,
28 BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Métode jeung Téhnik Panalungtikan 3.1.1 Métodé Panalungtikan Métodé mangrupa hiji dasar pikeun ngahontal tujuan dina prakna ngalaksanakeun panalungtikan. Métodé
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nessa Fauzy Rahayu, 2015
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa téh mangrupa hiji sistem. Sudaryat (2004, kc.7) nétélakeun yén sistem téh nyaéta beungkeutan unsur-unsur anu silih deudeul jeung silih lengkepan dumasar kana
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. bangsa jeung bangsa séjénna téh diantarana nyaéta budaya. Nurutkeun Kurdi,
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ilaharna unggal bangsa miboga ciri anu ngabédakeun hiji bangsa jeung bangsa séjénna, lantaran unggal bangsa miboga pamikiran sarta paripolah anu béda-béda dumasar
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
29 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa kelas VII C jeung VII A SMPN 1 Sukawening taun ajaran 2012/2013 anu jumlah siswana kelas VII C 28 siswa,
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan
1.1 Kasang Tukang Panalungtikan BAB I BUBUKA Dina enas-enasna, basa jeung sastra mangrupa dua unsur anu teu bisa dipisahkeun dina kabudayaan manusa. Duanana silih lengkepan (méré tur narima), sakumaha
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Ngaregepkeun, maca, nyarita jeung nulis mangrupa opat komponén dina
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ngaregepkeun, maca, nyarita jeung nulis mangrupa opat komponén dina kaparigelan basa. Ieu hal saluyu jeung pamadegan Nida dina (Tarigan, 2008: 1) anu nétélakeun yén
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Silva Eka Fauziah, 2013
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Nulis nya éta mindahkeun pikiran atawa perasaan kana wangun lambang basa (Semi, 2003:8). Jadi nu dimaksud nulis téh nya éta ébréhan tina pikiran atawa
Lebih terperinciBAB III METODE PANALUNGTIKAN
BAB III METODE PANALUNGTIKAN Métode panalungtikan mangrupa cara ilmiah meunangkeun data pikeun tujuan atawa mangpaat nu tangtu (Sugiyono, 2010, kc. 2). Métode nu dipaké nyaéta métode déskriptif. Métode
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Kabudayaan nya éta sakabéh hasil pamikiran, karya, jeung hasil karya manusa nu teu museur kana naluri manusana, jeung sakabéh hasil karya manusa téh dihasilkeun
Lebih terperinciGambar 3.1 Peta Tempat Panalungtikan
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Sumber Data 3.1.1 Lokasi Tempat Panalungtikan Désa Taraju téh tempat anu dipilih ku panalungtik pikeun ngayakeun panalungtikan. Jumlah penduduk Désa Taraju
Lebih terperinciBAB 1 BUBUKA. (Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)
BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Prosés diajar-ngajar anu éféktif ditandaan ku ayana minat jeung perhatian siswa kana prosés pangajaran. Minat mangrupa hiji sifat anu rélatif netep dina diri hiji jalma.
Lebih terperinciKARANGAN EKSPOSISI. Temmy Widyastuti, S.Pd., M.Pd. Pendidikan Bahasa Daerah, FPBS UPI
KARANGAN EKSPOSISI Temmy Widyastuti, S.Pd., M.Pd. Pendidikan Bahasa Daerah, FPBS UPI WANGENAN KARANGAN Karangan nya eta hasil karya tulis pikeun ngungkabkeun gagasan anu ditepikeun ngaliwatan media tulis
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Krisna Amelia,2014
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Tatar Sunda téh suku bangsa anu kawéntar mibanda tradisi di unggal wewengkonna. Éta tradisi téh nepi ka kiwari masih dimumulé kénéh ku masarakatna, saperti
Lebih terperinciMODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SAKOLA DASAR Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum.
MODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SAKOLA DASAR Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum. A. Bubuka Model pembelajaran sastra Sunda berbasis kompetensi, saestuna mangrupa wujud tina metode jeung
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Sapir nétélakeun yén basa atawa omongan téh nya éta kagiatan manusa
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Sapir nétélakeun yén basa atawa omongan téh nya éta kagiatan manusa anu rinéka warna tanpa wates, anu hésé ditangtukeun salila urang pipindahan ti hiji kelompok masarakat
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Nu dimaksud sumber data dina ieu panalungtikan nya éta ti mana asalna subjék data anu bisa dibeunangkeun (Arikunto, 2010, kc. 172). Anu jadi sumber
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa téh salasahiji pakakas ucap anu dipaké ku manusa dina hirup kumbuhna. Minangka pakakas ucap, basa téh miboga fungsi pikeun alat komunikasi. Ieu pamanggih téh
Lebih terperinciBAB I BUBUKA Kasang Tukang
1.1. Kasang Tukang BAB I BUBUKA Globalisasi teu salawasna méré mangpaat keur kahirupan manusa, saperti sarwa gancang, sarwa babari jeung sarwa némbrak, tapi aya kalana globalisasi ogé méré pangaruh négatif
Lebih terperinciBAB II LANDASAN TIORI. Salah sahiji hasil kabudayaan urang Sunda dina wangun karya sastra nya
BAB II LANDASAN TIORI 2.1 Wawacan Salah sahiji hasil kabudayaan urang Sunda dina wangun karya sastra nya éta wawacan. Wawacan mangrupa salah sahiji karya sastra buhun anu loba mangaruhan pola pikir jeung
Lebih terperinciMODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SMP Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum.
MODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SMP Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum. A. Bubuka Model pembelajaran sastra Sunda berbasis kompetensi, saestuna mangrupa wujud tina metode jeung prosedur
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa SMP Negeri 9 Kota Bandung kelas VIII-12 kalawan jumlahna aya 40 urang, anu ngawengku 18 urang
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Désain jeung Métode Panalungtikan Numutkeun Suwanda (2011, kc. 1) désain (rancangan), nya éta sagala hal anu geus dirancang, disiapkeun, direncanakeun, atawa diprogramkeun.
Lebih terperinciDANGIANG SUNDA Vol. 3 No. 1 April 2014 1 MÉDIA MOVIE MAKER PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS BIOGRAFI SINGGET (Studi Kuasi Ékrpérimén ka Siswa Kelas VII-C SMPN 45 Bandung Taun Ajaran 2013/2014) Desy
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi Panalungtikan jeung Sumber Data 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi panalungtikan pikeun meunangkeun data ngeunaan kasenian Bebegig Sukamantri nya éta di Kecamatan
Lebih terperinciBAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN. karya sastra modéren anu miboga ajén-inajén anu luhung diantarana nya éta ajén
BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Kumpulan carpon Kanyaah Kolot karya Karna Yudibrata, mangrupa salahsahiji karya sastra modéren anu miboga ajén-inajén anu luhung diantarana nya éta ajén moral
Lebih terperinciMangrupa syarat ngaréngsékeun perkuliahan: makalah, laporan buku, anotasi bibliografi.
KALUNGGUHAN KARYA TULIS ILMIAH DI UPI Mangrupa syarat ngaréngsékeun perkuliahan: makalah, laporan buku, anotasi bibliografi. Mangrupa syarat wajib dina ngaréngsékeun program S1, S2,&S3: skripsi(s1), tésis
Lebih terperinciMODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013)
MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013) Diana Indahsari 1 Universitas Pendidikan Indonesia, dianaindahsari@ymail.com
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Esa Hilma,2015
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Salah sahiji aspék kaparigelan basa téh nya éta nulis. Sacara leksikal, dina Danadibrata (2009, kc. 71), kecap nulis téh asalna tina tulis anu hartina barangjieun
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Winda Rohayani, 2013
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Dina kahirupan masarakat sapopoé loba kapanggih kabiasaan-kabiasaan anu dilaksanakeun tur ngajanggélék jadi kabudayaan. Kabudayaan mangrupa salasahiji hasil pamikiran
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Mardian Chindra Ramadhan, 2013
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa mangrupa pakakas komunikasi dina kahirupan manusa. Ayana prosés komunikasi téh lantaran manusa butuh pikeun ngedalkeun eusining uteuk katut haté. Ku kituna,
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Dina hirup kumbuhna di alam dunya, manusa moal leupas tina kabudayaan.
1 BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah Dina hirup kumbuhna di alam dunya, manusa moal leupas tina kabudayaan. Antara manusa jeung budaya bisa disebutkeun lir ibarat dua sisi nu teu bisa dipisahkeun.
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN. 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan. Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén.
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan 1) Desain Panalungtikan Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén. Ékspérimén mangrupa métode panalungtikan anu produktif,
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Indonésia diwangun ku sababaraha sélér bangsa. Sunda mangrupa salah sahiji selér bangsa anu aya di Indonésia nu miboga kabudayaanana sorangan. Kabudayaan nya éta
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Indah Purnama Cahyani, 2013
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ajén nya éta hiji hal anu sipatna abstrak jeung miboga harga (kualitas) ngeunaan hadé jeung goréng, éndah atawa teu éndah, jeung bener atawa salah. Hiji hal anu miboga
Lebih terperinciBAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN
228 BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Dina bagian ahir ieu dicindekkeun hal-hal anu kapanggih tina panalungtikan. Kapanggih lima adegan kalimah basa Sunda dina tarjamah Qur'an nya éta Pola I
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah MIRA OKTAVIANA, 2014
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Brown (1979) nétélakeun yén tujuan nu pangpokona dina ngajarkeun basa téh nyatana sangkan unggal budak (siswa) mampuh ngomunikasikeun naon hal nu hayang ditepikeunana
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa Sunda téh kaasup basa daérah nu masih kénéh dimumulé tur dipaké ku masarakatna. Salasahiji buktina dijanggélékkeun dina pangajaran nu wajib ditepikeun ti mimiti
Lebih terperinciPUPUJIANNU AYA DI PONDOK PASANTRÉN AL-BAROKAH BANDUNG PIKEUN BAHAN PANGAJARAN NGAREGEPKEUN DI SMP KELAS VII
1.1 Kasang Tukang Masalah BAB I BUBUKA Budaya Sunda mangrupa hasil tina karancagéan masarakat Sunda anu salawasna kudu dimumulé tur dijaga sangkan teu tumpur kalindih ku kamajuan jaman. Ngariksa tur ngaraksa
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Dewi Lida Aini, 2014 Sistem Pakasaban Masarakat Kampung Naga Universitas Pendidikan Indonesia repository.upi.edu perpustakaan.upi.
BAB I BUBUKA 1.1.Kasang Tukang Masalah Kamampuh ngagunakeun basa ngabédakeun antara manusa jeung sato. Basa nyaéta lambang sora nu arbitrér nu dipaké ku masarakat pikeun tujuan komunikasi (Sudaryat, 2011:2).
Lebih terperinciBAB III METODE PANALUNGTIKAN
BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjek Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Kacamatan salem mangrupa salah sahiji ti 17 kacamatan nu aya di kabupatén Brebes sarta mangrupa salasahiji ti 7 kacamatan
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ida Aridah, 2013
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Indonesia mangrupa nagara nu diwangun ku sababaraha sékésélér. Unggal sélér miboga kabudayaan anu béda-béda jeung wewengkon séjénna. Hal ieu tangtu ngahasilkeun kajembaran
Lebih terperinciBAB III METODE PANALUNGTIKAN. Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik
59 BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik pikeun ngakaji masalah-masalah anu disanghareupan. Ku kituna panalungtik kudu
Lebih terperinci, 2015 KANDAGA KECAP PAKAKAS TRADISIONAL DI KAMPUNG NAGA DESA NEGLASARI KECAMATAN SALAWU KABUPATEN TASIKMALAYA
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Indonesia teh nagara anu mibanda rupa-rupa suku bangsa. Unggal suku miboga tradisi jeung adat-istiadat anu mangrupa kabeungharan bangsa. Tapi luyu jeung kamekaran
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Cahmawati Ningrum, 2013
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Hakékat sastra téh salaku fakta kahirupan. Sastra dianggap minangka kacamata hasil kabudayaan dina mangsa nu kaliwat anu ngawengku adat kabiasaan, kapercayaan,
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Karya sastra nya éta karya seni anu digelarkeun maké pakakas basa, ku
1 BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Karya sastra nya éta karya seni anu digelarkeun maké pakakas basa, ku kituna kamekaran basa téh gedé pisan pangaruhna kana kamekaran sastra. Kamekaran sastra bisa katitén
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjék Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Ieu panalungtikan téh dilaksanakeun di SMA Pasundan 2 Bandung nu alamatna di Jl. Cihampelas No. 167, Telepon/Fax 2030093,
Lebih terperinci1.1 Kasang Tukang BAB I BUBUKA
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Indonésia dipikawanoh ku balaréa minangka nagara agraris. Lian ti éta Indonésia dipikawanoh ogé ku nagara tatangga lantaran kasuburan jeung luas lahanna, ceuk paribasana
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Bangsa Indonesia kiwari keur ngalaman rupa-rupa pasualan. Salah sahiji
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Bangsa Indonesia kiwari keur ngalaman rupa-rupa pasualan. Salah sahiji pasualan nu disanghareupan ku Bangsa Indonesia nya éta krisis integritas jeung idéntitas minangka
Lebih terperinciUndak Usuk Basa. (speech level) Drs. Dede Kosasih, M.Si.
Undak Usuk Basa (speech level) Drs. Dede Kosasih, M.Si. Sajarah Undak usuk basa Sunda Para ahli basa Sunda sapamadegan yén ayana undak usuk basa Sunda téh dipangaruhan ku kabudayaan Jawa (Mataram) dina
Lebih terperinci2015 BABANDINGAN PARIBASA SUNDA JEUNG INDONÉSIA
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Paribasa mangrupa salah sahiji kebeungharan masarakat utamana di masarakat Sunda. Ayana paribasa dina basa Sunda, salah sahijina diakibatkeun ku sipat umum urang
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Géografi Kalurahan Balééndah mangrupa salah sahiji Kalurahan di Kacamatan Balééndah. Perenahna aya di kidul pusat pamaréntahan Kabupatén
Lebih terperinciIMPLEMENTASI KTSP DALAM PEMBELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA
IMPLEMENTASI KTSP DALAM PEMBELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA Dingding Haerudin Universitas Pendidikan Indonesia Dasar Hukum Keberadaan Bahasa Sunda di Jawa Barat UUD 1945 Bab XV, Pasal 36; Ketetapan UNESCO
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Kahirupan sosial bangsa Indonésia, kaasup di tatar Sunda, kungsi ngalaman
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Kahirupan sosial bangsa Indonésia, kaasup di tatar Sunda, kungsi ngalaman sababaraha kali robah, ti mimiti jaman kolonial, perang kamerdékaan, sabada perang
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Nagara Indonésia diwangun ku mangratus-ratus sélér bangsa anu bédabéda,
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Nagara Indonésia diwangun ku mangratus-ratus sélér bangsa anu bédabéda, boh ditilik tina dedeg-pangadeg manusana boh disawang tina budayana. Budaya nu dipibanda ku hiji
Lebih terperinciKEMAMPUAN MENGGUNAKAN UNDAK USUK BAHASA SUNDA DALAM MENULIS PERCAKAPAN SISWA KELAS VII A SMP NEGERI 1 KUTAWALUYA TAUN AJARAN 2013/2014
DANGIANG SUNDA Vol. 2 No. 2 Agustus 2014 1 KEMAMPUAN MENGGUNAKAN UNDAK USUK BAHASA SUNDA DALAM MENULIS PERCAKAPAN SISWA KELAS VII A SMP NEGERI 1 KUTAWALUYA TAUN AJARAN 2013/2014 Iik Ikmaliyah 1), Dingding
Lebih terperinciBAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Tati Rosmiati, 2013
BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Maca nya éta salah sahiji kaparigelan basa nu kacida pentingna, lantaran ieu kaparigelan loba fungsina dina kahirupan manusa sapopoé. Malahan maca téh mangrupa salah
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Novika Dewi, 2013
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Dina hirup kumbuh sapopoé, manusa teu bisa leupas tina basana. Hakékat basa pikeun manusa nya éta pikeun alat komunikasi. Basa ogé bisa nepikeun pesen
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Basa téh cicirén bangsa, Basa téh kedaling rasa. Kitu babasan anu aya di
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa téh cicirén bangsa, Basa téh kedaling rasa. Kitu babasan anu aya di urang Sunda. Hartina, lamun basana leungit, nya meureun éta bangsa téh geus leungiteun salah
Lebih terperinciR, 2015 ATIKAN KARAKTER DINA NASKAH GENDING KARESMÉN SI KABAYAN JEUNG RAJA JIMBUL KARYA WAHYU WIBISANA
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Niténan kamekaran jaman kiwari, karéréana masarakat boga anggapan yén drama téh ngan ukur hiji pintonan nu biasa dipagelarkeun di panggung atawa média, hususna
Lebih terperinciBAB III METODE PANALUNGTIKAN
BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjék Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Kacamatan Sétu mangrupa salah sahiji ti 23 kacamatan nu aya di Kabupatén Bekasi. Ieu kacamatan mangrupa kacamatan
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Budaya téh dipangaruhan pisan ku basa. Dina émprona, budaya anu kawangun ku basa bakal ngawujud jadi hiji kearifan lokal jeung ciri masarakat daérah anu hadé.
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
32 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta hasil diajar nulis laporan kagiatan ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write siswa kelas VIII
Lebih terperinciINVÉNTARISASI DONGÉNG JURIG DI KECAMATAN NAGRAK KABUPATÉN SUKABUMI PIKEUN BAHAN PANGAJARAN MACA DI SMP
DANGIANG SUNDA Vol4 No.2 A gustus 2014 1 INVÉNTARISASI DONGÉNG JURIG DI KECAMATAN NAGRAK KABUPATÉN SUKABUMI PIKEUN BAHAN PANGAJARAN MACA DI SMP An-nisa Nur Maulida 1), Ruhaliah 2), Rétty Isnéndés 3) Email:
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. Umumna carita pondok (carpon) dianggap lahir sabada pangarang anu
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Umumna carita pondok (carpon) dianggap lahir sabada pangarang anu maké sandiasma G.S. nulis buku kumpulan carita Dogdog Pangréwong (1930). G.S. ogé dianggap
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah Puji Dwi Lestari, 2013
BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah Kecap budaya téh asalna ti basa Sansekerta buddhayah, nu mangrupa wangun jamak tina buddhi (budi atawa akal), dihartikeun salaku hal-hal nu aya pakaitna jeung budi
Lebih terperinciBAB III METODE PANALUNGTIKAN
BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Sumber Data Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi anu dijadikeun tempat panalungtikan pikeun nyangking data ngeunaan tradisi nyepuh téh pernahna
Lebih terperinciVII. WANDA JEUNG FUNGSI KALIMAH
VII. WANDA JEUNG FUNGSI KALIMAH A. TUJUAN PEMBELAJARAN Mahasiswa mibanda pangaweruh anu jugala ngeunaan wanda, sipat, jeung fungsi kalimah dina basa Sunda. Tujuan husus anu kudu kahontal tina ieu pangajaran,
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. 1.1 Kasang Tukang Masalah
BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Sakur mahluk anu gumelar di dunya, ngabogaan basa séwang-séwangan. Umpamana urang nempo anak hayam kabulusan, tangtu bakal ciak-ciakan ngageroan indungna. Kitu deui
Lebih terperinciBAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjék Populasi/Sampel Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi/tempat panalungtikan dilaksanakeun di SMP Negeri 14 Kota Sukabumi nu pernahna aya
Lebih terperinciDEIKSIS ANAFORIS DAN DEIKSIS KATAFORIS DALAM CERPEN MAJALAH MANGLÉ
1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 3 N o. 2 A g u s t u s 2015 DEIKSIS ANAFORIS DAN DEIKSIS KATAFORIS DALAM CERPEN MAJALAH MANGLÉ Nessa Fauzy Rahayu 1, Yayat Sudaryat 2, Hernawan 3 Nessa.fauzy@student.upi.edu,
Lebih terperinciBAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Sumber Data Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi dina ieu panalungtikan nya éta di SMA Negeri 13 Bandung. 3.1. Sumber Data Panalungtikan Anu jadi
Lebih terperinciBAB I BUBUKA. maluruh ajén budaya hiji bangsa, bisa ditingali tina rupa-rupa hasil budayana,
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Budaya mangrupa eunteungna hiji bangsa. Ajén budaya bangsa bakal kagambar tina sakabéh perkara anu patali jeung kahirupan manusa. Pikeun maluruh ajén budaya hiji bangsa,
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Panalungtikan
BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Panalungtikan Budaya mangrupa idéntitas hiji bangsa nu bisa ngabedakeun antara hiji bangsa jeung bangsa lianna. Darajat hiji bangsa bisa katitén tina budayana éta sorangan.
Lebih terperinciBAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN. Tina hasil analisis patali jeung eusi téks, kontéks, jeung ma na semiotik
89 BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Tina hasil analisis patali jeung eusi téks, kontéks, jeung ma na semiotik manakiban Syéh Abdul Qodir Jailani sakumaha dipedar dina bab IV, bisa dicindekkeun
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Yatun Romdonah Awaliah, 2014
1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Lamun nilik kana sajarah kamekaran pilem Indonesia, tétéla pilem Indonesia anu munggaran téh munculna di tatar Sunda, nya éta di kota Bandung. Pilem asli pribumi
Lebih terperinciBAB III METODOLOGI PANALUNGTIKAN. 3.1 Métode, Desain, jeung Téknik Panalungtikan
20 BAB III METODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Métode, Desain, jeung Téknik Panalungtikan 3.1.1 Métode Panalungtikan Dumasar kana tujuan anu hayang dihontal, ieu panalungtikan téh ngagunakeun métode Panalungtikan
Lebih terperinciA. TUJUAN PEMBELAJARAN
XII. MACA A. TUJUAN PEMBELAJARAN Mahasiswa mibanda pangaweruh anu jugala ngeunaan maca basa jeung sastra Sunda katut pangajaranana. Tujuan husus anu kudu kahontal tina ieu pangajaran, nya eta mahasiswa
Lebih terperinci1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 4 N o. 1 A g u s t u s 2015
D A N G I A N G S U N D A V o l. 4 N o. A g u s t u s 205 INVÉNTARISASI JEUNG ANALISIS STRUKTUR PUISI MANTRA DI DÉSA JINGKANG KACAMATAN TANJUNGMEDAR KABUPATÉN SUMEDANG PIKEUN ALTERNATIF BAHAN PANGAJARAN
Lebih terperinciPENGEMBANGAN PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA. Oleh : Ruswendi Permana. Tahun 2003 tentang pemeliharaan Bahasa, Sastra, dan Aksara Daerah yang
PENGEMBANGAN PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA Oleh : Ruswendi Permana A. Pendahuluan Standar Kompetensi dan Kompetensi Dasar (SKKD) Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda disusun berdasarkan Peraturan Daerah
Lebih terperinciNganalisis jeung ngadeskripsikeun data.
BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Saméméh ngalaksanakeun panalungtikan, panalungtik kudu nataharkeun sagala rupa kaperluan pikeun kalancaran prosés panalungtikan. Ku kituna, dina ngalaksanakeun
Lebih terperinciBAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah
BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah Dina hirup kumbuh sapopoé, manusa hirup gulangkep jeung budayana. Manusa ngabogaan budaya lantaran boga akal jeung pikiran. Akal jeung pikiran nu dipiboga ku manusa
Lebih terperinci