TÉHNIK KOLABORASI PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS SURAT PRIBADI

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "TÉHNIK KOLABORASI PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS SURAT PRIBADI"

Transkripsi

1 TÉHNIK KOLABORASI PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS SURAT PRIBADI (Panalungtikan Tindakan Kelas ka Siswa Kelas X-1 SMA Kartika Siliwangi 2 Bandung Taun Ajaran ) Tia Sri Rahayu Program S-1 Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah Universitas Pendidikan Indonesia tiasrirahayu@yahoo.com ABSTRAK Penelitian ini dilatarbelakangi oleh pentingnya teknik pembelajaran dalam kegiatan belajar mengajar serta pentingya kegiatan menulis surat pribadi. Dalam proses pembelajaran menulis surat pribadi, siswa masih menemui beberapa hambatan, hal ini karena proses menulis surat pribadi memerlukan konsentrasi dan penguasaan aspek-aspek menulis surat seperti isi surat, tata bahasa, diksi, komposisi, dan tata tulis. Penelitian ini bertujuan untuk mengetahui peningkatan proses belajar mengajar selama menggunakan tehnik kolaborasi. Sedangkan metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah PTK (Penelitian Tindakan Kelas). Metode PTK dipilih karena guru bisa berinteraksi langsung dengan siswa di dalam kelas. Instrumen yang digunakan dalam penelitian ini adalah lembar observasi guru dan siswa, catatan lapangan dan lembar tes. Penelitian ini dilaksanakan dalam beberapa tahapan di antaranya prapenelitian, siklus I, dan siklus II. Dalam pelaksanaan prapenelitian siswa masih kurang mampu dalam menulis surat pribadi. Hal ini dipengaruhi oleh kondisi kelas yang kurang kondusif. Hasil belajar siswa dalam menulis surat pribadi 6,67% atau hanya 2 orang yang masuk kategori tuntas, sedangkan 93,33% atau 28 siswa masuk kategori belum tuntas, dan rata-rata nilai siswa adalah 55,06. Dalam siklus I, hasil menulis surat pribadi siswa juga belum maksimal. Hal ini karena siswa kurang memahami diksi bahasa Sunda, sehingga siswa masih mencampuradukkan bahasa Sunda dengan bahasa Indonesia. Tapi dari hasil belajar siswa terlihat adanya peningkatan dari prapenelitian ke siklus I. Dari hasil belajar siklus I, siswa yang masuk kategori tuntas adalah 23,33% atau sebanyak 7 orang, sedangkan 76,67% atau 23 orang siswa masuk kategori belum tuntas, dan rata-rata nilai yang dicapai oleh siswa adalah 63,8. Siklus II dilaksanakan untuk memperbaiki siklus I. Dalam pelaksanaan siklus II, kemampuan bahasa Sunda siswa pun sudah meningkat. Dari hasil belajar siklus II siswa yang masuk kategori tuntas adalah 100% atau 30 orang, dan rata-rata nilai yang dicapai siswa adalah 80,4. Dari hasil prapenelitian, siklus I dan siklus II terlihat bahwa kemampuan siswa meningkat secara signifikan. Berdasarkan hasil penelitian di atas, bisa disimpulkan bahwa tehnik kolaborasi bisa meningkatkan kemampuan menulis surat pribadi siswa kelas X-1 SMA Kartika Siliwangi 2 Bandung. Kata kunci: Teknik kolaborasi, Menulis surat pribadi. ABSTRACT 1

2 This research is motivated by the importance of learning techniques in teaching and learning activities as well as the importance of writing personal letters. In the process of learning to write personal letters, students still encountered some obstacles, this is because the process of writing a personal letter requires concentration and control aspects such as letter writing, grammar, diction, and composition. This study aims to determine the improvement of teaching and learning process for using collaborative techniques. While the methods used in this study is the PTK (Classroom Action Research). PTK method chosen because teachers can interact directly with students in the classroom. The instrument used in this study were teacher and student observation sheets, field notes and test sheets. This study was conducted in several stages in between first research, the first cycle and second cycle. In the implementation first research students still less capable of writing a personal letter. It is influenced by conditions that are less conducive classroom. Student learning outcomes in writing a personal letter or 6.67% only 2 people in the category completed, while 93.33% or 28 students in the category yet complete, and the average value was students. In the first cycle, the results of the students also wrote a personal letter is not maximized. This is because the students do not understand the language diction, so students still confuse with their language. But of student learning outcomes seen an increase of first research to cycle I. From the results of the first cycle of learning, students are categorized as complete is 23.33% or as many as 7 people, while 76.67% or 23 students in the category has not been completed, and the average scores achieved by students is Cycle II implemented to improve cycle I. In the implementation of the second cycle, the language ability of students is already increasing. Second cycle of learning outcomes of students who enter the category is 100% complete or 30 people, and the average value achieved by students is From the results first research, cycle I and cycle II shows that the ability of students increased significantly. Based on the above results, it can be concluded that collaboration technique can improve the ability to write a personal letter grade X-1 SMA Kartika Siliwangi 2 Bandung. Keywords: Technical collaboration, Writing a personal letter. Bubuka Ambahan bahan ajar basa jeung sastra Sunda salasahijina nya éta kaparigelan basa, anu ngawengku kana opat aspék nya éta ngaregepkeun, nyarita, maca, jeung nulis. Tina éta opat kaparigelan basa, salasahijina nya éta nulis, ieu kaparigelan téh penting pisan keur mekarkeun ide siswa. Siswa dipiharep parigel nulis saluyu jeung standar kompeténsi anu aya dina kurikulum. Kaparigelan nulis siswa anu masih kurang, sakapeung sok jadi masalah dina pangajaran basa Sunda (Hengnurwida, 2011:2). Éta hal kaitung wajar, kusabab kamampuh nulis hiji jalma teu bisa dijieun sacara instan. Ieu hal saluyu jeung pamadegan Tarigan (1994:4), bahwa keterampilan menulis seseorang tidak akan datang secara otomatis, melainkan harus melalui latihan dan praktik secara teratur. 2

3 Nurutkeun Alwasilah (2008:43), siswa teu bisa jadi panulis anu hadé lamun siswa ukur dibekelan tiori nulis wungkul ku guruna. Kusabab nepikeun tiori mah kaasup gampang, dibandingkeun nepikeun prakték-prakték nulis. Padahal, nu pang dibutuhkeun siswa mah nya éta latihan nulis, sabab nulis ngabutuhkeun latihan anu loba. Nurutkeun Standar Kompeténsi Dasar (SKKD) (Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat, 2007:120), pangajaran nulis pikeun kelas X mibanda SKKD :10.4 Mampu menulis untuk mengungkapkan pikiran, perasaan, dan keinginan dalam bentuk terjemahan, menggunakan aksara Sunda, serta menulis surat dan biografi. Sedengkeun salasahiji Kompeténsi Dasarna nya éta Menulis beragam surat. Dumasar kana ébréhan di luhur, nulis surat pribadi mangrupa salasahiji matéri ajar dina pangajaran Basa Sunda SMA. Dina prak-prakan pangajaran nulis surat pribadi masih kénéh aya siswa anu can bener nuliskeun surat, boh ditilik tina eusi, tata basa, diksi, komposisi, jeung tata tulisna (Hengnurwida, 2011:3). Sawatara faktor anu ngalantarankeunana, di antarana nya éta jarang digunakeunna basa Sunda dina kahirupan sapopoé, siswa jarang nyieun tulisan dina basa Sunda, sarta kolot kiwari komo nu cicingna di dayeuh geus jarang ngajarkeun basa Sunda ka anakna (Kompasiana, 2011) Numutkeun Kosasih dina Hengnurwida (2011:4), fungsi surat pribadi salaku média komunikasi sacara pribadi ka babaturan, kulawarga, atawa jalmajalma anu deukeut. Ngaliwatan surat pribadi, hiji jalma bisa nepikeun maksudna sacara pribadi, teu kawatesan ku hal-hal dines jeung basa anu baku. Eusi surat pribadi di antarana bisa mangrupa rasa sono, rasa kadeudeuh, karesep, kakeuheul, jsb. Éta pernyataan nuduhkeun yén fungsi surat miboga sasaruaan jeung média komunikasi saperti nu séjén. Ku kituna, kaparigelan nulis surat pribadi kudu dilarapkeun ka siswa di sakola, kusabab bakal karasa mangpaatna nalika siswa geus jadi jalma anu hirup di masarakat, anu ahirna bakal campur gaul jeung papada jalma. Dina prak-prakan pangajaran nulis surat pribadi di sakola, biasana guru kurang rancagé dina ngalarapkeun téhnik-téhnik pangajaran, antukna siswa jadi bosen, horéam, jeung nganggap nulis surat téh hésé. Ku kituna, panalungtik bakal méré solusi ngeunaan téhnik pangajaran anu bisa digunakeun dina prosés nyieun surat pribadi. Ieu hal dikasangtukangan ku kagiatan diajar-ngajar guru basa Sunda anu teu leupas tina pangajaran-pangajaran ngeunaan nyieun surat pribadi. Pikeun éta kapentingan, panalungtik milih téhnik pangajaran ngagunakeun téhnik kolaborasi. Kolaborasi adalah suatu teknik pengajaran menulis dengan melibatkan sejawat untuk saling mengoreksi (Alwasilah, 2005:21). Ieu téhnik gedé mangpaatna pikeun siswa, kusabab siswa bisa silih ngoréksi, jeung silih menerkeun kasalahan-kasalahan anu ditulis ku siswa séjén. Mangka, ku ieu téhnik dipiharep siswa mampuh diajar, hususna ngeunaan nulis surat pribadi kalawan bener tina kasalahan siswa séjén anu geus dikoréksi. Salian ti éta, panalungtik milih téhnik kolaborasi salaku alternatif dina pangajaran nulis surat pribadi alatan sababaraha faktor: 1) Siswa loba diajar ngeunaan tiori tapi héngker latihan. Ku kituna, guru basa Sunda kuduna nitah 3

4 siswa loba latihan nulis daripada ngapalkeun tiori, lamun hasil anu hayang dihontal nya éta siswa parigel nulis, 2) Guru leuwih fokus méré peunteun ahir wungkul, sedengkeun siswa ogé nganggap yén tugas maranéhna téh ngan saukur nyieun surat, jeung tugas guru nya éta méré niléy. Padahal, sangkan siswa parigel nulis, mangka kudu aya interaksi antara siswa jeung guru, sangkan pangajaran nulis leuwih éféktif, 3) Siswa teu mikanyaho bener atawa henteuna surat pribadi anu ku maranéhna dijieun. Kusabab euweuh catetan ngeunaan kasalahan dina surat nu geus dijieun ku maranéhna. Ku kituna, guru leuwih hadé méré koméntar (corrective feedback) kana hasil nulis siswa, jeung mikeun deui hasil nulisna ka siswa. Dumasar kana kasang tukang anu geus dipedar di luhur, panalungtik hayang mikanyaho kumaha pangaruh téhnik kolaborasi dina ngaronjatkeun hasil diajar siswa, jeung sakumaha pentingna ieu téhnik pikeun mantuan siswa dina pangajaran nulis surat pribadi. Dumasar kana kasang tukang di luhur mangka bisa dicokot rumusan masalah, nya éta: 1) Kumaha prak-prakan téhnik kolaborasi dina pangajaran nulis surat pribadi siswa kelas X-1 SMA Kartika Siliwangi 2? 2) Kumaha hasil prosés nulis surat pribadi dina siklus I jeung siklus II ngagunakeun téhnik kolaborasi siswa kelas X-1 di SMA Kartika Siliwangi 2? 3) Naha téhnik kolaborasi bisa ngaronjatkeun kamampuh nulis surat pribadi kelas X-1 di SMA Kartika Siliwangi 2? Tujuan anu hayang dihontal dina ieu panalungtikan nya éta hayang menerkeun pasualan-pasualan dina pangajaran nulis surat pribadi ngagunakeun téhnik kolaborasi. Mangpaat tina ieu panalungtikan nya éta pikeun mekarkeun téhnik pangajaran basa Sunda, Panalungtik bisa mikanyaho kumaha kaparigelan nulis surat pribadi jeung téhnik kolaborasi salaku téhnik pangajaran nulis, Guru bisa ngabandingkeun téhnik kolaborasi jeung téhnik anu salila ieu dipaké, tuluy guru bisa ngalarapkeun ieu téhnik di sakolana séwang-séwangan., sarta nu maca bisa nambahan élmu pangaweruh, sakaligus jadi motivator pikeun ngalakukeun panalungtikan satuluyna keur ngaronjatkeun mutu pendidikan. Métode Panalungtikan Métode anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta Panalungtikan Tindakan Kelas (PTK), nu ngaliwatan 2 siklus. Saméméh ngalaksanakeun siklus I jeung siklus II, dilaksanakeun prapanalungtikan, tujuanna pikeun mikanyaho kamampuh awal siswa saacan dibéré tindakan. Pola siklus PTK nya éta perencanaan-pelaksanaan-pengamatan-réfléksi. Istilah PTK dina basa Inggris nya éta Classroom Action Research (CAR). Tina ngaranna ogé geus némbongkeun yén PTK téh eusina mangrupa kagiatan panalungtikan anu dilakukeun di kelas. Téhnik anu digunakeun dina ieu panalungtikan téh nya éta téhnik tés. Téhnik tés dina ieu panalungtikan miboga tujuan pikeun meunangkeun data siswa dina prosés nulis surat pribadi ngagunakeun téhnik kolaborasi. Data anu geus kakumpul tuluy diolah pikeun mikanyaho hasil siklus I jeung siklus II tina 4

5 No panalungtikan anu geus dilaksanakeun. Hasil Panalungtikan Prapanalungtikan, Siklus I jeung Siklus II Hasil panalungtikan baris dipedar dumasar tabél 1.1 ieu di handap. Tabél 1.1 Perséntase Hasil Diajar Nulis Surat Pribadi Dumasar Peunteun Siklus I Jeung Siklus II Peun teun Katerangan Pra Panalung Tikan Jumlah Siswa Perséntase (%) Siklus Siklus Pra Siklus I I II Panalung Siklus II tikan 1 70 Tuntas ,67% 23,33% 100% 2 70 Can Tuntas ,33% 76,67% 0% Jumlah Dumasar tabél 1.1 di luhur, perséntase hasil nulis surat pribadi dina prapanalungtikan, siklus I jeung siklus II katitén ngaronjat. Dina prapanalugntikan, siswa anu asup kategori tuntas nya éta 2 urang atawa 6,67% sarta sésana 93,33% siswa asup kategori can tuntas tina jumlah 30 siswa. Sedengkeun dina siklus I, siswa anu asup kategori tuntas nya éta 7 urang atawa 23,33% sedengkeun siswa anu can tuntas nya éta 23 urang, atawa 76,67% siswa asup kategori can tuntas. Dina siklus II, siswa anu asup kategori tuntas nya éta 30 urang, atawa 100% siswa asup kategori tuntas. Ku kituna, dumasar hasil pangajaran prapanalungtikan, siklus I, jeung siklus II bisa dicindekkeun yén pangajaran nulis surat pribadi ngagunakeun téhnik kolaborasi geus bisa dilaksanakeun kalawan optimal nepi ka bisa ngaronjatkeun kamampuh siswa sacara signifikan. Pedaran Nulis mangrupa salasahiji kaparigelan anu kudu dicangkem kalawan hadé ku siswa. Siswa ditungtut sangkan bisa ngebréhkeun sakabeh idé jeung gagasanana dina wangun tulisan. Salah sahiji pangajaran nulis anu kudu dicangkem siswa SMA hususna kelas X nya éta pangajaran nulis surat. Tapi loba siswa anu nganggap pangajaran nulis mangrupa pangajaran anu hésé, kusabab kaparigelan nulis téh merlukeun panitén jeung kamampuh basa anu merenah. Ku kituna, dina pangajaran nulis diperlukeun téhnik anu hadé pikeun ngungkulan éta masalah, salah sahijina nya éta ku téhnik kolaborasi. Ku kituna, ieu panalungtikan dibéré judul Téhnik Kolaborasi pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Surat Pribadi (Panalungtikan Tindakan Kelas ka Siswa Kelas X-1 SMA Kartika Siliwangi 2 Bandung Taun Ajaran ). Dumasar kana prapanalungtikan, siklus I jeung siklus II, téhnik kolaborasi mampuh ngaronjatkeun kamampuh nulis surat pribadi siswa kelas X-1 SMA Kartika Siliwangi 2 Bandung taun ajaran 2012/2013, sakumaha anu dipedar dina pedaran saméméhna. 5

6 Kaéféktifan téhnik kolaborasi tangtuna ogé ditangtukeun ku prosedur anu dilaksanakeun kalawan bener saluyu jeung prosedur anu aya dina unggal tahapan aplikasi ieu téhnik pangajaran. Saupama ieu hasil panalungtikan nuduhkeun hal anu sabalikna bisa jadi sabab prosedur tina tahapan pangajaran aya nu kaliwat atawa dilaksanakeun ngagunakeun cara anu salah. Ku kituna diperlukeun persiapan anu bener-bener dina ngalaksanakeun ieu téhnik pangajaran. Panalungtikan-panalungtikan séjén perlu dilaksanakeun deui, lian ti nganalisis ieu téhnik, ogé pikeun nambahan pangaweruh anyar tina hasil panalungtikan-panalungtikan anu dilaksanakeun sabada ieu panalungtikan. Kacindekan Dumasar kana hasil panalungtikan jeung analisis data dina bab opat ngeunaan ngaronjat henteuna kamampuh nulis surat pribadi siswa kelas X-1 SMA Kartika Siliwangi 2 Bandung taun ajaran 2012/2013, bisa dicindekkeun yén: 1. Jumlah siswa anu asup katégori tuntas nulis surat pribadi nalika prapanalungtikan nya éta aya 2 urang atawa 6,67%, sarta sésana 28 urang atawa 93,33% asup katégori can tuntas. Rata-rata peunteun anu dihontal siswa dina prapanalugntikan nya éta 55,06. Dina siklus I aya 7 urang atawa 23,33% siswa asup kana katégori tuntas, sarta sésana 23 urang atawa 76,67% asup katégori can tuntas. Rata-rata peunteun anu dihontal ku siswa dina siklus I nya éta 63,8. Sedengkeun jumlah siswa anu asup katégori tuntas dina siklus II nya éta 100% atawa kabéh siswa tina 30 urang asup kana kategori tuntas. Rata-rata peunteun nu dihontal siswa dina siklus II nya éta 80,4. 2. Dina prapanalungtikan hasil diajar siswa masih can maksimal, ieu hal dipangaruhan ku sababaraha faktor misalna waé siswa kurang konséntrasi dina nulis surat pribadi, jeung téhnik pangajaranna kurang luyu. Dina siklus I hasil diajar siswa geus mimiti ngaronjat dibandingkeun jeung prapanalungtikan sanajan can 100% ngaronjat. Sedengkeun Dina siklus II bisa katitén yén hasil diajar siswa ngaronjat 100%. Ieu hal bisa ditilik tina peunteun siswa anu tadina rata-rata 63,8 dina siklus I, dina siklus II mah jadi 80,4. Ku kituna bisa dicindekkeun yén téhnik kolaborasi bisa ngaronjatkeun kamampuh nulis surat pribadi siswa. Saran Sabada diayakeun panalungtikan ngeunaan pangajaran nulis surat pribadi ngagunakeun téhnik kolaborasi, aya sababaraha saran tina hasil panalungtikan, saperti ieu di handap. 1) Tina hasil panalungtikan, téhnik kolaborasi bisa digunakeun salaku alternatif téhnik pangajaran dina nulis surat pribadi atawa dina pangajaran nulis séjén. 2) Nalika ngalarapkeun téhnik kolaborasi dina pangajaran nulis, guru kudu leuwih museurkeun paniténna, kusabab lamun kurang panitén ti guru/panalungtik, tangtuna téhnik kolaborasi moal jalan sacara maksimal. 3) Téhnik kolaborasi kudu dilaksanakeun kalawan sarua jeung prosédur sangkan hasil diajar nulis siswa maksimal. 4) Sanggeus diayakeun panalungtikan ka kelas X hususna di kelas X-1, dipiharep pikeun kahareupna aya panalungtikan séjén anu leuwih daria deui 6

7 ngeunaan téhnik kolaborasi dina matéri pangajaran nulis séjén. Ogé panalungtikan téh henteu ngan dilarapkeun di kelas X waé tapi ogé bisa dilarapkeun di kelas séjén saperti kelas IX SMP. DAPTAR PUSTAKA Alwasilah, Chaedar dan Suzanna alwasilah. (2007). Pokoknya Menulis (Cara Baru Menulis dengan Metode Kolaborasi). Bandung: PT Kiblat Buku Utama. Arikunto, et al. (2010). Penelitian Tindakan Kelas. Jakarta: Bumi Aksara. Arikunto, Suharsimi. (2010). Prosedur Penelitian (Suatu Pendekatan Praktik). Jakarta: PT Rineka Cipta. Darpan. (2010). Kamus Sunda-Indonesia Untuk Pelajar. Bandung: Kiblat. Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2007). Standar kompetensi dan Kompetensi Dasar Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda. Bandung: Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. Hadi, Ahmad. (2011). Lancar Basa Sunda Pikeun Pangajaran Basa Sunda SMP/MTS Kelas VIII. Bandung: CV. Atikan Mandiri. Kosasih, Dede. (2008). Santika Basa Sunda Pangajaran Basa jeung Sastra Sunda pikeun Murid SMA/SMK Kelas X Semester 1&2. Bandung: KingQilaban Press Lembaga Basa jeung Sastra Sunda (LBSS). (2007). Kamus Umum Basa Sunda. Bandung: Geger Sunten. Nurjanah, Nunuy. (2009). Tiori Nulis. Bandung: Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah. Prawirasumantri, Abud, spk. (1989). Serat Sinerat Basa Sunda. Bandung: Rahmat Cijulang. Semi, M. Atar. (2008). Terampil Menulis Surat. Bandung: Titian Ilmu bandung. Semi, M. Atar. (1994). Terampil Membuat Buku Harian dan Surat Pribadi. Bandung: Titian Ilmu. Soedjito, & Solchan. (1994). Surat Menyurat Resmi Bahasa Indonesia. Bandung: PT Remaja Roskadarya. Sudaryat, Yayat. (2005). Murba Basa Pangajaran Basa Sunda pikeun Murid SMP/MTS Kelas VIII. Bandung: CV. Karya Iptek Bandung 7

8 Suharma, spk. (2008). Galura Basa Pangajaran Basa Sunda pikeun SMP/MTs Kelas VIII. Jakarta: Yudistira. Sumarsono, Tatang jeung Taufik Faturrohman. (2008). Gapura Basa X Pangajaran Basa Sunda pikeun Murid SMA/MA Kelas X. Bandung: Geger Sunten. Tarigan, Henry Guntur.(1994). Menulis Sebagai Suatu Keterampilan Berbahasa. Bandung: Angkasa. Tarigan, Henry Guntur. (2008). Menulis Sebagai Suatu Keterampilan Berbahasa. Bandung: Percetakan Angkasa. Universitas Pendidikan Indonesia. (2012). Pedoman Penulisan Karya Ilmiah. Bandung: UPI. Warsidi, Edi. (2009). Kecil-kecil Berani Berkirim Surat. Bandung: PT. Karsa Mandiri Persada. Wiriaatmadja, Rochiati. (2010). Metode Penelitian Tindakan Kelas. Bandung: PT Remaja Rosdakarya Karya Ilmiah: Andrana, Muhammad Reza. (2008). Modél Pangajaran Nulis Résénsi Novél Ngagunakeun Métode Kolaborasi ka Siswa SMAN 24 Bandung Taun Ajaran 2007/2008. Skripsi di JPBD. Bandung: Teu dipedalkeun. Hengnurwida, Risal. (2011). Model Pangajaran Cooperative Integrated Reading And Composition (CIRC) Dina Pangajaran Nulis Surat Pribadi (Studi Kuasi Eksperimen ka Siswa Kelas VIII D SMPN 3 Lembang Taun Ajaran 2011/2012). Skripsi di JPBD. Bandung: Teu dipedalkeun. Hermawan, Silmi Millatina. (2011). Modél Démonstrasi Pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Ngaregepkeun Carita Pondok (Panalungtikan Tindakan Kelas ka Siswa Kelas IX D SMP Negeri 17 Bandung Taun Ajaran Skripsi di JPBD. Bandung: Teu dipedalkeun. Sumber Internet: Ahira, Ane. (2009). Menulis Surat Pribadi. [online]. Tersedia: [19 Januari 2013] Kompasiana (2011). Bahasa daerah Akan Punah? [online]. Tersedia: m.kompasiana.com/post/bahasa/2011/07/06/bahasa-daerah-akan-punah [10 Februari 2013] 8

9 TAWIS NUHUN Hiji kabungah nu taya babadinganana nalika ieu skripsi tiasa réngsé dina waktosna. Tangtos sanés usaha nyalira, nanging mangrupa pangdu a katut pangrojong ti sadayana. Ku kituna, panulis ngahaturkeun réwu nuhun ka: 1. Drs. H. Usep Kuswari, M.Pd. salaku dosén pangaping I anu parantos ngaping sarta masihan pangrojong dugi ka ieu skripsi réngsé; 2. Temmy Widiastuti, S.Pd., M.Pd.salaku pangaping II anu teu weleh ngaping dina ngaréngsékeun ieu skripsi; 3. Dr. H. Dingding Haerudin, M.Pd. salaku Pupuhu Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah; 4. Bapa Prof. Dr. H. Rahman, M.Pd., Dr. H. Yayat Sudaryat, M.Hum., Dr. Ruhaliah, M.Hum., Dr. Dedi Koswara, M.Hum., Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M. Pd., Drs. H. O. Solehudin, M.Pd., Drs. Ruswendi Permana, M.Hum., Drs. Dede Kosasih, M.Si., Retty Isnendes, S.Pd., M.Hum., Hernawan, S.Pd., M.Pd., Ade Sutisna, S.Pd., Agus Suherman, S.Pd., M.Hum., Dian Hendrayana, S.S., M.Pd. anu parantos ngatik sareng ngadidik panulis dugi ka tiasa ngaréngsékeun kuliah, mudah-mudahan élmu anu parantos kacangking ku panulis aya mangpaatna sarta tiasa diamalkeun deui; 5. Pun Bapa Empud S.Pd. sareng Pun Biang Sopiah, S.Pd. anu henteu weléh masihan piwuruk sareng pituduh pikeun ngambah kahirupan anu pinuh ku tantangan sangkan jadi manusa anu taat sarta iman ka Allah SWT; 6. Kepala Sekolah, guru-guru sareng staf tata usaha SMA Kartika Siliwangi 2 Bandung anu parantos ngatik, ngadidik, sareng masihan kasempetan kanggo ngalaksanakeun ieu panalungtikan; jeung 7. Siswa-siswi SMA Kartika Siliwangi 2 Bandung, utamina kelas X-1 anu parantos janten sampel dina ieu panalungtikan. Hatur nuhun kana sadaya bantosan sareng pangrojongna, mudah-mudahan amal kasaéan ti aranjeunna kénging pahala ti Allah SWT. Aamiin. 9

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Karina Barliani, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Karina Barliani, 2013 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Kaparigelan basa ngawengku opat aspék, diantarana ngaregepkeun, nyarita, maca jeung nulis. Tujuan pangajaran basa Sunda di sakabéh tingkatan sakola hususna di tingkat

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Silva Eka Fauziah, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Silva Eka Fauziah, 2013 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Nulis nya éta mindahkeun pikiran atawa perasaan kana wangun lambang basa (Semi, 2003:8). Jadi nu dimaksud nulis téh nya éta ébréhan tina pikiran atawa

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Dede Solihah, 2014 Éféktivitas Métode Kolaborasi Dina Pangajaran Nulis Aksara Sunda

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Dede Solihah, 2014 Éféktivitas Métode Kolaborasi Dina Pangajaran Nulis Aksara Sunda BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Diajar mangrupa parobahan tingkah laku peserta didik akibat ayana interaksi antara individu jeung lingkunganna ngaliwatan pangalaman jeung latihan (Iskandarwassid & Dadang

Lebih terperinci

BAB 1 BUBUKA. (Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

BAB 1 BUBUKA. (Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013) BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Prosés diajar-ngajar anu éféktif ditandaan ku ayana minat jeung perhatian siswa kana prosés pangajaran. Minat mangrupa hiji sifat anu rélatif netep dina diri hiji jalma.

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Prosés diajar basa Sunda di jaman kiwari kurang minatna, ku sabab siswa nganggap yén pangajaran basa Sunda téh

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Prosés diajar basa Sunda di jaman kiwari kurang minatna, ku sabab siswa nganggap yén pangajaran basa Sunda téh BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Prosés diajar basa Sunda di jaman kiwari kurang minatna, ku sabab siswa nganggap yén pangajaran basa Sunda téh ngabosenkeun. Ieu fakta ngabalukarkeun kurangna minat

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 29 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa kelas VII C jeung VII A SMPN 1 Sukawening taun ajaran 2012/2013 anu jumlah siswana kelas VII C 28 siswa,

Lebih terperinci

NO. 540/FPBS.0251/2013

NO. 540/FPBS.0251/2013 BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nulis mangrupa hiji kagiatan anu sifatna produktif jeung éksprésif. Dina kagiatan nulis, panulis kudu miboga kaparigelan dina ngadumaniskeun struktur basa jeung kosa

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Sri Nurbaeti, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Sri Nurbaeti, 2013 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Basa téh nya éta sistem lambang sora omongan nu sifatna arbitrér anu dipaké ku masarakat pikeun tujuan komunikasi. Ieu hal luyu jeung pamadegan Sudaryat (2004:6)

Lebih terperinci

2015 KECAP PANYAMBUNG D INA SURAT PRIBAD I SISWA KELAS VIII-C SMP NEGERI 45 BAND UNG TAUN AJARAN

2015 KECAP PANYAMBUNG D INA SURAT PRIBAD I SISWA KELAS VIII-C SMP NEGERI 45 BAND UNG TAUN AJARAN BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Manusa mangrupa makhluk sosial nu tumuwuh di masarakat. Manusa teu bisa leupas tina komunikasi, alat pikeun komunikasi antar manusa nya éta ngaliwatan basa. Basa

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN. 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan. Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén.

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN. 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan. Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén. BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan 1) Desain Panalungtikan Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén. Ékspérimén mangrupa métode panalungtikan anu produktif,

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 32 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta hasil diajar nulis laporan kagiatan ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write siswa kelas VIII

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Sacara lahiriah unggal siswa miboga kamampuh pikeun maca, nulis, ngaregepkeun, tur nyarita. Dina kanyataanana teu sakabéh siswa miboga kamampuh anu alus dina

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Nu dimaksud sumber data dina ieu panalungtikan nya éta ti mana asalna subjék data anu bisa dibeunangkeun (Arikunto, 2010, kc. 172). Anu jadi sumber

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Ngaregepkeun, maca, nyarita jeung nulis mangrupa opat komponén dina

BAB I BUBUKA. Ngaregepkeun, maca, nyarita jeung nulis mangrupa opat komponén dina BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ngaregepkeun, maca, nyarita jeung nulis mangrupa opat komponén dina kaparigelan basa. Ieu hal saluyu jeung pamadegan Nida dina (Tarigan, 2008: 1) anu nétélakeun yén

Lebih terperinci

MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013)

MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013) MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013) Diana Indahsari 1 Universitas Pendidikan Indonesia, dianaindahsari@ymail.com

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Basa nya éta sistem lambang omongan nu dihasilkeun ku pakakas ucap manusa kalawan puguh éntép seureuhna (sistematis) tur ragem (konvénsional) antaranggota masarakatna pikeun

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 26 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Métode Panalungtikan Unggal panalungtikan tangtuna waé kudu dirojong ku métode-métode anu luyu jeung tujuan nu hayang dihontal. Métode anu dipaké bakal mangaruhan kana

Lebih terperinci

BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Tati Rosmiati, 2013

BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Tati Rosmiati, 2013 BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Maca nya éta salah sahiji kaparigelan basa nu kacida pentingna, lantaran ieu kaparigelan loba fungsina dina kahirupan manusa sapopoé. Malahan maca téh mangrupa salah

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Budaya téh dipangaruhan pisan ku basa. Dina émprona, budaya anu kawangun ku basa bakal ngawujud jadi hiji kearifan lokal jeung ciri masarakat daérah anu hadé.

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE JEUNG TÉHNIK PANALUNGTIKAN. ieu nyaéta ku jalan mikanyaho métode jeung téhnik panalungtikan nu bakal di pedar

BAB III MÉTODE JEUNG TÉHNIK PANALUNGTIKAN. ieu nyaéta ku jalan mikanyaho métode jeung téhnik panalungtikan nu bakal di pedar BAB III MÉTODE JEUNG TÉHNIK PANALUNGTIKAN Salah sahiji cara pikeun mikanyaho kamana arah jeung tujuan panalungtikan ieu nyaéta ku jalan mikanyaho métode jeung téhnik panalungtikan nu bakal di pedar ieu

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa SMP Negeri 9 Kota Bandung kelas VIII-12 kalawan jumlahna aya 40 urang, anu ngawengku 18 urang

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Désain jeung Métode Panalungtikan Numutkeun Suwanda (2011, kc. 1) désain (rancangan), nya éta sagala hal anu geus dirancang, disiapkeun, direncanakeun, atawa diprogramkeun.

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN A. Lokasi, Data jeung Populasi/Sampel Panalungtikan 1. Lokasi Panalungtikan Lokasi ieu panalungtikan nya éta di MTs Sirnamiskin. Sakola MTs Sirnamiskin dijadikeun lokasi panalungtikan

Lebih terperinci

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN. Métodé anu dipaké dina ieu panalungtikan téh métodé deskriptif analisis,

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN. Métodé anu dipaké dina ieu panalungtikan téh métodé deskriptif analisis, 28 BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Métode jeung Téhnik Panalungtikan 3.1.1 Métodé Panalungtikan Métodé mangrupa hiji dasar pikeun ngahontal tujuan dina prakna ngalaksanakeun panalungtikan. Métodé

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Esa Hilma,2015

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Esa Hilma,2015 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Salah sahiji aspék kaparigelan basa téh nya éta nulis. Sacara leksikal, dina Danadibrata (2009, kc. 71), kecap nulis téh asalna tina tulis anu hartina barangjieun

Lebih terperinci

DANGIANG SUNDA Vol. 3 No. 1 April 2014 1 MÉDIA MOVIE MAKER PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS BIOGRAFI SINGGET (Studi Kuasi Ékrpérimén ka Siswa Kelas VII-C SMPN 45 Bandung Taun Ajaran 2013/2014) Desy

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa Sunda téh kaasup basa daérah nu masih kénéh dimumulé tur dipaké ku masarakatna. Salasahiji buktina dijanggélékkeun dina pangajaran nu wajib ditepikeun ti mimiti

Lebih terperinci

Bagan 3.1 Desain Panalungtikan

Bagan 3.1 Desain Panalungtikan BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Numutkeun Moleong (1991: 113 dina ) sumber data dina panalungtikan téh bisa mangrupa sumber pustaka, saperti dokumén buku atawa sumber tinulis

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjék Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Ieu panalungtikan téh dilaksanakeun di SMA Pasundan 2 Bandung nu alamatna di Jl. Cihampelas No. 167, Telepon/Fax 2030093,

Lebih terperinci

Gambar 3.1 Peta Tempat Panalungtikan

Gambar 3.1 Peta Tempat Panalungtikan BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Sumber Data 3.1.1 Lokasi Tempat Panalungtikan Désa Taraju téh tempat anu dipilih ku panalungtik pikeun ngayakeun panalungtikan. Jumlah penduduk Désa Taraju

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Aya sababaraha léngkah dina ieu panalungtikan, nya éta: (1) maca naskah longsér, (2) nganalisis struktur drama, (3) nganalisis ma na, (4) ngolah data,

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN. Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik

BAB III METODE PANALUNGTIKAN. Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik 59 BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik pikeun ngakaji masalah-masalah anu disanghareupan. Ku kituna panalungtik kudu

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Manusa salaku mahluk sosial nu ngabutuhkeun hal séjén pikeun nyumponan pangabutuhna boh jalma, sato atawa barang nu lianna. Dina hirup kumbuh jeung masarakat, unggal

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah MIRA OKTAVIANA, 2014

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah MIRA OKTAVIANA, 2014 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Brown (1979) nétélakeun yén tujuan nu pangpokona dina ngajarkeun basa téh nyatana sangkan unggal budak (siswa) mampuh ngomunikasikeun naon hal nu hayang ditepikeunana

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Sumber Data Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi dina ieu panalungtikan nya éta di SMA Negeri 13 Bandung. 3.1. Sumber Data Panalungtikan Anu jadi

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nessa Fauzy Rahayu, 2015

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nessa Fauzy Rahayu, 2015 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa téh mangrupa hiji sistem. Sudaryat (2004, kc.7) nétélakeun yén sistem téh nyaéta beungkeutan unsur-unsur anu silih deudeul jeung silih lengkepan dumasar kana

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Muhammad Yogi Hamdani,2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Muhammad Yogi Hamdani,2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Sastra bisa dianggap minangka gejala sosial. Ku kituna, sastra anu ditulis dina kurun waktu nu tangtu bakal raket patalina jeung norma-norma sarta adatistiadat nu

Lebih terperinci

KEMAMPUAN MENGGUNAKAN UNDAK USUK BAHASA SUNDA DALAM MENULIS PERCAKAPAN SISWA KELAS VII A SMP NEGERI 1 KUTAWALUYA TAUN AJARAN 2013/2014

KEMAMPUAN MENGGUNAKAN UNDAK USUK BAHASA SUNDA DALAM MENULIS PERCAKAPAN SISWA KELAS VII A SMP NEGERI 1 KUTAWALUYA TAUN AJARAN 2013/2014 DANGIANG SUNDA Vol. 2 No. 2 Agustus 2014 1 KEMAMPUAN MENGGUNAKAN UNDAK USUK BAHASA SUNDA DALAM MENULIS PERCAKAPAN SISWA KELAS VII A SMP NEGERI 1 KUTAWALUYA TAUN AJARAN 2013/2014 Iik Ikmaliyah 1), Dingding

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Bangsa Indonésia mibanda artéfak-artéfak budaya warisan luluhur anu

BAB I BUBUKA. Bangsa Indonésia mibanda artéfak-artéfak budaya warisan luluhur anu BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Bangsa Indonésia mibanda artéfak-artéfak budaya warisan luluhur anu kacida beungharna, salah sahijina mangrupa naskah. Di antara sawatara naskah, aya anu mangrupa

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa téh salasahiji pakakas ucap anu dipaké ku manusa dina hirup kumbuhna. Minangka pakakas ucap, basa téh miboga fungsi pikeun alat komunikasi. Ieu pamanggih téh

Lebih terperinci

Mangrupa syarat ngaréngsékeun perkuliahan: makalah, laporan buku, anotasi bibliografi.

Mangrupa syarat ngaréngsékeun perkuliahan: makalah, laporan buku, anotasi bibliografi. KALUNGGUHAN KARYA TULIS ILMIAH DI UPI Mangrupa syarat ngaréngsékeun perkuliahan: makalah, laporan buku, anotasi bibliografi. Mangrupa syarat wajib dina ngaréngsékeun program S1, S2,&S3: skripsi(s1), tésis

Lebih terperinci

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 228 BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Dina bagian ahir ieu dicindekkeun hal-hal anu kapanggih tina panalungtikan. Kapanggih lima adegan kalimah basa Sunda dina tarjamah Qur'an nya éta Pola I

Lebih terperinci

ÉFÉKTIVITAS MÉDIA GAME DINA PANGAJARAN NULIS SURAT PRIBADI SISWA KELAS VIII SMP NEGERI 1 LÉMBANG (1) Fregina Agriawan (2) ABSTRAK

ÉFÉKTIVITAS MÉDIA GAME DINA PANGAJARAN NULIS SURAT PRIBADI SISWA KELAS VIII SMP NEGERI 1 LÉMBANG (1) Fregina Agriawan (2) ABSTRAK ÉFÉKTIVITAS MÉDIA GAME DINA PANGAJARAN NULIS SURAT PRIBADI SISWA KELAS VIII SMP NEGERI 1 LÉMBANG (1) Fregina Agriawan (2) ABSTRAK Dalam pembelajaran menulis termasuk menulis surat pribadi, tentunya siswa

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN

BAB III METODE PANALUNGTIKAN BAB III METODE PANALUNGTIKAN Métode panalungtikan mangrupa cara ilmiah meunangkeun data pikeun tujuan atawa mangpaat nu tangtu (Sugiyono, 2010, kc. 2). Métode nu dipaké nyaéta métode déskriptif. Métode

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi Panalungtikan jeung Sumber Data 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi panalungtikan pikeun meunangkeun data ngeunaan kasenian Bebegig Sukamantri nya éta di Kecamatan

Lebih terperinci

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjék Populasi/Sampel Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi/tempat panalungtikan dilaksanakeun di SMP Negeri 14 Kota Sukabumi nu pernahna aya

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Krisna Amelia,2014

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Krisna Amelia,2014 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Tatar Sunda téh suku bangsa anu kawéntar mibanda tradisi di unggal wewengkonna. Éta tradisi téh nepi ka kiwari masih dimumulé kénéh ku masarakatna, saperti

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Data jeung Sumber Data Data dina ieu panalungtikan nya éta struktur intrinsik jeung unsur-unsur budaya dina karya sastra Sunda. Lantaran panalungtik ngagunakeun dokuméntasi

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN Dina Bab tilu dibahas métode panalungtikan, eusina ngawengku, (1) lokasi, sumber data panalungtikan, (2) desain panalungtikan, (3) variabel jeung wangenan operasional, (4)

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Disawang tina umurna, siswa SMP kelas VIII dipastikeun bisa nepikeun pamadegan atawa pamanggihna ngeunaan hiji hal ngagunakeun basa Sunda. Tapi, dina kanyataanana

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. bangsa jeung bangsa séjénna téh diantarana nyaéta budaya. Nurutkeun Kurdi,

BAB I BUBUKA. bangsa jeung bangsa séjénna téh diantarana nyaéta budaya. Nurutkeun Kurdi, 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ilaharna unggal bangsa miboga ciri anu ngabédakeun hiji bangsa jeung bangsa séjénna, lantaran unggal bangsa miboga pamikiran sarta paripolah anu béda-béda dumasar

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Mardian Chindra Ramadhan, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Mardian Chindra Ramadhan, 2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa mangrupa pakakas komunikasi dina kahirupan manusa. Ayana prosés komunikasi téh lantaran manusa butuh pikeun ngedalkeun eusining uteuk katut haté. Ku kituna,

Lebih terperinci

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBLEM BASED LEARNING UNTUK MENINGKTKAN HASIL BELAJAR SISWA PADA TEMA 9 KAYANYA NEGERIKU

PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBLEM BASED LEARNING UNTUK MENINGKTKAN HASIL BELAJAR SISWA PADA TEMA 9 KAYANYA NEGERIKU PENERAPAN MODEL PEMBELAJARAN PROBLEM BASED LEARNING UNTUK MENINGKTKAN HASIL BELAJAR SISWA PADA TEMA 9 KAYANYA NEGERIKU (Penelitian Tindakan Kelas, Pada Subtema 1 Kekayaan Sumber Energi di Indonesia Kelas

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Sumber Data 3.1.1 Lokasi Lokasi ngalaksanakeun ieu panalungtikan di SMP Pasundan 4 Bandung Jln. Kebonjati No.31 Tlp. (022) 423548 Kota Bandung 40181. 3.1.2

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA Kasang Tukang

BAB I BUBUKA Kasang Tukang 1.1. Kasang Tukang BAB I BUBUKA Globalisasi teu salawasna méré mangpaat keur kahirupan manusa, saperti sarwa gancang, sarwa babari jeung sarwa némbrak, tapi aya kalana globalisasi ogé méré pangaruh négatif

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN

BAB III METODE PANALUNGTIKAN BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjek Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Kacamatan salem mangrupa salah sahiji ti 17 kacamatan nu aya di kabupatén Brebes sarta mangrupa salasahiji ti 7 kacamatan

Lebih terperinci

BAB III METODOLOGI PANALUNGTIKAN. 3.1 Métode, Desain, jeung Téknik Panalungtikan

BAB III METODOLOGI PANALUNGTIKAN. 3.1 Métode, Desain, jeung Téknik Panalungtikan 20 BAB III METODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Métode, Desain, jeung Téknik Panalungtikan 3.1.1 Métode Panalungtikan Dumasar kana tujuan anu hayang dihontal, ieu panalungtikan téh ngagunakeun métode Panalungtikan

Lebih terperinci

BAB II ULIKAN TÉORI, RARAGA MIKIR, JEUNG HIPOTÉSIS

BAB II ULIKAN TÉORI, RARAGA MIKIR, JEUNG HIPOTÉSIS BAB II ULIKAN TÉORI, RARAGA MIKIR, JEUNG HIPOTÉSIS 2.1 Ulikan Téori 2.1.1 Wangenan Modél Pangajaran Nurutkeun Joyce&Weil (1980) dina Rahman (2006: 4) modél pangajaran (model of teaching) nya éta hiji rarancang

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Kabudayaan nya éta sakabéh hasil pamikiran, karya, jeung hasil karya manusa nu teu museur kana naluri manusana, jeung sakabéh hasil karya manusa téh dihasilkeun

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN Metode panalungtikan mangrupa prosedur anu dipaké pikeun panalungtikan. Ku kituna, dina ieu bab dipedar ngeunaan (1) sumber data, (2) desain panalungtikan, (3) variabel jeung

Lebih terperinci

2015 BABANDINGAN PARIBASA SUNDA JEUNG INDONÉSIA

2015 BABANDINGAN PARIBASA SUNDA JEUNG INDONÉSIA 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Paribasa mangrupa salah sahiji kebeungharan masarakat utamana di masarakat Sunda. Ayana paribasa dina basa Sunda, salah sahijina diakibatkeun ku sipat umum urang

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Géografi Kalurahan Balééndah mangrupa salah sahiji Kalurahan di Kacamatan Balééndah. Perenahna aya di kidul pusat pamaréntahan Kabupatén

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Indonésia diwangun ku sababaraha sélér bangsa. Sunda mangrupa salah sahiji selér bangsa anu aya di Indonésia nu miboga kabudayaanana sorangan. Kabudayaan nya éta

Lebih terperinci

A. TUJUAN PEMBELAJARAN

A. TUJUAN PEMBELAJARAN XII. MACA A. TUJUAN PEMBELAJARAN Mahasiswa mibanda pangaweruh anu jugala ngeunaan maca basa jeung sastra Sunda katut pangajaranana. Tujuan husus anu kudu kahontal tina ieu pangajaran, nya eta mahasiswa

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Novika Dewi, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Novika Dewi, 2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Dina hirup kumbuh sapopoé, manusa teu bisa leupas tina basana. Hakékat basa pikeun manusa nya éta pikeun alat komunikasi. Basa ogé bisa nepikeun pesen

Lebih terperinci

IDENTITAS ( Errin Ervani, , Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. jeung Ade Sutisna, S.Pd.)

IDENTITAS ( Errin Ervani, , Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. jeung Ade Sutisna, S.Pd.) IDENTITAS ( Errin Ervani, 0907376, Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. jeung Ade Sutisna, S.Pd.) MÉDIA FLASH CARD PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS AKSARA SUNDA Errin Ervani ABSTRAK Artikel ini berjudul Média

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Indah Purnama Cahyani, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Indah Purnama Cahyani, 2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ajén nya éta hiji hal anu sipatna abstrak jeung miboga harga (kualitas) ngeunaan hadé jeung goréng, éndah atawa teu éndah, jeung bener atawa salah. Hiji hal anu miboga

Lebih terperinci

NGOKOLAKEUN KELAS NU EFEKTIF

NGOKOLAKEUN KELAS NU EFEKTIF NGOKOLAKEUN KELAS NU EFEKTIF ku: Usep Kuswari A. Purwacarita Tujuan nu hayang dihontal dina unggal kagiatan pembelajaran boh nu sifatna instruksional boh tujuan nu ngadeudeul kana sasaran atawa target

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Cahmawati Ningrum, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Cahmawati Ningrum, 2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Hakékat sastra téh salaku fakta kahirupan. Sastra dianggap minangka kacamata hasil kabudayaan dina mangsa nu kaliwat anu ngawengku adat kabiasaan, kapercayaan,

Lebih terperinci

Undak Usuk Basa. (speech level) Drs. Dede Kosasih, M.Si.

Undak Usuk Basa. (speech level) Drs. Dede Kosasih, M.Si. Undak Usuk Basa (speech level) Drs. Dede Kosasih, M.Si. Sajarah Undak usuk basa Sunda Para ahli basa Sunda sapamadegan yén ayana undak usuk basa Sunda téh dipangaruhan ku kabudayaan Jawa (Mataram) dina

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Sapir nétélakeun yén basa atawa omongan téh nya éta kagiatan manusa

BAB I BUBUKA. Sapir nétélakeun yén basa atawa omongan téh nya éta kagiatan manusa 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Sapir nétélakeun yén basa atawa omongan téh nya éta kagiatan manusa anu rinéka warna tanpa wates, anu hésé ditangtukeun salila urang pipindahan ti hiji kelompok masarakat

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN RUMPAKA KAWIH STRUKTURAL JEUNG SÉMIOTIK

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN RUMPAKA KAWIH STRUKTURAL JEUNG SÉMIOTIK 28 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Data jeung Sumber Data Panalungtikan Anu jadi data dina ieu panalungtikan nya éta rumpaka kawih anu eusina ngandung unsur struktur, sémiotik, jeung ajén moral. Sumber

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Iis Aisah, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Iis Aisah, 2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Sakabéh manusa gumelar ka alam dunya dibekelan ku poténsi-poténsi, boh poténsi internal ogé poténsi éksternal. Éta poténsi-poténsi tangtuna digunakeun ku manusa pikeun ngajalankeun

Lebih terperinci

IMPLEMENTASI KTSP DALAM PEMBELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA

IMPLEMENTASI KTSP DALAM PEMBELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA IMPLEMENTASI KTSP DALAM PEMBELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA Dingding Haerudin Universitas Pendidikan Indonesia Dasar Hukum Keberadaan Bahasa Sunda di Jawa Barat UUD 1945 Bab XV, Pasal 36; Ketetapan UNESCO

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Dewi Lida Aini, 2014 Sistem Pakasaban Masarakat Kampung Naga Universitas Pendidikan Indonesia repository.upi.edu perpustakaan.upi.

BAB I BUBUKA. Dewi Lida Aini, 2014 Sistem Pakasaban Masarakat Kampung Naga Universitas Pendidikan Indonesia repository.upi.edu perpustakaan.upi. BAB I BUBUKA 1.1.Kasang Tukang Masalah Kamampuh ngagunakeun basa ngabédakeun antara manusa jeung sato. Basa nyaéta lambang sora nu arbitrér nu dipaké ku masarakat pikeun tujuan komunikasi (Sudaryat, 2011:2).

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ida Aridah, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ida Aridah, 2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Indonesia mangrupa nagara nu diwangun ku sababaraha sékésélér. Unggal sélér miboga kabudayaan anu béda-béda jeung wewengkon séjénna. Hal ieu tangtu ngahasilkeun kajembaran

Lebih terperinci

KARANGAN EKSPOSISI. Temmy Widyastuti, S.Pd., M.Pd. Pendidikan Bahasa Daerah, FPBS UPI

KARANGAN EKSPOSISI. Temmy Widyastuti, S.Pd., M.Pd. Pendidikan Bahasa Daerah, FPBS UPI KARANGAN EKSPOSISI Temmy Widyastuti, S.Pd., M.Pd. Pendidikan Bahasa Daerah, FPBS UPI WANGENAN KARANGAN Karangan nya eta hasil karya tulis pikeun ngungkabkeun gagasan anu ditepikeun ngaliwatan media tulis

Lebih terperinci

KUMPULAN CARPON KANYAAH KOLOT KARYA KARNA YUDIBRATA PIKEUN BAHAN PANGAJARAN MACA DI SMP KELAS VII (TILIKAN STRUKTUR JEUNG AJÉN MORAL) 1) Jaenudin 2)

KUMPULAN CARPON KANYAAH KOLOT KARYA KARNA YUDIBRATA PIKEUN BAHAN PANGAJARAN MACA DI SMP KELAS VII (TILIKAN STRUKTUR JEUNG AJÉN MORAL) 1) Jaenudin 2) KUMPULAN CARPON KANYAAH KOLOT KARYA KARNA YUDIBRATA PIKEUN BAHAN PANGAJARAN MACA DI SMP KELAS VII (TILIKAN STRUKTUR JEUNG AJÉN MORAL) 1) Jaenudin 2) ABSTRAK Skripsi ini berjudul Kumpulan Carpon Kanyaah

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah Puji Dwi Lestari, 2013

BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah Puji Dwi Lestari, 2013 BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah Kecap budaya téh asalna ti basa Sansekerta buddhayah, nu mangrupa wangun jamak tina buddhi (budi atawa akal), dihartikeun salaku hal-hal nu aya pakaitna jeung budi

Lebih terperinci

MODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SMP Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum.

MODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SMP Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum. MODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SMP Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum. A. Bubuka Model pembelajaran sastra Sunda berbasis kompetensi, saestuna mangrupa wujud tina metode jeung prosedur

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Winda Rohayani, 2013

BAB I BUBUKA. Winda Rohayani, 2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Dina kahirupan masarakat sapopoé loba kapanggih kabiasaan-kabiasaan anu dilaksanakeun tur ngajanggélék jadi kabudayaan. Kabudayaan mangrupa salasahiji hasil pamikiran

Lebih terperinci

MODUL PENGEMBANGAN KEPROFESIAN BERKELANJUTAN TERINTEGRASI PENGUATAN PENDIDIKAN KARAKTER

MODUL PENGEMBANGAN KEPROFESIAN BERKELANJUTAN TERINTEGRASI PENGUATAN PENDIDIKAN KARAKTER Kode Mapel : 748GD000 MODUL PENGEMBANGAN KEPROFESIAN BERKELANJUTAN TERINTEGRASI PENGUATAN PENDIDIKAN KARAKTER MATA PELAJARAN BAHASA SUNDA SMP KELOMPOK KOMPETÉNSI D PÉDAGOGIK: Kurikulum 2013 dina Pangajaran

Lebih terperinci

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN. Tina hasil analisis patali jeung eusi téks, kontéks, jeung ma na semiotik

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN. Tina hasil analisis patali jeung eusi téks, kontéks, jeung ma na semiotik 89 BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Tina hasil analisis patali jeung eusi téks, kontéks, jeung ma na semiotik manakiban Syéh Abdul Qodir Jailani sakumaha dipedar dina bab IV, bisa dicindekkeun

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Panalungtikan

BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Panalungtikan BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Panalungtikan Budaya mangrupa idéntitas hiji bangsa nu bisa ngabedakeun antara hiji bangsa jeung bangsa lianna. Darajat hiji bangsa bisa katitén tina budayana éta sorangan.

Lebih terperinci

1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 5 N o. 1 A p r i l

1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 5 N o. 1 A p r i l 1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 5 N o. 1 A p r i l 2 0 1 7 KORELASI ANTARA KEMAMPUAN MEMBACA DAN KEMAMPUAN MENULIS PENGALAMAN PRIBADI SISWA KELAS VII SMP NEGERI 10 BANDUNG UNTUK MENINGKATKAN BUDAYA

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN

BAB III METODE PANALUNGTIKAN BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Sumber Data Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi anu dijadikeun tempat panalungtikan pikeun nyangking data ngeunaan tradisi nyepuh téh pernahna

Lebih terperinci

PUPUJIANNU AYA DI PONDOK PASANTRÉN AL-BAROKAH BANDUNG PIKEUN BAHAN PANGAJARAN NGAREGEPKEUN DI SMP KELAS VII

PUPUJIANNU AYA DI PONDOK PASANTRÉN AL-BAROKAH BANDUNG PIKEUN BAHAN PANGAJARAN NGAREGEPKEUN DI SMP KELAS VII 1.1 Kasang Tukang Masalah BAB I BUBUKA Budaya Sunda mangrupa hasil tina karancagéan masarakat Sunda anu salawasna kudu dimumulé tur dijaga sangkan teu tumpur kalindih ku kamajuan jaman. Ngariksa tur ngaraksa

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan

BAB I BUBUKA. 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan BAB I BUBUKA Dina enas-enasna, basa jeung sastra mangrupa dua unsur anu teu bisa dipisahkeun dina kabudayaan manusa. Duanana silih lengkepan (méré tur narima), sakumaha

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN

BAB III METODE PANALUNGTIKAN BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Panalungtikan ngeunaan naskah drama Jeblog karya Nazarudin Azhar mangrupa panalungtikan kualitatif, nu ngagunakeun métode déskriptif. Panalungtikan

Lebih terperinci

MODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SAKOLA DASAR Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum.

MODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SAKOLA DASAR Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum. MODEL PEMBELAJARAN SASTRA SUNDA BERBASIS KOMPETENSI DI SAKOLA DASAR Ku Drs. Dedi Koswara, M.Hum. A. Bubuka Model pembelajaran sastra Sunda berbasis kompetensi, saestuna mangrupa wujud tina metode jeung

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Kahirupan sosial bangsa Indonésia, kaasup di tatar Sunda, kungsi ngalaman

BAB I BUBUKA. Kahirupan sosial bangsa Indonésia, kaasup di tatar Sunda, kungsi ngalaman 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Kahirupan sosial bangsa Indonésia, kaasup di tatar Sunda, kungsi ngalaman sababaraha kali robah, ti mimiti jaman kolonial, perang kamerdékaan, sabada perang

Lebih terperinci

1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 3 N o. 2 A g u s t u s 2015

1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 3 N o. 2 A g u s t u s 2015 1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 3 N o. 2 A g u s t u s 2015 MODEL PEMBELAJARAN ARTIKULASI DALAM MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENGAMATI CARPON (Studi Kuasi Eksperimen pada Siswa Kelas X-TKJ SMK Kartika Candra

Lebih terperinci

1.1 Kasang Tukang BAB I BUBUKA

1.1 Kasang Tukang BAB I BUBUKA BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Indonésia dipikawanoh ku balaréa minangka nagara agraris. Lian ti éta Indonésia dipikawanoh ogé ku nagara tatangga lantaran kasuburan jeung luas lahanna, ceuk paribasana

Lebih terperinci

PANDUAN PENDAFTARAN ONLINE LATIHAN KAPAMINGPINAN MAHASISWA SUNDA ( MIMITRAN GABUNGAN 2017)

PANDUAN PENDAFTARAN ONLINE LATIHAN KAPAMINGPINAN MAHASISWA SUNDA ( MIMITRAN GABUNGAN 2017) PANDUAN PENDAFTARAN ONLINE LATIHAN KAPAMINGPINAN MAHASISWA SUNDA ( MIMITRAN GABUNGAN 2017) Tata Cara Pendaftaran Online Mimitran Damas 2017 1. Léngkah nu munggaran nyaéta buka http://mimitran.damas.or.id,

Lebih terperinci

BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMABAHASAN. Pendidikan Bahasa Daerah FPBS UPI diambil berdasarkan bagian-bagian karya

BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMABAHASAN. Pendidikan Bahasa Daerah FPBS UPI diambil berdasarkan bagian-bagian karya BAB IV HASIL PENELITIAN DAN PEMABAHASAN 4.1 DATA PEMAKAIAN BAHASA SUNDA Data pemakaian bahasa Sunda dalam skripsi mahasiswa di Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah FPBS UPI diambil berdasarkan bagian-bagian

Lebih terperinci

PANGARUH MÉDIA GAMBAR KANA KAMAMPUH NULIS KARANGAN DÉSKRIPSI SISWA KELAS VIII DI SMP NEGERI 1 LEBAKWANGI KABUPATEN KUNINGAN

PANGARUH MÉDIA GAMBAR KANA KAMAMPUH NULIS KARANGAN DÉSKRIPSI SISWA KELAS VIII DI SMP NEGERI 1 LEBAKWANGI KABUPATEN KUNINGAN PANGARUH MÉDIA GAMBAR KANA KAMAMPUH NULIS KARANGAN DÉSKRIPSI SISWA KELAS VIII DI SMP NEGERI 1 LEBAKWANGI KABUPATEN KUNINGAN Iis Istiqomah Email : iisistiqomah1408@gmail.com Program Studi PBSD STKIP Muhmmadiyah

Lebih terperinci

MODUL GURU PEMBELAJAR BAHASA SUNDA SMP KELOMPOK KOMPETENSI H

MODUL GURU PEMBELAJAR BAHASA SUNDA SMP KELOMPOK KOMPETENSI H KODE MAPEL: 748GD000 MODUL GURU PEMBELAJAR BAHASA SUNDA SMP KELOMPOK KOMPETENSI H PEDAGOGIK: Penileyan Pangajaran Basa Sunda Jeung Sastra Sunda PROFESIONAL: Aksara Sunda, Carita Pondok, Jeung Guguritan

Lebih terperinci

MODUL GURU PEMBELAJAR BAHASA SUNDA SMP KELOMPOK KOMPETENSI D

MODUL GURU PEMBELAJAR BAHASA SUNDA SMP KELOMPOK KOMPETENSI D Kode Mapel : 748GD000 MODUL GURU PEMBELAJAR BAHASA SUNDA SMP KELOMPOK KOMPETENSI D PEDAGOGIK: Kurikulum 2013 dina Pangajaran Basa Sunda PROFESIONAL: Wanda Teks, Kaparigelan Basa,jeung Dongeng Penulis 1.

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Dina hirup kumbuhna di alam dunya, manusa moal leupas tina kabudayaan.

BAB I BUBUKA. Dina hirup kumbuhna di alam dunya, manusa moal leupas tina kabudayaan. 1 BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Masalah Dina hirup kumbuhna di alam dunya, manusa moal leupas tina kabudayaan. Antara manusa jeung budaya bisa disebutkeun lir ibarat dua sisi nu teu bisa dipisahkeun.

Lebih terperinci

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN. karya sastra modéren anu miboga ajén-inajén anu luhung diantarana nya éta ajén

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN. karya sastra modéren anu miboga ajén-inajén anu luhung diantarana nya éta ajén BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Kumpulan carpon Kanyaah Kolot karya Karna Yudibrata, mangrupa salahsahiji karya sastra modéren anu miboga ajén-inajén anu luhung diantarana nya éta ajén moral

Lebih terperinci