TEKNOLOGI VOKASIONAL - SAINS

Transkripsi

1 PENDIDIKAN ASAS VOKASIONAL MODUL PEMBELAJARAN TINGKATAN 1 TEKNOLOGI VOKASIONAL - SAINS 2014 i

2 ii

3 MODUL PEMBELAJARAN PENDIDIKAN ASAS VOKASIONAL (PAV) MODUL TEKNOLOGI VOKASIONAL SAINS TINGKATAN 1 BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM iii

4 Copyright 2013 Bahagian Pembangunan Kurikulum Kementerian Pendidikan Malaysia Aras 4-8, Blok E9, Kompleks E, Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan Putrajaya Cetakan Pertama 2013 Tidak dibenarkan mengeluarkan ulang mana-mana bahagian artikel, ilustrasi dan isi kandungan buku ini dalam apa-apa juga bentuk dan dengan apa cara pun sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman, atau lain-lain sebelum mendapat kebenaran bertulis daripada Pengarah, Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia, Aras 4-8, Blok E9, Kompleks E, Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan, WP Putrajaya iv

5 KANDUNGAN 1. RUKUN NEGARA vi 2. FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN vii 3. PENDAHULUAN a. Objektif Modul b. Kandungan Modul 4. MODUL PEMBELAJARAN UNIT 1: KAEDAH SAINS UNIT 2: SAINS HAYAT UNIT 3: SAINS FIZIKAL UNIT 4: KAEDAH SAINS UNIT 5: TEKNOLOGI DAN KEHIDUPAN LESTARI v

6 RUKUN NEGARA BAHAWASANYA negara kita Malaysia mendukung cita-cita hendak mencapai perpaduan yang lebih erat di kalangan seluruh masyarakatnya; memelihara satu cara hidup demokratik; mencipta masyarakat yang adil di mana kemakmuran negara akan dapat dinikmati bersama secara adil dan saksama; menjamin satu cara yang liberal terhadap tradisi-tradisi kebudayaan yang kaya dan berbagai-bagai corak; membina satu masyarakat progresif yang akan menggunakan sains dan teknologi moden; MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan menumpukan seluruh tenaga dan usaha kami untuk mencapai cita-cita tersebut berdasarkan prinsip-prinsip berikut : KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA KELUHURAN PERLEMBAGAAN KEDAULATAN UNDANG-UNDANG KESOPANAN DAN KESUSILAAN vi

7 FALSAFAH PENDIDIKAN KEBANGSAAN Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha berterusan ke arah memperkembangkan lagi potensi individu secara menyeluruh dan bersepadu untuk mewujudkan insan yang seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan kepada Tuhan. Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat Malaysia yang berilmu pengetahuan, berketrampilan, berakhlak mulia, bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai kesejahteraan diri serta memberi sumbangan terhadap keharmonian dan kemakmuran masyarakat dan negara. vii

8 MODUL 2 SAINS DAN KEHIDUPAN PENDAHULUAN Modul ini memberi pendedahan kepada murid dengan pengetahuan Kaedah Sains, Sains Hayat, Sains Fizikal, Sains Bahan dan, Teknologi dan Kehidupan Lestari bertujuan mengembangkan potensi individu agar berpemikiran logik, kritis, kreatif dan invotif serta berketrampilan, mengaplikasikan pengetahuan dan kemahiran sains, matematik dan teknologi secara berkesan dan bertanggungjawab dalam membuat keputusan, menyelesaikan masalah, berlandaskan sikap saintifik dan nilai murni selaras dengan perkembangan sains dan teknologi untuk menangani cabaran kehidupan harian abad ke-21. OBJEKTIF MODUL Modul ini membolehkan murid: 1. mempunyai pengetahuan dan kemahiran dalam pelbagai bidang sains dan teknologi yang ada kaitan dengan fenomena alam dan kehidupan harian. 2. mengetahui perkembangan dalam bidang sains dan teknologi. 3. memperolehi kemahiran saintifik dan kemahiran berfikir. 4. mengaplikasi pengetahuan dan kemahiran secara kritis dan kreatif dalam membuat keputusan dan menyelesaikan masalah. 5. menangani cabaran dalam dunia sains dan teknologi serta dapat memberi sumbangan dalam perkembangan sains dan teknologi. 6. menggunakan pengetahuan sains dan teknologi secara bijak, berkesan dan berhemah. 7. mengamalkan dan menjiwai sikap saintifik dan nilai murni. 8. menyedari kepentingan saling hubungan antara hidupan dengan pengurusan alam semula jadi untuk kemandirian hidup. 9. menghargai sumbangan sains dan teknologi kepada pembangunan negara dan kesejahteraan hidup. 1

9 KANDUNGAN MODUL Modul ini mengandungi 5 unit pembelajaran. UNIT 1: KAEDAH SAINS Dalam Unit 1, murid memahami Sains dan kaitannnya dengan kehidupan harian. Murid juga diperkenalkan kepada makmal sains dari aspek peraturan dan langkah keselamatan dalam makmal, radas dan kegunaannya serta langkah menjalankan penyiasatan saintifik dengan menggunakan kemahiran proses sains untuk menyelesaikan masalah. Selain daripada itu, pengukuran kuantiti fizik dan penggunaan unit SI juga ditekankan. UNIT 2: SAINS HAYAT Dalam Unit 2, murid mempelajari sel sebagai unit asas kehidupan, organisasi sel manusia, mikroorganisma unisel dan multisel. Modul ini juga menyentuh tentang kegunaan dan kesan mikroorganisma terhadap kehidupan manusia. UNIT 3: SAINS FIZIKAL Dalam Unit 3, murid dapat mengetahui kepelbagaian bentuk tenaga dan sumbernya. Matahari sebagai sumber tenaga utama kepada semua sumber tenaga yang lain ditekankan. Sifat tenaga yang boleh diubah dari satu bentuk ke satu bentuk yang lain oleh alat pengubah tenaga diperjelaskan dan, pelbagai bentuk tenaga dan sumbernya. UNIT 4: SAINS BAHAN Dalam Unit 4, murid dapat memahami tiga keadaan jirim berdasarkan sifat fizikal. Perbezaan ketiga-tiga keadaan jirim diterangkan dari aspek susunan dan pergerakan zarahzarah. Murid juga didedahkan kepada proses perubahan keadaan jirim iaitu pembekuan, peleburan, pendidihan, kondensasi, dan pemejalwapan yang berlaku dalam kehidupan harian. UNIT 5: TEKNOLOGI DAN KEHIDUPAN LESTARI Dalam Unit 5, murid memahami tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui. Unit ini menggalakkan murid berfikir secara kreatif dengan membina model yang menggunakan tenaga yang boleh diperbaharui. 2

10 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 1.1 Menghubungkait aktiviti seharian dengan Sains. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyenaraikan sekurang-kurangnya 5 contoh aktiviti harian Menyatakan kaitan antara aktiviti harian seperti mengambil sarapan pagi, menjaga kebersihan diri dan persekitaran dengan Sains Memberi contoh-contoh aktiviti harian lain dan kaitan dengan Sains. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Sains boleh difahami dengan lebih mendalam jika ia dapat dikaitkan dengan aktiviti-aktiviti yang dilakukan setiap hari. Pengambilan sarapan pagi sebagai contoh adalah sangat penting kerana ia akan membekalkan tenaga yang secukupnya untuk memulakan hari dan melakukan aktiviti-aktiviti seharian yang lain. Melalui proses pencernaan, makanan yang kompleks seperti kanji dicernakan kepada bentuk yang lebih ringkas iaitu glukosa dan akan diserap ke dalam darah. Darah kemudiannya akan mengangkut hasil pencernaan ini ke seluruh sel badan dimana tenaga dihasilkan melalui proses respirasi sel dalam badan. PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN Tiada SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Menyenaraikan sekurang-kurangnya 5 contoh aktiviti harian. Menyatakan kaitan antara aktiviti harian seperti mengambil sarapan pagi, menjaga kebersihan diri dan persekitaran dengan Sains. 1

11 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyenaraikan sekurang-kurangnya 5 contoh aktiviti harian Aktiviti 1. Arahan: Kenal pasti jenis aktiviti harian yang berikut. Menanam pokok Mengayuh basikal Mandi Membasuh Bersenam Sarapan Menggosok gigi Berdasarkan pernyataan, tuliskan aktiviti harian yang sesuai dengan menggunakan perkataan di atas. a. Diambil setiap pagi untuk membekalkan tenaga apabila melakukan aktiviti seharian. b. Menggunakan alat pengangkutan yang dikayuh untuk pergi ke sekolah. c. Aktiviti menghijaukan alam persekitaran supaya udara sekeliling segar dan bersih. d. Aktiviti untuk meningkatkan kadar metabolisme supaya badan berpeluh dan sihat. e. Membersihkan sisa makanan dalam mulut bagi mengelakkan proses pereputan gigi. 2

12 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Menyatakan kaitan antara aktiviti harian seperti mengambil sarapan pagi, menjaga kebersihan diri dan persekitaran dengan Sains. Aktiviti 1. Arahan: Padan aktiviti harian berikut dengan Sains. Aktiviti harian Sarapan pagi Mandi pagi Tanam sampah Buang air bertakung Basuh tangan sebelum makan Kaitan dengan Sains Diambil untuk membekalkan tenaga sebelum melakukan aktiviti seharian Mengelakkan pembiakan lalat yang boleh menyebar penyakit dan bau busuk Menanggalkan kotoran seperti daki, minyak dan kuman dari badan Mengelakkan pembiakan nyamuk Aedes yang menyebabkan penyakit demam denggi Kotoran dan bakteria pada kulit yang masuk melalui mulut boleh membahayakan kesihatan. 3

13 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Memberi contoh-contoh aktiviti harian lain dan kaitan dengan Sains Aktiviti 1. Arahan: Kenal pasti aktiviti harian berikut berdasarkan kaitannya dengan Sains. Kaitan dengan Sains Aktiviti harian Apa yang harus dilakukan supaya enjin kenderaan mendapatkan bahan ini yang mudah terbakar untuk menghasilkan pergerakan. Gunakan sabun sebagai pelarut lemak, minyak dan gris di dapur untuk pastikan alatan dapur sentiasa bersih. Peluh yang terkena angin akan menyejukkan badan apabila air peluh tersejat ke udara. Lakukan ini untuk meningkatkan kadar kelarutan gula (mempercepatkan gula larut) dalam minuman kopi. 4

14 LATIHAN 1. Cari dan garis perkataan yang tersembunyi berpandukan kepada pembayang di bawah: Contoh: Aktiviti membersihkan badan daripada kekotoran. (a) Aktiviti merehatkan badan pada waktu malam. (b) Aktiviti membekalkan badan dengan tenaga untuk memulakan aktiviti seharian. (c) Aktiviti mengeluarkan peluh dari badan. K B N A T K S P Q R A S S E E I P I T O S N A M M O D L P K P K O R J N O U S P O T P K A K F T R P I S Y M J P W H I J R Z S S E N A M A N P X K L G H I N E Q 5

15 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menghubungkait aktiviti seharian dengan Sains. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyenaraikan 5 contoh aktiviti harian 2. Menyatakan kaitan antara aktiviti harian seperti sarapan pagi, menjaga kebersihan diri dan persekitaran dengan Sains 3. Memberi contoh-contoh aktiviti lain dan kaitannya dengan Sains TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 6

16 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 2.1 Menghubungkaitkan peraturan-peraturan dalam makmal dengan langkah-langkah keselamatan. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Mengenal pasti peraturan-peraturan dan langkah-langkah keselamatan di dalam makmal melalui aktiviti Mewajarkan kepentingan adanya peraturan dan langkah- langkah keselamatan di dalam makmal. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Makmal adalah sebuah bilik yang khas dan bertujuan untuk menjalankan berbagai aktiviti penyiasatan saintifik. Bagi tujuan tersebut, makmal dilengkapi dengan berbagai kemudahan dan peralatan serta bahan-bahan kimia yang perlu dikendalikan dengan betul dan cermat. Mematuhi peraturan dan mengambil langkah-langkah keselamatan adalah amat penting bagi mengelakkan berlakunya perkara-perkara yang boleh mendatangkan kecederaan dan memastikan makmal dapat digunakan dengan sepenuhnya dan selamat. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Tiada SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Kenal pasti peraturan dan langkah-langkah keselamatan yang betul semasa berada di dalam makmal. Wajarkan mengapa peraturan dan langkah-langkah keselamatan penting semasa berada di dalam makmal. 7

17 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Kenal pasti peraturan dan langkah-langkah keselamatan yang betul semasa berada di dalam makmal. Aktiviti 1. Arahan: Kenal pasti mana antara pernyataan berikut merupakan peraturan-peraturan yang mesti dipatuhi semasa berada di dalam makmal. Tandakan ( ) dalam ruangan yang disediakan. Bil Pernyataan ( ) 1 Semua murid dilarang memasuki makmal tanpa kebenaran guru. 2 3 Beg pelajar, makanan dan minuman boleh dibawa masuk ke dalam makmal. Bahan dan radas tidak boleh dibawa keluar dari makmal tanpa kebenaran guru. 4 Dilarang membuang sisa pepejal ke dalam singki 5 Pelajar dibenarkan berlari dan bermain di dalam makmal 6 Bahan kimia yang berlebihan tidak boleh dituangkan semula ke dalam botol asalnya. 7 Segala kerosakan radas perlu dilaporkan kepada guru dengan segera. 8 Pili air, pili gas dan suis elektrik perlu ditutup selepas digunakan. 9 Bilik makmal dan alat yang digunakan tidak perlu dibersihkan selepas menjalankan aktiviti. 10 Selepas digunakan, radas dan bahan perlu diletak di tempat asalnya. 11 Jangan bazirkan bahan kimia, air, gas dan elektrik. 8

18 Aktiviti 2. Arahan: Padan jenis-jenis kemalangan yang mungkin berlaku ketika mengendalikan alat dan radas semasa menjalankan aktiviti di dalam makmal dengan langkah keselamatan yang betul. Jenis Kemalangan Langkah Keselamatan Mematikan suis elektrik Kulit melecur bila memegang bahan kimia yang mengakis Berkumur dengan air yang banyak Renjatan elektrik Gunakan spatula Mulut terkena bahan kimia Laporkan kepada guru dengan segera Pakaian disambar api Menggulingkan badan di atas lantai dengan cepat Kebakaran dalam makmal 9

19 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Wajarkan mengapa peraturan dan langkah-langkah keselamatan penting semasa berada di dalam makmal. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti sumbangsaran dengan guru dan catatkan jawapan yang diperolehi bagi setiap soalan berikut. a. Apakah yang membezakan bilik makmal dengan bilik darjah? b. Namakan beberapa jenis bahan dan radas sains yang terdapat di dalam makmal sains. c. Namakan beberapa jenis bahan dan alat yang berbahaya di dalam sebuah makmal jika tidak dikendalikan dengan betul? d. Apakah yang mungkin berlaku sekiranya bahan-bahan yang disenaraikan di (c) tidak digunakan atau dikendalikan dengan betul? e. Apakah yang harus dilakukan sekiranya berlaku sebarang kejadian kecemasan akibat kecuaian atau kemalangan di dalam makmal? Aktiviti 2. Arahan: Tanda ( ) pada pernyataan yang betul bagi menunjukkan kepentingan dan kewajaran peraturan dan langkah-langkah keselamatan dipatuhi oleh setiap murid semasa berada di dalam makmal. Pernyataan-Pernyataan Peraturan-peraturan diwujudkan bagi tujuan keselamatan pelajar, radas dan bahan-bahan di dalam makmal Langkah-langkah keselamatan disediakan supaya murid tahu apa yang harus dilakukan sekiranya berlaku kemalangan di dalam makmal ( ) 10

20 PERATURAN MAKMAL DAN LANGKAH-LANGKAH KESELAMATAN Baca dan fahamkan semua peraturan dan langkah-langkah keselamatan berikut. Peraturan Makmal 1. Murid dilarang masuk ke dalam makmal tanpa kebenaran guru. 2. Dilarang membawa beg, bahan makanan dan minuman ke dalam makmal. 3. Radas, bahan dan alatan sains tidak dibenarkan dibawa keluar dari makmal tanpa kebenaran guru. 4. Murid tidak dibenarkan merasa sebarang jenis bahan kimia tanpa kebenaran guru. 5. Murid tidak dibenarkan menjalankan sebarang bentuk ujikaji atau eksperimen tanpa kebenaran guru. 6. Jangan membuang sisa pepejal ke dalam singki. 7. Murid tidak dibenarkan bermain dan berlari-lari dalam makmal 8. Sebarang kerosakan alat dan radas mesti dilaporkan kepada guru dengan segera. 9. Tutup semua pili air, gas dan suis elektrik selepas anda selesai menggunakannya. 10. Jangan menuang semula sisa atau lebihan bahan kimia kedalam botol asalnya. 11. Pastikan semua alat dan radas yang anda gunakan dibersihkan terlebih dahulu sebelum dipulangkan atau disimpan. 12. Bersihkan tempat kerja anda selepas menjalankan aktiviti. 13. Jangan membazirkan bahan kimia, air, gas dan tenaga elektrik. Langkah keselamatan dalam makmal 1. Laporkan kepada guru dengan segera jika berlaku : a. sebarang kemalangan atau kecederaan. b. kebakaran 2. Jika kulit atau mata anda terkena bahan kimia yang berasid atau beralkali, cuci bahagian tersebut di bawah pili air yang mengalir. 3. Jika ada bahan kimia yang masuk ke dalam mulut secara tidak sengaja, kumur mulut anda dengan menggunakan air yang banyak dan laporkan kepada guru dengan segera. 4. Jika ada berlaku renjatan elektrik dari punca elektrik yang rosak, tutup suis utama dengan segera. 5. Jika bahagian pakaian anda disambar api, padamkan api itu dengan menggulingkan badan anda di atas lantai dengan segera. 6. Baca label bahan dengan teliti sebelum menggunakannya. 7. Gunakan spatula jika ingin mengendalikan bahan kimia pepejal 8. Nyalakan mancis atau pemetik api sebelum membuka pili gas. Saya faham dan akan mematuhi semua peraturan seperti yang disenaraikan di atas. Nama pelajar :.. Tingkatan Tarikh :.. :... Tandatangan :.. 11

21 LATIHAN Jawab semua soalan berikut. 1. Senaraikan tiga peraturan semasa berada di dalam sebuah makmal. 2. Senaraikan tiga langkah keselamatan bagi mengelakkan kemalangan di dalam makmal. 12

22 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menghubungkaitkan peraturan-peraturan dalam makmal dengan langkah-langkah keselamatan. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Mengenal pasti peraturan-peraturan dan langkah-langkah keselamatan di dalam makmal melalui aktiviti. 2. Mewajarkan kepentingan adanya peraturan dan langkah- langkah keselamatan di dalam makmal. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 13

23 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 2.2 Mengenal pasti simbol beberapa contoh bahan berbahaya di dalam makmal. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyatakan makna simbol beberapa contoh bahan berbahaya di dalam makmal melalui aktiviti Menaakul kepentingan penggunaan simbol dalam makmal. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Dalam sebuah makmal terdapat berbagai jenis bahan kimia yang mesti dikendalikan dengan betul dan berhati-hati. Antaranya, bahan-bahan kimia yang berbahaya dan boleh memudaratkan kesihatan kita. Oleh sebab itu, setiap bahan kimia dilabelkan dengan simbolsimbol tertentu pada bekas atau botolnya bagi mengenali jenis kandungan bahan di dalamnya. Simbol-simbol ini juga dapat membantu pengguna untuk menentukan apakah langkah-langkah keselamatan yang perlu diambil ketika mengendalikan bahan kimia tersebut sekiranya berlaku kemalangan semasa menjalankan aktiviti di dalam makmal. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN 6 botol bahan kimia berlainan yang dilabelkan simbolnya oleh guru. Kertas mahjong, marker SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: menyatakan makna simbol beberapa contoh bahan berbahaya di dalam makmal melalui aktiviti menaakul kepentingan penggunaan simbol dalam makmal 14

24 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan makna simbol beberapa contoh bahan berbahaya di dalam makmal melalui aktiviti. Aktiviti 1. Arahan: 1. Perhatikan 6 botol bahan kimia yang disediakan oleh guru dan kenal pasti makna simbol yang terdapat pada setiap botol tersebut. 2. Tuliskan makna simbol itu dalam ruang di bawah. Simbol Makna simbol 15

25 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Menaakul kepentingan penggunaan simbol dalam makmal. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti berikut secara berkumpulan. 1. Buat kumpulan yang terdiri daripada 4 orang bagi setiap kumpulan. 2. Bincangkan kepentingan simbol-simbol ini. 3. Bentangkan hasil perbincangan ini kepada semua murid dalam kelas. 4. Salin semua hasil perbincangan yang diperolehi ke dalam ruangan di bawah. Senaraikan semua hasil perbincangan tentang kepentingan penggunaan simbol-simbol dalam makmal dalam ruang di bawah. 16

26 LATIHAN Berdasarkan pelajaran yang lalu, jawab soalan-soalan berikut. 1. Apakah langkah keselamatan yang perlu diambil sekiranya kulit terkena bahan yang mempunyai simbol berikut? Langkah keselamatan: 2. Apakah langkah keselamatan yang perlu diambil sekiranya bahan yang mempunyai simbol berikut termasuk ke dalam mulut? Langkah keselamatan: 17

27 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Memahami makmal sains anda BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyatakan 6 makna simbol bahan berbahaya didalam makmal 2. Menyatakan kepentingan penggunaan simbol dalam makmal TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 18

28 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 3.1 Mengenal pasti langkah-langkah dalam penyiasatan saintifik. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Mengenal pasti kemahiran proses sains dengan menjalankan satu eksperimen Melengkapkan laporan berdasarkan eksperimen yang dijalankan. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Penyiasatan saintifik adalah satu kaedah yang menggunakan prinsip dan peraturanperaturan saintifik secara sistematik, tepat dan jitu. Terdapat tujuh langkah dalam satu penyiasatan saintifik yang perlu dipatuhi oleh murid sebelum membuat satu kesimpulan. Tujuh langkah dalam satu penyiasatan saintifik. Mengenal pasti masalah Membuat satu hipotesis Mengenal pasti pemboleh-pembolehubah Menjalankan eksperimen Mengumpul data dan membuat pemerhatian Menganalisis dan mentafsir data Membuat kesimpulan 19

29 PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN 2 set bandul A dan B yang berbeza panjang talinya. Jam randik, Kaki retort SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Mengenal pasti kemahiran proses sains dengan menjalankan satu eksperimen. Melengkapkan laporan berdasarkan eksperimen yang dijalankan. LANGKAH KERJA Tugasan 1: Mengenal pasti kemahiran proses sains dengan menjalankan satu eksperimen. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti ini dalam kumpulan. 1. Perhatikan bandul A (tali panjang) dengan Bandul B (tali pendek) yang diayunkan oleh guru. 2. Fikirkan mengapakah bandul A dan bandul B itu tidak berayunan dengan sama. 3. Jalankan satu penyiasatan saintifik dengan menggunakan langkah-langkah penyiasatan saintifik untuk mencari jawapan kepada masalah ini. 4. Ukur masa untuk 20 kali ayunan bagi kedua-dua bandul A dan bandul B. 5. Isikan tempat kosong di bawah bagi setiap langkah penyiasatan saintifik. 20

30 LAPORAN AMALI Modul Pembelajaran Sains dan Kehidupan 1. Penyataan Masalah Apakah masalah yang ingin dikaji? 2. Membuat Hipostesis Ramalkan dengan bijak, bandul mana akan berayun lebih laju. 3. Kenal pasti pembolehubah berikut 1. Apakah yang tidak sama dalam eksperimen ini? (Pembolehubah yang dimanipulasikan) 2. Apakah yang akan diukur dan diperhatikan? (Pembolehubah yang akan bergerakbalas) 3. Apakah yang mesti sama dalam eksperimen ini? (Pembolehubah yang dimalarkan) 21

31 4. Menjalankan eksperimen (Jalankan eksperimen dalam kumpulan) 5. Mengumpul data dan membuat pemerhatian Masa 20 ayunan : bandul A = saat bandul B = saat 6. Menganalisis dan mentafsir data 1. Ayunan bandul mana lebih laju? 2. Ayunan bandul mana lebih lambat? 3. Apakah yang menyebabkan masa ayunan bandul tidak sama antara bandul A dengan bandul B? (Lengkapkan inferen di bawah) Masa ayunan bandul lebih cepat kerana 7. Membuat kesimpulan 1. Berdasarkan keputusan eksperimen di atas, a. Apakah kesimpulan eksperimen? b. Adakah hipotesis anda diterima atau ditolak? (Gariskan pilihan anda) *Hipotesis saya di (diterima / ditolak) 22

32 Aktiviti 2. Arahan: Padan kemahiran proses sains yang terdapat di dalam eksperimen ini dengan maksudnya yang betul. Kemahiran proses sains Membuat hipotesis Pembolehubah yang dimanipulasikan Maksudnya Apa yang tidak sama atau sengaja diubah dalam sesuatu eksperimen Apa yang diukur atau diperhatikan semasa eksperimen dijalankan Pembolehubah yang bergerakbalas Ramalan yang bijak tentang apa yang akan berlaku atau hasil dari eksperimen itu nanti. Pembolehubah yang dimalarkan Mengukur dengan menggunakan nombor Membuat inferen Membuat kesimpulan Mengambil ukuran atau bacaan dengan menggunakan alat pengukur dan unit SI yang betul. Menyatakan apa yang dapat diperhatikan dan memberikan sebab kenapa kejadian itu boleh berlaku. Apa yang mesti kekal sama atau tidak diubah semasa eksperimen itu dijalankan. Membuat pernyataan tentang hasil penyiasatan di akhir eksperimen berdasarkan ramalan bijak yang telah dibuat di awal eksperimen. 23

33 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Melengkapkan laporan berdasarkan eksperimen yang dijalankan. Aktiviti 1. Arahan: Salin dan lengkapkan laporan berikut ke dalam buku laporan amali sains. 1. Pernyataan masalah: 2. Hipotesis: 3. Pembolehubah: Yang dimanipulasikan : Yang bergerakbalas Yang dimalarkan : : 4. Prosedur: a. Masa untuk 20 ayunan bandul A dan bandul B telah diambil dan direkodkan. b. Keputusan yang diperolehi telah dianalisa dan ditafsirkan. 5. Keputusan: Bandul A B Masa 20 ayunan (saat) 6. Analisa pemerhatian: a. Apakah masa 20 ayunan bandul A? : b. Apakah masa 20 ayunan bandul B? : c. Bandul yang manakah lebih panjang talinya? : d. Bandul yang manakah lebih pendek talinya? : e. Bandul yang manakah ayunannya lebih cepat masanya? : f. Lengkapkan inferen di bawah untuk menghubungkaitkan masa bandul berayun dengan panjang tali bandul itu. Masa ayunan bandul lebih cepat kerana 7. Kesimpulan: Hipotesis saya (diterima / ditolak) 24

34 LATIHAN Jawab semua soalan di bawah. 1. Apakah jenis kemahiran proses sains yang dikaitkan dengan: a. Kebolehan membuat satu ramalan yang bijak dalam satu penyiasatan saintitifik sebelum eksperimen itu dijalankan. b. Kebolehan menggunakan deria penglihatan, sentuhan, rasa, pendengaran atau bau untuk mengumpul maklumat tentang sesuatu bentuk, kejadian atau fenomena. 2. Mengapakah satu laporan perlu ditulis selepas setiap eksperimen dijalankan? Tandakan ( ) pada pernyataan yang betul. Pernyataan (/) a. sebagai bukti untuk menyokong keputusan dan kesimpulan yang dibuat berdasarkan hipotesis di awal eksperimen. b. untuk mencatat semua data yang diperolehi secara tepat dan sistematik sebelum ia dianalisa dan ditafsirkan. 25

35 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Mengenal pasti langkah-langkah dalam penyiasatan saintifik BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Mengenal pasti kemahiran proses sains dengan menjalankan satu eksperimen. 2. Melengkapkan laporan berdasarkan eksperimen yang dijalankan TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 26

36 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 4.1 Mengenal pasti radas dan fungsinya dalam makmal. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menamakan radas sains di dalam makmal Menyatakan fungsi radas di dalam makmal Mengelaskan radas mengikut kegunaannya melalui aktiviti. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Bagi tujuan menjalankan berbagai aktiviti di dalam makmal, sebuah bilik makmal dilengkapi dengan berbagai jenis radas dan peralatan. Setiap radas dan alatan mempunyai fungsi dan cara penggunaan yang tersendiri. Pengguna harus mengetahui radas atau alatan apakah yang paling sesuai untuk digunakan dan cara pengendaliannya yang betul bagi mengelakkan berlakunya kerosakan atau pun kemalangan. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Tabung didih, Buret, Penunu Bunsen, Angkup, Silinder penyukat, Kaki retort, Jam randik, Tungku kaki tiga, Termometer, Penyepit tabung uji. SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Menamakan sekurang-kurangnya 10 radas di dalam makmal. Menyatakan sekurang-kurangnya 5 fungsi radas yang telah dinamakan. Mengelaskan jenis radas dengan kegunaannya. 27

37 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menamakan sekurang-kurangnya 10 radas di dalam makmal. Aktiviti 1. Arahan: Perhatikan radas-radas makmal yang telah dilabelkan oleh guru dan namakan radas di bawah dengan betul. 28

38 LANGKAH KERJA Tugasan 2 : Menyatakan sekurang-kurangnya 5 fungsi radas yang telah dinamakan. Aktiviti 1. Arahan: Padan radas dengan fungsinya yang betul. Radas Fungsinya Untuk mengukur diameter luar sesuatu objek Penunu bunsen Untuk mengukur isipadu cecair dengan tepat Jam randik Untuk mengukur masa Angkup luar Untuk memanaskan bahan-bahan di dalam makmal Silinder penyukat Untuk mengukur suhu Termometer 29

39 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Mengelaskan jenis radas dengan kegunaannya. Aktiviti 1. Arahan: Senaraikan radas-radas berdasarkan kegunaan berikut. KEGUNAAN RADAS Digunakan untuk mengukur panjang objek Digunakan untuk mengukur isipadu objek Aktiviti 2. Arahan: Kelaskan radas di bawah kepada dua kumpulan berdasarkan kegunaannya. Silinder penyukat Pita pengukur Angkup dalam Buret Kegunaan Digunakan untuk mengukur panjang Digunakan untuk mengukur isipadu Nama radas 30

40 LATIHAN Lukis dalam ruangan di bawah radas-radas berikut. Tabung didih Tungku kaki tiga Kelalang kon Angkup luar Angkup dalam Corong turas 31

41 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Memahami radas di dalam makmal. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menamakan radas di dalam makmal. 2. Menyatakan fungsi radas di dalam makmal. 3. Mengelaskan radas mengikut kegunaannya melalui aktiviti. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 32

42 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 5.1 Menyatakan kuantiti asas iaitu panjang, jisim, masa, suhu, dan arus elektrik serta radas yang sesuai. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Mengenal pasti kuantiti asas iaitu panjang, jisim, masa, suhu dan arus elektrik Memilih radas yang sesuai untuk mengukur setiap kuantiti asas melalui aktiviti. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Dalam penyisatan saintifik terdapat dua jenis ukuran iaitu ukuran kualitatif dan ukuran kuantitatif. Dalam membuat pengukuran kuantitatif, ada beberapa alat pengukur untuk mengukur kuantiti asas dengan menggunakan nombor. Setiap kuantiti asas yang diukur itu juga menggunakan unit SI tersendiri seperti meter, kilogram, Kelvin, saat dan Ampere. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Kaki retot, bandul, benang Bikar, tungku kaki tiga, penunu busen, kasa dawai, mancis Pembaris meter, Angkup luar dan Angkup dalam, Jam randik, Termometer, Ammeter. Garam SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Menyenaraikan lima kuantiti asas iaitu panjang, jisim, masa, suhu dan arus elektrik. Memilih radas yang sesuai untuk mengukur setiap kuantiti asas melalui aktiviti. 33

43 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyenaraikan lima kuantiti asas. Aktiviti 1. Arahan: Terdapat lima kuantiti asas dalam kotak di bawah. Panjang Isipadu Jisim Arus elektrik Halaju Suhu Luas Masa Kenal pasti lima kuantiti asas itu dan senaraikan di bawah LANGKAH KERJA Tugasan 2: Memilih radas yang sesuai untuk mengukur setiap kuantiti asas melalui aktiviti. Aktiviti 1. Arahan: Pilih radas yang sesuai untuk mengukur setiap kuantiti asas melalui aktiviti di bawah. Nyatakan berapakah ukurannya dan apakah jenis radas yang telah dipilih bagi setiap aktiviti dalam ruangan yang disediakan. Aktiviti Ukuran dan Radas yang dipilih 1. Mengukur panjang pensil Ukurannya: sentimeter Alat pengukur: 2. Mengukur arus elektrik Ukurannya: ampere Alat pengukur: 34

44 3. Mengukur masa 20 ayunan bandul. Ukurannya: saat Alat pengukur: 4. Mengukur suhu air yang sedang mendidih. Ukurannya: o Celsius Alat pungukur: 5. Mengukur jisim satu spatula garam. Ukurannya: gram Alat pengukur: 35

45 LATIHAN Rajah di bawah menunjukkan bagaimana sesiku dan pembaris juga boleh digunakan untuk mengukur diameter sebiji bola ping pong. 1. Ukuran bola ping pong bermula pada bacaan : 2. Ukuran bola ping pong berakhir pada bacaan : 3. Berapakah ukuran panjang diameter bola ping pong? : 36

46 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menyatakan kuantiti asas iaitu panjang, jisim, masa, suhu dan arus elektrik serta radas yang sesuai. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Mengenal pasti kuantiti asas iaitu panjang, jisim, masa, suhu dan arus elektrik. 2. Memilih radas yang sesuai untuk mengukur setiap kuantiti asas melalui aktiviti TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 37

47 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 5.2 Menyatakan unit SI bagi setiap kuantiti asas. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Mengenal pasti unit SI bagi setiap kuantiti asas Mewajarkan kepentingan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Manusia di seluruh dunia memerlukan satu sistem pengukuran yang piawai dengan unit pengukuran yang standard (SI). Bagi tujuan itu, unit SI telah diterima pakai oleh masyarakat seluruh dunia terutamanya apabila melibatkan unit kuantiti asas seperti untuk panjang, suhu, masa, jisim dan arus elektrik. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Tiada SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Menyesuaikan unit SI bagi setiap kuantiti asas. Mewajarkan kepentingan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian. 38

48 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyesuaikan unit SI bagi setiap kuantiti asas. Aktiviti 1. Arahan: Padan kuantiti asas berikut dengan unit SI yang betul. Kuantiti asas Panjang Unit SI kilogram (kg) Jisim meter (m) Masa Ampere (A) Arus elektrik Kelvin (K) Suhu saat (s) LANGKAH KERJA Tugasan 2: Mewajarkan kepentingan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian. Aktiviti 1. Arahan: Ramalkan bagaimana keadaan kehidupan harian manusia sekiranya manusia tidak menggunakan unit SI untuk mengukur kuantiti-kuantiti asas. Senaraikan tiga ramalan dalam ruangan di bawah. 39

49 LATIHAN Lengkapkan jadual di bawah untuk mengenal pasti kuantiti asas, unit SI dan simbolsimbolnya yang betul. Kuantiti asas Unit SI Simbol Panjang m kilogram Masa s kelvin Arus elektrik A 40

50 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menyatakan unit SI bagi setiap kuantiti asas. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Mengenal pasti unit SI bagi setiap kuantiti asas. 2. Mewajarkan kepentingan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 41

51 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN: 5.3 Menyatakan kaedah pengukuran yang betul untuk mendapatkan bacaan yang persis dan jitu. OBJEKTIF KHUSUS: Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Mengukur panjang menggunakan pembaris, benang dan pembaris, dan pita pengukur melalui aktiviti dalam kumpulan Mengukur jisim menggunakan neraca yang sesuai melalui aktiviti dalam kumpulan Mengukur masa ayunan bandul menggunakan jam randik melalui aktiviti dalam kumpulan Mengukur suhu air menggunakan termometer melalui aktiviti dalam kumpulan Mengukur isipadu cecair menggunakan silinder penyukat melalui aktiviti dalam kumpulan Mengukur isipadu pepejal melalui kaedah sesaran air menggunakan silinder penyukat melalui aktiviti dalam kumpulan Mengukur arus elektrik dalam satu litar elektrik ringkas menggunakan ammeter melalui aktiviti dalam kumpulan Mewajarkan kepentingan pengukuran yang persis dan jitu melalui main peranan. 42

52 MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Kaedah pengukuran yang betul perlu dikuasai untuk memastikan ukuran yang diperolehi itu persis dan jitu. Persis atau kepersisan bermaksud kebolehan mengambil bacaan yang betul dan tepat setiap kali. Kegagalan mengambil bacaan yang persis akan meningkatkan lagi julat kesilapan dalam membuat bacaan. Jitu atau kejituan ialah kehampiran kepada nilai yang sebenar. Kejituan tidak hanya bergantung kepada sekali bacaan yang persis sahaja sebaliknya keputusan yang jitu itu adalah purata bagi setiap bacaan yang telah diambil. Kaedah betul mengambil bacaan yang persis. 1. Ukuran Panjang : 2. Ukuran isipadu : 43

53 PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Kaki retort, bandul, benang Bikar, tungku kaki tiga, penunu busen, kasa dawai, mancis 1 set litar elektrik dengan 2 bateri kering, suis dan mentol. Pembaris meter, Silinder penyukat, Jam randik, Neraca tiga palang, Ammeter, Termometer,. Angkup dalam, Angkup luar, Benang, Bola, Bikar, Pita pengukur. Segelas air, 5 biji guli, Bongkah kayu. Kalkulator SENARAI TUGASAN Tugasan 1 Tugasan 2 Tugasan 3 Tugasan 4 : Mengukur panjang pensil, diameter dalam bikar, diameter luar bikar, ukur lilit bola dan panjang garis lengkung. : Mengukur jisim bongkah kayu dan bekas pensil. : Mengukur masa ayunan bandul menggunakan jam randik. : Mengukur suhu air menggunakan termometer. Tugasan 5 : Mengukur isipadu cecair menggunakan silinder penyukat. Tugasan 6 Tugasan 7 Tugasan 8 : Mengukur isipadu pepejal melalui kaedah sesaran air menggunakan silinder penyukat melalui aktiviti dalam kumpulan. : Mengukur arus elektrik dalam satu litar elektrik ringkas menggunakan ammeter. : Mewajarkan kepentingan pengukuran yang persis dan jitu melalui main peranan. 44

54 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Mengukur panjang pensil, diameter dalam bikar, diameter luar bikar, ukur lilit bola dan panjang garis melengkung. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti berikut dalam kumpulan. Aktiviti 1. Mengukur panjang pensil Bacaan persis dan jitu Bacaan panjang (cm) Purata bacaan 2. Mengukur diameter dalam bikar Bacaan panjang (cm) Purata bacaan 3. Mengukur diameter luar bikar Bacaan panjang (cm) Purata bacaan 4. Mengukur ukur lilit bola Bacaan panjang (cm) Purata bacaan 5. Mengukur garis lengkung (Ukur garis melengkung yang disediakan oleh guru anda) Bacaan panjang (cm) Purata bacaan

55 LATIHAN 1. Tandakan ( ) pada kedudukan mata yang betul a. b. c. 2. Garis untuk memadankan alat pengukuran dengan jenis ukuran panjang yang betul. Alat pengukur Ukuran panjang Pembaris Untuk mengukur garis melengkung Angkup dalam dan pembaris Untuk mengukur garis lurus Benang dan pembaris Untuk mengukur diameter luar Angkup luar dan pembaris Untuk mengukur diameter dalam 46

56 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Mengukur jisim bongkah kayu dan bekas pensil. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti berikut dalam kumpulan. 1. Periksa neraca tiga palang agar berada pada aras keseimbangan sebelum ia digunakan. 2. Timbang objek-objek berikut dan rekodkan bacaan anda. Tanda 0 aras keseimbangan Aktiviti Bacaan persis dan jitu 1. Mengukur jisim bongkah kayu Bacaan jisim (g) Purata bacaan 2. Mengukur jisim bekas pencil Bacaan jisim (g) Purata bacaan 47

57 LATIHAN Mana antara alat penimbang di bawah digunakan untuk menimbang jisim? Tandakan ( ) dalam kotak yang betul. 48

58 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Mengukur masa 20 ayunan bandul. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti di bawah dalam kumpulan. 1. Ayunkan bandul sebanyak 20 ayunan. 2. Rekod masa yang diambil untuk 20 ayunan lengkap dalam jadual. Aktiviti 1. Mengukur masa 20 ayunan lengkap bandul Bacaan persis dan jitu Bacaan masa (s) Purata Masa 49

59 LATIHAN Jika masa untuk 20 ayunan bandul adalah seperti dalam keputusan di bawah, berapakah purata masa untuk 1 ayunan bandul Bacaan masa (s) s 11s 13s Purata Bacaan masa (20 ayunan) Purata Bacaan masa (1 ayunan) 50

60 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menyatakan kaedah pengukuran yang betul untuk mendapatkan bacaan yang persis dan jitu. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Mengukur panjang menggunakan pembaris, benang dan pembaris, dan pita pengukur melalui aktiviti dalam kumpulan. 2. Mengukur jisim menggunakan neraca yang sesuai melalui aktiviti dalam kumpulan. 3. Mengukur masa ayunan bandul menggunakan jam randik melalui aktiviti dalam kumpulan. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 51

61 LANGKAH KERJA Tugasan 4: Mengukur suhu air menggunakan termometer Aktiviti 1 Arahan: Jalankan aktiviti di bawah dalam kumpulan. 1. Masukkan termometer ke dalam air panas 2. Ambil bacaan suhu sebanyak tiga kali dan rekodkan. Aktiviti Bacaan persis dan jitu Mengukur suhu air mendidih. Bacaan suhu ( o C) Purata suhu 52

62 LANGKAH KERJA Tugasan 5: Mengukur isipadu cecair menggunakan silinder penyukat Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti di bawah dalam kumpulan. 1. Tuangkan air dari gelas yang disediakan oleh guru ke dalam sebuah silinder penyukat. 2. Ambil bacaan isipadu air itu dan rekodkan. Aktiviti Bacaan persis dan jitu Mengukur isipadu satu gelas air Bacaan isipadu (ml) Purata Bacaan 53

63 LANGKAH KERJA Tugasan 6: Mengukur isipadu pepejal melalui kaedah sesaran air menggunakan silinder penyukat melalui aktiviti dalam kumpulan Aktiviti1. Arahan: Jalankan aktiviti di bawah dalam kumpulan. 1. Masukkan air ke dalam silinder penyukat sehingga ke paras 40ml. 2. Masukkan lima biji guli yang sama saiz ke dalam silinder penyukat dan ambil bacaannya sebanyak tiga kali. 3. Rekod isipadu lima biji guli itu dan kira purata isipadunya. Aktiviti Bacaan persis dan jitu Mengukur isipadu 5 biji guli secara sesaran air. Bacaan awal : 40 ml Bacaan akhir: ml Bacaan isipadu 5 biji guli (ml) Purata isipadu Bacaan awal Bacaan akhir 1ml = 1cm 3 54

64 LATIHAN 1. Rajah 1 menunjukkan skala satu termometer. Berapakah bacaannya? : 2. Tandakan ( ) pada kedudukan termometer yang betul semasa mengukur suhu air. 3. Manakah antara radas di bawah dapat mengukur 25ml cecair dengan paling tepat. Tandakan ( ) pada yang betul. 4. Kirakan isipadu gabus dengan menggunakan kaedah sesaran air dalam radas di bawah. Isipadu air = 20ml Isipadu air + Batu = 35ml Isipadu air + batu + gabus = Isipadu gabus sahaja = cm 3 55

65 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menyatakan kaedah pengukuran yang betul untuk mendapatkan bacaan yang persis dan jitu. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Mengukur suhu air menggunakan termometer melalui aktiviti dalam kumpulan. 2. Mengukur isipadu cecair menggunakan silinder penyukat melalui aktiviti dalam kumpulan. 3. Mengukur isipadu pepejal melalui kaedah sesaran air menggunakan silinder penyukat melalui aktiviti dalam kumpulan KEPUTUSAN TERCAPAI YA TIDAK TERCAPAI CATATAN TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 56

66 LANGKAH KERJA Tugasan 7: Mengukur arus elektrik dalam satu litar elektrik ringkas menggunakan ammeter. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti di bawah dalam kumpulan. 1. Pasang suis litar elektrik yang telah disediakan oleh guru 2. Ambil bacaan arus elektrik sebanyak tiga kali. Aktiviti Bacaan persis dan jitu Mengukur arus elektrik. Bacaan ammeter (A) Purata bacaan LANGKAH KERJA Tugasan 8: Mewajarkan kepentingan pengukuran yang persis dan jitu di dalam makmal melalui main peranan. Aktiviti 1. Arahan: 1. Lantik tiga orang pelakon watak-watak di bawah dan baca dahulu jalan ceritanya. 2. Lakonkan watak-watak tersebut mengikut giliran untuk mewajarkan kepentingan pengukuran yang persis dan jitu. Watak-Watak 1. Suzi 2. Razak 3. Sherry 4. Muthu Skrip Lakonan 57

67 Plot : Di makmal sains Adegan : Membincangkan kaedah betul membuat pengukuran Adegan 1 Suzi: Razak: Sherry: Muthu: Sherry: Hari ini kita akan buat satu aktiviti, saya suka!. Saya pun suka, biar saya yang pergi ambil radas. Ok, saya keluarkan kalkulator. Eh, Sherry kita cuma mahu sukat air sahaja, mengapa mesti keluarkan kalkulator? Muthu, memanglah kita mahu menyukat air tapi kita perlu dapatkan jawapan yang jitu. Suzi: Eh, jitu tu apa? Sherry: Tidak mengapa, nanti semasa kita membuat aktiviti kita akan bincang. Mari kita mula. Adegan 2 Razak: Muthu: Suzi: Sherry : Muthu: Suzi: Muthu: Razak: Suzi: Sherry: Suzi: Razak: Muthu, sukat air sebanyak 20 ml. Ok, saya sudah sukat 20 ml air. Eh! Silap, itu 21 ml. Saya nampak 19 ml. Suzi, Sherry, awak mesti melihat aras meniskusnya supaya sama paras dengan mata awak. Mengapa? Untuk mendapatkan bacaan yang persis. Faham tak? Ok, untuk mendapatkan keputusan yang jitu pula kita perlu mengambil bacaan sebanyak tiga kali. Kalau kita ambil bacaan sebanyak tiga kali, bacaan yang mana kita hendak pilih sebagai keputusan kita? Kita ambil purata untuk ketiga-tiga bacaan tadi, sebab itulah saya keluarkan kalkulator. Barulah keputusan kita itu jitu dan boleh dipercayai. Kalau saya hendak mengukur berat saya, wajarkah saya mengambil bacaan sebanyak tiga kali? Ya! Itu memang wajar. 58

68 LATIHAN Rajah berikut menunjukkan bacaan ammeter dalam satu eksperimen. Catatkan bacaan arus elektrik pada ammeter berikut. Bacaan ammeter Arus elektrik (A) 59

69 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menyatakan kaedah pengukuran yang betul untuk mendapatkan bacaan yang persis dan jitu. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1 Mengukur arus elektrik dalam satu litar elektrik ringkas menggunakan ammeter melalui aktiviti dalam kumpulan. 2 Mewajarkan kepentingan pengukuran yang persis dan jitu melalui main peranan TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 60

70 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 5.4 Menyatakan imbuhan unit kuantiti fizikal. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyusun atur imbuhan unit kuantiti fizikal mengikut nilainya seperti Tera, Giga, Mega, kilo, desi, senti, mili, mikro Menyatakan contoh penggunaan imbuhan unit kuantiti fizikal dalam kehidupan seharian. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Dalam penyiasatan saintifik, seringkali murid perlu menjalankan aktiviti mengukur kuantiti fizik dengan menggunakan alat pengukur yang sesuai. Kuantiti fizik ialah kuantiti yang boleh diukur atau disukat. Kuantiti fizik terdiri daripada kuantiti asas dan kuantiti terbitan. Imbuhan atau awalan bagi unit kuantiti fizik diwujudkan bagi memudahkan murid menggunakan imbuhan unit yang sesuai dengan nilainya. Berikut adalah antara imbuhan unit yang diwujudkan mengikut nilainya. Imbuhan unit Nilai imbuhan unit Tera Giga Mega kilo desi senti mili mikro

71 PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN: Kalkulator SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Menyusun atur imbuhan unit kuantiti fizikal mengikut nilainya seperti Tera, Giga, Mega, kilo, desi, senti, mili, mikro. Menyatakan contoh penggunaan imbuhan unit kuantiti fizikal dalam kehidupan harian LANGKAH KERJA Tugasan 1: Aktiviti 1. Menyusun atur imbuhan unit kuantiti fizikal mengikut nilainya seperti Tera, Giga, Mega, kilo, desi, senti, mili, mikro. Arahan: Dengan menggunakan maklumat yang diberikan, susun semula imbuhan unit kuantiti fizikal mengikut nilainya secara menurun seperti Tera, Giga, Mega, kilo, desi, senti, mili, mikro berdasarkan nilai setiap unit imbuhan tersebut. kilo desi senti mili 62

72 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Menyatakan contoh penggunaan imbuhan unit kuantiti fizikal dalam kehidupan harian. Aktiviti 1. Arahan: Padan unit imbuhan kuantiti fizikal dengan penggunaannya dalam kehidupan seharian yang betul. Unit imbuhan fizikal senti mikro Tera mili Giga desi kilo Mega Penggunaan dalam kehidupan seharian Mengukur panjang sebatang pensil Mengukur kelajuan cahaya Mengukur ketebalan dawai Mengukur isipadu cecair Mengukur jarak antara bandar-bandar Mengukur ruang memori komputer Mengukur panjang objek yang lebih besar dari senti tetapi kurang dari kilo Mengukur kuasa elektrik 63

73 LATIHAN Jawab semua soalan berikut. 1. Di antara unit kilometer dengan meter, manakah yang lebih besar? 2. Berapa meterkah dalam 1 kilometer? 3. Ruang memori atau penstoran dalam komputer diukur dalam unit byte. Berapakah nilai imbuhan unit Gigabyte? 4. Kuasa elektrik diukur dalam unit watt. Berapakah nilai imbuhan unit Megawatt? 64

74 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menyatakan imbuhan unit kuantiti fizikal. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyusun atur imbuhan unit kuantiti fizikal mengikut nilainya seperti tera, giga, mega, kilo, desi, senti, mili, mikro. 2. Menyatakan contoh penggunaan imbuhan unit kuantiti fizikal dalam kehidupan harian TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 65

75 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 5.5 Menyedari kepentingan menggunakan unit SI. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Mewajarkan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian seperti dalam urus niaga melalui main peranan. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Dalam urusan perniagaan, satu sistem metrik piawai antarabangsa yang terkini iaitu Sistem Unit Antarabangsa (SI) digunakan untuk memudahkan peniaga dan para pengguna membuat ukuran yang seragam, tepat dan adil. Sebagai contoh, penjualan kain menggunakan unit SI meter dan timbang jisim beras menggunakan unit SI kilogram. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Skrip lakonan SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Mewajarkan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian seperti dalam urus niaga melalui main peranan 66

76 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Mewajarkan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian seperti dalam urus niaga melalui main peranan Aktiviti 1. Arahan: 1. Lantik lima orang pelakon watak-watak di bawah dan baca dahulu jalan ceritanya. 2. Lakonkan watak-watak tersebut mengikut giliran untuk mewajarkan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian Skrip Lakonan Watak-Watak 1. Ali (Jurujual kain baju kurung) 4. Kamala 2. Aru (Jurujual kain sari) 5. Salbiah 3. Mei Lin Plot Adegan : Di rumah Kamala : Berjumpa Kamala dirumahnya Adegan 1 Salbiah: Kamala: Salbiah: Kamala: Hai Kamala! Gedung Tekstil Haikal sedang mengadakan promosi jualan murah. Ya kah? Ya! Marilah kita cari kain yang paling sesuai dan murah bagi sambutan Hari Raya Aidil Adha dan Deepavali ini. Murah kah harga kain di gedung itu? Salbiah: Ya lah Kamala. Potongan harganya sehingga 70%. Kamala: Jom Salbiah! Kita pergi sekarang juga. Plot Adegan :Di gedung tekstil. :Membeli kain baju kurung dan sari. Adegan 2 Salbiah: Ali: Kamala: Aru: Encik, tolong potongkan kain baju kurung ini sepanjang 4 depa. Baik cik. (Ali melakonkan menggukur kain menggunakan depa) Encik, tolong potongkan kain sari ini sepanjang 4 depa. Baik cik. (Aru juga melakonkan menggukur kain menggunakan depa) 67

77 Plot Adegan : Di rumah Mei Lin. : Singgah di rumah Mei Lin selepas membeli belah. Adegan 3 Salbiah: Kamala: Mei Lin: Salbiah: Mei Lin: Salbiah: Mei Lin: Hei Mei Lin! Marilah lihat kain-kain yang kami beli tadi. Harganya juga sangat murah! Kenapa kau orang pergi tak ajak aku? Maaflah Mei Lin. Kami terlupa tadi sebab nak cepat. Berapa panjang kain yang awak berdua beli tadi? Kami membeli sepanjang 4 depa. Hei kawan-kawan! Kenapa panjang kain sari dan kain baju kurung tidak sama panjang? (Mei Lin melakonkan mengukur kedua-dua kain tersebut) Salbiah dan Kamala : Ya lah Mei Lin! Mei Lin: Salbiah: Mei Lin : Kamala: Mei Lin: Ukuran depa yang awak gunakan adalah tidak piawai dalam urus niaga kerana depa seseorang adalah tidak sama panjang. Jadi, apakah unit yang piawai untuk mengukur panjang? Unit yang piawai atau unit SI bagi ukuran panjang adalah meter. Ia adalah unit piawai yang digunakan di seluruh dunia. Wajarkah kita menggunakan unit SI ini? Unit SI amatlah penting untuk memastikan pengguna tidak tertipu oleh para peniaga seperti awak berdua tadi. Maka amatlah wajar kita semua menggunakan unit SI yang piawai dalam kehidupan kita. Salbiah dan Kamala: Terima kasih Mei Lin. Kami akan ikut nasihat awak lain kali. Main peranan tamat 68

78 LATIHAN Jawab semua soalan berikut. 1. Berikan tiga contoh barangan yang diukur menggunakan unit SI meter. 2. Senaraikan dua alat pengukur yang menggunakan unit SI meter. 69

79 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 1 Menyedari kepentingan menggunakan unit SI BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Mewajarkan penggunaan unit SI dalam kehidupan harian seperti dalam urus niaga melalui main peranan TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 70

80 UNIT 2: SAINS HAYAT STANDARD PEMBELAJARAN 6.1 Mengenal pasti sel haiwan dan sel tumbuhan. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Mengenal pasti struktur sel pipi dan sel bawang di bawah mikroskop Melukis dan melabel struktur asas sel pipi dan sel bawang Membanding dan membezakan antara struktur asas sel haiwan dengan sel tumbuhan dari segi dinding sel, membran sel, sitoplasma, nukleus, kloroplas dan vakuol melalui persembahan multimedia. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Hidupan terbina daripada sel yang merupakan unit asas hidupan. Sel dikelaskan kepada sel tumbuhan dan sel haiwan. Sel tumbuhan mengandungi membran sel, nukleus, sitoplasma, dinding sel, vakuol dan kloroplas manakala sel haiwan pula hanya mengandungi membran sel, nukleus dan sitoplasma sahaja. Sel hanya boleh diperhatikan dengan menggunakan mikroskop memandangkan saiznya yang sangat kecil. 1

81 Manual penggunaan mikroskop cahaya 1. Letakkan mikroskop berhadapan dengan sumber cahaya. 2. Laraskan cermin sehingga cahaya paling cerah dapat dilihat menerusi kanta mata mikroskop. 3. Letakkan slaid di atas pentas dan pastikan spesimen berada di tengah lubang. 4. Pusingkan tombol pelaras kasar dahulu kemudian tombol pelaras halus untuk memfokuskan spesimen. PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN Mikroskop cahaya Slaid sel pipi Slaid sel bawang Carta sel haiwan Carta sel tumbuhan Kad imbasan Kertas mahjung dan pen marker SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Mengenal pasti struktur sel pipi dan sel bawang di bawah mikroskop. Melukis dan melabel struktur asas sel pipi dan sel bawang. Membanding dan membezakan antara struktur asas sel haiwan dengan sel tumbuhan dari segi dinding sel, membran sel, sitoplasma, nukleus, kloroplas dan vakuol melalui persembahan multimedia. 2

82 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Mengenal pasti struktur sel pipi dan sel bawang di bawah mikroskop. Aktiviti 1. Arahan: 1. Perhatikan slaid sel pipi (sel haiwan) yang telah disediakan oleh guru di bawah mikroskop. (Gunakan kuasa pembesaran rendah terlebih dahulu, diikuti dengan kuasa pembesaran yang lebih tinggi). 2. Kenalpasti struktur-struktur sel berpandukan rajah yang telah disediakan oleh guru. 3. Ulang langkah 1 hingga 2 ke atas slaid sel bawang (sel tumbuhan) yang disediakan. LANGKAH KERJA Tugasan 2: Melukis dan melabel struktur asas sel pipi dan sel bawang. Aktiviti 1. Arahan: 1. Perhatikan struktur sel pipi dan sel bawang. 2. Lukis sel pipi dan sel bawang tersebut di dalam ruang yang disediakan. Labelkan struktur asas dengan menggunakan perkataan yang disediakan di dalam kotak di bawah. Nukleus Sitoplasma Vakuol Membran sel Kloroplas Dinding Sel Sel pipi Sel bawang 3

83 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Membanding dan membezakan antara struktur asas sel haiwan dengan sel tumbuhan dari segi dinding sel, membran sel, sitoplasma, nukleus, kloroplas dan vakuol melalui persembahan multimedia. Aktiviti 1. Arahan: 1. Lukis semula rajah di bawah ke atas sehelai kertas mahjung menggunakan pen marker. 2. Labelkan semula struktur-struktur sel dengan menggunakan perkataan yang disediakan di bawah. Nukleus Dinding Sel Vakuol Kloroplas Membran plasma Sitoplasma 3. Pamerkan hasil kerja anda kepada kelas untuk menunjukkan persamaan dan perbezaan antara sel haiwan dengan sel tumbuhan. Aktiviti 2. Arahan: Berdasarkan aktiviti 1, banding dan bezakan sel pipi dengan sel bawang berpandukan struktur-struktur yang diberikan. Tanda ( ) dalam ruangan yang betul. Sel pipi Struktur Sel bawang Ada nukleus Ada sitoplasma Ada membran sel Ada vakuol Ada kloroplas Ada dinding sel 4

84 LATIHAN 1. Senaraikan dua struktur yang hanya terdapat pada sel tumbuhan tetapi tidak terdapat pada sel haiwan. a. b. 5

85 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 2 Mengenal pasti sel haiwan dan sel tumbuhan. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Mengenal pasti struktur sel pipi dan sel bawang di bawah mikroskop. 2. Melukis dan melabel struktur asas sel pipi dan sel bawang. 3. Membanding dan membezakan antara struktur asas sel haiwan dengan sel tumbuhan dari segi dinding sel, membran sel, sitoplasma, nukleus, kloroplas dan vakuol melalui persembahan multimedia. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 6

86 UNIT 2: SAINS HAYAT STANDARD PEMBELAJARAN 7.1 Mengenal pasti jenis-jenis sel manusia. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: 7.11 Menyatakan jenis-jenis sel manusia iaitu sel saraf, epitelium, otot, sel pembiakan, darah dan sel tulang Melukis bentuk setiap jenis sel manusia. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Manusia merupakan organisma yang terbentuk daripada pelbagai jenis sel. Antara jenisjenis sel yang terdapat dalam badan manusia adalah sel saraf, epitelium, otot, sel pembiakan, darah dan sel tulang. Setiap jenis sel mempunyai bentuk, struktur dan fungsinya yang tersendiri. PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN Carta sel manusia (sel saraf, sel epitelium, sel otot, sel pembiakan, sel darah dan sel tulang). SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Menyatakan jenis-jenis sel manusia iaitu sel saraf, sel epitelium, sel otot, sel pembiakan, sel darah dan sel tulang. Melukis bentuk setiap jenis sel manusia. 7

87 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan jenis-jenis sel manusia iaitu sel saraf, sel epitelium, sel otot, sel pembiakan, sel darah dan sel tulang. Aktiviti 1. Arahan: Rajah di bawah menunjukkan sel-sel dalam badan manusia. Lengkapkan tempat kosong untuk mengenal pasti nama sel yang betul. a. S e l s a f b. S e l d r h c. S e l p e b i k n d. S e l e p e u m e. S e l o t f. S e l t l n g 8

88 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Melukis bentuk setiap jenis sel manusia. Aktiviti 1 Arahan Lukiskan sel-sel berikut dalam kotak yang telah disediakan. Sel darah Sel epitelium Sel tulang Sel pembiakan Sel otot Sel saraf 9

89 LATIHAN 1. Cari dan gariskan nama enam jenis sel yang terdapat dalam badan manusia. A F C T O K B T L D A P P E P I T E L I U M O E M A L H O P E N A H T M L B F O T B P T E P D B D N E K I H B L B P C I F A O T A P N T A K P A A I R P D B M U O F A K H M B A T C K L T B D A E F E L H I P A H D P N N D O T K E F N M N A B B U R P L H N G I A O H S A R A F P B M E T L I C T H B A N T A K O D A 10

90 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 2 Mengenal pasti jenis-jenis sel manusia BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyatakan jenis-jenis sel manusia iaitu sel saraf, epitelium, otot, sel pembiakan, darah dan sel tulang. 2. Melukis bentuk setiap jenis sel manusia. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 11

91 UNIT 2: SAINS HAYAT STANDARD PEMBELAJARAN 7.2 Menyatakan bahawa sel membentuk tisu, organ dan sistem dalam badan manusia. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyusun organisasi sel manusia dari yang ringkas kepada yang kompleks Mengenal pasti sistem yang menyokong kehidupan iaitu sistem saraf, pencernaan, rangka, pengangkutan, perkumuhan, respirasi, pembiakan dan otot serta fungsinya Mengenal pasti organ utama dalam setiap sistem Mewajarkan mengapa manusia adalah organisma kompleks. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Badan manusia mempunyai berjuta-juta sel. Setiap sel mempunyai fungsi yang tersendiri. Oleh itu, terdapat pembahagian tugas di antara sel-sel dalam badan. Kumpulan sel yang menjalankan fungsi yang sama membentuk tisu. Organ pula terbentuk daripada tisu yang berlainan jenis yang menjalankan fungsi tersendiri. Sistem pula terbentuk daripada kumpulan organ yang bekerjasama menjalankan fungsi yang sama. Badan manusia mempunyai banyak sistem yang mana ia boleh melakukan banyak fungsi dalam masa yang sama. Sistem yang terdapat dalam badan manusia adalah sistem saraf, sistem pencernaan, sistem rangka, sistem pengangkutan, sistem perkumuhan, sistem respirasi, sistem pembiakan dan sistem otot. Sistem yang berlainan ini, bergabung membentuk organisma. Jenis sistem Sistem saraf Sistem pencernaan Sistem rangka Sistem pengangkutan Sistem perkumuhan Sistem respirasi Sistem pembiakan Sistem otot Contoh organ Otak, saraf tunjang Perut, hati, pankreas, usus kecil, usus besar Tulang, rawan Jantung, salur darah Buah pinggang, kulit dan peparu Peparu Ovari, testis Otot, tendon, ligamen 12

92 PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN Tiada SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Tugasan 4: Menyusun organisasi sel manusia dari yang ringkas kepada yang kompleks. Mengenal pasti sistem yang menyokong kehidupan iaitu sistem saraf, sistem pencernaan, sistem rangka, sistem pengangkutan, sistem perkumuhan, sistem respirasi, sistem pembiakan dan sistem otot serta fungsinya. Mengenal pasti organ utama dalam setiap sistem. Mewajarkan mengapa manusia adalah organisma kompleks. 13

93 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyusun organisasi sel manusia dari yang ringkas kepada yang kompleks. Aktiviti 1. Arahan: Maklumat di bawah menunjukkan gambar organisasi sel. Susun huruf yang mewakili gambar tersebut pada ruangan yang disediakan untuk membentuk satu organisasi sel yang betul daripada yang paling ringkas kepada yang kompleks. P Q R S T,,,, Ringkas Kompleks 14

94 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Mengenal pasti sistem yang menyokong kehidupan iaitu sistem saraf, sistem pencernaan, sistem rangka, sistem pengangkutan, sistem perkumuhan, sistem respirasi, sistem pembiakan dan sistem otot serta fungsinya Aktiviti 1. Arahan: Namakan sistem yang terdapat di dalam badan manusia 15

95 Aktiviti 2. Arahan: Lengkapkan teka silangkata berikut dengan sistem yang sesuai berdasarkan fungsinya. MELINTANG 2. Menyokong berat badan dan melindungi organ dalaman 4. Membekalkan oksigen ke pada badan dan menyingkirkan karbon dioksida 5. Menyingkirkan bahan buangan 6. Membantu pergerakan badan 7. Menerima rangsangan dan menghantar maklumat ke bahagian badan 8. Memecahkan makanan kepada bahan ringkas MENEGAK 1. Mengangkut darah ke seluruh badan 3. Menghasilkan sel pembiakan dan membentuk individu baru 16

96 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Mengenal pasti organ utama dalam setiap sistem. Aktiviti 1. Arahan: Rajah di bawah menunjukkan beberapa sistem dalam badan manusia. Labelkan organorgan dalam setiap sistem tersebut dengan menggunakan perkataan yang diberikan. Jantung Peparu Perut Saraf tunjang Salur darah Usus besar Buah pinggang Otak Kulit Sistem perkumuhan Sistem pengangkutan Sistem pencernaan Sistem saraf 17

97 LANGKAH KERJA Tugasan 4: Mewajarkan mengapa manusia adalah organisma kompleks. Aktiviti 1. Arahan: Perhatikan gambar di bawah dan jawab soalan yang diberikan. 1. Apakah aktiviti yang dilakukan oleh lelaki dalam gambar di atas? 2. Adakah aktiviti tersebut boleh dilakukan sekiranya manusia terbentuk daripada satu sel sahaja? 3. Bolehkah aktiviti ini dilakukan dengan menggunakan satu sistem sahaja? 4. Senaraikan sistem-sistem yang terlibat yang membolehkan aktiviti di atas dilakukan. 5. Mengapakah manusia dikatakan sebagai organisma kompleks? Gariskan jawapan yang betul. Manusia dikatakan sebagai organisma kompleks kerana ia mempunyai (sejenis / pelbagai jenis) sel yang menjalankan fungsi yang tertentu. Sel-sel dalam badan tersusun membentuk tisu, organ dan sistem. Manusia terbentuk daripada (satu / banyak) sistem yang memastikan fungsi badan lebih cekap. Sistem dalam badan manusia (boleh / tidak boleh) berfungsi dalam masa yang sama. 18

98 LATIHAN 1. Bulatkan perkataan di bawah untuk menunjukkan organ yang terdapat dalam sistem perkumuhan. Perut Buah pinggang Otak Kulit Peparu 2. Padan gambar sistem di bawah dengan fungsinya. Mengangkut darah ke seluruh badan Membantu pergerakan badan Memecahkan makanan kepada bahan ringkas Menyokong berat badan dan melindungi organ dalaman 19

99 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT 2 TAJUK Menyatakan bahawa sel membentuk tisu, organ dan sistem dalam badan manusia. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyusun organisasi sel manusia dari yang ringkas kepada yang kompleks. 2. Mengenal pasti sistem yang menyokong kehidupan iaitu sistem saraf, sistem pencernaan, sistem rangka, sistem pengangkutan, sistem perkumuhan, sistem respirasi, sistem pembiakan dan sistem otot serta fungsinya. 3. Mengenal pasti organ utama dalam setiap sistem. 4. Mewajarkan mengapa manusia adalah organisma kompleks. KEPUTUSAN TERCAPAI YA TIDAK TERCAPAI CATATAN TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 20

100 UNIT 2: SAINS HAYAT STANDARD PEMBELAJARAN 8.1 Mengenal pasti contoh mikroorganisma. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyatakan maksud mikroorganisma Mengenal pasti jenis-jenis mikroorganisma iaitu bakteria, virus, fungi, protozoa dan alga Memerihalkan kulapuk roti sebagai satu contoh mikroorganisma melalui aktiviti dalam kumpulan. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Mikroorganisma ialah organisma seni yang tidak boleh dilihat dengan mata kasar. Mikroorganisma boleh dikelaskan kepada lima jenis iaitu virus, fungi, bakteria, alga dan protozoa. Berikut adalah contoh-contoh mikroorganisma mengikut jenis-jenisnya. Kumpulan Bakteria Virus Fungi Alga Protozoa Mikroorganisma Vibrio cholera, Lactobacillus acidophilu, bakteria pengikat nitrogen Human Immunodeficiency Virus (HIV), virus selsema, polio virus Kulapuk roti, yis, cendawan Spirogyra, rumpai laut, rhodophyta Paramecium, euglena dan amoeba Mikroorganisma boleh ditemui di mana-mana di seluruh dunia. Ia juga boleh ditemui di dalam benda hidup seperti tumbuhan dan haiwan. Mikroorganisma juga banyak ditemui di dalam badan manusia, melebihi sel yang membentuk badan kita. Mikroorganisma boleh hidup di dalam udara, tanah, air masin mahupun air tawar. Jadi, tidak mustahil mikroorganisma juga boleh ditemui di dapur rumah kita mahupun makanan yang kita makan setiap hari. 21

101 PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN 2 keping roti 2 keping beg plastik zip-lock SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Menyatakan maksud mikroorganisma. Mengenal pasti jenis-jenis mikroorganisma iaitu bakteria, virus, fungi, protozoa dan alga. Memerihalkan kulapuk roti sebagai satu contoh mikroorganisma melalui aktiviti dalam kumpulan. LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan maksud mikroorganisma. Aktiviti 1. Arahan: Tandakan ( ) pada pernyataan yang betul bagi menyatakan maksud mikroorganisma. Pernyataan-Pernyataan ( ) Mikroorganisma ialah benda hidup yang seni. Mikroorganisma ialah benda bukan hidup. Mikroorganisma dapat dilihat tanpa menggunakan mikroskop. Mikroorganisma hanya dapat dilihat dengan menggunakan mikroskop. Berdasarkan pernyataan di atas, lengkapkan ayat berikut untuk memahami maksud mikroorganisma. Mikroorganisma ialah 22

102 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Mengenal pasti jenis-jenis mikroorganisma iaitu bakteria, virus, fungi, protozoa dan alga. Aktiviti. Arahan: Berdasarkan maklumat rujukan, padankan mikroorganisma berikut dengan jenisnya yang betul. Mikroorganisma Jenis Protozoa Spirogira Fungi Amoeba Bakteria Virus selsema Virus Kulapuk roti Alga Vibrio cholera 23

103 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Memerihalkan kulapuk roti sebagai satu contoh mikroorganisma melalui aktiviti dalam kumpulan. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti ini dalam kumpulan. 1. Ambil dua keping roti yang disediakan oleh guru. 2. Kesat salah satu daripada roti tersebut pada permukaan meja makmal. 3. Renjiskan permukaaan kedua-dua keping roti itu dengan sedikit air. 4. Masukkan setiap keping roti itu ke dalam beg plastik yang berasingan dan ditutup rapat. 5. Labelkan beg plastik seperti berikut: A untuk roti yang dikesat pada permukaaan meja B untuk roti yang tidak dikesat pada permukaan meja. 6. Serahkan kedua-dua beg plastik yang berlabel itu kepada guru anda untuk disimpan selama tiga hari. 7. Selepas hari yang ke tiga, perhatikan kulapuk roti yang terhasil tanpa membuka beg plastik tersebut dengan menggunakan kanta pembesar. Pemerhatian: 1. Antara rajah berikut, manakah menyamai kulapok roti yang diperhatikan menggunakan kanta pembesar. Tandakan ( ) pada rajah kulapuk roti yang betul. 2. Beri satu sebab mengapa terdapatnya kulapok roti pada kedua-dua keping roti tersebut? 24

104 LATIHAN Berikut adalah senario yang berlaku di dalam kehidupan harian yang melibatkan mikroorganisma. Padankan senario berikut mengikut jenis mikroorganisma yang betul. Ibu Fatimah telah menghadiri mesyuarat selama seminggu. Sebelum menghadiri mesyuarat dia terlupa untuk membersihkan lebihan makanan di dalam periuk di dapurnya. Apabila balik ke rumah didapati makanan di dalam periuknya telah dipenuhi bintik-bintik hitam. Mikroorganisma apakah yang menyebabkan bintik-bintik hitam itu? Virus Penagih dadah boleh menghidapi penyakit AIDS yang berbahaya akibat daripada berkongsi jarum suntikan. Apakah mikroorganisma yang menyebabkan penyakit tersebut? Fungi Yakob tertelan air sungai semasa mandi di belakang rumahnya. Setelah balik ke rumah dia mengalami muntah-muntah dan cirit-birit. Mikroorganisma manakah yang menyebabkan Yakob berkeadaan begitu? Bakteria 25

105 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 2 Memahami mikroorganima. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyatakan maksud mikroorganisma. 2. Mengenalpasti jenis-jenis mikroorganisma iaitu bakteria, virus, fungi, protozoa dan alga. 3. Memerihalkan kulapuk roti sebagai satu contoh mikroorganisma melalui aktiviti dalam kumpulan. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 26

106 UNIT 2: SAINS HAYAT STANDARD PEMBELAJARAN 8.2 Mengenal pasti mikroorganisma unisel dan multisel. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyatakan maksud mikroorganisma unisel dan multisel Melukis dan melabel contoh mikroorganisma unisel dan multisel Mengelaskan contoh mikroorganisma kepada unisel dan multisel melalui persembahan muitimedia. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Mikroorganisma boleh dikelaskan kepada mikroorganisma unisel dan mikroorganisma multisel. Mikroorganisma unisel ialah organisma seni yang dibentuk daripada satu sel. Mikroorganisma unisel ini dianggap organisma lengkap kerana boleh menjalankan proses kehidupan seperti pembiakan dan pertumbuhan. Contoh mikroorganisma unisel ialah amoeba, paramesium, euglena dan chlamydomonas. Mikroorganisma multisel ialah organism seni yang dibentuk daripada banyak sel. Mikroorganisma mempunyai sel tertentu dengan fungsi yang berbeza. Contoh mikroorganisma multisel ialah spirogira, kulapuk roti, dan hidra. PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN Mikroskop Slaid Sisip kaca Jarum peniti Air kolam 27

107 SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Menyatakan maksud mikroorganisma unisel dan multisel. Melukis dan melabel contoh mikroorganisma unisel dan multisel. Mengelaskan contoh mikroorganisma kepada unisel dan multisel melalui persembahan multimedia. LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan maksud mikroorganisma unisel dan multisel. Aktiviti 1. Arahan: Pernyataan di bawah merupakan maksud bagi mikroorganisma unisel dan mikroorganisma multisel. Lengkapkan ruangan kosong dengan perkataan yang betul. a. Mikroorganisma.. ialah organism seni yang terbina daripada satu sel. b. Mikroorganisma.. ialah organism seni yang terbina daripada banyak sel. LANGKAH KERJA Tugasan 2: Melukis dan melabel contoh mikroorganisma unisel dan multisel. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti di bawah. 1. Titiskan setitis air kolam di atas slaid. 2. Tutup slaid menggunakan sisip kaca. 3. Perhatikan slaid tersebut di bawah mikroskop. 4. Lukis dan label mikroorganisma unisel dan mikroorganisma multisel yang dapat diperhatikan. 28

108 PEMERHATIAN Modul Pembelajaran Sains dan Kehidupan Mikroorganisma unisel Mikroorganisma multisel 29

109 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Mengelaskan contoh mikroorganisma kepada unisel dan multisel melalui persembahan multimedia. Aktiviti 1. Arahan: Kelaskan mikroorganisma di bawah kepada mikroorganisma unisel dan mikroorganisma multisel. Amoeba Kulapuk roti Paramesium Chlamydomonas Hidra Spirogira Mikroorganisma unisel Mikroorganisma multisel Nama mikroorganisma Aktiviti 2. Arahan: Menggunakan penyusunan grafik dari Aktiviti 1, cari contoh-contoh mikroorganisma unisel dan multisel yang lain melalui internet. Persembahkan maklumat tersebut dalam bentuk power point. 30

110 LATIHAN 1. Namakan mikroorganisma di bawah dan tuliskan simbol U untuk mewakili mikroorganisma unisel atau M untuk mikroorganisma multisel pada kotak yang disediakan. a) b) M Kulapuk roti c) d) e) f) 31

111 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 2 Mengenalpasti mikroorganisma unisel dan multisel BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyatakan maksud mikroorganisma unisel dan multisel. 2. Melukis dan melabel contoh mikroorganisma unisel dan multisel. 3. Mengelaskan contoh mikroorganisma kepada unisel dan multisel melalui persembahan multimedia. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 32

112 UNIT 2: SAINS HAYAT STANDARD PEMBELAJARAN 8.3 Mengenal pasti kesan mikroorganisma dalam kehidupan. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyatakan contoh mikroorganisma yang memberi faedah kepada manusia seperti yis dalam pembuatan roti, bakteria Bacillus dalam pembuatan dadih; dan penghasilan baja kompos daripada sisa domestik oleh bakteria dan fungi Menyediakan doh dengan menggunakan yis Menyatakan kesan mikroorganisma berbahaya yang boleh menjejaskan kesihatan manusia seperti demam, cirit-birit dan penyakit kulit Mewajarkan kepentingan menjaga kesihatan diri dan persekitaran untuk kehidupan yang sihat melalui persembahan multimedia. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Adakah anda tahu bahawa mikroorganisma di dalam badan adalah lebih banyak daripada bilangan manusia di bumi? Ada di antara mikroorganisma itu boleh menyebabkan penyakit tetapi ada juga mikroorganisma yang amat diperlukan untuk benda hidup. Berikut adalah kebaikan mikroorganisma dalam kehidupan harian. Mikroorganisma Yis (fungi) Yis (fungi) Lactobacillus (bakteria) Bacillus Thuringiensis (bacteria) Penicillin (fungi) Kegunaan Pembuatan roti Pembuatan tapai Pembuatan dadih Pembuatan baja kompos Pembuatan antibiotik Jadual di bawah adalah keburukan mikroorganisma dalam kehidupan harian. Mikroorganisma Virus Fungi Bakteria Protozoa Keburukan Denggi, demam, selsema Kurap, panau Kolera, batuk kering Malaria 33

113 PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN 250 g tepung tinggi protein 6 g yis 250 ml air 15 g marjerin 5 g garam Mangkuk Ketuhar SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Tugasan 4: Menyatakan contoh mikroorganisma yang memberi faedah kepada manusia seperti yis dalam pembuatan roti, bakteria Bacillus dalam pembuatan dadih; dan penghasilan baja kompos daripada sisa domestik oleh bakteria dan fungi. Menyediakan doh dengan menggunakan yis. Menyatakan kesan mikroorganisma berbahaya yang boleh menjejaskan kesihatan manusia seperti demam, cirit-birit dan penyakit kulit. Mewajarkan kepentingan menjaga kesihatan diri dan persekitaran untuk kehidupan yang sihat melalui persembahan multimedia. LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan contoh mikroorganisma yang memberi faedah kepada manusia seperti yis dalam pembuatan roti, bakteria Bacillus dalam pembuatan dadih; dan penghasilan baja kompos daripada sisa domestik oleh bakteria dan fungi. 34

114 Aktiviti 1. Arahan: Padankan contoh mikroorganisma dengan fedahnya kepada manusia. Pembuatan roti Pembuatan dadih susu Penghasilan baja kompos Bacillus Thuringiensis Yis Lactobacillus LANGKAH KERJA Tugasan 2: Menyediakan doh dengan menggunakan yis. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti ini dalam kumpulan. 1. Masukkan tepung tinggi protein, yis, garam ke dalam mangkuk. 2. Gaulkan sehingga sebati. 3. Masukkan marjerin dan air. 4. Uli sehingga tidak melekat pada mangkuk. 5. Bahagikan doh kepada 4 bahagian. 6. Bentukkan bulat dan biarkan 30 minit atau sehingga ia kembang. 7. Bakar doh di dalam ketuhar pada suhu 180 C selama 20 minit atau sehingga masak. (langkah 7 adalah pilihan dan boleh dijalankan mengikut kesesuaian). Keputusan 1. Bagaimanakah doh boleh mengembang apabila dibiarkan selama 30 minit? 2. Apakah kegunaan yis selain digunakan untuk membuat roti? 35

115 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Menyatakan kesan mikroorganisma berbahaya yang boleh menjejaskan kesihatan manusia seperti demam, cirit birit dan penyakit kulit. Aktiviti 1. Arahan: 1. Padankan jenis mikroorganisma yang berbahaya dengan jenis penyakit yang disebabkan olehnya. Jenis mikroorganisma Fungi Bakteria Virus Jenis penyakit Demam Cirit-birit Penyakit kulit (panau) LANGKAH KERJA Tugasan 4: Mewajarkan kepentingan menjaga kesihatan diri dan persekitaran untuk kehidupan yang sihat melalui persembahan multimedia. Aktiviti 1. Arahan: 1. Bentukkan kumpulan yang terdiri daripada 6 orang. 2. Bincangkan dalam kumpulan sebab-sebab pentingnya menjaga kesihatan diri dan persekitaran untuk kehidupan yang sihat. 3. Gunakan apa-apa perisian komputer yang sesuai untuk dibentangkan hasil perbincangan kepada kelas. LATIHAN 1. Tandakan ( ) untuk contoh mikroorganisma yang berfaedah dan tandakan (X) untuk jenis mikroorganisma yang berbahaya kepada manusia. Bil Mikroorganisma ( ) atau (X) 1. Yis 2. HIV 3. Penicillin 4. Bacillus Thuringiensis 5. Tuberculosis 6. Influenza 7. Fungi 8. Protozoa 9. Lactobacillus 36

116 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT 2 TAJUK Mengenal pasti kesan mikroorganisma dalam kehidupan harian. BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyatakan contoh mikroorganisma yang memberi faedah kepada manusia seperti yis dalam pembuatan roti, bakteria Bacillus dalam pembuatan dadih; dan penghasilan baja kompos daripada sisa domestik oleh bakteria dan fungi. 2. Menyediakan doh dengan menggunakan yis. 3. Menyatakan kesan mikroorganisma berbahaya yang boleh menjejaskan kesihatan manusia seperti demam, cirit birit dan penyakit kulit. 4. Mewajarkan kepentingan menjaga kesihatan diri dan persekitaran untuk kehidupan yang sihat melalui persembahan multimedia. KEPUTUSAN TERCAPAI YA TIDAK TERCAPAI CATATAN TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 37

117 UNIT 3: SAINS FIZIKAL STANDARD PEMBELAJARAN 9.1 Mengenal pasti pelbagai bentuk tenaga. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyatakan maksud tenaga Menyenaraikan pelbagai bentuk tenaga melalui aktiviti. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Semua benda hidup, mesin dan peralatan memerlukan tenaga untuk melakukan kerja. Tenaga ialah keupayaan untuk melakukan kerja. Terdapat pelbagai bentuk tenaga antaranya tenaga kinetik, tenaga haba, tenaga cahaya, tenaga keupayaan, tenaga elektrik, tenaga bunyi, tenaga kimia dan tenaga nuklear. Sebagai contoh, kipas elektrik berfungsi apabila dibekalkan dengan tenaga elektrik. Pusingan bilah-bilah kipas menyebabkan kipas tersebut mempunyai tenaga kinetik. Tenaga keupayaan pula adalah tenaga yang tersimpan di dalam objek yang kenyal seperti spring dan getah. Di samping itu ia juga tersimpan apabila objek itu berubah kedudukannya. Tenaga kimia juga adalah satu bentuk tenaga simpanan dan boleh didapati dalam makanan dan juga bahan api. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Pengetuk, spring, bongkah kayu, lampu suluh, ammeter, dawai penyambung, bateri SENARAI TUGASAN Tugasan 1 : Menyatakan maksud tenaga. Tugasan 2 : Menyenaraikan pelbagai bentuk tenaga melalui aktiviti. 1

118 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan maksud tenaga. Aktiviti 1. Arahan: 1. Lengkapkan jadual di bawah untuk mengenal pasti jenis tenaga yang diperlukan bagi setiap aktiviti harian berikut: Aktiviti harian Apakah tenaga yang diperlukan Mengisar makanan dengan pengisar elektrik. Memanaskan makanan. Menerangkan bilik yang gelap 2. Lengkapkan pernyataan berikut untuk menerangkan maksud tenaga. Tenaga ialah keupayaan untuk melakukan. LANGKAH KERJA Tugasan 2: Menyenaraikan pelbagai bentuk tenaga melalui aktiviti Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti di bawah dan nyatakan bentuk tenaga yang terhasil bagi setiap aktiviti berikut: 2

119 Aktiviti Bentuk tenaga yang terhasil Mengetuk objek keras Tekan Spring yang termampat Menyalakan lampu suluh Gosok dengan cepat kedua-dua tapak tangan anda Sambung ammeter ke sel kering dengan wayar penyambung seperti dalam rajah di atas 3

120 LATIHAN Padan keadaan yang disenaraikan dengan jenis tenaga yang terlibat. Keadaan Spring jam yang dikunci ketat Kipas yang berpusing Muzik yang dimainkan Bahan api Tenaga dari reaktor nuklear Cerek panas Buah durian di atas pokok Mentol elektrik yang menyala Jenis tenaga Tenaga nuklear Tenaga keupayaan Tenaga kinetik Tenaga haba Tenaga keupayaan Tenaga cahaya Tenaga bunyi Tenaga kimia 4

121 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT 3 TAJUK Mengetahui pelbagai bentuk tenaga dan sumbernya BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyatakan maksud tenaga. 2. Menyenaraikan pelbagai bentuk tenaga melalui aktiviti. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 5

122 UNIT 3: SAINS FIZIKAL STANDARD PEMBELAJARAN Memadankan pelbagai bentuk tenaga dengan sumbernya Meramalkan keadaan kehidupan manusia sekiranya tiada sumber tenaga elektrik. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Memadankan pelbagai bentuk tenaga dengan sumbernya Meramalkan keadaan kehidupan manusia sekiranya tiada sumber tenaga elektrik. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Tenaga boleh didapati dalam pelbagai bentuk dan boleh diperolehi daripada pelbagai sumber. Sebagai contoh, tenaga elektrik dapat diperolehi dari stesen janakuasa hidroelektrik, pembakaran arang batu, petroleum, gas asli dan reaktor nuklear. Bahan api fosil seperti petroleum, gas asli dan arang batu terbentuk hasil daripada organisma yang mati berjuta-juta tahun dahulu yang terbenam dan berubah akibat suhu dan tekanan yang tinggi. Tenaga nuklear dihasilkan daripada bahan radioaktif seperti Uranium. Tenaga biojisim dihasilkan daripada bahan-bahan biologi seperti tumbuhan dan najis haiwan. Tenaga geoterma pula diperolehi daripada bahagian dalam Bumi. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Tiada SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Memadankan pelbagai bentuk tenaga dengan sumbernya. Meramalkan keadaan kehidupan manusia sekiranya tiada sumber tenaga elektrik. 6

123 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Memadankan pelbagai bentuk tenaga dengan sumbernya. Aktiviti 1. Arahan: Padan sumber tenaga dengan bentuk tenaga yang disenaraikan di bawah. Sumber Bentuk tenaga Nuklear Suria Geoterma Angin 7

124 Hidroelektrik Ombak Biojisim Bahan api fosil LANGKAH KERJA Tugasan 2: Meramalkan keadaan kehidupan manusia sekiranya tiada sumber tenaga elektrik. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti perbincangan dalam kumpulan untuk meramalkan apa yang akan berlaku kepada aktiviti seharian manusia sekiranya bekalan elektrik tiada. 1. Senaraikan alat-alat elektrik yang tidak dapat berfungsi mengikut tempat-tempat berikut : a. Rumah

125 b. Pejabat c. Bank d. Premis perniagaan Daripada jawapan anda di atas, apa yang anda boleh rumuskan tentang keadaan kehidupan manusia di masa hadapan sekiranya tiada bekalan elektrik. 9

126 LATIHAN 1. Isikan tempat kosong untuk mengenal pasti sumber bagi setiap tenaga berikut dengan menggunakan perkataan di bawah. Udara yang bergerak Ombak laut Matahari Air yang mengalir Petroleum (a) Tenaga hidroelektrik - (b) Tenaga angin (c) Tenaga ombak (d) Tenaga Suria (e) Bahan api fosil

127 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT 3 TAJUK Mengenal pasti sumber pelbagai bentuk tenaga BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Memadankan pelbagai bentuk tenaga dengan sumbernya. 2. Meramalkan keadaan kehidupan manusia sekiranya tiada sumber tenaga elektrik. TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 11

128 UNIT 3: SAINS FIZIKAL STANDARD PEMBELAJARAN 9.3 Mengenal pasti Matahari sebagai sumber tenaga utama OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyatakan Matahari sebagai sumber tenaga utama kepada semua sumber tenaga yang lain melalui persembahan multimedia Memberi contoh-contoh alatan yang menggunakan tenaga solar dalam kehidupan harian melalui aktiviti dalam kumpulan. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Matahari merupakan sumber tenaga yang utama kepada semua benda hidup. Tenaga daripada Matahari dikenali sebagai tenaga solar. Tenaga yang diperolehi daripada Matahari secara langsung adalah tenaga cahaya dan tenaga haba. Terdapat peralatan yang menggunakan tenaga solar dalam kehidupan harian seperti kalkulator berkuasa suria dan pemanas air suria. PANDUAN KERJA BAHAN DAN ALATAN Skrip lakonan, kertas mahjung, pen marker Surat khabar, Majalah, Gam, Gunting, SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2 Menyatakan Matahari sebagai sumber tenaga utama kepada semua sumber tenaga yang lain melalui persembahan multimedia. Memberi contoh-contoh alatan yang menggunakan tenaga solar dalam kehidupan harian melalui aktiviti dalam kumpulan. 12

129 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan Matahari sebagai sumber tenaga utama kepada sumber tenaga yang lain melalui persembahan multimedia. Aktiviti 1 Arahan: Lengkapkan peta konsep di bawah dengan mengisikan tempat-tempat kosong dengan jenis tenaga yang betul. Peta konsep Matahari sebagai sumber utama tenaga Mendapan benda-benda hidup yang telah mati dalam bumi jutaan tahun dahulu akan membentuk Sel solar menukarkan tenaga cahaya kepada tenaga Tumbuhan hijau menggunakan tenaga cahaya untuk melakukan fotosintesis dan disimpan sebagai tenaga. Tenaga cahaya Matahari mengeluarkan Tenaga Cahaya dan Tenaga Haba Tenaga haba Perubahan keadaan cuaca Bumi dipengaruhi oleh Tenaga Haba Matahari Tiupan angin dihasilkan Air hujan dihasilkan Untuk memanaskan air, Panel Solar mengumpulkan Tenaga Kincir angin digerakkan oleh tiupan angin menghasilkan Tenaga 13 Limpahan air hujan menggerakkan janakuasa hidro untuk menghasilkan Tenaga.

130 Aktiviti 2. Lakonan. Arahan: 1. Lantik empat orang pelakon untuk membawa watak-watak di bawah dan baca dahulu jalan ceritanya. 2. Lakonkan watak-watak tersebut mengikut giliran untuk menyatakan Matahari sebagai sumber tenaga utama kepada semua sumber tenaga yang lain melalui persembahan multimedia. Watak-Watak 1. Cikgu Roslan 2. Syazwan 3. Sally 4. Sherlina Skrip Lakonan Plot : Di makmal sains Adegan : Membincangkan Matahari sebagai sumber tenaga utama kepada semua sumber tenaga yang lain. Adegan 1 Cikgu Roslan : Apa yang akan berlaku kepada Bumi kita sekiranya tiada Matahari? Sherlina Syazwan Sally Syazwan Sally Sherlina : Cikgu, keadaan sekeliling kita akan menjadi gelap. : Tapi kita boleh gunakan tenaga elektrik untuk menyalakan lampu. : Daripada mana pula kita mendapat tenaga elektrik? : Di Malaysia, kita bergantung kepada janakuasa haba. Bahan bakarnya ialah arang batu. : Arang batu tu apa? : Arang batu merupakan bahanapi fosil yang terbentuk daripada tumbuhan yang telah mati berjuta tahun dahulu. Cikgu Roslan : Ya betul. Tumbuhan membuat makanan sendiri melalui proses fotosintesis. Jadi, tumbuhan tersebut bergantung kepada tenaga cahaya daripada Matahari. Tenaga tidak boleh terbentuk sendiri tetapi boleh berubah dari satu bentuk ke bentuk yang lain. Kesimpulannya semua sumber tenaga adalah berasal daripada tenaga matahari. 14

131 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Memberi contoh-contoh alatan yang menggunakan tenaga solar dalam kehidupan harian melalui aktiviti dalam kumpulan. Aktiviti 1. Arahan: 1. Bentuk satu kumpulan yang terdiri daripada 5 orang pelajar. 2. Bincangkan dalam kumpulan tentang contoh-contoh alatan yang menggunakan tenaga solar dalam kehidupan seharian. 3. Catatkan hasil perbincangan kumpulan anda di atas sehelai kertas mahjung. 4. Lantik seorang wakil untuk mempersembahkan hasil perbincangan kepada kelas. LATIHAN 1. Isikan ruang kosong dengan jawapan yang betul. a. Matahari mengeluarkan tenaga dan tenaga b. Senaraikan 3 contoh peralatan yang menggunakan tenaga solar. i. ii. iii. 15

132 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT 3 TAJUK Mengenal pasti Matahari sebagai sumber tenaga utama BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyatakan Matahari sebagai sumber tenaga utama kepada semua sumber tenaga yang lain melalui persembahan multimedia 2. Memberi contoh-contoh alatan yang menggunakan tenaga solar dalam kehidupan harian melalui aktiviti dalam kumpulan TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 16

133 UNIT 3: SAINS FIZIKAL STANDARD PEMBELAJARAN 9.4 Mengenal pasti perubahan bentuk tenaga dalam kehidupan harian. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyatakan tenaga boleh berubah bentuk Menyatakan perubahan bentuk tenaga oleh alat pengubah tenaga seperti lampu suluh, televisyen, kipas dan jam loceng Mengenal pasti alat pengubah tenaga yang lain dengan menyatakan perubahan bentuk tenaga yang berlaku menggunakan persembahan multimedia melalui aktiviti dalam kumpulan. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Tenaga wujud dalam pelbagai bentuk. Berdasarkan prinsip keabadian tenaga, tenaga tidak boleh dicipta atau dimusnahkan tetapi boleh berubah dari satu bentuk kepada bentuk yang lain. Semasa perubahan tenaga, jumlah tenaga sebelum dan selepas perubahan adalah sama. Pelbagai alat pengubah tenaga telah dicipta bagi memudahkan kehidupan manusia seperti lampu suluh, televisyen, kipas dan jam loceng. 17

134 PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN Satu set litar elektrik yang terdiri daripada mentol, wayar, sel kering, suis dan ammeter. SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Menyatakan tenaga boleh berubah bentuk. Menyatakan perubahan bentuk tenaga oleh alat pengubah tenaga seperti lampu suluh, televisyen, kipas dan jam loceng. Mengenal pasti alat pengubah tenaga yang lain dengan menyatakan perubahan bentuk tenaga yang berlaku menggunakan persembahan multimedia melalui aktiviti dalam kumpulan. LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan tenaga boleh berubah bentuk. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti ini dalam kumpulan. 1. Ambil komponen elektrik seperti dalam rajah di bawah dari guru anda. 2. Bina sebuah litar seperti rajah di bawah. 3. Pasang suis dan perhatikan apa yang berlaku. 18

135 Pemerhatian: 1. Apa yang berlaku kepada jarum ammeter? 2. Berapakah bacaan ammeter? 3. Apa yang berlaku kepada mentol? 4. Apabila suis dipasang tenaga apakah yang menyebabkan mentol menyala dan jarum ammeter bergerak? 5. Dari manakah asal sumber tenaga yang mengalir dalam litar? 6. Lengkapkan urutan berikut untuk menunjukkan susunan perubahan tenaga yang berlaku. TENAGA KIMIA TENAGA HABA 19

136 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Menyatakan perubahan bentuk tenaga oleh alat pengubah tenaga seperti lampu suluh, televisyen, kipas dan jam loceng. Aktiviti 1. Arahan: Lengkapkan urutan perubahan tenaga yang berlaku bagi setiap alat pengubah tenaga berikut. 1. TENAGA KIMIA TENAGA HABA 2. TENAGA CAHAYA TENAGA BUNYI 3. TENAGA HABA 4. TENAGA KINETIK 20

137 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Mengenal pasti alat pengubah tenaga yang lain dengan menyatakan perubahan bentuk tenaga yang berlaku menggunakan persembahan multimedia melalui aktiviti dalam kumpulan. Aktiviti 1. Arahan: 1. Setelah mengetahui perubahan tenaga dalam lampu suluh, televisyen, kipas dan jam loceng, bentuk kumpulan yang terdiri daripada 5 orang murid. 2. Kenal pasti alat-alat pengubah tenaga yang lain dalam kehidupan harian dan bincangkan perubahan-perubahan tenaga yang berlaku bagi setiap alat pengubah tenaga tersebut. 3. Bagi setiap alat pengubah tenaga yang dikenal pasti tadi, cari gambar-gambar alat pengubah tenaga tersebut dari majalah ataupun surat khabar. 4. Gunting dan tampal gambar tersebut di atas kertas mahjung. 5. Nyatakan dengan menulis perubahan-perubahan tenaga yang berlaku bagi setiap alat pengubah tenaga di bawah setiap gambar tersebut. 6. Bentangkan hasil kerja kumpulan anda kepada kelas LATIHAN 1. Rajah di bawah menunjukkan perubahan-perubahan tenaga yang berlaku oleh satu alat pengubah tenaga. Tenaga elektrik Tenaga kinetik Tenaga bunyi Apakah alat pengubah tenaga yang menghasilkan perubahan tenaga seperti di atas? A. Televisyen B. Radio C. Loceng elektrik D. Mentol elektrik 21

138 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 3 Mengenal pasti Matahari sebagai sumber tenaga utama BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyatakan Matahari sebagai sumber tenaga utama kepada semua sumber tenaga yang lain melalui persembahan Multimedia. 2. Memberi contoh-contoh alatan yang menggunakan tenaga solar dalam kehidupan harian melalui aktiviti dalam kumpulan. 3. Mengenal pasti alat pengubah tenaga yang lain dengan menyatakan perubahan bentuk tenaga yang berlaku menggunakan persembahan multimedia melalui aktiviti dalam kumpulan TERCAPAI YA TIDAK CATATAN KEPUTUSAN TERCAPAI TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 22

139 UNIT 1: KAEDAH SAINS STANDARD PEMBELAJARAN 10.1 Mengenal pasti tiga keadaan jirim. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyenaraikan contoh-contoh bahan pepejal, cecair dan gas dalam kehidupan harian Membezakan tiga keadaan jirim berdasarkan sifat-sifat fizikal melalui persembahan multimedia Membandingkan tiga keadaan jirim berdasarkan susunan dan pergerakan zarahzarah dan memerihalkan melalui main peranan Memerihalkan perubahan keadaan jirim semasa proses pembekuan, peleburan, pendidihan, kondensasi dan pemejalwapan Memberi contoh kejadian dalam kehidupan harian yang melibatkan perubahan keadaan jirim. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Semua benda di sekeliling kita adalah jirim. Jirim mempunyai dua sifat iaitu ia mempunyai jisim dan ia juga memenuhi ruang. Manusia dan hidupan yang lain juga adalah jirim kerana mempunyai sifat yang sama. Jirim boleh wujud dalam tiga keadaan iaitu keadaan pepejal, cecair dan gas. Keadaan jirim boleh berubah dari satu keadaan kepada keadaan yang lain melalui pemanasan atau penyejukan. Teori Kinetik mengatakan bahawa jirim terdiri daripada zarah-zarah atau partikel-partikel yang sangat kecil. Kedudukan zarah-zarah inilah yang menentukan keadaan jirim sesuatu benda. 1

140 PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN Bola ping pong Gelas Bikar Tabung uji Lingkaran ubat nyamuk 2 balang gas beserta penutup kaca Kertas mahjung Pen marker SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Tugasan 4: Tugasan 5: Menyenaraikan contoh-contoh bahan pepejal, cecair dan gas dalam kehidupan harian. Membezakan tiga keadaan jirim berdasarkan sifat-sifat fizikal melalui persembahan multimedia. Membandingkan tiga keadaan jirim berdasarkan susunan dan pergerakan zarah-zarah dan memerihalkan melalui main peranan. Memerihalkan perubahan keadaan jirim semasa proses pembekuan, peleburan, pendidihan, kondensasi, dan pemejalwapan. Memberi contoh kejadian dalam kehidupan harian yang melibatkan perubahan keadaan jirim. 2

141 LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyenaraikan contoh-contoh bahan pepejal, cecair dan gas dalam kehidupan harian Aktiviti 1. Arahan: Air Aerosol Roti Susu Cerek Rajah di atas menunjukkan beberapa contoh benda yang biasa digunakan dalam kehidupan harian. Senaraikan benda-benda ini mengikut keadaan jirimnya yang betul dalam ruangan di bawah. Pepejal Cecair Gas LANGKAH KERJA Tugasan 2: Membezakan tiga keadaan jirim berdasarkan sifat-sifat fizikal melalui persembahan multimedia. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti berikut secara berkumpulan dan bulatkan hasil pemerhatian anda. Aktiviti 1a 1. Letakkan sebiji bola ping pong di atas meja dan perhatikan bentuk bola ping pong itu. 2. Kemudian letakkan bola ping pong itu ke dalam gelas dan perhatikan semula bentuk bola ping pong itu. Gelas Bola ping pong Pemerhatian: 1. Adakah bentuk bola ping pong itu berubah apabila dimasukkan ke dalam gelas? Ya / Tidak 2. Adakah isi kandungan (isipadu) bola ping pong itu bertambah besar apabila dimasukkan ke dalam gelas? Ya / Tidak 3

142 Aktiviti 1b 1. Isikan air ke dalam gelas sehingga hampir penuh dan perhatikan bentuk air itu. 2. Kemudian tuangkan air dari gelas itu ke dalam bikar kosong dan perhatikan semula bentuknya. bikar gelas Pemerhatian: 1. Adakah bentuk air sama dengan bentuk bekasnya (gelas)? Ya / Tidak 2. Adakah bentuk air semasa di dalam gelas sama dengan bentuk air semasa di dalam bikar? air air Ya / Tidak 3. Adakah isi kandungan (isipadu) air bertambah besar apabila dituangkan dari gelas ke dalam bikar? Aktiviti 1c Pemerhatian: Ya / Tidak 1. Nyalakan satu lingkaran ubat nyamuk sehingga mengeluarkan asap. 2. Kumpulkan asap itu ke dalam satu tabung uji dan perhatikan bentuknya. 3. Kemudiankan kumpulkan asap itu ke dalam satu balang gas pula dan perhatikan. tabunguji bikar 1. Adakah bentuk asap sama dengan bentuk bekasnya (tabung uji)? Ya / Tidak 2. Adakah bentuk asap semasa di dalam tabung uji sama dengan bentuk asap semasa di dalam balang gas? Ya / Tidak lingkaran ubat nyamuk yang berasap Aktiviti 1d 1. Penuhkan satu balang gas dengan asap ubat nyamuk dan tutup dengan penutup kaca. 2. Letakkan satu lagi balang gas kosong di atas balang gas pertama tadi. 3. Tarik keluar penutup kaca tadi perlahanlahan sehingga asap dalam balang gas pertama tadi memasuki ruang balang gas kedua. Penutup kaca Balang gas ke 2 Balang gas pertama berisi asap. Pemerhatian: 1. Adakah isi kandungan (isipadu) asap dalam balang gas pertama merebak dan memenuhi ruang kedua-dua balang gas itu? Ya / Tidak 4

143 Berdasarkan pemerhatian dalam aktiviti di atas, salin jadual di bawah ke atas sehelai kertas mahjung untuk di bentangkan kepada kelas. Pilih dahulu sifat-sifat fizikal jirim yang betul. Keadaan jirim Sifat fizikal jirim Bentuk Isipadu Pepejal Tetap / Tidak tetap Tetap / Tidak tetap Cecair Tetap / Tidak tetap Tetap / Tidak tetap Gas Tetap / Tidak tetap Tetap / Tidak tetap LANGKAH KERJA Tugasan 4: Memerihalkan perubahan keadaan jirim semasa proses pembekuan, peleburan, pendidihan, kondensasi dan pemejalwapan. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti di bawah dalam kumpulan. 1. Bincang dalam kumpulan perubahan keadaan jirim pepejal kepada keadaan cecair dan seterusnya kepada keadaan gas apabila ia dipanaskan melalui proses P dan proses Q. 2. Seterusnya kenal pasti proses R dan proses S apabila keadaan jirim gas berubah menjadi keadaan cecair dan seterusnya kepada keadaan pepejal apabila ia disejukkan. Proses P Proses Q Pepejal Proses S Cecair Proses R Gas Berdasarkan hasil perbincangan anda, lengkapkan soalan-soalan berikut dengan menggunakan perkataan dalam kotak di bawah. Proses penyejatan Proses kondensasi Proses pembekuan Proses peleburan 1. Proses ini menyebabkan keadaan jirim pepejal berubah menjadi keadaan jirim cecair. Proses P ialah 5

144 2. Proses ini menyebabkan keadaan jirim cecair berubah menjadi keadaan jirim gas. Proses Q ialah 3. Proses ini menyebabkan keadaan jirim gas berubah menjadi keadaan jirim cecair. Proses R ialah 4. Proses ini menyebabkan keadaan jirim cecair berubah menjadi keadaan jirim pepejal. Proses P ialah LANGKAH KERJA Tugasan 5: Memberi contoh kejadian dalam kehidupan harian yang melibatkan perubahan keadaan jirim. Aktiviti 1. Arahan: Jalankan aktiviti di bawah dalam kumpulan. 1. Lengkapkan jadual di bawah dengan memberikan 2 contoh kejadian dalam kehidupan harian yang melibatkan perubahan keadaan jirim berikut. Perubahan keadaan jirim Contoh kejadian dalam kehidupan harian Cecair Gas Gas Cecair Cecair Pepejal Pepejal Cecair 6

145 LATIHAN Ubat gegat (Naftalena) yang diletakkan dalam almari apabila terdedah kepada udara akan beransur-ansur menjadi kecil saiznya. Ini berlaku kerana ubat gegat dalam keadaan pepejal akan berubah keadaannya menjadi wap (gas). 1. Apakah proses yang menyebabkan keadaan jirim pepejal berubah terus kepada keadaan jirim gas seperti yang berlaku kepada ubat gegat (Naftalena) itu. Proses P Pepejal Gas Berdasarkan rajah di atas, proses itu ialah A. Pembekuan B. Pemejalwapan C. Kondensasi D Penyejata 7

146 PENILAIAN/PENCAPAIAN STANDARD PENILAIAN NAMA MURID NO. K.PENGENALAN NAMA SEKOLAH TINGKATAN TAHUN NO. MODUL/UNIT TAJUK 4 Mengenal pasti tiga keadaan jirim BIL. PERKARA YANG DINILAI 1. Menyenaraikan contoh-contoh bahan pepejal, cecair dan gas dalam kehidupan harian 2. Membezakan tiga keadaan jirim berdasarkan sifat-sifat fizikal melalui persembahan multimedia 3. Membandingkan tiga keadaan jirim berdasarkan sususnan dan pergerakan zarah-zarah dan memerihalkan melalui main peranan 4. Memerihalkan perubahan keadaan jirim semasa proses pembekuan, peleburan, pendidihan, kondensasi dan pemejalwapan 5. Memberi contoh kejadian dalam kehidupan harian yang melibatkan perubahan keadaan jirim KEPUTUSAN TERCAPAI YA TIDAK TERCAPAI CATATAN TIDAK TERCAPAI TARIKH NAMA GURU DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh Tandatangan & Tarikh 8

147 UNIT 5: TEKNOLOGI DAN KEHIDUPAN LESTARI STANDARD PEMBELAJARAN 11.1 Menerangkan tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui. OBJEKTIF KHUSUS Pada akhir pembelajaran ini murid boleh: Menyatakan maksud tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui Memberi contoh tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui melalui persembahan multimedia Membina sebuah model dapur solar yang efisien daripada bahan terbuang melalui aktiviti dalam kumpulan Memerihalkan kebaikan dapur solar berbanding dapur konvensional dari aspek kesannya kepada alam sekitar Mencadangkan cara penggunaan tenaga elektrik dengan lebih cekap sebagai langkah penjimatan tenaga. MAKLUMAT RUJUKAN PENGENALAN Tenaga boleh dibahagikan kepada dua kumpulan iaitu tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui. Tenaga yang boleh diperbaharui ialah tenaga yang akan kekal selamanya walaupun digunakan secara berterusan. Contoh tenaga yang boleh diperbaharui ialah tenaga suria atau solar, tenaga angin, tenaga air atau kuasa hidro dan bahan bakar biojisim. Tenaga yang tidak boleh diperbaharui ialah tenaga yang akan habis apabila digunakan secara berterusan. Contoh tenaga yang tidak boleh diperbaharui ialah bahan api fosil dan tenaga nuklear. 1

148 PANDUAN KERJA BAHAN DAN PERALATAN Tiada SENARAI TUGASAN Tugasan 1: Tugasan 2: Tugasan 3: Tugasan 4: Tugasan 5: Menyatakan maksud tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui. Memberi contoh tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui melalui persembahan multimedia. Membina sebuah model dapur solar yang efisien daripada bahan terbuang melalui aktiviti dalam kumpulan. Memerihalkan kebaikan dapur solar berbanding dapur konvensional dari aspek kesannya kepada alam sekitar. Mencadangkan cara penggunaan tenaga elektrik dengan lebih cekap sebagai langkah penjimatan tenaga. LANGKAH KERJA Tugasan 1: Menyatakan maksud tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui. Aktiviti 1. Arahan: Garis jawapan yang betul dalam pernyataan di bawah untuk mendefinisikan tenaga boleh diperbaharui dan yang tidak boleh diperbaharui. (a) Tenaga boleh diperbaharui adalah tenaga (yang akan habis / tidak akan habis) selepas ia digunakan. (b) Tenaga tidak boleh diperbaharui adalah tenaga (yang akan habis / tidak akan habis) selepas ia digunakan. 2

149 LANGKAH KERJA Tugasan 2: Memberi contoh tenaga yang boleh diperbaharui dan tenaga yang tidak boleh diperbaharui melalui persembahan multimedia. Aktiviti1. Arahan: Antara gambar berikut, kenal pasti tenaga yang boleh diperbaharui. Tandakan ( ) dalam ruangan yang disediakan. Bil Tenaga ( )

150 LANGKAH KERJA Tugasan 3: Membina sebuah model dapur solar yang efisien daripada bahan terbuang melalui aktiviti dalam kumpulan. Aktiviti 1. Bahan dan Peralatan Cat hitam Kertas Pisau Gunting Kerajang aluminium Kaca lutsinar 2 buah kotak berlainan saiz Pita pelekat Termometer Arahan: Panduan membuat dapur solar. 1. Pastikan kotak yang hendak digunakan untuk membuat dapur solar tidak berlubang dan koyak. Tampal mana-mana lubang dengan teliti dengan pita pelekat dan kertas atau kadbod untuk mencegah kehilangan haba semasa memasak. 2. Bahagian dalam kotak yang lebih kecil dicat dengan warna hitam. Ini akan meningkatkan penyerapan haba dari cahaya matahari dan meningkatkan suhu dalam dapur solar. 3. Letakkan kotak yang lebih kecil di dalam kotak yang lebih besar. Ruang kosong diantara kotak kecil dengan kotak besar di isi dengan kertas yang telah dironyokkan. 4. Kerajang aluminium dilekatkan pada bahagian dalam penutup kotak yang lebih besar. Ia akan bertindak sebagai pemantul, dengan memberi tumpuan cahaya matahari ke bahagian dalam dapur solar. 5. Kepingan kaca yang lutsinar dijadikan penutup dapur solar. 6. Letakkan dapur solar dibawah cahaya matahari. Kedudukan penutup kotak yang bertindak sebagai pemantul dilaraskan agar memberi tumpuan cahaya maksimum ke arah dalam dapur solar. 7. Perhatikan dapur solar anda dengan teliti untuk memastikan ia mencapai suhu sekurang-kurangnya 200 darjah F. Jika anda memasak makanan yang mengandungi daging mentah atau telur, pastikan anda memeriksa suhu dalaman menggunakan termometer. 4

151 LANGKAH KERJA Tugasan 4: Memerihalkan kebaikan dapur solar berbanding dapur konvensional dari aspek kesannya kepada alam sekitar. Aktiviti 1. Arahan: Tandakan ( ) pada pernyataan yang betul bagi menunjukkan kebaikan dapur solar berbanding dapur konvensional dari aspek kesannya kepada alam sekitar. Pernyataan-Pernyataan Dapur solar mesra alam sekitar kerana tidak membebaskan gas karbon dioksida ke udara. Dapur solar mengurangkan kebergantungan kepada bahan api fosil. Dapur solar mengurangkan pemanasan global akibat kesan rumah hijau. ( ) LANGKAH KERJA. Tugasan 5: Mencadangkan cara penggunaan tenaga elektrik dengan lebih cekap sebagai langkah penjimatan tenaga. Tanda ( ) dalam kotak yang disediakan bagi cadangan penggunaan tenaga secara cekap. a) Menggantikan mentol filamen dengan lampu kalimantang. b) Gosok pakaian dalam kuantiti yang banyak dalam satu-satu masa c) Elakkan terlalu kerap membuka dan menutup peti sejuk untuk menghindari udara dingin keluar. d) Dinginkan terlebih dahulu masakan panas sebelum dimasukkan ke dalam peti sejuk. e) Biarkan semua lampu dan peralatan elektrik terpasang apabila tidak digunakan. f) Tingkap bilik yang berhawa dingin tidak perlu ditutup supaya udara dari luar dapat memasuki ruangan bilik. 5

152 LATIHAN 1. Lengkapkan pernyataan di bawah untuk mendefinisikan tenaga boleh diperbaharui dan yang tidak boleh diperbaharui. a. Tenaga boleh diperbaharui adalah sumber tenaga selepas ia digunakan. b. Tenaga tidak boleh diperbaharui adalah sumber tenaga selepas ia digunakan. 2. Kelaskan tenaga berikut kepada dua kumpulan. Biojisim Bahan api fosil Solar Angin Nuklear Hidro Boleh diperbaharui Tidak boleh diperbaharui 6