MARUWIAH AHMAT PENGENALAN 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 KANDUNGAN BAB 2 Hasil Pembelajaran Menjelaskan pembentukan pluraliti Alam Melayu Menyatakan kesan penjajahan dan pembentukan masyarakat pluralistik Menghuraikan pembentukan masyarakat pluralistik selepas era penjajahan 2 MARUWIAH AHMAT 1
PENGENALAN Konsep pluraliti Alam Melayu perlu difahami sbg asas utk memahami masyarakat plural. Kewujudan pelbagai etnik di alam Melayu telah memberi sumbangan terhadap pembentukan masyarakat plural yang dapat hidup secara bersama dalam kepelbagaian. Asia Tenggara semasa pra-eropah merupakan tempat pertemuan pelbagai tamadun dan budaya utama dunia yang didorong oleh serampang tiga mata iaitu: Ketuhanan (God/ Gospel) Kekayaan (Gold) Kemenangan (Glory) Masyarakat pelbagai bangsa pada zaman sebelum kedatangan orang Eropah terbentuk melalui proses semula jadi tanpa sebarang rancangan pemaksaan di sebaliknya. 3 PENGENALAN J. S. Furnivall: Masyarakat majmuk mempunyai campuran kumpulan manusia yang mengamalkan cara hidup yang berlainan, mereka hanya bergaul di tempat perniagaan seperti pasar, hidup bersama tetapi mempunyai tugas yang berlainan. Smith: Masyarakat majmuk sebagai masyarakat uang mempunyai kepelbagaian budaya, perpecahan sosial dan perselisihan. Ia dikuasai oleh kelompok minoriti. Wujud kerana terpaksa. Van dan Berghe: Masyarakat majmuk terpisah disebabkan keompok korporat, mempunyai pelbagai budaya, tiada muafakat, dominasi politik golongan tertentu dan wujud paksaan (terutama politik dan ekonomi). 4 MARUWIAH AHMAT 2
PENGENALAN Pluraliti Abad 13M-15M Kesultanan Melaka Tanpa Paksaan Kedatangan Penjajah Masyarakat Pluralistik 1957 Kemerdekaan Pluraliti Baharu Masyarakat Plural 1824M-1957M Penjajahan Inggeris Paksaan GARIS MASA 5 2.1 PLURALITI SEBELUM KERAJAAN MELAYU MELAKA Kerajaan Majapahit dan Srivijaya yang mengamalkan Buddha bertapak di Nusantara sejak tahun 700m. Kerajaan Maritim Asia Tenggara menjadi pusat pertemuan pelbagai bangsa pada era Zaman Perdagangan sejak abad ke-5 M. Melibatkan interaksi pelbagai budaya seperti Arab pra-islam, Hinduisme, Buddhisme, Arab Islam, dan Eropah. 1 2 6 MARUWIAH AHMAT 3
2.1 PLURALITI SEBELUM KERAJAAN MELAYU MELAKA Pluraliti budaya di Tanah Melayu merupakan hasil pertemuan dan pertembungan budaya besar dunia yang melahirkan fenomena sosial yang Istimewa di Alam Melayu 2 konsep utama ciri-ciri masyarakat Asia Tenggara: Pluraliti Bercirikan semula jadi, tanpa paksaan dan fleksibel Masyarakat Pluralistik Bercirikan pemaksaan dan perbezaan 7 2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA Kesultanan Melayu Melaka diasaskan pada 1400 M dengan kedatangan Parameswara dari Srivijaya. Melaka menjadi pusat kemasyarakatan dan perkembangan Islam di Alam Melayu. Pemerintahan /pentadbiran di Alam Melayu berasaskan sistem Islam. 8 MARUWIAH AHMAT 4
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA Masyarakat Berlaku hasil penghijrahan dari dalam wilayah (dalam kalangan etnik Melayu sendiri) dan juga dari luar yang melibatkan etnik lain spt Cina, Arab, India & berlaku asimilasi. Menetap di Kepulauan Melayu atau Nusantara dan berpindahrandah dari satu pulau ke pulau yang lain dengan bebasnya untuk berniaga, berperang, berkahwin dan sebagainya Mewujudkan unsur akomodasi dalam kehidupan bermasyarakat. Diplomatik Wujud hubungan peradaban antara Alam Melayu dan China serta India Mencapai zaman kemuncaknya pada waktu pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka 9 2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA PEMERINTAHAN Perlembagaan Melaka dilaksana berdasarkan Islam (Kanun Melaka & Undang-undang Laut Melaka) Zaman keemasan dan kemuncak keagungan kerajaan Melayu. Tempat pertemuan pedagang (The Venice of The East). Pemerintahan diplomasi & terbuka misi dan visi PERDAGANGAN Perdagangan rancak hasil sistem pemerintahan terbuka dan pentadbiran pelabuhan yang sangat cekap. Panglima dan laksamana Melaka proaktif mengawal keselamatan dari ancaman perompak dan lanun. Tahap keselamatan yang tinggi di Selat Melaka. Kepulauan Melayu terkenal dengan rempah ratus yang dianggap barang mewah. 10 MARUWIAH AHMAT 5
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA KEPENDUDUKAN KEBUDAYAAN Proses penghijrahan berlaku secara alamiah/ semula jadi tanpa ada paksaan. Para pedagang tidak memerlukan pasport & visa sebagai pengenalan diri. Keterbukaan pemerintah empayar Melaka Melaka maju sbg pelabuhan utama dunia, hasil rempah ratus sebagai daya tarikan, keselamatan Selat Melaka Interaksi aktif dalam kalangan pelbagai bangsa dan kaum di Melaka. Melaka menjadi kota metropolitan serta kota multi budaya 11 2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA Kepesatan Perdagangan Faktor perdagangan menjadi punca wujud hubungan dua hala antara Cina dan India. Alam Melayu telah menjadi tempat utama persinggahan bagi kedua-dua pihak. Keadaan ini tanpa disengajakan telah mewujudkan pluraliti di Alam Melayu. Kemuncaknya, Alam Melayu pada abad ke 7M, telah menjadi pusat pengajian dan perkembangan ilmu pengetahuan 12 MARUWIAH AHMAT 6
2.2 PLURALITI ZAMAN KEGEMILANGAN KERAJAAN MELAYU MELAKA Keagamaan Menurut al-attas, pengaruh Hindu- Buddha tidaklah begitu mendominasi masyarakat di Alam Melayu berbanding dengan kekuatan pengaruh ajaran Islam. Antara bukti bagi perkara ini, tiada kitab-kitab klasik mereka yang membincangkan secara meluas dan mendalam aspek-aspek falsafah, metafizik, sistem sosial dan sebagainya. Namun, dalam beberapa aspek pengaruhnya agak jelas, seperti dalam aspek kesusasteraan dan pemerintahan. Ilmu & Pemikiran Perubahan konsep ilmu (epistemologi) Sebelum penjajahan, berasaskan metafizik (ilmu bersumberkan alam ghaib, di luar pengalaman pancaindera manusia- bomoh, dukun, jampi, dll.) Penjajahan British membawa konsep ilmu berteraskan kaedah rasional dan saintifik (boleh dibuktikan menerusi pancaindera manusia- statistik, peta, dll.) 13 2.3 MASYARAKAT PLURALITI ZAMAN PENJAJAHAN PERSAMAAN Mewujudkan masyarakat pelbagai bangsa seperti Melayu, Cina, India, Eropah dll Pluraliti Semula jadi tanpa paksaan Sukarela mencari kehidupan dan kekayaan Disertai ahli keluarga Menjamin ketenangan pemikiran dan perasaan Pluralistik Secara paksaan Demi kepentingan ekonomi dan politik Inggeris Tidak disertai keluarga Tidak pernah melupakan negara asal 14 MARUWIAH AHMAT 7
IMPERIALISME 2.3 MASYARAKAT PLURALITI ZAMAN PENJAJAHAN PLURALITI PLURALISTIK Mewujudkan interaksi yang harmoni dengan penduduk, alam sekitar dan sistem Gagal berasimilasi dengan penduduk, alam sekitar dan sistem Sanggup berkahwin dengan penduduk tempatan Mewujudkan kelompok masyarakat dengan sistem tersendiri Mengamalkan budaya seharian orang Melayu Terasing dengan kelompok lain walaupun di tempat yang sama Amalan dan adat resam pendatang diterima oleh penduduk tempatan Gagal mengenali antara satu sama lain 15 Imperialisme & Kolonialisme Menjajah secara fizikal Menjajah secara fizikal & mental Kekayaan muka bumi spt bijih timah dan emas diambil demi kepentingan ekonomi negara mereka sendiri Memperkenalkan sistem sosial, politik dan agama mereka kepada penduduk tempatan KOLONIALISME 16 MARUWIAH AHMAT 8
Imperialisme & Kolonialisme Portugis - menjajah secara fizikal - Mengaut kekayaan - Menyebarkan agama 17 Imperialisme & Kolonialisme Belanda menjajah secara fizikal - Mengaut kekayaan - Menyebarkan agama 18 MARUWIAH AHMAT 9
Imperialisme & Kolonialisme Jepun- menjajah secara fizikal - Mengaut kekayaah - Memperkenalkan sistem pentadbiran Jepun 19 IMPERIALISME & KOLONIALISME INGGERIS British- Menjajah secara fizikal dan mental - Menguasai ekonomi - Menyebarkan agama - Memperkenalkan sistem politik, undang-undang, ekonomi dan pendidikan cara Barat. 20 MARUWIAH AHMAT 10
Imperialisme & Kolonialisme Inggeris British mula bertapak kukuh menerusi satu campur tangan secara tidak langsung pada tahun 1786 apabila Pulau Pinang diperolehi dari Kedah. Bagi memastikan penaklukkan mereka berjalan lebih tersusun dan sistematik penasihat British kemudiannya turut ditempatkan di Negeri Melayu Tidak Bersekutu (NMTB). 21 Imperialisme & Kolonialisme Inggeris Perjanjian Pangkor pada tahun 1874 merupakan titik permulaan penguasaan British di Tanah Melayu. 22 MARUWIAH AHMAT 11
Imperialisme & Kolonialisme Inggeris Imperialisme British membawa masuk buruh dari China dan India untuk mengusahakan lombong dan ladang getah. Kolonialisme British menjajah dan mengawal kehidupan masyarakat peribumi dari segala aspek. 23 Masyarakat Plural Zaman Penjajahan PRINSIP Pemisahan negara dari agama Pentadbiran negara oleh penjajah Hal ehwal Islam dan adat istiadat Melayu diletakkan di bawah Sultan. Ini berbeza dengan sistem di zaman sebelum Inggeris di mana tiada pengasingan kuasa berlaku kerana Raja dan Sultan mempunyai kuasa mutlak. Pengagihan kuasa Kehakiman, Eksekutif dan Perundangan Setiap pihak hanya menjalankan bidang kuasa masing-masing dan tidak boleh bercampuraduk. Sistem Federalisme Wujud sistem persekutuan berlapis Persekutuan Tanah Melayu dan Persekutuan Malaysia serta negeri 24 MARUWIAH AHMAT 12
Masyarakat Plural Zaman Penjajahan DASAR Ilmu Kerangka ilmu berasaskan metodologi nasionalisme iaitu proses pembinaan ilmu berasaskan wilayah sesebuah negara. Ilmu kolonial yang berasaskan sains moden yang bersifat rasional dan saintifik telah mencorakkan dasar pentadbiran, ekonomi dan pendidikan penjajah Pentadbiran Sistem pentadbiran yang memisahkan di antara negara dan agama. Ekonomi Berubah dari pertanian sara diri kepada sistem ekonomi perindustrian dan perdagangan (sistem ekonomi kapitalis). Pendidikan Dwi-sistem iaitu pendidikan agama dan pendidikan sekular. 25 Masyarakat Plural Zaman Penjajahan SISTEM DAN STRUKTUR SEBELUM PENJAJAHAN SELEPAS PENJAJAHAN Struktur kerajaan yang mencantumkan aspek agama dan negara Raja merujuk kepada penasihat agama untuk membuat keputusan penting negara. Agamawan dan raja saling berperanan Kerajaan yang peranan agama dan negara saling bertautan Pemisahan antara agama dan negara Negara ditadbir oleh pentadbir sekular Hal ehwal agama diletakkan di bawah kuasa Sultan-Sultan Melayu Kerajaan yang telah memisahkan di antara negara dan agama 26 MARUWIAH AHMAT 13
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA Masyarakat Pluralistik Masyarakat yg terdiri daripada pelbagai etnik, bahasa, kebudayaan, kepercayaan, adat, istiadat, tempat tinggal dan sebagainya. Kesinambungan masyarakat plural zaman penjajah Merupakan satu fenomena sosial yang terhasil selepas kedatangan Eropah ke Tanah Melayu 27 2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA Politik Kaum utama Tanah Melayu - Melayu, Cina dan India telah bersatu dalam politik. Penubuhan Barisan Nasional pada 1974. Pelbagai dasar kerajaan dirangka - DEB MARUWIAH AHMAT 14
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA Perlembagaan Kontrak sosial merupakan satu kesepakatan yang telah dirunding, pembentukan parti-parti politik etnik (Parti Perikatan, Barisan Sosialis, Barisan Nasional, Barisan Alternatif). Perlembagaan merupakan panduan asas kepada perlaksanaan sistem politik di negara ini. Perlembagaan mencatatkan kontrak sosial dipersetujui bersama antara kaum di negara ini. 2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA Pendidikan Sistem pendidikan kebangsaan telah dibentuk berasaskan keseragaman kurikulum, sukatan mata pelajaran dan orientasi. Laporan Razak 1956 Laporan Rahman Talib 1960. Matlamat utama dasar pendidikan ialah untuk menyatukan kanak-kanak daripada berbilang etnik di bawah satu sistem pendidikan kebangsaan dengan menggunakan satu bahasa pengantar - bahasa Melayu. Bahasa Melayu dijadikan bahasa kebangsaan dalam Perlembagaan 1957, BI masih bahasa rasmi. MARUWIAH AHMAT 15
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA Akta Pendidikan 1957 Sekolah pelbagai aliran dibenarkan dan pengajaran dalam bahasa ibunda masingmasing dibenarkan Oleh kerana Bahasa Melayu adalah merupakan bahasa kebangsaan, maka sekolah Cina dan Tamil wajib mengajar Bahasa Melayu. Pendekatan dalam mata pelajaran sejarah, geografi dan buku-buku teks yang lain mestilah berteraskan Malaysia. 2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA Ekonomi Pada tahun 1957 kerajaan telah menggiatkan usaha untuk mengatasi pelbagai masalah sosio-ekonomi dan sosio-politik. Rancangan pembangunan ekonomi negara dibahagikan kepada empat peringkat; Rancangan pramerdeka iaitu meliputi Rangka Pembangunan Persekutuan Tanah Melayu (1950-1955) dan Rancangan Persekutuan Tanah Melayu Pertama (1956-1960) Perancangan selepas merdeka, merangkumi Rancangan Persekutuan Tanah Melayu Kedua (1961-1965) dan sebahagian daripada Rancangan Malaysia Pertama (1966-1970) Perancangan dalam era Dasar Ekonomi Baru. Dasar Pembangunan Negara MARUWIAH AHMAT 16
2.4 MASYARAKAT PLURALISTIK PASCA MERDEKA Ekonomi Sistem ekonomi dualisme ini merujuk kepada dua orientasi dan tumpuan yang berbeza namun bergerak seiringan dengan garis etnik: Pertama, sistem ekonomi moden yang mendominasi keseluruhan organisasi pengeluaran (cth getah, bijih timah). Kedua, sistem ekonomi tradisional yang diidentifikasikan dengan sektor ekonomi pertanian. Komoditi utamanya ialah padi dan perikanan. Teknik pengeluarannya, pemasaran, tenaga kerja serta modal adalah didominasi oleh etnik Melayu. Ia bercirikan budaya luar bandar. Pada peringkat awal tidak seimbang - menjadi sumber pencetus konflik (cth peristiwa 13 Mei 1969). VIDEO 34 MARUWIAH AHMAT 17
KUIZ Quiz Click the Quiz button to edit this quiz 35 MARUWIAH AHMAT 18