BUDI DAYA ( 1 ) Geus sabaraha rebu tahun pasrahna?

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "BUDI DAYA ( 1 ) Geus sabaraha rebu tahun pasrahna?"

Transkripsi

1 BUDI DAYA ( 1 ) Naon ari hartina Budi Daya? BUDI teh hartina gerakna badan lemes (batin) anu hade, jeung ari hartina DAYA nya-eta gerakna badan badag (lahir) anu kagerakeun ku badan lemes tea, sarta anu bisa kasaksi ku panca-dria. Ari Karuhun urang aya Budi-Dayana? Puguh bae karena budi-dayana karuhun, ku urang moal bisa dipungkir deui, saperti: ku bukti salametna ti mimiti urang dikandung ku indung nepi ka waktu ieu pisan (maca ieu buku) teh wungkul (gegedena) jasa indung-bapa urang; karana moal aya hiji makhluk Pangeran di alam donya ieu anu boga jasa keur kasalametan anak, nu leuwih ti indung-bapana. Ku lantaran kitu sok sageuy sakur nu geus ngarasa ma, arek mungkir kana budi-dayana indung-bapa; nyaeta oge anu mikanyaah di alam donya ieu teh, tapi ari leuwih (bisa ngaleuwihan) ti indung-bapa mah, mohal aya! Lamun geus karasa, atuh wajib urang rumasa sarta ngaku yen enyana mohal urang bisa kumelendang ngumbara di alam donya ieu lamun euweuh budi-dayana indung-bapa; ngan palebah dieu urang oge kudu nyaho mohal aya indung-bapa lamun euweuh budi-daya nini-aki mohal aya nini-aki lamun euweuh budidayana buyut jeung saterusna tepi ka ayana budi-daya ti karuhun urang anu oge dijadikeun ku Kersana Anu Maha Mulya! Ayeuna oge bisa dibuktikeun Budi-Daya karuhun teh, saperti: keur kaperluan hirup jeung hurip di urang estu euweuh kakurangannana. Keur tatali hurip (dahareun-inumeun) lamun kaharti mah, asa mohal kudu nguyang! Keur hirup? Kapan anggahota badag-lemes sakieu cukupna, asa mohal kudu nanya atawa nginjeum ka hirup batur! Lamun urang teu percaya atawa acan harti keneh, geuning aya sindir kieu : Loba anu nyukcruk leuwi neangan cai, hartina: eukeur aya dina tempatna, naha make diteangan? Neangan kejo, mawa sumbul dieusi sangu, hartina: kari prak naha bet ngapraak? Neangan seuneu kundang damar, hartina: terang-na geus aya dina dirina, tapi hayoh masih nanya (butuh) ku katerangan batur (ceunah)! Ari butuh dunya ulah nanya kanu miskin! Ari nanya lahir batin, ulah nanyakeun ka jelema nu teu nyahoeun kana dirina! Nu kumaha ari anu miskin teh? Ari anu miskin teh nya-eta anu salawasna ngarasa kurang jeung butuh bae (euweuh kaseubeuhannana), ceuk Jawana : Pandita ora wareg dening ilmu Saudagar ora wareg dening dunya Tah tinu kitu timbulna (ayana) MA-pipitu teh saperti : Maen Maling Minum Madat Madon Mangani jeung Mateni, ana geus migawe MA PIPITU, nyaeta hartina sarua jeung geus poho ka dirina, geus teu nyaho mana lahir jeung mana batin, alias geus mabok, ari mabok hartina geus poho kana purwa-daksina, purwa (asal), daksina (wekasan) jauh tina kecap inna Lilaihi (Kaulaning Gusti) komo kana kecap Wa (jeung) Inna Lillahi (Kaula anu pasrah ka Gusti) mah,. Teu cara Karuhun! Geus sabaraha rebu tahun pasrahna? Geus ngamulyakeunnana bukti, sakabeh turunannana dijaga-dijaring beurang jeung peutingna sangkan ulah kurang dahar jeung pakena sarta sing bisa narima tamu jeung sapuratina, pantes mun kasebut ROJIUN (tunggal pangawasana), ku geus prak bisa ngamulyakeun deui ku kamulyaannana ka sakabeh makhluk Tuhan sarta teu mandang ka kolot ka budak, ka awewe ka lalakiestu teu ngabeda-beda! Tapi ari ceuk anu mabok mah pajar Karuhun urang teh teu beda jeung sato! Tapi sakiyuna deui keun bae ulah arek dipake hate, da nu kitu mah hampuraeun, ku teu nyahoeun tea, jeung keur resep tuturuti, resepna nurutan batur, mun

2 henteu katurutan boga rasa henteu pinter, kajeun dal hurip ti karuhun beak pisan sigana teu ngitung rugi, dapon maksudna katepi, katepi ceuk angkeuhannana, padahal katurutan mah batur teh mohal, paling untung ukur tepi kana JIGA, ari jiga tea eta sidik LAIN pisan. Tuluyna: hirupna euweuh pangaji, siga jalma anu nurut, ngandelkeun wungkul ti batur, hirup siga nu numbila budi-dayana karuhun karimbunan kapoekan, tepi ka geus poho deui, mi karesep kanu anyar, tipu-daya dipiboh, mun bisa nipu ka batur boga rasa aing pinter, jeung teu boga rasa dosa. Tah nu kitu ngarana bangsa titiron (palsu). Malsu kana kanyahona pribadi, ku hayanghayangna jiga teu mikirkeun eukeur engke, sumawona inget kanu bakal datang, nya-eta anak incuna nu bakal gumelar pandeurieun manehna, estu jauh jeung Budi-Daya karuhun; ka anak incu teh anggur mere jalan sina NIPU-DAYA, teu hayangeun anak incu sina bisa ngarasakeun buah budi-daya karuhuna. Lebah dieu teu beak ari pamenta mah, mugi-mugi eta anu nurut oge sing bisa pulih ka jati mulang ka asalna deui sangkan ulah jiga, sarta ulah ngawiwirang ka Karuhunna. Ka-budian Ka-jalan ku Karuhun teh?, lamun ngaku, tah nu kitu hartina ngarasa Kabudayan Karuhun teh! Ulah waka ngagogoreng lamun acan nyaho! ( Ulah muji lamun ngarasa rugi!... Sabab euweuh deui anu wajib dipuji anging anu Maha Mulya nu geus ngamulyakeun ka nu sok aya jeung euweuh sapandeurieunnana!) Anu matak lamun arek diajar naon bae, heulakeun heula nganyahokeun naon-naon anu geus diajarkeun ku kanyaho diri (pingpinan indung-bapa, warisan ti Karuhun urang), nya-eta: panjang pondok awewe lalaki kaler kidul - gede-leutik jeung sajaba ti eta anu aya pasangannana, sabab lamun acan nyaho kana Kalimah- Kalih mah, moal boga pamilih, ana teu boga pamilih kanyahona sok tuturut munding, atuh acan baleg, ana acan baleg mah atuh ka drigama moal asup, sumawonna kana agama,da teu beda jeung bangsa orok beureum; hirup wungkul kasamaran. BUDI DAYA ( 2 ) Sagala teu jeung dipikir, Sara teu panggih sarina, Hirup siga ka sesered, Diri taya pangajina, Sosorod bagjana awak, Beuki lila beuki surud, Patina bleg nu kasarad. HAL PATIKAHAN Karuhun baheula ari ngucapkeun Al-Fatihah teh pokna sok HAL PATIKAH, tapi ari maksudna mah teu beda cara urang ayeuna bae, nya eta nyebut (muji) asmana Pangeran anu ngagaduhan sipat welas jeung asih, ari pangna nyebut kitu teh Karuhun mah enya enggeus nyahona teh yen Pangeran ngagaduhan sipat welas jeung asih, nya-eta bukti ku ayana dunya katut pangeusina nu salawasna dilahir mah dipikabutuh ku sakabeh mahluk keur kaperluan dirina, tah eta kamurahannana. ari anu awisna, nya-eta nu teu beunang di jiga-jiga, teu beunang di tunjuk ku curuk, teu beunang dicaritakeun, bukti ayana teh ku wujudna, saperti: Pangawasa, Pangersa, Elmu, Hirup, Rungu, Tingali jeung Ngandika-Na nu wujud di badanna (kamurahannana)..... Sanajan ieu katerangan sakieu saeutikna, meureun urang moal arek mungkir deui yen eta teh wujud: sarta lamun ku urang diabsen hiji-hijina dina badan urang bakal ngajawab, yen enya wujud ayana, saperti : NU KAWASA? aya! da lamun euweuh nu kawasa mah sanajan boga awak sagede munding oge, moal bisa nangtung-nangtung acan. NU KERSA? aya! da lamun euweuh nu kersa mah urang teh moal hayang usik-usik acan. NU UNINGA? aya! da lamun euweuh nu uninga mah urang teh moal boga kanyaho! NU HIRUP? aya! da lain golek, teu kudu dirupkeun ku batur!

3 NU NGARUNGU? aya! teu kudu make denge batur! NU NINGALI? aya! teu kudu make awas batur! NU NGANDIKA? aya! teu kudu make ucap batur! Karana lamun sagala kumaha batur, kumaha kuring? Ieu kabeh netepkeun sadayana puji ka Pangeran dina wujud jeung ayana. BISMILLAHI nu awisna = wujud ROCHMAN ROCHIM kamurahannana = aya [ wujud aya, awis-mirah ti Anjeun-Na] Anu matak aya tikah, nya asal tina tepung wujud cinta pada cinta di dunya (dunya aya) nu di tepungkeun ku nu Maha Mulya, contona : Moal K.N. Adam tepung sareng Babu Hawa upama teu lahiran teu batinan, jeung dibarengan ku silih pikawelas-silih pikaasihna (sir pada sir). Jaman K.N. Adam sareng Babu Hawa geus putraan, nepangkeun putrana nu pameget ka nu istri, eta kudu kasaksi heula ku ibu ramana, sarta kudu dididik kumaha jalanna cinta (lain bogoh bae!) sarta sing nyaho kanu Kawasa dina dirina, nu asal ti Nu Maha Mulya. Perjangjian hareupeun indung bapa. Sanggeus Alam dunya loba eusina, ku ayana gunduk-gundukan (kaum-kaum) nya kudu nikah di kaum, sangkan kasaksi ku kaumna, netepan adat kaumna/bangsana. Rukuna : 1. Panganten lalaki 2. Panganten awewe, tegesna nu di anti-anti (pangantian) sangkan panganten salamet salawasna bisa nyumponan kanu ka : 3. Ijab kabul, waktu maranehna tepung mimiti, waktu hareupeun kolotna, sarta geus jarangji arek silih pikanyaah. 4. Saksi urang kaumna. 5. Wali nya kolotna pisan pikeun ngawalian carana anu Kawasa ka anak dina waktu harita. Alam dunya ayeuna geus diatur ku Ratu (wawakil Pangeran di dunya) sangkan mulus rahayu, berkat salamet nagara katut pangeusina, Panganten, babaku panganten lalaki, kudu jangji ka nagara ku neken dina surat kawin, nu maksudna supaya salamet ka nu disalametkeun katut nyalametkeunnana. Tah sakitu bae HAL PATIKAH mah. BISMILLAHI : sadaya puji kangge Pangeran, kabeh geus wujud ayana nyata ka-awisannana. RACHMAN-RACHIM : ieu dunya katut pangeusina, kabeh anu diayakeun, nyata Kamurahannana. BUDI DAYA (4) RUNTAGNA PARAHYANGAN Kajeun Sahadat tapi lamun teu boga pamilih (kalimah kalih) sarua jeung nu... Kajeun sok Solat tapi lamun teu Sembah-Hyang (nyaah ka diri) sarua jeung nu... Kajeun sok Jakat Fitrah (mere ka Guru jeung ka ikhwana wungkul) ari tara nulung ka nu butuh, tara nalang ka nu susah? tara nuduhkeun ka nu teu nyaho? tara nganteur ka nu keueung sarua jeung nu... Kajeun sok Puasa, tapi lamun tara ngarasakeun ka batur? sarua jeung nu teu nyaho ka dirina alias nu... Kajeun sok Munggah Haji, tapi lamun tara akur jeung batur, alias manjara maneh, sarua bae jeung nu... dat lain Sunda sipat lain Sunda asmana lain Sunda af'alna LAIN ora dat - ora sipat -ora arah - ora enggon, LAIN ALLAH, tapi ieu mah A-alahan, nyaeta BERHALA tea!

4 BUDI DAYA (5) RUNTAGNA KAPERCAYAAN PARAHYANGAN 1. Mi-Allah ka nu diuk dina korsi jeung sok ambek! 2. Mi-Rasul ka nu sok Paeh! 3. Mi-Kitab ka nu sok soeh. 4. Mi-Malaikat ka nu jangjangan. 5. Mi-Takdir ka nu sok pindah, teu tumarima kana milikna geus Mara-Hyangan 6. Mi-milu percaya ka nu paeh Tuluyna Mi-gawe : maen maling madon madat minum mangani jeung mateni awake dewek! Upama Sunda euweuh nu hirup! teu beda jeung paehna Pasundaan? Hartina sarua jeung Para Hyangan geus taya nu malire. BUDI DAYA (6) DONGENG KURING Kaleresan keur nuju aya waktos anu sae, di patapan WARUGAJATI, sang pandita JATIRASA kasumpingan ku hiji murid nu maksadna teu aya sanes kajabi ti bade tumaros tina sagala rupi hal anu perlu dikanyahokeun ku ki murid, saparantosna uluk salam sareng dicalikkeun ku sang Pandita numutkeun kana kabiasaan anjeuna, ki murid dihormat saaya-aya, disuguh ku budi parangi sae, estu teu ngabeda-beda kana martabat dunya, sanaos ka muridna oge ku anjeuna mah dipandang sami sareng ka bangsa anjeuna bae.... Saparantos tuang-leueut sareng sabadana netepan, ki murid ku sang Pandita dicandak linggih deui ka bumi sareng ditaros bilih aya pamaksudanana anu perlu ditaroskeun ka anjeunna. Ngawitan sang Pandita naros: Lain kitu Isun (Isun teh jenengan ki murid), mama tadi geus ngadenge beja ti maneh, nerangkeun yen saahliwaris maneh anu araya di lembur, waktu maneh indit ka dieu aya dina kasalametan, eta mama henteu kurang-kurang nya ngahaturkeun rebu nuhun, Agungna ka nu KAWASA, ari jembarna mah nya ka nu ngalantarankeun, ngan bae naha maneh teh pang datang ka dieu ayeuna boga deui kaperluan anu sejen, sajabana ti manggihan mama? ISUN : Dupi kaperluan mah kantenan seueur, nya eta ku jalaran padumukan sim abdi teh tebih ti salira, jadi anu tangtos upami aya hiji soal anu teu acan kahartos teh, rada oge ngaraos sesah geusan tumaraosna, ku margi eta sakalian ayeuna sim abdi nuju rengse tina sok udarider, ping kalihna wireh tina ngaraos lami teu tepang sareng salira mama, nya teu aya sanes disuhunkeun sih hapunten mama sareng mugi kersa masihan pituduh jalan anu lempeng kangge nyungsi kasalametan. PANDITA : Euh, Isun; ari tina perkara karepotan maneh ku mama oge geus teu rek dipaido, sabab mama oge nyaho ari maneh teh euweuh deui pagawean kajaba ti udarider; pikeun ngaulaan lahir maneh perlu meunang pamanggih sangkan meunang jalan keur kaperluan jasmani ; ngaulaan batin nya maneeh perlu meunang pamanggih sangkan meunang jalan keur kasampurnaanana rohani ; ngan ayeuna mah kieu bae, mama rek carita, sugan carita mama kumaneh beunang dipake OBOR anu nerangkeun barang mana anu WAJIB dipilampah, jeung barang mana nu TEU WAJIB di pilampah ku maneh, sugan sanggeus maneh nyaho mah, maneh teh moal arek daek ngaula ka nu teu wajib di kaulaan kumaneh, sabab eta balukarna matak cilaka jeung sabalikna maneh tuluy tumuluy daek ngaula ka nu wajib dikaulaan, anu balukarna matak salamet ka maneh tea. ISUN : Euh mama, pihatur mama anu bieu ku sim abdi parantos karungu ku dua ceuli, sareng sateuacanna sim abdi henteu kirang-kirang nya ngahaturkeun rebu nuhun kana sih pawelas mama, sareng pamugi sim abdi dipasihan kakaitan pikeun ngalampahkeunana, ku margi eta sumangga atuh ku mama enggal pedarkeun sareng pamugi ulah didingding kelir (disilokakeun) deui, supados gampil kahartos ku sim abdi. PANDITA : Kieu gera, dina waktu ieu mah mama teh moal nyaritakeun AWAL jeung AKIR anu teu baris ka ilmu (kaharti) ku maneh; ari sababna palajaran eta mah ku maneh enggeus kabaca, seperti AWALNA DUNYA ceunah kitu-kitu-kitu, jeung AKHIRNA DUNYA ceunah: kieu-kieu-kieu... ari ieumah mama ngan rek nu baris manjing kana KANYAHO maneh kalawan nu bisa kasaksi ku akal pikiran maneh; tapi samemehna carita, rek aya nu baris ditanyakeun heula ka maneh, nyaeta kieu : ari maneh geus nyaho BEDANA dongeng jeung elmu?

5 ISUN : Bawarios sim abdi, dupi dongeng mah nyarioskeun anu parantos kajantenan atanapi anu teu acan kajantenan sareng elmu mah sanes dongeng (beja ti anu sanes) namung estu anu natrat kauninga sareng kasaksi ku akal-pikiran pribadi. PANDITA : Bener kitu, sukur maneh nggeus ngarti ka palebah dinya; ari cara mama mah pangna nanya kitu soteh taya lian lantaran loba jalma TUKANG DONGENG anu hayang disebut TUKANG NGELMU, samarukna ari elmu aya tukangna; jeung loba anu ngaku geus tutup elmuna, samarukna ari elmu aya tutupna. Tapi sakituna deui kajeun maneh geus ngarti, moal weleh ku mama, sakalian nerangkeun mah nya rek nyaritakeun bae, naon ari hartina ILMU. Ari ILMU teh nyaeta hiji sifat Pangeran, anu perhatieunana UNINGA, ku sakitu oge maneh kudu ngarti MOHAL aya hiji mahluk anu tutup ilmuna, sabab anu tutup ilmu mah ngan Wujudna Pangeran, jeung MOHAL aya mahluk anu jadi tukang ilmu sabab anu jadi tukang ilmu mah ngan Anu Uninga (Aliman) nya ngan sipatna Pangeran keneh bae. Ari mungguh di mahluk mah kanyahona teh ngan sakadar kasipatan wungkul. Kateranganna kie: Saparti maneh waktu gubragna ka alam lahir, gening di jasmanian dirohanian, ari anu disebut jasmani teh nya-eta anggahota lahir, jeung anu disebut rohani nya-eta anu ngusik malikkeun anggahota tea, tapi dina waktu harita (keur acan baleg), maneh teh mun ceuk sompralna mah, boga panon acan nyaho nenjo, boga ceuli acan nyaho ngadenge, boga uteuk acan nyaho eling, boga ati acan nyaho mikir, boga sungut acan nyaho ngomong, boga sarap acan nyaho ngarasa, boga irung acan nyaho ngambeu, boga leungeun acan nyaho obah, jeung suku acan nyaho ngalangkah; tina kanyaahna anu ngurus ka maneh, jasmani maneh diurus lahirna, jeung rohani maneh diurus budina, atuh ku ayana pangurus tea, laun-laun maneh teh sanggeusna baleg tuluy tina urusan lahir (dunya) maneh boga pangarti, sarta tina urusan batin maneh boga budi Tah sanggeus aya eta budi jeung pangarti di maneh, tuluy maneh ngarasa boga ngaran ISUN tea, sarta oge tuluy ISUN ngarasa boga kawajiban sorangan kalawan teu kudu ditungtun deui kubatur pikeun ngamudi sangkan lahir jeung batin maneh ulah pinanggih jeung katugenahan, buktina Isun (pangarti jeung budi maneh) teu eureun-ereun udar-ider di barengan ku curiga sieun jasmani teu kaurus, sieun rohani dipake kana jalan anu teu pantes karena palebah dieu jadi bukti anu tetep, kajeun boga pangarti tur bisa maca kitab nanahaon oge, ari teu boga perasaan mah eta sarua bae jeung jelema TEU BERBUDI alis teu nyaho kana KABATINAN (komo ka Allah an mah!) sarta sabalikna kajeun Isun teu ngarti maca kitab oge, lantaran teu diajar tea, ari daek ngajalankeun parasaan hade mah eta sarua jeung nyaho kana KABATINAN ; nu matak sok aya carita kieu : Saha-saha anu nyaho kaperluan dirina eta sarua jeung nyaho kana kaperluan ka Allah an, kitu deui kajeun nyaho kabatinan ari teu nyaho ka lahir eta sarua jeung teu BERPANGARTI (mohal nyaho kana dunya-dunya acan). Ari ayeuna cara maneh, ISUN!, lamun hayang salamet sanggeus nyaho (ngabogaan pangarti jeung budi), atuh tinggal ngajalankeun bae, sakabeh anu teu wajib aya di Allah ku maneh ulah dijalankeun, Insya Allah tangtu maneh bisa salamet!!! ISUN : Sacariosna mama bieu, ku abdi parantos kahartos, yen ayana NGARAN ISUN teh sanggeus sim-abdi baleg (boga pangarti sareng budi) sarta eta pangarti keur abdi ngaulaan lahir, mung saur mama bieu yen abdi kedah ngajalankeun pagawean anu wajib aya di sifat Allah, sareng teu ngawajibkeun pagawean anu teu aya di sipat Allah, tah eta pamugi ku kersa mama diterangkeun deui. PANDITA : Sukur Isun maneh aya pertanyaan ka mama, ari sababna MEUREUN pangna maneh nanya teh aya maksud rek dijalankeun.... Tadi geus di terangkeun yen pangarti jeung budi eta jadi parabot pikeun ngamudi tujuan maneh kana kasalametan ari kasalametan teh nya nu aya dina salamet -- ari nu salamet teh nya eta nu geus jadi kaulana Gusti ari anu jadi kaulana Gusti nya eta nu geus bisa ngaulaan kalawan sampurna (euweuh cawadeunnana = Suci Hade) ka Gustina. Ari ayena mah kieu bae Isun, lamun maneh nyaho yen Gusti maneh teh ngagaduhan 20 sipat Nu Maha Suci atuh prak bae geura : Wujudkeun kalakuan hade, sabab Pangeran maneh WUJUDNA Maha Suci. Heulakeun kalakuan hade, sabab Pangeran maneh KIDAM (tiheula) Maha Suci na. Langgengkeun kalakuan hade, sabab Pangeran maneh BAQO (langgeng) Maha Sucina.

6 Adegkeun ku maneh kalakuan anu hade, sabab Pangeran maneh MUHALAFAT-ULILHAWADIS (ngadeg ku anjeun) Maha Sucina. Bedakeun nu wajib jeung nu teu wajib aya di Sipat Gusti, sabab Pangeran maneh BINAFSIHI KIAMUHUTAALA (beda). Tunggalkeun maneh jeung kalakuan hade, sabab Pangeran maneh WAHDANIAT (nunggal) Maha Sucina. Sing kawasa ngajalankeun hade, sabab Pangeran maneh Nu Kawasa (Kodiran) Maha Sucina. Sing daek ngajalankeun hade, sabab Pangeran maneh Nu Kersa (Muridan) Maha Sucina. Sing nyaho ka nu hade dipilampah ku maneh, sabab Pangeran maneh Nu Uninga (Aliman) Maha Sucina. Hirupkeun anggahota maneh keur ngajalankeun hade, sabab Pangeran maneh Nu Hirup (Hayan) Maha Sucina. Dengekeun kana kahadean. Sabab Pangeran maneh Maha Suci Ngarunguna (Samian). Tenjokeun kanan kahadean, sabab Pangeran maneh Maha Suci Ningalina (Basiran). Ucapkeun kahadean, sabab Pangeran maneh Maha Suci Ngandikana (Mutakaliman) Ari parabot keur migawena kapan aya di maneh : Dat jeung a-dat maneh nu asal ti kudrat Maha Suci Kadaek maneh nu asal ti iradat Maha Suci Kanyaho maneh nu asal ti ilmu Maha Suci Hirup maneh nu asal ti hajat Maha Suci Denge maneh nu asal ti sama Maha Suci Awas maneh nu asal ti basar Maha Suci Ucap maneh nu asal ti kalam Maha Suci Jadi lamun maneh nirca (sulaya) nya lampah atuh maneh teh lain jadi kaula-ning Allah, tapi nu tangtu jadi Kaula-ning Setan!!! sabab? Saha-saha nu sok ngawujudkeun goreng kajeun teuing bisa ngadongeng rupa-rupa basa atawa maca nanaon oge tetep ngarana teu nyaho di bener! Nya eta : Nu sok miheulakeun goreng Nu sok ngalanggengkeun goreng Nu sok ngadegkeun goreng Nu sok teu bisa ngabedakeun goreng jeung hade Nu sok nunggalkeun goreng Nu sok kawasa ngajalankeun goreng Nu sok daek ngajalankeun goreng Nu sok nyahona ngajalankeun goreng Nu sok hirupna dipake ngajalankeun goreng Nu sok dengena dipake ngajalankeun goreng Nu sok tenjona dipake ngajalankeun goreng Nu sok ucapna dipake ngajalankeun goreng Lantaran kitu anu tangtu euweuh hadena, malah sabalikna maneh teh jadi : Kawasa ning dina goreng Daek ning dina goreng Nyaho ning dina goreng Hirup ning dina goreng Denge ning dina goreng

7 Tenjo ning dina goreng Ucap ning dina goreng Ari goreng teh lain sipat Pangeran tapi sipat Setan, nya kitu deui saha-saha nu ngaulaan Setan, ayeuna oge geus jadi Kaula-ning Setan! Cindekna sipat setan teu wajib ayana dina sipat Pangeran! Nu matak kumaneh teu wajib dilampahkeun, nu temahna matak cilaka!!! ISUN : Katerangan anu parantos dicarioskeun ku mama bieu, kahartosna ku sim-abdi, sim-abdi teh dikedahkeun (ngagaduhan kawajiban) ngawulaan ka nu wajib di kaulaan ku sim-abdi; nya eta : NGALAMPAHKEUN NUMUTKEUN NGAJAUHAN : 20 SIPAT NU HARADE : 20 SIPAT NU MAHA SUCI : 20 SIPAT NU TEU WAJIB PANDITA : Enya kitu, sabab bongan maneh hayang jadi KAWULANA-ALLAH (Inni lilahi) JEUNG (wa) hayang jadi KAWULA NU PASRAH (Inna lilahi) sarta TEU PISAH JEUNG GUSTI (Rojiun) Bongan maneh nyaho sarta geus nga enyakeun yen teu pisah jeung Kawelasna (Rochman) Ka asihna (Rochim) Pangeran oge bet sakieu ngeunah ngeunahna Komo meureun dina WUJUD RASUL ALLAH nu ngagaduhan sipat Rochman- Rochim mah! Supaya leuwih terang ku mama ieu dicaritakeun deui : Pangeran maneh (NU AGUNG) Sifatna 20 MAHA SUCI (sagarana suci = pang suci-sucina, pang sampurnasampurnana) atuh maneh (makhluk) lamun hayang jadi (hayang ngabogaan titel Kawula Gusti, nya kudu migawe kalakuan 20 Sipat Suci, sing enya, sing jati, ulah palsu, sing sampurna, ulah aya cawadeunnana ngawula teh, geura jaga jasmani maneh ulah pikateuresepeun, rochani maneh ulah ngagerakkeun jasmani kana jalan nu teu suci, kanu teu sampurna! Sabab nu bisa boga pangkat Kawula ngan nu kumawula ulah ngan di APALKEUN bae parentah teh, tapi kudu di AF ALKEUN! ISUN : Sacariosna mama ku sim abdi sadayana kahartos, sareng sim abdi henteu kirang-kirang nya nganuhunkeun rebu nuhun,wireh ayeuna ku sim-abdi kapendak yen enya tiasana ngagaduhan titel kawula teh sim-abdi kedah migawe pagawean kawula (kumawula tea), -- dupi parabotna nya Jasmani nu ngawujud di lahir, sareng Rochani nu ngawujudkeunnana pagawean, sim-abdi (Isun) nu nekadkeunnana. PANDITA : Enya kitu, kapan bareto geuning maneh ku mama diajar ngucapkeun kalimah Sahadat nu pihartieunnana Isun Nekadkeun yen teu aya deui nu disembah (dikawulaan) anging Allah, jeung Isun nekadkeun yen K.N. Muhammad (Kakasih nu geus bisa kumawula) jadi utusannana Allah, lain kitu? Tah ari ayeuna ku maneh geus kapanggih, tur waktu ieu maneh keur aya dina jasmani anu lengkep jeung Rochani-na, geura prak atuh geura tekadkeun, da nu migawena mah lain maneh. ISUN : Eh yaktos mama, sugan teh satadina mah sim-abdi ngan dipiwrang ngucapkeun wungkul, dupi ayeuna kahartosna ku sim-abdi geuning eta teh bet sim-abdi kudu boga tekad sorangan, cindekna mah simabdi dipiwarang migawe perentah tea, dupi parabotna nya Ruchani nu aya dina Jasmani. PANDITA : His atuh ngan semet ngucap wungkul mah salah ari kitu mah budak nu can baleg oge bisaeun, ari ayenan mah da geusa baleg nya kudu tekadkeun. ISUN : Yaktos mama, mung sakali deui sim-abdi tumaros, wireh kapungkur sim-abdi nguping yen hartosna Kalimah Sahadat teh kieu : 1 harti : Isun angawaruhi (nganyahokeun) yen teu aya deui Pangeran anging Allah, sareng K.N. Muhammad teh UtusanNa 1 harti : Isun anakseni ( nyaksian) sareng 1 harti : Isun anekadaken (nekadkeun), tah ku margi eta, kumaha eta teh? PANDITA : Hih ari maneh, nya eta pangna maneh kudu nganyahokeun teh sangkan maneh ulah salah nya Mangeran, ari parabotna pangna bisa nganyahokeun nya eta ku kanyaho maneh anu asal ti ilmu tea, kapan kieu geura : sanajan sakitu rapetna (estu teu aya antarana) urat beuheung jeung beuheungna, ari geus nyaho mah kapan bisa nuduhkeun anu mana anu disebut beuheung jeung mana anu disebut urat, lain kitu? Jadi lamun maneh teu nyaho mah sanajan dituduh-tuduh oge tetep bae maneh moal nyaho! Saperti gula jeung

8 amisna oge nu siga euweuh antarana, kapan ari geus nyaho mah maneh bisa nyebut gula teh kana wujudna, nyebut amis teh kana rasana!... Jasmani maneh teu aya antarana jeung Rochani tapi ayena maneh sanggeus nyaho mah meureun bisa nuduh yen jasmani mah nu di-daya upayakeun jeung ari rohani mah nya eta anu ngadaya-ngupayakeun, numatak sanajan sakitu pondokna katerangan mama, sugan ayeuna ku maneh kaharti yen enyana maneh teh sanajan rek migawe agama oge kudu nganyahokeun sanggeus nyaho tuluy bisa nyaksian mana nu di asmaan Allah jeung mana Rasulna Ari geus nyaho sarta geus nyaksian ku kanyaho maneh tea, atuh nya tinggal NEKADKEUN -nana. Migawe nya ku jasmani nu di dayaupayakeun ku Rohanina ; kumaha kaharti? ISUN : Sacariosan mama sadayana ku sim-abdi kahartos pisan, malah ngaraos nambihan kanyaho tina perelmuan, ana kitu pangna ari geus nyaho mah sanajan cai jeung kopi nu geus ngagulung jadi hiji oge, urang tiasa ngabedakeun mana anu disebut cai jeung mana anu disebut kopi, nyaeta ku maneh parabot kanyaho tea, ana nyebut cai tangtu kanu ngemplangna sareng nyebut kopi teh kanu ngambangna. PANDITA : Enya bener kitu, tah ku lantaran eta ayeuna maneh sanajan jauh jeung mama oge, ari geus kanyaho mah teu kudu nanya kanu jauh, geura tanya kanyaho maneh tea nu geus bisa misahkeun hade jeung goreng....ari guruna pikeun conto geura guruan diri maneh pribadi, saperti : Geuning dimana-mana salah sahiji anggahota maneh meunang kacilakaan sakabeh anggahota maneh sok milu ngarasa tugenah malah dina silih tulungannana oge tara nunggu diparentah deui, sabab pada ngarasa boga kawajiban mangeran kana wujudna, nya kitu deui wujudna teh manut kana rasana. Contona : Lamun cingir maneh meunang cilaka, katojos atawa naon bae, geuning sakabeh ramo ti sejen leungeun kalawan teu diniatan deui ku maneh kanyaho-kanyahoan geus teu ngarontok, maksudna nulung kanu meunang cilaka tea, meureun maneh ge ngarasa, boh keur waktu kapeureumpeunan, titajong, jeung naon bae, yen enyana sakabeh anggahota milu ngarasakeun jeung tuluy silih belaanana sangkan pada jadi anggahota ulah aya sahiji nu meunang cilaka... Tah lamun maneh nggeus ngarti kana caritaan mama anu bieu, sugan sanajan sakitu pondokna cing sing daek nulung kanu butuh, nalang kanu susah, nganteur kanu keueung, turutan cara anggahota anu geus minangka jadi guru laku lampah, sangkan maneh daek silih pakanyaah, silih pikasih jeung sasama maneh nu pada jadi anggahota (eusina) dunya ieu, da eusina dunya teh saruwa jeung anggahota nu aya di badan maneh. ISUN : Euh, nuhun pisan mama, sacariosan mama ku sim-abdi bade di teundeun dina embun-embunan sareng satiasa-tiasa ku sim-abdi bade dilampahkeun, mugi-mugi mama kersa ngado akeun supados sim-abdi dipasihan kakiatan pikeun ngalampahkeunnana. PANDITA : Ari cara mama mah sanajan teu dipenta oge ku nu jadi murid, ari ngadu akeun mah estu teu aya eureuna, da ari karisi jeung sempan mah teu suwung-suwung sieun aya salah sahiji nu geus wani ngajalankeun kagorengan, sok sumawonana nepi ka cilaka, da saenyana kagorengan murid teh ari ku teu nyaho mah sok di-sakompet daunkeun jeung nu jadi guruna, ku lantaran eta mama mihape ngaran mama, maneh sing daek ngajalankeun kalakuan nu harade. Komo lamun maneh geus ngaku jadi umat Nabi, ulah wani ngalampahkeun nu sulaya jeung parentah Nabi, sabab eta oge ku nu teu nyaho mah Nabi maneh teh matak teu aya nu percaya, ana Nabi maneh teu dipercaya, atuh Rasul maneh oge moal dijieun panutan, ana Rasul maneh teu dijieun panutan, Pangeran maneh oge Wujudna moal disebut Nu Maha Suci...Tah ku sakitu oge meureun kaharti jadi sidik nu salah teh tekad maneh, geus bae Jasmani jeung Rochani oge kabawa goreng, padahal Jasmani jeung Rohani mah ngan wungkul nyumponan kanu boga tekad (nya maneh tea!). Ana Jasmani jeung Rochani ku maneh dipake goreng, eta sarua jeung maneh ngagogoreng ka Pangeran maneh, ana ngagogoreng ka Pangeran maneh, atuh maneh teh teu Syahadat, upama maneh teu Syahadat, atuh moal bisa kasebut bisa Solat, Zakat Pitrah sumawona, Puasa komo, boro raah bisa ngaji rasa batur, rasa sorangan oge te kaaji, atuh ana kitu mah maneh teh (lamun ngalampahkeun goreng ) munggah jadi hijina oge tangtu jeung Setan! ISUN : Kahartos mama, kahartos...nuhun mama, nuhun! PANDITA : Sukur ari geus kaharti mah, ngan ayeuna panutup carita mama, ieu mama rek carita saeutik, itungitung pibekeleun maneh satungtung jauh jeung mama bisi aya nu ngolo-ngolo, nu maksudna ukur nipu kana kaayaan maneh, nyaeta jalema nu sok wani tudah-tuduh atawa umaku pinter, majar geus panggih jeng Allah nerangkeun eusi swarga ku hayangna di percaya. Sawajibna maneh ulah rek ngaduwan, nyempad kana caritana bisi manehna teu ngeunaheun, ngan satungtung maneh nyanghareup geura tanya diri maneh, kanyaho nu tadi tea, sina nguji caritana, akal pikiran deukeutkeun, sangkan nyaksian salah benerna, mun teu kaharti ku akal, teu asup kana pikiran eta ulah percaya.

9 ISUN : Ari tina perkawis eta mah sugan ti ayeuna kapayun upami aya nu kitu, sacariosan mama maksad bade dilampahkeun...mung sakalian tumaros mugi mama ulah kapambeng nya kersa masihan pituduh ka simabdi. Kumaha bentena Kaayaan dunya, boh Datna, Sipatna, Af alna sareng Asmana upami diterangkeun sareng kaayaan Gusti? PANDITA : Ayeuna mah kieu bae sangkan maneh ulah poho, itung-itung nyieun pagawean di lembur, catet iyeu carita mama : Ari nu lumbrah disebut dunya nya ieu sakabeh kaayaan lahir kaayaan lahir nyaeta sakabeh kajadian nu make lantaran seuneu, cai, angin jeung bumi ari seuneu, cai, anging jeung bumi nyaeta NGARAN = ASMA tina rasa nu geus ngawujud. Saperti : Rasa panas, kajeun teuing miliunan graad panasna, tapi ari acan ngawujud mah eta acan boga ngaran seuneu, sanggeus eta rasa ngawujud nya tuluy dingaranan seuneu, jadi anu dingaranan : - SEUNEU, nyaeta Rasa pana nu geus ngawujud - CAI, nyaeta Rasa tiia nu geus ngawujud - ANGIN, nyaeta Rasa hiliwir nu geus ngawujud - BUMI, nyaeta rasa tetep nu geus ngawujud Jadi : Wujudna Rasa panas eta DATNA seuneu. Sangkan ulah hese nerangkeun beureum eta SIFAT na seune. Ngaran kumaha basana ba, eta ASMA na seuneu. Nu nyahoeun nya jadi AF AL na seuneu. Nya kitu deui : Wujud Rasa tiis eta DAT na cai, Bodas eta Sifatna cai, Ngaran (kumaha basana bae) eta ASMA cai, Nu nyahoeun nya eta jadi AF ALNA eta cai. Wujud Rasa nu Ngahiliwir eta DAT na angin, Koneng eta SIFAT na angin, Ngaran (kumaha basana bae) eta ASMA na, Nu nyahoeun eta AF AL na angin. Wujud Rasa tetep eta DAT na bumi, Hideung eta SIFAT na bumi, Ngaran (kumaha basana bae) eta ASMA na bumi, Nu nyahoeun eta AF AL na bumi. Tah kitu ari katerang mama tia, Dat, Sifat, Asma, Af al na lantaran nu jadi Dunya, ari geus jadi dunya mah tuluy jadi deui rupa-rupa kajadian anyar, nu aya Dat tan (Wujudan), Sipatan (Rupaan), Asmaan (Ngaranan), ari Af al na ku nu nyaho deui bae. Ari Rasa-rasa nu diterangkeun tadi eta kabeh mun teu salah asal ti : Rasul Allah. Ari DATNA Pangeran nya eta Wujud Rasul-Allah Ari SIFATNA Pangeran nya eta Rochman-Rochim Ari ASMANA Pangeran nya eta Kumaha basana bae Ari AF ALNA Pangeran nya eta ku kawula-na, nya eta Nu Suci = Sampurna ngawulana Ku katerangan nu bieu, tur sakitu saeutikna, suga engke ku maneh di lembur bisa leuwih luas dihartikeunnana, yen enyana sakabeh. Wujud dunya jadi kanyataan ayana Wujud Allah. Rasa dunya jadi kanyataan ayana Rasul Allah. Sarta engke lamun geus kaharti bener, sugan tuluy maneh nurutan kana laku lampahna anggahota maneh nu jadi jiwana badan maneh, silih-pikawekas, silih-pikaasihna, silih tulungannana dina waktu meunang papait, sakanyeri-sakagenah, geuning waktu salah sahiji anggahota, boh leungeun atawa suku, panon atawa ceuli, j.s.t.e. pinanggih jeung kanyerian, bet sakabeh anggahota nu jaradi jiwa-badan maneh pada ngarilu tugenah, sarta meureun geus kaharti yen reugreugna badan maneh teh lamun Anggahota nu jadi jiwa maneh eukeur aya dina kasalametan, ari jalanna salamet nya eta lamun anggahota pada boga kawajiban, silih-jaga, silih-riksa sangkan ulah pinanggih jeung kacilakaan (kagorengan). Nu matak lamun maneh geus

10 ngaharti bener, yen Cageur Anggahota maneh, bageur kalakuan maneh eta matak salamet. Sugan ari aggahota maneh salamet mah tuluy maneh bisa jadi anggahota nu hade tina Dunya iyeu nu gede, sabab badan maneh teh samestina milu jadi tur nyalametkeun nu jadi jiwana dunya iyeu nu gede, prak-prakanana nurut ( miconto ) sacara kalakuannana aggahota nu aya di dunya maneh nu leutik (badan) tea. Sakali deui ieu mama nerangkeun : Yen saenyana sakabeh nu aya di dunya ieu nu gede teh jadi anggahotana ari anggahota teh nya jadi jiwana! Nu matak lamun ngajalankeun goreng, eta maneh lain ngan ngaruksak kana kapercayaan diri maneh bae, tapi sarua jeung ngaruksak kana kapercayaannana dunya ieu nu gede! jadi ayeuna: geura nyaah ka diri -- gera nyaah ka Dunya geura pandang diri batur, sing cara ka diri maneh sorangan! sabab saha-saha nu teu nyaah kana dirina (resep ngalampahkeun goreng) eta sarua bae ngotoran dunya iyeu nu gede! Ngan sakali deui itung-itung panutup obrolan urang ti tadi kahayang mama : - Anggahota maneh sing mulus (ulah cawadeun jeung sehatna), ari anggahota eta teh jadi jiwana badan, - mun anggahota maneh teu mulus, jiwa maneh tangtu jadi kalang-kabut, - badan maneh nu tangtu ngarasa rugi! - Sabalikna mun badan maneh salamet, - badan teh bakal bisa dei jadi anggahota dunya gede, - ari anggahota teh jiwana tea, sarta jiwana dunya gede gumantung ka anggahota nu marulus, - tapi lamun maneh teu salamet (jahat), dunya gede oge ku ayana maneh teh, tangtu milu ngarasa rugina... ISUN : Kahartos pisan, mung mugi-mugi bae sim-abdi dina enggon-enggoning dijasmanian sareng di rochanian di dunya gede ieu teh sing aya gunana kangge dunya katut eusina. PANDITA : Puguh bae, sabab di dunya ieu teh urang sarerea ngan ibarat nu keur tooneel (ngalakon) dina luhur panggung kamedi, bari ngarigelkeun (ngamaenkeun) sapakean-sapakeannana, ku lantaran eta geura turut sarta kanyahokeun kumaha pipanteseunnana jasmani maneh di daya upayakeunnana di dunya gede ieu, sangkan ulah kacawad ku dunya jeung pangeusina, tur ulah ngalanggar kana paraturannana nu geus ditetepkeun ku Drigama jeung Agama, nya eta : Mun maneh make jasmani manusa, geura lampahkeun kamanusaan. Mun maneh make pakean haji, geura lampahkeun kahajian. Mun maneh ditiung, geura ditiung ku lampah nu harade. Sabab ti badan nepi kana pakean eta geus mere pagawean ka maneh, sarta pikeun maneh nyusurupna nyaeta ku kanyaho maneh tea. Karena lamun maneh teu nyaho, kumaha engke dina luhur panggung, ari pakean cara (dijieun) ki-kiaian ana prak laku lampah siga anak muda (budak ngora), atuh anu tangtu nu lalajo oge teu resepeun, lantaran ku teu surup tea, komo ari cara anu jadi tooneel-directeurna mah, tarakadang maneh moal dijieun anggahota (panggawe) deui tina ena tooneel. Kumawula ka Gusti oge eta teu sabaraha bedana, numatak geuning ku aksara BISMILAHI (pamuji ka Gusti) oge sok dimimitian ku ALIF heula, sigana bae eta ngandung maksud nu kieu hartina: Samemeh nyebut asma Pangeran teh samistina mah kudu lempeng heula patekadan, sabab lamun teu lempeng nya lampah mah sanajan muji ku ucap ka Gusti taya eureuna oge, eta teh taya gunana..., ku lantaran eta samistina kudu boga curiga, sacara urang ka nu jadi dunungan geuning sok boga sieun aya kasalahan lampah atawa pagawean, tampolana eta kasieun teh sok kabawa ka imah, cing atuh ka Pangeran oge sing nepi ka kitu, ulah ngan nyuriga sieun teu kapake ku dunungan bae, sieun barang aya nu maling bae, tapi sing boga oge curiga sien KUMAHA lamun Rochani nu ngusik-malikeun jasmani urang ninggalkeun? Kapan eta nu mahal hargana teh. Malah ceuk nu nyanyahoan mah Rochani nu aya dina badan urang teh beunang oge diibaratkeun swarga urang di dunya anu leutik. Sarta karaosannana taya tandingna, ibarat widadarina, hayang majik teh salawasna. Tapi palebah dieu mah mamameta maaf nu dicaritakeun bieu teh ngan ibarat bae. Lain swarga enyaan atawa widadari enyaan, ari nu enyaan na mah, walahu...geura pikir bae ku maneh.

11 Sanajan ngabogaan dunya oge, kumaha lamun teu boga pangawasa? Sanajan ngabogaan dunya oge, kumaha lamun teu boga kadaek? Sanajan ngabogaan dunya oge, kumaha lamun teu boga kanyaho? Sanajan ngabogaan dunya oge, kumaha lamun teu boga hirup? Sanajan ngabogaan dunya oge, kumaha lamun teu boga denge? Sanajan ngabogaan dunya oge, kumaha lamun teu boga tenjo? Sanajan ngabogaan dunya oge, kumaha lamun teu boga ucap? Jeun kumaha cing raosna? Aya rasa nu nandingan? Sugan ari kumaneh geus kaharti yen enyana rochani teh hargana leuwih mahal ti batan kaayaan dunya nu sakieu gedena, tur euweuh hiji toko anu bisa ngajuwal, sugan geugeuy maneh moal arek migawe hiji pagawean nu temahna matak nyilakakeun ka batur nu jadi sasama maneh hirup, sumawonna keur diri maneh pribadi.... Keur nuju raraosna garunem catur, ngan trung bae kohkol di Kaum, di tema ku sora kohkol-kojkol di unggal langgar, nawiskeun wanci geus Asar, nu adan pating careluk muji Asma nu Agung, Gusti Allah anu Murba, ngajak mangeran ka Allah, tur manut ka Rasullulah, salat nyembah ka Hyang Suksma, nu jadi sembaheun saalam kabeh, nu masihan fahla ageng nu karaos ku sadaya, nu pantes disebut akbar, sareng estu teu aya deui Pangeran nu wajib dikawulaan, kajabi Wujud Anjeunna.... PANDITA : Aeh, geuning ieu teh geus Asar, hayu atuh urang netepan heula, rasa mama mah urang ngobrol teh can lila, mana horeng ieu geuning meujeuhna urang areureun heula, tapi sakitu deui sakalian bae mama rek nanya, naha maneh teh rek balik iraha? ISUN : Upami kawidian mah maksad bade engke bae sabadana netepan, ari margina sim-abdi di lembur dinten enjing teh gaduh maksad bade ngawitan tandur... dupi binih anu ti salira, ku sim-abdi sakabawana bade dibawa bae, sareng kapayun bilih aya kakirangan mugi mama kersa masihan deui. PANDITA : Taya halangannana ari ku maneh rek dipelakkeun mah, ngan pamenta mama : sing bener jajarannana, sing ati-ati nya ngajagana, ma lum usum hileud, ari hileudna teh nya eta babakuna nu nomer hiji anging makhluk nu sirik-pidik, gawena upat-simuat, caritana kitu-kieu tapi teu maksud menerkeun, malah anggur ngagorengkeun nu lempeng ge di pengkolkeun, ni kitu mending pek ingkeun. Sabab lamun dilawanan, carita jeg siluman, ka urang sok molototan, rasana bener sorangan. Palebah dieu sing sabar teh, turutan tuh sakabeh tatangkalan nu jadi eusina ieu dunya, naha aya hiji tangkal nu buahan lain buahna, daunan lain daunna, kembangan lain kembangna, enz?... Geuning tuh kalapa, tangkalna kalapa buahna kalapa malah sagala-galana oge kalapa, nu sejen ge kitu deui! Jeung sakabeh, hirupna teh estu berguna keur sakabeh mahluk anu ngareusian dunya gede ieu, contona tina tatangkalan jeung bubuahan nu ngareunah nepi ka tatangkalan nu ngandung racun pisan eta berguna... karena lamun teu aya nu karitu, kamana sarina ieu dunya surupna? Mohal sugan ari kalapa atawa racun mah surup ka maneh!!! Sari buah kapan surupna ka buah deui. Haseum, amis, peuheur, enz. Kapan puguh surupannana!... Nya kitu ayeuna maneh, gera petakeun kanyaho, sing surup ka adeg maneh, da maneh ge bangsa mahluk, nu wajib jadi kawula, tur saeutik-eutikeun geus nyaho :

12 NAON HARTINA ILMU? Mun Isun nyaho ka diri, Sugan moal hiri dengki, Malah loba suka seuri, Ngumbara di alam Mulki, Mulki teh bejana dunya, Nu peutingna nanding beurang, Matak Isun sing karunya, Ka sasama nu teu terang, Bejaan geura bejaan, Ulah resep maseaan, Mun puji Isun enyaan Tangtu miceun kasatoan BUDI DAYA 7 Terasna dongeng Pandita sabadana netepan Di saamparan jagad jeung satungkebing langit rata-rata anu rupa mahluk Pangeran sarta bersipat manusa mah sabagian gede pada ngaraku ngabogaan Agama, malah anu tara-tara oge ngajalankeun prakna tina peradatan Agama, eta teh babakuna sok embung ana disebut teu ber-agama ku anu sejen teh. Ku lantaran eta atuh urang teh perlu kudu nyaho kana maksud-maksud jeung tujuan Agama, sabab ngan eta kaperluan urang pikeun anu saumumna di lahir jeung di batin ari pihartieunnana Agama teh nya-eta ibarat ageman (cecekelan) pikeun puntanganeun urang dina enggon-enggoning neangan kasalametan ti awal nepi ka-akhirna. Jadi lamun urang hayang salamet teh nya-eta kudu beragama, sabab lamun teu ber-agama urang teh mohal nyaho di bener nya-eta jadi sok carekcok tea! Palebah dieu tetela kajeun urang geus nyaho beredelannana (bilangan peteuyna) Rukun-rukun Agama lamun teu jeung prakna make peradatan Agama, jadi kumaha disebutna. Jeungna deui geus diterangkeun di luhur yen meh sakabeh pada ngaku baroga Agama, tapi kulantaran dunya teh lega sarta bangsa jeung bahasana oge beda-beda, ana kitu pantes timbulna kanyaho (theori na) teh bedabeda, dimana-mana teorina beda geus tangtu prakna milampahan per-adatan Agama oge beda-beda. Nya kitu deui tina hal katerangan (tuduh jalan) kana katuhannana oge sejen, nurutkeun kumaha kabangsaan jeung adat turunan ti luluhurna bae. Ari ka-tuhanan teh nya-eta kapercayaan; pangna urang daek nyekel Agama teh kulantaran boga kapercayaan ; tapi enggon-enggoning urang boga kapercayaan teh kudu nyaho heula sarta oge kudu nyaho sabab-sabab pangna urang kudu percaya teh! cindekna mah "ulah rubuh-rubuh gedang!" Sabab ari teu nyaho, atawa sok tuturut munding mah eta kapercayaan teh moal ajeg, anu matak memeh percaya teh kudu dikanyahokeun heula sing nepi ka terangna... ku uranga sorangan. BUDI DAYA 8 Katerangannana kapercayaan sangkan jadi IMAN Ari hartina Iman teh nya-eta geus percaya, tetep, pageuh, geus teu beunang diongget-ongget deui dina enggon-enggoning migawe sagala pagawean, lantaran geus terang anu tangtu ka nu di tujuna. Tah nya kitu deui dina hal Agama jeung ka-tuhanan oge teu aya bedana samemeh urang migawe teh kudu terang heula ka nu dipercaya, sangkan dina jero digawe ulah rek ham-ham jeung terang naon sababna nu matak urang kudu migawe Agama. Di sakabeh Agama jeung ka-tuhanan atu tangtu teu aya Rukun-rukunna (bagian-bagiannana anu kudu dipercaya jeung dipilampah), saperti dina kanyaho pribadi bae : mimiti Iman teh nomer hiji urang kudu :

13 Percaya ka Allah Ari jalan-jalanna urang rek percaya ka Pangeran urang kudu nyaho sing bener heula naon ari Pangeran teh? jeung kumaha jalannya percaya?... (Kalau jalan-jalannya kita akan percaya kepada Pangeran kita harus mengetahui dengan benar dulu apa itu Pangeran? dan bagaimana jalannya/lakunya kita percaya?) Lamun urang hayang nyaho sarta ulah nepi ka beunang dibobodo, urang ulah pisan rek gampang percaya kana beja atawa tuduh batur anu teu kaharti ku akal urang, sabab ari Pangeran mah moal beunang ku di tuduh-tuduh kana barang kajadian anu sipat anyar, anu matak ulah pisan urang kumawani arek mapandekeun Anjeunna ka nu sifat wujuding dunya, kana cahaya, suwung jeung sajabi ti eta. (Kalau kita ingin tahu serta jangan sampai dapat dibohongin, kita jangan sekali gampang percaya sama beja atau kata orang yang tidak keharti sama akal kita, sebab kalau Pangeran itu tidak dapat di tuduh-tuduh atau disamakan dengan barang kejadian yang sifatnya baru, oleh karena itu jangan sekali-kali kita berani mau menyamakan Beliau dengan sifat wujuding dunia, seperti kepada cahaya, suwung/kosong dan lain-lain) Naon sababna? Apa sebabnya? Ari sababna, WUJUD Pangeran mah lain barang kajadian, tapi ESTU asalnya sakabeh kajadian (lahir-batin), jadi palebah dieu tetela sarta omat urang ulah rek kagelo nyebut Pangeran ka nu lain-lain! nya-eta anu geus dicaritakeun di luhur tea. (Sebabnya WUJUD Pangeran itu bukan barang kejadian, tapi ESTU asalnya semua kejadian (lahir-batin), jadi disini kita jangan sekali-kali (kageloan) nyebut atau menyamakan Pangeran/Tuhan dengan yang bukan-bukan, seperti yang sudah dijelaskan di muka) Ari katerangan nu babaku pikeun tuduh ka Pangeran nya-eta kudu make jalan katerangan sipat anu 20, sabab lamun henteu make jalan eta mah urang hese rek ngahartina, ana teu ngarti atuh bororaah rek percaya, nyaho oge moal!... (Kalau keterangan yang baku untuk petunjuk kepada Tuhan yaitu harus pake jalan keterangan sifat Tuhan yang 20, sebab kalau tidak pake jalan itu susah mengertinya, jadi kalo tidak mengerti atuh boroboro mau percaya, tahu juga enggak!...) Jeung deui lamun rek neangan WUJUD Pangeran di alam kasar mah moal panggih, sabab anu araya di alam kasar kabeh oge barang anu anyar, saperti wujud (badan) urang mah asal tina acina kadaharan anu didahar ku indung-bapa, ari kadaharan nya asal tina kaayaan dunya anu geus mangrupa (ngawujud) sarta katerapan rupa-rupa sari anu kajadian tina ayana seuneu, cai, angin jeung bumi katut hawahawana anu asal tina kaayaan alam (natuur), ari pangna urang nyaho kana eta rupa-rupa katerangan anu disebut di luhur lantaran ayana cahya (katerang) anu aya dina suwung (batin). Jadi tetela kabeh sakur nu diterangkeun bieu LAIN Pangeran, tapi ngan Kamurahanna bae atawa aya oge anu nyebut "Rachmatulah" tea. (Dan lagi kalau mau mencari WUJUD Pangeran/Tuhan di alam kasar, tidak bakal ketemu, sebab semua yang ada di alam kasar semua juga barang baru, seperti halnya badan kita asalnya dari inti sari makanan yang dimakan oleh ibu bapa kita; kalau makanan ya asalnya dari dunia ini yang wujudnya sudah diproses, bercampur dengan intinya api, air, angin dan bumi beserta rupa-rupa zat yang berasal dari alam semesta. Nah Kalau bagaimana kita bisa mengetahui, mengerti, semua keterangan, penjelasan yang disebut di atas disebabkan karena adanya CAHAYA (PENCERAHAN) yang ada di dalam batin kita (SUWUNG) Tetapi semua yang dijelaskan tadi BUKAN Tuhan, tapi hanya KEMURAHANNYA saja atau ada juga yang menyebut "RACHMATULAH")

VII. WANDA JEUNG FUNGSI KALIMAH

VII. WANDA JEUNG FUNGSI KALIMAH VII. WANDA JEUNG FUNGSI KALIMAH A. TUJUAN PEMBELAJARAN Mahasiswa mibanda pangaweruh anu jugala ngeunaan wanda, sipat, jeung fungsi kalimah dina basa Sunda. Tujuan husus anu kudu kahontal tina ieu pangajaran,

Lebih terperinci

TATAKRAMA DINA NYARITA

TATAKRAMA DINA NYARITA TATAKRAMA DINA NYARITA Panumbu catur: Sadérék sadayana, tah kitu geuning pedaran ti Kelompok Lima téh. Cindekna mah tatakrama basa téh dipaké pikeun silihajénan antar jalma nu nyaritana. Nanging, bilih

Lebih terperinci

Undak Usuk Basa. (speech level) Drs. Dede Kosasih, M.Si.

Undak Usuk Basa. (speech level) Drs. Dede Kosasih, M.Si. Undak Usuk Basa (speech level) Drs. Dede Kosasih, M.Si. Sajarah Undak usuk basa Sunda Para ahli basa Sunda sapamadegan yén ayana undak usuk basa Sunda téh dipangaruhan ku kabudayaan Jawa (Mataram) dina

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 26 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Métode Panalungtikan Unggal panalungtikan tangtuna waé kudu dirojong ku métode-métode anu luyu jeung tujuan nu hayang dihontal. Métode anu dipaké bakal mangaruhan kana

Lebih terperinci

VI. KALIMAH RANGKEPAN

VI. KALIMAH RANGKEPAN VI. KALIMAH RANGKEPAN A. TUJUAN PEMBELAJARAN Mahasiswa mibanda pangaweruh anu jugala ngeunaan kalimah rangkepan basa Sunda katut pangajaranana. Tujuan husus anu kudu kahontal tina ieu pangajaran, nya eta

Lebih terperinci

PANDUAN PENDAFTARAN ONLINE LATIHAN KAPAMINGPINAN MAHASISWA SUNDA ( MIMITRAN GABUNGAN 2017)

PANDUAN PENDAFTARAN ONLINE LATIHAN KAPAMINGPINAN MAHASISWA SUNDA ( MIMITRAN GABUNGAN 2017) PANDUAN PENDAFTARAN ONLINE LATIHAN KAPAMINGPINAN MAHASISWA SUNDA ( MIMITRAN GABUNGAN 2017) Tata Cara Pendaftaran Online Mimitran Damas 2017 1. Léngkah nu munggaran nyaéta buka http://mimitran.damas.or.id,

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 29 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa kelas VII C jeung VII A SMPN 1 Sukawening taun ajaran 2012/2013 anu jumlah siswana kelas VII C 28 siswa,

Lebih terperinci

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 228 BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Dina bagian ahir ieu dicindekkeun hal-hal anu kapanggih tina panalungtikan. Kapanggih lima adegan kalimah basa Sunda dina tarjamah Qur'an nya éta Pola I

Lebih terperinci

MODEL PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS

MODEL PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS 1 MODEL PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS MAKALAH didugikeun dina pelatihan mata pelajaran Mulok Bahasa & Sastra Sunda pikeun Guru SD ku Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH FAKULTAS

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Nu dimaksud sumber data dina ieu panalungtikan nya éta ti mana asalna subjék data anu bisa dibeunangkeun (Arikunto, 2010, kc. 172). Anu jadi sumber

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN. 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan. Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén.

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN. 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan. Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén. BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain jeung Sumber Data Panalungtikan 1) Desain Panalungtikan Ieu panalungtikan ngagunakeun métode kuasi ékspérimén. Ékspérimén mangrupa métode panalungtikan anu produktif,

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE JEUNG TÉHNIK PANALUNGTIKAN. ieu nyaéta ku jalan mikanyaho métode jeung téhnik panalungtikan nu bakal di pedar

BAB III MÉTODE JEUNG TÉHNIK PANALUNGTIKAN. ieu nyaéta ku jalan mikanyaho métode jeung téhnik panalungtikan nu bakal di pedar BAB III MÉTODE JEUNG TÉHNIK PANALUNGTIKAN Salah sahiji cara pikeun mikanyaho kamana arah jeung tujuan panalungtikan ieu nyaéta ku jalan mikanyaho métode jeung téhnik panalungtikan nu bakal di pedar ieu

Lebih terperinci

2015 KECAP PANYAMBUNG D INA SURAT PRIBAD I SISWA KELAS VIII-C SMP NEGERI 45 BAND UNG TAUN AJARAN

2015 KECAP PANYAMBUNG D INA SURAT PRIBAD I SISWA KELAS VIII-C SMP NEGERI 45 BAND UNG TAUN AJARAN BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Manusa mangrupa makhluk sosial nu tumuwuh di masarakat. Manusa teu bisa leupas tina komunikasi, alat pikeun komunikasi antar manusa nya éta ngaliwatan basa. Basa

Lebih terperinci

KITAB JALAN KAMA RIPATAN KA ALLOH TA ALA

KITAB JALAN KAMA RIPATAN KA ALLOH TA ALA DIKALUARKEUN KU: A RACHMAN KAMP. DURI RT 7 RK VI JAKARTA BARAT KITAB JALAN KAMA RIPATAN KA ALLOH TA ALA BERHUBUNG JEUNG TAREKAT HAQ MALIAH Dalil dalilna jeung Hadisna beunang nyutatan tina Qur an jeung

Lebih terperinci

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN. Métodé anu dipaké dina ieu panalungtikan téh métodé deskriptif analisis,

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN. Métodé anu dipaké dina ieu panalungtikan téh métodé deskriptif analisis, 28 BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Métode jeung Téhnik Panalungtikan 3.1.1 Métodé Panalungtikan Métodé mangrupa hiji dasar pikeun ngahontal tujuan dina prakna ngalaksanakeun panalungtikan. Métodé

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Dede Solihah, 2014 Éféktivitas Métode Kolaborasi Dina Pangajaran Nulis Aksara Sunda

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Dede Solihah, 2014 Éféktivitas Métode Kolaborasi Dina Pangajaran Nulis Aksara Sunda BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Diajar mangrupa parobahan tingkah laku peserta didik akibat ayana interaksi antara individu jeung lingkunganna ngaliwatan pangalaman jeung latihan (Iskandarwassid & Dadang

Lebih terperinci

BAB 3 METODOLOGI PENELITIAN. Dalam metodologi penelitian ini, terdapat metode penelitian, sumber dan

BAB 3 METODOLOGI PENELITIAN. Dalam metodologi penelitian ini, terdapat metode penelitian, sumber dan BAB 3 METODOLOGI PENELITIAN Dalam metodologi penelitian ini, terdapat metode penelitian, sumber dan korpus data, teknik pengumpulan data, teknik pengolahan data, dan instrumen penelitian. Untuk penjelasan

Lebih terperinci

Umumna mah tatarucingan téh dikedalkeun bari gogonjakan atawa heureuy. Biasana bari silih tempas. Tatarucingan baheula mah piwajabenana téh tukuh

Umumna mah tatarucingan téh dikedalkeun bari gogonjakan atawa heureuy. Biasana bari silih tempas. Tatarucingan baheula mah piwajabenana téh tukuh Tatarucingan Harti Tatarucingan Tatarucingan atawa baheula mah sok disebut turucing atawa tuturucingan, Numutkeun katerangan anu kapanggih dina basa sunda susunan R.Satjadibrata, tatarucingan téh omongan-omongan

Lebih terperinci

KARANGAN EKSPOSISI. Temmy Widyastuti, S.Pd., M.Pd. Pendidikan Bahasa Daerah, FPBS UPI

KARANGAN EKSPOSISI. Temmy Widyastuti, S.Pd., M.Pd. Pendidikan Bahasa Daerah, FPBS UPI KARANGAN EKSPOSISI Temmy Widyastuti, S.Pd., M.Pd. Pendidikan Bahasa Daerah, FPBS UPI WANGENAN KARANGAN Karangan nya eta hasil karya tulis pikeun ngungkabkeun gagasan anu ditepikeun ngaliwatan media tulis

Lebih terperinci

A. TUJUAN PEMBELAJARAN

A. TUJUAN PEMBELAJARAN IV. WARNA KECAP A. TUJUAN PEMBELAJARAN Mahasiswa mibanda pangaweruh anu jugala ngeunaan warna kecap dina basa Sunda katut pangajaranana. Tujuan husus anu kudu kahontal tina ieu pangajaran, nya eta mahasiswa

Lebih terperinci

Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun. Nuh Sareng Caah Gede

Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun. Nuh Sareng Caah Gede Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun Nuh Sareng Caah Gede Ditulis ku: Edward Hughes Ilustrasi/juru gambar ku: Byron Unger; Lazarus Disaluyukeun ku: M. Maillot; Tammy S. Ditarjamahkeun ku: Kurnia Arifin

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN RUMPAKA KAWIH STRUKTURAL JEUNG SÉMIOTIK

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN RUMPAKA KAWIH STRUKTURAL JEUNG SÉMIOTIK 28 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Data jeung Sumber Data Panalungtikan Anu jadi data dina ieu panalungtikan nya éta rumpaka kawih anu eusina ngandung unsur struktur, sémiotik, jeung ajén moral. Sumber

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjék Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Ieu panalungtikan téh dilaksanakeun di SMA Pasundan 2 Bandung nu alamatna di Jl. Cihampelas No. 167, Telepon/Fax 2030093,

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN A. Lokasi, Data jeung Populasi/Sampel Panalungtikan 1. Lokasi Panalungtikan Lokasi ieu panalungtikan nya éta di MTs Sirnamiskin. Sakola MTs Sirnamiskin dijadikeun lokasi panalungtikan

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN. Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik

BAB III METODE PANALUNGTIKAN. Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik 59 BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Mètode mangrupa cara anu dipigawé atawa anu dicokot ku panalungtik pikeun ngakaji masalah-masalah anu disanghareupan. Ku kituna panalungtik kudu

Lebih terperinci

Bagan 3.1 Desain Panalungtikan

Bagan 3.1 Desain Panalungtikan BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Numutkeun Moleong (1991: 113 dina ) sumber data dina panalungtikan téh bisa mangrupa sumber pustaka, saperti dokumén buku atawa sumber tinulis

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Karina Barliani, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Karina Barliani, 2013 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Kaparigelan basa ngawengku opat aspék, diantarana ngaregepkeun, nyarita, maca jeung nulis. Tujuan pangajaran basa Sunda di sakabéh tingkatan sakola hususna di tingkat

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi Panalungtikan jeung Sumber Data 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi panalungtikan pikeun meunangkeun data ngeunaan kasenian Bebegig Sukamantri nya éta di Kecamatan

Lebih terperinci

A. TUJUAN PEMBELAJARAN

A. TUJUAN PEMBELAJARAN XII. MACA A. TUJUAN PEMBELAJARAN Mahasiswa mibanda pangaweruh anu jugala ngeunaan maca basa jeung sastra Sunda katut pangajaranana. Tujuan husus anu kudu kahontal tina ieu pangajaran, nya eta mahasiswa

Lebih terperinci

Gambar 3.1 Peta Tempat Panalungtikan

Gambar 3.1 Peta Tempat Panalungtikan BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Sumber Data 3.1.1 Lokasi Tempat Panalungtikan Désa Taraju téh tempat anu dipilih ku panalungtik pikeun ngayakeun panalungtikan. Jumlah penduduk Désa Taraju

Lebih terperinci

NO. 540/FPBS.0251/2013

NO. 540/FPBS.0251/2013 BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nulis mangrupa hiji kagiatan anu sifatna produktif jeung éksprésif. Dina kagiatan nulis, panulis kudu miboga kaparigelan dina ngadumaniskeun struktur basa jeung kosa

Lebih terperinci

PANGAJARAN TATAKRAMA -MORAL

PANGAJARAN TATAKRAMA -MORAL A. NGAREGEPKEUN PANGAJARAN TATAKRAMA -MORAL 10. Siswa mampu mencari, mengumpulkan, dan menyerap informasi secara lisan maupun tertulis. Ngaregepkeun Warta Wangun Prosa Arguméntasi tina Radio/Televisi HUBUNGAN

Lebih terperinci

PITULUNG NU DATANG TI LUHUR

PITULUNG NU DATANG TI LUHUR PITULUNG NU DATANG TI LUHUR Disusun ku: Watson Goodman Haratis lain pikeun jualeun PITULUNG NU DATANG TI LUHUR PITULUNG NU DATANG TI LUHUR dibukukeun dina ukuran alit supados gampil dicacandak, sarengna

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Sacara lahiriah unggal siswa miboga kamampuh pikeun maca, nulis, ngaregepkeun, tur nyarita. Dina kanyataanana teu sakabéh siswa miboga kamampuh anu alus dina

Lebih terperinci

Jeung pangeran anjeun. Nya geura ngadengade. Nya prak nyingkahan

Jeung pangeran anjeun. Nya geura ngadengade. Nya prak nyingkahan 1. Hai orang yang berkemul (berselimut), 2. bangunlah, lalu berilah peringatan! 3. dan Tuhanmu agungkanlah! Nya prak ngagungkeun pangeran Nya geura ngadengade Geura hudang dikarimun He inget 4. dan pakaianmu

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Bangsa Indonésia mibanda artéfak-artéfak budaya warisan luluhur anu

BAB I BUBUKA. Bangsa Indonésia mibanda artéfak-artéfak budaya warisan luluhur anu BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Bangsa Indonésia mibanda artéfak-artéfak budaya warisan luluhur anu kacida beungharna, salah sahijina mangrupa naskah. Di antara sawatara naskah, aya anu mangrupa

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Métode jeung Desain Panalungtikan 3.1.1 Métode Panalungtikan Panalungtikan ilmiah dina enas-enasna mah mangrupa tarékah pikeun meunangkeun, mekarkeun, sarta ningali bebeneran

Lebih terperinci

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODOLOGI PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjék Populasi/Sampel Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Panalungtikan Lokasi/tempat panalungtikan dilaksanakeun di SMP Negeri 14 Kota Sukabumi nu pernahna aya

Lebih terperinci

1:1 Ari nu disebut Pangandika teh geus jumeneng ti memeh ieu dunya dijadikeun; Pangandika sasarengan jeung Allah, Pangandika sarua jeung Allah.

1:1 Ari nu disebut Pangandika teh geus jumeneng ti memeh ieu dunya dijadikeun; Pangandika sasarengan jeung Allah, Pangandika sarua jeung Allah. 1:1 Ari nu disebut Pangandika teh geus jumeneng ti memeh ieu dunya dijadikeun; Pangandika sasarengan jeung Allah, Pangandika sarua jeung Allah. 2 Ti mimiti keneh Pangandika teh geus sasarengan jeung Allah.

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN

BAB III METODE PANALUNGTIKAN BAB III METODE PANALUNGTIKAN Métode panalungtikan mangrupa cara ilmiah meunangkeun data pikeun tujuan atawa mangpaat nu tangtu (Sugiyono, 2010, kc. 2). Métode nu dipaké nyaéta métode déskriptif. Métode

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 32 BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta hasil diajar nulis laporan kagiatan ngagunakeun modél pangajaran Think-Talk-Write siswa kelas VIII

Lebih terperinci

World Missionary Press

World Missionary Press World Missionary Press Kumaha Supados Tiasa Wawuh Sareng Allah Sundanese "Maraneh bakal nareangan Kami jeung tangtu kapanggih, sabab engke mah neanganana enya-enya terus jeung hate." KUMAHA SUPADOS TIASA

Lebih terperinci

>> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> KAKAWIHAN JEUNG KAULINAN BARUDAK

>> 0 >> 1 >> 2 >> 3 >> 4 >> KAKAWIHAN JEUNG KAULINAN BARUDAK KAKAWIHAN JEUNG KAULINAN BARUDAK Wangenan Kakawihan Kakawihan asal kecapna tina kawih, hartina rakitan basa sabangsa dangding nu teu maké patokan pupuh Ngawih nya éta ngalagukeun kawih atawa sisindiran

Lebih terperinci

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN. Tina hasil analisis patali jeung eusi téks, kontéks, jeung ma na semiotik

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN. Tina hasil analisis patali jeung eusi téks, kontéks, jeung ma na semiotik 89 BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Tina hasil analisis patali jeung eusi téks, kontéks, jeung ma na semiotik manakiban Syéh Abdul Qodir Jailani sakumaha dipedar dina bab IV, bisa dicindekkeun

Lebih terperinci

IMPLEMENTASI KTSP DALAM PEMBELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA

IMPLEMENTASI KTSP DALAM PEMBELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA IMPLEMENTASI KTSP DALAM PEMBELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA Dingding Haerudin Universitas Pendidikan Indonesia Dasar Hukum Keberadaan Bahasa Sunda di Jawa Barat UUD 1945 Bab XV, Pasal 36; Ketetapan UNESCO

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Winda Rohayani, 2013

BAB I BUBUKA. Winda Rohayani, 2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Dina kahirupan masarakat sapopoé loba kapanggih kabiasaan-kabiasaan anu dilaksanakeun tur ngajanggélék jadi kabudayaan. Kabudayaan mangrupa salasahiji hasil pamikiran

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. bangsa jeung bangsa séjénna téh diantarana nyaéta budaya. Nurutkeun Kurdi,

BAB I BUBUKA. bangsa jeung bangsa séjénna téh diantarana nyaéta budaya. Nurutkeun Kurdi, 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ilaharna unggal bangsa miboga ciri anu ngabédakeun hiji bangsa jeung bangsa séjénna, lantaran unggal bangsa miboga pamikiran sarta paripolah anu béda-béda dumasar

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA. 1.1 Kasang Tukang Masalah BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Sakur mahluk anu gumelar di dunya, ngabogaan basa séwang-séwangan. Umpamana urang nempo anak hayam kabulusan, tangtu bakal ciak-ciakan ngageroan indungna. Kitu deui

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Basa nya éta sistem lambang omongan nu dihasilkeun ku pakakas ucap manusa kalawan puguh éntép seureuhna (sistematis) tur ragem (konvénsional) antaranggota masarakatna pikeun

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nessa Fauzy Rahayu, 2015

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Nessa Fauzy Rahayu, 2015 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa téh mangrupa hiji sistem. Sudaryat (2004, kc.7) nétélakeun yén sistem téh nyaéta beungkeutan unsur-unsur anu silih deudeul jeung silih lengkepan dumasar kana

Lebih terperinci

BAB III METODE PANALUNGTIKAN

BAB III METODE PANALUNGTIKAN BAB III METODE PANALUNGTIKAN 3.1 Lokasi jeung Subjek Panalungtikan 3.1.1 Lokasi Kacamatan salem mangrupa salah sahiji ti 17 kacamatan nu aya di kabupatén Brebes sarta mangrupa salasahiji ti 7 kacamatan

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Désain jeung Métode Panalungtikan Numutkeun Suwanda (2011, kc. 1) désain (rancangan), nya éta sagala hal anu geus dirancang, disiapkeun, direncanakeun, atawa diprogramkeun.

Lebih terperinci

BAB 1 BUBUKA. (Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013)

BAB 1 BUBUKA. (Studi Kuasi Eksperimen di Kelas X SMA Negeri 1 Manonjaya Tasikmalaya Tahun Pelajaran 2012/2013) BAB 1 BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Prosés diajar-ngajar anu éféktif ditandaan ku ayana minat jeung perhatian siswa kana prosés pangajaran. Minat mangrupa hiji sifat anu rélatif netep dina diri hiji jalma.

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA Kasang Tukang

BAB I BUBUKA Kasang Tukang 1.1. Kasang Tukang BAB I BUBUKA Globalisasi teu salawasna méré mangpaat keur kahirupan manusa, saperti sarwa gancang, sarwa babari jeung sarwa némbrak, tapi aya kalana globalisasi ogé méré pangaruh négatif

Lebih terperinci

Alkitab kanggo murangkalih. Nyanggakeun. Lahirna Gusti Yesus

Alkitab kanggo murangkalih. Nyanggakeun. Lahirna Gusti Yesus Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun Lahirna Gusti Yesus Ditulis ku: Edward Hughes Ilustrasi/juru gambar ku: M. Maillot Disaluyukeun ku: E. Frischbutter; Sarah S. Ditarjamahkeun ku: Kurnia Arifin Diproduksi

Lebih terperinci

Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun. Lahirna Gusti Yesus

Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun. Lahirna Gusti Yesus Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun Lahirna Gusti Yesus Ditulis ku: Edward Hughes Ilustrasi/juru gambar ku: M. Maillot Disaluyukeun ku: E. Frischbutter; Sarah S. Ditarjamahkeun ku: Kurnia Arifin Diproduksi

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Sumber Data Panalungtikan Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa SMP Negeri 9 Kota Bandung kelas VIII-12 kalawan jumlahna aya 40 urang, anu ngawengku 18 urang

Lebih terperinci

BAGEA BARAYA HATURAN JURAGAN RAWUH DULUR WILUJENG SUMPING PARA WARGI AYA RASA BAGJA TIASA TEPANG

BAGEA BARAYA HATURAN JURAGAN RAWUH DULUR WILUJENG SUMPING PARA WARGI AYA RASA BAGJA TIASA TEPANG BAGEA BARAYA HATURAN JURAGAN RAWUH DULUR WILUJENG SUMPING PARA WARGI AYA RASA BAGJA TIASA TEPANG REUEUS SEUEUR DULUR JANTEN GURU KUMAHA DARAMANG? HAPUNTEN ANU KASUHUN BILIH TEU TIASA NYUGEMAKEUN NAON GURU

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Silva Eka Fauziah, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Silva Eka Fauziah, 2013 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Panalungtikan Nulis nya éta mindahkeun pikiran atawa perasaan kana wangun lambang basa (Semi, 2003:8). Jadi nu dimaksud nulis téh nya éta ébréhan tina pikiran atawa

Lebih terperinci

: Dita Sukmayanti NIM : : Bimbingan Dan Konseling Dosen pengampu : Arie Rahmat Riyadi, M.Pd.

: Dita Sukmayanti NIM : : Bimbingan Dan Konseling Dosen pengampu : Arie Rahmat Riyadi, M.Pd. Nama : Dita Sukmayanti NIM : 1605872 Jurusan : PGSD-2A Mata kuliah : Bimbingan Dan Konseling Dosen pengampu : Arie Rahmat Riyadi, M.Pd. KAJIAN KASUS SISWA SD DAN PENGEMBANGAN LAYANAN BIMBINGAN DAN A. Skrip

Lebih terperinci

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN 5.1 Kacindekan Kapamalian mangrupa salasahiji folklor sabagian lisan anu masih kénéh hirup di masarakat. Ieu kapamalian téh sok dipaké alat ku kolot pikeun ngatik budak. Kolot

Lebih terperinci

nyarita boh nu nyérénkeun boh nu nampi pipanganténeun nyaritana kawatesanan henteu ngalantur. Cindekna mah najan enya MC téh kawasa, di dieu mah MC

nyarita boh nu nyérénkeun boh nu nampi pipanganténeun nyaritana kawatesanan henteu ngalantur. Cindekna mah najan enya MC téh kawasa, di dieu mah MC Gawé MC katut Unak-Anikna Dede Kosasih Dina kagiatan nyarita dina forum resmi nu sifatna akademis-politis, saperti: seminar, diskusi, kongrés, konferensi jsté., urang sok manggihan istilah lian ti panyatur

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Basa Sunda téh kaasup basa daérah nu masih kénéh dimumulé tur dipaké ku masarakatna. Salasahiji buktina dijanggélékkeun dina pangajaran nu wajib ditepikeun ti mimiti

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Prosés diajar basa Sunda di jaman kiwari kurang minatna, ku sabab siswa nganggap yén pangajaran basa Sunda téh

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Prosés diajar basa Sunda di jaman kiwari kurang minatna, ku sabab siswa nganggap yén pangajaran basa Sunda téh BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Prosés diajar basa Sunda di jaman kiwari kurang minatna, ku sabab siswa nganggap yén pangajaran basa Sunda téh ngabosenkeun. Ieu fakta ngabalukarkeun kurangna minat

Lebih terperinci

Mangrupa syarat ngaréngsékeun perkuliahan: makalah, laporan buku, anotasi bibliografi.

Mangrupa syarat ngaréngsékeun perkuliahan: makalah, laporan buku, anotasi bibliografi. KALUNGGUHAN KARYA TULIS ILMIAH DI UPI Mangrupa syarat ngaréngsékeun perkuliahan: makalah, laporan buku, anotasi bibliografi. Mangrupa syarat wajib dina ngaréngsékeun program S1, S2,&S3: skripsi(s1), tésis

Lebih terperinci

PERNYATAAN UMUM NGEUNAAN HAK-HAK ASASI MANUSA

PERNYATAAN UMUM NGEUNAAN HAK-HAK ASASI MANUSA PERNYATAAN UMUM NGEUNAAN HAK-HAK ASASI MANUSA Sakabeh manusa, gubragna ka alam dunya teh bari nampa hak-hak anu sarua jeung mutlak, kalawan dibarung ku ayana kabebasan anu fundamental. Perserikatan Bangsa-Bangsa

Lebih terperinci

Seminar Internasional Reformasi dan Transformasi Kebudayaan Sunda

Seminar Internasional Reformasi dan Transformasi Kebudayaan Sunda Abstrak 1 Ekspresi Religiositas Urang Sunda Dalam Teks Islam Berbahasa Sunda Tb. Chaeru Nugraha Dosen PAI dan Bahasa Arab Unpad Hp. 081802070877, Tlp. (022)-87822593, email: tubaguschaeru@gmail.com 0 Makalah

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Manusa salaku mahluk sosial nu ngabutuhkeun hal séjén pikeun nyumponan pangabutuhna boh jalma, sato atawa barang nu lianna. Dina hirup kumbuh jeung masarakat, unggal

Lebih terperinci

Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun. Paskah Nu Mimiti

Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun. Paskah Nu Mimiti Alkitab kanggo murangkalih Nyanggakeun Paskah Nu Mimiti Ditulis ku: Edward Hughes Ilustrasi/juru gambar ku: Janie Forest Disaluyukeun ku: Lyn Doerksen Ditarjamahkeun ku: Kurnia Arifin Diproduksi ku: Bible

Lebih terperinci

WATEK CAI DINA PALASIPAH SUNDA Ku: Yayat Sudaryat

WATEK CAI DINA PALASIPAH SUNDA Ku: Yayat Sudaryat WATEK CAI DINA PALASIPAH SUNDA Ku: Yayat Sudaryat Naon ari cai teh? Dina Kamus Umum Basa Sunda aya katerangan kieu. Cai mangrupa zat encer saperti anu sok ragrag ti langit lamun hujan. Katerangan anu meh

Lebih terperinci

A. TUJUAN PEMBELAJARAN

A. TUJUAN PEMBELAJARAN IX. PAKEMAN BASA A. TUJUAN PEMBELAJARAN Mahasiswa mibanda pangaweruh anu jugala ngeunaan pakeman basa (idiom) dina basa Sunda katut pangajaranana. Tujuan husus anu kudu kahontal tina ieu pangajaran, nya

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Panalungtikan

BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Panalungtikan BAB I BUBUKA 1.1. Kasang Tukang Panalungtikan Budaya mangrupa idéntitas hiji bangsa nu bisa ngabedakeun antara hiji bangsa jeung bangsa lianna. Darajat hiji bangsa bisa katitén tina budayana éta sorangan.

Lebih terperinci

Etika Sunda * Hawe Setiawan **

Etika Sunda * Hawe Setiawan ** Etika Sunda * Hawe Setiawan ** Etika DALAM obrolan sehari-hari istilah etika sering tertukar dengan etiket. Padahal etika dan etiket adalah dua hal yang berbeda. Dalam Kamus Besar Bahasa Indonesia, istilah

Lebih terperinci

LAYANG MUSLIMIN MUSLIMAT JILID KA I

LAYANG MUSLIMIN MUSLIMAT JILID KA I LAYANG MUSLIMIN MUSLIMAT JILID KA I Asmarandana 1. Ieu anu rek digurit, lalakon jaman ayeuna, hal salira anu jongkot, ngawincik aturannana, supaya jadi kabuka, kabuka tunggalna wujud, dipapay ti memeh

Lebih terperinci

Ngaregepkeun jeung maca miboga sifat Reseptif (narima) Nyarita jeung nulis miboga sifat Produktif (ngasilkeun)

Ngaregepkeun jeung maca miboga sifat Reseptif (narima) Nyarita jeung nulis miboga sifat Produktif (ngasilkeun) 1. NAREGEPKEUN 2. NYARITA 3. MACA 4. NULIS Ngaregepkeun jeung maca miboga sifat Reseptif (narima) Nyarita jeung nulis miboga sifat Produktif (ngasilkeun) Maca teh mangrupa hiji kaparigelan ngagunakeun

Lebih terperinci

DEIKSIS ANAFORIS DAN DEIKSIS KATAFORIS DALAM CERPEN MAJALAH MANGLÉ

DEIKSIS ANAFORIS DAN DEIKSIS KATAFORIS DALAM CERPEN MAJALAH MANGLÉ 1 D A N G I A N G S U N D A V o l. 3 N o. 2 A g u s t u s 2015 DEIKSIS ANAFORIS DAN DEIKSIS KATAFORIS DALAM CERPEN MAJALAH MANGLÉ Nessa Fauzy Rahayu 1, Yayat Sudaryat 2, Hernawan 3 Nessa.fauzy@student.upi.edu,

Lebih terperinci

FILSAFAT DR437 Tujuan Deskripsi Mata Kuliah

FILSAFAT DR437 Tujuan Deskripsi Mata Kuliah FILSAFAT DR437 Tujuan Setelah mengikuti perkuliahan ini mahasiswa diharapkan memiliki pengetahuan, pemahaman, dan wawasan yang memadai tentang hakikat dan kiadah-kaidah filsafat, baik filsafat Barat, filsafat

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Muhammad Yogi Hamdani,2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Muhammad Yogi Hamdani,2013 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Sastra bisa dianggap minangka gejala sosial. Ku kituna, sastra anu ditulis dina kurun waktu nu tangtu bakal raket patalina jeung norma-norma sarta adatistiadat nu

Lebih terperinci

MAKIHIKEUN BASA SUNDA DINA NGIGELAN JAMAN Yayat Sudaryat

MAKIHIKEUN BASA SUNDA DINA NGIGELAN JAMAN Yayat Sudaryat MAKIHIKEUN BASA SUNDA DINA NGIGELAN JAMAN Yayat Sudaryat 1. Purwawacana Nilik kana judulna mah, ieu tulisan teh siga basajan pisan, lain siga tapi moal boa basajanna teh. Rek teu kitu kumaha, atuh da jejerna

Lebih terperinci

TATAKRAMA DINA KAHIRUPAN MASARAKAT SUNDA

TATAKRAMA DINA KAHIRUPAN MASARAKAT SUNDA TATAKRAMA DINA KAHIRUPAN MASARAKAT SUNDA (1) Bubuka Unggal bangsa di ieu dunya pasti pada mibanda tatakrama sewang-sewangan, sok sanajan dina prak-prakanana mah teu sarua, gumantung kana kumaha adat kabiasaan

Lebih terperinci

TEORI JEUNG PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS

TEORI JEUNG PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS 199 TEORI JEUNG PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS Pendidikan dan Pelatihan Profesi Guru Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI UNIVERSITAS PENDIDIKAN

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Esa Hilma,2015

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Esa Hilma,2015 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Salah sahiji aspék kaparigelan basa téh nya éta nulis. Sacara leksikal, dina Danadibrata (2009, kc. 71), kecap nulis téh asalna tina tulis anu hartina barangjieun

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Desain Panalungtikan Aya sababaraha léngkah dina ieu panalungtikan, nya éta: (1) maca naskah longsér, (2) nganalisis struktur drama, (3) nganalisis ma na, (4) ngolah data,

Lebih terperinci

PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS

PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS 1 PANGAJARAN KAPARIGELAN NULIS I. BUBUKA Pangajaran basa ngawengku aspek ngaregepkeun, nyarita, maca, jeung nulis. Ngaregepkeun jeung maca mangrupa aspek pemahaman (reseptif aktif), ari nyarita jeung nulis

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Indonésia diwangun ku sababaraha sélér bangsa. Sunda mangrupa salah sahiji selér bangsa anu aya di Indonésia nu miboga kabudayaanana sorangan. Kabudayaan nya éta

Lebih terperinci

MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013)

MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013) MODÉL MIND MAPPING DINA PANGAJARAN NULIS CARITA PONDOK (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas XI IPA 2 SMA Negeri 1 Kuningan Taun Ajaran 2012/2013) Diana Indahsari 1 Universitas Pendidikan Indonesia, dianaindahsari@ymail.com

Lebih terperinci

Wasiat Prabu Siliwangi

Wasiat Prabu Siliwangi Wasiat Prabu Siliwangi Pun, sapun kula jurungkeun Mukakeun turub mandepun Nyampeur nu dihandeuleumkeun Teundeun poho nu baréto Nu mangkuk di saung butut Ukireun dina lalangit Tataheun di jero iga! Saur

Lebih terperinci

NGOKOLAKEUN KELAS NU EFEKTIF

NGOKOLAKEUN KELAS NU EFEKTIF NGOKOLAKEUN KELAS NU EFEKTIF ku: Usep Kuswari A. Purwacarita Tujuan nu hayang dihontal dina unggal kagiatan pembelajaran boh nu sifatna instruksional boh tujuan nu ngadeudeul kana sasaran atawa target

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. Ngaregepkeun, maca, nyarita jeung nulis mangrupa opat komponén dina

BAB I BUBUKA. Ngaregepkeun, maca, nyarita jeung nulis mangrupa opat komponén dina BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Masalah Ngaregepkeun, maca, nyarita jeung nulis mangrupa opat komponén dina kaparigelan basa. Ieu hal saluyu jeung pamadegan Nida dina (Tarigan, 2008: 1) anu nétélakeun yén

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Sri Nurbaeti, 2013

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Sri Nurbaeti, 2013 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Panalungtikan Basa téh nya éta sistem lambang sora omongan nu sifatna arbitrér anu dipaké ku masarakat pikeun tujuan komunikasi. Ieu hal luyu jeung pamadegan Sudaryat (2004:6)

Lebih terperinci

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN

BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN BAB III MÉTODE PANALUNGTIKAN 3.1 Data jeung Sumber Data Data dina ieu panalungtikan nya éta struktur intrinsik jeung unsur-unsur budaya dina karya sastra Sunda. Lantaran panalungtik ngagunakeun dokuméntasi

Lebih terperinci

GUNEMAN DINA BASA SUNDA BIHARI JEUNG KIWARI (Ulikan kana Kecap Gaganti Ngaran) H. Wahyu Wibisana Yayat Sudaryat

GUNEMAN DINA BASA SUNDA BIHARI JEUNG KIWARI (Ulikan kana Kecap Gaganti Ngaran) H. Wahyu Wibisana Yayat Sudaryat GUNEMAN DINA BASA SUNDA BIHARI JEUNG KIWARI (Ulikan kana Kecap Gaganti Ngaran) H. Wahyu Wibisana Yayat Sudaryat 1. Purwawacana Nilik kana judulna mah, ieu tulisan teh siga basajan pisan, lain siga tapi

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA. maluruh ajén budaya hiji bangsa, bisa ditingali tina rupa-rupa hasil budayana,

BAB I BUBUKA. maluruh ajén budaya hiji bangsa, bisa ditingali tina rupa-rupa hasil budayana, 1 BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Budaya mangrupa eunteungna hiji bangsa. Ajén budaya bangsa bakal kagambar tina sakabéh perkara anu patali jeung kahirupan manusa. Pikeun maluruh ajén budaya hiji bangsa,

Lebih terperinci

MATA PELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA

MATA PELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) MATA PELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA SMA/K/MA KELAS XI SEMESTER 1 & 2 NAMA GURU NIP SEKOLAH :.. :.. :.. TAHUN AJARAN. 1 RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) Satuan

Lebih terperinci

BAB III D O N G E N G

BAB III D O N G E N G BAB III D O N G E N G Pengantar Pada kegiatan belajar ini, Anda akan mempelajari bentuk karya sastra Sunda buhun genre dongeng. Dari pokok bahasan ini, rekan-rekan akan beroleh informasi mengenai pengertian,

Lebih terperinci

Kajian Pemerolehan Bahasa Masyarakat Pangandaran. Avini Martini 1. Abstrak

Kajian Pemerolehan Bahasa Masyarakat Pangandaran. Avini Martini 1. Abstrak Kajian Pemerolehan Bahasa Masyarakat Pangandaran Avini Martini 1 Abstrak Penelitian ini dilatarbelakangi adanya ketertarikan mengenai penggunaan variasi bahasa di suatu daerah. Ketika sedang mempelajari

Lebih terperinci

BAB III OBJEK DAN METODE PENELITIAN

BAB III OBJEK DAN METODE PENELITIAN 32 BAB III OBJEK DAN METODE PENELITIAN Dalam melakukan sebuah penelitian diperlukan dengan adanya sebuah teori yang disertai dengan metode. Metode dapat diartikan sebagai cara-cara, strategi untuk memahami

Lebih terperinci

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang 1.2 Watesan Masalah 1.3 Maksud jeung Tujuan

BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang 1.2 Watesan Masalah 1.3 Maksud jeung Tujuan BAB I BUBUKA 1.1 Kasang Tukang Dina hakékatna basa téh nya éta hiji sistem lambang sora nu sipatna arbitrér nu digunakeun ku sakolompok anggota masarakat pikeun interaksi jeung ngaidéntifikasi diri. Masarakat

Lebih terperinci

FILSAFAT (DAE 568) BAHAN AJAR. ku Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. NIP

FILSAFAT (DAE 568) BAHAN AJAR. ku Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. NIP 0 FILSAFAT (DAE 568) BAHAN AJAR ku Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. NIP 131932641 JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SENI UNIVERSITAS PENDIDIKAN INDONESIA BANDUNG 2006 1 I. BUBUKA

Lebih terperinci

DEIKSIS - JURNAL PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA INDONESIA EFEUMISME DALAM BAHASA SUNDA SEBAGAI PENDIDIKAN KARAKTER

DEIKSIS - JURNAL PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA INDONESIA EFEUMISME DALAM BAHASA SUNDA SEBAGAI PENDIDIKAN KARAKTER EFEUMISME DALAM BAHASA SUNDA SEBAGAI PENDIDIKAN KARAKTER Rani Siti Fitriani Dosen Prodi PBS. Indonesia FKIP UNINUS rani_sitifitriani@yahoo.com ABSTRAK Orang Sunda sudah memiliki landasan hidup yang berorientasi

Lebih terperinci