TUNTUNAN UPACARA UPAKARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG KAPIPIL OLIH MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG MARET 2016

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "TUNTUNAN UPACARA UPAKARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG KAPIPIL OLIH MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG MARET 2016"

Transkripsi

1 1 TUNTUNAN UPACARA UPAKARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG KAPIPIL OLIH MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG MARET 2016

2 1 TUNTUNAN UPACARA LAN UPAKARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG Om Swastyastu Manut Program Maha Gotra Pasek Sanak Sapta Rsi (MGPSSR) Kabupaten Klungkung pacang ngemargiang Upacara Karya Pitra Yadnya Massal ngelantur upacara atma wedana utawi Nyekah / Ngeroras lan upacara mendak nuntun sane ketah kebaos Dewa Prestista / ngelinggihang Dewa yang ring merajan Kemulan utawi ring Paibon. Melarapan antuk rerincikan kadi asapunika, sumangdene pemargi karya antar tur sidaningdon, MGPSSR Kabupaten Klungkung ngamedalang cakepan sane kewastanin TUNTUNAN UPACARA UPAKARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL. Cakepan puniki wantah mekadi penuntun pemilet, panitia, utawi pangerajeg karya, pamekas ring umat sedharma, sane gumanti gumpu ring karya, punika mangda wenten angge sesuluh rikala ngemargiang pala-pali upacara manut sane sampun kecumawisang. Mungguing pemargi upacara punika nganutin sastra agama inggih punika Yama Purwa Tatwa, Yama Purana Tattwa lan Yama Tattwa. Bacakan upacara Pitra Yadnya kewastanin Suasti Geni utawi Sawa Kresian Sumandang mantri ring paletan madyaning utama. Cakepan puniki wantah medaging bantang utawi garis-garis besar upacara upakara, dwaning asapunika, banget mapinunas mangda presida ngawewehin, tur yan pet prade / wenten singsal mangda presida ngawentenang bawos ring penyanggra karya panitia, utawi manggala karya sane ngawidangin. Dumadak sangkaning pasuwecan Ida Bhetara Kawitan pamekas Ida Sang Hyang Widhi Wasa ngicen panugrahan lama kana sida upacara memargi manut kadi pengaptine sareng sami. Om Shanti, Shanti, Shanti Om

3 2 DUDONAN UPACARA KARYA PITRA YADNYA MASSAL MGPSSR KABUPATEN KLUNGKUNG No Rahina / Tanggal Dauh Bacakan Upacara Keterangan 1 Buda Kliwon Gumbreg Saniscara Pon Gumbreg Saniscara Kliwon Wariga Soma Paing Warigadean Wraspati Kliwon Warigadean Sukra Umanis Warigadean Saniscara Paing Warigadean Redite Pon Julungwangi 21 Agustus Soma Wage Julungwangi 22 Agustus Matur Piuning soang pemilet ring Merajan Paibon Tegallinggah Mekarya taring Rompok lan eteheteh Pitra Yadnya Negtegang beras, melaspas, pengemit karya Ngulapin, nebusin, nunas atma, Pura Dalem, Prajapati, segara (Kingsan di geni) Mungkah sawa, ngebet, setra soang-soang, ngeseng, nganyut - Ngeneng Adegan / jemek ke rompok Manah toya ening ke Pura Segening Paksebali Ngajum Kajang Mersihin Sawa Melaspas Kajang - Ngaskara / menek bya ke tumpang salu Nunas tirta teben dulu ke campuhan / loloan - Metetangi, ngentosin busana / pesahin Melaspas wadah bogem, Serana Pejati Panitia / Pemilet Sulinggih lanang, istri Soang-soang pemilet Pemilet Panitia / pemilet Panitia / pemilet Pemilet Panitia Sulinggih Panitia Sulinggih Sulinggih metetangi Ke Setra Ngeseng Sawa Sulinggih Panitia Nuduk galih / Ngreka Panitia / Pemilet Narpana ring Setra Sulinggih Nganyut ke Segara / Tukad unda Pemangku Mepegatan ring Catuspata Pemangku Pemilet Mebumi suda / caru manca sata Sulinggih Rompok - Caru Eka Sata soang pemilet Pemangku Melaspas petak / bukur, puspa - Ngangget don bingin Sulinggih Pemangku Ngakid ke segara /tukad unda - Ngajum puspa / silih asih Pemangku

4 3 10 Anggara Kliwon Julungwangi 23 Agustus Mepurwa daksina Sulinggih ngelinggihang puspa Natas tiis, metatah, petik rambut Panitia Tarpana Saji Puspa, mejayajaya Sulinggih manusa yadnya Metetangi, ngeliwet mrelina puspa Sulinggih / Panitia Nganyut ke Segara Goa Lawah Pemangku Nyegara Gunung Pura Goa Lawah - Mendak nuntun segara Goa Lawah Sulinggih Sulinggih 11 Buda Umanis Julungwangi 24 Agustus Wraspati Paing Julungwangi 25 Agustus Sukra Pon Julungwangi 26 Agustus Metirta Yatra ke Pura-pura di Besakih (Dalem Puri, Manik Mas, Ulun Kulkul, Goa Raja, Besukian, Mrajan Kangin, Benua Kawan, Pedarman Penataran Agung, Pura Dasar Buana Gelgel Metirta yatra ke Pura Ulundanu Batur - Pura Tampak Siring Tirta Yatra ke Pura Lempuyang (Pura Ayu, Telaga Mas, Telaga Tawang, Lempuyang Madya, Pucak Bis-bis, Dasar Agung, Lempuyang Luhur - Pura Silayukti Sulinggih Panitia Pemilet Sulinggih Pemangku Sulinggih Pemangku Pemangku 14 Sukra Wage Julungwangi 27 Agustus Redite Kliwon Sungsang 28 Agustus Wraspati Wage Sungsang Sukra Kliwon Sungsang Tgl. 1 September 2016 Tgl. 2 September Mapitang Dewa Yang ring Sulinggih Piyadnyan - Mejauman Pemilet Ngaturang bakti ke Pura Desa Pemangku soang-soang Pura Dadya Ngingkup panilapati ring Pemangku utawi Paibon / Merajan Kemulan sulinggih soang-soang Penyanggra Karya MGPSSR Kabupaten Klungkung

5 4 DUDONAN KARYA LAN UPACARA A. SAWA WEDANA / NGABEN 1. Rahina : Buda Kliwon Gumbreg Tanggal : 03 Agustus 2016 Upacara : Matur piuning ring soang-soang merajan utawi Paibon dwaning pacang ngewangun Karya Pitra Yadnya Upakara nyane : - Meserana banten pejati lan pasegehan jangkep - Pelinggih siosan rayunan putih kuning 2. Rahina : Saniscara Pon Gumbreg Tanggal : 06 Agustus 2016 Dauh : Genah : Setra Tegallinggah Klungkung Upacara : Nanceb Taring, nyukat genah Upakara nyane : - Mecaru eka sata (ayam brumbum dados 33 tanding) - Ring Sanggar pengayatan - Canang lenga wangi, burat wangi, pabersihan, kembang rampe, ketipat gong 1, maulam taluh, bebek meguling, suci pejati asoroh - Ring Sor Sanggar Pengayat Nasi wong-wongan selem, pitik selem winangun urip Segehan cacah, medaging canang sari, canang kembang rampe, geti-geti, laklak, base tampinan roko bali akatih. 3. Rahina : Redite Wage Gumbreg Tanggal : 7 Agustus 2016 ngantos tanggal 12 Agustus 2016 Genah : Setra Tegallinggah Geguat nyane : Mekarya saeteh-eteh serana upacara mekadi :

6 5 - Sanggah cucuk bilang bucu 6 - Sanggah cucuk pecaruan 12 - Klabang maikuh caru, 12 katih - Sengkui caru 75 katih - Kulkul, tulud, sepit, sampat 12 stel - Tetimpug 6x 3 = 18 katih - Sanggah Surya 6 besik - Petak - Lumbung penegtegan - Sanggar tawang / catur - Asagan genah mersihin 2 - Geruga genah bebanten 10 - Tumpang salu batis 7 - Pelengkungan - Damar kurung (anut sawa) - Ganjarang anut sawa - Pepaga anut pengarep - Lente anut sawa - Eteh-eteh nguyeg lan ngreka abu tawulan 4. Rahina : Saniscara Kliwon Wariga Tanggal : 13 Agustus 2016 Genah : Tegallinggah Klungkung Upacara : Negtegang Beras Melaspas Upakara nyane : - Ring Sanggar Surya munggah - Suci pejati sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Sor Sanggar Surya - Segehan Cacah lan Tetabuhan Jangkep Ngadegang sanggah cucuk bilang bucu a. Ring Bucu Kaja Kangin

7 6 Munggah banten dahanan, ajuman maulam balung gegending - Nasi daanan maulam taluh matah Ring Sor Sanggah Cucuk - Segehan cacahan lan tetabuhan jangkep Katur ring Sang Hyang Bhuta Gagak Putih b. Ring Bucu Klod Kangin Munggah : daanan, ajuman, maulam taluh bekasem, nasi jeriji maulam kacang komak lebeng Ring sor nyane : - Segehan cacahan lan tetabuhan - Katur sang sedahan, menudi c. Ring bucu Klod Kauh Munggah banten daanan, ajuman maulam padang belulang Nasi dahanan maulam taluh medadar Ring sor : Segehan cacah lan tetabuh katur ring Sang Bhuta Dengen d. Ring Bucu Kaja Kauh Munggah : nasi mewadah tengkulak, maulam lindung megoreng Nasi daanan maulam jajeron matah Ring Sor : - Segehan cacah lan tetabuh jangkep katur ring : sang Bhuta manca bumi anangkurat e. Ring Tengah Natar Munggah : Pras daksina, penyeneng, nasi mewadah tamas, maulam kuning taluh Ring Sor : Nasi wong-wongan maulam bawang jae, segehan manca warna 11 tanding mesambleh taluh siap, saha tetabuhan jangkep. Katur ring gumatat gumitit f. Ring Lebuh / Pemedal (Penghayatan Wong Samar) mangda karyane nenten kaas

8 7 - Munggah pras ajuman, santun, nasi pangkonan 3 pangkon, maulam karangan, bakaran, bol celeng - Nasi takilan 3 mebe basa-base genep g. Ring penghayatan Ida Bhetara Dalem Ped Nusa Penida (Jaba tengah majeng klod mabusana poleng) Mangda karyane tan kagoda Munggah : suci, pejati, pras, penyeneng, rayunan, ajuman, dapetan, daanan genep, sele metambus, jagung metunu lan roko bali. Ring sor : Segehan manca warna lan tetabuhan jangkep Katur ring : Ratu gede mecaling h. Pengalang Sasih (ring lebuh) - Ngenahang jun mekalung benang, maontel jinah 33, mesesirat ambengan 33 katih. - Upakaran nyane : pejati asoroh dama, bubur pirata santun alit, bungkak nyuh gading kinasturi - Ring sor segehan cacah Yan soang-soang pemilet mapikayun nyujukang tetaring upakaran nyujukang tetaring pateh kadi ring ajeng, pengemit karya mabinayan mekadi tan nyujukang sanggah cucuk bilang bucu, kagentosin antuk nyujukang sanggah cucuk ring genah kadi asapuniki : - Nyujukang sanggah cucuk ring ajeng paon Munggah : daksina, ajuman putih kuning, canang wangi, lenga wangi, burat wangi - Ring sor serahina magentos ngawit negtegang : - Nasi 3 kepel metatakan kau mebulu mebe bawang merajang megoreng - Sambat : memedi - Sanggah Cucuk ring Lebuh / Jaba - Munggah daksina ajuman putih kuning, canang wangi, burat wangi lenga wangi

9 8 - Ring sor serahina magentos - Nasi kepel 3 kepel mealed kau mebulu, mebe gecok don bayem raja, muncuk aru mebe muncuk urutan. Sambat : I Bale Samar - Ring ajeng bungut jalikan Munggah daksina, ajuman putih kuning, canang wangi, burat wangi, lenge wangi - Nasi muncuk kukusan pah dados lelima tatakan takir, toya anyar 5 takir mebe bawang jae, uyah areng Sambat : Memedi, tonya, date, jin, manusa - Ring Natar Pekarangan Menggah daksina, ajuman putih kuning, canang wangi, burat wangi, lenge wangi. Ring sor magentos serahina : - Nasi selem mebe kakul, Sang Gagak - Nasi kuning mebe bawang jahe : Sang Mang - Nasi barak mebe udang : Sang Asu - Nasi gurih (nasi campur kacang ijo, mebe gerang mekukus lan pur aru, gula bali, nyuh metunu Sambat : Sang Semut Ring Lumbung Penegtegan Munggah : Suci, sorohan, tumpeng 7, santun ngempat, rantasan saperadeg, pesucian, cau-cau, cau telaga, cau cekeh, cau mentik, cau mumbul, tipat sirikan, tipat nasi, tipat bagya, tipat sari sami pada akelan. - Sesayut sesayut mekadi : - Sesayut Sri Werdi - Sesayut Sri Amerta Rauh Sai - Sesayut Laba Teka Sai - Sesayut Bagia Stata - Tebasan, langgeng murti sakti

10 9 - Sanganan teteg, perangkatan, payuk anyar, malikeh ambengan, mekalung don tebel-tebel, medaging toya anyar, sibuh cemeng, medaging toya anyar, muncuk don dapdap 3 muncuk, don kayu peselan, don kayu nyali, don nasinasi, don basa-basa lan don kayu padi-padi. - Payuk pese alit 11 besik mebakang-bakang soang-soang medaging kacangkacangan, beras barak, ketan injin, beras, bija ratus. - Tempeh anyar medaging beras base tampinan, benang tukelan jinah 225 keteng, makebat taledan busung, masebeh pat, medaging muncuk nasi aru jit kuskusan mesampyan naga sari, ajengan 3 kepel, metatakan don dapdap 3 bidang, maulam nyalian magoreng. - Panak tebu, panak keladi, mekamen putih-putih mesabuk benang tri datu - Lumbung mesampyan, melamak, mesawen bilang bucu. - Piranti upakara - Beras barak, putih, ketan, injin, gula bali, minyak kelapa, madu, taluh, tingkih pangi, basa-basa genep, slepan, busung, semat, saang kelapa. - Lilin apasang, tapak linggih rare angon lan tapini - Serana ngereka beras, busung kelapa gading 9 katih, don buku, kunyit, batu bulitan, jinah 108 keteng lan sane siwosan. Pemelaspas Tetaring / Jemek - Sorohan Tumpeng pitu asoroh, tulung urip ajuman putih kuning, prayascita, durmangala, tangga urip, gantung-gantungan tegep, sesayut sapalaken, sesayut pasupati maulam ayam biing panggang lebeng asibak. - Pras penganteb - Eteh-eteh pangeresikan jangkep, tepung tawar, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan 5. Rahina : Soma Paing Warigadean Tanggal : 15 Agustus 2016 Genah : Ring Pura Dalem / Prajapati (soang-soang) Ring Segara (kingsan di geni)

11 10 Upacara Upakara : Ngulapin, Nunas atma, nebusin, ngendagin, Ngeplugin : Saking soang-soang pemilet (Nyeje, utawi ngelompok) Suci/pejati sorohan tumpeng 5 pada asoroh, bungkak kasturi, rantasan putin kuning, salaran bebek, lan ayam sebulu-bulu hidup, kompalan beras, ketan, injin, basa-basa genep, segehan lan tetabuh jangkep sesari sakasidan sesantun ngempat. - Jemek / adegan lan penuntunan / banten dandanan (polih ring pandita) Ring Pura Prajapati - Suci / pejati sorohan tumpeng 5 pada asoroh, kompalan beras, ketan, injin, basa-basa genep, segehan lan tetabuhan. - Soang-soang gegumuk punjungan pada atamas Ngulapin ring Tanggun Setra - Pejati tegep asoroh, pengulapan segehan 11 tanding - Ngendagin soang-soang gegumuk Duur gumuk, nasi punjung - Segehan pemendak ring tanggun setra, peteluan, pempatan, lebuh / pemesuan karang - Sumanggen - Genahang jemek - Sagiang penyapa mekadi kapi, rujak, base tampinan utawi roko - Banten otonan sakasidan 6. Rahina : Wraspati Kliwon Warigadean Tanggal : 18 Agustus 2016 Genah : Ring Setra soang-soang Upacara : Mungkah sawa / ngebet Upakara : Banten silur bangbang (polih ring panitia lan tirta) Ayam silur bang soang-soang

12 11 - Banten pesilur bangbang asoroh, suci, pejati, sorohan tumpeng 5 pada asoroh, panak biyu hayu pusuh biu, getih matah atekor, jaum, cawan pengerukan ayam sebulu-bulu hidup. - Sawa kabersihan antuk toya tabah lan kumkuman - Koreka metatakan kata pengulung kaput rurubin surat layun, tatakin don telujungan biyu dang saba, rurub kain bali, dagingin pipil genahang ring pepaga, aturin soda : nasi jakan alimas, uyah alimas, taluh medadar alimas lan toya bungkak alimas. - Geseng ke genah pangesengan tatakin kata pemuhunan, dagingin banten pejati, tunasang tirta prelina lan geni prelina raris geseng risampun puun, siram antuk toya tabah, lan toya bungkak nyuh bulan. - Tutug abu antuk sepet, wadahin kuskusan, kaput antuk kasa dagingin canang - Anyut ke segara maruntutan banten pejati 7. Rahina : Sukra Umanis Warigadean Tanggal : 19 Agustus 2016 Dauh : Wita Genah : Setra Tegallinggah Upacara : Ngiringang Jemek / Adegan ke Rompok Upakara : Penuntunan, Jemek / Adegan lan eteh-eteh sami mekadi angenan, pengawak, panjer, peneteh, rauhin kajang sane nunas ring kawitan, sulinggih, tirta-tirta sami mekadi tirta kemulan, paibon, dadya, lan tirta kahyangan tiga desa bakta ke rompok. 8. a. Rahina : Saniscara Paing Warigadean Tanggal : 20 Agustus 2016 Dauh : Wita

13 12 Genah : Rompok Tegallinggah Upacara : Manah Toya ening (Ngening) ke Pura Segening Paksebali Upakara : Suci / pejati sorohan tumpeng 7 pada asoroh, pelok tampil, bungkak kasturi, Tigasan, deeng teruna-teruna, penuntunan, jemek / adagan. - Bale gading medaging payuk, panah, pasepan, penastan, cecepan, pecanangan, toya anyar mewadah sangku, tedung pengawin, tiga sampir, kairingin antuk gamelan angklung. - Rauh ring rompok, pendak antuk segehan cacah, genahang ring bale pawedan metatakan dulang, jangkep banten pejati. b. Dauh : Wita Upacara : Ngajum Kajang Upakara : Eteh-eteh serana ngajum kajang sumangdene kesayagayang antuk soang-soang saya pemilet mekadi : - Kwangen medaging porosan silih asih 54 besik, jinah aketeng - Kwangen pebaktian jinah 11 keteng = 1 asiki - Canang sari 7 tanding - Blangsah buah - Lekesan nungkayak 10 sakarura, beras kuning, jaum, lekesan melingeb 10 lan bay pres (lengis miik) - Rurub Simon 1. Pemargi ngajum kajang kaenter antuk panitia kerombo antuk soang-soang pemilet c. Dauh / Jam : Wita Upacara : Mersihin Sawa Upakara : Serana / eteh-eteh mersihin sawa mangda kesayagayang saking soang-soang pemilet mekadi : - Kwangen pengrikesan sawa 8 kwangen sekar muncuk don dapdap 3 muncuk jinah 7 keteng. - Kwangen sekar tunjung putih jinah 9 keteng asiki

14 13 - Kwangen pebaktian jinah 11 keteng asiki - Kwangen jinah 2 / asiki - Kwangen sekar pusuh cempaka putih 5 = 2 (muncuk sekar jepun putih) - Kwangen sekar pusuh cempaka kuning 5 = 2 (sekar pusuh jepun kuning) - Tigasan kadi bekel sang gawenang - Canang sari 2 tanding - Rurub sinom sane ageng 1 - Eteh-eteh pabersihan sampun kesayagayang olih panitia soang-soang sawa, jangkep antuk bundelan - Kasa pengulung sawa don kaikik tatakan don kaikik lan surat layon, rurub kain bali, pipil sami ketragiayang antuk panitia - Pemargi mersihin sawa kaenter antuk panitia lan karombo olih soang-soang pemilet. - Sejawa punika taler sampun ketragiayang saking panitia, lonte, dausa, tikeh, tumpang salu lan pelengkungan, ganjaran lan damar kurung soang-soang. d. Dauh / Jam : Wita Upacara : Melaspas kajang lan pengaskaran Upakara : Sanggar Surya munggah banten suci pejati, sorohan tumpeng 7 Rayunan putih kuning, dewa-dewi sesayut arda nareswari, rantasan putih kuning, bungkak kelapa gading kinasturi - Sor Surya - Gelar sanga, segehan lan tetabuhan jangkep - Ring soang pelinggih : pejati - Ring Bale pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan

15 14 - Banten dedamping sulinggih santun ngempat, suci tiba ro sorohan, rayunan, ajuman, tigasan, punia saka tama. - Banten Pemelaspas Kajang - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman - Bebangkit serandu, pula gembal - Sesayut sapulaken - Banten pemelaspas - Sesayut pasupati - Banten Manah Toya Ening - Suci / pejati sorohan tumpeng 7 Pras sesantun sarwa dasa genah sesantun meserembeng ron - Banten Mepetik Rambut - Dus Kamaligi, punu-punu, pras pemetikan soang sawa, sesarik, tatebus sekar ayadan, karawista kulit bantal bungan tunjung gunting, seet mingmang. - Banten Menek Bea - Tetukon, nasi tetukon, pisang jati, suci, saji sorohan tumpeng lima sami pada asoroh - Be pejugjug guling bebangkit mekamen kasa iber-iber cegceg - Banten teben sawa - Bebangkit Srandu, asoroh, suci, saji, sorohan, plak tampil, kasturian, bubur pirata, nasi angkeb, panjang ilang lebeng matah - Ring Laapan - Banten tetampan, saji onggar mewadah dulang (penarpaan), suci, sorohan tumpeng 11, plak tampil, kasturian, jaja lebeng andus, rayunan putih kuning, pekekeh, teteg kampuh, tutuan, sekar taman sari pada asoroh.

16 15 - Banten Pemerasan - Bebangkit pemerasan tegep angiyu misi arit, sampat lidi, damar, lilin, jukung pada abesik, jaum 11, kuskusan, kaping, kata anggen kamen soang-soang ngaben muah saruntutan banten pemerasan. - Ring Lebuh - Suci sorohan tumpeng 5 pada asoroh - Ring Damar Kurung - Suci sorohan tumpeng 5 pada asoroh - Sor segehan - Ring Natar - Caru eka sata abrumbun - Banten pemegatan jangkep e. Dauh / Jam : Wita Genah : Campuhan / Loloan Upacara : Nunas tirta teben dulu Upakara : - Suci, pejati, sorohan tumpeng 5, rayunan putih kuning - Serana payuk anyar mekalung pis satakan, mategul ental, pipil medaging pis kuci aketeng (Rikala nunas tan dados mebebaosan) Pipil ring payuk genahang ring bantene f. Dauh / Jam : Wita Genah : Rompok Upacara : Metetangian / Tarpana Upakara : Suci / pejati sorohan tumpeng 5 asoroh, rayunan putih kuning Banten ayaban saking soang-soang pemilet (soda). 9. a. Rahina : Redite Pon Julungwangi Tanggal : 21 Agustus 2016

17 16 Genah Dauh Upacara Upakara : Rompok : Wita : Melaspas wadah / bagem metetangi, caru pengelamuk : - Ring Sanggar Surya munggah : banten suci, pejati sorohan tumpeng 7, tigasan, rayunan putih kuning Sor : Segehan cacah jangkep - Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan banten dedamping, pemanisan punia - Banten Pemelaspas Wadah - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Sesayut Sapalaken - Banten pemelaspas dedulang maulam bebek putih meguling - Sesayut pasupati - Pengurip-urip (penorek) Pamor, getih, areng, toya cenana - Pula gembal sekar taman, sorohan tumpeng 17 - Banten Petetangi - Rayunan putih kuning saking soang-soang sawa - Natar caru pengelamak Nedunang sawa (caru eka sata, abrumbunan) b. Dauh jam : Wita Genah : Rompok Upacara : Mrelina / Ngeseng Sawa ke Setra Upakara : Sami serana bakta ke setra jagi ngeseng - Nedunang sawa kajang lan saka luire - Munggah banten ring wadah : suci, pejati, sorohan tumpeng 7

18 17 - Munggah banten pejati ring genah pemuhunan, rerajahan pemuhunan. - Sawa sami kepenpen ring genah pemuhunan lan banten sane ring rompok, eteh sawa sami kepenpen - Nibakang tirta teben dulu - Penembak, pemrelina - pemuhunan atma, atma sampurna, tirta pengentas, Tirta Merajan, Paibon, Dadya Kawitan, Tirta Kahyangan Tiga Desa : Puseh, Bale Agung, Pura Dalem. pinih untat tirta tunggang. - Masang kajang maka sami - Genahang jemek / adegan angenan, ganjaran, ponjer, ampiran lan saka luire. - Nunas geni pemrelina / geni pengesengan - Risampun apine angabar-abar ngaturang banten pengadangadang c. Dauh / Jam : Wita Genah : Setra Upacara : Nuduk Galih / Ngereka Upakara : Banten penyumpit areng - Suci, pejati, sorohan tumpeng 5, segehan - Tibakang toya tabah, tirta penyeeb, toya bungkak nyuh bulan - Nuduk galih antuk sepit genahang ring kukusan, siramin toya kumkuman - Gelar akna banten pangreka, kasa pangreka kebatang, reka antuk sepit - Kwangen pengereka sayagayang soang-soang sawa 22 besik, jinah soang-soang 2 keteng. - Kwangen jinah 5 keteng asiki - Kwangen jinah 11 keteng asiki

19 18 - Blangsah, canang sari 5 tanding - Mekarya Suku Tunggal Kojong sampun tragia ring panitia - Bungkak medalang soang-soang - Sayagayang senden, sepit, ilih, tebu, katik carang dapdap - Sayagayang blonyoh lan panca layuan - Nguyeg sisa abu genahang ring senden tibakin blonyoj panca layuan jagi nguyeg - Sesampun lembi ambil 11 sidu antuk sidu ental 11 sidu, tatakin don dapdap 3 bidang, bija kuning lan kwangen jinah 11 keteng - Kaput antuk kajang payasin dagingin sekar, kwangen jinah 11 keteng - Gaukang dados asiki sareng abu sane sampun mereka, raris abin jagi tarpana saji. d. Dauh / Jam : Wita Genah : Setra Upacara : Narpana Upakara : - Ring Sanggar Surya Munggah : Suci, pejati, sorohan tumpeng 5, rayunan putih kuning, sesayut arda nareswari, tigasan putih kuning. sor sanggarh surya : gelar sanga lan tetabuh - Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala, dur mangala, prayascita, pengulapan, lis kamaligi Banten dedamping, suci tiba ro : Sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, sesantun ngempat, tigasan putih kuning, pemamitan, punia saka taman. - Banten pekideh-sedahan setra

20 19 Cangkem setra, sedahan bangbang ulun setra ajuman putih kuning, metatakan ceper meplekir, mesampyan plawis sesapi (pejati) - Banten Siosan Ngereka (banten pengedat soang-soang) - Ajengan tepeng alimas - Maulam taluh siyap melablab - Jangan kelor melilik alimas - Bubur injin alimas - Kulek biyu alimas - Precet / bubuh cendol alimas - Banten Ayaban Sawa - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7 pada asoroh, plok tampil kasturi, bubur pirata, panjang lebeng matah. - Banten Pemeeg Penek 11 wadah ceper, lekesan 11 roko, base, mako, mewadah kojong, kacang komak 11 tangkih, jaja biyu rakaraka, sampyan kepet-kepetan dados aklakat. meruntutan bebangkit sorohan tumpeng 33, pulagembal sekar taman. - Banten Ring Ajeng - Tetampan saji, ongar mewadah dulang, suci, sorohan tumpeng 11 plok tampil, kasturian jaja lebeng andus, rayunan putih kuning, pekekeh, teteg kampuh, sekar taman. e. Dauh / Jam : Wita Genah : Segera Upacara : Nganyut / Pengiriman Upakara : Suci ireng, sorohan tumpeng 7, suci penganyutan, meruntutan, salaran ayam, bebek hidup - Pras penganteb Genah pempatan (Catus Pata)

21 20 - Mepegatan sareng sami sere ngerawuh saking segara - Upakara nyane Suci, sorohan, plak tampil, kasturian, banten pemegatan asoroh - Tandingannyane Ngiyu anyar, medaging beras benang tukelan, base tampinan buah, jinah 25 keteng, duur nyane kaping, pras asoroh, maiter antuk pangenyeh 54 bidang, santun alit asoroh.

22 21 B. UPACARA NYEKAH / NGERORAS 1. Rahina : Soma Wage Julungwangi Tanggal : 22 Agustus 2016 Genah : Petak Tegallinggah Upacara : Mebumi suda, melaspas petak / puspa ngangget don bingin, ngajum puspa / silih asih, mepurwa daksina lan ngelinggihang puspa a. Mebumi Suda - Ring Genah Petak Ngelarang caru manca sata caru ayam lima saha ketekan nyane sejangkep nyane - Ring soang-soang pemilet angadaken caru eka sata, meprayascita durmangala serana, upacara sami. b. Upacara pemelaspas petak, puspa, lan seeteh upakara sami - Sanggar Surya - Suci, pejati, sorohan tumpeng pitu, rayunan putih kuning, dewa-dewi, sesayut arda nareswari ajuman putih kuning. - Sor surya : gelar sanga, tetabuhan jangkep - Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan. - Banten Sunari / Ketungan - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Sor segehan - Ring Pelinggih - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Ring Ajeng petak

23 22 Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, daksina gede asiki, banten sorohan tumpeng 33, sesayut sapalaken banten pemelaspas di dulang, sesayut pasupati, pengurip-urip wewangunan, adeng, pamor, getih, yeh cenana, palu paat, maruntutan bebangkit pregembal ulap-ulap lan orti bagya jangkep. c. Dauh Jam : Wita Upacara : Ngangget Don Bingin - Sanggar Surya Suci, pejati, rayunan putih kuning, sorohan tumpeng 7, canang pesucian - Sor segehan cacah - Ring pelinggih : Suci, pejati - Banten Ayabanm Suci, pejati, sorohan, tumpeng 9, daksina gede 1, sesayut sida karya, jauman, canang oyodan, pesucian - Eteh-eteh pengeresikan, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan - Piranti ngangget don bingin Joan tiing gading canggah telu, tiuk sudamala, tikeh, kasa tatakan don bingin d. Upacara Ngajum Puspa / Sekah / Silih Asih - Banten nyane : Suci, pejati, sorohan, tumpeng 7, jauman putih kuning, rayunan, tigasan, pesucian - Segehan tetabuh jangkep e. Upacara Mepurwa Daksina - Banten Lembu Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan, rantasan putih kuning lan eteh pengersikan jangkep. - Banten pengangon lembu Busana saparadeg, suci, pejati, sorohan tumpeng 7, ajuman putih kuning, punia sakasidan

24 23 - Banten purwa daksina : suci, pejati lan sorohan - Serana mepurwa daksina ping tiga : - Pasepan, penastan, genta, suci, pejati, pajeng, pagut, pengawin, lembu, penuntunan, Bhetara Kawitan, Puspa Hijo, Sangge, Puspa / Sekala - Meider ping tiga, ngenjekin titi mamah ngeraris puspa sami melinggih ring piyadnyan f. Upacara Natak Tiis (Manusa Yajna) - Metatah, mepetik rambut, menek deha taruna Dauh/ Jam : Wita Upakara nyane : - Eteh-eteh pangeresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, lan pengulapan - Banten peras sangging - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, ajengan putih kuning lan rantasan, puma - Banten pras metatah, pras megunting rambut, pumu-pumu peguntangan - Serana sane sandang soang pemilet metatah, kwangen jinahe 11 keteng, klungah kelapa gading - Sane megunting rambut belayag, seet mingmang lan sekar tunjung g. Dauh / Jam : Wita Upacara : Tarpana saji ke Puspa Upakara nyane : - Ring Surya / Sanggar Tawang - Suci, pejati 2 soroh, daksina gede sorohan tumpeng 7, sesayut arda nareswari. Dewa-dewi, sesayut sida karya Banten catur : Jauman, daksina lingga, sesayut ke catur / runtutan catur - Sor Sanggar Tawang - Pegenian, bebangkit, pejati, suci, sorohan tumpeng 33 - Sanggar Surya Upasaksi

25 24 - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, jauman, dewa-dewi, sesayut arda nareswari - Sor Surya : gelar sanga - Damar Kurung Suci, pejati, sorohan tumpeng 5, rayunan putih kuning Sor : segehan - Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan, Dus kamaligi, pumu-pumu, pedudusan alit lan sosolsosolan ayam bebek hidup, prayascita luwih. - Banten dedamping Santun gede, suci tiba ro, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, sesayut sida karya, lan catur, pemanisan lan puma saka taman - Ring Pelinggih Penghayatan - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning - Sor : Segehan - Banten memutru / pesantian - Daksina gede, pejati, suci, punya pemanisan, larapan - Segehan manca warna - Banten Topeng Sida Karya - Daksina gede, pejati, suci, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, sesayut sida karya, banten larapan lan punia - Pras gong / gambang - Ring ajeng Puspa Lingga - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, ayaban tumpeng 23 (udel kurenan) 2 soroh, pregembal, bebangkit, pada 2 soroh, saji 2 soroh, putih kuning - Sesayut pengideran 5 dulang - Sesayut sida karya - Catur 2 soroh pras asepan, tehenan, sangsangan, bogem, medaging pesucian - Penuntunan, puspa sangge, puspa ijo - Banten teteg sarad, penyegjeg lan sate tegeh

26 25 - Banten janganan, menek deha teruna, sambutan - Ring Ajeng Surya Caru titi mamah bebek putih manut ketekan h. Dauh / Jam : Wita Genah : Piyadnyan Upacara : Metetangi, Ngeliwet, Pemrelina Puspa Upakara : - Ring Sanggar Surya - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7 Sor : Segehan cacah - Ajeng puspa rayunan putih kuning soang-soang puspa - Bale Pawedan - eteh-eteh pangeresikan jangkep, isuh-isuh, segau, byakala, prayascita, durmangala, pengulapan - Suci, pejati, santun ngempat, rayunan, ajuman, tigasan, pemanisan, puma - Sor Surya mekarya nasi liwet - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, - Segehan cacah - Serana Karya Nasi Liwet - Keren / kompor, payuk anyar, beras, madu, susu, behem, warak, taluh - Don pelasa / ancak Banten Pengilen - Banten pemendak - Banten Pedatengan - Banten Penyanggra Piranti ngeseng puspa - Sesenden, tebu, carang dapdap, ilih, sepit, kloping nyuh gading mesisit

27 26 - Klungah kelapa gading, kaping suku tunggal, kwangen jinah 11 keteng - Genah suku tunggal - Ajuman putih kuning, pesucian - Tirta prelina, penyineb, blonyoh, panca layuan, agni prelina 2. Rahina : Anggara Kliwon Julungwangi Tanggal : 23 Agustus 2016 Dauh : Wita Genah : Segara Goa Lawah Upacara : Nganyut Nyegara Gunung, mendak nuntun Upakara : Nganyut Suci, pejati, rayunan putih kuning, sorohan tumpeng 7, segehan manca warna Pras penganteb

28 27 C. UPACARA MENDAK NUNTUN 1. Rahina : Anggara Kliwon Julungwangi Tanggal : 23 Agustus 2016 Dauh : Wita Genah : Segara Goa Lawah a. Upacara : Mendak Nuntun Upakara Nyane : - Surya Upasaksi - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, dewa-dewi sesayut arda nareswari ajuman putih kuning - Sor Surya Gelar sanga - Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan. - Banten Dedamping Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, sesantun gede, jauman, rayunan putih kuning, pemanisan, punia - Banten Mendak Nuntun

29 28 - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, banten penebusan mentah rateng, bebangkit serandu, sorohan tumpeng 33 - Banten Pekelem Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, bebangkit ireng, suci selem, sorohan tumpeng 25, salaran bebek, ayam selem jangkep tegen-tegenan. - Caru ayam selem ireng ring natar - Ring pelinggih Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, canang pesucian, rayunan putih kuning - Piranti mendak / nuntun - Penuntunan - Tapak linggih lanang, istri, tigasan putih kuning lan kwangen jinah 11 keteng b. Banten Nyegara Gunung - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7 pada 2 soroh, ayaban tumpeng 23 udel kurenan - Pregembal, jauman jangkep - Sesayut giri kusuma - Sesayut tri gangga - Sesayut Ratu Agung - Sesayut Sida Karya - Canang oyodan, pesucian, rantasan daksina lingga / penuntunan Surya munggah - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning Sor surya : Segehan Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan - Banten dedamping jangkep Pelinggih siosan - Suci, pejati, rayunan putih kuning, sorohan tumpeng 7 c. Metirta Yatra ke Pura-pura

30 29 Rahina : Buda Umanis Julungwangi Tanggal : 24 Agustus 2016 Dauh : Wita Genah : Ke Pura-pura Ring Besakih - Dalem Puri, Titi gonggang - Manik Mas, Ulun Kulkul - Goa Raja, Besukian, Merajan Kanginan, Benoa Kawan - Pura Pedarman Pasek - Pura Penataran Agung Upacara : Metirta Yatra Upakara : Dalem Puri - Sanggar Surya Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, jauman dewa-dewi, sesayut ardanareswari - Sor : Gelar sanga - Bale Pawedan Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan - Banten Dedamping Suci, pejati tiba ro, sesantun gede, sorohan tumpeng 7, jauman, rayunan putih kuning, pemanisan, punia - Ke Pelinggih sios Suci, pejati, sorohan, rayunan putih kuning - Ring ajeng / lapan Suci pejati tiba ro, sorohan tumpeng 7, ayaban tumpeng 23, udel kurenan, pregembal, bebangkit, jauman sesayut sida karya, segehan manca warna, salaran tegen-tegenan ayam lan itik hidup. - Ring Pura-pura sane utama Suci pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, jauman, rantasan putih kuning.

31 30 Pura Pedarman Pasek - Upakara pateh kadi ring Pura Dalem Puri Pura Penataran Agung - Pateh upakara nyane kadi pura siosan d. Rahina : Wraspati Paing Julungwangi Tanggal : 25 Agustus 2016 Genah : Pura Ulun Danu Batur, Pura Tirta Empul Tampak Siring Upacara : Metirta Yatra Upakara : Ulun Danu Batur - Sanggar Surya Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman dewa-dewi, sesayut arda nareswari, rantasan putih kuning - Sor : gelar sanga - Bale Pawedan - Eteh-eteh / pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan, banten dedamping, suci/pejati tiba ro, sorohan tumpeng 7, sesantun gede, ajuman pemanisan punia saka taman - Ring pelinggih utama Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning ajuman - Sor pelinggih : Segehan - Ring Ajeng Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman bebangkit srandu, sorohan tumpeng 23 udel kurenan, pregembal salaran bebek selem lan ayam selem tegen-tegenan jangkep. Pura Tirta Empul Tampak Siring - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman jauman, rantasan punia.

32 31 e. Rahina : Sukra Pon Julungwangi Tanggal : 26 Agustus 2016 Genah : Pura Lempuyang Dauh : Wita Upacara : Tirta Yatra ke Pura Lempuyang (Pura Ayu, Pura Telaga Mas, Pura Telaga Tawang, Pura Lempuyang Madya, Pura Pucak Bisbis, Pura Natar Agung lan Pura Lempuyang Luhur) Upakara : Pura Lempuyang Madya - Surya Upasaksi : Munggah suci, pejati, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, ajuman, jauman, dewa-dewi, sesayut arda nareswari, rantasan putih kuning - Sor Sanggar Surya Gelar sanga - Bale Pawedan Eteh-eteh pangresikan jangkep isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pangulapan, - Banten Dedamping Suci, pejati tiba ro, sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning rantasan, pemanisan, punia - Pelinggih Utama Suci, pejati, sorohan, rayunan putih kuning, jauman - Ring ajeng / banten ayaban Suci, pejati tiba ro, sorohan rayunan, jauman jangkep, sesayut sida karya, bebangkit (pregembal) sorohan tumpeng 23 (udel kurenan) salaran bebek, ayam sebulu-bulu hidup, tegen-tegenan jangkep Upakara ring Pura Siosan :

33 32 (Pura Ayu, Telaga Mas, Telaga Tawang, Pucak Bisbis, Dasar Agung, Lempuyang Luhur) - Suci, pejati sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, jauman, rantasan, punia Upakara ring Pura Silayukti : - Suci, pejati sorohan tumpeng 7, rayunan, rantasan putih kuning, jauman - Eteh-eteh pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, byakala, durmangala, prayascita, pengulapan - Pras Penganteb lan punia f. Rahina : Saniscara Wage Julungwangi Tanggal : 27 Agustus 2016 Dauh : Wita Genah : Piyadnyan Upacara : Mepamit / Ngaturang Jauman Upakara : - Soang-soang makta aturan mekadi, suci, pejati sorohan tumpeng pitu, rayunan putih kuning, lan jauman lebeng matah saka sidan. - Ring Surya - Suci, pejati sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, rantasan, puma - Sor : segehan - Ring Ajeng - Suci, pejati sorohan tumpeng 7, rayunan putih kuning, pregembal sorohan tumpeng 17 jauman jangkep - Ring Bale Pawedan Eteh-eteh pangresikan, isuh-isuh segau, byakala durmangala, prayascita, pengulapan - Banten dedamping

34 33 Raris sewusan kramaning sembah, mepamit maider ping tiga (presawya) makirig ping tiga nyujur desa soang-soang (linggihang ring piyasan). Sadurung kaingkup patut ngaturang serahina rayunan putih kuning. g. Rahina : Redite Kliwon Sungsang Tanggal : 28 Agustus 2016 Genah : Desa Soang-soang Upacara : Ngaturang bakti ke Pura Kahyangan Tiga lan Pura Dadya / Paibon Upakara : - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, Rayunan putih kuning, jauman, rantasan putih kuning - Peras penganteb jro mangku - Pangresikan jangkep, isuh-isuh segau, durmangala, prayascita, pengulapan - Upasaksi pejati h. Rahina : Sukra Kliwon Sungsang Tanggal : 02 September 2016 Genah : Pura Paibon / Merajan Kemulan Upacara : Ngingkup / Panilapati Upakara : Ring Sanggar Surya - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, Rayunan putih kuning, rantasan Ring Bale Pawedan - Eteh-eteh pangresikan jangkep mekadi : isuh-isuh segau, byakala, prayascita, pengulapan Ring Ajeng - Suci, pejati, sorohan tumpeng 7, Rayunan putih kuning, rantasan putih kuning 17, banten pengingkup dewa

35 34 - Banten penyineb lan pemrelina tapak linggih - Piranti : bungkak nyuh gading mekasturi, kwangen jinah 11 keteng, sesenden, sidu, kasa pengaput bungkak - Pendem ring ajeng / ungkur pelinggih Puput-----

PEMARGI MELASTI LINGGIH IDA BHATARA RING PURA PUSEH

PEMARGI MELASTI LINGGIH IDA BHATARA RING PURA PUSEH PEMARGI MELASTI 1. PECALANG 2. PRAYASCITA, PENASTASAN 3. UPACARA 4. GONG 5. PESANTIAN 6. IDA BHATARA PUSEH 7. PENATARAN PANDE (MANGKU Gd NOMER) 8. PENATARAN PANDE (MANGKU SARKA) 9. PENATARAN PASEK (WAYAN

Lebih terperinci

BANTEN PIODALAN ALIT PURA AGUNG GIRI KERTHA BHUWANA SANISCARA UMANIS WATUGUNUNG ( SARASWATI )

BANTEN PIODALAN ALIT PURA AGUNG GIRI KERTHA BHUWANA SANISCARA UMANIS WATUGUNUNG ( SARASWATI ) BANTEN PIODALAN ALIT SANISCARA UMANIS WATUGUNUNG ( SARASWATI ) NO A PELINGGIH SARANA BANTEN UPAKARA SATUAN KETERANGAN MEPIUNING MEKARYA SANGANAN SUCI 1 PEJATI 3 SET Padmasana, Dapur Suci, Pinanditha 2

Lebih terperinci

DUDONAN KARYA PADUDUSAN AGUNG, TAWUR TABUH GENTUH, MAMUNGKAH LAN NGENTEG LINGGIH RING PURA DALEM, PRAJAPATI, SEGA, CATUS PATA, LAN PURA ULUN SUWI

DUDONAN KARYA PADUDUSAN AGUNG, TAWUR TABUH GENTUH, MAMUNGKAH LAN NGENTEG LINGGIH RING PURA DALEM, PRAJAPATI, SEGA, CATUS PATA, LAN PURA ULUN SUWI DUDONAN KARYA PADUDUSAN AGUNG, TAWUR TABUH GENTUH, MAMUNGKAH LAN NGENTEG LINGGIH RING, PRAJAPATI, SEGA, S PATA, LAN PURA ULUN SUWI NO RAHINA HARI & TANGGAL DAUH ACARA, UPACARA PENGENTER / MUPUT GENAH PENGIRING

Lebih terperinci

DUDONAN UPAKARA/UPACARA LAN RERAHINAN SUKA DUKA HINDU DHARMA BANJAR CILEDUG DAN SEKITARNYA TAHUN 2015

DUDONAN UPAKARA/UPACARA LAN RERAHINAN SUKA DUKA HINDU DHARMA BANJAR CILEDUG DAN SEKITARNYA TAHUN 2015 NO TANGGAL DINA/WUKU DUDONAN UPAKARA/UPACARA LAN RERAHINAN SUKA DUKA HINDU DHARMA BANJAR CILEDUG DAN SEKITARNYA TAHUN 2015 RERAINAN/ PIODALAN/PUJAWALI UPAKARA SANE KATUR PINANDITA SANE MUPUT TEMPEK PENGAREP

Lebih terperinci

Daftar Isi. Prakata... Dudonan Pengabenan...

Daftar Isi. Prakata... Dudonan Pengabenan... Daftar Isi Prakata... Dudonan Pengabenan... I Matur Piuning lan Nuasen Makarya... Halaman : 1 II Melaspas Warung miwah sane siyosan... Halaman : 3 III Negtegang Bhatara Sri lan Nembenin makarya sanganan

Lebih terperinci

DUDONAN KARYA MELASPAS, MUPUK PEDAGINGAN, NGENTEG LINGGIH, PADUDUSAN ALIT, TAWUR WERASPATI KALPA NO GALAH EED KARYA PENYANGGRA PEMUPUT PIRANTI

DUDONAN KARYA MELASPAS, MUPUK PEDAGINGAN, NGENTEG LINGGIH, PADUDUSAN ALIT, TAWUR WERASPATI KALPA NO GALAH EED KARYA PENYANGGRA PEMUPUT PIRANTI pura panti penataran agung Br. Aseman, Desa Abiansemal, Kecamatan Abiansemal, Kabupaten Badung DUDONAN KARYA MELASPAS, MUPUK PEDAGINGAN, NGENTEG LINGGIH, PADUDUSAN ALIT, TAWUR WERASPATI KALPA NO GALAH

Lebih terperinci

NILAI-NILAI PENDIDIKAN AGAMA HINDU PADA BANTEN PEMAHAYU ANGGA SARIRA DI DESA MENDOYO DANGIN TUKAD KECAMATAN MENDOYO KABUPATEN JEMBRANA

NILAI-NILAI PENDIDIKAN AGAMA HINDU PADA BANTEN PEMAHAYU ANGGA SARIRA DI DESA MENDOYO DANGIN TUKAD KECAMATAN MENDOYO KABUPATEN JEMBRANA NILAI-NILAI PENDIDIKAN AGAMA HINDU PADA BANTEN PEMAHAYU ANGGA SARIRA DI DESA MENDOYO DANGIN TUKAD KECAMATAN MENDOYO KABUPATEN JEMBRANA Oleh Ni Made Indra Wahyuni Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar dek.wahyunindra@gmail.com

Lebih terperinci

TATANAN UPACARA MEMBANGUN PAUMAHAN (Kajian Ritual Pembangunan Rumah Tinggal Tradisional Bali)

TATANAN UPACARA MEMBANGUN PAUMAHAN (Kajian Ritual Pembangunan Rumah Tinggal Tradisional Bali) TATANAN UPACARA MEMBANGUN PAUMAHAN (Kajian Ritual Pembangunan Rumah Tinggal Tradisional Bali) Ida Bagus Gde Manuaba Program Studi Arsitektur Fakultas Teknik Universitas Dwijendra E-mail: manuaba2434@gmail.com

Lebih terperinci

HUBUNGAN TIGA PILAR AGAMA HINDU DILIHAT DARI ASPEK EKONOMI 1 I Made Sukarsa 2

HUBUNGAN TIGA PILAR AGAMA HINDU DILIHAT DARI ASPEK EKONOMI 1 I Made Sukarsa 2 HUBUNGAN TIGA PILAR AGAMA HINDU DILIHAT DARI ASPEK EKONOMI 1 I Made Sukarsa 2 Pemahaman agama Hindu bisa didekati dengan tiga cara yaitu dengan mempelajari dan melaksanakan tattwa atau filsafat, bertindak

Lebih terperinci

MATUR PIUNING Bude Kliwon Matal,

MATUR PIUNING Bude Kliwon Matal, KARYA MESAPUH SAPUH, NUBUNG PEDAGINGAN, LAN NGENTEG LINGGIH PURA DADIA PEJENENGAN PAKISKANDEL PRATI SENTANA SHRI NARARYA KRESNHA KEPAKISAN BUDE WAGE CEMENG KELAU, 11-11-2015 MATUR PIUNING Bude Kliwon Matal,

Lebih terperinci

Oleh Ni Putu Dwiari Suryaningsih Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar

Oleh Ni Putu Dwiari Suryaningsih Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar UPACARA NILAPATI BAGI WARGA MAHA GOTRA PASEK SANAK SAPTA RSI DI BANJAR ROBAN DESA TULIKUP KECAMATAN GIANYAR KABUPATEN GIANYAR (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) Oleh Ni Putu Dwiari Suryaningsih Institut

Lebih terperinci

PARISADA HINDU DHARMA INDONESIA PROVINSI BALI PEDOMAN PELAKSANAAN HARI RAYA NYEPI TAHUN SAKA 1938

PARISADA HINDU DHARMA INDONESIA PROVINSI BALI PEDOMAN PELAKSANAAN HARI RAYA NYEPI TAHUN SAKA 1938 PARISADA HINDU DHARMA INDONESIA PROVINSI BALI PEDOMAN PELAKSANAAN HARI RAYA NYEPI TAHUN SAKA 1938 Om Swastyastu, Sehubungan dengan Hari Raya Nyepi Tahun Saka 1938 yang jatuh pada Hari : Rabu, Tanggal :

Lebih terperinci

ARYA WANG BANG SIDEMEN MERAJAN GEDONG SELAT

ARYA WANG BANG SIDEMEN MERAJAN GEDONG SELAT SUSUNAN PANITIA KARYA NGENTEG LINGGIH NUBUNG DAGING TAHUN 2015 1. Yajamana Karya : Ida Pedanda Gede Made Buruan 2. Tapini : Ida Pedanda Istri Rai Pemayun : Ida Ayu Ngurah 3. Pamiteket Karya : I Gusti Mangku

Lebih terperinci

TRADISI NYUNGGI PRATIMA PADA UPACARA MELASTI DI DESA BUDENG KECAMATAN JEMBRANA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu)

TRADISI NYUNGGI PRATIMA PADA UPACARA MELASTI DI DESA BUDENG KECAMATAN JEMBRANA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) TRADISI NYUNGGI PRATIMA PADA UPACARA MELASTI DI DESA BUDENG KECAMATAN JEMBRANA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) Oleh Ni Putu Prananda Wati Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar pranandawati123@gmail.com

Lebih terperinci

PRAKTIK BENTUK BANTEN PRAYASCITA DI KOTA DENPASAR

PRAKTIK BENTUK BANTEN PRAYASCITA DI KOTA DENPASAR Vol. 1,. 1, Juli 2017, 76-85 PRAKTIK BENTUK BANTEN PRAYASCITA DI KOTA DENPASAR Ni Ketut Sukiani Universitas Warmadewa ketutsukiani@gmail.com ABSTRAK Dalam pelaksanaan upacara agama Hindu di Bali, sangat

Lebih terperinci

TEKS TUTUR CANDRABHERAWA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI

TEKS TUTUR CANDRABHERAWA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI TEKS TUTUR CANDRABHERAWA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH : NI NYOMAN AYU PUSPITA DEWI NIM: 1101215012 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 i TEKS TUTUR

Lebih terperinci

Pedoman Upacara Pitra Yadnya Ngaben dan Atma Wadana. Yayasan Pitra Yadnya Indonesia

Pedoman Upacara Pitra Yadnya Ngaben dan Atma Wadana. Yayasan Pitra Yadnya Indonesia Pedoman Upacara Pitra Yadnya Ngaben dan Atma Wadana Oleh Ida Rsi Agung Jambe Dharmakerti Kenaka. Trikona, hukum absolut TYME Lahir, hidup dan mati merupakan hukum alam, hukum absolut Tuhan Yang Maha Esa

Lebih terperinci

STANDAR OPERASIONAL PROSEDUR NGABEN SWASTA GNI

STANDAR OPERASIONAL PROSEDUR NGABEN SWASTA GNI STANDAR OPERASIONAL PROSEDUR NGABEN SWASTA GNI STANDAR OPERASIONAL PROSEDUR NGABEN SWASTA GNI I. DUDONAN NYIRAMANG/ MERSIHIN LAYON/MAYAT. Alat yang dibutuhkan saat mandi ritual 1. Sebuah ember ukuran garis

Lebih terperinci

TEKS GEGURITAN MANTRI SANAK LIMA ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI

TEKS GEGURITAN MANTRI SANAK LIMA ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI SKRIPSI TEKS GEGURITAN MANTRI SANAK LIMA ANALISIS STRUKTUR DAN NILAI OLEH NI PUTU NOVIYANTI WARDANI NIM 1201215007 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2016 i TEKS

Lebih terperinci

UCAPAN TERIMA KASIH. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa/Tuhan Yang

UCAPAN TERIMA KASIH. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa/Tuhan Yang UCAPAN TERIMA KASIH Om Swastyastu, Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa/Tuhan Yang Maha Esa, karena berkat rahmat-nya, skripsi ini dapat diselesaikan tepat waktu. Skripsi yang berjudul

Lebih terperinci

TEKS TUTUR JONG MANTEN: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: DESAK PUTU ELVIANA DEWI NIM:

TEKS TUTUR JONG MANTEN: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: DESAK PUTU ELVIANA DEWI NIM: TEKS TUTUR JONG MANTEN: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: DESAK PUTU ELVIANA DEWI NIM: 1101215008 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 i TEKS TUTUR JONG

Lebih terperinci

DAFTAR KELOMPOK TANI HUTAN (KTH) KABUPATEN TABANAN PROV. BALI

DAFTAR KELOMPOK TANI HUTAN (KTH) KABUPATEN TABANAN PROV. BALI DAFTAR KELOMPOK TANI HUTAN (KTH) KABUPATEN TABANAN PROV. BALI NO NAMA KELOMPOK PROVINSI KABUPATEN/KOTA KOMODITAS 1. Alas Sari BALI KABUPATEN TABANAN mahoni, jabon, kejimas,gmelina, kambing 2. Amerta Buana

Lebih terperinci

I. PENDAHULUAN. Indonesia adalah negara kepulauan yang sangat luas yang masyarakatnya terdiri

I. PENDAHULUAN. Indonesia adalah negara kepulauan yang sangat luas yang masyarakatnya terdiri 1 I. PENDAHULUAN A. Latar Belakang Indonesia adalah negara kepulauan yang sangat luas yang masyarakatnya terdiri dari beragam suku, ras, budaya, dan agama. Salah satu di antaranya adalah suku Bali yang

Lebih terperinci

TUTUR ANGKUS PRANA: KAJIAN STRUKTUR DAN SEMIOTIKA. Oleh: NI KADEK DEWI SANTHIASTINI

TUTUR ANGKUS PRANA: KAJIAN STRUKTUR DAN SEMIOTIKA. Oleh: NI KADEK DEWI SANTHIASTINI TUTUR ANGKUS PRANA: KAJIAN STRUKTUR DAN SEMIOTIKA Oleh: NI KADEK DEWI SANTHIASTINI 1101215002 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA 2015 i TUTUR ANGKUS PRANA: KAJIAN

Lebih terperinci

KATA PENGANTAR. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Tuhan Yang Mahaesa

KATA PENGANTAR. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Ida Sang Hyang Widhi Wasa, Tuhan Yang Mahaesa SKRIPSI INI TELAH DISETUJUI DAN DINILAI OLEH PANITIA PENGUJI PADA PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA PADA TANGGAL: 1 JULI 2016 Berdasarkan SK Dekan Fakultas Ilmu Budaya,

Lebih terperinci

TEKS GEGURITAN PADEM WARAK ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA

TEKS GEGURITAN PADEM WARAK ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA TEKS GEGURITAN PADEM WARAK ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA OLEH: I PUTU BAYU MUTRA WIBAWA NIM 1101215024 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 i 1 TEKS

Lebih terperinci

GEGURITAN AJI RAMA RENA ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA

GEGURITAN AJI RAMA RENA ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA SKRIPSI GEGURITAN AJI RAMA RENA ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA IDA BAGUS DWIJA NANDANA PERSADA NIM 1201215035 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2017 i SKRIPSI GEGURITAN

Lebih terperinci

Oleh Ni Komang Sri Adnyani Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar

Oleh Ni Komang Sri Adnyani Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar TRADISI MAKINCANG-KINCUNG PADA PURA BATUR SARI DUSUN MUNDUK TUMPENG DI DESA BERANGBANG KECAMATAN NEGARA NEGARA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) Oleh Ni Komang Sri Adnyani Institut

Lebih terperinci

TRADISI NYAKAN DI RURUNG DALAM PERAYAAN HARI RAYA NYEPI DI DESA PAKRAMAN BENGKEL KECAMATAN BUSUNGBIU KABUPATEN BULELENG (Kajian Teologi Hindu)

TRADISI NYAKAN DI RURUNG DALAM PERAYAAN HARI RAYA NYEPI DI DESA PAKRAMAN BENGKEL KECAMATAN BUSUNGBIU KABUPATEN BULELENG (Kajian Teologi Hindu) TRADISI NYAKAN DI RURUNG DALAM PERAYAAN HARI RAYA NYEPI DI DESA PAKRAMAN BENGKEL KECAMATAN BUSUNGBIU KABUPATEN BULELENG (Kajian Teologi Hindu) OLEH: KOMANG HERI YANTI email : heryan36@yahoo.com ABSTRAK

Lebih terperinci

TEKS GEGURITAN DARMAKAYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: KADEK RIKA ARIPAWAN NIM:

TEKS GEGURITAN DARMAKAYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: KADEK RIKA ARIPAWAN NIM: TEKS GEGURITAN DARMAKAYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: KADEK RIKA ARIPAWAN NIM: 1101215023 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA 2015 TEKS GEGURITAN DARMAKAYA:

Lebih terperinci

BABAD PASEK KAYU SELEM : ANALISIS STRUKTUR OLEH : I PUTU YUDHI SANTIKA PUTRA NIM:

BABAD PASEK KAYU SELEM : ANALISIS STRUKTUR OLEH : I PUTU YUDHI SANTIKA PUTRA NIM: BABAD PASEK KAYU SELEM : ANALISIS STRUKTUR OLEH : I PUTU YUDHI SANTIKA PUTRA NIM: 1101215005 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 i BABAD PASEK KAYU SELEM: ANALISIS

Lebih terperinci

TEKS MITOS TAPAKAN BARONG BHATARA SAKTI NAWA SANGA DI KAHYANGAN JAGAT LUHUR NATAR SARI: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI

TEKS MITOS TAPAKAN BARONG BHATARA SAKTI NAWA SANGA DI KAHYANGAN JAGAT LUHUR NATAR SARI: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI SKRIPSI TEKS MITOS TAPAKAN BARONG BHATARA SAKTI NAWA SANGA DI KAHYANGAN JAGAT LUHUR NATAR SARI: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI NI PUTU GEK ANNA DELVIA NIM 1201215040 FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA

Lebih terperinci

MAKALA-KALAAN DALAM PAWIWAHAN DI SANGGAH GEDE DESA ADAT KEROBOKAN KECAMATAN KUTA UTARA KABUPATEN BADUNG

MAKALA-KALAAN DALAM PAWIWAHAN DI SANGGAH GEDE DESA ADAT KEROBOKAN KECAMATAN KUTA UTARA KABUPATEN BADUNG MAKALA-KALAAN DALAM PAWIWAHAN DI SANGGAH GEDE DESA ADAT KEROBOKAN KECAMATAN KUTA UTARA KABUPATEN BADUNG OLEH: Ni Made Rai Yeni raiyeninimade@yahoo.com Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar Pembimbing I

Lebih terperinci

PELESTARIAN BAHASA BALI DALAM MEDIA CETAK BERBAHASA BALI: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK OLEH ANAK AGUNG ISTRI ITA RYANDEWI NIM:

PELESTARIAN BAHASA BALI DALAM MEDIA CETAK BERBAHASA BALI: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK OLEH ANAK AGUNG ISTRI ITA RYANDEWI NIM: PELESTARIAN BAHASA BALI DALAM MEDIA CETAK BERBAHASA BALI: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK OLEH ANAK AGUNG ISTRI ITA RYANDEWI NIM: 1101215033 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA

Lebih terperinci

UPACARA NGEREBEG DI DESA PAKRAMAN MANDUANG KECAMATAN KLUNGKUNG KABUPATEN KLUNGKUNG (Perspektif Pendidikan Agama Hindu)

UPACARA NGEREBEG DI DESA PAKRAMAN MANDUANG KECAMATAN KLUNGKUNG KABUPATEN KLUNGKUNG (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) UPACARA NGEREBEG DI DESA PAKRAMAN MANDUANG KECAMATAN KLUNGKUNG KABUPATEN KLUNGKUNG (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) Oleh Ni Wayan Kartini Pratiwi Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar iwickpratiwi@gmail.com

Lebih terperinci

UPACARA NGABEN NINGKEB DI BANJAR KEBON DESA PAKRAMAN BLAHBATUH KECAMATAN BLAHBATUH KABUPATEN GIANYAR (Kajian Filosofis)

UPACARA NGABEN NINGKEB DI BANJAR KEBON DESA PAKRAMAN BLAHBATUH KECAMATAN BLAHBATUH KABUPATEN GIANYAR (Kajian Filosofis) UPACARA NGABEN NINGKEB DI BANJAR KEBON DESA PAKRAMAN BLAHBATUH KECAMATAN BLAHBATUH KABUPATEN GIANYAR (Kajian Filosofis) Oleh Ni Luh Putu Yulia Sukma Yanti Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar yuliasukma_yanti@yahoo.co.id

Lebih terperinci

PEMENTASAN TARI RATU BAKSAN DI PURATAMPURYANG DESA PAKRAMAN SONGAN KECAMATAN KINTAMANI KABUPATEN BANGLI (Perspektif Pendidikan Agama Hindu)

PEMENTASAN TARI RATU BAKSAN DI PURATAMPURYANG DESA PAKRAMAN SONGAN KECAMATAN KINTAMANI KABUPATEN BANGLI (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) PEMENTASAN TARI RATU BAKSAN DI PURATAMPURYANG DESA PAKRAMAN SONGAN KECAMATAN KINTAMANI KABUPATEN BANGLI (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) Oleh I Gede Ari Duarsa Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar

Lebih terperinci

SKRIPSI ANALISIS STRUKTUR DAN SOSIOLOGIS DRAMA MULIH KARYA I NYOMAN MANDA OLEH : NI PUTU HARUM KARTIKA DEWI NIM

SKRIPSI ANALISIS STRUKTUR DAN SOSIOLOGIS DRAMA MULIH KARYA I NYOMAN MANDA OLEH : NI PUTU HARUM KARTIKA DEWI NIM SKRIPSI ANALISIS STRUKTUR DAN SOSIOLOGIS DRAMA MULIH KARYA I NYOMAN MANDA OLEH : NI PUTU HARUM KARTIKA DEWI NIM 1101215006 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR

Lebih terperinci

PENDIDIKAN NILAI PADA TRADISI NYURUD AYU DALAM UPACARA PIODALAN DI DESA BERANGBANG KECAMATAN NEGARA KABUPATEN JEMBRANA

PENDIDIKAN NILAI PADA TRADISI NYURUD AYU DALAM UPACARA PIODALAN DI DESA BERANGBANG KECAMATAN NEGARA KABUPATEN JEMBRANA PENDIDIKAN NILAI PADA TRADISI NYURUD AYU DALAM UPACARA PIODALAN DI DESA BERANGBANG KECAMATAN NEGARA KABUPATEN JEMBRANA Ni Putu Surya Miniasih Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar suryaminiasih90@gmail.com

Lebih terperinci

RITUAL MEKRAB DALAM PEMUJAAN BARONG LANDUNG DI PURA DESA BANJAR PACUNG KELURAHAN BITERA KECAMATAN GIANYAR

RITUAL MEKRAB DALAM PEMUJAAN BARONG LANDUNG DI PURA DESA BANJAR PACUNG KELURAHAN BITERA KECAMATAN GIANYAR RITUAL MEKRAB DALAM PEMUJAAN BARONG LANDUNG DI PURA DESA BANJAR PACUNG KELURAHAN BITERA KECAMATAN GIANYAR (Analisis Pendidikan Agama Hindu) Oleh I Made Agus Sutrisna Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar

Lebih terperinci

UPACARA NGADEGANG NINI DI SUBAK PENDEM KECAMATAN JEMBRANA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Nilai Pendidikan Agama Hindu)

UPACARA NGADEGANG NINI DI SUBAK PENDEM KECAMATAN JEMBRANA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Nilai Pendidikan Agama Hindu) UPACARA NGADEGANG NINI DI SUBAK PENDEM KECAMATAN JEMBRANA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Nilai Pendidikan Agama Hindu) Oleh Ni Luh Setiani Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar niluhsetiani833@gmail.com

Lebih terperinci

PEMERTAHANAN BAHASA BALI MELALUI GENDING RARE PADA ANAK-ANAK DI SANGGAR KUKURUYUK: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK

PEMERTAHANAN BAHASA BALI MELALUI GENDING RARE PADA ANAK-ANAK DI SANGGAR KUKURUYUK: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK PEMERTAHANAN BAHASA BALI MELALUI GENDING RARE PADA ANAK-ANAK DI SANGGAR KUKURUYUK: KAJIAN SOSIOLINGUISTIK OLEH: I PUTU PERMANA MAHARDIKA NIM 1101215032 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA

Lebih terperinci

MAKALAH : MATA KULIAH ACARA AGAMA HINDU JUDUL: ORANG SUCI AGAMA HINDU (PANDHITA DAN PINANDITA) DOSEN PEMBIMBING: DRA. AA OKA PUSPA, M. FIL.

MAKALAH : MATA KULIAH ACARA AGAMA HINDU JUDUL: ORANG SUCI AGAMA HINDU (PANDHITA DAN PINANDITA) DOSEN PEMBIMBING: DRA. AA OKA PUSPA, M. FIL. MAKALAH : MATA KULIAH ACARA AGAMA HINDU JUDUL: ORANG SUCI AGAMA HINDU (PANDHITA DAN PINANDITA) DOSEN PEMBIMBING: DRA. AA OKA PUSPA, M. FIL. H DISUSUN OLEH: I WAYAN AGUS PUJAYANA ORANG SUCI Orang suci adalah

Lebih terperinci

JURNAL PENELITIAN AGAMA HINDU 89

JURNAL PENELITIAN AGAMA HINDU 89 UPACARA MAPAG TOYA DI PURA BEDUGUL DESA PAKRAMAN NYANGLAN KECAMATAN BANJARANGKAN KABUPATEN KLUNGKUNG (Kajian Teologi Hindu) Oleh I Nyoman Hari Mukti Dananjaya, I Pt. Sudharma, I Md. Adi Surya Pradnya Institut

Lebih terperinci

SKRIPSI KAMUS BALI INDONESIA BIDANG ISTILAH UPAKARA MANUSA YADNYA DI KABUPATEN BADUNG

SKRIPSI KAMUS BALI INDONESIA BIDANG ISTILAH UPAKARA MANUSA YADNYA DI KABUPATEN BADUNG SKRIPSI KAMUS BALI INDONESIA BIDANG ISTILAH UPAKARA MANUSA YADNYA DI KABUPATEN BADUNG PUTU KRISNA APRIANTI NIM 1201215021 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2016

Lebih terperinci

JURNAL PENELITIAN AGAMA HINDU 68

JURNAL PENELITIAN AGAMA HINDU 68 PERKAWINAN GAMYA GAMANA ANTARA MASYARAKAT TIONG HOA DENGAN MASYARAKAT BATUR DI SESA BATUR KECAMATAN KINTAMANI KABUPATEN BANGLI (Kajian Aksiologi) Oleh Ni Luh Ginanti Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar

Lebih terperinci

Desain Penjor, Keindahan Yang Mewarnai Perayaan Galungan & Kuningan

Desain Penjor, Keindahan Yang Mewarnai Perayaan Galungan & Kuningan Desain Penjor, Keindahan Yang Mewarnai Perayaan Galungan & Kuningan Yulia Ardiani Staff UPT Teknologi Informasi Dan Komunikasi Institut Seni Indonesia Denpasar Abstrak Perayaan kemenangan dharma melawan

Lebih terperinci

GUBERNUR BALI PERATURAN GUBERNUR BALI NOMOR 51 TAHUN 2016 TENTANG PENGELOLAAN KAWASAN PURA AGUNG BESAKIH DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA

GUBERNUR BALI PERATURAN GUBERNUR BALI NOMOR 51 TAHUN 2016 TENTANG PENGELOLAAN KAWASAN PURA AGUNG BESAKIH DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA GUBERNUR BALI PERATURAN GUBERNUR BALI NOMOR 51 TAHUN 2016 TENTANG PENGELOLAAN KAWASAN PURA AGUNG BESAKIH DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA GUBERNUR BALI, Menimbang : a. bahwa Kawasan Pura Agung Besakih

Lebih terperinci

GEGURITAN KONTABOJA: ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA OLEH: IDA AYU EKA PURNAMA WULANDARI NIM

GEGURITAN KONTABOJA: ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA OLEH: IDA AYU EKA PURNAMA WULANDARI NIM GEGURITAN KONTABOJA: ANALISIS STRUKTUR DAN MAKNA OLEH: IDA AYU EKA PURNAMA WULANDARI NIM 1101215022 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2015 1 i GEGURITAN

Lebih terperinci

MITOS DI NUSA PENIDA ANALISIS STRUKTUR, FUNGSI, DAN MAKNA

MITOS DI NUSA PENIDA ANALISIS STRUKTUR, FUNGSI, DAN MAKNA SKRIPSI MITOS DI NUSA PENIDA ANALISIS STRUKTUR, FUNGSI, DAN MAKNA Oleh : NI PUTU SUDIASIH NIM : 1101215035 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA 2015 i MITOS DI NUSA

Lebih terperinci

MASTER PLAN PENATAAN DAN PENGEMBANGAN PURA DALEM BIAS MUNTIG DI DESA PAKRAMAN NYUH KUKUH, DUSUN PED, DESA PED, KECAMATAN NUSA PENIDA, KLUNGKUNG

MASTER PLAN PENATAAN DAN PENGEMBANGAN PURA DALEM BIAS MUNTIG DI DESA PAKRAMAN NYUH KUKUH, DUSUN PED, DESA PED, KECAMATAN NUSA PENIDA, KLUNGKUNG MASTER PLAN PENATAAN DAN PENGEMBANGAN PURA DALEM BIAS MUNTIG DI DESA PAKRAMAN NYUH KUKUH, DUSUN PED, DESA PED, KECAMATAN NUSA PENIDA, KLUNGKUNG I Kadek Merta Wijaya Dosen Program Studi Teknik Arsitektur,

Lebih terperinci

FUNGSI WALI TARI REJANG SUTRI Oleh: I Wayan Budiarsa Dosen PS Seni Tari

FUNGSI WALI TARI REJANG SUTRI Oleh: I Wayan Budiarsa Dosen PS Seni Tari FUNGSI WALI TARI REJANG SUTRI Oleh: I Wayan Budiarsa Dosen PS Seni Tari Salah satu sarana untuk mempertebal keyakinan dan menghubungkan diri dengan Ida Sanghyang Widi Wasa ( Tuhan Yang Maha Esa) adalah

Lebih terperinci

TUMPEK PENGARAH SEBAGAI SALAH SATU SARANA UNTUK MELESTARIKAN TUMBUH-TUMBUHAN Oleh Dra. Ni Luh Yaniasti, M.Hum. 9

TUMPEK PENGARAH SEBAGAI SALAH SATU SARANA UNTUK MELESTARIKAN TUMBUH-TUMBUHAN Oleh Dra. Ni Luh Yaniasti, M.Hum. 9 TUMPEK PENGARAH SEBAGAI SALAH SATU SARANA UNTUK MELESTARIKAN TUMBUH-TUMBUHAN Oleh Dra. Ni Luh Yaniasti, M.Hum. 9 Abstrak: Pelestarian tumbuh-tumbuhan oleh umat Hindu di Bali, pada hakikatnya merupakan

Lebih terperinci

PEMENTASAN WAYANG LEMAH PADA UPACARA CARU BALIK SUMPAH DI DESA PAKRAMAN KENGETAN KECAMATAN UBUD KABUPATEN GIANYAR (Perspektif Pendidikan Agama Hindu)

PEMENTASAN WAYANG LEMAH PADA UPACARA CARU BALIK SUMPAH DI DESA PAKRAMAN KENGETAN KECAMATAN UBUD KABUPATEN GIANYAR (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) PEMENTASAN WAYANG LEMAH PADA UPACARA CARU BALIK SUMPAH DI DESA PAKRAMAN KENGETAN KECAMATAN UBUD KABUPATEN GIANYAR (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) I Putu Gede Buda Adnyana Institut Hindu Dharma Negeri

Lebih terperinci

UPACARA OTONAN PADA MASYARAKAT HINDU DI LINGKUNGAN SEKSARI KELURAHAN CAKRA UTARA. Gusti Ayu Santi Patni R

UPACARA OTONAN PADA MASYARAKAT HINDU DI LINGKUNGAN SEKSARI KELURAHAN CAKRA UTARA. Gusti Ayu Santi Patni R UPACARA OTONAN PADA MASYARAKAT HINDU DI LINGKUNGAN SEKSARI KELURAHAN CAKRA UTARA Gusti Ayu Santi Patni R ABSTRACT Sanctification mentally and physically can be obtained by implementing Manusa Yadnya ceremony

Lebih terperinci

GEGURITAN ANGGASTYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI

GEGURITAN ANGGASTYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI SKRIPSI GEGURITAN ANGGASTYA: ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI NI MADE OKTA ERA YATI NIM :1201215029 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2016 i GEGURITAN ANGGASTYA: ANALISIS

Lebih terperinci

TUGAS AGAMA DEWA YADNYA

TUGAS AGAMA DEWA YADNYA TUGAS AGAMA DEWA YADNYA NAMA ANGGOTA KELOMPOK 7 KETUT ALIT WIRA ADI KUSUMA (05) ( KETUA ) NI LUH LINA ANGGRENI (27) ( SEKETARIS ) NI LUH DIAH CITRA URMILA DEWI (14) I PUTU PARWATA (33) SMP N 2 RENDANG

Lebih terperinci

DEWATA NAWASANGA: Dewa Siwa sebagai Pusat Jagat Raya

DEWATA NAWASANGA: Dewa Siwa sebagai Pusat Jagat Raya DEWATA NAWASANGA: Dewa Siwa sebagai Pusat Jagat Raya Dewata Nawasanga adalah Sembilan Dewa Penguasa Penjuru Mata Angin yang merupakan perwujudan Hyang Widdhi, berpusat pada adalah Dewa Siwa. UTTARA / UTARA

Lebih terperinci

TIPOLOGI BANGUNAN SUCI PADA KOMPLEK PURA

TIPOLOGI BANGUNAN SUCI PADA KOMPLEK PURA TIPOLOGI BANGUNAN SUCI PADA KOMPLEK PURA Bangunan pura pada umumnya menghadap ke arah barat dan bila memasuki pura menuju ke arah timur, sedangkan persembahyangannya menghadap ke arah timur yaitu ke arah

Lebih terperinci

MASTER PLAN PENATAAN DAN PENGEMBANGAN PURA DALEM BIAS MUNTIG DI DESA PAKRAMAN NYUH KUKUH, DUSUN PED, DESA PED, KECAMATAN NUSA PENIDA, KLUNGKUNG

MASTER PLAN PENATAAN DAN PENGEMBANGAN PURA DALEM BIAS MUNTIG DI DESA PAKRAMAN NYUH KUKUH, DUSUN PED, DESA PED, KECAMATAN NUSA PENIDA, KLUNGKUNG UNDAGI Jurnal Arsitektur Warmadewa, Volume 5, Nomor 1, Tahun 2017, Hal 17-29 ISSN 2338-0454 MASTER PLAN PENATAAN DAN PENGEMBANGAN PURA DALEM BIAS MUNTIG DI DESA PAKRAMAN NYUH KUKUH, DUSUN PED, DESA PED,

Lebih terperinci

JURNAL PENELITIAN AGAMA HINDU 13

JURNAL PENELITIAN AGAMA HINDU 13 EKSISTENSI PURA BEJI AGUNG TEGALTAMU DESA BATUBULAN KECAMATAN SUKAWATI KABUPATEN GIANYAR ( Kajian Teologi Hindu ) Oleh Dewa Ayu Made Santika Dewi Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar Abstrak Pura Beji

Lebih terperinci

TUTUR LEBUR GANGSA; ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: I MADE OKA PARIATNA

TUTUR LEBUR GANGSA; ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: I MADE OKA PARIATNA TUTUR LEBUR GANGSA; ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH: I MADE OKA PARIATNA 1001215034 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2016 i TUTURLEBUR GANGSA; ANALISIS

Lebih terperinci

Aplikasi Pembelajaran Membuat Ketupat dengan Animasi Model 3D Berbasis Android

Aplikasi Pembelajaran Membuat Ketupat dengan Animasi Model 3D Berbasis Android Aplikasi Pembelajaran Membuat Ketupat dengan Animasi Model 3D Berbasis Android I Nyoman Artha Wijaya, A. A. K. Oka Sudana, Putu Wira Buana Jurusan Teknologi Informasi Universitas Udayana Bukit Jimbaran

Lebih terperinci

EKSISTENSI TIRTHA PENEMBAK DALAM UPACARA NGABEN DI KELURAHAN BALER-BALE AGUNG KECAMATAN NEGARA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu)

EKSISTENSI TIRTHA PENEMBAK DALAM UPACARA NGABEN DI KELURAHAN BALER-BALE AGUNG KECAMATAN NEGARA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) EKSISTENSI TIRTHA PENEMBAK DALAM UPACARA NGABEN DI KELURAHAN BALER-BALE AGUNG KECAMATAN NEGARA KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) Oleh Dewa Ayu Putu Warsiniasih Institut Hindu Dharma

Lebih terperinci

Putu Weddha Savitri Jurusan Sastra Inggris Universitas Udayana Abstrak

Putu Weddha Savitri Jurusan Sastra Inggris Universitas Udayana Abstrak ANALISIS TEKS PROSEDURAL PADA WACANA MEJEJAHITAN DAN METANDING: STRUKTUR DAN POLA BAHASANYA Putu Weddha Savitri Jurusan Sastra Inggris Universitas Udayana dvi_jayendra@yahoo.com/weddha@fs.unud.ac.id Abstrak

Lebih terperinci

TEKS DRAMA GONG I MADE SUBANDAR HASTA KOMALA ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA

TEKS DRAMA GONG I MADE SUBANDAR HASTA KOMALA ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA TEKS DRAMA GONG I MADE SUBANDAR HASTA KOMALA ANALISIS BENTUK, FUNGSI, DAN MAKNA OLEH IDA AYU PUTRI PERTIWI NIM 1001215010 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR

Lebih terperinci

PURA SAMUAN TIGA SEBAGAI TEMPAT AKTIVITAS PENDIDIKAN AGAMA HINDU

PURA SAMUAN TIGA SEBAGAI TEMPAT AKTIVITAS PENDIDIKAN AGAMA HINDU PURA SAMUAN TIGA SEBAGAI TEMPAT AKTIVITAS Oleh: Kantor Kementerian Agama Kabupaten Gianyar ketutmendri@yahoo.com Abstract Hindus in general held a pray at SamuanTiga Temple for request to God in order

Lebih terperinci

GEGURITAN PURA TANAH LOT ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH IDA BAGUS PUTU WIASTIKA NIM

GEGURITAN PURA TANAH LOT ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH IDA BAGUS PUTU WIASTIKA NIM GEGURITAN PURA TANAH LOT ANALISIS STRUKTUR DAN FUNGSI OLEH IDA BAGUS PUTU WIASTIKA NIM 0901215024 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA DAN BUDAYA UNIVERSITAS UDAYANA DENPASAR 2014 GEGURITAN PURA TANAH

Lebih terperinci

ESTETIKA SIMBOL UPAKARA OMKARA DALAM BENTUK KEWANGEN

ESTETIKA SIMBOL UPAKARA OMKARA DALAM BENTUK KEWANGEN ESTETIKA SIMBOL UPAKARA OMKARA DALAM BENTUK KEWANGEN Agama Hindu merupakan agama yang ritualnya dihiasi dengan sarana atau upakara. Ini bukan berarti upakara itu dihadirkan semata-mata untuk menghias pelaksanaan

Lebih terperinci

KATA PENGANTAR. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Tuhan Yang Mahaesa/Ida Sang Hyang

KATA PENGANTAR. Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Tuhan Yang Mahaesa/Ida Sang Hyang KATA PENGANTAR Om Swastyastu, Puji syukur dipanjatkan ke hadapan Tuhan Yang Mahaesa/Ida Sang Hyang Widhi Wasa karena atas berkat dan rahmat-nya skripsi yang berjudul Variasi Fonologis dan Leksikal Bahasa

Lebih terperinci

Keywords: Worship, Ida Bhatara Ratu Gede

Keywords: Worship, Ida Bhatara Ratu Gede PEMUJAAN IDA BHATARA RATU GEDE DI PURA JATI DESA PAKRAMAN KERANJANGAN DESA MANUKAYA KECAMATAN TAMPAKSIRING Oleh Ida Ayu Laksmi Umaningrum, I Made Dwitayasa, I Nyoman Piartha Institut Hindu Dharma Negeri

Lebih terperinci

UPACARA NGEREBEG DI PURA DUUR BINGIN DESA TEGALLALANG, KECAMATAN TEGALLALANG KABUPATEN GIANYAR (Perspektif Pendidikan Agama Hindu)

UPACARA NGEREBEG DI PURA DUUR BINGIN DESA TEGALLALANG, KECAMATAN TEGALLALANG KABUPATEN GIANYAR (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) UPACARA NGEREBEG DI PURA DUUR BINGIN DESA TEGALLALANG, KECAMATAN TEGALLALANG KABUPATEN GIANYAR (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) Oleh Ni Putu Ayuk Denyka Mayrina Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar

Lebih terperinci

SKRIPSI. Skripsi ini diajukan sebagai salah satu syarat untuk memperoleh gelar Sarjana Pertanian pada Fakultas Pertanian Universitas Udayana

SKRIPSI. Skripsi ini diajukan sebagai salah satu syarat untuk memperoleh gelar Sarjana Pertanian pada Fakultas Pertanian Universitas Udayana PENEMPATAN TANAMAN UPAKARA SEBAGAI ELEMEN LUNAK TAMAN PEKARANGAN RUMAH DITINJAU DARI ASPEK FILOSOFI BUDAYA BALI DI KECAMATAN PAYANGAN, KABUPATEN GIANYAR, PROVINSI BALI SKRIPSI Skripsi ini diajukan sebagai

Lebih terperinci

UPACARA BAYUH OTON UDA YADNYA DI DESA PAKRAMAN SIDAKARYA KECAMATAN DENPASAR SELATAN KOTA DENPASAR

UPACARA BAYUH OTON UDA YADNYA DI DESA PAKRAMAN SIDAKARYA KECAMATAN DENPASAR SELATAN KOTA DENPASAR UPACARA BAYUH OTON UDA YADNYA DI DESA PAKRAMAN SIDAKARYA KECAMATAN DENPASAR SELATAN KOTA DENPASAR Oleh : Ni Komang Ayu Sri Ratna Dewi Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar I Ketut Sudarsana Institut Hindu

Lebih terperinci

Riwayat Perkembangan Rancangan Bangunan Suci (Pura) di Bali

Riwayat Perkembangan Rancangan Bangunan Suci (Pura) di Bali Riwayat Perkembangan Rancangan Bangunan Suci (Pura) di Bali I Nyoman Gde Suardana Program Studi Arsitektur Fakultas Teknik Universitas Dwijendra E-mail: suar_bali@yahoo.com ABSTRAK Pulau Bali juga disebut

Lebih terperinci

UPACARA WAYONAN DALAM NGEBEKIN DI DESA PAKRAMAN BANYUNING KECAMATAN BULELENG KABUPATEN BULELENG (Perspektif Pendidikan Agama Hindu)

UPACARA WAYONAN DALAM NGEBEKIN DI DESA PAKRAMAN BANYUNING KECAMATAN BULELENG KABUPATEN BULELENG (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) UPACARA WAYONAN DALAM NGEBEKIN DI DESA PAKRAMAN BANYUNING KECAMATAN BULELENG KABUPATEN BULELENG (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) I Putu Arta Buana Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar phutu.artha@yahoo.com

Lebih terperinci

FUNGSI DAN MAKNA UPACARA MAPAG TOYA DI SUBAK ULUN SUWI DESA NAMBARU KECAMATAN PARIGI SELATAN KABUPATEN PARIGI MOUTONG. Ni Ketut Ratini * ABSTRAK

FUNGSI DAN MAKNA UPACARA MAPAG TOYA DI SUBAK ULUN SUWI DESA NAMBARU KECAMATAN PARIGI SELATAN KABUPATEN PARIGI MOUTONG. Ni Ketut Ratini * ABSTRAK FUNGSI DAN MAKNA UPACARA MAPAG TOYA DI SUBAK ULUN SUWI DESA NAMBARU KECAMATAN PARIGI SELATAN KABUPATEN PARIGI MOUTONG Ni Ketut Ratini * Staff Pengajar STAH Dharma Sentana Sulawesi Tengah ABSTRAK Penelitian

Lebih terperinci

PENDAPATAN DESA Rp ,-

PENDAPATAN DESA Rp ,- ANGGARAN PENDAPATAN DAN BELANJA DESA TAHUN 2018 DESA DAUH PURI KAUH 0.1% 15% 32% Penyelenggaraan Pemerintahan Pembangunan Pembinaan Masyarakat Pemberdayaan Masyarakat 26% 27% Tak Terduga PENDAPATAN DESA

Lebih terperinci

Struktur Nilai Simbolisme dan Mistikisme Pertunjukan Wayang Calonarang Kiriman I Ketut Gina, Mahasiswa PS. Seni Pedalangan

Struktur Nilai Simbolisme dan Mistikisme Pertunjukan Wayang Calonarang Kiriman I Ketut Gina, Mahasiswa PS. Seni Pedalangan Struktur Nilai Simbolisme dan Mistikisme Pertunjukan Wayang Calonarang Kiriman I Ketut Gina, Mahasiswa PS. Seni Pedalangan Pengertian Simbol Peursen, C.A Van ornentasi di dalam filsafat mengatakan, bahwa

Lebih terperinci

RITUAL PENGLUKATAN PADA HARI TUMPEK WAYANG DI DESA PAKRAMAN BANJARANGKAN KECAMATAN BANJARANGKAN KABUPATEN KLUNGKUNG (Kajian Teologi Hindu)

RITUAL PENGLUKATAN PADA HARI TUMPEK WAYANG DI DESA PAKRAMAN BANJARANGKAN KECAMATAN BANJARANGKAN KABUPATEN KLUNGKUNG (Kajian Teologi Hindu) RITUAL PENGLUKATAN PADA HARI TUMPEK WAYANG DI DESA PAKRAMAN BANJARANGKAN KECAMATAN BANJARANGKAN KABUPATEN KLUNGKUNG (Kajian Teologi Hindu) Oleh I Wayan Murjana Institut Hindu Dhrama Negeri Denpasar wayanmurjana71@gmail.com

Lebih terperinci

TAMAN NARMADA BALI RAJA TEMPLE IN PAKRAMAN TAMANBALI VILLAGE, BANGLI, BALI (History, Structure and Potential Resource For Local History) ABSTRACT

TAMAN NARMADA BALI RAJA TEMPLE IN PAKRAMAN TAMANBALI VILLAGE, BANGLI, BALI (History, Structure and Potential Resource For Local History) ABSTRACT PURA TAMAN NARMADA BALI RAJA DI DESA PAKRAMAN TAMANBALI, BANGLI, BALI (Sejarah, Struktur, dan Potensinya Sebagai Sumber Belajar Sejarah Lokal) Oleh : Ni Wayan Eka Krisna Yanti, (NIM 0914021029), (niwayanekakrisnayanti@yahoo.com)

Lebih terperinci

Upacara Bhuta Yadnya dalam tingkatan yang besar (utama).

Upacara Bhuta Yadnya dalam tingkatan yang besar (utama). BHUTA YADNYA Bhuta Yadnya adalah yadnya yang ditujukan kepada Bhuta Kala yang mengganggu ketentraman hidup manusia. Bagi masyarakat Hindu bhuta kala ini diyakini sebagai kekuatan-kekuatan yang bersifat

Lebih terperinci

Implementasi Struktur Tree dan Metode Rekursif untuk Pemodelan Sistem Informasi Pitra Yadnya berbasis WEB

Implementasi Struktur Tree dan Metode Rekursif untuk Pemodelan Sistem Informasi Pitra Yadnya berbasis WEB Seminar Nasional Informatika 202 Implementasi Struktur Tree dan Metode Rekursif untuk Pemodelan Sistem Informasi Pitra Yadnya berbasis WEB Anak Agung Kompiang Oka Sudana ) Ni Luh Ayu Kartika Yuniastari

Lebih terperinci

BAB I PENDAHULUAN. keragaman tradisi, karena di negeri ini dihuni oleh lebih dari 700-an suku bangsa

BAB I PENDAHULUAN. keragaman tradisi, karena di negeri ini dihuni oleh lebih dari 700-an suku bangsa 1 BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Selain memiliki keanekaragaman hayati yang tinggi, Indonesia juga memiliki keragaman tradisi, karena di negeri ini dihuni oleh lebih dari 700-an suku bangsa dan sub-suku

Lebih terperinci

PAKELEM PELINGGIH PADA TEMPAT SUCI KELUARGA HINDU DI KECAMATAN SELAPARANG KOTA MATARAM (Tinjauan Bentuk, Fungsi dan Makna)

PAKELEM PELINGGIH PADA TEMPAT SUCI KELUARGA HINDU DI KECAMATAN SELAPARANG KOTA MATARAM (Tinjauan Bentuk, Fungsi dan Makna) PAKELEM PELINGGIH PADA TEMPAT SUCI KELUARGA HINDU DI KECAMATAN SELAPARANG KOTA MATARAM (Tinjauan Bentuk, Fungsi dan Makna) Made Sumari Tenaga Pengajar Jurusan Brahma Widya STAHN Gde Pudja Mataram Abstract

Lebih terperinci

I.G.N. KESUMA KELAKAN, ST, M.Si

I.G.N. KESUMA KELAKAN, ST, M.Si 1 I.G.N. KESUMA KELAKAN, ST, M.Si 2 BALI MANDARA 1. Program pemantapan perencanaan, pengembangan, dan pemetaan perkebunan Output : terlaksananya penyusunan potensi pengembangan komoditi unggulan. 2. Program

Lebih terperinci

CITRA WANITA PENYIHIR DALAM NOVEL RATNA TRIBANOWATI KARYA I MADE SUGIANTO: SUATU KAJIAN KRITIK SASTRA FEMINIS

CITRA WANITA PENYIHIR DALAM NOVEL RATNA TRIBANOWATI KARYA I MADE SUGIANTO: SUATU KAJIAN KRITIK SASTRA FEMINIS CITRA WANITA PENYIHIR DALAM NOVEL RATNA TRIBANOWATI KARYA I MADE SUGIANTO: SUATU KAJIAN KRITIK SASTRA FEMINIS OLEH: NI LUH KADEK RICHA DWITASARI NIM: 1101215025 PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS SASTRA

Lebih terperinci

NGABEN WARGA DADYA ARYA KUBONTUBUH TIRTHA SARI DESA ULAKAN KARANGASEM

NGABEN WARGA DADYA ARYA KUBONTUBUH TIRTHA SARI DESA ULAKAN KARANGASEM NGABEN WARGA DADYA ARYA KUBONTUBUH TIRTHA SARI DESA ULAKAN KARANGASEM Oleh: Dr. I Ketut Sudarsana, S.Ag., M.Pd.H. I Ketut Sudarsana ii NGABEN WARGA DADYA ARYA KUBONTUBUH TIRTHA SARI DESA ULAKAN KARANGASEM

Lebih terperinci

SURAT EDARAN TENTANG DONATUR Nomor : 01/YPI/ADM/I/2018

SURAT EDARAN TENTANG DONATUR Nomor : 01/YPI/ADM/I/2018 SURAT EDARAN TENTANG DONATUR Nomor : 01/YPI/ADM/I/2018 Berdasarkan hasil evaluasi pendaftaran donatur yang umumnya berusia diatas 60 tahun dan pelayanan Yayasan Pitra Yadnya Indonesia tahun 2017 yang berdampak

Lebih terperinci

PEMUJAAN TERHADAP BHATARI SRI SEBAGAI DEWI KEMAKMURAN DALAM LONTAR DHARMAN PAMACUL

PEMUJAAN TERHADAP BHATARI SRI SEBAGAI DEWI KEMAKMURAN DALAM LONTAR DHARMAN PAMACUL PROSIDING SEMINAR NASIONAL BAHASA DAN BUDAYA 2017 ISBN: 978-602-50777-0-8 JURUSAN PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA AGAMA FAKULTAS DHARMA ACARYA INSTITUT HINDU DHARMA NEGERI DENPASAR PEMUJAAN TERHADAP BHATARI

Lebih terperinci

PEPLAJAHAN MABEBAOSAN BASA BALI SANE NGANGGEN MODEL PEPLAJAHAN INOVATIF RING KELAS XI IIS 3 SMA NEGERI 4 SINGARAJA

PEPLAJAHAN MABEBAOSAN BASA BALI SANE NGANGGEN MODEL PEPLAJAHAN INOVATIF RING KELAS XI IIS 3 SMA NEGERI 4 SINGARAJA PEPLAJAHAN MABEBAOSAN BASA BALI SANE NGANGGEN MODEL PEPLAJAHAN INOVATIF RING KELAS XI IIS 3 SMA NEGERI 4 SINGARAJA K. T. Wahyuni, I. W. G. Wisnu, I. N. Suandi Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas

Lebih terperinci

Pantang menyerah sebelum. mencapai hasil yang maksimal

Pantang menyerah sebelum. mencapai hasil yang maksimal USULAN SKRIPSI INI TELAH DISETUJUI DANDINILAI OLEH PANITIA PENGUJI PADA PROGRAM STUDI SASTRA BALI FAKULTAS ILMU BUDAYA, UNIVERSITAS UDAYANA PADA TANGGAL, 23 PEBRUARI 2017 Berdasarkan SK Ketua Program Studi

Lebih terperinci

KAMUS BALI INDONESIA DALAM UPACARA MAPANDES. Ni Nyoman Citta Maya Dewi Program Studi Sastra Bali Fakultas Sastra Universitas Udayana

KAMUS BALI INDONESIA DALAM UPACARA MAPANDES. Ni Nyoman Citta Maya Dewi Program Studi Sastra Bali Fakultas Sastra Universitas Udayana 1 KAMUS BALI INDONESIA DALAM UPACARA MAPANDES Ni Nyoman Citta Maya Dewi Program Studi Sastra Bali Fakultas Sastra Universitas Udayana Abstract Dictionary Bali Indonesia in Ceremony of Mapandes aim to to

Lebih terperinci

RENCANA UMUM PENGADAAN BARANG / JASA PEMERINTAH KABUPATEN BANGLI TAHUN ANGGARAN 2011 PADA DINAS PEKERJAAN UMUM KABUPATEN BANGLI

RENCANA UMUM PENGADAAN BARANG / JASA PEMERINTAH KABUPATEN BANGLI TAHUN ANGGARAN 2011 PADA DINAS PEKERJAAN UMUM KABUPATEN BANGLI RENCANA UMUM PENGADAAN BARANG / JASA PEMERINTAH KABUPATEN BANGLI TAHUN ANGGARAN 2011 PADA DINAS PEKERJAAN UMUM KABUPATEN BANGLI LOKASI RENCANA ANGGARAN NO NAMA KEGIATAN VOLUME KEC. PERKIRAAN BIAYA KETERANGAN

Lebih terperinci

UPACARA TANPA SULINGGIH DI PURA GERIA SAKTI MANUABA KAJIAN NILAI-NILAI PENDIDIKAN AGAMA HINDU

UPACARA TANPA SULINGGIH DI PURA GERIA SAKTI MANUABA KAJIAN NILAI-NILAI PENDIDIKAN AGAMA HINDU UPACARA TANPA SULINGGIH DI PURA GERIA SAKTI MANUABA KAJIAN NILAI-NILAI PENDIDIKAN AGAMA HINDU oleh: Ida Bagus Gede Bawa Adnyana Program Studi Pendidikan Bahasa Indonesia dan Daerah Fakultas Pendidikan

Lebih terperinci

EKSISTENSI PURA TELEDU NGINYAH PADA ERA POSMODERN DI DESA GUMBRIH KECAMATAN PEKUTATAN KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu)

EKSISTENSI PURA TELEDU NGINYAH PADA ERA POSMODERN DI DESA GUMBRIH KECAMATAN PEKUTATAN KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) EKSISTENSI PURA TELEDU NGINYAH PADA ERA POSMODERN DI DESA GUMBRIH KECAMATAN PEKUTATAN KABUPATEN JEMBRANA (Perspektif Pendidikan Agama Hindu) Ni Putu Sri Ratna Dewi Institut Hindu Dharma Negeri Denpasar

Lebih terperinci

DAFTAR NAMA PENERIMA, ALAMAT DAN BESARAN ALOKASI HIBAH YANG DITERIMA. No. Nama Penerima Alamat Penerima Jumlah (Rp.) A. Hibah Uang

DAFTAR NAMA PENERIMA, ALAMAT DAN BESARAN ALOKASI HIBAH YANG DITERIMA. No. Nama Penerima Alamat Penerima Jumlah (Rp.) A. Hibah Uang Lampiran III Peraturan Bupati Klungkung Nomor 48 Tahun 2017 Tentang Penjabaran Anggaran Pendapatan dan Belanja Daerah Tahun Anggaran 2018 No. Nama Penerima Alamat Penerima Jumlah (Rp.) A. Hibah Uang DAFTAR

Lebih terperinci

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia

Jurusan Pendidikan Bahasa Bali Universitas Pendidikan Ganesha Singaraja, Indonesia NUREKSAIN KAINGGILAN SOANG-SOANG PITAKEN RISAJERONING PITAKEN ULANGAN AKHIR SEMESTER GENAP PELAJAHAN BASA BALI KELAS VII RING SMP N 1 SINGARAJA WARSA PELAJAHAN 2013/2014 1 Made Suryadana, 1 I Nengah Martha,

Lebih terperinci

DRAFT MATERI SANGKEP 11 JUNI 2017

DRAFT MATERI SANGKEP 11 JUNI 2017 DRAFT MATERI SANGKEP 11 JUNI 2017 I. EVALUASI PROGRAM BANJAR YG SUDAH BERJALAN 1.1. KEGIATAN YANG SDH DILAKSANAKAN 18-19 Maret 2017 : Serasehan dengan Bimas Hindu Kanwil Depag Jabar 19 Maret 2017 : Baksos

Lebih terperinci

PEMBELAJARAN NILAI MELALUI GENDER WAYANG DI SANGGAR GENTA MAS CITA, PANJER, DENPASAR SELATAN

PEMBELAJARAN NILAI MELALUI GENDER WAYANG DI SANGGAR GENTA MAS CITA, PANJER, DENPASAR SELATAN PEMBELAJARAN NILAI MELALUI GENDER WAYANG DI SANGGAR GENTA MAS CITA, PANJER, DENPASAR SELATAN Ni Made Dian Widiastuti Universitas Negeri Surabaya dianwidiastuti19@ymail.com ABSTRAK Penelitian ini bertujuan

Lebih terperinci