PROSPEK PERSEKITARAN GLOBAL Anggaran yang dibuat oleh sektor awam dan swasta pada awal tahun baru semakin menunjuk kepada pemulihan global bermula pada suku kedua atau ketiga (Jadual 14). Terdapat beberapa tanda awal bahawa jangkaan masa bagi pemulihan mungkin memenuhi ramalan walaupun impak sepenuhnya yang menyelubungi kejadian 11 September kurang jelas mengenai keyakinan pengguna, perniagaan dan pelabur global. Sebagai contoh, tanda-tanda telah timbul dari AS mengenai peningkatan aktiviti ekonomi, termasuk tanda-tanda mengenai peningkatan dalam aktiviti untuk mengisi semula inventori yang hampir habis dan harga ekuiti yang secara amnya mencapai paras sebelum 11 September. Perkembangan agak positif di AS, sebahagian besarnya, menyumbang kepada pandangan yang lebih positif bagi sebahagian ekonomi membangun, dengan pelbagai penunjuk ekonomi memberikan tandatanda yang semakin bercampur-campur, berbanding pandangan negatif bagi sebahagian besar tahun 2001. Beberapa pasaran baru muncul turut mendapat manfaat daripada pengelakan risiko hingga penghujung tahun 2001, di tengah-tengah peningkatan jangkaan pemulihan ekonomi global. Faktor-faktor global yang dijangka merangsang pemulihan termasuk kadar faedah rendah yang dimungkinkan berikutan tekanan inflasi yang dapat dikawal, harga minyak dan komoditi lain yang rendah, dengan disokong oleh pelbagai langkah songsang kitaran yang diambil oleh kerajaan. Satu pemulihan dalam permintaan domestik AS, terutama perbelanjaan pelaburan yang dipacu teknologi, umumnya dijangka menerajui pemulihan ekonomi global, dengan kesan positif terhadap ekonomi Jadual 14 Keadaan Global yang Mempengaruhi Pertumbuhan KDNK Dunia (Perubahan peratusan daripada tahun sebelumnya, kecuali dinyatakan sebaliknya) 2001 2002 2003 Kadar Pertumbuhan Dunia 1.3 1.6 3.9 Negara OECD 0.9 1.0 3.4 Asia Timur dan Pasifik 4.6 4.9 6.8 Perdagangan dunia (volum) 1.0 4.0 10.2 Inflasi (harga pengguna) Negara G-7 OECD 1.8 1.4 1.5 Harga Komoditi (dolar nominal) Harga Komoditi, kecuali minyak (dolar) -8.9 1.6 8.1 Harga minyak (dolar, purata wajaran), dolar/tong 25.0 21.0 20.0 Harga minyak, perubahan peratus -11.3-16.0-4.8 Kadar faedah LIBOR, enam bulan (dolar, peratus) 3.6 2.8 3.0 EURIBOR, enam bulan (euro, peratus) 4.1 3.3 3.3 Sumber: Bank Dunia TINJAUAN PASARAN MODAL 1-55
AS dan pasaran aset di samping negara OECD dan negara membangun yang lain. 1 Ringkasnya, saluran yang menyalurkan kelembapan ekonomi dari AS kepada negara lain di dunia, dijangka mempunyai kesan kebalikan dalam kitaran pemulihan. Pertumbuhan perdagangan global dijangka bergerak secara sederhana pada tahun 2002 kepada 4% dan kemudian mencapai momentum yang ketara pada tahun 2003 untuk melebihi 10% 2 (Carta 62 dan 63). 1 Menurut Bank Dunia, negara OECD dijangka tumbuh 1.1% pada 2002 dan 3.5% pada 2003 manakala negara membangun dijangka menyaksikan kadar pertumbuhan 3.7% pada 2002 dan 5% pada 2003. 2 Sumber: Bank Dunia. 1-56 TINJAUAN PASARAN MODAL
Pemulihan ekonomi global, terutamanya, akan memberi petanda baik bagi pendapatan semikonduktor global, satu sumber penting bagi pertumbuhan ekonomi sesetengah negara membangun di Asia Timur 3 (Carta 64 dan 65). Pelbagai pemacu boleh membawa kepada kenaikan semula dalam sektor semikonduktor global dengan tempoh terdekat walaupun masih terdapat simpanan stok dan kapasiti berlebihan dalam sektor teknologi. Sebagai contoh, sektor swasta mungkin perlu meneruskan langkah pembelian terpilih bagi peralatan teknologi tinggi sebagai sebahagian daripada strategi mereka untuk meningkatkan pencapaian dan daya saingan jangka panjang. Faktor ini, bersama-sama pelbagai peluang perniagaan yang wujud daripada pertumbuhan dalam permintaan teknologi global dan kadar susut nilai bagi barangan modal yang semakin pantas disebabkan oleh kemajuan teknologi, mungkin menyebabkan lonjakan jangka pendek bagi kitaran pelaburan teknologi semasa. 4 Walaupun kitaran ekonomi dijangka pulih pada tahun 2002, terdapat banyak ketidaktentuan yang menyelubungi kekuatan dan ketahanan pemulihan itu berikutan kelemahan yang masih tersebar dalam ekonomi global. Sumber kebimbangan itu termasuk kewujudan beban hutang korporat yang signifikan selain pelaburan tergantung (overhang) dalam ekonomi global. 5 Paras semasa keuntungan korporat yang rendah dan penggunaan kapasiti yang rendah tidak memberi gambaran baik bagi pemulihan dalam perbelanjaan pelaburan. Lagipun, kelemahan ini berpotensi mengurangkan keberkesanan dasar untuk meningkatkan keyakinan dan permintaan, seperti pengenduran kewangan yang ketara yang dilaksanakan dalam ekonomi maju. Di samping kelemahan dalam sektor korporat, terdapat juga kebimbangan mengenai pelarasan mengejut jika jangkaan berubah secara tiba-tiba menyelubungi ketidakseimbangan seperti defisit besar akaun semasa yang kronik di negara-negara maju terutama AS, dan lebihan di tempat lain (Carta 66). Lagipun, terdapat kebimbangan mengenai pengekalan dolar AS yang berpanjangan berikutan defisit akaun semasa AS yang besar, kadar faedah dan pengumpulan hutang luar yang rendah. Sekiranya jangkaan pertumbuhan dan produktiviti AS 3 Menurut Bank Dunia, pertumbuhan eksport bagi Asia Timur dijangka sebanyak 6.5% dan 11.5%, masing-masing bagi 2002 dan 2003. 4 China, sebagai contoh, mempunyai pasaran komputer peribadi yang belum diterokai dan pasaran permintaan yang meluas bagi telefon bimbit. 5 The Economist, Dicing with Debt, Januari 2002. Data daripada kelembapan terdahulu menunjukkan hutang berlebihan bertindak sebagai penyekat pertumbuhan. Sebagai contoh, kemelesetan paling mendalam atau tempoh pertumbuhan rendah yang berpanjang semasa awal 1990-an berada di negara-negara yang menyaksikan peningkatan paling ketara dalam hutang sektor swasta pada penghujung 1980-an-UK, Kanada dan Sweden. TINJAUAN PASARAN MODAL 1-57
diubah ke bawah, terdapat risiko aliran modal keluar dari AS, dengan kemungkinan akibat buruk bagi ekonomi dan pasaran kewangan dunia. Kemungkinan berlaku penetapan harga yang salah bagi aset kewangan merupakan satu lagi sumber kebimbangan bagi ekonomi global dalam jangka masa terdekat. Sebagai contoh, dalam beberapa pasaran ekuiti, terdapat petanda mengenai penilaian berlebihan berbanding paras jangka panjang yang lalu, dengan tanda-tanda bahawa pasaran ini menetapkan harga dalam pemulihan ekonomi global yang pesat, oleh itu meningkatkan risiko pelarasan mengejut jika jangkaan tidak menjadi kenyataan (Carta 67). Tambahan lagi, terdapat kebimbangan bahawa pengenduran kewangan secara agresif sepanjang setahun lalu mungkin menyebabkan peningkatan kecairan global dan mungkin mengukuhkan kembali risiko penetapan harga yang salah dalam pasaran kewangan, dengan kemungkinan bahawa rali akhir-akhir ini dalam pasaran saham global menggambarkan minat yang semakin tinggi bagi risiko berbanding dengan jangkaan mengenai peningkatan fundamental. 6 Kebimbangan mengenai pelarasan premium risiko yang mendadak diburukkan lagi berikutan kejatuhan Enron, dengan kebimbangan bahawa beberapa akaun korporat di AS dan Eropah mungkin tidak secara tepat menggambarkan keadaan syarikat-syarikat berkenaan. 7 MALAYSIA Prospek ekonomi bagi Malaysia untuk 2002 kelihatan semakin positif. Ramalan bagi prospek pertumbuhan ekonomi yang lebih luas selain bagi perolehan korporat disemak ke atas pada awal tahun. Lagipun, pasaran kelihatan menyokong pandangan positif ini dalam pasaran bon antarabangsa, di mana tebaran kadar hasil antara terbitan kedaulatan Malaysia dan bon Perbendaharaan AS telah menurun. Jadual 15 Ramalan Sektor Swasta bagi Pertumbuhan Ekonomi Asia Timur Terpilih (Perubahan peratusan dari tahun sebelumnya) KDNK 2001 2002 2003 Hong Kong -0.1 1.7 4.4 Australia 2.3 3.2 3.6 Taiwan -2.1 2.0 3.7 Singapura -2.2 2.9 5.9 Malaysia 0.3 3.2 5.2 Korea 2.8 4.3 5.7 Thailand 1.4 2.4 3.6 Indonesia 3.1 3.2 4.3 Filipina 3.2 3.4 4.0 China 7.3 7.2 7.7 Sumber: Thomson Financial Datastream 6 Trend sejarah juga mencadangkan bahawa pencapaian pasaran ekuiti kelihatan berhubung kait secara positif dengan kecairan, sebagai contoh gelembung harga membentuk di tengah-tengah keadaan kadar faedah yang sangat rendah dan pertumbuhan kecairan yang tinggi. 7 Pada awal 2002, penelitian rapi dengan mempercepatkan penurunan harga saham dengan ketara dan meningkatkan kadar hasil bon bagi syarikat saham mewah AS. Di Eropah, satu daripada sektor yang teruk terjejas daripada penelitian rapi ini adalah sektor telekom, di mana firma-firma seperti WorldCom dan Qwest susut hampir separuh nilai mereka dalam beberapa minggu awal 2002. 1-58 TINJAUAN PASARAN MODAL
TINJAUAN PASARAN MODAL 1-59
Antara lain, peningkatan ramalan yang ditarafkan oleh JPMorgan baru-baru ini bagi Malaysia untuk tahun 2002, daripada 2.7% kepada 4%, semakan semula pertumbuhan oleh Salomon Smith Barney daripada 2.1% kepada 4% di samping semakan semula S&P bagi prospek Malaysia daripada stabil kepada positif, adalah konsisten dengan persepsi yang semakin meningkat bagi prospek Malaysia. Tebaran bon mata wang asing kedaulatan Malaysia berdasarkan kepada Indeks JPMorgan Asia Credit juga menurun kepada kira-kira 138 poin asas pada awal Mac 2002 selepas berlegar pada paras kira-kira 200 poin asas sejak Ogos 2001 (Carta 68). Peningkatan dalam prospek ekonomi negara dipacu oleh beberapa perkembangan global, termasuk tanda-tanda awal pemulihan di AS dan berakhirnya kelembapan kitaran industri elektronik yang boleh menyokong pertumbuhan berteraju eksport yang lebih mantap. Kedudukan rizab antarabangsa yang teguh, jangkaan kedudukan fiskal kerajaan yang semakin baik dan kemajuan yang dibuat setakat ini dalam penyusunan semula korporat adalah antara penyumbang domestik kepada peningkatan prospek itu. Berikutan itu, Malaysia dilihat berada pada kedudukan yang baik berhubung pemulihan ekonomi serantau untuk tempoh dua tahun yang akan datang. Anggaran konsensus meletakkan pertumbuhan KDNK sebanyak 4.2% untuk tempoh tahun 2002-2003 bagi Malaysia berbanding dengan purata serantau (kecuali China) sebanyak 3.7%, dan ini meletakkan Malaysia di hadapan Australia, Taiwan, Thailand, Hong Kong, Indonesia dan Filipina (Jadual 15). Persepsi mengenai prestasi yang lebih mantap bagi ekonomi Malaysia pada tahun akan datang juga digambarkan dalam beberapa momentum petunjuk sentimen pasaran, terutama nisbah semakan ke atas/ke bawah bagi anggaran perolehan untuk saham-saham Malaysia. Perubahan peratusan bagi Malaysia adalah 322% daripada akhir Disember 2001 kepada awal Mac 2002 berbanding dengan purata perubahan peratusan serantau sebanyak 143% (Carta 69). Tambahan pula, beberapa penunjuk penilaian menampakkan potensi yang cerah bagi pasaran saham domestik pada tahun 2002. Terutama sekali, nisbah prospektif harga perolehan begitu menggalakkan dengan purata jangka panjang dan juga dengan pasaran serantau lain (Carta 70 dan 71). 1-60 TINJAUAN PASARAN MODAL
Kecairan akan menjadi penentu yang penting bagi prestasi pasaran pada tahun akan datang dan boleh melihat satu anjakan berikutan perkembangan pelbagai pembangunan pasaran yang dijangkakan pada tahun 2002. Prospek penyenaraian syarikat-syarikat besar, termasuk sebutharga yang dinanti-nantikan bagi Maxis dan PLUS, antara lain, pada akhir 2002, boleh memberi kesan yang positif kepada kecairan dengan menjanakan minat pelabur. Jika keadaan ekonomi menunjukkan peningkatan yang memberangsangkan, sebagaimana yang dicadangkan oleh penunjuk semasa, terdapat kemungkinan besar bahawa IPO yang dibawa ke hadapan daripada kelulusan pada tahun 2001 akan menyertai pasaran. Terdapat juga cadangan bahawa penggabungan yang bakal berlaku antara BSKL dan MESDAQ akan menyaksikan peningkatan ketara dalam penyenaraian pasaran pertumbuhan tinggi selain perluasan akses, yang boleh meningkatkan lagi kecairan pasaran secara keseluruhan. Dalam pasaran derivatif, pengenalan niaga hadapan sekuriti kerajaan Malaysia lima tahun yang dijangkakan di Bursa Derivatif Malaysia (MDEX) juga mempunyai kesan yang positif pada kecairan bukan sahaja pada produk lain yang didagangkan di bursa derivatif (terutama kontrak KLIBOR tiga bulan), tetapi juga pada pasaran tunai bagi MGS. Pencapaian pasaran pada tahun 2002 juga boleh ditentukan oleh kemajuan dalam penyusunan semula korporat. Usaha penyusunan semula korporat setakat ini terutama yang membabitkan konglomerat utama yang terjejas oleh krisis tahun 1997-1998 telah diterima baik oleh pasaran. Penyambungan usaha ini pada tahun 2002 besar kemungkinan akan mempunyai kesan positif bagi pasaran untuk terus bergerak ke hadapan. Berikutan kemajuan yang dibuat setakat ini, portfolio pelaburan besar kemungkinan akan semakin sensitif kepada perubahan dalam persepsi ke arah momentum penyusunan semula korporat secara keseluruhan di Malaysia, terutama dengan tumpuan terhadap persekitaran perniagaan dan korporat dalam menentukan strategi pelaburan mereka. TINJAUAN PASARAN MODAL 1-61