PENDIDIKAN ISLAM DI MALAYSIA: CABARAN DAN PENYELESAIAN

PENDIDIKAN ISLAM DI MALAYSIA: CABARAN DAN PENYELESAIAN

Hak cipta terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian daripada terbitan ini sama ada ilustrasi dan isi kandungannya dalam apa jua bentuk dan cara sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanikal, rakaman dan sebagainya sebelum mendapat izin bertulis daripada pemilik hak cipta terlebih dahulu. PENDIDIKAN ISLAM DI MALAYSIA: CABARAN DAN PENYELESAIAN Cetakan Pertama 2014 Perpustakaan Negara Malaysia Data Pengkatalogan-Dalam-Penerbitan ISBN: 978-967-10722-6-4 Suntingan oleh: Muhammad Lukman Ibrahim, Shamsiah Mohamad, Asyraf Isyraqi Jamil, Tengku Sarina Aini Tengku Kasim, Mohd Anuar Mamat Buku ini disusun atur dengan menggunakan tulisan Garamond. Diterbitkan oleh: Program Pendidikan Islam, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya, 50603 Kuala Lumpur, Malaysia. Tel.: +603-79676085 Faks.: +603-79676169 Reka bentuk kulit dan susun atur huruf oleh: Ibtisamstudio Enterprise [002146964-T] ii

PRAKATA Pendidikan Islam di Malaysia secara umumnya dibicarakan daripada dua sudut pandang iaitu sebagai sistem dan kurikulum. Setiap sudut pandang memiliki kandungan (content) dan kaedah (methodology) yang tersendiri. Sewajarnya kefahaman tentang perkara ini diperjelaskan secara menyeluruh agar peribadi dan masyarakat di Malaysia dapat mengenal pasti letak duduk Pendidikan Islam dengan lebih tepat lalu meningkatkan peranan dan kesannya kepada kehidupan mereka. Antara perkara yang perlu dibicarakan ialah berkenaan cabaran yang berlaku serta penyelesaian yang boleh dilaksanakan. Sebagai salah satu usaha ke arah memperkasa Pendidikan Islam di Malaysia, pihak Program Pendidikan Islam, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya dengan kerjasama Lajnah Sarjana Muda Pendidikan Islam, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya, malah dengan penganjuran bersama Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (JAKIM), Bahagian Pendidikan Islam, Kementerian Pelajaran Malaysia (BPI, KPM) dan Persatuan Mahasiswa Akademi Pengajian Islam Universiti Malaya (PMAPIUM), telah menganjurkan Konvensyen Kebangsaan Pendidikan Islam 2011 (KO-PIM 11) pada 23 dan 24 Februari 2011, bertempat di Dewan Kuliah Utama, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya. Konvensyen yang bertemakan Memperkasa Pendidikan Islam di Malaysia itu telah membariskan sepuluh pembentangan kertas kerja oleh pakar-pakar Pendidikan Islam di Malaysia yang merangkumi bidang-bidang seperti Pemikiran Pendidikan Islam, Pentadbiran Pendidikan Islam, Kurikulum Pendidikan Islam, Metodologi Pendidikan Islam dan sebagainya. Konvensyen yang diadakan itu adalah bertujuan mengenal pasti cabaran dalam sistem serta kurikulum Pendidikan Islam di Malaysia, menyelaras penyelesaian dalam pemikiran dan amalan sistem Pendidikan Islam di Malaysia serta menyelaras penyelesaian dalam kandungan kurikulum serta metodologi pengajaran dan pembelajaran Pendidikan Islam di Malaysia. Justeru, sumbangan ke arah memperjelaskan kedudukan Pendidikan Islam di Malaysia dapat dizahirkan serta peranan dan kesannya kepada pembangunan peribadi, masyarakat dan negara dapat dilaksanakan. Lapan kertas kerja yang telah dibentangkan di dalam konvensyen tersebut beserta dua kertas kerja oleh para pensyarah Program Pendidikan Islam, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya akan dihimpunkan di dalam buku ini yang bertujuan mengenengahkan perbahasan-perbahasan yang berkaitan lapangan Pendidikan Islam di Malaysia di samping mengemukakan iii

rujukan rasmi yang boleh dimanfaatkan dalam pembacaan, pengkajian atau penyelidikan berkaitan Pendidikan Islam di Malaysia. Mudah-mudahan penerbitan buku ini memberikan sumbangan yang baik sebagai rujukan kepada semua pihak yang berkaitan dalam pembangunan Pendidikan Islam di Malaysia secara khususnya. Sidang penyunting; Muhammad Lukman Ibrahim Shamsiah Mohamad Asyraf Isyraqi Jamil Tengku Sarina Aini Tengku Kasim Mohd Anuar Mamat Setiausaha penerbitan; Norazreen Mustari iv

ISI KANDUNGAN Prakata Isi Kandungan BAB 1 Memaknai Konsep Ta dib dalam Pendidikan Islam Sekolah Rendah dan Menengah di Malaysia: Cabaran Transformasi Nik Azis bin Nik Pa BAB 2 Pentadbiran dan Pengurusan Pendidikan Islam di Malaysia Abdullah bin Md Din BAB 3 Pengurusan Pendidikan Islam di Malaysia: Apakah Realiti Memenuhi Harapan? Omar bin Abdull Kareem BAB 4 Kurikulum Pendidikan Islam di Malaysia dan Cabaran Perubahan Sidek bin Baba BAB 5 Kreativiti dan Inovasi dalam Pengajaran dan Pembelajaran Pendidikan Islam di Malaysia Ab Halim bin Tamuri BAB 6 Pengajaran dan Pembelajaran Pendidikan Islam di Malaysia: Satu Sorotan Habib bin Mat Som BAB 7 Transformasi Pendidikan di Malaysia: Implikasi Terhadap Pendekatan Pengajaran dan Pembelajaran Pendidikan Islam Tengku Sarina Aini binti Tengku Kasim BAB 8 Dakwah Kepada Non-Muslim di Malaysia: Peranan Pendidik Muslim Othman bin Mustapha BAB 9 Pendidikan Islam dalam Perpaduan Multi-Etnik di Malaysia Fatimah binti Daud iii v 1 23 34 51 60 78 91 105 111 v

BAB 10 Pengalaman Kurikulum Pendidikan Islam di Akademi Pengajian Islam Universiti Malaya Shamsiah binti Mohamad Muhammad Lukman bin Ibrahim Asyraf Isyraqi bin Jamil Mohd Anuar bin Mamat Saiful Akhyar Lubis Nasharuddin bin Mohammad Resolusi Konvensyen Kebangsaan Pendidikan Islam 2011 (KO-PIM 11) Maklumat Penulis 124 150 152 vi