Percetakan Pertama : 2009, 2011 @ Lembaga Tabung Haji Semua hakcipta terpelihara. mana-mana bahagian juga tidak dibenarkan ditiru, disimpan dalam sistem pengeluaran semula ataupun dipancarkan melalui sebarang cara pun termasuk kaedah elektronik, mekanik, fotokopi, rakaman atau cara lain tanpa kebenaran bertulis daripada Lembaga Tabung Haji terlebih dahulu. Resolusi Muzakarah Haji Peringkat Kebangsaan Kali ke-20 hingga ke-31 15H hingga 1436H (2004 hingga 2015) Diterbitkan Oleh : Bahagian Bimbingan LEMBAGA TABUNG HAJI Dicetak oleh : 48, No. 2, Jalan 12 / 144A, Taman Bukit Cheras 56000 KUALA LUMPUR
RESOLUSI MUZAKARAH HAJI PERINGKAT KEBANGSAAN KALI KE-20 HINGGA KE-31 15H HINGGA 1436H (2004 HINGGA 2015)
SUSUNAN BIL TAJUK MUKA SURAT 1. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-20 15H/2004 01 Tayammum Dan Wuduk Sohibul Jabirah Serta Permasalahannya 01 Permasalahan Ibadat Haji Dan Umrah Yang Dibincangkan Semula 01 1. Wangian yang dilarang 01 2. Wangian yang dipakai sebelum menggunakan ihram 01 3. Sandal yang ada ikatan di sebelah belakang 01 4. Solat jama tanpa qasar di Arafah dan Muzdalifah 01 5. Muhassir sebahagian dari Mina 01 6. Mazhab Syafi e tempoh berada di Makkah selepas Tawaf Wada 02 Kemusykilan Ibadat Haji Daripada Jemaah Haji Malaysia Pada Musim Haji 14H 1. Masuk ke Masjidil Haram disunatkan mengerjakan Tawaf Baitullah atau Solat Sunat Tahiyyatul Masjid 02 02 Adab Menjelaskan Hukum 02 KERTAS KERJA KELIMA Ibadat Haji : Hukum Dan Syarat Wajib Haji 03 1. Mengerjakan haji bagi yang berkemampuan boleh dilewatkan, dengan syarat 2. Seorang yang telah murtad, sebelumnya telah mengerjakan haji, kemudian bertaubat dan kembali ke pangkuan Islam 03 04
3. Suami tidak wajib membelanjakan wangnya bagi membiayai pemergian isteri ke Tanah Suci 04 2. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-21 16H/2005 05 Pandangan Mazhab Dalam Kes Batal Wuduk : Pendapat Pilihan Berdasarkan Maslahat Jemaah Haji 05 1. Pengertian Rukhsah dan Azimah 05 2. Memilih pendapat selain Mazhab Syafi e atau menerima pendapat marjuh dalam Mazhab Syafi e 05 3. Isu batal wuduk ketika mengerjakan tawaf, 05 4. Tidak batal wudu jika berlaku persentuhan lelaki dan perempuan tanpa syahwat 5. Pendapat yang menepati paling tepat menepati maqasid syariah 05 06 Syarat-syarat Istito ah (Berkemampuan) Bagi Jemaah Haji Warga Emas Untuk Menunaikan Ibadat Haji dan Umrah 1. Golongan yang tidak akan gugur kewajipan menunaikan ibadat haji 2. Pengiring warga emas atau orang hilang upaya seperti buta atau bisu 3. Berlaku kematian seseorang yang belum sempat mengerjakan haji semasa hayatnya 06 06 06 06 Beberapa Permasalahan Ibadat Di Muzdalifah dan Mina serta Penyelesaiannya 07 1. Hukum bermabit di Muzdalifah 07 2. Tempat Muzdalifah bermula dari dua ma zamai (banjaran) 07 3. Sah bermabit di al-marhalah al-thalithah dan tempat yang sama sah bermabit di Mina 07 4. Pembangunan semula kawasan jamarat 07
5. Jemaah haji wajib patuh kepada Amirul Haj 08 Hukum Bermabit Di Mina Bagi Jemaah Haji Yang Tidak Diperuntukkan Tempat Di Mina 1. Golongan yang mempunyai keuzuran,. hajat dan من المعدورين menghadapi masalah sebagai Golongan 2. Tidak ada had bagi bentuk masalah yang menggugurkan kewajipan bermabit di Mina. 3. Jemaah haji yang tidak diperuntukkan khemah untuk bermabit di Mina 08 08 08 08 KERTAS KERJA KELIMA Kemusykilan Ibadat Haji Daripada Jemaah Haji Malaysia Musim Haji 15H dan Jawapannya 09 1. Jemaah haji yang terbatal wuduknya ketika mengerjakan tawaf boleh menyambung semula tawafnya di tempat yang terbatal 2. Jemaah haji uzur mewakilkan kepada orang lain sebelum masa melontar atau masa melontar 09 09 KERTAS KERJA KEENAM Kaifiat Menunaikan Solat Ketika Musafir Dan Solat Jemaah 1. Jemaah haji tidak boleh melaksanakan solat secara jama dan qasar setelah sampai di Tanah Suci. 2. Jemaah haji diharuskan menunaikan Solat Maghrib dan Isya secara Jama Takhir tanpa qasar di Muzdalifah 3. Seseorang tetap mengerjakan solat pada waktunya semasa musafir tanpa bersuci kerana menghormati waktu. 4. Solat secara berjemaah seseorang perlu memahami syarat-syarat sah mengikut imam 5. Pembimbing haji perlulah menjelaskan kepada bakal haji berhubung penjagaan solat ketika menunaikan ibadat haji 09 09 09 09 10 10
3. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-22 17H/2006 11 Permasalahan Haid dan Ibadat Haji 11 1. Warna kekuningan dan keruh yang keluar selepas hari kebiasaan haid 11 2. Peringkat Usia Menopous 11 Kemusykilan Ibadat Haji Musim Haji 16H 12 1. Uruf selepas Tawaf Wada 12 2. Perincian hajat (Hajiyaat) dalam perkara yang boleh dilakukan selepas Tawaf Wada 12 3. Kedudukan petugas haji melaksanakan Tawaf Wada 13 Larangan Di Dalam Ihram Dan Dam 13 1. Suami atau isteri dalam ihram boleh berpimpinan tangan ketika masyaqqah 2. Tidak rosak (fasad) Haji dan tidak dikenakan dam sekiranya jemaah haji melakukan hubungan jenis dalam keadaan lupa atau dipaksa atau jahil 13 13 Badal Haji 14 1. Miqat bagi orang menerima upah haji 14 2. Pendekatan terbaik mengatasi jemaah haji lanjut usia yang nyanyuk apabila sampai di Tanah Suci 14 MENERIMA KEPUTUSAN MESYUARAT JAWATANKUASA PENASIHAT IBADAT HAJI (TH-JAKIM) 2/17H PADA 4 APRIL 2006 1. Perincian dan ruang lingkup dalam Qaul Marjuh pandangan Mazhab Shafi e 2. Kaifiat solat di Arafah dan Mina dilaksanakan secara Tamam dan Jama 16 16
4. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-23 18H/2007 18 Permasalahan Dam Kafarah dan Fidyah Dalam Ibadat Haji 1. Istilah qurban yang terdapat dalam buku dan risalah yang diedarkan oleh Kerajaaan Arab Saudi 18 18 2. TH hanya bertindak sebagai wakil melaksanakan dam 18 3. Nilai secupak beras bagi dam ialah mengikut harga pasaran semasa 18 Peranan Haji Dalam Membangunkan Modal Insan 18 Soal Jawab Kemusykilan Ibadat Haji Musim Haji 17H 1. Seorang yang berihram Umrah Sunat selepas ihram Umrah Tamattu terhalang untuk menyempurnakan Tawaf Umrah, dibenarkan berniat haji 19 19 2. Selipar/sandal yang boleh dipakai dalam ihram bagi lelaki 19 3. Had muka wanita ketika tawaf dan solat 19 4. Bulu yang tumbuh di kawasan muka wajib basuh kesemua sekali ketika berwuduk 5. Dataran yang terdapat di Masjidil Haram dan Masjid Nabawi tidak dikira sebagai sebahagian daripada masjid 19 19 KERTAS KERJA KELIMA Menunaikan Haji Melalui Pembiayaan/Pinjaman Institusi Kewangan 1. Harus berhutang melalui skim pinjaman wang untuk menunaikan fardhu haji atau umrah. Tertakluk kepada syarat-syarat 19 19
5. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-24 19H/2008 21 Permasalahan Was-was Di Kalangan Jemaah Haji Dan Jalan Penyelesaian 1. Jemaah Haji hendaklah memahami hukum-hakam ibadat dengan sempurna 2. Syak yang memberi kesan ketika sedang melakukan ibadat 3. Selepas mengerjakan ibadat, jangan mengelamun dan melayani perasaan was-was 21 21 21 21 Permasalahan Ibadat Haji Musim Haji 18H 21 1. Ucapan takbir semasa melontar Jamrah Kubra Hari Nahar boleh dilafazkan seperti takbir raya 2. Penyelesaian permasalahan wanita haid yang tidak sempurna tawaf diselesaikan mengikut kedudukan setiap masalah 21 21 Permasalahan Daim al-hadas Dalam Menyempurnakan Ibadat Haji 21 Nazar Dalam Ibadat Haji 22 6. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-25 1430H/2009 24 Rahsia Kerohanian Di Sebalik Ibadat Haji 24 Keputusan Jawatankuasa Fatwa Kebangsaan Berhubung Hukum-Hakam Ibadat 1. Harus solat jama kerana menjalani rawatan penyakit kronik yang memakan masa yang lama 24 24
2. Pesakit yang menggunakan beg kolostomi dikategorikan sebagai yang mengalami masalah dharurat dan tidak dianggap sebagai menanggung najis. 3. Tidak wajib menunaikan ibadat haji bagi pesakit yang mengidap penyakit kronik yang tidak ada harapan sembuh. 24 24 Pembesaran al-mas a 25 1. Sah mengerjakan sa ie di Mas a yang telah diperlebarkan 25 Soal Jawab Kemusykilan Ibadat Haji Musim Haji 19H 1. Beri penjelasan kepada jemaah yang ingin membawa anaknya yang belum berkhitan untuk menunaikan haji 25 25 2. Solat dalam pesawat tanpa menghadap ke arah qiblat 25 KERTAS KERJA KELIMA TAJUK: Pelaksanaan Haji dan Umrah Tanpa Mahram: Hukumnya 25 MAKLUMAT TAMBAHAN 1. Solat di Arafah, Muzdalifah dan Mina 26 2. Solat Menghormati Waktu 26 7. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-26 1431H/2010 28 Pemerkasaan Hidup Kerohanian Dalam Masa Melaksanakan Ibadat Haji 28 Wakalah Haji dan Umrah, Qurban Serta Permasalahannya 1. Perkara yang boleh diwakilkan dalam kerja haji dan Umrah ialah melontar jamrah dan pelaksanaan dam. 28 28 2. Wakalah Qurban hanya boleh dilakukan bagi yang masih hidup dengan izinnya. 29
3. Qurban untuk si mati hanya boleh dilakukan apabila diwasiatkan. 4. Perbelanjaan Badal Haji wajib tidak terbatas kepada 1/3 harta peninggalan si mati. 29 29 Baik Buruk Petugas Haji Yang Tidak Melaksanakan Haji Semasa Bertugas di Tanah Suci 29 Larangan Ihram : Kefahaman Maksud Pemakaian Selipar (Kasut) Yang Menampakkan Semua Jari Kaki Atau Tidak 30 KERTAS KERJA KELIMA Permasalahan Pilihan Musim Haji 1430H 30 1. Umrah sunat yang wajib diqadha. 30 2. Tiga keadaan niat ihram bersyarat bagi jemaah haji wanita. 30 3. Jemaah yang pergi ziarah ke tempat yang jarak jauh perjalanan 2 marhalah. 4. Jemaah yang memakai beg kolostomi dikategorikan sebagai orang yang mengalami masalah. 31 31 KERTAS KERJA KEENAM Haid dan Permasalahan Jemaah Haji Wanita Dari Perspektif Perubatan 31 8. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-27 1432H/2011 33 Permasalahan Pilihan Musim Haji 1431H 33 1. Jemaah haji lelaki yang uzur syar ie tidak perlu menunggu sehingga selesai Solat Jumaat untuk tunaikan Solat Zuhur. 2. Pandangan Mazhab Shafie tidak sah seseorang berada di bangunan yang berasingan seperti hotel berimam dengan imam di Masjidil Haram 33 33
3. Berwirid panjang selepas Tawaf Wada menyebabkan batal Tawaf Wada, berlainan dengan doa panjang tidak membatalkan Tawaf Wada. 4. Terdapat 2 hukum mengenai mengambil gambar selepas Tawaf Wada. 5. Solat menghormati waktu bagi Faqid Tohurayn ketika musafir boleh dijama kan secara jama takhir sahaja dan qasar. 6. Saranan kepada Pembimbing Ibadat Haji menelaah semua Resolusi Muzakarah Haji Peringkat Kebangsaan. 33 33 34 34 TAJUK: Haid dan Istihadhah : Huraian Berdasarkan Kitab Mughni Al-Muhtaj dan Bughyah Al-Tullab 34 Kekerapan Menunaikan Haji : Satu Analisa 35 TAJUK : Pelaksanaan Ibadat Haji Membawa Kepada Pemerkasaan Tamadun Khaira Ummah 35 9. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-28 1433H/2012 36 Permasalahan Ibadat Haji Musim Haji 1432H 36 1. Kaedah Nafar Awwal 36 2. Kesalahan masa lampau rukun haji dan umrah 37 Falsafah Haji : Penghayatan Roh Haji dan Hubungkait Dengan Semangat Bersama Santuni Dhuyuf Al-Rahman 38 Dhuyuf Santun Kemabruran Terhimpun 38 Manasik Haji Mengikut Perspektif Islam 39
KERTAS KERJA KELIMA Larangan Al-Rafath Ketika Melaksanakan Ibadat Haji 39 KERTAS KERJA KEENAM Khunsa dan Mukhannas Dalam Permasalahan Ibadat Haji 40 KERTAS KERJA KETUJUH Kursus Haji: Haid dan Istihadhah Pendekatan dan Kefahaman 41 10. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-29 1434H/2013 Permasalahan Ibadat Haji Musim Haji 1433H 1. Pengecualian bermabit 2. Pakaian ihram jemaah haji lelaki 3. Sarung lengan jemaah haji wanita 4. Sleeping bag 5. Bacaan / lafaz niat ihram 43 6. Kursus ibadat umrah oleh syarikat / agensi pelancongan 43 7. Haji anugerah 43 Ziarah Madinah Adab dan Kelebihan 43 Tawaf Wada Falsafah dan Tuntutan Menurut Perspektif Pelbagai Mazhab 44 Pemurnian Aqidah Dalam Ibadat Haji dan Umrah 46
11. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-30 1435H/2014 Jemaah Haji Pencetus Khair Ummah Dalam Masyarakat Permasalahan Ibadat Haji pada Musim Haji 1434 Hijrah 1. Penentuan muwalat bagi jemaah haji daim al-hadas 2. Pemakaian payung dan lampu suluh yang disarung di kepala 3. Melakukan transaksi jual beli selepas Tawaf Wada 4. Syahwat yang boleh membatalkan wuduk (sentuhan tanpa berlapik) Jahil dan Terlupa Dalam Konteks Ibadat Haji dan Dam Bermabit di Mina : Fadhilat dan Pelbagai Hukum KERTAS KERJA KELIMA Menyantuni Golongan Orang Kelainan Upaya (OKU) Sebagai Dhuyuf Al-Rahman : Hukum Haji Golongan Pekak, Bisu dan Buta 12. RESOLUSI MUZAKARAH KALI KE-31 1436H/2015 Fiqh Taysir Dalam Ibadat Haji Permasalahan Ibadat Haji Musim Haji 1435 Hijrah 1. Badal umrah yang dilakukan oleh kanak-kanak yang belum baligh tetapi sudah mumayyiz setelah menyempurnakan umrahnya sendiri
2. Niat umrah oleh jemaah umrah yang membawa anak tidak mumayyiz ke Makkah 3. Muwalat dalam tawaf Konsep Umum Al-Balwa : Rujukan Khusus kepada Ibadat Haji Kewajipan Ibadat Umrah dan Pelaksanaannya Masa Kini