RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP)

dokumen-dokumen yang mirip
RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP)

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP)

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP)

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) A. Kompetensi Inti 1. Menghargai dan menghayati ajaran agama yang dianutnya

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) A. Kompetensi Inti 1. Menghargai dan menghayati ajaran agama yang dianutnya

BAB III CARA PANALITEN. metode deskriptif. Miturut pamanggihipun Sudaryanto (1988: 62) metode

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) A. Kompetensi Inti 1. Menghargai dan menghayati ajaran agama yang dianutnya

Mugi kawilujengan, kasarasan saha karaharjan tansah kajiwa kasalira kula lan panjenengan sedaya.

1. Menerapkan unggah-ungguh jawa untuk berpamitan. 2. Menerapkan unggah-ungguh jawa untuk menyapa. 3. Menerapkan unggah-ungguh jawa untuk berkenalan.

Assalamu alaikum Wr. Wb. Sugeng siang, mugi kawilujengan, kasarasan saha karaharjan tansah kajiwa kasalira kula lan panjenengan sedaya.

DAMEL MEDIA PASINAON MAOS UKARA MAWI AKSARA JAWA KANTHI BASIS WEB TUMRAP SISWA VIII SMP

MEDIA PASINAON MAOS UKARA MAWI AKSARA JAWA KANTHI POP-UP BOOK KANGGE SISWA KELAS VII SMPN 1 IMOGIRI

BAB II GEGARAN TEORI. 1. Pangertosan Linguistik Historis Komparatif. Dados wonten linguistik historis komparatif ngrembag kados pundi basa

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) A. Kompetensi Inti 1. Menghargai dan menghayati ajaran agama yang dianutnya

B. Kompetensi Dasar dan Indikator Pencapaian Kompetensi KI Kompetensi Dasar Indikator Pencapaian Kompetensi

MEDIA PASINAON DOLANAN ULAR TANGGA CANGKRIMAN MIGUNAKAKEN PROGRAM MACROMEDIA FLASH PROFESSIONAL 8 KANGGE SISWA SMP KELAS VII

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP)

Assalamu alaikum Wr. Wb. Sugeng enjang, mugi kawilujengan, kasarasan saha karaharjan tansah kajiwa kasalira kula lan panjenengan sedaya.

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) A. Kompetensi Inti 1. Menghargai dan menghayati ajaran agama yang dianutnya

Panganggening Dwibasa dening Siswa PAUD KB Al Azhar Desa Binorong Kecamatan Bawang Kabupaten Banjarnegara

menyusun teks lisan sesuai unggahungguh. berbagai keperluan. C. Tujuan Pembelajaran

TEMBUNG KAHANAN BASA JAWI KINA WONTEN ING BASA JAWI ENGGAL (Adhedhasar Kamus Jawa Kuna-Indonesia kaliyan Baoesastra Djawa) SKRIPSI

MEDIA ADOBE FLASH CS 4 KANGGE NAMBAH KAWEGIGAN NYEKAR MACAPAT MEGATRUH SISWA KELAS VII-C SMP N 3 MAGELANG SKRIPSI

STRUKTUR TEKS SERAT PANITIBAYA

ANALISIS WATAK PARAGATAMA WONTEN ING NOVEL LINTANG PANJER RINA ANGGITANIPUN DANIEL TITO (KAJIAN PSIKOLOGI SASTRA) SKRIPSI

KAPITADOSAN ING PASAREAN MBAH ASENG WONTEN DESA GOLAN KECAMATAN SUKOREJO KABUPATEN PONOROGO

KAJIAN WACANA BASA JAWI WONTEN ING DISPLAY PICTURE BLACKBERRY MESSENGER

KEKERABATAN BASA JAWI SAHA BASA SUNDA (Adhedhasar Bausastra Jawa saha Kamus Basa Sunda) Dina Rizqi Kamala

REFERENSI EKSOFORA WONTEN ING NOVELET MBOK RANDHA SAKA JOGJA ANGGITANIPUN SUPARTO BRATA. SKRIPSI KaaturakenDhatengJurusanPendidikanBahasa Daerah

TEKNIK SPIDER MAP MINANGKA SARANA NGINDHAKAKEN KETRAMPILAN NYERAT PAWARTA BASA JAWI KELAS X SMA 2 BREBES SKRIPSI

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN

ALIH KODE SAHA CAMPUR KODE WONTEN ING TEMBANG HIP-HOP JAWI ANGGITANIPUN JOGJA HIP-HOP FOUNDATION SKRIPSI

PATHISARI. Wosing tembung : Kethoprak, Analisis Struktural, Amanat, Paraga, Watak, saha Alur. xvii

TEMBUNG KRIYA BASA JAWI KINA WONTEN ING BASA JAWI ENGGAL (Adhedhasar Kamus Jawa Kuna-Indonesia kaliyan Baoesastra Djawa) SKRIPSI

PANGANGGENIPUN DIKSI INDRIA ING ANTOLOGI CERKAK SENTHIR ANGGITANIPUN SUWARDI ENDRASWARA SKRIPSI

UKARA CAMBORAN WONTEN ING RUBRIK CERKAK KALAWARTI PANJEBAR SEMANGAT WEDALAN JULI-SEPTEMBER 2012 SKRIPSI

WUJUD, MOTIF SAHA CARA MUNGKASI TEMA SEKSUAL ING SALEBETING CERKAK DJAKA LODANG TAUN SKRIPSI

DAMEL MEDIA MAOS GEGURITAN MAWI APLIKASI ADOBE FLASH CS3 PROFESSIONAL KANGGE SISWA SMP KELAS VII SKRIPSI

MEDIA PASINAON INTERAKTIF SENGKALAN KANTHI PROGRAM ADOBE FLASH CS5 KANGGE SISWA SMA/ SMK KELAS XI SKRIPSI

KRITIK SASTRA FEMINIS IDIOLOGIS WONTEN ING NOVEL JEMINI ANGGITANIPUN SUPARTA BRATA SKRIPSI

Assalamu alaikum Wr. Wb. Sugeng enjang lan salam karaharjan tumrap kita sami.

IMPLIKATUR WACANA DHAT NYENG WONTEN ING KALAWARTI DJAKA LODHANG WARSA 2013

BEDANIPUN METODE MAKE A MATCH SAHA PICTURE AND PICTURE TUMRAP KAPRIGELAN MAOS WAOSAN SINERAT MAWI AKSARA JAWA SISWA KELAS VIII SMP N 3 GODEAN SKRIPSI

UNDHA-USUK BASA JAWI MASARAKAT DHUSUN CEKELAN BLONDO SKRIPSI

KONFLIK KELUARGA WONTEN ING NOVEL KETEMU SUWIRANING DAGING ANGGITANIPUN CH. IS. SARDJOKO

UPACARA RUWAT RIGEN WONTEN ING KECAMATAN KLEDUNG KABUPATEN TEMANGGUNG

PEPINDHAN WONTEN ING NOVEL KIDUNG WENGI ING GUNUNG GAMPING ANGGITANIPUN ST. IESMANIASITA SKRIPSI

PETANGAN JAWI WONTEN MASARAKAT DHUSUN KERTOPATEN WIROKERTEN BANGUNTAPAN BANTUL. Kaaturaken Dhumateng Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah

PATHISARI. Wosing tembung: cariyos sambung, analisis struktural, gegayutan perangan. xviii

MEDIA DOLANAN TELU DADI PARIKAN NGANGGE PROGRAM MACROMEDIA FLASH PROFESSIONAL 8 KANGGE SISWA SMP KELAS VII SKRIPSI

ANALISIS PURWAKANTHI WONTEN ING CAKEPAN LAGU BUGIE ALBUM KELAYUNG-LAYUNG

PENYIMPANGAN PRINSIP KERJASAMA WONTEN ING PAGELARAN DRAMA SANGGAR SASTRA JAWA BAJANG KALADETE MAHASISWA JURUSAN PBD FBS UNY TAUN 2010 SKRIPSI

TEMBUNG ARAN ANDHAHAN WONTEN ING CARIYOS PARA ABDI SAMI CECATURAN ANGGITANIPUN MAS NGABEI WASESA PANGRAWIT SKRIPSI

HUMOR WONTEN ING DHAGELAN MATARAM BASIYO CS SKRIPSI

KOHESI GRAMATIKAL SAHA LEKSIKAL WONTEN WACANA KUMPULAN KHOTBAH JANGKEP ING GKJ (GEREJA KRISTEN JAWA) SKRIPSI

SKRIPSI. dening : Melin Indah Lestari NIM

MAKNA SIMBOLIS SALEBETING SESAJEN RIKALA DAMEL GRIYA ING DESA SIKASUR KECAMATAN BELIK KABUPATEN PEMALANG JAWA TENGAH. Restian Nur Salikhin

TRADHISI ABID-ABID ING DHUSUN TEGALREJO DESA PAHONJEAN KECAMATAN MAJENANG KABUPATEN CLACAP

INTERFERENSI MORFOLOGIS INGKANG KATINDAKAKEN GURU ING WULANGAN BASA JAWI SMA NEGERI 10 PURWOREJO SKRIPSI

SKRIPSI. dening Anastasia Septianggi Sri Hartanti NIM

RENCANA PELAKSANAAN PEMBALAJARAN

DAMEL MEDIA NYEKAR MACAPAT ASMARADANA MAWI ANDROID MOBILE TUMRAP SISWA KELAS VII SMP. Indra Dharmawan

SINESTESIA BASA JAWI ING CERBUNG KALAWARTI DJAKA LODHANG WARSA 2012 SKRIPSI

TETANDHINGAN PRAKAWIS INGKANG DIPUNADHEPI PARAGA UTAMA SAHA AMANAT ING NOVEL NALIKA PRAU GONJING KALIYAN NOVEL KERAJUT BENANG IRENG SKRIPSI

DAMEL MEDIA PAMULANGAN TEMBANG MACAPAT KANTHI BASIS WEB NGGINAKAKEN MOODLE TUMRAP SISWA SMP SKRIPSI

TETANDHINGAN METODE COOPERATIVE SCRIPT SAHA METODE NUMBERED HEADS TOGETHER TUMRAP KASAGEDAN MAOS WACANA AKSARA JAWA SISWA KELAS X SKRIPSI

DAMEL BUKU SINAU MAOS SAHA NYERAT AKSARA JAWA KANTHI IRAH-IRAHAN CARAKA KANGGE SISWA SMP SKRIPSI

UNGGAH-UNGGUHING BASA JAWI*

ANALISIS NILAI MORAL DAN SOSIOLOGI NOVEL KIRTI NJUNJUNG DRAJAT KARYA R. Tg. JASAWIDAGDA

ANALISIS SEMIOTIK CAKEPAN SEKAR CAMPURSARI ANGGITANIPUN DIDI KEMPOT ALBUM MUNAJAT TRESNA SKRIPSI

MAKNA KONOTATIF WONTEN ING CERKAK KALAWARTI PANJEBAR SEMANGAT WEDALAN 2013 SKRIPSI

MARUKU MINANGKA ASIL KREASI PANGANGGIT ADHEDHASAR PATRON (SosiologiPanganggit) SKRIPSI

TEMBUNG PANGUWUH WONTEN ING ANTOLOGI CERKAK BENGKEL SASTRA JAWA 2007: KIDUNG MEGATRUH SKRIPSI

KAJIAN INFERENSI WACANA KARTUN EDITORIAL WONTEN ING KALAWARTI DJAKA LODANG WEDALAN MEI-DESEMBER 2013 SKRIPSI

PIWULANG SKRIPSI. dening

PATHISARI. Wosing Tembung : Cariyos panglipur wuyung, Struktural Naratif, owahipun lagéyani gesang. xviii

MAKNA SIMBOLIS MOTIF BATHIK BUSANANING PARAGA WONTEN ING PAGELARAN SENDRATARI RAMAYANA BALLET PRAMBANAN SKRIPSI

LATAR SOSIAL BUDAYA WONTEN CERBUNG JANGGRUNG ANGGITANIPUN SRI SUGIYANTO SATUNGGALING KAJIAN SOSIOLOGI SASTRA SKRIPSI

PIWULANG MORAL WONTEN ING CAKEPAN GENDHING DOLANAN WONTEN ING BUKU GENDHING-GENDHING DOLANAN ANGGITANIPUN SRI WIDODO

UPACARA PAWIWAHAN ADAT JAWI WONTEN ING SERAT CENTHINI

RITUAL ING SALEBETING TARI ANGGUK DHUSUN KEMIRI DESA PURWOBINANGUN KECAMATAN PAKEM KABUPATEN SLEMAN

PEPALI PAGESANGAN TIYANG JAWI WONTEN ING DESA NUNGKULAN KECAMATAN GIRIMARTO KABUPATEN WONOGIRI

STRUKTURALISME GENETIK NOVEL JEMINI ANGGITANIPUN SUPARTO BRATA SKRIPSI

DAMEL MEDIA PASINAON UNGGAH-UNGGUH BASA JAWI BERBASIS WEB KANGGE SISWA KELAS XII SLTA SKRIPSI

SINESTESIA BASA JAWI WONTEN ING NOVEL CINTRONG PAJU-PAT ANGGITANIPUN SUPARTO BRATA SKRIPSI

KAJIAN INFERENSI SALEBETING WACANA MURAL BASA JAWI WONTEN ING KITHA YOGYAKARTA. Arif Rohmawan Mulyana

KONFLIK PSIKIS PARAGATAMA WIRADI WONTEN ING TRILOGI NOVEL KELANGAN SATANG ANGGITANIPUN SUPARTO BRATA (Tinjauan Psikologi Sastra) SKRIPSI

TRADHISI GUSARAN ING DHUSUN CIPABEASAN DESA CILOPADANG KECAMATAN MAJENANG KABUPATEN CILACAP SKRIPSI

BASA JAWI WALIKAN ING DHUKUH GANDON DHUSUN BALEGONDO KECAMATAN NGARIBOYO KABUPATEN MAGETAN

UKARA REFLEKSIF ING RUBRIK CERBUNG PAK GURU KALAWARTI DJAKA LODANG SKRIPSI

PARAGA ING NOVEL MANGGALAYUDA GUNTUR GENI ANGGITANIPUN ANY ASMARA. Skripsi

SKRIPSI. Dening: Ana Muslimati Amalia ( )

BASA KASAR WONTEN ING PENTAS LASKAR DAGELAN SKRIPSI

TEMBUNG WACAKA WONTEN ING CERKAK INGKANG KAPACAK ING RUBRIK MEKAR SARI ARIWARTI KEDAULATAN RAKYAT 2013 SKRIPSI

SAPA ARUH BASA JAWI WONTEN ING RUBRIK CERKAK KALAWARTI DJAKA LODANG WEDALAN WULAN SEPTEMBER DESEMBER TAUN 2013 SKRIPSI

DHASARING KAWERUH SEJATI

PATHISARI Tembung kunci: novel, analisis struktural, tema, peranganing cariyos

KRITIK SOSIAL ING WAYANG KAMPUNG SEBELAH KANTHI LAMPAHAN ATAS MENGGANAS BAWAH BERINGAS (KAJIAN SOSIOLOGI SASTRA) SKRIPSI

KONFLIK PSIKIS PARAGATAMA ING NOVEL WEDHUS GEMBEL GUNUNG MERAPI ANGGITANIPUN SUCI HADI SUWITA (KAJIAN PSIKOLOGI SASTRA) SKRIPSI

TRADISI ZIARAH MAKAM SUNAN PANDAN ARAN ING DESA PASEBAN KECAMATAN BAYAT KABUPATEN KLATEN. Agung Kurniadi

Transkripsi:

RENCANA PELAKSANAAN PEMBELAJARAN (RPP) Nama Sekolah Mata Pelajaran Kelas/Semester Pertemuan Ke Alokasi Waktu Kemampuan berbahasa : SMP N 4 Wates : Bahasa Jawa : VIII/ Gasal : 1 (satu) : 2 x 40 menit : Membaca A. Standar Kompetensi Memahami wacana tulis sastra dalam kerangka budaya Jawa Kompetensi Dasar 1.1 Menanggapi pembacaan wacana prosa (fiksi) Indikator 1. Menjawab pertanyaan seputar unsur- unsur intrinsik wacana prosa (fiksi) 2. Mengartikan kata- kata sukar yang terdapat pada wacana prosa (fiksi) 3. Menemukan contoh tembung saroja yang ada dalam wacana prosa (fiksi) B. Tujuan Pembelajaran 1. Siswa dapat menjawab pertanyaan seputar unsur- unsur intrinsik wacana prosa (fiksi) 2. Siswa dapat mengartikan kata- kata sukar yang terdapat pada wacana prosa (fiksi) 3. Siswa dapat menemukan contoh tembung saroja yang ada dalam wacana prosa (fiksi) C. Materi Pembelajaran 1. Sastra Sastra inggih menika pirantos kangge paring pitutur lan ugi kangge olah basa. Wujudipun sastra wonten tiga inggih menika: a. Prosa/ Gancaran inggih menika wacan ingkang awujud roman, novel, cerbung, cerkak, lan dongeng. b. Puisi inggih menika wacan ingkang awujud tembang/ sekar, parikan, wangsalan, lan geguritan c. Drama inggih menika wacan ingkang saged awujud drama radio lan drama panggung (jinis drama: wayang ringgit/ wong, kethoprak, mandra wanara, lan drama modern. 2. Unsur Intrinsik Karya Sastra

Unsur intrinsik inggih menika perangan ingkang ndadosaken wontenipun satunggaling carios. Unsur intrinsik inggih menika: a. Tokoh Inggih menika paraga ingkang wonten cariyos utawi karya sastra. b. Latar /Setting Inggih menika wekdal, papan, saha kawontenanipun swasana wonten salah satunggaling cariyos utawi karya sastra. c. Tema Inggih menika wedharing rembag ingkang dados dhasaripun cariyos. d. Perwatakan Inggih menika gambaran watak / sifat paraga ing cariyos. Watak paraga ing cariyos menika sageddipun tingali saking pedamelanipun, pakulinanipun paraga ing cariyos. e. Amanat Inggih menika ancasipun satunggaling cariyos. Ancasing cariyos saged dipun pendhet menawi cariyos sampun cekap anggenipun maos. f. Alur / plot Inggih menika urut-urutaning kedadosan ingkang sambungsinambung ing salebeting cariyos. Alur dipunperang dados kalih inggih menika alur maju, mundur utawi flashback utawi alur campuran. 3. Tembung Saroja Tembung Saroja inggih menika tembung ingkang kadadosan saking kalih tembung ingkang dipungandheng dados setunggal utawi langkung lan gadhah teges memper utawi sami, saha tembung kala wau sampun gumathok utawi tetep. 4. Tuladha tembung saroja Uba rampe, tambal sulam, rina wengi, mobah mosik, jala sutra, suka rena lan sapanunggalanipun. 5. Tuladha cerkak : Cerkak Jaka Tarub Ing satunggaling dhusun ingkang ayem tentrem, wonten pawongan ingkang asma Jaka Tarub ingkang manggen ing padesan. Padamelan saben dinten inggih menika madosi ron pisang utawi ron jati kangge dipunsade wonten peken ing kitha. Tindak wonten peken ngantos pinten-pinten minggu saking tebihing kitha. Padamelan sanesipun Jaka Tarub menika mbebedhag wonten wana ingkang ijo royo-royo. Wontan ing sawijining dinten Jaka Tarub boten gadhah dhahar lajeng Jaka Tarub kesah wonten wana kangge mbebedhag. Kados adatipun ananging boten angsal punapa-punapa, sampun sonten

sampun dangu lampahipun Jaka Tarub boten manggihi satunggal punapa kemawon sato kewan. Namung Jaka Tarub menika boten nglokro piyambakipun taksih nglajengaken lampahipun ingkang tebih sanget wonten ing wana. Ananging ngantos dalu Jaka Tarub taksih boten angsal punapapunapa. Saking sayahipun Jaka Tarub sumene ngantos sare saestu, amargi lampahipun menika tebih sanget lajeng Jaka Tarub sare ing wana. Piyambakipun kaget amargi kepireng suwanten gemujenging tiyang-tiyang estri. Amargi pengin ngertos suwanten menika, Jaka Tarub madosi suwanten menika. Piyambakipun boten pitados ingkang dipunpirsani ing dalu menika. Jaka Tarub kaget amargi ing tengahing wana wonten suwanten widodariwidodari ingkang sami gumujengan sinambi siram ing sendhang. Jaka Tarub nyaketi panggenan widodari menika ingkang nembe siram kala wau amargi dalu punika kaleres wulan purnama. Sanalika Jaka Tarub gadhah pamanggih pingin mundhut garwa satunggal pramila piyambakipun mundhut selendhang satunggal lan dipunsingitaken. Wonten satunggal widodari ingkang kicalan selendhang saengga dipuntilar widodari- widodari sanesipun ing kayangan. Widodari menika muwun lajeng widodari menika dipuncaketi Jaka Tarub lan dipun rih-rih lajeng dipunajak wangsul lan dipungarwa dening Jaka Tarub. Widodari menika naminipun Nawang Wulan. Awit saking palakrama menika Nawang Wulan lan Jaka Tarub kagungan putri saking Jaka Tarub ingkang naminipun Nawang Sih, amargi rasukan kathah ingkang reged pramila Nawang Wulan badhe nggirahi ing lepen. Saengga Nawang Wulan nyuwun Jaka Tarub kangge nenggani Nawang Sih kaliyan adangipun, lan Jaka Tarub boten angsal mbikak kekep. Saktindakipun Nawang Wulan wonten lepen Jaka Tarub malah kepengin mangertos isinipun kekep, ebo kagetipun Jaka Tarub amargi ingkang dipunadang garwanipun namung satunggal las kemawon. Saking kedadosan menika kasekten Nawang Wulan dados widodari ical lan adangipun satunggal las boten saged dados sekul malih. Saengga dintendinten salajengipun Nawang Wulan anggenipun adang sekul kanthi cara biyasa kados tiyang- tiyang sanes. Ing satunggaling dinten Nawang Wulan nglengkap gelaran klasa. Eba kegetipun manah Nawang Wulan mersani rasukan widodari wonten ing ngandhapipun klasa, piyambakipun kaget lan piyambakipun duka dhumateng garwanipun amargi sampun goroh dhumaten piyambakipun. Nawang Wulan sanalika minggah kayangan malih. Saderengipun minggah ing kayangan Nawang Wulan paring wejangan kaliyan Nawang Sih yen kangen ibunipun mersani rembulan, amargi ing tengahing wulan wonten bayangipun Nawang Wulan.

6. Kata-kata sukar No Kata Arti 1 Nglokro Pedhot ing pangareparepsusuah/lungkrah/tidak semangat/putus asa/pesimis 2 Dipunsingitaken Dipundhelikaken / disembunyikan 3 Muwun Nangis / menangis 4 Ron Godhong / daun 5 Gemujeng Ngguyu / tertawa 6 Nggirahi Ngumbahi/mencuci baju D. Metode Pembelajaran 1. Ceramah digunakan untuk mengawali pembelajaran dan menyampaikan materi pembelajaran tentang jenis jenis karya sastra, unsure intrinsik wacana dan tembung saroja 2. Diskusi digunakan untuk mengukur kemampuan siswa mengenai apa saja unsur intrinsik yang terdapat pada wacana, selain itu agar para siswa juga dapat menemukan tembung saroja yang terdapat pada wacana 3. Tanya jawab digunakan untuk meningkatkan keaktifan para siswa dalam belajar E. Media Pembelajaran 1. Wacana berbentuk cerkak 2. Kertas bertuliskan nama kelompok F. Langkah- langkah pembelajaran a. Pendahuluan 1) Guru mengucapkan salam kepada para siswa 2) Salah satu siswa memimpin doa sebelum pelajaran dimulai 3) Mengecek kehadiran siswa / presensi siswa 4) Menjelaskan tujuan pembelajaran atau manfaat pembelajaran. b. Kegiatan inti 1) Eksplorasi - Siswa menyebutkan macam-macam contoh karya sastra.

- Siswa menyebutkan unsur-unsur penyusun karya sastra prosa(fiksi). - Siswa mencoba menjeaskan penyusun unsur-unsur intrinsik karya sastra prosa(fiksi). 2) Elaborasi - Siswa memperhatikan guru ketika menerangkan pengertian dan jenis-jenis unsur intrinsik - Siswa dibentuk kelompok, setiap kelompok terdiri dari 6 siswa (cara pembentukan kelompok dilakukan dengan cara siswa berhitung dari 1-6, dan yang berhitung angka 1 berkelompok dengan yang berhitung angka 1, angka 2 berkelompok dengan angka 2 dan seterusnya) - Setiap kelompok memiliki nama kelompok yang telah ditentukan oleh guru - Siswa mendapatkan bacaan berwujud wacana prosa (fiksi) dari guru - Siswa secara berkelompok membaca wacana prosa (fiksi) yang diberikan oleh guru - Siswa mengerjakan soal yang diberikan oleh guru. 3) Konfirmasi - Guru memberikan pertanyaan-pertanyaan yang bersangkutan dengan wacana beserta unsur intriksik kepada kelompok. - Salah satu kelompok menjawab pertanyaan yang diberikan oleh guru. - Kelompok lain mengkonfirmasi jawaban dan juga memberi tanggapan. - Setelah selesai memberikan pertanyaan guru mengumpulkan hasil pekerjaan. c. Kegiatan Penutup - Siswa dibantu dengan guru menyimpulkan materi yang telah dipelajari. - Salah satu siswa memimpin doa penutup - Siswa menjawab salam penutup dari guru. G. Sumber 1) Setyawati, Bethy Mahara. 2012. Siswa Tama. Yogyakarta. Ulinuha Grafika

2) LKS Puspita Basa Bahasa Jawa kangge kelas VIII dening Bethy Mahara Setyawat, S.Pd 3) Cerkak Basa Jawa kanthi irah-irahan Ande- Ande Lumut dari web http://www.slideshare.net/brankal/cerita-rakyat-bahasa-jawa-keongmas-jaka-tarub-rawa-pening 4) Prabaswara. 2012. Kawruh Basa Jawa Pepak. Surabaya: Sinar Kemala H. Penilaian Indikator 1.Menjawab pertanyaan seputar unsur- unsur intrinsik wacana prosa (fiksi). 2. Mengartikan kata- kata sukar yang terdapat pada wacana prosa (fiksi) Teknik Penilaian Teknik tertulis Teknik tertulis Instrumen 1)Wonten pinten paraga ing wacan? Kasebutna! 2)Sinten ingkang dados paraga utama ing wacan? 3)Kasebutna jinis-jinisipun setting(wekdal, papan, lan swasana) ing wacan? 4)Kados pundi watakipun Jaka Tarub? 5) Kados pundi watakipun mbok Nawang Wulan? 6)Menapa tema wacan kasebut? 7)Cariyos ing wacan menika ngginaaken alur menapa? 8) menapa tegesipun tembung nglokro ing wacan? 9)Menapa tegesipun tembung dipunsingitaken ing wacan? 10)Menapa tegesipun tembung muwun ing wacan? 11) Menapa tegesipun tembung ron ing wacan? 12) Menapa tegesipun tembung gemujeng ing wacan?

3.Menemukan contoh tembung saroja yang ada dalam wacana prosa (fiksi) Teknik tertulis 13) Menapa tegesipun tembung nggirahi ing wacan? 14) Cobi kapanggihaken tembung saroja ing wacan! 15) Kasebutna 3 tuladha tembung saroja kejawi ing wacan menika! I. Kunci Jawaban 1. Paraga ing wacan wonten 3 inggih menika Jaka Tarub, Nawang Wulan, Nawang Sih. 2. Paraga utama inggih menika Jaka Tarub 3. Jinis- jinisipun setting : a. Papan: wana utawi alas lan padesan b. Wekdal: dalu, nalika Jaka Tarub kepireng suwanten widodari c. Swasana: susah/ sedhih nalika nawang wulan wangsul ing kayangan malih. 4. Watakipun Jaka Tarub inggih menika tememen ananging ora jujur. 5. Watakipun Nawang wulan inggih menika sabar. 6. Tema wacan kasebut inggih menika katresnan. 7. Alur cariyos menika ngginaaken alur maju. 8. Tegesipun nglokro inggih menika susah/ lungkrah. 9. Dipunsingitaken tegesipun dipundhelikaken. 10. Muwun tegesipun nangis. 11. Ron tegesipun godhong. 12. Gemujeng tegesipun ngguyu. 13. Nggirahi tegesipun ngumbahi. 14. Tembung saroja ing wacan inggih menika ijo royo- royo lan ayem tentrem. 15. Tuladha tembung saroja (3) inggih menika ayom ayem, tresna asih, lila legawa. J. Kriteria Penilaian Tiap nomor memiliki skor 20 Nilai : Jumlah Skor (15 x 20) 3 = 100