MASJID AL EHSAN, BANDAR KINRARA Tarikh: 24 JAMADILAWWAL 1431 H 9 MEI 2010 M WUKUF : 187 HARI LAGI 9 May 2010 SIRI 3 1
9 May 2010 SIRI 3 2
TALBIAH 9 May 2010 SIRI 3 3
DAM 9 May 2010 SIRI 3 4
PENGERTIAN DAM Binatang Al-an am Seperti Unta, Lembu, Kambing Yang Disembelih Atau Gantinya Daripada Makanan Atau Puasa Yang Dikenakan Ke Atas Mereka Yang Menunaikan Haji Atau Umrah Ziarah Atas Sebab-sebab Tertentu. 9 May 2010 SIRI 3 5
SEBAB-SEBAB DIKENAKAN DAM SEMASA DALAM IHRAM PAKAIAN LAIN-LAIN (L/W) BERWANGI- WANGIAN (L/W) KECANTIKAN (L/W) HUBUNGAN JANTINA (L/W) ALAM SEKITAR 9 May 2010 SIRI 3 6
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN DAM Seseorang itu wajib membayar dam apabila ketika ihram dia melakukan perkara-perkara berikut : 1. Melakukan Perkara-perkara Yang Di Larang Dalam Masa Berihram (Larangan Dalam Ihram) 2. Meninggalkan Perkara-perkara Wajib Haji Dan Umrah 9 May 2010 SIRI 3 7
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN DAM 3. Membuat Haji Tamattu Atau Qiran (Menurut Syarat-syarat Yang Wajib Di Bayar Dam) 4. Luput Wuquf Di Arafah 5. Meninggalkan Tawaf Wada Bagi Mereka Yang Tiada Uzur Syari e 9 May 2010 SIRI 3 8
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN DAM 6. Berlaku Ihsar Bagi Orang Yang Telah Berniat Ihram (Terhalang Daripada Menyempurnakan Wuquf Di Arafah, Tawaf Atau Sa`ie Dengan Sebab Ketakutan Daripada Musuh, Penyakit Dan Sebagainya) 7. Melanggar Nazar Dalam Masa Mengerjakan Haji 9 May 2010 SIRI 3 9
PEMBAHAGIAN DAM 1. Tertib dan Taqdir 2. Takhyir dan Taqdir 3. Tertib dan Ta dil 4. Takhyir dan Ta dil 5. Ihsar 9 May 2010 SIRI 3 10
PENGERTIAN TERTIB : Seseorang itu hendaklah mengerjakan satu demi satu mengikut tertib, ini bermakna tidak boleh dipilih atau diganti dengan yang lain kecuali tidak berkemampuan mengerjakannya. 9 May 2010 SIRI 3 11
PENGERTIAN TAKHYIR : Seseorang itu boleh memilih antara jenis-jenis dam yang diwajibkan. 9 May 2010 SIRI 3 12
PENGERTIAN TAQDIR : Kadar dam tersebut yang telah ditetapkan oleh syarak. 9 May 2010 SIRI 3 13
PENGERTIAN TA DIL : Menukar kepada membayar dam dengan cara berpuasa jika tidak mampu mengeluarkan makanan. 9 May 2010 SIRI 3 14
PENGERTIAN IHSAR : Dam untuk tujuan melepaskan diri daripada pantang larang ihram bagi seseorang yang sudah berniat ihram tetapi tidak dapat menyelesaikan rukun hajinya atau rukun umrahnya atau kedua-duanya. 9 May 2010 SIRI 3 15
DAM TERTIB DAN TAQDIR TERTIB BERMAKNA SATU DEMI SATU, TIDAK BOLEH DIPILIH ATAU DIGANTI DENGAN YANG LAIN KECUALI TIDAK TERDAYA MELAKUKAN DAN TAQDIR PENENTUAN SYARA SEBAGAI GANTIAN 9 May 2010 SIRI 3 16
DAM TERTIB DAN TAQDIR SEBAB SEBAB DIKENAKAN DAM 1. IHRAM TAMATTU ( dengan syaratsyaratnya ) 2. IHRAM QIRAN ( dengan syaratsyaratnya ) 3. LUPUT WUQUF DI ARAFAH 4. TIDAK MELONTAR JAMRAH 9 May 2010 SIRI 3 17
DAM TERTIB DAN TAQDIR SEBAB SEBAB DIKENAKAN DAM 5. TIDAK BERMALAM DI MINA (dengan syarat - syaratnya) 6. TIDAK BERMALAM DI MUZDALIFAH ( dengan syarat - syaratnya ) 5. TIDAK BERIHRAM DI MIQAT 6. MENINGGALKAN TAWAF WADA 7. MELANGGAR NAZAR DALAM MENGERJAKAN HAJI 9 May 2010 SIRI 3 18
DAM TERTIB DAN TAQDIR DAM YANG DIKENAKAN 1. MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS / KAMBING / 1 PER 7 DARIPADA LEMBU / UNTA / KERBAU, JIKA TIDAK BERKUASA; 2. HENDAKLAH BERPUASA 10 HARI, 3 HARI DI MASA HAJI DAN 7 HARI APABILA DIA BALIK KE TEMPATNYA, JIKA TIDAK BERKUASA; 3. HENDAKLAH DIKELUARKAN SATU CUPAK TIAP- TIAP SATU HARI (SEPULUH CUPAK), JIKA TIDAK BERKUASA; 4. TERTANGGUNGLAH DI ATAS ZIMMAHNYA 9 May 2010 SIRI 3 19
DAM TERTIB DAN TAQDIR TERTIB BERMAKNA SATU DEMI SATU, TIDAK BOLEH DIPILIH ATAU DIGANTI DENGAN YANG LAIN KECUALI TIDAK TERDAYA MELAKUKAN DAN TAQDIR PENENTUAN SYARA SEBAGAI GANTIAN SEBAB SEBAB DIKENAKAN DAM DAM YANG DIKENAKAN 1. IHRAM TAMATTU ( DENGAN SYARAT-SYARATNYA ) 2. IHRAM QIRAN ( DENGAN SYARAT-SYARATNYA ) 3. LUPUT WUQUF DI ARAFAH 4. TIDAK MELONTAR JAMRAH 5. TIDAK BERMALAM DI MINA (DENGAN SYARAT-SYARATNYA) 6. TIDAK BERMALAM DI MUZDALIFAH ( DGN SYARAT-SYARATNYA ) 7. TIDAK BERIHRAM DI MIQAT 8. MENINGGALKAN TAWAF WADA 9. MELANGGAR NAZAR DALAM MENGERJAKAN HAJI MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS / KAMBING / 1 PER 7 DARIPADA LEMBU / UNTA / KERBAU JIKA TIDAK BERKUASA HENDAKLAH BERPUASA 10 HARI, 3 HARI DI MASA HAJI DAN 7 HARI APABILA DIA BALIK KE TEMPATNYA JIKA TIDAK BERUPAYA DENGAN SEBAB TUA HENDAKLAH DIKELUARKAN SATU CUPAK TIAP-TIAP SATU HARI (SEPULUH CUPAK) JIKA TIDAK BERDAYA JUGA TERTANGGUNGLAH DI ATAS ZIMMAHNYA 9 May 2010 SIRI 3 20
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR Sebab sebab di kenakan dam : 1. Membuang / mencabut / menggunting 3 helai rambut / bulu dari mana-mana anggota 2. Memakai pakaian yang dilarang dalam ihram 9 May 2010 SIRI 3 21
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR 3. Memotong / menanggal / membinasakan kuku 4. Memakai bau-bauan 5. Memakai minyak di kepala / janggut / semua bulu muka selain daripada bulu yang tumbuh di pipi dan dahi 9 May 2010 SIRI 3 22
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR 6. Melakukan perkara permulaan persetubuhan 7. Melakukan persetubuhan selepas selesai tahallul awwal tetapi belum selesai tahallul thani ( kedua ) 8. Melakukan persetubuhan selepas melakukan persetubuhan yang merosakkan haji 9 May 2010 SIRI 3 23
DAM YANG DIKENAKAN 1. Menyembelih seekor kambing / kibas; atau 2. Bersedekah kepada 6 orang fakir miskin sebanyak 2 cupak setiap seorang ( 6 orang x 2 cupak ); atau 3. Berpuasa selama 3 hari 9 May 2010 SIRI 3 Dam Takhyir dan Taqdir 24
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR KETETAPAN PADA BARANG YANG BOLEH DI GANTI SEBAB SEBAB DIKENAKAN DAM 1. MEMBUANG / MENCABUT / MENGGUNTING 3 HELAI RAMBUT / BULU DARI MANA-MANA ANGGOTA 2. MEMAKAI PAKAIAN YANG DILARANG DALAM IHRAM 3. MEMOTONG / MENANGGALKAN / MEMBINASAKAN KUKU 4. MEMAKAI BAU-BAUAN 5. MEMAKAI MINYAK DI KEPALA / JANGGUT / SEMUA BULU MUKA SELAIN DARIPADA BULU YANG TUMBUH DI PIPI DAN DAHI 6. MELAKUKAN PERKARA PERMULAAN PERSETUBUHAN 7. MELAKUKAN PERSETUBUHAN SELEPAS SELESAI TAHALLUL TETAPI BELUM SELESAI TAHALLUL KEDUA DAM YANG DI KENAKAN MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS / KAMBING ATAU BERSEDEKAH KEPADA 6 ORANG FAKIR MISKIN SEBANYAK 2 CUPAK MAKANAN TIAP-TIAP SEORANG ATAU BERPUASA 3 HARI 8. MELAKUKAN PERSETUBUHAN 9 May SELEPAS 2010 PERSETUBUHAN YANG SIRI 3 25 MEROSAKKAN HAJI
DAM TERTIB DAN TA DIL Sebab sebab dikenakan dam : Persetubuhan yang merosakkan haji, iaitu persetubuhan yang dilakukan sebelum tahallul awal atau sebelum selesai kerja kerja umrah dan wajib untuk qada haji tahun berikutnya serta qada umrah dengan segera 9 May 2010 SIRI 3 26
DAM YANG DIKENAKAN 1. Menyembelih seekor unta, jika tidak berkuasa; 2. Menyembelih seekor lembu, jika tidak berkuasa; 3. Diganti dengan 7 ekor kambing, jika tidak berkuasa; 9 May 2010 SIRI 3 Dam Tertib dan Ta dil 27
DAM YANG DIKENAKAN 4. Hendaklah membeli makanan dengan nilai seekor unta dan dibahagikan kepada fakir miskin di Tanah Haram 5. Hendaklah berpuasa beberapa hari sebanyak bilangan cupak makanan yang dapat dibeli dengan nilai seekor unta 9 May 2010 SIRI 3 Dam Tertib dan Ta dil 28
TA DIL BERERTI APABILA SESEORANG TIDAK BERKUASA MENGELUARKAN MAKANAN HENDAKLAH DIGANTI DENGAN BERPUASA SEBAB-SEBAB DIKENAKAN DAM PERSETUBUHAN YANG MEROSAKAN HAJI, IAITU PERSETUBUHAN YANG DILAKUKAN SEBELUM TAHALLUL AWAL ATAU SEBELUM SELESAI KERJA KERJA UMRAH DAN WAJIB QADA HAJI TAHUN BERIKUTNYA SERTA QADA UMRAH DENGAN SEGERA DAM TERTIB DAN TA DIL DAM YANG DIKENAKAN DAM YANG DIKENAKAN MENYEMBELIH SEEKOR UNTA SAHAJA) JIKA TIDAK BERKUASA MENYEMBELIH SEEKOR LEMBU (SUAMI SAHAJA) JIKA TIDAK BERKUASA 9 May 2010 SIRI 3 29 (SUAMI DIGANTIKAN DENGAN 7 EKOR KAMBING (SUAMI SAHAJA) JIKA TIDAK BERKUASA HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR UNTA DAN DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN DI TANAH HARAM (SUAMI SAHAJA) JIKA TIDAK BERKUASA HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR UNTA (SUAMI SAHAJA)
DAM TAKHYIR DAN TA DIL Takhyir bererti boleh dipilih satu daripada perkara perkara ( dam ) yang ditetapkan (diwajibkan) : Sebab-sebab dikenakan dam : Memburu binatang yang halal di makan atau membinasakannya di tanah haram / halal semasa dalam ihram Memburu binatang yang halal di makan atau membinasakannya di tanah haram Makkah semasa dalam ihram atau tidak beriham *(Belalang adalah binatang buruan.) 9 May 2010 SIRI 3 30
DAM TAKHYIR DAN TA DIL Sebab-sebab dikenakan dam : Memotong, menebang atau mencabut pokok di Tanah Haram Makkah ( kecuali pokok mati ) 9 May 2010 SIRI 3 31
DAM TAKHYIR DAN TA DIL Dam yang dikenakan : Menyembelih binatang mengikut bandingan binatang yang diburu, jika rusa bandingannya lembu, jika kijang bandingannya kambing dan pokok yang ditebang Atau Membeli makanan dengan nilai harga binatang bandingan dan dibahagikan kepada fakir dan miskin di Makkah Atau Hendaklah berpuasa beberapa hari sebanyak bilangan cupak makanan yang dapat dibeli dengan harga nilainya iaitu satu cupak satu hari 9 May 2010 SIRI 3 32
DAM TAKHYIR DAN TA DIL TAKHYIR BERERTI BOLEH DIPILIH SATU DARIPADA PERKARA PERKARA YANG DITETAPKAN SEBAB-SEBAB DIKENAKAN DAM 1. MEMBURU BINATANG YANG HALAL DI MAKAN ATAU MEMBINASAKANNYA DI TANAH HARAM / HALAL SEMASA DALAM IHRAM 2. MEMBURU BINATANG YANG HALAL DI MAKAN ATAU MEMBINASAKANNYA DI TANAH HARAM MAKKAH SEMASA DALAM IHRAM ATAU TIDAK BERIHAM DAM YANG DIKENAKAN MENYEMBELIH BINATANG MENGIKUT BANDINGAN BINATANG YANG DIBURU, JIKA RUSA BANDINGANNYA LEMBU, JIKA KIJANG BANDINGANNYA KAMBING ATAU MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI HARGA BINATANG BANDINGAN DAN DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR DAN MISKIN DI MAKKAH ATAU HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN HARGA NILAINYA IAITU SATU CUPAK SATU HARI *(Belalang adalah binatang buruan.) ATAU SAMA SEPERTI DI ATAS IAITU MENGIKUT BANDINGAN POKOK YANG DIPOTONG / DITEBANG / DICABUT JIKA POKOK BESAR BANDINGANNYA LEMBU, JIKA KECIK MEMOTONG, MENEBANG DAM BANDINGANNYA KAMBING ATAU MENCABUT POKOK DI YANG TANAH HARAM MAKKAH ATAU DIKENAKAN ( KECUALI POKOK MATI ) MAKA DAMNYA SAMA SEPERTI PERATURAN DAM 9 May 2010 SIRI MEMBURU 3 BINATANG BURUAN, IAITU KENA MEMBELI 33 MAKANANAN ATAU BERPUASA
DAM IHSAR DAM UNTUK MELEPASKAN DIRI DARIPADA PANTANG LARANG IHRAM BAGI SESEORANG YANG SUDAH BERNIAT IHRAM TETAPI TIDAK DAPAT MENYELESAIKAN RUKUN HAJINYA ATAU RUKUN UMRAHNYA ATAU KEDUA - DUANYA 9 May 2010 SIRI 3 34
DAM IHSAR SEBAB DIKENAKAN DAM 1. TERTAHAN / DITAHAN OLEH MUSUH DALAM PERJALANAN; ATAU 2. TERKEPUNG / BERPENYAKIT 3. TIDAK DAPAT MASUK KE MAKKAH SEDANGKAN DIA SUDAH BERIHRAM 9 May 2010 SIRI 3 35
DAM IHSAR DAM YANG DIKENAKAN 1. MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING & BERCUKUR/ BERGUNTING, jika tidak berkuasa 2. HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAN DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN DI TEMPAT TAHALLUL ITU, jika tidak berkuasa 3. HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING 9 May 2010 SIRI 3 36
Sebab-sebab lain : DAM IHSAR Dam Ihsar juga boleh dipakai untuk menyelesaikan masalah wanita yang datang haid dan tidak dapat melakukan tawaf haji / umrah kerana terpaksa balik segera ke tanah air. Begitu juga pesakit yang berpenyakit berat yang terpaksa di hantar balik ke malaysia untuk rawatan lanjut (kedua dua golongan ini haji / umrahnya belum selesai). 9 May 2010 SIRI 3 37
DAM IHSAR Apabila wanita itu telah suci dan mandi hadath besar, begitu juga pesakit berat telah sembuh dari penyakitnya, hendaklah pergi lagi ke tanah suci Makkah menyelesaikan haji / umrahnya yang belum selesai 9 May 2010 SIRI 3 38
CARA MELAKSANAKAN DAM IHSAR SETELAH KELUAR DARI MAKKAH 2 MARHALAH (91km) ATAU LEBIH ATAU SETELAH SAMPAI KE TANAH AIR HENDAKLAH :- 1. MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL, DAN DAGING SEMBELIHAN ITU DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN TEMPATAN 2. JIKA TIDAK MAMPU HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL, DAN MAKANAN ITU DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN TEMPATAN 3. JIKA TIDAK MAMPU JUGA HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING ( 1 CUPAK = 1 HARI ) DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL. 9 May 2010 SIRI 3 39
DAM IHSAR DENGAN BERPUASA DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL IHSAR ITU, MAKA TERHASILLAH TAHALLULNYA SEKALIPUN BILANGAN HARI PUASANYA BELUM SELESAI. 9 May 2010 SIRI 3 40
CONTOH NIAT TAHALLUL IHSAR 1 AKU MENYEMBELIH KAMBING INI SEBAGAI DAM IHSAR UNTUK TAHALLUL NUSUK KU. 2 AKU BERCUKUR ATAU BERGUNTING BAGI TAHALLUL NUSUK KU. 3 4 AKU BERSEDEKAH MAKANAN SEBAGAI GANTI MENYEMBELIH KAMBING DAM IHSAR UNTUK TAHALLUL NUSUK KU. AKU PUASA ESOK HARI SEBAGAI GANTI MENYEMBELIH KAMBING DAM IHSAR UNTUK TAHALLUL NUSUK KU. 9 May 2010 SIRI 3 41
SEBAB DIKENAKAN DAM DAM IHSAR DAM UNTUK MELEPASKAN DIRI DARIPADA PANTANG LARANG IHRAM BAGI SESEORANG YANG SUDAH BERNIAT IHRAM TETAPI TIDAK DAPAT MENYELESAIKAN RUKUN HAJINYA ATAU RUKUN UMRAHNYA ATAU KEDUA - DUANYA DAM YANG DIKENAKAN TERTAHAN/DITAHAN OLEH MUSUH DALAM PERJALANAN ATAU TERKEPUNG / BERPENYAKIT TIDAK DAPAT MASUK KE MAKKAH SEDANGKAN IA SUDAH BERIHRAM SEBAB SEBAB LAIN DAM YANG DIKENAKAN MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING & BERCUKUR/ BERGUNTING JIKA TIDAK BERKUASA HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAN DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN DI TEMPAT TAHALLUL ITU JIKA TIDAK BERKUASA HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAM IHSAR JUGA BOLEH DIPAKAI UNTUK MENYELESAIKAN MASALAH WANITA YANG DATANG HAID DAN TIDAK DAPAT MELAKUKAN TAWAF HAJI / UMRAH KERANA TERPAKSA BALIK SEGERA KE TANAH AIR. BEGITU JUGA PESAKIT YANG BERPENYAKIT BERAT YANG TERPAKSA DI HANTAR BALIK KE MALAYSIA UNTUK RAWATAN LANJUT (KEDUA DUA GOLONGAN INI HAJI / UMRAHNYA BELUM SELESAI). APABILA WANITA ITU TELAH SUCI DAN MANDI HADATH BESAR, BEGITU JUGA PESAKIT BERAT TELAH SEMBUH 9 May 2010 DARI PENYAKITNYA, HENDAKLAH SIRI 3 PERGI LAGI KE TANAH SUCI MAKKAH 42 MENYELESAIKAN HAJI / UMRAHNYA YANG BELUM SELESAI
LARANGAN DALAM MASA IHRAM ( yang dilakukan tidak sengaja ) 9 May 2010 SIRI 3 43
Kepada Allah SWT kita mohon agar sempurna ibadat haji kita dan diterimanya sebagai haji yang mabrur dimanfaatkan dengan penuh keinsafan amalanamalan yang dilakukan 9 May 2010 SIRI 3 44
SEKIAN, TERIMA KASIH Yang baik itu datang dari Allah yang kurang sempurna datang dari kelemahan saya sendiri. Disusun sepuluh jari, maaf dipinta. Sekian. Wa ilalliqa. Wabillahittaufiq walhidayah Haji Hashim Fikri Haji Ahmad Shauqi 9 May 2010 SIRI 3 45