TAJUK 1 Hubungan Etnik Di Malaysia dan Hubungan Etnik Mengikut Perspektif Islam Secara Umum. HJ AHMAD NASIR MOHD YUSOFF (PhD) Pensyarah Kanan Jabatan Pengajian Kenegaraan dan Ketamadunan FakulD Ekologi Manusia UniversiD Putra Malaysia (UPM) Serdang Selangor 013 9966057 / ahmadnasir@upm.edu.my
1. Pengenalan 2. Citra Hubungan Etnik di Malaysia 3. Hubungan Etnik menurut Perspektif Islam 4. Kesimpulan
UTE 1012 HUBUNGAN ETNIK
HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM 1. PENGENALAN Ø Kepentingan dan kandungan modul hubungan etnik 2. CITRA HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA Ø Hubungkait antara etnik dan etnisiti Ø Usaha kerajaan untuk memupuk perpaduan Nasional 3. HUBUNG KAIT ANTARA EKONOMI DAN ETNISITI 4. HUBUNGAN ETNIK MENGIKUT PERSPEKTIF ISLAM
HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM 1. PENGENALAN Di Malaysia perjuangan untuk memperolehi kemerdekaan dan meneruskan kemerdekaannya adalah sen>asa seiring dengan susur galur sejarah perkembangan hubungan etniknya sendiri. Dalam kepelbagaian etnik dan budaya itu, Malaysia secara berha>- ha> mengatur langkah untuk merealisasikan hasrat membangun Negara daripada berada pada kedudukan negara mundur post merdeka kepada negara membangun dalam tempoh yang singkat.(pergerakan daripada negara mundur kepada negara membangun berlaku dalam tempoh 50 tahun (bermula daripada tahun 1957-2007) Shamsul Amri Baharuddin. Modul Hubungan Etnik, hlm 1.
HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM Sehingga kini Malaysia masih lagi kekal sebagai Negara berbilang kaum yang hidup secara harmoni serta menikmad hasil ekonomi secara bersama. Bagaimana pun isu- isu seperd keadilan pengagihan ekonomi, isu hak keistemewaan, isu perkauman, isu agama dan sebagainya yang berhubung dengan isu masyarakat pelbagai bangsa ini kadang kala turut mewarnai perkembangan hubungan etnik di Malaysia. Oleh yang demikian, kursus hubungan etnik ini dirasakan perlu diperkenalkan di insdtusi- insdtusi pengajian Dnggi (IPT) sebagai memberi ruang kepada pelajar- pelajar untuk memikir dan menelid hal- hal yang berkaitan dengan hubungan etnik yang merupakan sebahagian daripada pengalaman harian mereka.
HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM KEPENTINGAN MEMAHAMI HUBUNGAN ETNIK SECARA UMUM 1. Hubungan etnik menggambarkan sikap masyarakat dan ikatan kemasyarakatan dalam kehidupan masyarakat majmuk dan pelbagai kaum. 3. Memberi kefahaman tentang sejarah kewujudan masyarakat pelbagai kaum kesan daripada sejarah kolonialisme. 3. Hubungan etnik mempengaruhi perancangan sosial, ekonomi dan polidk sesebuah Negara.
HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM Memahami isu- isu yang menyebabkan konflik antara kaumdan langkah- langkah untuk mengatasi untuk mengatasi supaya konflik dapat dielakkan Meneruskan semangat perpaduan antara kaum untuk mengekalkan kehidupan yang harmonissupaya situasi polidk terus stabil, kekayaan ekonomi Negara diagih secara saksama dan keadilan social dapat dinikmad bersama.
HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM Sehubungan dengan itu modul hubungan etnik pendng dilaksanakan di IPTA/IPTS sebagai usaha bertujuan untuk: 1. Menghidupkan semangat seda kawan antara rakyat Malaysia 2. Menjelaskan perkara yang berkaitan dengan hubungan etnik di Malaysia. 3. Memperkenalkan kepada pelajar di IPT tentang usaha meneruskan dan menentukan arah perpaduan Negara.
HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA 2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. a) Kesultanan Melayu Melaka sebagai lambing pertemuan masyarakat pelbagai etnik b) Pembentukan masyarakat majmuk Era kolonialisme Bri>s
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. a) Pembentukan masyarakat majmuk zaman kesultanan Melaka Susur galur sejarah membuk>kan kehebatan empayar Melaka sebagai tempat pertemuan pedagang seluruh dunia sehingga terkenal dengan gelaran the venice of East. Kehebatan zaman ini dapat dilihat daripada aspek pemerintahan, pedagangan, kependudukan dan kebudayaan. Dari segi pemerintahan, Melaka adalah sebuah kerajaan bersistem yang menggunakan Hukum Kanun Melaka dan Undang- undang Laut sebagai asas undang- undang dan peraturan di dalam pemerintahan. Pemerintahan dijalankan secara diplomasi dan terbuka. Perlan>kan pegawai istana bukan sahaja terdiri daripada kalangan rakyat tempatan sahaja, tetapi juga orang India juga diberi jawatan dalam pemerintahan. Perkahwinan campur juga berlaku semasa zaman kesultanan Melaka (cth: perkahwinan Puteri Hang Li Po dan sultan Mansur Shah.
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. Selain daripada itu Melaka juga terkenal sebagai pusat perdagangan yang menjadi DDk pertemuan Antara pedagang China dan Arab serta pedagang pedagang dari rantau Asia tenggara yang lain. Sistem undang- undang laut Melaka telah melancarkan urusan pentadbiran pelabuhan serta kawalan jenayah laut spt ancaman perompak dan lanun. Sistem pentadbiran yang cekap dan bersistem ini telah mewujudkan kemakmuran dan perkembangan ekonomi dan polidk serta perhubungan antarabangsa pada kedka itu
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. Zaman Kesultanan Melayu Melaka merupakan zaman pluralid atau lambang pertemuan masyarakat pelbagai etnik kerana limpahan kemakmuran itu telah menggalakkan proses penghijrahan secara semula jadi tanpa paksaan daripada mana- mana pihak. Keadaan ini juga telah menggalakkan kedatangan pedagang daripada Arab, India, serta rantau Nusantara yang secara Ddak lansung menggalakkan proses asimilasi dan amalgamasi dengan penduduk tempatan yang akhirnya membawa kepada kewujudan masyarakat baharu seperd masyarakat Baba Nyonya, Melayu keturunan Arab dan Melayu berketurunan India. Kemajuan perdagangan juga menjadikan Melaka sebagai kota Metropolitan dan kota muldbudaya. Interaksi budaya telah menggalakkan plurisme budaya seperd budaya arab pra Islam, Hinduisme, Buddhisme, Arab Islam dan Eropah seperd Portugis, Sepanyol, Belanda dan BriDsh dengan budaya Alam Melayu (berlaku sejak abad ke 5 lagi).
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. b) Pembentukan masyarakat Majmuk Era Kolonialisasi BriDsh. Pada abad ke 15 telah berlaku satu perubahan pendng dalam epistemologi (teori ilmu) di barat. Perdebatan ilmu beberapa abad sebelumnya telah membawa pemisahan besar antara agama dan sains moden. Secara perlahan perubahan ini telah menyebabkan agama dilihat sebagai candu atau factor yang memperlahankan kemajuan. Pada abad ke 18 perbincangan ilmu menjadi lebih cenderung kepada ilmu- ilmu sains dan falsafah. Kelahiran ramai tokoh- tokoh falsafah sains telah menyebabkan ilmu yang berasaskan sains terus berkembang dan mendapat tempat. Sehubungan itu juga banyak penemuan sains berlaku sehingga membawa kepada kelahiran era baru iaitu era perindustrian. Era perindustrian telah mencetus desakan untuk memperolehi bekalan bahan mentah untuk keperluan industri telah memperluaskan visi pemerintahan ke arah kolonialisasi.
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. b) Pembentukan masyarakat Majmuk Era Kolonialisasi BriDsh. Sistem kolonialisasi telah mendorong kuasa kuasa Barat melakukan penjajahan polidk dan ekonomi dan Alam Melayu yang memiliki segala keperluan kolonialisasi mereka itu telah menjadi salah satu tumpuan penjajahan. Sebelum tahun1848, hamper semua penduduk Tanah Melayu terdiri daripada orang Melayu. Namun demikian, perkembangan perusahaan bijih Dmah mulai pertengahan abad ke 19 dan perusahaan getah mulai awal abad ke 20 telah mengakibatkan penghijrahan orang Cina dan India secara besar- besaran ke Tanah Melayu.Menjelang tahun 1931, jumlah penduduk bukan Melayu adalah melebihi jumlah penduduk Melayu. Kepelbagaian kaum yang mengekalkan kebudayaan masing- masing telah melahirkan satu masyarakat majmuk di Tanah Melayu. Tiap- Dap kaum mempunyai agama, bahasa dan cara hidup yang berlainan.
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. b) Pembentukan masyarakat Majmuk Era Kolonialisasi BriDsh. Secara umumnya pada waktu itu komunid etnik pelbagai kaum seperd Melayu, Cina dan India hidup secara harmoni dan rukun serta faktor persefahaman bukanlah isu dalam perhubungan. Bagaimana pun dasar pecah dan perintah oleh BriDsh menyebabkan wujud pemisahan penguasaan ekonomi dan demografi terhadap Dga kaum besar tersebut (Melayu- petani, nelayan, China sebagai pelombong, India bekerja di estet- estet).
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. 3. HUBUNG KAIT ANTARA EKONOMI DAN ETNISITI Selepas mencapai kemerdekaan pada tahun 1957, kerajaan telah menggiatkan usaha untuk mengatasi masalah sosioekonomi pelbagai kaum. Beberapa rancangan pembangunan ekonomi diperkenalkan seperti Ø Rancangan pramerdeka antara 1950-1955 spt rancangan Persekutuan Tanah Melayu Pertama (1956-1960). Ø Rancangan selepas merdeka antara tahun 1961-1965 spt Rancangan Persekutuan Tanah Melayu Kedua (1961-1965) dan sebahagian daripada Rancangan Malaysia Pertama (1966-1970). Ø Perancangan dalam era Dasar Ekonomi Baru Ø Dasar-dasar pembangunan negara
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. 3. HUBUNG KAIT ANTARA EKONOMI DAN ETNISITI Dalam proses pembangunan Negara, peristiwa 13 mei 1969 telah menjadi petunjuk penting kepada kerajaan tentang ketidakstabilan dapatan ekonomi setiap kaum sehingga mendorong kepada pengemaskinian dasar-dasar negara pada tahun-tahun berikutnya. Lahir daripada peristiwa 13 Mei 1969 ialah Rancangan Malaysia Kedua (1971-1975). Digarap di dalamnya Dasar Ekonomi Baru DEB bagi membetulkan ketidakseimbangan ekonomi yang wujud Antara kaum dan wilayah bagi mencapai perpaduan Negara. Rancangan Malaysia kedua (1971-1975) merupakan rancangan yang menitik beratkan usaha untuk menyelesaikan masalah perbezaan ekonomi Antara sector dan etnik (pada ketika ini orientasi gantian import kepada eksport dalam perindustrian mula diperkenalkan).
2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. 2. HUBUNG KAIT ANTARA EKONOMI DAN ETNISITI Rancangan Malaysia Ketiga (1976-1980) merupakan rancangan pembangunan yang melanjutkan dasar industriyang dirangka pada RMK kedua. RMK keempat (1981-1985), RMK kelima (1986-1990) dan RMK keenam (1991-1995) merupakan rancangan pembangunan yang menitikberatkan industry yang berasaskan teknologi yang lebih maju serta memperkenalkan juga dasar pengswastaan. Rancangan Malaysia ketujuh dan kelapan (1996-2000/2000-2005) pula memberi perhatian kepada industry berasaskan k-ekonomi. Rancangan Malaysia kesembilan (2006-2010) masih memberi tumpuan kepada k-ekonomi tetapi turut dipentingkan juga persoalan modal insan dalam kerangka meneliti kualiti insan dalam konteks negara Malaysia seluruhnya. Dasar-dasar awam lain adalah seperti yang berkaitan dengan tujuan memajukan sector pertanian dan menghapuskan kemiskinan di luar Bandar dengan mewujudkan agensi-agensi seperti FELDA, Lembaga Penyatuan dan Pemulihan Tanah Negara (FELCRA) dan Majlis Amanah Rakyat (MARA). Apa yang jelas, dasar-dasar awam yang digubal merupakan juga usaha pihak kerajaan yang bersifat top-down untuk melengkapi apa yang sudah direncanakan dalam rancangan-rancangan pembangunan Negara,
Hubungan Etnik Mengikut Perspektif Islam Agama merupakan fenomena pendng dalam kehidupan manusia, ia bukan sahaja untuk mengenal Tuhan tetapi juga memberi kesejahteraan hidup. Di Malaysia, agama dan etnik telah menjadi idendty kelompokyang saling melengkapi sehingga kelompok etnik disamakan dengan kelompok agama. Walaupun agama dan ideology merupakan satu aspek sahaja dalam proses perpaduan, namun agama merupakan factor yang terpendng malah kadang kala menjadi sebagai faktor penentu penyatuan kerana nilai- nilai murni yang dibawa oleh agama itu sendiri nilai moral, kod edka dan peraturan.
Hubungan Etnik Dalam Perspektif Islam Agama juga merupakan fungsi integradf kerana ajaran agama mengandungi nilai- nilai penyatuan dalam membangunkan ikatan social. Upacara agama berfungsi mengukuhkan integrasi social dan mempengaruhi solidarid kelompok. Merujuk kepada agama Islam pula, secara sejarahnya Islam adalah berpengalaman mengelola pentadbiran pluralid seperd Piagam Madinah yang menjelaskan garis panduan hidup bersama, membangunkan masyarakat adil, aman dan sejahtera. Dalam konteks hubungan etnik di Malaysia, kerajaan sewaktu di bawah pemerintahan Tun Abdullah Hj Ahmad Badawi sebagai perdana menteri telah memperkenalkan satu gagasan Islam Hadhari.
Hubungan Etnik Dalam Perspektif Islam Islam Hadhari merupakan satu konsep yang mengutamakan pembangunan spiritual, intelektual, emosi dan material secara bersepadu dalam konteks pelbagai lapisan masyarakat dan kaum. Ia merupakan pendekatan pembangunan manusia, masyarakat dan Negara yang menyeluruh sifatnya berteraskan perspekdf Tamadun Islam. Sehubungan dengan itu terdapat beberapa prinsip teras telah diperkenalkan bagi mencapai matlamat tersebut seperd berkenal- kenalan, saling berkasih saying, saling jamin- menjamin serta konsep kejiranan.
SEKIAN TERIMA KASIH