AKTA PERIHAL DAGANGAN 2011 & ISU-ISU HALAL OLEH : MOHD AMRI BIN ABDULLAH 2
LATAR BELAKANG APD 1972 mula dikuatkuasakan sejak 3 November 1972. Digubal berlandaskan United Kingdom Trade Description Act 1968. Telah melalui 3 kali pindaan: tahun 1982 [Akta A539] tahun 1987 [Akta A627] tahun 1994 [Akta A880] APD 2011 telah diluluskan oleh Dewan Negara pada 11 Julai 2011. 3
AKTA PERIHAL DAGANGAN (APD) 2011 4
ROH APD 2011 Menggalakkan amalan perdagangan yang baik dengan melarang perihal dagangan palsu dan pernyataan, pengendalian dan amalan palsu atau mengelirukan berhubungan dengan pembekalan barang-barang dan perkhidmatan serta untuk mengadakan peruntukan bagi perkara-perkara yang berkaitan atau bersampingan dengannya. 5
REPRESENTASI PALSU TENTANG PEMBEKALAN ATAU KELULUSAN BARANG-BARANG ATAU PERKHIDMATAN. Sek.16 (1) Tiada seorang pun boleh membuat apa-apa representasi palsu dengan apa-apa cara, sama ada secara langsung atau tidak langsung, bahawa apa-apa barang-barang atau perkhidmatan yang dibekalkan olehnya Atau apa-apa kaedah yang digunakan olehnya ialah barang-barang atau Perkhidmatan yang dibekalkan kepada atau diluluskan oleh mana-mana Orang termasuk mana-mana kerajaan atau jabatan atau agensi kerajaan Atau mana-mana badan atau agensi antarabangsa sama ada di Malaysia Atau luar negeri.
Sek.16 (2) Subseksyen (1) hendaklah berkuat kuasa tanpa menjejaskan peruntukan Mana-mana undangundang bertulis yang melarang atau menyekat Penggunaan apa-apa nama, lambang, insignia, huruf atau apa-apa bentuk Perihalan yang lain dalam perjalanan perdagangan, perniagaan, pekerjaan Atau profesion. 7
PENALTI jika orang itu ialah suatu pertubuhan perbadanan: 1. Didenda tidak melebihi Lima Ratus Ribu Ringgit Malaysia dan 2. Bagi kesalahan kedua atau yang berikutnya tidak melebihi Satu juta ringgit Malaysia; 8
jika orang itu bukan suatu pertubuhan perbadanan, 1. didenda tidak melebihi Dua Ratus Lima Puluh Ribu Ringgit Malaysia atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi tiga tahun atau keduaduanya dan 2. bagi kesalahan yang kedua atau yang berikutnya didenda tidak melebihi lima Ratus Ribu Ringgit Malaysia atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi lima tahun atau keduaduanya. 9
PERBEZAAN DEFINISI HALAL PPD PERBAHASAAN HALAL 1975 PPD TAKRIF HALAL 2011 10
Sebelum Akta Perihal Dagangan 2011 (APD 2011), penguatkuasaan halal adalah di bawah APD 1972. Terdapat kelemahan-kelemahan di bawah APD 1972 (PPD Perbahasaan Halal 1975) : Membolehkan perisytiharan halal sendiri Membenarkan penggunaan representasi halal dalam bentuk ayat al-quran dan sebagainya oleh bukan Islam Tiada badan pensijilan halal khusus yang ditentukan bagi mengeluarkan sijil halal Ruang lingkup kawalan hanya kepada produk makanan sahaja 11
DEFINISI HALAL APD 1972 APD 1972 di bawah Perintah Perihal Dagangan (Penggunaan Perbahasaan Halal 1975) menjelaskan tanda pada makanan seperti Makanan Orang Islam atau Ditanggung Halal atau Halal atau sebagainya bolehlah diertikan sebagai berikut: 12
1 Bukanlah terdiri daripada atau mengandungi apa-apa bahagian atau benda dari binatang yang dilarang oleh syarak atau yang tidak disembelih mengikut hukum syarak. 2 Tidak mengandungi benda-benda najis. 3 Tidak disedia, diproses atau dikilang dengan menggunakan alatan yang tidak bebas dari najis. 4 Semasa penyediaan, memproses atau menyimpan tidak bersentuhan atau berdekatan dengan apa-apa makanan yang tidak memenuhi kehendak-kehendak perenggan (1), (2) atau (3) atau apa-apa benda yang dihukum sebagai najis mengikut Hukum Syarak. 13
14
15
16
17
18
19
APD 2011: PERUNTUKAN YANG BERHUBUNGAN DENGAN PENSIJILAN HALAL PERINTAH PERIHAL DAGANGAN (TAKRIF HALAL) 2011 di bawah Seksyen 28; PERINTAH PERIHAL DAGANGAN (PERAKUAN DAN PENANDAAN HALAL) 2011 di bawah Seksyen 29 20
PERINTAH PERIHAL DAGANGAN (TAKRIF HALAL) 2011 Di bawah Seksyen 28 APD 2011 Tafsiran Hukum Syarak ertinya undang-undang Islam dalam Mazhab Syafii, atau undang-undang Islam dalam mana-mana satu daripada Mazhab lain sama ada Hanafi, Maliki dan Hambali yang telah dipersetujui oleh Yang Di- Pertuan Agong untuk dikuatkuasakan di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, Labuan dan Putrajaya, Pulau Pinang, Melaka, Sabah dan Sarawak atau oleh Raja bagi mana-mana Negeri untuk dikuatkuasakan di Negeri masing-masing. 21
Tafsiran Fatwa ertinya apa-apa ketetapan hukum yang disahkan oleh pihak yang berkuasa mengenai Agama Islam. 22
Tafsiran makanan termasuklah tiap-tiap barang yang dikilangkan, dijual atau digambarkan untuk digunakan sebagai makanan atau minuman bagi kegunaan manusia atau yang memasuki ke dalam atau digunakan di dalam komposisi, penyediaan, pengawetan, manamana makanan atau minuman bagi kegunaan manusia dan termasuklah konfeksi, bahan kunyahan dan apa-apa bahan bagi makanan, minuman, konfeksi atau bahan kunyahan itu; 23
Tafsiran perkhidmatan yang berkaitan dengan makanan atau barangbarang termasuklah pengangkutan, penyimpanan dan pemprosesan bahan mentah, penyajian dan peruncitan makanan atau barang-barang tersebut. 24
TAKRIF HALAL DAN UNGKAPAN LAIN 25
26
27
(2) Apabila perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang diperihalkan sebagai halal atau diperihalkan dengan apa-apa ungkapan lain yang menunjukkan perkhidmatan itu boleh digunakan oleh orang Islam, ungkapan tersebut bererti perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang itu dijalankan mengikut Hukum Syarak. 28
Kesalahan (3) Mana-mana orang yang membekalkan atau menawarkan untuk membekalkan apa-apa makanan, barang-barang atau perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang itu yang diperihalkan sebagai halal atau diperihalkan dengan apa-apa ungkapan lain yang bertentangan dengan perenggan ini adalah melakukan suatu kesalahan. 29
UNGKAPAN YANG MENUNJUKKAN MAKANAN BOLEH DIMAKAN OLEH ORANG ISLAM 30
UNGKAPAN HALAL 31
REPRESENTASI DAN PERBUATAN 32
representasi atau perbuatan yang boleh memperdayakan atau mengelirukan mana-mana orang bahawa makanan itu adalah halal atau boleh dimakan oleh orang Islam 33
34
Kesalahan Bagi Perlakuan Memperdayakan Atau Mengelirukan (1) Mana-mana orang yang membekalkan atau menawarkan untuk membekalkan apa-apa makanan dengan membuat apa-apa representasi atau perbuatan yang boleh memperdayakan atau mengelirukan manamana orang bahawa makanan itu adalah halal atau boleh dimakan oleh orang Islam adalah melakukan suatu kesalahan. 35
(2) Bagi maksud subperenggan (1) representasi atau perbuatan termasuklah penggunaan ayatayat suci Al-Quran atau apa-apa perkara atau objek yang berhubung dengan agama Islam sama ada di premis di mana makanan itu dijual atau di bekas di mana makanan itu dibekalkan; (3) Jika mana-mana orang dituduh dengan suatu kesalahan di bawah subperenggan (1), beban untuk membuktikan bahawa makanan yang dibekalkan atau ditawar untuk dibekalkan adalah halal mengikut kehendak perenggan 3 hendaklah terletak pada orang yang dipertuduh itu. 36
37
38
39
DAGING BABI DI KANTIN KILANG HALAL?
DAGING BABI DAN FISH BALL DIPROSES MENGGUNAKAN PERALATAN YANG SAMA
42
43
Kesalahan berkaitan penyembelihan
Tidak putus halkum dan marikh
48
PENALTI jika orang itu ialah suatu pertubuhan perbadanan: 1. didenda tidak melebihi lima juta ringgit Malaysia dan 2. bagi kesalahan kedua atau yang berikutnya tidak melebihi sepuluh juta ringgit Malaysia; 49
jika orang itu bukan suatu pertubuhan perbadanan, 1. didenda tidak melebihi satu juta ringgit Malaysia atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi tiga tahun atau kedua-duanya dan 2. bagi kesalahan yang kedua atau yang berikutnya didenda tidak melebihi lima juta ringgit atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi lima tahun atau kedua-duanya. 50
PERINTAH PERIHAL DAGANGAN (PERAKUAN DAN PENANDAAN HALAL) 2011 DI BAWAH SEKSYEN 29 APD 2011 PIHAK BERKUASA BERWIBAWA Jabatan Kemajuan Islam Malaysia (JAKIM) dan Majlis Agama Islam Negeri masing-masing hendaklah menjadi pihak berkuasa berwibawa untuk memperaku bahawa manamana makanan, barang-barang atau perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang itu adalah halal mengikut Perintah Perihal Dagangan (Takrif Halal) 2011 [P.U. (A) 430/2011]. 51
SIJIL PENGESAHAN HALAL MALAYSIA 52
Jadual Pertama [Perenggan 4] 53
54
LOGO HALAL YANG TIDAK MENGIKUT SPESIFIKASI 55
PENDAFTARAN PERBADANAN HARTA INTELEK MALAYSIA Didaftarkan dengan Perbadanan Harta Intelek Malaysia (MyIPO) di bawah certification mark, Akta Cop Dagangan 1976 pada 15 Januari 2004. Di bawah 19 kelas pendaftaran Harta Intelek
Bermakna berakhirlah... 57
Tiada lagi... IFRC BAHTERA LAGENDA SAS-H CONSULTACY HALAL FOOD COUNCIL S.E.A IFANCA INTERNATIONAL BUFFET RAMADHAN DI TANGGUNG HALAL MAKANAN ORANG ISLAM 58
PERAKUAN PERIHAL HALAL (1) Semua makanan dan barang-barang tidak boleh diperihalkan sebagai halal atau diperihalkan dengan ungkapan lain untuk menunjukkan makanan atau barang-barang itu boleh dimakan atau digunakan oleh orang Islam melainkan jika (a) diperakui sebagai halal oleh pihak berkuasa berwibawa; dan (b) ditandakan dengan logo (halal) sebagimana yang dinyatakan dalam Jadual Pertama 59
(2) Perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang tidak boleh diperihalkan sebagai halal atau diperihalkan dengan cara lain untuk menunjukkan perkhidmatan itu boleh digunakan oleh orang Islam melainkan jika ia diperakukan halal oleh pihak berkuasa berwibawa. 60
(3) Semua makanan yang hendak dibekalkan oleh orang bukan Islam sekiranya ingin diperihalkan dengan manamana ungkapan lain yang menunjukkan makanan, barang-barang dan perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang itu boleh dimakan/ digunakan oleh orang Islam maka hendaklah diperakui oleh pihak berkuasa berwibawa. 61
Takrif ungkapan halal Termasuk representasi atau perbuatan REPRESENTASI 62
PERAKUAN PERIHAL HALAL BAGI MAKANAN DAN BARANG- BARANG IMPORT (1) Semua makanan dan barangbarang import yang dipasarkan di Malaysia tidak boleh diperihalkan sebagai halal melainkan jika makanan dan barang-barang import itu mematuhi kehendak perenggan 4 atau diperakukan sebagai halal oleh badan pensijilan halal luar negara yang diiktiraf oleh JAKIM sebagaimana yang dinyatakan dalam Jadual Kedua. 63
(2) Pengimport atau pengeluar manamana makanan dan barang-barang yang diperakukan sebagai halal oleh badan pensijilan halal luar negara yang diiktiraf oleh JAKIM sebagaimana yang dirujuk dalam perenggan (1) hendaklah menandakan pada makanan dan barangbarang itu, nama badan pensijilan tersebut. 65
PENANDAAN KE ATAS MAKANAN DAN BARANG- BARANG Semua makanan dan barang-barang yang hendak ditandakan mengikut perenggan 4 dan 5 hendaklah ditandakan dengan menampalkan atau melampirkan logo yang dinyatakan dalam Jadual Pertama pada atau dengan apa-apa cara lain mengecapkannya di atas atau menyatukannya dengan (a) makanan atau barang-barang itu; atau (b) apa-apa benda yang di dalamnya, di atasnya atau dengannya makanan atau barang-barang itu dibekalkan. 66
LOGO HALAL RESIT PREMIS BERLOGO HALAL
68
PERMOHONAN PERAKUAN DAN FI (1) Mana - mana orang yang membekalkan atau menawarkan untuk membekalkan apa - apa makanan, barang - barang atau perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang itu boleh memohon kepada Ketua Pengarah JAKIM atau Majlis Agama Islam bagi Negeri- Negeri masing-masing bagi mendapatkan perakuan halal. 70
(2) Mana-mana permohonan bagi perakuan halal itu hendaklah mematuhi standard, prosedur dan pekeliling yang dikuatkuasakan oleh Ketua Pengarah JAKIM atau Majlis Agama Islam bagi Negeri-Negeri masing-masing. (3) Fi yang kena dibayar bagi permohonan perakuan halal adalah sebagaimana yang dinyatakan dalam Peraturan-Peraturan Perihal Dagangan (Fi Perakuan dan Penandaan Halal) 2011 [P.U. (A) 432/2011]. 71
Mana-mana orang yang KESALAHAN (a) Memperaku bahawa mana-mana makanan, barangbarang atau perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang itu adalah halal; atau (b) Membekalkan atau menawarkan untuk membekalkan apa-apa makanan, barang-barang atau perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang itu, bertentangan dengan Perintah ini, melakukan suatu kesalahan, dan apabila disabitkan 72
PENALTI jika orang itu ialah suatu pertubuhan perbadanan: 1. didenda tidak melebihi dua ratus ribu ringgit Malaysia, dan 2. bagi kesalahan kedua dan yang berikutnya lima ratus ribu ringgit Malaysia; 73
jika orang itu bukan suatu pertubuhan perbadanan: 1. didenda tidak melebihi satu ratus ribu ringgit Malaysia atau dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi tiga tahun atau keduaduanya, dan 2. bagi kesalahan kedua atau yang berikutnya, penalti maksimum tidak melebihi dua ratus lima puluh ribu ringgit Malaysia atau dipenjarakan tidak melebihi lima tahun atau kedua-duanya. 74
KESIMPULAN PPD (PERAKUAN DAN PENANDAAN HALAL) 2011 Perkara-perkara berikut perlu mendapat sijil halal daripada JAKIM/ MAIN dan ditanda dengan logo halal Malaysia:- o Semua makanan dan barang-barang yang hendak menggunakan tanda halal atau ungkapan lain yang menunjukkan boleh dimakan/ digunakan oleh orang Islam 75
o Semua perkhidmatan yang berhubung dengan makanan dan barangan yang hendak menggunakan tanda halal atau ungkapan lain yang menunjukkan perkhidmatan tersebut boleh digunakan oleh orang. o Semua makanan yang hendak dibekalkan oleh orang bukan Islam yang hendak menggunakan mana-mana ungkapan lain yang menunjukkan makanan, barang-barang dan perkhidmatan yang berhubung dengan makanan atau barang-barang tersebut boleh dimakan/ digunakan oleh orang Islam. 76
Bagi barangan import, sekiranya ingin menggunakan tanda halal hendaklah diperakukan halal oleh badan pensijilan yang iktiraf oleh Malaysia di negara berkenaan atau yang berjiran sekiranya tiada badan di negara pengeluar. Hendaklah ditandakan dengan nama badan pensijilan tersebut 77
SEKIAN. Terima Kasih Jabatan Kemajuan Islam Malaysia Bahagian Hab Halal Laman web: www.halal.gov.my 78