DAFTAR ISI KANDUNGAN HALAMAN PENGAKUAN ABSTRAK ABSTRACT PENGHARGAAN DAFTAR ISI PANDUAN TRANSLITERASI ii iii iv v vi ix BAB SATU PENGENALAN 1.1 Latarbelakang Masalah 1 1.2 Persoalan Kajian 6 1.3 Objektif Kajian 7 1.4 Kepentingan Kajian 7 1.5 Skop Kajian 9 1.6 Metodologi Kajian 9 a. Metode Pengumpulan Data 9 b. Metode Analisis Data 11 1.7 Sorotan Literatur 12 BAB DUA KAEDAH PENENTUAN AIDILADHA MENURUT SYARAK 2.1 Pendahuluan 22 2.2 Definisi 22 2.2.1 `Īd Dari Sudut Bahasa 22 2.2.2 `Īd Dari Sudut Istilah 24 2.2.3 Aidiladha 24 2.3 Pensyariatan Aidiladha 25 2.3.1 Dalil Pensyariatan 25 2.3.2 Tarikh Pensyariatan 27 2.3.3 Asas Pensyariatan `Īd Dan Hikmah Ibadah Korban 29 Sempenanya 2.4 Kaedah Penentuan Aidiladha 33 2.4.1 Asas Penentuan 34 2.4.2 Kaedah Pengesahan 35 2.5 Khilaf Fuqaha Mengenai Penentuan Aidiladha Kawasan Yang Jauh Dari Makkah 40 a. Fuqaha yang menyatakan bersatunya sambutan Aidiladha 40 semua tempat b. Fuqaha yang menyatakan sambutan Aidiladha tertakluk kepada maṭla hilal masing-masing 43 2.6 Hujah Setiap Golongan 46 2.7 Pendapat Rājih 49 a. Ibadah korban bergantung kepada rukyah hilal 49 i. Tarikh pelaksanaan Aidiladha 49 ii. Tarikh pelaksanaan ibadah haji 52 b. Maṭla hilal sabit dari aspek syarak dan teknikal 56 c. Maṭla hilal negara Malaysia dan Arab Saudi adalah berlainan 58 d. Tradisi penentuan Aidiladha kawasan jauh dari Makkah 62 vi
berpandukan rukyah hilal 2.8 Pelaksanaan Puasa Sunat Arafah 66 Kesimpulan 69 BAB TIGA KAEDAH PENENTUAN AIDILADHA DI MALAYSIA 3.1 Pendahuluan 71 3.1.1 Jakim Sebagai Urus Setia Majlis Kebangsaan Bagi Hal Ehwal 71 Ugama Islam Malaysia 3.1.2 Jakim Sebagai Urus Setia Jawatankuasa Fatwa Majlis 73 Kebangsaan Bagi Hal Ehwal Ugama Islam Malaysia 3.1.3 Jakim Sebagai Urus Setia Jawatankuasa Menetapkan Awal 74 Puasa Dan Hari Raya 3.1.4 Jawatankuasa-Jawatankuasa Lain 75 3.1.5 Penyelarasan Takwim Hijri Seluruh Malaysia 75 3.1.6 Perisytiharan Tarikh Melihat Hilal, Awal Puasa Dan Hari 76 Raya 3.1.7 Kesepakatan Serantau 77 3.2 Perkembangan Takwim Hijri Di Malaysia 78 3.2.1 Takwim Istilahi 78 3.2.2 Takwim Hijriah Hakiki 79 3.2.3 Takwim Hijriah Wujudul Hilal 80 3.2.4 Takwim Imkanur-rukyah 80 3.3 Perkembangan Kaedah Rukyah Dan Hisab Di Malaysia 80 3.4 Asas-Asas Kaedah Rukyah Dan Hisab 88 3.5 Kaedah Penentuan Aidiladha Berpandukan Hari Wukuf Dari Tahun 89 1968 Hingga 1993 Dan Peraturan Menetapkannya 3.6 Isu Berbangkit Ketika Negara Malaysia Menentukan Aidiladha 91 Berpandukan Hari Wukuf Hinggalah Kajian Semula 3.7 Kaedah Penentuan Aidiladha Berpandukan Rukyah Dan Hisab 96 Bermula Tahun 1994 Dan Peraturan Menetapkannya 3.8 Cadangan Penentuan Semula Aidiladha Di Malaysia Berpandukan 99 Hari Wukuf 3.9 Asas-Asas Penolakan Cadangan Penentuan Semula Aidiladha Di Malaysia Berpandukan Hari Wukuf 101 BAB EMPAT PERBANDINGAN DATA TAKWIM, RUKYAH DAN LAPORAN KENAMPAKAN HILAL ANTARA MALAYSIA DENGAN ARAB SAUDI 4.1 Pendahuluan 105 4.2 Kaedah Penyediaan Takwim 105 4.2.1 Takwim Imkanur-rukyah 105 4.2.2 Takwim Umm al-qura 108 4.3 Perbandingan Takwim Hijri Rasmi Sepadan Miladi Antara Negara 113 Malaysia Dengan Arab Saudi Bagi Tahun 1420-1431 Hijriah / 1999-2010 Miladiah 4.4 Perbandingan Analisis Data Rukyah Antara Tg. Chincin, Malaysia Dengan Kaabah, Arab Saudi Bagi Tahun 1420-1431 Hijriah / 1999-2010 Miladiah Dan Awal Bulan Hijri Berikutnya 132 4.4.1 Perbandingan Analisis Data Rukyah Berpandukan Kriteria 132 Imkanur-rukyah Negara-Negara Anggota MABIMS 4.4.2 Perbandingan Analisis Data Rukyah Berpandukan Kriteria 174 vii
Umm al-qura 4.5 Perbandingan Laporan Kenampakan Hilal Ramadhan, Syawal Dan Zulhijjah Antara Malaysia Dengan Arab Saudi 4.5.1 Laporan Kenampakan Hilal Ramadhan, Syawal Dan Zulhijjah 1413-1429 H Arab Saudi 4.5.1.1 Analisis Data Kedudukan Bulan, Matahari Dan Parameter-Parameter Berkaitan Ketika Matahari Terbenam Terhadap Laporan Kenampakan Hilal Ramadhan, Syawal Dan Zulhijjah 1413-1429 H Arab Saudi 4.5.2 Laporan Kenampakan Hilal Malaysia 203 4.6 Kesimpulan perbandingan data takwim, rukyah dan laporan kenampakan hilal antara Malaysia dengan Arab Saudi 208 BAB LIMA RUMUSAN DAN CADANGAN 5.1 Pendahuluan 209 5.2 Rumusan 209 5.3 Cadangan 216 BIBLIOGRAFI 219 viii
PANDUAN TRANSLITERASI Senarai pedoman tersebut adalah seperti berikut 1 : i. Huruf konsonan Huruf Arab Nama Huruf Latin ا alif a / ب ba b ت ta t ث tha th ج jim j ح ha h خ kha kh د dal d ذ dhal dh ر ra r ز zay z س sin s ش syin sy ص sad s ض dad d ط ta t ظ za z ع ayn غ ghayn gh ف fa f ق qaf q ل lam l م mim m 1 Lihat Jawatan kuasa Tetap Bahasa Melayu (1992), Pedoman Transliterasi Huruf Arab Ke Huruf Rumi. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka ; Buku Panduan Penulisan Tesis/ Disertasi Ijazah Tinggi Akademi Pengajian Islam. (2001), Kuala Lumpur : Akademi Pengajian Islam Universiti Malaya. ix
ن nun n و waw w ه ha h ي ya y ة ta marbutah h ii. Huruf vokal Vokal Huruf Arab Huruf Latin Pendek (fathah) (dammah) (kasrah) ا و ا ي Diftong ا و ا ي ي و w y y/i ww x