Centre for Graduate Studies AMSUsl03 Kaedah Pengajian Usuluddin
AMSU5103 KAEDAH PENGAJIAN USULUDDIN ^ Dr lsmait Mamat OPEN U N MALAYS VTRSITY A i I! I t a
Pengarah Projek: Penulis Modul: Penyederhana: Dibangunkan Oleh: Dicetak Oleh: Prof Dr Mansor Fadzil Prof Dr Mohd Ghazali Mohayidin Open University Malaysia ' '{ Ismqil Mamat Universiti Islam Antarabangsa (UIA) Prof Madya Dr Mohd Yusuf Ahmad Open University Malaysia Pusat Reka Bentuk Pengajaran dan Teknologi Open University Malaysia Meteor Doc. Sdn. Bhd. Lot4748,Jalan SR l/9, Seksyen 9, Jalan Serdang Raya, Taman Serdang Raya, 43300 Seri Kembangan, Selangor Darul Ehsan Cetakan Pertama, April 2011 Hak Cipta @ Open University Malaysia (OUM), April20l! AMSU5I03 Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada bahan ini boleh disalin semula dalam manamana cara tanpa kebenaran secara bertulis daripada Presiden Open University Malaysia (oum). Versi April 201I @fr1?[vuixerstty
"1. 5. i... K.g.n.C. g..lj.g.g.!j" " 6 e.... e a *.. I e.... Panduan Kursus xl - xvl Topik 1: Pengenalan Pengajian Usuluddin 1.1 Sejarah Pengajian Usuluddin 1..2 Kepentingan Pengajian Usuluddin 1.3 Peranan Pengajian Usuluddin 1.4 Komponen Disiplin Pengajian Usuluddin dan Sumber 1.5 Isu-isu Berkaitan Disiplin Pengajian Usuluddin 1 1 4 5 7 8 9 10 10 Topik 2: Al-Qur'an dan Hadis Sebagai Sumber Utama 2.1, Dalil Keutamaan Al-Qur'an danhadis 2.2 Definisi AlQur'an 2-3 Sejarah Pembukuan Al-Qur'an 2.4 KeistimewaanAl-Qur'an 2.5 Definisi Hadis 2.6 Istilah-istilah dalam Ilmu Hadis 2.7 Pembahagian dan Jenis Hadis Topik 3: Asas Akidah 3.1 Pengenalan Ilmu Akidah 3.2 Rukun Islam 3.2.1 Mengucap Dua Kalimah Syahadah 3.2.2 Mendirikan Sembahyang (Solat) Lima Waktu 3.2.3 MengeluarkanZakat 3.2.4 Berpuasa di Bulan Ramadan 3.2.5 Mengerjakan Haji 3.3 Rukun Iman 3.3.1 Percaya kepada Allah 3.3.2 Percaya kepada Malaikat 3.3.3 Percaya kepada Kitab-kitab 3.3.4 Percaya kepada Nabi dan Rasul 3.3.5 Percaya kepada Hari Kiamat 3.3.6 Percaya kepada Qada'dan Qadar LL 11 13 13 15 18 18 20 25 25 26 27 27 30 30 32 34 35 35 37 38 39 40 41 42 43
iv > l5l KANDUNGAN 3.4 Tauhid dan Pembahagiannya 3.4.1 PengertianTauhid 3.4.2 PembahagianTauhid 3.5 Aqidah dalam Pembentukan Modal lnsan Topik4: PengajianAkidah 4.1, Kenabian dan Kerasulan 4.1,.1, Definisi Nabi dan Rasul 4.1.2. Kepentingan Beriman dan Taat kepada Rasul 4.2 Sifat dan Kewajipan Para Rasul 4.2.1. Sifat-sifatRasul 4.2.2 Kewajipan Para Rasul 4.3 Mukjizat dan Peranannya 4.4 Perkara-perkara Sam'iyyat 4.4.L Beriman kepada Malaikat 4.4.2 Alam Barzakh 4.4.3 Hari Kiamat 4.4.4 Padang Mahsyar 4.4.5 Al-Hisab 4.4.6 Al-Mizan 4.4.7 Syurga(al-jannah) 4.4.8. Neraka (al-nar) 4.5 Kebaikan Percaya Terhadap Perkara Sam'iyyat Topik 5: Perkenrbangan Firqah dalam Islam 5.1 Ahl- Sunnah Wa Al-]ama'ah 5.2 Syiah 5.3 Khawarij 5.4 Muktazilah 5.4.1, Prinsip Ajaran Muktazilah 5.4.2 Tokoh-tokohMuktazilah 5.5 Qadariah 5.5.1 Tokoh Utama Qadariah 5.5.2 Doktrin Qadariah 5.6 ]abariah 5.7 5.8 5.6.1 Doktrin ]abariah Murjiah Musyabbihah M M 46 50 53 54 55 56 56 57 61. 62 63 65 65 68 68 70 71, 72 73 74 75 76 77 79 80 80 81 82 84 90 91 91. 92 92 92 93 93 94 95 96
ISI KANDUNGAN < 5.9 Najariah 5.10 Fahaman dan Fatwa Ibn Taimiyyah 5.11 Bahaiah 5.12 Wahabi 5.13 Ahmadiah Topik 5: Sejarah Pemikiran Manusia IOZ 6.'1. Pengenalan Kepada Falsafah 107 6.2.1" Prasokratik (Sebelum Socrates) ii; 6.2.2 Idealisme 113 6.2.4 Skolastisisme(RealismeKeagamaan/Thomisme) il 6.3 Pengenalan Kepada Ilmu Mantik 119 6.4 Selaiah Perturnbuhan Ilmu Mantik Klasik dan Moden 120 6.4.1. Sejarah Mantik Klasik tz} 6.4.2 Pengertian Mantik Moden. 6.4.8 Sejarah Mantik Moden!21 6.4.4 Perbezaan Mantik Klasik dan Moden i\; 6.4.5 Perkembangan Ilmu Mantik dalam Masyarakat Islam 123 6.4.6 Peranan Ilmu Mantik dalam Kehidupan 124 6.5 Kaedah-kaedah Mantik 126 -!27 R.r;rk*n"' i;3 Topik 7: Pengajian Alhtak 7.1. Pengertian Akhlak 7.1,.1 Istilah Akhlak: Moral dan Etika." 7.1..2 Konsep Akhlak dan Agama 7.1.3 Hubungan Agama Islam dan Akhlak 7.2 Konsep Baik dan ]ahat 7.3 Nilai Perbuatan Manusia 7.4 MatlamatAkhlak 7.5 Pembinaan Akhlak Insan Berasaskan Akidah 97 97 98 99 101 103 105 105 130 131 132 133 133 134 135 136 137 139 139 140
Vi > 15I KANDUNGAN Topik 8: Pengajian Tasawuf 8.1 Pertumbuhandan Perkembangannya 8.1.1 PerkembanganTasawuf 8.2 Al-Maqamat Wa Al-Ahwal 8.3 Al-Tawbah 8.4 Al-Wara', Al-Z1rhd, Al-Faqr 8.4.1 Al-Wara' 8.4.2 Al-Zuhd (Zuhud) 8.4.3 Al-Faqr (Fakir) 8.5 Al-Sabr, Al-Tawakkal, Al-Mahabbah 8.5.1 Al-Sabr (Sabar) 8.5.2 Al-Tawakkal 8.5.3 Al-Mahabbah 8.6 Pengertian Tarekat 8.6.1 PengertianTarekat Topik9: PerbandinganAgama 9.1, Hindu 9.2 Buddha 9.3 Kristian 9.4 Sikh 9.5 Yahudi 9.6 Fahaman Lain 9.6.2 Taoisme 9.7 Interaksi Muslimin Terhadap Agama Lain 9.7.1 Pandangan Islam Terhadap Agama-agama Lain 9.7.2 TiadaPaksaan dalam Agama 9.7.3 Kebenaran Agama Islam Topik L0: Aliran Pemikiran Semasa 10.1 Pengenalan dan Sejarah Kemunculan 10.1.1 Pengenalan 1,0.1,.2 Komposisi Pembentukan Tamadun Barat 10.1.3 Inti Pati, Semangat, Sifat dan Tabiat dan Peribadi 10.2 Tamadun Barat 10.21, Orientalisme 10.2.2 Sekularisme 10.2.3 Liberalisme t4t 1.42 1"42 1.47 148 150 150 151 153 1.54 1.54 1.56 158 159 159 161 1.62 1,62 163 1.64 165 166 168 170 172 172 173 173 174 174 175 176 176 tn 178 178 178 179 180 181 183
lsl KANDUNGAN < vii 10.2.4 Pluralisme 10.2.5 Wahabiah L0.3 Pemikiran Islam dalam Menghadapi Cabaran Semasa 10.3.1 Tiga Golongan dan Ciri-ciri Asas Mereka L0.4 Ajaran Sesat di Malaysia 10.4.1 Definisi Ajaran Sesat L0.4.2 Sejarah Ajaran Sesat di Malaysia 10.4.3 Ciri-ciri Ajaran Sesat 1.0.4.4 Faktor-faktor Berlakunya Ajaran Sesat 10.4.5 Langkah Menangani Ajaran Sesat 10.4.6 Contoh Ajaran Sesat 184 185 1.87 188 190 190 190 r92 193 193 194 196 197 197
ililllfiililuffiil OP=}.5 UNiVERSBTY MALAVSIA Jolon Tun lsmoil.50480 Kuolo Lumpur http: //www, o um. edu. my