iii Daftar Isi TINJAUAN MATA KULIAH... xi MODUL 1: KONSEP DASAR PEMBAHARUAN PENDIDIKAN TAMAN KANAK-KANAK 1.1 Pengertian dan Karakteristik Pembaharuan Pendidikan Taman Kanakkanak... 1.3 Latihan... 1.9 Rangkuman.... 1.10 Tes Formatif 1... 1.11 Tujuan, Fungsi, dan Prinsip Pembaharuan Pendidikan TK 1.14 Latihan.... 1.21 Rangkuman... 1.21 Tes Formatif 2... 1.23 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF.. 1.26 DAFTAR PUSTAKA. 1.27 MODUL 2 : DASAR PEMIKIRAN PEMBAHARUAN PENDIDIKAN TAMAN KANAK-KANAK 2.1 Perlunya Pembaharuan Pendidikan Taman Kanak-kanak Dilihat dari Perkembangan Keilmuan Pendidikan Anak Usia Dini... 2.3 Latihan... 2.8 Rangkuman... 2.8 Tes Formatif 1... 2.10
iv Perlunya Pembaharuan Pendidikan Taman Kanak-kanak Dilihat dari Perkembangan Politik dan Kebijakan Pemerintah di Bidang Pendidikan Anak Usia Dini 2.13 Latihan..... 2.15 Rangkuman...... 2.16 Tes Formatif 2... 2.17 Perlunya Pembaharuan Pendidikan Taman Kanak-kanak Dilihat dari Alasan Kontekstual... 2.20 Latihan..... 2.23 Rangkuman...... 2.23 Tes Formatif 3... 2.24 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF.. 2.26 DAFTAR PUSTAKA. 2.28 MODUL 3: PENDIDIKAN TAMAN KANAK-KANAK BERORIENTASI AKADEMIK VERSUS NON- AKADEMIK 3.1 Pendidikan Taman Kanak-kanak Berorientasi Akademik... 3.3 Latihan... 3.8 Rangkuman... 3.9 Tes Formatif 1... 3.10 Pendidikan Taman Kanak-kanak Berorientasi Non-Akademik... 3.13 Latihan... 3.18 Rangkuman... 3.19 Tes Formatif 2... 3.21 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF.. 3.24 DAFTAR PUSTAKA. 3.25
v MODUL 4: PARADIGMA BARU PENDIDIKAN TAMAN KANAK-KANAK 4.1 Cara Anak Berkembang dan Belajar... 4.3 Latihan... 4.7 Rangkuman... 4.8 Tes Formatif 1... 4.9 Tujuan dan Fungsi Pendidikan Taman Kanak-kanak... 4.12 Latihan... 4.15 Rangkuman... 4.16 Tes Formatif 2... 4.16 Program Pendidikan Taman Kanak-kanak... 4.19 Latihan... 4.24 Rangkuman... 4.24 Tes Formatif 3... 4.25 Kegiatan Belajar 4: Strategi Pembelajaran di Taman Kanak-kanak... 4.28 Latihan... 4.32 Rangkuman... 4.32 Tes Formatif 4... 4.34 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF.. 4.36 DAFTAR PUSTAKA. 4.38 MODUL 5: BERMAIN SEBAGAI SARANA PERKEMBANGAN DAN BELAJAR ANAK 5.1 Pengertian dan Karakteristik Bermain... 5.3 Latihan... 5.5 Rangkuman.... 5.6 Tes Formatif 1... 5.6
vi Bermain sebagai Sarana Perkembangan dan Belajar Anak... 5.9 Latihan... 5.12 Rangkuman... 5.13 Tes Formatif 2... 5.14 Strategi Penerapan Bermain dalam Pembelajaran di Taman Kanakkanak... 5.17 Latihan... 5.21 Rangkuman... 5.22 Tes Formatif 3... 5.23 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF.. 5.26 DAFTAR PUSTAKA. 5.27 MODUL 6: PEMBELAJARAN TEMATIK 6.1 Konsep Dasar Pembelajaran Tematik... 6.3 Latihan... 6.11 Rangkuman.... 6.11 Tes Formatif 1... 6.13 Langkah-langkah Pembelajaran Tematik dan Beberapa Hal yang Perlu Dihindari Guru dalam Pembelajaran Tematik... 6.16 Latihan... 6.22 Rangkuman... 6.22 Tes Formatif 2... 6.23 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF. 6.25 DAFTAR PUSTAKA 6.26
vii MODUL 7: WHOLE LANGUAGE PEMBAHARUAN DALAM PEMBELAJARAN BAHASA ANAK 7.1 Pembelajaran Bahasa Berdasarkan Filosofi Whole Language... 7.6 Latihan... 7.32 Rangkuman... 7.32 Tes Formatif 1... 7.34 Penerapan Pembelajaran Bahasa Berdasarkan Filosofi Whole Language... 7.37 Latihan... 7.57 Rangkuman... 7.57 Tes Formatif 2... 7.58 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF.. 7.61 DAFTAR PUSTAKA. 7.62 MODUL 8: KURIKULUM BERBASIS KOMPETENSI TAMAN KANAK-KANAK 8.1 Pengertian Kurikulum Berbasis Kompetensi Taman Kanak-kanak... 8.4 Latihan... 8.7 Rangkuman.... 8.8 Tes Formatif 1... 8.9 Prinsip-prinsip Pengembangan dan Pelaksanaan Kurikulum Berbasis Kompetensi... 8.11 Latihan... 8.17 Rangkuman... 8.18 Tes Formatif 2... 8.18
viii Standar Kompetensi dan Struktur Kurikulum Taman Kanak-kanak... 8.21 Latihan... 8.25 Rangkuman... 8.25 Tes Formatif 3... 8.26 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF.. 8.28 DAFTAR PUSTAKA... 8.29 MODUL 9: GURU TAMAN KANAK-KANAK SEBAGAI AGEN PEMBAHARUAN PENDIDIKAN 9.1 Dasar Pemikiran dan Pengertian Guru Taman Kanak-kanak sebagai Agen Pembaharuan Pendidikan... 9.2 Latihan... 9.5 Rangkuman.... 9.6 Tes Formatif 1... 9.7 Kualitas Personal Guru Taman Kanak-kanak sebagai Agen Pembaharuan Pendidikan... 9.9 Latihan... 9.14 Rangkuman... 9.15 Tes Formatif 2... 9.16 Upaya-upaya Pembaharuan Pendidikan yang Dapat dan Perlu Dilakukan Guru Taman Kanak-kanak... 9.19 Latihan... 9.22 Rangkuman... 9.22 Tes Formatif 3... 9.23 KUNCI JAWABAN TES FORMATIF.. 9.25 DAFTAR PUSTAKA... 9.26