Ibadah: Datum: Introitus (Intochtslied) - BNG 251: 1, 2 1 Djam sembahjang jang kudus Bila engkau keluh Pada Tuhan jang tahu Kesusahanmu! Dengan hati beriman Biar pergi seg ra Klak kau rasa sentosa Duduk disitulah, 2 Djam sembahjang jang kudus Tuhan telah berpesan: Mana dua atau tiga Berhimpun senang, Maka Aku hadirlah Dipertengahannja. Sungguh hati terhibur, Duduk disitulah Koor: Bersembahjanglah Pada Bapanja Dengan nama Jesus Turut kehendaknja. Votum Pertolongan kami itulah dengan Nama Tuhan, jang sudah mendjadikan langit dan bumi, jang peliharakan kasih setia-nja selama-lamanja dan tidak tinggalkan perbuatan tangannja didalam kami. Onze hulp is in de Naam van de Heer, die hemel en aarde gemaakt heeft, die trouw houdt tot in de eeuwigheid en niet laat varen de werken zijner handen. Salam / Groet Karunia adalah bagi kamu dan sedjahtera daripada Allah Bapa dan daripada Jesus Kristus Tuhan kami dan daripada Roh Kudus. Genade zij u en vrede van God de Vader en van Jezus Christus de Heer en van de Heilige Geest. Amen Nats Pembukaan / Openingstekst - Jeremia 29: 11-12 Sebab Aku ini mengetahui rantjangan-rantjangan apa jang ada padaku mengenai kamu, demikianlah Firman Tuhan, jaitu rantjangan damai sedjahtera dan bukan rantjangan ketjelakaan, untuk memberikan kepadamu hari depan jang penuh pengharapan. Dan apabila kamu berseru dan datang untuk berdoa kepadaku, maka Aku akan mendengarkan kamu: Want ik weet welke gedachten Ik over u koester, luidt het woord des Heren, gedachten van vrede en niet van onheil, om u een hoopvolle toekomst te geven. Dan zult gij Mij aanroepen en heengaan en tot Mij bidden en Ik zal naar u horen. Menjanji bersama / Samenzang - Mazmur 138: 1, 3 1 Segnap hatiku njanjilah, ja El-A -la, menggah bagimu; dimadjlis orang jang besar ku bergemar sebab kasihmu, Ku bertelut dimakdismu. Ja Tuhan Hu, sebab murahmu dan setiamu, jang teguh pudjianku naik kepadamu. 3 Mereka itu klak menggah dan pudjilah lebuhmu, Tuhan! sebab Kau Allah jang benar dan jang besar, penuh kasihan. Walakin, Engkau tinggilah, ja El-A -la, kautilik hati jang rendah, dan membuanglah jang tjongkaknja tlah kaulihati.
Pengakuan dosa / Schuldbelijdenis Selaku bangsa jang berada ditengah perdjalanan kita sadar bahwa perdjalanan dan perdjuangan kita tidak tanpa dosa dan kesalahan. Mari kita hadapi Allah dengan kerendahan hati serta mohon daripada keampunan. Sesudah dengar akan pemberitaan karunia Allah kita sambut dan menjanji daripada: BNG 303: 2 Als volk zijn wij onderweg en wij beseffen dat ons weg naar de bevrijding niet zonder zonde is. Zo laten wij ons in nederigheid tot God wenden en Hem om vergeving vragen. Almachtige God en Vader Geen god is aan u gelijk, Heer Uw daden zijn zonder weerga U Alle volken, door u gemaakt, komen En buigen zich, Heer, voor u En prijzen uw naam. U bent groot, u doet wonderen U alleen bent God Wees ons genadig Heer en geef ons antwoord Wijs ons de weg die wij hebben te gaan Behoed ons voor de zucht naar vergelding Heer, U bent een God die liefdevol is en genadig. Vergeef ons wat wij verkeerd hebben gedaan in uw ogen. En leidt ons steeds op de weg van gerechtigheid en vrede. Vergeef ons Heer Vergeef ons zo bidden wij In Jezus naam alleen. Amen Pemberitaan karunia Allah / Verkondiging van Gods Genade Selaku hamba-hamba Jesus Kristus kami memberitahukan keampunan kepada masing-masing orang jang sudah mengaku dosanja kepada Allah dengan memandang kepada salib Tuhan Jesus di Djoldjuta, karena demikianlah bunja Firman Allah Micha 7: 18-19 Siapakah Allah seperti Engkau, jang mengampuni kedjahatan dan maafkan kesalahan sisa bahagiannja pusaka? Tiada dikekalkannja murkanja sampai selama-lamanja. melainkan berkenanlah Ia akan berbuat baik. Bahwa Ia akan mengasihani kami pula, dan Iapun akan menutup segala kesalahan kami; dan segala dosa kami akan kautjampak kedalam tubir laut. Wie is een God als Gij, die de ongerechtigheid vergeeft en de overtreding van het overblijfsel van zijn erfdeel voorbijgaat, die zijn toorn niet voor eeuwig behoudt, maar een welbehagen heeft in goedertierenheid! Hij zal zich wederom over ons ontfermen, Hij zal onze ongerechtigheden vertreden. Amin Menjanji bersama / Samenzang - BNG 303: 2 Dosamu dihapuskannja, ditanggung oleh Jesus; dan tempat disediakanlah padamu oleh Jesus. Koor: Baik Malak menjanjilah, pudji Jesus, Tuhannja, boleh engkaupun menggah: Kekasihku Jesus! Pengakuan iman / Geloofsbelijdenis (bersama)
Beta pertjaja akan Allah Bapa, jang Maha-Kuasa, jang sudah mendjadikan langit dan bumi. Dan akan Jesus Kristus, AnakNja jang tunggal, jang Tuhan kami; jang daripada kuat Roh Kudus sudah diperkandungkan dan diperanakkan oleh perawan Marjam; jang sudah merasai sengsara dibawa Pontius Pilatus, jang sudah disalibkan mati dan di kuburkan; jang sudah turun kedalam neraka; jang pada hari jang ketiga sudah bangkit diantara orang mati, jang sudah naik kesurga, duduk pada tangan kanan Allah Bapa jang Maha Kuasa itu, dari mana Ia datang kelak menghakimkan segala orang jang hidup dan jang mati. Beta pertjaja akan Rohu lkudus. Beta pertjaja ada satu djemaat Masehi, jang mukadas dan am, persekutuan segala orang jang mukadas; keampunan segala dosa; kebangkitan segala daging; dan kehidupan jang kekal. Amin Menjanji bersama / Samenzang - Api Indjil (tifa) TUHAN PUNJA MAKSUD UNTUK KATONG PUN DATUK-DATUK BERMULA DORANG TARIMA API INDJIL SAKARANG DONG SU SENG ADA JANG TINGGAL TJUMA PASANG PAR ANAK TJUTJU SAMUA SAKARANG INI KOOR (REFREIN): 2x LA BIAR API INDJIL TARUS MANJALA OOO MANJALA DI KATONG PUN HATI LA BIAR AKANG PUNG TJAHAJA OOO TERPANTJAR T RUS SIOH DARI AMBON LA DARI DOLO SAMPE TUHAN JESUS BALE KOMBALE Doa Pembatjaan Alkitab / Gebed voor de Schriftlezing Heer, zie naar ons om 65 jaar verblijven wij in een ander land Eerst vreemd en nu geworden tot een thuis voor onze Klein- en achterkleinkinderen. Hier in dit land hebt u ons gezegend met een nageslacht. Och dat de rijkdom hen niet verblinden zal voor het verlangen naar vrede en gerechtigheid. Verlossing voor een volk wiens vaderland, de Molukken is. Schenk ons uw Woord. Dat wij mogen volharden in een rechtvaardig streven. Dat wij ons hoop blijven vestigen op U, Heer der heerscharen. Vervul ons met uw Geest en wees ons genadig. Amen
Pembatjaan Alkitab / Schriftlezing - Jeremia 23: 1-8 De slechte koningen worden gestraft 1-2 De Heer, de God van Israël, zegt: De herders hebben niet goed voor hun schapen gezorgd. Ze hebben de kudde niet beschermd. De schapen zijn alle kanten op gevlucht, maar de herders zijn de schapen niet gaan zoeken. Daarom zal het met die herders slecht aflopen! Koningen van Juda, jullie zijn die herders! Jullie moesten zorgen voor mijn volk, maar dat hebben jullie niet gedaan. Nu zijn de inwoners van Juda verjaagd, ze zijn alle kanten op gevlucht. Daarom ga ik jullie straffen voor je slechte daden. 3 De mensen van mijn volk die overgebleven zijn, haal ik terug. Ze waren verjaagd naar alle landen van de wereld. Maar ik breng hen terug naar hun eigen land. Dan zal het goed met hen gaan, dan wordt mijn volk weer groot. 4 Ik zal hun nieuwe koningen geven, die goed voor hen zorgen. Dan hoeven ze nooit meer bang te zijn, en nooit meer te vluchten. Er zal een nieuwe koning komen 5 De Heer zegt: Ik zorg ervoor dat er een nieuwe koning komt uit de familie van David. Ik zal hem zelf uitkiezen. Die koning zal het land goed besturen, hij zal wijze besluiten nemen. Hij zal eerlijk rechtspreken, hij zal iedereen goed en rechtvaardig behandelen. 6 Zijn naam zal zijn: De Heer is onze redder. Want ik zal mijn volk redden. Het hele volk zal in vrede leven. 7-8 De Heer zegt tegen zijn volk: Ik jaag jullie weg uit je land. Ik stuur jullie naar het verre noorden en naar veel andere landen. Maar er komt een dag dat ik jullie weer terug zal brengen. Dan mogen jullie weer wonen in je eigen land. Nu noemen jullie mij de Heer die zijn volk bevrijd heeft uit Egypte. Maar op die dag noemen jullie mij de Heer die zijn volk bevrijd heeft uit het verre noorden. Menjanji bersama / Samenzang - BNG 244 (koor) Haleluja pudji Tuhan Haleluja gemar Haleluja pudji Tuhan KasihNja besar Pungutan derma / Inzameling der gaven Waktunja telah tiba sidang djemaat untuk serahkan persembahanmu selaku tanda sjukur atas segala berkat Allah. Brilah dengan sukatjita dan ingatlah kemurahan dan kebaikan Allah terhadapmu. Kita antar pungutan derma serta menjanji daripada BNG 260: 1, 2 1 Di gunung dan dilembah, dimana djalanku dipadang dan dirimba, disitu hadrat Hu; fikiranku kemana, djauh atau dekatlah, keliling sini sana kudapat hadratnja 2 Setialah matanja dan lengannja ampirlah kepada semuanja, jang harap kuatnja Hu ingat anak gagak dan tjatjing jang tjemar dan alam: ta teragak masjgulnja jang besar! Doa sjukur / Dankgebed Penjanji / Koor
Renungan / Overdenking - Jeremia 23: 6 Dalam zamannja Jehuda akan dibebaskan, dan Israil akan hidup dengan tentram; dan inilah namanja jang diberikan orang kepadanja: Tuhan keadilan kita. Saudara-saudari dalam Jesus Kristus, Di seluruh tanah belanda orang-orang Maluku merajakan dan memperingati keberadaannja selama 65 tahun di tanah orang, tanah belanda. Dengan perasaan jang bertentangan kita ingat zaman dahulu jang mulai sementara ke permanen: dari kampung ke kamp atau woonoord, dari wijk sampai integrasi di masjarakat belanda. Jang asin mendjadi kediaman tetapi bukannja tanah perdjandjian. Kita hitung berkat ternjata dalam anak-anak, tjutju-tjutju dan tjetje-tjetje, turunan baru di dunia. Tetap perdjuangan kita akan tanah air jang bebas. Dalam hati terletak kerinduannja. Perdjalanan ke tanah air jang bebas adalah djalan mentjarinja. Lepaskan diri dari beban kolonialisme dan waktu tentara KNIL, keluh kesah diri bersifat korban. Peladjari hal kebebasan jang ada di tanah Belanda. Tidak tengelam dalam kemakmuran melainkan mau mempertahankan kebudajaan seperti muhabat, masohi supaja sungguh kita berdjaga-djaga akan saudara-saudara kita di Maluku jang hidup dalam keadaan jang susah sekali. Hari ini beta hendak merenung nabi Jeremia. Jeremia di buang dalam pendjara oleh radja Sedekia karena nubuatnja menjusahkan hati pendudukpenduduk kota Jerusalem. Ia bernubuat mengenai murka Allah dan kehantjuran kota Jerusalem serta bangsa akan di bawa ke Babel. Tetapi pendjara tidak bisa peleh Jeremia untuk beritakan Firman Allah. Dimana pintu pendjara di tutup, Allah buka jendela dan pintu ke sorga. Broeders en zusters in Jezus Christus, Onze Schriftgedeelte ter overdenking luidt: Dan wordt Juda verlost en zal Israël in vrede leven. Zijn naam zal zijn De HEER is onze gerechtigheid. Over geheel Nederland vieren en gedenken Molukkers hun verblijf in Nederland gedurende 65 jaar. Met gemengde gevoelens wordt de tijd herdacht van tijdelijk naar permanent: van kampung naar kamp/woonoord, naar wijk tot volledig geïntegreerd in de Nederlandse samenleving. Het vreemde is geworden tot een thuis maar alsnog niet het beloofde land. De zegeningen worden geteld, zichtbaar in kleinen achterkleinkinderen, een nageslacht op deze aarde. Het streven naar onafhankelijkheid is gebleven. In het hart wordt het vaderland bewaard. De weg er naar toe blijkt een voortdurend zoektocht. Los worstelen van kolonisatie en KNIL, zelfbeklag en slachtoffer rol. Lering trekken van de vrijheden hier in Nederland opgedaan. Niet verdrinken in de poel van welvaart maar het revitaliseren van culturele elementen zoals muhabat, masohi opdat we daadwerkelijk onze broeders hoeder kunnen zijn voor hen die op de Molukken onder erbarmelijke omstandigheden hebben te leven. Vandaag wil ik met u stil staan bij de profeet Jeremia Jeremia werd door koning Sedekia gevangen gezet omdat hij steeds ontmoedigende profetieën uitte. Over de toorn van God en de onontkoombare verwoesting van Jeruzalem en de naderende deportatie van het volk naar Babel. De gevangenis heeft Jeremia niet weerhouden om Gods woord te blijven verkondigen. Waar de celdeur is dichtgevallen, daar doet God het venster en de deur naar de hemel open. Sesungguhnja waktunja akan datang, demikianlah Firman Tuhan..
Bilamana Tuhan berfirman itu kepada nabi atau bangsa-nja, itu berarti bahwa Allah mulai tjampur tangan dalam keadaan. Seakan-akan mengantjam bangsa dan dunia jang belisah ini dengan hukumannja. Tetapi terlebih memberitakan kelepasan jang akan datang. Waktu jang lain akan datang, demikianlah Firman Allah. Serta Firman Allah sangat bertentangan dengan situasi dan kondisi hidup dari Jehuda dan Jerusalem. Sungguh tidak lama lagi kota Jerusalem di roboh dan bangsa di bawa ke Babel, hidup dalam pembuangan. Tetapi bertentangan dengan realitas itu Allah djandji kebebasan dan tentram. Seluruh bangsa: Israil dan Jehuda. Kedua keradjaan jang hampir dihapus. Untuk seluruh bangsa diberikan masa depan baru sesudah kerusakan dan pembuangan. Karena Allah memperhatikan mereka. Allah sudah lihat dan dengar, seruan dari bangsa jang terpilih ini jang berseru kepada Allah Israil: Bebarapa lama lagi Tuhan, sebelum Engkau bri kelepasan bagi kami. Apakah jang di buat oleh Allah kepada seluruh bangsa? Allah djawab: Bahwa Aku menumbuhkan Tunas adil bagi Daud. Ia akan memerintah sebagai radja jang bidjaksana dan akan melakukan keadilan dan kebenaran di negeri. Allah sendiri tentukan Ia sebagai turunan jang sah, djadikan Dia Radja dari turunan Daud. Dalam zamannja Jehuda akan di bebaskan, dan Israil akan hidup dengan tentram, dan inilah namanja jang diberikan orang kepadanja: Tuhan keadilan kita. Tetapi terdahulu Allah mempersalahkan pemimpin-pemimpin. Gembala-gembala jang membiarkan kambing domba terserak dan tertjerai-berai, karena tidak di djaga. Ia bri hukum atas mereka. Domba-domba hilang dan terserak karena perbuatan dari para gembala jang membiarkan domba-domba. Tetapi kepada jang sisasisa kambing dan domba Allah himpunkan kembali. Allah hentar kembali sisa daripada umatnja jang kudus dan Ia lakukan itu melalui Tunas dari turunan Radja Daud. Karena Tunas ini dinamai: Tuhan keadilan kita! Seluruh kehidupan Jesus, segala perbuatan dan perkataan adalah dalam tanda keadilan dan kesetiaan Allah. IA njatakan setjara bagaimana Allah menundjuk kemurahannja, kasih dan anugerahnja dan kesetiaannja kepada bangsa jang belisah. Keadilan berarti kelepasan kepada Jehuda dan tentraman kepada Israil. NamaNja: Tuhan keadilan kita. Pudjian dan sjukur kepada Tuhan. Ialah Djuruselamat, Ialah Penebus. Ia sadjalah! Namanja berarti: keselamatan tidak datang dari manusia tetapi hanja dari Allah jang Maha kuasa. Kepada seluruh umat jang terpilih diberi selamat. Terpisah dalam dua keradjaan Jehuda dan Israil Tuhan Allah kembalikan mereka untuk mendjadi satu umat jang terpilih. Dengan kelepasan diberikan persatuan. Kepada turun temuran harus djelas bahw mereka sekalain empunja mojang Ibrahim, Jusak dan Jakub. Dimuka mereka kembali ke tanah air mereka harus mengaku itu terdahulu. Satu bangsa dibawa perintah SATU Allah jang berkata: Dengarlah, hai orang Israil, Tuhan itu Allah kita, Tuhan itu ESA! Kasihilah Tuhan, Allahmu, dengan segenap hatimu dan dengan segenap djiwamu dan dengan segenap kekuatanmu. Ulangan 6:4 5 De dag zal komen spreekt de HEER.. Wanneer de Heer dat zegt tegen de profeet of tegen zijn volk, dan komt er een bijzonder ingrijpen van God. Soms heel dreigend wanneer God het oordeel aankondigt over zijn opstandig volk en over de wereld. Maar vaak spreekt de Heer juist dan van de komende redding. Er komt een andere tijd, zegt God. Wat betekent dat een groot contrast met de feitelijke situatie voor Juda en Jeruzalem. Het is namelijk zo dat niet veel later Jeruzalem volledig verwoest wordt en het volk gedeporteerd naar Babel om daar in ballingschap te leven. In tegenstrijd met die realiteit belooft God zijn hele volk genezing en herstel. Het hele volk, beide delen: Israël en Juda. Die twee rijken, waarvan de één al lang verdwenen is en waarvan de andere op het punt staat onder te gaan. Voor heel Gods volk een nieuwe toekomst na de verwoesting en na de balling. Want heel zijn volk is bij God in beeld gebleven. God heeft gezien en gehoord, de smeekbede van zijn uitverkoren volk: hoe lang nog Heer, verlos ons!. Wat zal God dan doen voor heel zijn volk? Wel zegt de Heer: dat ik aan Davids stam een rechtmatige telg laat ontspruiten, die als koning een wijs beleid zal voeren en die in het land recht en gerechtigheid zal handhaven.
Dat betekent dat God een wettige nakomeling zal geven, en hem als koning aanstelt. En wel uit het geslacht van David. 6 Dan wordt Juda verlost en zal Israël in vrede leven. Zijn naam zal zijn De HEER is onze gerechtigheid. Maar allereerst trekt de Heer fel van leer tegen de leiders van het volk. Hij spreekt over hen zijn oordeel uit. De schapen worden verstrooid en de leiders zijn daar de schuld van. Maar de Heer zal de rest van de schapen die verstrooid geraakt zijn weer bijeen brengen. God brengt de heilige rest van zijn volk weer terug en wel door een rechtmatige telg uit het koningshuis van David. En wat typeert deze telg? Gerechtigheid! Heel zijn leven, in alles wat Hij zegt en doet, staat in het teken van de rechtvaardige en trouwe God. Hoe God zijn genade, liefde en trouw wil tonen aan dit weerbarstige volk. Hierin blinkt de Telg uit. Die gerechtigheid betekent dat Juda verlost zal worden en Israël in vrede zal leven. Zijn naam zal zijn: De Heer IS onze gerechtigheid. Alle eer komt toe aan de Heer. Hij is ons heil. Hij is onze redding. Hij alleen. Die naam zegt: Het heil is niet van mensen te verwachten. Maar van de Heer alleen!!! Aan geheel het uitverkoren volk. Verdeeld in Israël en Juda brengt de Heer hen weer terug naar het ENE uitverkoren volk. Met de verlossing wordt ook de eenheid teruggebracht. Aan de volgende geslachten mag duidelijk zijn dat zij uit het geslacht van de voorvaderen Abraham, Izaäk en Jacob komen. Voordat zij terugkeren zal dat besef er moeten zijn. Een volk onder één God die zei: Deuteronomium 6: 4 Luister, Israël: de Heer, onze God, de Heer is de enige! Heb daarom de Heer lief met hart en ziel en met inzet van al uw krachten. Bilamana kita tahun ini merenung keberadaan kita di tanah orang. Baiklah kita tjari jang baik dan beruntung lebih daripada hal-hal jang negatip. Bitjara mengenai masa lampau selaku waktu dimana kita masih bisa obah kedjadian itu, tidak berguna. Inilah hari baru. Kita harus tinggalkan masa dolo serta memandang kepada Tunas jang hendak memimpin dan menundjuk masa depan baru. Kita sungguh-sungguh perlu hikmat Tunas, jakni Jesus Kristus, untuk dengan roh baik membedakan. Untuk tahu apa jang kita harus lakukannja serta bagaimana kita mengatasi segala persoalan jang kita ini menemui dan mengalami. Wanneer we dit jaar stil staan bij ons verblijf hier in Nederland. Laat het dan zo zijn dat niet het negatieve de overhand krijgt. Praten over het verleden al zou het nog te veranderen zijn is verspilde energie. Dit is een nieuwe dag. Laat het verleden voorgoed achter en zie op naar de Telg als het gaat om leiding en richting voor de toekomst. We zullen Zijn wijsheid nodig hebben en het vermogen om geestelijk te onderscheiden, om te kunnen weten wat je doen moet en hoe je moet omgaan met moeilijke situaties. Blijf met Mij verbonden. Jouw leven in de Geest is alles, zegt de Here. Hef jezelf op en kijk door de geestelijke lens van hoop en geloof. Dat is wat ons uiteindelijk de verlossing zal brengen. Weiger vast te lopen in de negativiteit van het verleden!! Wees sterk en moedig, wees niet bevreesd en schrik niet voor hen terug, want het is de Here, uw God die met u meegaat. Hij zal u niet loslaten en u niet verlaten. (Deuteronomium 31:6) De dag zal komen, dan zullen ze weer in hun eigen land wonen. Demikian tinggal dengan Allah Angkatlah matamu serta lihatlah dengan roh pengharapan dan iman. Karena inilah jang memberi kebebasan bagi kita. Djangan kita djatuh dalam sedjarah jang negatip.
Tetapi kuatkan dan teguhkanlah hatimu, djanganlah takut dan djangan gemetar karena mereka, sebab Tuhan, Allahmu, Dialah jang berdjalan menjertai engkau: Ia tidak akan membiarkan engkau dan tidak akan meninggalkan engkau. Ingatlah Hari akan datang, kau akan mendiami tanah airmu. Amin Saat teduh / moment van stilte (tinggal duduk) Vier kaarsen worden aangestoken voor elk generatie 1 kaars. Menjanji bersama / Samenzang - BNG 369: 1, 2 1 Disini tanah perantauan Kami ini t lah duduk merenung, Sambil menangislah sangat, Ingat nasib kami amat, Ja, sioh Sungguh menangis bertalu murung dan susah selalu Ja, sioh Duduk kenang sioh tanahku! 2 Ku duduk sambal tongkat dagu Hatiku berduka selalu Sioh ja Tuhan dimana Djalan jang pergi kesana Tundjuklah Padamu aku bergantung Nasibku rugi dan untung Sioh, Tuhan! Ku duduk nanti sajangmu (tekst geschreven door ds. S. Metiarij) Doa sjafaat / Voorbede + Bapa Kami Bapa kami jang disurga, dipermuliakanlah kiranja Namamu. Datanglah keradjaanmu. Djadilah kehendakmu, seperti disurga, demikian djuga diatas bumi. Berilah kami pada hari ini makanan kami jang setjukupnja. Dan ampunilah kiranja kepada kami segala kesalahan kami, seperti kami ini sudah mengampuni orang jang berkesalahan kepada kami. Dan djanganlah membawa kami kepada pentjobaan, melainkan lepaskan kami daripada jang djahat. Karena Engkaulah jang empunja keradjaan dan kuasa dan kemuliaan sampai selama-lamanja. Amin Menjanji bersama / Samenzang - Hena masa waja (berdiri) Hena masa waja Lete hoeni moea O Joeri tasi bea Salane kotika O Hena masa waja Lete hoeni moea O Joeri tasi bea Salane kotika O A oleh roema E Roema singgi Sepa E E Paoene ite kibi Ratoe hira roli O Hena masa waja Lete hoeni moea O Joeri tasi bea Salane kotika O
Berkat / Zegenbede Bahwa Tuhan memberkati apalah kamu dan memeliharakan kamu! Bahwa Tuhan menerangi apalah kamu dengan wadjah-nja dan mengasihankan kamu! Bahwa Tuhan menundjukkan apalah wadjah-nja kepada kamu dan mengaruniai kamu dengan selamat. Amin! De Here zegene u en behoede u; De Here doe zijn aangezicht over u lichten en zij u genadig; De Here verheffe zijn aangezicht over u en geve u vrede. Amen Menjanji bersama / Samenzang - BNG 422: 3 Amin, amin, amin Kami sungguh jakin Dan padamu bersjukur Dalam nama PutraMu.