BAB 1 : KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA

Transkripsi

1 BAB 1 : KEMUNCULAN TAMADUN AWAL MANUSIA ZAMAN PRASEJARAH Zaman manusia masih belum mengenali tulisan 1. Bandingkan empat Zaman Prasejarah. [ms2] CIRI-CIRI ZAMAN PALEOLITIK ZAMAN MESOLITIK ZAMAN NEOLITIK ZAMAN LOGAM i. Zaman Gangsa ii. Zaman Besi 1. Cara hidup -Nomad (berpindah randah) - dalam kelompok keluarga/ berkumpulan 2. Tempat tinggal -Tepi tasik, -tepi sungai, -dalam gua 3. Pekerjaan -Memungut hasil hutan, -memburu binatang, -menangkap ikan 4. Alatan -Alatan batu yang mengutamkan fungsi -Nomad (berpindah randah) - dalam kelompok keluarga/ berkumpulan -Tepi tasik, -tepi sungai, -dalam gua -Memungut hasil hutan, -memburu binatang, -menangkap ikan -Alatan batu yang mengutamkan fungsi - menetap - dalam kelompok besar -Bercucuk tanam, -menternak binatang - melebur logam -sistem pertukaran barang dagangan (Barter) - Alatan batu yang dilicinkan -mempunyai pelbagai fungsi - bahan tembikar - menetap - rumah - petempatan besar dan kota pertahanan - berkambang menjadi bandar dan kota - perdagangan maritim - alatan besi - mencipta perahu dan rumah 2. Apakah makna tamadun? [ms4[ Kata Kunci Butiran Kata Kunci Butiran Bahasa Arab - Perkataan mudun dan madain Madana- tinggi budi bahasa - pembukaan bandar Bahasa Inggeris - civilization (Bahasa Greek - civitas) - bermaksud bandar -peradaban Pandangan - merangkumi pembangunan lahiriah dan rohaniah Masyarakat Barat - pembangunan lahiriah (hal-hal kebudayaan seperti penulisan, Islam Sarjana Islam i. Syed Naquib al-attas- tamadunialah pencapaian tahap tatsusila yang tinggi dan kebudayaan yang luhur oleh sesebuah masyarakat Sarjana Barat undang-undang, kesenian dan pembandaran) i. Gordon Childe - pencapaian lahirian merupakan kayu ukur kemajuan tamadun dalam sesebuah masyarakat ii. Dancy Riberio dan R.A. Buchanan - menolak unsur rohaniah sebaliknya hanya menekankan kepentingan dan pembangunan lahiriah dalam proses perkembangan tamadun iii. Richard Sullivan - mengakui unsur rohaniah sangat penting dalam konsep tamadun 1

2 5. Bandingkan proses pembentukan empat tamadun awal manusia. [ms10-33] BUTIRAN TAMADUN MESOPOTAMIA TAMADUN MESIR PURBA [ms 10] [ms17] - tamadun terawal dunia - dianggap anugerah Sungai Nil Mesopotamia - tanah di antara dua - Sungai Nil berpunca daripada LOKASI sungai (Sungai Tigris dan dua anak sungai iaitu Sungai Nil Euphrates) Biru dan sungai Nil Putih KERANGKA MASA [ms 10] - berkembang daripada petempatan awal Zaman Neolitik - 7 zaman pemerintahan i. Kerjaan Sumeria ( SM) ii. Kerajaan Akkad ( SM) iii. Kerajaan Ur ( SM) iv. Kerajaan Babylon Awal/Lama ( SM) v. Kerajaan Kassites ( SM) vi. Kerajaan Assyria ( SM) vii. Kerajaan Chaldea ( SM) - runtuh akibat serangan Parsi [ms 18] - berkembang daripada petempatan awal Zaman Neolitik - terdapat 4 zaman i. Zaman Awal ( SM) ii. Zaman Pertengahan ( SM) iii. Zaman Empayar ( SM) iv. Zaman Keruntuhan ( SM) - pemerintahannya dikuasai orang asing seperti Libya, Kush, Assyria, Parsi, Yunani dan Rom. TAMADUN INDUS [ms 23] - tamadun terawal di India - terletak di Lembah Sungai Indus - dikenali juga sebagai tamadun Harappa - terletak di bahagian barat laut India [ms 23] -muncul sekitar tahun 2500 SM dan merosot pada tahun 1800 SM - mengalami kehancuran kerana serangan orang Aryan, serta bencana alam seperti banjir, kemarau dan gempa bumi TAMADUN HWANG HO [ms 28] - muncul daripada kesuburan tanah yang terdapat di Hwang Ho / Sungai Kuning - Hwang Ho merupakan sungai kedua terpanjang di China dan terletak di bahagian Utara China - ciri fizikalnya bergunung-ganag dan berpadang pasir menyebabkan tamadun ini bersifat setempat [ms 29] - kemunculannya dapat dikesan daripada jumpaan tengkorak homo sapien (Peking Men - 400,000 SM) - mmebuktikan adanya kehidupan Zaman Paleolitik - Zaman Neolitik muncul sekitar tahun 5000 SM di mana munculnya aktiviti pertanian dan penternakan - Dinasti berja pertama di China diasaskan oleh Dinasti Hsia ( SM) tetapi tiada bukti - kewujudan Dinasti Shang ( SM) dibuktikan melalui jumpaan arkeologi - diganti dengan Dinasti Chou ( SM) selepas muncul kebangkitan hamba kerana kezaliman Raja Shang PROSES PEMBEN- TUKAN [ms 11] - terbentuk 2 bahagian i. BAHAGIAN UTARA BANDAR BAGHDAD - meliputi kawasan pertengahan Sungai Tigris hingga ke utara termasuk kawasan Sungai Zab (Assyria) ii. BAHAGIAN SELATAN BANDAR BAGHDAD - meliputi kawasan Sungai Tigris dan Euphrates yang hampir [ms 18] - mencapai tahap kebudayaan gangsa pada Zaman Logam - penggunaan alat logam untuk membina sistem perparitan dan pengaliran yang baik untuk pertanian - membina peralatan kawalan banjir dan terusan untuk meningkatkan kesuburan tanah - didirikan petempatan tetap yang berteraskan pertanian - berkembang menjadi 2 [ms 24] -wujud penduduk nomad di barat laut India - menyara diri dengan memburu dan mengumpul makanan - membentuk petempatan kekal di sepanjang Sungai Indus kerana terdapat sumber air dan tanah subur - peningkatan hasil pertanian membawa [ms] - berasaskan peranan Hwang Ho yang telah menyuburkan kawasan sekitarnya - menarik penduduk nomad untuk tinggal menetap dan membina petempatan awal iaitu di Tapak Banpo - menjalankan aktiviti pertanian,penternakan binatang, mengumpul hasil hutan dan memburu -perkembangan petempatan awal melahirkan bandar Contoh - Anyang - pusat kerajaan Dinasti Shang

3 CIRI-CIRI TAMADUN bercantum (Babylon yang terbahagi kepada Akkad - utara, dan Sumeria-selatan) - pertumbuhan bermula di selatan iaitu Sumer - orang Sumeria telah berhijrah dan membina petempatan - menebus guna tanah dan membina sistem pengairan untuk menjalankan pertanian - kampung berkembang menjadi bandar kepada beberapa buah negara kota seperti Kish, Nippur, Lagash, Uruk, Ur, Eridu, Assur dan Mari [ms 11] i. PETEMPATAN KEKAL - NEGARA KOTA - Kawasan utama ialah pusat kota, tembok kota, luar kota dan pelabuhan - kubu pertahanan dan pintu gerbang yang menjadi lambang kekayaan sesebuah kota - di dalam kota terdapat istana, rumah kediaman, rumah ibadat, rumah kedai, dan pasar - jalannya lurus dan lebar - pusat kota ialah rumah ibadat yang menjadi tumpuan masyarakat - setiap kota mempunyai unit politik dan agama yang tersendiri - kewujudan sungai dan tanah pamah memudahkan pengangkutan dengan kapal, pedati dan keldai - jalan laut menghubungkan bandar/ negara kota dengan wilayah disekitarnya - jalan utama ialah antara Sumeria dan kota Mari perkampungan - gabungan kampung membentuk bandar -gabungan bandar membentuk nome / daerah - nome disatukan dengan salah sebuah bandar menjadi pusat pentabdiran Contoh - Thinis, Memphis dan Thebes [ms 18] i. PETEMPATAN KEKAL - NEGARA KOTA - Firaun Menes menyatukan semua nome menjadi kerajaan - mengasaskan pusat pentadbiran di Thinis - berpindah ke Memphis - berpindah ke Thebes pada kemuncak Zaman pertengahan Bandar penting - Heliopolis, Fayoum dan Abydos - bandar menjadi tempat kediaman firaun, pusat pemerintahan danpentadbiran, pelabuhan, pusat keagamaan dan pusat tumpuan penduduk ii. ORGANISASI SOSIAL a. Firaun - diketuai oleh firaun yang merupakan raja berkuasa mutlak dan dianggap suci - jawatannya diwarisi turuntemurun - pada zaman kerajaan lama,firaun dianggap tuhan Horus - pada masa dinasti ke-3 dan ke- 4, firaun digelar Raja Matahari 3 kepada pertambahan penduduk - menyumbang kepada perkembangan bandar Contoh - Mohenjo-Daro dan Harappa Bandar pelabuhan - Lothal dan Sutkagen Dor [ms 24] i. PETEMPATAN KEKAL - membawa kepada pembentukan bandar terancang - terbahagi 2 bahagian dan dikelilingi tembok a.pusat pentadbiran dan keagamaan - menempatkan bangunan pentadbiran, temapat mandi awam yang digunakan untuk upacara ritual dan pembersihan dan tempat penyimpanan hasil pertanain b. Kawasan Perumahan - susun aturnya sistematik - perancangan bandarnya dibantu oleh kemajuan ilmu geometri dan pembinaan serta sumbangan tamadun Mesopotamia dan Mesir Purba - bandar disusun - banyak kemajuan dibawa seperti perluasan wilayah dan penyebaran budaya - semasa Dinasti Chou, tamadun initersebar hingga ke bahagian selatan Sungai Yangtze [ms 29] - i. PETEMPATAN KEKAL - NEGARA KOTA - di Anyang terdapat istana, kuil, dan pusat pentadbiran - ketua pemerintah (raja), golongan pembesar dan golongan agama tinggal di bandar - lengkap dengan tembok untuk menghalang pencerobohan musuh - dikelilingi oleh perkampungan yang didiami oleh masyarakat petani ii. ORGANISASI SOSIAL a. Raja - paling atas b. Golongan bangsawan, pembesar dan pegawai kerajaan - hanya golongan pembesar yang mampu memiliki tentera dan senjata gangsa maka mereka mampu menundukkan golongan bawahan c. Golongan petani, artisan dan pedagang - petani membentuk sebahgain besar penduduk dan mendiami kawasan di luar bandar - artisan mahir dalam teknologi gangsa

4 ii. ORGANISASI SOSIAL - 2 golongan i. Golongan pemerintah - raja, ketua pendeta, ketua tentera, orang bangsawan ii. Golongan rakyat a. Rakyat bebas - petani, artisan, pedagang b. Hamba - tawanan perang iii. SISTEM PEMERINTAHAN - berbentuk teokrasi - raja dianggap sebagai tuhan / wakil tuhan dan pemilik negara kota - tidak menyembah raja sebagai tuhan - kecuali semasa Raja Naramsin yang memaksa penduduk Akkad menyembahnya sebagai tuhan - menggelarkan dirinya Raja Empat Penjuru Alam kerana menganggap dirinya terlalu agung setelah berjaya menguasai wilayah yang luas - raja menjadi ketua pentadbir, ketua tentera, dan ketua pendeta - raja menjadi ketua agama yang berkuasa melantik ahli keluarga diraja memegang jawatan di zigurat dan menentukan bentuk pentadbirannya - ziggurat berfungsi sebagai pusat ibadat, pusat perdagangan, dan pusat penyimpanan khazanah negara - raja berkuasa dalam soal tanah, cukai, hasil pertanian dan perniagaan -raja dibantu oleh para pegawai daripada golongan bangsawan dan keluarga diraja kerana dipercayai firaun adalah anak Tuhan Matahari (Amon-Re) - menjadi ketua pendeta, pemilik tanah, ketua hakim dan ketua pahlawan b. Golongan bangsawan, rahib, tuan tanah dan jurutulis c. Rakyat bebas - petani. pedagang dan artisan d. Hamba iii. SISTEM PEMERINTAHAN - diketuai oleh raja iaitu firaun - dibantu oleh golongan bangsawan untuk menjalankan pentadbiran, menjaga keamanan, mengurus dan mengagihkan penghasilan makanan di dalam negara - terdiridaripada pegawai, penasihat dan gabenor yang mentadbir wilayah yang ditakluki - rahib bertanggungjawab mentadbir hal keagamaan - urusan pentadbiran dibantu oleh jurutulis yang terdiri daripada orang awam yang telah dilantik untuk menulis segala rekod kerajaan Mengiktiraf wanita sebagai pemimpin Contoh - Firaun Hatshepsut - di zamannya penuh pembaharuan seperti pembinaan terusan dan penukaran padang pasir kepada tanag pertanian yang subur iv. PENGKHUSUSAN KERJA - penenunan dan pembauatn barang tembikar dan peralatan 4 berasaskan blok berbentuk segi empat - setiap blok dipisahkan oleh satu rangkaian jalan raya yang lurus dan bersambung antara satu sama lain - setiap bandar mempunyai sistem kumbahan yang terancang - bandar dihubungkan dengan sungai sebagai jalan perhubungan ii. ORGANISASI SOSIAL - 2 golongan a. Golongan Atasan - pemerintah daripada kalangan pendeta yang mempunyai kuasa dan pengaruh besar dalam mengawal aktiviti masyarakat terutama keagamaan - pendeta dan pedagang b. Golongan Bawahan - petani yang menjalankan aktiviti pertanian dan menyalurkan sebahagian daripada hasilnya kepad apihak berkuasa - buruh yang menjalankan kerja perburuhan seperti menjaga kebersihan bandar, membina tembok di benteng dan membina terusan - hamba membuat senjata, perisai dan hiasan pada kereta kuda yang digunakan oleh tentera serta peralatan untuk upacara keagamaan d. Hamba - perhambaan merupakan satu ciri utama dalam Dinasti Shang iii. PENGKHUSUSAN PEKERJAAN - golongan pembesar mempunyai tentera masing-masing - 2 kumpulan tentera a. Tentera berkereta kuda b. Tentera berjalan kaki - golongan petani menjadi tonggak ekonomi dan pentadbiran berperanan memenuhi keperluan golongan atasan - golongan artisan mereka cipta [elbagai barangan tembaga seperti bekas minuman dan makanan, senjata dan barang tembikar - golongan hamba berfungsi sebagai tentera paksaan, membantu kerja perburuhan, dan menjadi korban dalam upacara penyembahan iv. SISTEM PEMERINTAHAN - Dinasti Shang - pemerintahan beraja - pengganti raja dilantik daripada kalangan saudara lelaki yang lebih muda atau anak lelaki raja - Raja-raja Shang mempunyai kewibawaan politik, ekonomi, sosial dan agama - raja berkuasa secara langsung di kawasan pusat pentadbiran - kuasa raja merupakan mandat daripada tuhan - Raja-raja Shang tidak perlu mendapat pengesahan politik kerana mereka adalah daripada keturunan pemerintah agama - raja dibantu oleh golongan bangsawan dan pegawai kerajaan - dalam Dinasti Shang, golongan bangsawan mentadbir wilayah di luar pusat pentadbiran - golongan bangsawan berhak mewujudkan

5 iv. PENGKHUSUSAN KERJA - terdapat lebihan hasil pertanian - petani bertukar menjadi peniaga, pedagang dan artisan - berlaku perdagangan dengan wilayah sekitar dan kawasan di Lembah Indus - hasil pertanian ditukar dengan barangan import iaitu logam, kayukayan, emas dan perak - terdapat pembuat tekstil, barang tembikar, dan alat keperluan harian, tukang rumah serta tentera v. SISTEM TULISAN - bermula dengan tulisan bergambar - berkembang menjadi tulisan berbentuk simbol yang ditulis pada tanah liat - berbentuk pepaku dan dinamakan cuneiform -eksport utamanya ialah tekstil dan kertas - aktiviti lain ialah perlombongan emas di Nubia - pengangkutan air sangat penting - Sungai Nil yang lebar dan dalam membolehkan kapal menyusuri dan berlabuh dipelabuhan seperti Thebes, Memphis, Fayoum dan Heliopolis. v. AGAMA DAN KEPERCAYAAN a. Politeisme - setiap tuhan dikaitkan dengan unsur alam seperti Re (Tuhan Matahari), Ra-Atum (Tuhan Langit), Amun (Tuhan Angin) b. Percaya kehidupan selepas mati - mayat perlu disimpan dan dijaga dengan teliti - makam mayat mesti dipenuhi dengan peralatan serta kepeluan kehidupan selepas mati - solekan mayat, alat kebesaran dan jumlah barang yang dikebumikan di dalam makam menunjukkan kedudukan / status mayat tersebut vi. SISTEM TULISAN - dinamakan hieroglif - kombinasi gambar dan simbol yang berdasarkan bunyi - bertujuan mencatatkan rekod aktiviti pertanian, pengutipan cukai, keagamaan dan ritual kepercayaan. 5 iii. PENGKHUSUSAN PEKERJAAN - kegiatan ekonomi seperti perdagangan, pertanian, pertukangan dan pembuatan - aktiviti perdagangan luar dengan Mesopotamia - buktinya penemuan cap mohor buatan masyarakat Lembah Indus di Mesopotamia - hasil dagangan yang penting seperti emas, gading gajah, manik dan hasil pertanian - petani menanam barli, kacang dan sebagainya - artisan terlibat dalam penghasilan logam dan barangan tembikar iv. AGAMA DAN KEPERCAYAAN - dibuktikan dengan penemuan patung dan ukiran yang mempunyai unsur keagamaan Contoh - Patung Protosiva - objek ini duduk bersila dengan stail yoga dengan tiga tanduk di kepalanya yang melambangkan Dewa Brahma, Vishnu dan Siva - dikaitkan dengan agama Hindu - percaya kepada Tuhan Ibu v. SISTEM TULISAN - berbentuk piktograf sistem pentadbirannya sendiri dalam hal seperti pungutan cukai, pertahanan dan undang-undang - sistem ini diasimilasikan oleh dinasti Chou - Raja-raja Dinasti Chou membahagikan pemilikan tanah kepada wilayah-wilayah dan melantik pembesar tempatan di setiap wilayah - pembesar tempatan didikat melalui ikrar taat setia, disamping memberikan hadiah seperti kereta kuda, senjata gangsa, hamba dan binatang - mereka diminta melindungi raja dan memberi bantuan tentera pada masa perang - pembesar tempatan diberi hak sebagai ketua agama untuk menjalankan upacara pengorbanan v. AGAMA DAN KEPERCAYAAN - animisme - politeisme - penyembahan roh nenek moyang - menyembah tuhan syurga (Shang-ti) dan tuhan bumi (Tu) - menyembah sungai, bukit dan gunung - upacara penyembahan melibatkan permaian muzik, tarian dan korban yang diketuai oleh bomoh - jumpaan tulang binatang dan kulit kurakura di Anyang (tulang oracle) - berfungsi meramal sesuatu keadaan - bomoh akan meletakkan tulang di atas unggun api sehingga timbul rekahan - rekahan ini ditafsirkan dan disabitkan dengan sesuatu kejadian vi. SISTEM TULISAN - amalan penilikan tulang oracle membawa kemunculan sistem tulisan awal di China - berbentuk ideogram yang berbentuk simbol - tulisan asal kebanyakan mempunyai gambar seperti kanak-kanak, bulan,

6 matahari dan sungai - tulisan ini mula berubah kepada bentuk yang lebih kompleks seperti yang terdapat pada hari ini SUMBANGAN [ms 14] i. KOD UNDANG-UNDANG HAMMURABI - digubal semasa Raja Hammurabi memerintah Babylon - berteraskan hak rakyat terhadap keadilan - hukuman dan denda mestilah setimpal dengan kesalahan tetapi berbeza mengikut susun lais masyarakat - mengandungi 282 undang-undang - dipahat pada tembok dan tiang besar supaya rakyat dapat membacanya - menjadi dasar perundangan - berjaya mengelakkan permasalahan di kalangan masyarakat pelbagai kaum dan di kalangan susun lapis masyarakat - mewujudkan perpaduan dan mengukuhkan sistem organisasi masyarakat -membantu peradaban Mesopotamia bertahan lama (3500 SM-539SM) ii. SISTEM TULISAN - membawa kepada sistem pendidikan yang melahirkan jurutulis - membolehkan urusan pentadbiran dan perniagaan dicatat dan direkodkan - dalam perdagangan, semua urusan jual beli disertakan resit, nota dan surat kredit - melahirkan kesusasteraan Contoh - epik Gilgamesh [ms 21] i. SENIBINA - piramid - bermula daripada ilham Imhotep iaitu saintis, ahli fizik, arkitek dan penasihat penting Firaun Djoser - memperkenalkan teknik pembinaan bangunan dengan menggunakan batu bata - merupakan pengamal ilmu perubatan dan pengarang buku sains dan sastera - pembinaan piramid menggambarkan kreativiti masyarakat Mesir Purba dalam bidang pembinaan ii. KERTAS - mencipta kertas daripada pokok papyrus - memudahkan penyimpanan dan meninggalkan kebergantungan pada kepingan batu bata untuk menyimpan khazanah negara iii. SISTEM TULISAN - hieroglif - keagungan tamadun Mesir Purba dapat dibaca daripada tulisan yang terpahat dengan begitu cantik, halus dan penuh seni pada makam dan batu iv. SISTEM PENDIDIKAN - untuk kanak-kanak keluarga atasan - diberi pendidikan sejak umur rendah 6 [ms 27] i. PERANCANGAN BANDAR - bandar Mohenjo-Daro dan Harappa - gabungan kepakaran dari sudut letak bandar dan pengisiannya - memerlukan pemahaman dan kemahiran ilmu geometri, kesenian, matematik dan pembinaan - pemahaman geometri hasil pertembungan dengan tamadun Mesopotamia dan Mesir Purba membolehkan bandarnya disusun berasaskan bentuk segi empat dan jalan raya yang lurus. - meningkatkan mutu bahan binaan dengan membakar batu bata dengan suhu yang tinggi dan tidak hanya bergantung kepada panas matahari - kecemerlangan perancangan bandarnya merupakan gabungan daripada pelbagai pengetahuan dan pencapaian termasuklah geometri, matematik dan teknologi pembakaran batu bata [ms 32] i. POLITIK - sistem pemerintahan monarki diteruskan hingga ke zaman Dinasti Ching - gelaran raja ditukar kepada maharaja - konsep anak syurga dan mandat dari syurga dikaitkan dengan raja (maharaja) - amalan putaran dinasti diteruskan oleh dinasti-dinasti di China hingga abad ke-20 ii. EKONOMI - pembinaan sistem pengairan - sejak zaman awal dinasti China terutama zaman Shang menitikberatkan pembangunan pertanian - terusan dibina untuk mengairi kawasan pertanian dan mengawal banjir Contoh - Zaman Chin, Shih Huang Ti membina terusan di Szechwan - kemajuan dalam teknologi pembajakan - penciptaan cangkul dan sabit - menggunakan batas untuk penanaman - menggantikan alat pertanian daripada kayu kepada alat besi iii. SISTEM TULISAN - sistem tulisan digunakan dalam bidang penulisan dan percetakan - tulisan diajar di sekolah-sekolah di China - tulisan ini terus berkembang dengan penggunaannya oleh orang Korea dan Jepun iv. KEPERCAYAAN - pemujaan roh nenek moyang kekal hingga ke hari ini - unsur pemujaan disesuaikan mengikut kesesuaian masa

7 - hasil kesusasteraan tertua yang mengandungi falsafah dan cara hidup orang Mesopotamia iii. ILMU ASTRONOMI - pencerapan terhadap pergerakan bulan, bintang dan matahari membawa kepada perkembangan ilmu matematik Contoh - mengira perpuluhan, menambah, menolak, mendarab, membahagi, dan punca ganda dua - membawa kepada perkembangan ilmu geometri - membolehkan mengguna jalan laut - mencipta kalendar yang berasaskan sistem solar yang mengandungi 12 bulan dalam satu tahun iv. ILMU PERUBATAN - mendapat perhatian khusus semasa kerajaan Assyria yang mementingkan kesihatan tenteranya jenis ubat-ubatan termasuk herba dan ramuan perubatan telah dikatalogkan dan disampelkan penggunaannya - cara mengubat penyakit dengan menggunakan ubat-ubatan juga telah dicatatkan sebagai panduan kepada pengamal perubatan v.penciptaan RODA - digunakan pada kereta kuda untuk tujuan peperangan dan pada masa aman - membolehkan penciptaan kincir air untuk mengalirkan air ke kawasan tandus dan meningkatkan hasil pertanian serta mengawal banjir - diuruskan oleh rumah ibadat dan diletakkan di bawah pentadbiran kerajaan - bertujuan melahirkan pegawai kerajaan terutamanya jurutulis yang sempurna dan terlatih - diajar ilmu geometri, matematik dan sains untuk melahirkan golongan terlatih yang boleh menguruskan hal ehwal pertanian, pengawalan air Sungai Nil dan pembinaan bangunan dan piramid v. PERUBATAN - melahirkan pengamal perubatan - mendapat status yang tinggi dalam msyarakat - berkhidmat untuk firaun dan masyarakat - proses memumiakan mayat - mahir dalam bidang fizik, kimia, perubatan, pembedahan vi. SALIRAN - pengawalan saliran air Sungai Nil - perkembangan ilmu matematik seperti algebra, geometri, dan astronomi telah digunakan sepenuhnya dalam mengawal banjir Sungai Nil yang berlaku sekali setahun - berjaya mencipta sistem pengairan yang telah menukarkan kawasan padang pasir menjadi kawasan tanah pertanian Contoh - Firaun Senuusret III membina tembok pengairan sepanjang 123 km bagi menebus guna kawasan padang pasir dan membina terusan untuk mengairkan tanah seluas 10,000 7 ii. SIFAT KETERBUKAAN - dapat membuat hubungan dengan tamadun lain iaitu tamadun Mesopotamia dan Mesir Purba - pengaruh dari luar disesuaikan dengan keadaan dan suasana tempatan Contoh - unsur korban manusia digantikan dengan unsur makanan, duit kertas dan barangan perhiasan - konsep Yin dan yang serta Feng Hsui juga kekal hingga ke hari ini v. KALENDAR - di zaman Shang, sistem kalendar telah diperkenalkan iaitu terdapat 30 hari dalam sebulan dan 360 hari dalam setahun - raja menggunakn kalendar untuk menentukan musim menanam dan menuai - amalan menggunakan kalendar diteruskan untuk aktiviti harian seperti upacara perkahwinan, perburuan dan pengkebumian vi. FALSAFAH PERANG SUN TZU - karyanya The Art of War membicarakan selok-belok perang dan bagaimana menangani musuh - pada hari ini, falsafah ini diaplikasikan sebagai taktik dalam urusan perniagaan

8 vi. ALAT PENGANGKUTAN - menggunakan kapal layar dan pengangkutan beroda - mampu menguasai jalan darat dan jalan laut - menghubungkan wilayah di India dan di kawasan Laut Mediterranean hektar vii. KALENDAR - pengetahuan dalam bidang astronomi dan matematik melahirkan kalendar 365 hari berdasarkan 12 bulan dalam setahun vii. SENI BINA - cara membuat batu bata daripada tanah liat - mencipta arca dan tinag batu Contoh - patung Raja Gudea viii. KEPIMPINAN - kepimpinan berwibawa Raja Sargon - mewujudkan empayar pertama di dunia iaitu kerajaan Akkad - berjaya menakluk dan menyatukan wilayah-wilayah kerajaan Sumeria di selatan Mesopotamia JAWAPAN BAB 1 1 A 6 D 11 A 16 A 2 C 7 B 12 A 17 A 3 C 8 A 13 A 18 D 4 D 9 C 14 A 19 B 5 A 10 D 15 C 20 B 8

9 Item Struktur Muka surat Tamadun Hwang Ho muncul kesan daripada kesuburan tanah yang terdapat di Hwang Ho atau Sungai Kuning. (a) Nyatakan maksud mandat daripada tuhan yang menjadi kepercayaan masyarakat tamadun Hwang Ho. - Percaya bahawa jika raja memerintah dengan adil - Kerajaan dan rakyat akan menikmati kemakmuran dan kesejahteraan hidup - Pemerintah direstui tuhan [ 1 markah ] (b) Jelaskan sistem pemerintahan Dinasti Shang dalam tamadun Hwang Ho. - Berbentuk pemerintahan beraja - Pengganti raja ialah anak lelaki raja/saudara lelaki yang lebih muda - Raja-raja Shang berkuasa secara langsung di kawasan pusat pentadbiran - Percaya kuasa raja adalah mandat daripada Tuhan - Raja dibantu oleh golongan bangsawan dan pegawai kerajaan - Golongan bangsawan bertanggungjawab mentadbir wilayahnya - Golongan bangsawan berhak mewujudkan sistem pentadbiran sendiri - Mereka berhak mengutip cukai, pertahanan dan undang-undang - Sistem ini diasimilasikan oleh Dinasti Chou apabila mereka mengambilalih pemerintahan Dinasti Shang [ 2 markah ] (c) Sebutkan amalan kepercayaan masyarakat tamadun Hwang Ho. - Mengamalkan banyak kepercayaan termasuk animisme dan politeisme - Menyembah roh nenek moyang - Menyembah Tuhan syurga (Shang Ti) dan Tuhan bumi (Tu) - Menyembah sungai, bukit dan gunung - Upacara penyembahan melibatkan permainan muzik, tarian dan upacara korban - Upacara penyembahan ini akan diketuai oleh bomoh - Bomoh menggunakan tulang oracle iaitu tulang binatang dan kulit kura- kura untuk meramal sesuatu keadaan - Amalan menilik menggunakan tulang oracle membawa kepada kemunculan sistem tulisan awal di China [ 2 markah ] (d) Senaraikan dua kesan kemahiran teknologi gangsa yang dikuasai oleh Dinasti Shang. - Menghasilkan senjata - Perisai - Hiasan kereta kuda yang digunakan oleh tentera - Peralatan upacara keagamaan - Menundukkan golongan bawahan iaitu golongan hamba [ 2 markah ] (e) Nyatakan tiga sumbangan tamadun Hwang Ho kepada tamadun dunia. - Sistem pemerintahan monarki - Gelaran raja ditukar kepada maharaja - Pembinaan sistem pengairan - Pembinaan terusan - Teknologi pembajakan - Penciptaan cangkul / sabit - Penggunaan batas tanaman - Peralatan pertanian daripada besi - Sistem tulisan - Sistem percetakan - Pemujaan roh nenek moyang - Konsep Yin dan Yang dan feng shui - Sistem kalendar - Pengamalan falsafah perang Sun Tzu [ 3 markah ] 9

10 ITEM ESEI 2 Kemunculan tamadun Hwang Ho dapat dikesan daripada jumpaan tengkorak homo sapien yang dikenali sebagai Peking Man. Pembinaan tamadun ini berasaskan peranan Hwang Ho yang telah menyuburkan kawasan sekitarnya. (a) Huraikan ciri-ciri tamadun Hwang Ho. (10 markah) Ciri-ciri tamadun Hwang Ho ialah : Sistem pemerintahan Sistem pemerintahan beraja Pengganti raja dilantik daripada kalangan saudara lelaki yang muda/anak lelaki raja Raja-raja Shang berkuasa dalam politik, ekonomi, sosial dan agama Berkuasa di kawasan pusat pentadbiran Percaya kuasa raja mandat dari tuhan Tidak perlu mendapat pengesahan politik Raja-raja Shang keturunan pemerintah agama Urusan pentadbiran Bangsawan dan pegawai kerajaan membantu raja Bangsawan membantu raja bagi wilayah luar pusat pentadbiran Bangsawan bertanggungjawab mentadbir wilayah Golongan bangsawan berhak mewujudkan pentadbiran sendiri, memungut cukai pertahanan dan undang-undang Raja Dinasti Chou Membahagikan pemilikan tanah kepada wilayah-wilayah Melantik pembesar tempatan di setiap wilayah Mengikat pembesar dengan ikrar taat setia kepada pemerintah Chou Pembesar memberi hadiah kepada pemerintah seperti kereta kuda/senjata gangsa / hamba/binatang Pembesar melindungi raja Memberi bantuan tentera pada masa perang Menjadi ketua agama Menjalankan upacara pengorbanan Sistem Kepercayaan Mengamalkan banyak kepercayaan animisme dan politeisme Mengamalkan penyembahan roh nenek moyang Menyembah tuhan syurga (Shang ti) Menyembah tuhan bumi (Tu) Menyembah sungai, bukit, gunung Upacara penyembahan Melibatkan permainan muzik, tarian Upacara korban diketuai oleh golongan bomoh Jumpaan tulang binatang dan kulit kura-kura di Anyang Tulang yang ditemui dikenali sebagai tulang oracle Fungsi tulang ini untuk meramal sesuatu keadaan Golongan bomoh yang terlibat dalam upacara penilikan akan meletakkan tulang di unggun api sehingga merekah Rekahan ini ditafsirrkan dan disabitkan dengan sesuatu kejadian [mana-mana 10 x 1 markah = maksima 10 markah] (b) Nyatakan sumbangan tamadun Hwang Ho dari segi politik dan ekonomi. (6 markah) Sumbangan tamadun Hwang Ho dari segi politik dan ekonomi ialah : Sistem Politik sistem pemerintahan berbentuk monarki diteruskan hingga ke zaman Dinasti Ching. Gelaran raja ditukar kepada maharaja Raja dikaitkan dengan anak syurga dan mandat dari syurga Amalan pemerintahan dinasti diteruskan hingga abad ke 20. Sistem Ekonomi Sistem pengairan diperbaharui dengan membina terusan-terusan untuk mengairi kawasan pertanian Mengelakkan berlakunya banjir. Teknologi pembajakan dan penciptaan cangkul dan sabit Penggunaan batas untuk tujuan penanaman. Menggantikan alat pertanian yang dibuat daripada kayu kepada besi. [mana-mana 6 x 1 markah = maksima 6 markah] 10

11 (c) Berdasarkan pengetahuan sejarah anda, apakah amalan dalam tamadun Hwang Ho yang berkekalan sehingga kini. (4 markah) Amalan dalam tamadun Hwang Ho yang berkekalan sehingga kini ialah : pemujaan roh nenek moyang. Unsur pemujaan diteruskan mengikut kesesuaian masa dengan unsur korban manusia digantikan dengan unsur makanan, duit kertas, dan barang perhiasan Mengamalkan Konsep Yin dan Yang serta Feng Hsui Percaya bahawa alam semesta dan kejadiannya terdiri daripada dua unsur yang saling melengkapi Yin kuasa pasif dan Yang kuasa aktif. Feng Hsui merujuk kepada falsafah Taoisme berlandaskan bagaimana manusia berharmoni dengan alam semesta. Sistem kalendar telah diperkenalkan, iaitu terdapat 30 hari dalam sebulan dan 360 hari dalam setahun. Kalendar untuk menentukan musim menanam dan musim menuai. kalendar digunakan untuk menjalankan aktiviti harian seperti upacara perkahwinan, perburuan ataupun pengebumian. Pengamalan falsafah perang Sun Tzu, karyanya, The Art of War membicarakan selok-belok perang dan cara menangani musuh telah diulang cetak ke dalam pelbagai bahasa. falsafah tersebut diaplikasikan pula sebagai taktik dalam urusan pemiagaan. [mana-mana 4 x 1 markah = maksima 4 markah] Muka surat (a) Terangkan sistem pemerintahan dan kepercayaan tamadun Hwang Ho. [ 8 markah ] Sistem pemerintahan F1 - Sistem pemerintahan beraja H1a - Pengganti raja dilantik daripada kalangan saudara lelaki yang muda/anak lelaki raja F2 - Raja-raja Shang berkuasa dalam politik, ekonomi, sosial dan agama H2a - Berkuasa di kawasan pusat pentadbiran H2b - Percaya kuasa raja mandat dari tuhan H2c - Tidak perlu mendapat pengesahan politik H2d - Raja-raja Shang keturunan pemerintah agama F3 - Urusan pentadbiran H3a - Bangsawan dan pegawai kerajaan membantu raja H3b - Bangsawan membantu raja bagi wilayah luar pusat pentadbiran H3c - H3d - Bangsawan bertanggungjawab mentadbir wilayah Golongan bangsawan berhak mewujudkan pentadbiran sendiri, memungut cukai pertahanan dan undang-undang F4 - Raja Dinasti Chou H4a - Membahagikan pemilikan tanah kepada wilayah-wilayah H4b - Melantik pembesar tempatan di setiap wilayah H4c - Mengikat pembesar dengan ikrar taat setia kepada pemerintah Chou H4d - Pembesar memberi hadiah kepada pemerintah seperti kereta kuda/senjata gangsa / hamba/binatang H4e - Pembesar melindungi raja H4f - Memberi bantuan tentera pada masa perang H4g - Menjadi ketua agama H4h - Menjalankan upacara pengorbanan Sistem Kepercayaan F5 - Mengamalkan banyak kepercayaan animisme dan politeisme H5a - Mengamalkan penyembahan roh nenek moyang H5b - Menyembah tuhan syurga (Shang ti) H5c - Menyembah tuhan bumi (Tu) H5d - Menyembah sungai, bukit, gunung F6 - Upacara penyembahan H6a - Melibatkan permainan muzik, tarian H6b - Upacara korban diketuai oleh golongan bomoh F7 - Jumpaan tulang binatang dan kulit kura-kura di Anyang H7a - Tulang yang ditemui dikenali sebagai tulang oracle H7b - Fungsi tulang ini untuk meramal sesuatu keadaan 11

12 H7c - H7d - Golongan bomoh yang terlibat dalam upacara penilikan akan meletakkan tulang di unggun api sehingga merekah Rekahan ini ditafsirrkan dan disabitkan dengan sesuatu kejadian (b) Nyatakan susun lapis organisasi sosial masyarakat Dinasti Shang [ 4 Markah ] F1 - Lapisan paling atas ialah golongan raja dan pembesar F2 - Diterajui oleh raja F3 - Golongan pembesar memiliki tentera dan senjata gangsa F4 - Menggunakan keistimewaan untuk menundukkan golongan bawahan F5 - Golongan bawahan ialah golongan petani dan artisan F6 - Petani membentuk sebahagian penduduk kawasan luar bandar F7 - Artisan mempunyai kemahiran dalam teknologi gangsa F8 - Golongan paling bawah ialah hamba F9 - Perhambaan merupakan ciri utama Dinasti Shang (c) Terangkan sumbangan tamadun Hwang Ho.[ 8 Markah ] F1 - Mempengaruhi sistem pemerintahan China kuno F2 - Sistem pemerintahan monarki diteruskan hingga ke zaman Dinasti Ching F3 - Gelaran raja ditukar kepada maharaja F4 - Konsep anak syurga dan Mandat dari syurga dikaitkan dengan raja F5 - Amalan putaran Dinasti diteruskan hingga abad ke 20 F6 - Pembinaan sistem pengairan F7 - Pembinaan terusan untuk mengelak banjir dan mengairi kawasan pertanian F8 - Teknologi pembajaan dan penciptaan cangkul dan sabit F9 - Petani menggunakan batas untuk penanaman F10 - Petani menggantikan alat pertanian yang dibuat daripada kayu kepada besi F11 - Sistem tulisan digunakan dalam penulisan dan percetakan F12 - Tulisan juga diajar di sekolah China F13 - Tulisan berkembang dan penggunaan oleh orang Korea dan Jepun F14 - Sistem kepercayaan melibatkan pemujaan roh nenek moyang kekal sehinggga hari ini F15 - Unsur pemujaan dimulakan sejak zaman Shang dan diteruskan mengikut kesesuain masa F16 - Konsep Yin dan Yang serta Feng Hsui merupakan kepercayaan masyarakat China F17 - Sistem Kalendar diperkenalkan semasa pemerintahan Shang F18 - Terdapat 30 hari dalam sebulan dan 360 hari dalam setahun F19 - Raja menggunakan kalendar untuk digunakan bagi menentukan musim menanam dan menuai F20 - Menjalankan upacara perkahwinan/perburuan/pengkebumian F21 - Pengamalan Falsafah Perang Sun Tzu The Art Or War oleh Sun Tzu F22 - Membicarakan selok belok perang dan menangani musuh F23 - Pada hari ini falsafah tersebut diaplikasikan sebagai taktik dalam urusan perniagaan 12

13 BAB 2 : PENINGKATAN TAMADUN Tamadun Yunani 1. Sem. Greece- Tamadun Yunani berkembang di Semenanjung Greece dan pulau-pulau sekitarnya yang dikelilingi oleh Laut Aegean dan Laut Mediterranean 2. Polis- bermula dengan pembentukan petempatan tamadun manusia yang dikenali sebagai negara kota atau polis 3. Gabungan- negara kota terbentuk hasil gabungan beberapa buah kampung dan bandar 4. Pertanian- setiap negara kota mengandungi sebuah kota yang dikelilingi oleh kawasan pertanian dan di dalam kota terdapat pasar, kubu, kuil dan istana 5. Menonjol- negara kota yang menonjol ialah Athens, Sparta dan Corinth 6. Tersendiri setiap negara kota memiliki corak pemerintahan dan undang-undang tersendiri dan memiliki beberapa tuhan 7. Bersatu- masyarakat dalam setiap negara kota sentiasa bersatu padu 8. Perang- walaupun begitu, peperangan sering berlaku antara negara kota Tamadun China 1. Hwang Ho- terletak di Lembag Hwang Ho 2. Dinasti Chin- bermula dengan Dinasti Chin 3. Shih Huang Ti- Shih Huang Ti adalah pengasas Dinasti Chin 4. Empayar- jajahan takluknya luas sehingga membentuk empayar 5. Vietnam- empayar sangat luas sehingga ke Sungai Merah di Vietnam 6. Disatukan- jajahan takluk disatukan dibawah pentadbiran pusat. LATAR BELAKANG TAMADUN [ms38] Tamadun Rom 1. Bukit Palatine- lahir di kawasan Bukit Palatine 2. Latin- didiami oleh masyarakat Latin 3. Ramolus- lembah ini menjadi penting semasa pemerintahan Romulus, 4. Majlis Perbandaran- diwujudkan majlis perbandaran di setiap bandar 5. Pentadbiran- pentadbirannya tidak diganggu oleh pentadbiran pusat Rom 6. Terancang- pembinaan bandarnya terancang dengan pelbagai kemudahan 7. Pompei- Pompei merupakan Bandar contoh yang mempunyai kemudahan pejabat, perpustakaan, rumah ibadat, kedai, pintu gerbang dan colloseum. 8. Saliran- sistem saliran bawah tanah yang menyalurkan air melalui paip 9. Kegunaan- untuk kegunaan penduduk, perindustrian dan pengangkutan Tamadun India 1. Aryan- orang Aryan membawa satu budaya dan tahap baru kepada masyarakat Lembah Indus 2. Zaman Vedik- dikenali sebagai Zaman Vedik sempena kelahiran kitab-kitan Veda 3. Hindu- permulaan kehidupan beagama dengan lahirnya agama HIndu 4. Lembah Ganges- perhatian masyarakat beralih ke Lembah Ganges 5. Raja- terdapat golongan pemerintah yang terdiri daripada golongan raja 6. Janapada- terdapat 2 bentuk kerajaan iaitu janapada (kerajaan kecil) dan 7. Mahajanapda- mahajanapada (kerajaan besar) 8. Chandragupta- Chandragupta Maurya menyatukan kerajaan-kerajaan kecil ini 9. Dinasti Maurya- Dinasti Maurya menyatukan seluruh India utara 10. Asoka- kemuncak kegemilangan semasa pemerintahan Asoka. Modul sejarah t4 13

14 1. PEMERINTAHAN DAN PENTADBIRAN [MS42] ASPEK-ASPEK PENINGKATAN TAMADUN CIRI-CIRI TAMADUN YUNANI TAMADUN ROM TAMADUN INDIA TAMADUN CHINA 1. Monarki- sistem beraja 1. Sistem beraja 1. Kerajaan kecil- bersifat 1. Perluasan kuasa- mengubah Dibantu- raja dibantu oleh konsul Etruscan- raja-raja berketurunan kepuakan dan tidak mempunyai sistem pemerintahan feudal Peranan Raja- ketua hakim, ketua tentera Etruscan memerintah secara mutlak raja kepada pemerintahan berpusat dan ketua agama Patrician- golongan bangsawan yang 2. Kerajaan besar- diketuai oeh 2. Dinasti Chin- melahirkan Raja dipilih- kuasanya sangat terhad memberontak dan membentuk sebuah raja seperti kerajaa Kashi, empayar semasa Dinasti Chin 2. Oligarki- sistem pemerintahan oleh republik Kosala dan Magadha 3. Konsep-konsep raja ditukar beberapa orang konsul 2. Republik-tiada pemerintah 3. Raja- berkuasa mutlak kepada maharaja Kuat- lahir golongan aristokrat yang kuat berkuasa mutlak 4. Ritual- diperkukuh dengan 4. Birokrasi awam- membentuk 3. Aristokrasi- pemerintahan oleh Dua konsul- kuasa tertinggi yang upacara ritual sistem pentadbiran atau birokrasi golongan aristokrat dilantik oleh Dewan Senat 5. Brahmin- penasihat awam yang terdiri daripada Rampasan kuasa- oleh golongan yang Dewan Senat- membantu konsul yang 6. Ksyatria- pemerintah tertinggi pegawai yang dilantik oleh menuntut hak terdiri daripada golongan bangsawan dan dominan maharaja 4. Tirani/diktator Praeotor- pemerintah tentera 7. Chandragupta- membentuk 5. Hon Kao Tsu- jawatankuasa Diktator- golongan kaya atau tentera Dewan Perhimpunan- diwakili oleh empayar Maurya dalam perkhidmatan awam yang Ditentang- ditentang oleh golongan semua rakyat Rom 8. Mengubah- mengubah status berkuasa melantik rakyat sebagai aristokrat Diluluskan- Dewan Perhimpunan raja kepada maharaja pegawai 5. Demokrasi meluluskan keputusan Dewan Senat 9. Empayar Maurya- meiputi 6. Peperiksaan awam- Dewan- terdapat Dewan Perhimpunan dan 3. Julius Caesar- mencapai taraf kawasan dari Teuk Benggala diasaskan pada pencapaian Majlis empayar hingga ke Pergunungan Hindu dalam peperiksaan awam Lelaki- semua warganegara lelaki Athens Kuasa- meluaskan kuasa ke Kush 7. Dinasti Han- diwujudkan pada berpeluang menkadi anggota Dewan Macedonia, Yunani, Syam, Mesir, 10. Pataliputra- ibu kota zaman Dinasti Han Perhimpunan selama 6 bulan - setahun Perancis, Brittania dan Jerman 11. Asoka- zaman 8. Shih Huang Ti- tokoh penting Bersidang- 3 kali sebulan Empayar- membentuk system kegemilangan Dinasti Maurya Majlis- mengendalikan keputusan Dewan pentadbiran berpusat 12. Tamat- kejayaan Asoka Dilantik- Dewan melantik ahli Majlis, Penyatuan- menyatukan wilayahwilayah menamatkan perang saudara Majistret dan Juri kecil 13.Kalinga- selepas Perang Kuasa penuh- Dewan mempunyai kuasa Diktator- menamatkan sistem Kalinga, ditekankan kedamaian penuh terhadap ketiga-tiganya. republik dan menjadi diktator dan kemajuan sosial Sparta- mengamalkan sistem Maharaja- menggunakan gelaran 14. Buddha- penaklukan pemerintahan tentera maharaja melalui penyebaran agama Pertahanan- diberi perhatian penting 4. Augustus- diteruskan oeh Augustus Buddha Anak lelaki- dilatih jadi tentera Keamanan- Berjaya membawa 15.Birokrasi- membentuk keamanan dan keagungan birokrasi pentadbiran untuk Pax Romana- (Keamanan Rom) iaitu menjalankan pemerintahnnya. zaman kegemilangan 3 Benua- pelbagai bangsa dalam 3 benua iaitu Asia, Afrika dan Eropah. Modul sejarah t4 14

15 2. PERUNDANGAN [ms46] CIRI-CIRI TAMADUN YUNANI TAMADUN ROM TAMADUN INDIA TAMADUN CHINA 1. Hukum Kanun 12- undang-undang 1. Dewan Perhimpunan- menggubal Rom pertama yang dupahat pada kayu undang-undang (Papan Dua Belas) 2. Republik- kepentingan undang-undang 2. Maharaja Justinian- bertindak diutarakan oleh Plato dalam bukunya mengumpulkan, menyatukan dan Republic membukukan undang-undang 3. Kod Undang-undang Rom- 3. Plato- menurut Plato, negara harus melahirkan Kod Undang-Undang Rom diperintah oleh ahli falsafah kerana mereka 4. 3 Cabang- undang-undang sivil, cekap, terbaik, dan berupaya menggubal undang-undang rakyat dan undangundang natural undang-undang 5. Prinsip: i. Sama- semua manusia sama disisi undang-undang ii. Bersalah- seseorang tidak bersalah sehingga terbukti bersalah iii. Adil- keadilan terhadap setiap individu iv. Bukti- hukuman berasaskan bukti yang cukup Modul sejarah t Perundangan- perundangan penting untuk melihat perjalanan kerajaan serta keberkesanan pentadbiran 2. Dharma Sastra- dianggap kitab undang-undang Hindu paling tua 3. Raja- raja menjadi tonggak negara 4. Tanggungjawab- raja dipertanggungjawabkan untuk memelihara kesucian dan kedaulatan undang-undang 5. Kesalahan- segala kesalahan yang dilakukan akan dikenakan tindakan atau denda 6. Brahmin- golongan yang dominan kerana mahir tentang hokum-hakam agama 7. Titah- undang-undang maharaja disampaikan sebagai titah dan perintah diraja 8. Diukir- segala titah itu diukir pada tinag batu yang didirikan di tepi jalan supaya dapat dibaca oleh rakyat 9. Tiang Asoka- tiang ini didirikan pada zaman pemerintahan Asoka i. Bapa- raja atau pemerintah diumpamakan bapa oleh masyarakatnya ii. Larangan- larangan terhadap penyembelihan haiwan walaupun dalam upacara korban 10. Kesejahteraanpemerintahannya adil kerana berpegang kepada konsep kesejahteraan rakyat 1. 2 Prinsip-hukuman berat dan bercorak kolektif 2. Legalisme- berteraskan falsagah legalisme 3. Han Fei Tzu- digubal dan diperkenalkan oleh Han Fei Tzu 4. Tegas- undang-undang tegas dan kukuh dapat mengawal tingkah laku manusia 5. Belas kasihan- dalam menjalankan undang-undang tidak harus wujud rasa belas kasihan 6. Dipelihara- undang-undang dan penguatkuasaannya harus dipelihara tidak kira dalam apa jua keadaan 7. Membendung- perlu untuk membendung tindakan liar manusia 8. Raja- raja mesti memiliki kuasa yang utuh 9. Bertentangan- undangundang ini bertentangan dengan ajaran Confucius 10. Confucius- menekankan keperluan raja mempunyai pekerti yang baik dan menjaga keharmonian manusia serta masyarakat.

16 3. PERLUASAN KUASA [ms 48] CIRI-CIRI TAMADUN YUNANI TAMADUN ROM TAMADUN INDIA TAMADUN CHINA 1. Philip II- kerajaan Macedonia dan 1. Augustus- zaman perluasan kuasa Yunani telah disatukan Rom berlaku pada zaman 2. Alexander- berjaya meluaskan jajahan pemeintahan Augustus Caesar takluk ke Parsi, Mesir, Turkistan dan 2. Warisan- mewajibkan system Samarkand pemerintahan warisan 3. Hellenistik- menyebarkan kebudayaan 3. Empayar Rom- empayar Rom Hellenistik yang menggabungkan terdiri dari Britain, Sepanyol, kawasan kebudayaan Yunani, Parsi dan timur yang Sungai Rhine. Danube, Laut Hitam, lain Pergunungan Atlas, Afrika Utara, 4. Tersebar- kebudayaan ini tersebar dari Macedonia, sebahagian Turki dan kota-kota utama seperti Syracuse, Palestin. Iskandariah dan Antioch 5. Berakhir- empayar Yunani berakhir dengan kematian Alexander dan kemunculan Rom. 1. Chandragupta- bermula perluasan kuasa yang besar dalam Dinasti Maurya 2. Tentera- pasukan tenteranya besar (600 ekor gajah, 1000 orang tentera berkuda, 10,000 orang infantri) 3. Menguasai- menguasai seluruh India Utara, menakluk Punjab, menewaskan Seleceus 4. Bindusara- meluaskan empayar ke Mysore 5. Asoka- mengubah kaedah perluasan kuasa 6. Tidak- tidak menekankan kekuatan ketenteraan sebagai asas untuk mempeluaskan kuasa 7. Lembut- dasar yang lebih lembut dan terbuka 8. Buddha- member penenkanan kepada agama Buddha 9. Takluk- menakluk seluruh India 10. Kalinga- berlaku akibat kemenangan Asoka ke atas Kalanga dalam Perang Kalinga 1. Dinasti Chin- perluasan kuasa melahirkan empayar pada zaman Dinasti Chin 2. Shih Huang Ti- berjaya menyatukan seluruh kerajaan kecil di China 3. Autokratik- memerintah secara autokratik iaitu tegas dan mutlak 4. Hapus mengahapuskan kuasa golongan bangsawan dengan melantik gabenor ddan panglima tentera untuk mentadbir 5. Tembok Besar China- bagi mempertahankan empayar China daripada serangan orang gasar i.dibina- oleh Maharaja Shih Huang Ti ii. panjang km iii. lebar m iv. tinggi- 7.5 m v. fungsi- untuk mempertahankan wilayahnya daripada serangan orang Hun (nomad) vi. tenaga- menggunakan 30,000 tenaga kerja Modul sejarah t4 16

17 4. PENINGKATAN EKONOMI [ms 50] CIRI-CIRI TAMADUN YUNANI TAMADUN ROM TAMADUN INDIA TAMADUN CHINA 1. Perdagangan- tumpuan kepada aktiviti 1. Cukai- kegiatan perdagangan perdagangan dikenakan cukai yang menyebabkan 2. Muka bumi- muka buminya bergunungganang kenaikan harga barang dan tidak sesuai untuk pertanian 2. Berpindah- kesannya ramai rakyat 3. Jalan laut- peningkatan yang tinggi Yunani berpindah ke tempat-tempat dalam perdagangan dengan kawasan luar lain seperti Alexandria pada Zaman melalui jalan laut Graeco-Rom 4. Pesisir pantai- pada permulaan 3. Zaman Graeco-Rom: perdagangan hanya di pesisir pantai i. Hellenestik- dikenali juga sebagai 5. Kurang tanah- akibat kekurangan tanah Zaman Hellenistik untuk pertanian, Athens dan Corinth ii. Penyerapan- penyerapan budaya menghadapi masalah kekurangan makanan Greek ke dalam masyarakat Rom 6. Makanan luar- terpaksa mendapatkan bahan makanan dari luar 7. Athens- mendapatkan bekalan makanan dari kawasan selatan dan Laut Hitam 8. Pusat- Athens menjadi pusat pengumpulan barang keperluan yang datang dari timur 1. Perdagangan- aktiviti perdagangan sangat pesat 2. Dalaman- perdagangan dalaman antara kawasan-kawasan di dalam wilayah India 3. Luar- perdagangan luar 4. Pusat- pusat perdagangan yang penting seperti Anga, Kalinga dan Karusa 5. Hubungan luar- hubungan perdagangan dengan negara luar seperti dengan Macedonia, Sri Lanka, rantau Asia Tengah dan Asia Tenggara 6. Pelabuhan penting- seperti Tamralipti(timur),Cambay (barat) 7. Sresthin- persatuan perdagangan dan perusahaan 8. Jenis persatuan- persatuan tukang kayu, tukang logam, tukang kulit. 9. Matlamat- mengawal harga, kualiti barangan dan gaji pekerja 10. Undang-undang- digubal untuk mengawal persatuan dan pelaksanaannya diawasi oleh raja. 11. Mata wang- sebagai medium jual beli 12. Emas- pada Zaman Gupta, bentuk mata wang emas (Dinara) digunakan 13. Perusahaan- pengeluaran tekstil, kain kapas dan sutera 14. Sutera- perusahaan membuat sutera berpusat di Bengal dan Benares 15. Tujuan cukai- untuk menyara anggota tentera, pentadbir dan raja 16. Maritim- wujud perdagangan maritim dengan Alam Melayu, Rom dan Sri Lanka. 1. Dinasti Shang- berlaku peningkatan ekonomi 2.Kemajuan- dalam pertanian, perdagangan dalam negeri dan maritim, perusahaan dan pembentukan persatuan perniagaan 3. Dinasti Han: 4.Tenggala- tenggala diperkenalkan untuk membuat batas tanaman 5.Kolar kuda- untuk menarik tenggala kayu, kereta kuda, kereta sorong beroda, dan penyisir tanah 6. Penanaman Bergilir- untuk menjaga kesuburan tanah 7. Teres kawasan bukit diteres untuk pertanian 8. Pengairan- terusan digunakan untuk memperoleh sumber air dalam pertanian terkawal 9. Banjir- untuk mengawal banjir 10. Logam- perusahaan logam dan tembikar 11. Luar hasil perusahaan didagangkan ke Alam Melayu, India, Timur Tengah dan Barat 12. Jalan- melalui jalan darat (Jalan Sutera Darat dan jalan laut. 13. Dalam juga didagangkan di dalam negeri China 14. Persatuan muncul persatuan perdagangan yang melahirkan kelas pertengahan 15. Perhubungan- perkembangan system perhubungan seperti jalan raya dan jambatan 16. Alat pengangkutan - kereta kuda dan kereta lembu. Modul sejarah t4 17

18 5. PENINGKATAN SOSIAL i. Pendidikan [ms 53] CIRI-CIRI TAMADUN YUNANI TAMADUN ROM TAMADUN INDIA TAMADUN CHINA 1. Athens- pendidikan bertujuan untuk 1. Praktikal- pendidikan amat 1. Zaman Vedik- peningkatan 1. Matlamat- matlamat utama melahirkan manusia yang seimbang menekankan aplikasi ilmu yang dalam bidang pendidikan pendidikan adalah untuk lulus pencapaiannya dari sudut rohani dan praktikal dan semangat setia kepada bermula pada Zaman Vedik peperiksaan awam kerajaan jasmani Rom 2. Hindu- mementingkan 2. 3 peringkat: 2. Cemerlang- manusia yang cemerlang 2. Infrastruktur- menyediakan keagamaan dan berteraskan i. rendah-mengenal dan ialah manusia yang dapat memenuhi infrastuktur dan kemudahan awam agama Hindu menghafal tulisan ideogram dan 9 tuntutan mental dan fizikal 3. Yunani- banyak mengambil dan 3. Lelaki- didomonasi oleh buah buku suci tanpa memahami 3. Kesejahteraan- hanya manusia yang menyerap unsure dairpada Yunani kaum lelaki maknanya cemerlang yang dianggap dapat 4. Jurutera- melahirkan jurutera yang 4. Wanita- tidak mempunyai ii. menengah- karangan dan memberikan sumbangan kepada dapat membina sistem pengairan, ruang untuk menerima sastera kesejahteraan kehidupan manusia bangunan dan jalan raya pendidikan iii. tinggi-menterjemah buku suci 4. Contoh- menitikberatkan pendidikan, 5. Lahir- pusat pendidikan ini juga 5. Kitab veda- pembelajaran 3. Pentadbiran-pendidikan sukan, muzik, kesusasteraan, seni dapat melahirkan ahli falsafah dan kitab-kitab veda menjurus kepada kepentingan berpidato, membaca, menghafal dan sejarawan yang telah menulis tentang 6. Bahasa Sanskrit- medium untuk pentadbiran menulis sejarah kegemilangan Rom pengajaran yang penting 4. Peperiksaan Awam China: 5. Sparta- matlamat pendidikan adalah 7. Hafalan- kaedah yang 3 tahap: untuk melahirkan warganegara tentera digunakan untuk mendalami i. Hsiu Tai yang sempurna, gagah dan setia kepada kitab-kitab veda ii. Chun-Jen negara kotanya 8. Tumpuan- tumpuan iii. Chin Shih 6. Fizikal- mementingkan latihan fizikal dan pendididkan ialag agama Setaraf: 7. Senjata- kemahiran menggunakan 9. Kolej Brahman- pendidikan i. ijazah pertama senjata tinggi diberikan di Kolej ii. sarjana 8. Sekolah falsafah- banyak sekolah Brahman iii.doktor falsafah falsafah berkembang di negara kota seperti 10. Nalanda- university agama Tempat peperiksaan: Athens, Thebes, Elea dan Miletus Buddha i. daerah 9. Pusat- Athens dikenali sebagai pusat 11. Brahmin- harus menghafal ii. ibu kota daerah cendekiawan Yunani pelbagai buku agama iii. ibu kota empayar yang 10. Sejarawan- seperti Thucydides dan khususnya veda bertempat di istana iaitu di Herodutus 12. Ilmu sains- harus hadapan maharaja 11. Pemikir- dalam bidang sains dan mempelajari karya saintifik dan Kelulusan: teknologi seperti Thales, Anaximander, falsafah untuk meningkatkan i. menjadi pegawai kerajaan Heraclitus dan Anaxagaros ilmu sains iii. pendidik 13. Tujuan- pendidikan Tempoh: bertujuan untuk menambahkan i. 3 tahun 2 kali ilmu, mengatasi buta huruf dan ii. 3 tahun sekali mendapatkan jawatan dalam iii. 3 tahun sekali pemerintahan Tertua- sistem peperiksaan tertua di dunia Modul sejarah t4 18