Transkripsi

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10 LAPORAN PARA PENGARAH Para Pengarah Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad ( ) dengan sukacitanya membentangkan laporan mereka dan penyata kewangan Kumpulan dan yang beraudit bagi tahun kewangan berakhir pada 31 Disember KEGIATAN UTAMA Kegiatan utama adalah sebagai sebuah koperasi yang menjalankan aktiviti perbankan berlandaskan prinsip Syariah melalui pengambilan deposit dan pemberian perkhidmatan kewangan untuk keperluan runcit dan komersil. Aktiviti utama untuk anak syarikat adalah dinyatakan dalam Nota 14 kepada penyata kewangan ini. Tiada sebarang perubahan yang signifikasi di dalam aktiviti utama dan anak syarikat sepanjang tempoh kewangan. KEPUTUSAN OPERASI Kumpulan RM'000 RM'000 Keuntungan sebelum cukai dan zakat 2,011,723 1,959,573 Cukai (148,292) (143,225) Zakat (39,310) (37,343) Keuntungan selepas cukai dan zakat 1,824,121 1,779,005 Pembahagian berkanun (527,793) (527,793) Keuntungan bagi tahun selepas pembahagian berkanun 1,296,328 1,251,212 Pendapatan komprehensif lain (26,622) (26,622) Jumlah pendapatan komprehensif bagi tahun 1,269,706 1,224,590 Keuntungan boleh diagih kepada: Pemegang ekuiti 1,269,706 1,224,590 Pada pendapat para Pengarah, keputusan operasi Kumpulan dan bagi tempoh kewangan semasa adalah tidak terjejas dengan ketara oleh sebarang perkara, urus niaga atau peristiwa yang material dan luar biasa. 1

11 RIZAB DAN PERUNTUKAN Tiada sebarang pemindahan yang material, dari rizab atau peruntukan dan sebaliknya, pada sepanjang tahun kewangan kecuali yang dinyatakan dalam penyata kewangan. DIVIDEN Pada tahun kewangan semasa, telah membayar dividen tunai bagi tahun kewangan yang lepas sebanyak 15% berjumlah RM443 juta. Bagi tahun kewangan semasa, Lembaga Pengarah telah mencadangkan dividen tunai sebanyak 13% berjumlah RM390 juta. Dividen yang dicadangkan adalah tertakluk kepada kelulusan pihak berwajib yang berkaitan dan tidak dimasukkan sebagai sebahagian daripada liabiliti dalam penyata kewangan. LAIN-LAIN MAKLUMAT BERKANUN Para Pengarah berpendapat penyata kewangan yang telah disediakan di muka surat 4 hingga 137 telah disusun untuk memberikan gambaran yang benar dan saksama berkenaan hal ehwal Kumpulan dan pada 31 Disember 2015 dan hasil operasi serta aliran tunai bagi tahun berakhir pada tarikh tersebut. Para Pengarah berpuas hati bahawa sebelum Penyata Kedudukan Kewangan dan Penyata Untung atau Rugi dan Pendapatan Komprehensif Lain Kumpulan dan dibuat, langkah-langkah sewajarnya telah diambil ke atas berkaitan perkara-perkara berikut: (i) (ii) menentukan bahawa tindakan sewajarnya telah diambil berkaitan dengan hapus kira hutang lapuk dan peruntukan rosotnilai dan elaun untuk hutang ragu, dan telah berpuas hati bahawa kesemua pembiayaan terjejas dan hutang lapuk yang diketahui telahpun dihapus kira dan peruntukan rosotnilai bagi pembiayaan terjejas serta elaun telahpun dibuat secukupnya untuk hutang ragu; dan memastikan bahawa sebarang aset semasa yang mungkin tidak dapat direalisasikan pada nilai buku secara urusan perniagaan biasa, telah dibuat pengurangan berdasarkan anggaran nilai boleh direalisasi. Sepanjang pengetahuan para Pengarah, tidak wujud pada tarikh laporan ini sebarang keadaan yang boleh mengakibatkan perkara-perkara berikut: (i) (ii) (iii) (iv) amaun yang dihapus kira untuk pembiayaan terjejas dan hutang lapuk atau amaun peruntukan rosotnilai dan elaun untuk hutang ragu dalam penyata kewangan Kumpulan dan yang tidak mencukupi dengan ketaranya; atau nilai aset-aset semasa dalam penyata kewangan Kumpulan dan yang mengelirukan; atau amaun yang dilaporkan dalam penyata kewangan Kumpulan dan yang mengelirukan; dan sebarang kepatuhan kepada kaedah sedia ada dalam penilaian aset atau liabiliti Kumpulan dan yang mengelirukan dan tidak bersesuaian. 2

12 LAIN-LAIN MAKLUMAT BERKANUN (SAMBUNGAN) Pada tarikh laporan, tidak wujud: (i) (ii) sebarang cagaran ke atas aset-aset Kumpulan dan yang telah timbul sejak akhir tahun kewangan ini yang menjadi sandaran terhadap liabiliti pihak lain; atau sebarang liabiliti luar jangka bagi Kumpulan dan yang telah timbul sejak akhir tahun kewangan. Tiada liabiliti luar jangka atau liabiliti lain yang perlu ditanggung oleh Kumpulan dan yang belum diselesaikan kecuali seperti yang dinyatakan di Nota 37 kepada penyata kewangan ini. Tiada liabiliti luar jangka atau liabiliti lain yang telah berkuatkuasa atau berkemungkinan akan dikuatkuasakan dalam tempoh dua belas bulan selepas akhir tahun kewangan ini yang, pada pendapat para Pengarah, akan atau mungkin akan menjejaskan keupayaan Kumpulan dan untuk menunaikan kewajipannya apabila tiba masanya kelak. Pada pendapat para Pengarah, tiada butiran, urus niaga atau peristiwa yang material dan luar biasa yang telah berlaku dalam tempoh waktu di antara akhir tahun kewangan semasa dan tarikh laporan ini yang mungkin menjejaskan dengan ketara operasi Kumpulan dan pada tahun kewangan berikutnya. Para Pengarah, dengan sesungguhnya dan sebenarnya mengakui bahawa tiada perkara-perkara lain dalam pengetahuan mereka yang tidak didedahkan menurut Seksyen 59, Akta Koperasi Ditandatangani bagi pihak Lembaga Pengarah mengikut resolusi para Pengarah, JENERAL TAN SRI DATO SRI (DR.) ABDUL AZIZ HJ. ZAINAL (B) DATO MUSTAFHA HJ. ABD. RAZAK Kuala Lumpur Tarikh: 3

13 PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN PADA 31 DISEMBER 2015 Kumpulan Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 ASET Tunai dan dana jangka pendek 5 1,899,146 3,080,554 1,897,976 3,078,779 Deposit dan penempatan dengan institusi-institusi kewangan 6 933, , , ,099 Aset kewangan sedia-dijual 7 13,296,973 11,962,018 13,295,819 11,958,602 Aset kewangan dipegang-hingga-matang 8 10,718,843 11,131,717 10,718,843 11,131,717 Pembiayaan dan pendahuluan 9 63,137,184 60,482,549 63,137,184 60,482,549 Perdagangan belum terima 10 8,416 6, Aset-aset lain , , , ,118 Inventori 12 4,946 9, Pelaburan dalam anak-anak syarikat ,976 43,500 Hartanah dan peralatan , , , ,321 Muhibah atas penyatuan 13,185 13, Hartanah pelaburan , , , ,179 Bayaran pajakan terdahulu 17 65,258 80,674 65,258 66,790 Aset cukai tertunda 18 54, ,221 55, ,000 JUMLAH ASET 92,396,429 89,305,155 92,285,928 89,176,654 4

14 PENYATA KEDUDUKAN KEWANGAN PADA 31 DISEMBER 2015 (SAMBUNGAN) Kumpulan Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 LIABILITI Deposit daripada pelanggan 19 70,981,772 68,522,973 70,981,772 68,522,973 Deposit dan penempatan daripada bank-bank dan institusi-institusi kewangan 20 1,940,000 1,800,000 1,940,000 1,800,000 Perdagangan belum bayar 3,582 3, Kewajipan rekursa atas pembiayaan dijual kepada Cagamas 21 1,478,659 1,777,618 1,478,659 1,777,618 Sekuriti hutang diterbitkan 22 2,718,871 3,020,571 2,718,871 3,020,571 Liabiliti-liabiliti lain 23 1,251,329 1,431,012 1,476,120 1,592,597 Peruntukan cukai 929 1, Rizab penyamaan keuntungan (Pelabur) 24-18,776-18,776 JUMLAH LIABILITI 78,375,142 76,575,371 78,595,422 76,732,535 DANA PEMEGANG SAHAM Modal saham 25 2,983,923 2,973,677 2,983,923 2,973,677 Dana penebusan saham 53,671 52,800 53,671 52,800 Rizab 26 10,983,693 9,673,442 10,652,912 9,387,777 Rizab penyamaan keuntungan () 24-29,865-29,865 JUMLAH DANA PEMEGANG SAHAM 14,021,287 12,729,784 13,690,506 12,444,119 JUMLAH LIABILITI DAN DANA PEMEGANG SAHAM 92,396,429 89,305,155 92,285,928 89,176,654 KOMITMEN DAN TANGGUNGAN LUAR JANGKA 37 2,600,935 2,633,804 2,600,935 2,633,804 5

15 PENYATA UNTUNG ATAU RUGI DAN PENDAPATAN KOMPREHENSIF LAIN Kumpulan Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 Pendapatan 27 5,686,287 5,486,299 5,618,618 5,409,643 Perbelanjaan 28 (2,918,040) (2,222,911) (2,846,960) (2,151,521) Pendapatan bersih 2,768,247 3,263,388 2,771,658 3,258,122 Elaun untuk rosotnilai 29 (473,436) (708,907) (473,436) (708,907) Pendapatan operasi lain , , , ,562 Perbelanjaan operasi 31 (1,028,126) (946,600) (1,046,011) (960,592) Keuntungan sebelum cukai dan zakat 2,011,723 2,185,033 1,959,573 2,160,185 Cukai 32 (148,292) (169,478) (143,225) (163,480) Zakat 33 (39,310) (39,710) (37,343) (39,000) Keuntungan selepas cukai dan zakat 1,824,121 1,975,845 1,779,005 1,957,705 6

16 PENYATA UNTUNG ATAU RUGI DAN PENDAPATAN KOMPREHENSIF LAIN (SAMBUNGAN) Kumpulan Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 Pembahagian berkanun: 34 Pindahan ke rizab berkanun: 25% (2014: 25%) (454,087) (499,177) (454,087) (499,177) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pendidikan Koperasi: 2% (2014: 2%) (39,191) (43,204) (39,191) (43,204) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pembangunan Koperasi: 1% (2014: 1%) (19,596) (21,602) (19,596) (21,602) Sumbangan kepada Yayasan Rakyat (14,919) (9,246) (14,919) (9,246) (527,793) (573,229) (527,793) (573,229) Keuntungan bagi tahun 1,296,328 1,402,616 1,251,212 1,384,476 Pendapatan komprehensif lain Item yang berkemungkinan akan dikelaskan semula dalam untung atau rugi: Kerugian bersih atas penilaian semula aset kewangan sedia-dijual 26 13,703 (55,565) 13,703 (55,565) Penggunaan rizab penyamaan keuntungan () (29,865) (224,629) (29,865) (224,629) Item yang tidak akan dikelaskan semula dalam untung atau rugi: Pengukuran semula pelan manfaat ditentukan 11(iii) (10,460) (791) (10,460) (791) (26,622) (280,985) (26,622) (280,985) Jumlah pendapatan komprehensif bagi tahun 1,269,706 1,121,631 1,224,590 1,103,491 Perolehan sesaham (RM) Asas

17 PENYATA PERUBAHAN EKUITI Kumpulan Tidak boleh diagihkan Boleh diagihkan Rizab Modal saham Dana penebusan saham penyamaan keuntungan () Rizab lainlain Keuntungan tertahan Jumlah Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 Pada 1 Januari ,973,677 53, ,494 3,782,331 4,486,576 11,550,749 Keuntungan selepas cukai dan zakat ,975,845 1,975,845 Pindahan ke rizab berkanun (499,177) (499,177) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pendidikan Koperasi (43,204) (43,204) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pembangunan Koperasi (21,602) (21,602) Sumbangan kepada Yayasan Rakyat (9,246) (9,246) Keuntungan bagi tahun ,402,616 1,402,616 Pendapatan komprehensif lain - - (224,629) (55,565) (791) (280,985) Jumlah pendapatan komprehensif bagi tahun - - (224,629) (55,565) 1,401,825 1,121,631 Pindahan dari keuntungan tertahan , ,177 Terbitan untuk ahli baru 4, ,581 Pindahan ke liabiliti-liabiliti lain (5,452) (5,452) Pindahan ke modal saham 871 (871) Pindahan ke rizab kawal selia ,566 (245,566) - Dividen (441,053) (441,053) Lebihan peruntukan sumbangan kepada Yayasan Rakyat Pada 31 Disember ,973,677 52,800 29,865 4,471,509 5,201,933 12,729,784 Nota 25 Nota 24 Nota 26 Nota 26 8

18 PENYATA PERUBAHAN EKUITI (SAMBUNGAN) Kumpulan Tidak boleh diagihkan Boleh diagihkan Rizab Modal saham Dana penebusan saham penyamaan keuntungan () Rizab lainlain Keuntungan tertahan Jumlah Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 Pada 1 Januari ,973,677 52,800 29,865 4,471,509 5,201,933 12,729,784 Keuntungan selepas cukai dan zakat ,824,121 1,824,121 Pindahan ke rizab berkanun (454,087) (454,087) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pendidikan Koperasi (39,191) (39,191) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pembangunan Koperasi (19,596) (19,596) Sumbangan kepada Yayasan Rakyat (14,919) (14,919) Keuntungan bagi tahun ,296,328 1,296,328 Pendapatan komprehensif lain - - (29,865) 13,703 (10,460) (26,622) Jumlah pendapatan komprehensif bagi tahun - - (29,865) 13,703 1,285,868 1,269,706 Pindahan dari keuntungan tertahan , ,087 Terbitan untuk ahli baru 11, ,117 Pindahan ke modal saham (871) Pindahan ke rizab kawal selia ,087 (13,087) - Dividen (443,502) (443,502) Lebihan peruntukan sumbangan kepada Yayasan Rakyat Pada 31 Disember ,983,923 53,671-4,952,386 6,031,307 14,021,287 Nota 25 Nota 24 Nota 26 Nota 26 9

19 PENYATA PERUBAHAN EKUITI (SAMBUNGAN) Tidak boleh diagihkan Boleh diagihkan Rizab Modal saham Dana penebusan saham penyamaan keuntungan () Rizab lainlain Keuntungan tertahan Jumlah Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 Pada 1 Januari ,973,677 53, ,494 3,783,072 4,218,310 11,283,224 Keuntungan selepas cukai dan zakat ,957,705 1,957,705 Pindahan ke rizab berkanun (499,177) (499,177) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pendidikan Koperasi (43,204) (43,204) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pembangunan Koperasi (21,602) (21,602) Sumbangan kepada Yayasan Rakyat (9,246) (9,246) Keuntungan bagi tahun ,384,476 1,384,476 Pendapatan komprehensif lain - - (224,629) (55,565) (791) (280,985) Jumlah pendapatan komprehensif bagi tahun - - (224,629) (55,565) 1,383,685 1,103,491 Pindahan dari keuntungan tertahan , ,177 Terbitan untuk ahli baru 4, ,581 Pindahan ke liabiliti-liabiliti lain (5,452) (5,452) Pindahan ke modal saham 871 (871) Pindahan ke rizab kawal selia ,566 (245,566) - Dividen (441,053) (441,053) Lebihan peruntukan sumbangan kepada Yayasan Rakyat Pada 31 Disember ,973,677 52,800 29,865 4,472,250 4,915,527 12,444,119 Nota 25 Nota 24 Nota 26 Nota 26 10

20 PENYATA PERUBAHAN EKUITI (SAMBUNGAN) Tidak boleh diagihkan Boleh diagihkan Rizab Modal saham Dana penebusan saham penyamaan keuntungan () Rizab lainlain Keuntungan tertahan Jumlah Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 Pada 1 Januari ,973,677 52,800 29,865 4,472,250 4,915,527 12,444,119 Keuntungan selepas cukai dan zakat ,779,005 1,779,005 Pindahan ke rizab berkanun (454,087) (454,087) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pendidikan Koperasi (39,191) (39,191) Sumbangan kepada Kumpulan Wang Amanah Pembangunan Koperasi (19,596) (19,596) Sumbangan kepada Yayasan Rakyat (14,919) (14,919) Keuntungan bagi tahun ,251,212 1,251,212 Pendapatan komprehensif lain - - (29,865) 13,703 (10,460) (26,622) Jumlah pendapatan komprehensif bagi tahun - - (29,865) 13,703 1,240,752 1,224,590 Pindahan dari keuntungan tertahan , ,087 Terbitan untuk ahli baru 11, ,117 Pindahan ke modal saham (871) Pindahan ke rizab kawal selia ,087 (13,087) - Dividen (443,502) (443,502) Lebihan peruntukan sumbangan kepada Yayasan Rakyat Pada 31 Disember ,983,923 53,671-4,953,127 5,699,785 13,690,506 Nota 25 Nota 24 Nota 26 Nota 26 11

21 PENYATA ALIRAN TUNAI Kumpulan RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 ALIRAN TUNAI DARI/(DIGUNAKAN DALAM) AKTIVITI-AKTIVITI OPERASI Keuntungan bagi tahun 1,296,328 1,402,616 1,251,212 1,384,476 Pelarasan untuk: Pindahan ke rizab berkanun 454, , , ,177 Sumbangan ke Kumpulan Wang Amanah Pendidikan Koperasi 39,191 43,204 39,191 43,204 Sumbangan ke Kumpulan Wang Amanah Pembangunan Koperasi 19,596 21,602 19,596 21,602 Sumbangan ke Yayasan Rakyat 14,919 9,246 14,919 9,246 Cukai 148, , , ,480 Zakat 39,310 39,710 37,343 39,000 Belanja keuntungan atas sekuriti hutang diterbitkan 127,701 98, ,701 98,663 Elaun untuk rosotnilai atas pembiayaan dan pendahuluan 463, , , ,875 Elaun untuk rosotnilai atas aset kewangan sedia-dijual 10,070 10,032 10,070 10,032 Susut nilai atas hartanah dan peralatan 98,831 84,064 96,400 82,516 Pelunasan bayaran pajakan terdahulu 1,532 1,994 1,532 1,662 Hartanah dan peralatan dihapus kira 3, , Laba atas pelupusan hartanah dan peralatan (5) (39) (5) (1) Laba atas pelupusan aset dikelaskan sebagai dipegang-untuk-jualan - (4,568) - - Kerugian atas pembiayaan dihapus kira 26,541 9,212 26,541 9,212 Peruntukan untuk pelan manfaat ditentukan (21,134) 24,270 (21,134) 24,270 Elaun untuk hutang ragu 1,084 5, ,228 Kos kewangan Laba atas penilaian semula hartanah pelaburan (73,983) (186,741) (66,236) (187,077) Elaun untuk hutang ragu tidak lagi diperlukan (322) (106) (18,480) (106) Elaun untuk rosotnilai atas aset kewangan dipegang-hingga-matang tidak lagi diperlukan (745) (4,388) (745) (4,388) Laba bersih atas pelupusan aset kewangan sedia-dijual (22,599) (20,210) (22,599) (20,210) Laba bersih atas jualan aset kewangan dipegang-untuk-dagangan (83) (139) (83) (139) Pindahan ke rizab penyamaan keuntungan (48,641) (357,998) (48,641) (357,998) Belanja keuntungan rekursa atas pembiayaan dijual kepada Cagamas 65,736 62,526 65,736 62,526 Keuntungan operasi sebelum perubahan dalam modal kerja 2,642,822 2,607,063 2,576,529 2,583,775 12

22 PENYATA ALIRAN TUNAI (SAMBUNGAN) Kumpulan RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 (Tambahan)/Kurangan dalam aset operasi: Deposit dan penempatan dengan institusi-institusi kewangan (747,448) 761,548 (748,651) 782,196 Pembiayaan dan pendahuluan (3,144,542) (3,886,459) (3,144,542) (3,886,459) Perdagangan belum terima (2,604) 1, Aset-aset lain 61,470 4,488 40,709 10,613 Inventori 4,538 2, Tambahan/(Kurangan) dalam liabiliti operasi: Deposit daripada pelanggan 2,458,799 3,225,206 2,458,799 3,225,206 Deposit dan penempatan daripada bank-bank dan institusi-institusi kewangan 140, , , ,000 Perdagangan belum bayar 234 (3,552) - - Kewajipan rekursa pembiayaan dijual kepada Cagamas (364,695) 186,396 (364,695) 186,396 Liabiliti-liabiliti lain (254,655) (162,917) (190,028) (132,574) Tunai hasil daripada operasi 793,919 2,915, ,121 2,949,153 Cukai pendapatan dibayar (14,756) (104,122) (7,552) (97,220) Cukai dibayar balik Zakat dibayar (42,136) (41,685) (41,591) (41,111) Bayaran untuk manfaat persaraan - (106,270) - (106,270) Tunai bersih hasil dari aktiviti operasi 737,111 2,663, ,978 2,704,552 ALIRAN TUNAI DARI/(DIGUNAKAN DALAM) AKTIVITI-AKTIVITI PELABURAN Pembelian aset kewangan dipegang-untuk-dagangan (232,500) (225,000) (232,500) (225,000) Penerimaan dari pelupusan aset kewangan dipegang-untuk-dagangan 232, , , ,139 Pembelian aset kewangan sedia-dijual (3,442,350) (2,697,000) (3,442,350) (2,697,000) Penerimaan dari pelupusan aset kewangan sedia-dijual 2,133,627 1,152,692 2,131,365 1,150,918 Pembelian aset kewangan dipegang-hingga-matang (488,270) (1,640,640) (488,270) (1,640,640) Penerimaan dari pelupusan aset kewangan dipegang-hingga-matang 901, , , ,760 Pembelian hartanah pelaburan (16,081) (51) (16,081) - Penerimaan dari pelupusan hartanah dan pelaburan 4,369-4,035 - Pembelian hartanah dan peralatan (169,445) (141,743) (144,476) (135,477) Penerimaan dari pelupusan hartanah dan peralatan 15, , Penerimaan dari pelupusan aset dikelaskan sebagai dipegang-untuk-jualan - 85, Tunai bersih digunakan dalam aktiviti pelaburan (1,060,920) (2,586,319) (1,042,182) (2,667,036) 13

23 PENYATA ALIRAN TUNAI (SAMBUNGAN) Kumpulan Nota RM'000 RM'000 RM'000 RM'000 ALIRAN TUNAI DARI/(DIGUNAKAN DALAM) AKTIVITI-AKTIVITI PEMBIAYAAN Penerimaan dari terbitan saham kepada ahli 11,117 4,581 11,117 4,581 Dividen dibayar (443,502) (441,053) (443,502) (441,053) Dana diterima daripada kerajaan 4, ,250 4, ,250 Penerimaan dari sekuriti hutang diterbitkan - 1,500,000-1,500,000 Pembayaran ansuran belanja keuntungan sekuriti hutang diterbitkan (429,401) (85,180) (429,401) (85,180) Pembayaran ansuran pembiayaan daripada institusi-institusi kewangan lain - (34,746) - - Tunai bersih (digunakan dalam)/dari aktiviti aktiviti pembiayaan (857,599) 1,100,852 (857,599) 1,135,598 (Pengurangan)/Peningkatan bersih dalam tunai dan kesetaraan tunai (1,181,408) 1,178,406 (1,180,803) 1,173,114 Tunai dan kesetaraan tunai pada permulaan tahun 3,080,554 1,902,148 3,078,779 1,905,665 Tunai dan kesetaraan tunai pada akhir tahun 5 1,899,146 3,080,554 1,897,976 3,078,779 14

24 1. MAKLUMAT AM telah ditubuhkan di bawah Akta Koperasi 1993 dengan alamat pejabat berdaftar di Tingkat 35, Menara 1, Menara Kembar Rakyat, No 33, Jalan Rakyat, 50470, Kuala Lumpur. Kegiatan-kegiatan utama adalah sebagai sebuah koperasi yang menjalankan aktiviti perbankan berlandaskan prinsip Syariah melalui pengambilan deposit dan pemberian perkhidmatan kewangan untuk keperluan runcit dan komersil. Kegiatan-kegiatan utama bagi anak-anak syarikat adalah seperti yang dinyatakan dalam Nota 14. Tiada sebarang perubahan ketara dalam kegiatan-kegiatan utama dan anak-anak syarikat pada tahun kewangan semasa. Bagi tahun berakhir 31 Disember 2015, cawangan Rakyat berjumlah 148 (2014: 147) 2. ASAS PENYEDIAAN PENYATA KEWANGAN Penyata kewangan telah disediakan menurut peruntukan-peruntukan Akta Kerjasama Rakyat Malaysia Berhad (Peruntukan Khas) 1978 (Akta 202), Akta Koperasi 1993 (Akta 502), Akta Institusi Kewangan Pembangunan 2002 (Akta 618) serta Piawaian Pelaporan Kewangan ( MFRS ) di Malaysia dengan pengubahsuaian dibuat berdasarkan panduan-panduan diterbitkan oleh Negara Malaysia (BNM) dan berlandaskan prinsip-prinsip Syariah serta Piawaian Pelaporan Kewangan Antarabangsa ( IFRS ). Penyata-penyata kewangan bagi anak-anak syarikat telah disediakan menurut MFRS, IFRS dan peruntukan-peruntukan Akta Syarikat, 1965 di Malaysia. Penyata kewangan ini dinyatakan dalam Ringgit Malaysia ( RM ) dan digenapkan kepada ribuan terhampir ( 000 ) kecuali dinyatakan sebaliknya. 15

25 2. ASAS PENYEDIAAN PENYATA KEWANGAN (SAMBUNGAN) Pindaan kepada MFRS berdasarkan kuat kuasa mandatori pada tahun semasa Pada tahun semasa, Kumpulan dan telah mengguna pakai beberapa MFRS yang dipinda dan interpretasi baru yang diterbitkan oleh Lembaga Piawaian Perakaunan Malaysia ( MASB ) yang telah berkuat kuasa secara mandatori bagi tempoh perakaunan bermula pada atau selepas 1 Januari Pindaan kepada MFRS 119 Pelan Manfaat Ditentukan: Caruman Pekerja Kumpulan dan telah mengguna pakai pindaan untuk pertama kali pada tahun semasa. Sebelum pindaan, Kumpulan mengambil kira caruman pekerja secara budi bicara kepada pelan manfaat ditentukan sebagai pengurangan kos perkhidmatan apabila caruman telah dibayar kepada pelan, dan mengambil kira caruman pekerja yang dinyatakan dalam pelan manfaat ditentukan sebagai pengurangan kos perkhidmatan apabila perkhidmatan telah diberikan. Pindaan memerlukan Kumpulan dan untuk mengambil kira caruman pekerja seperti berikut: Caruman pekerja secara budi bicara diambil kira sebagai pengurangan kos perkhidmatan apabila pembayaran kepada pelan. Caruman pekerja yang dinyatakan dalan pelan manfaat ditentukan diambil kira sebagai pengurangan kos perkhidmatan, hanya jika caruman tersebut dikaitkan dengan perkhidmatan. Secara khusus, apabila jumlah caruman bergantung pada bilangan tahun perkhidmatan, pengurangan kos perkhidmatan dibuat dengan menisbahkan caruman kepada tempoh perkhidmatan dengan cara yang sama seperti pengiktirafan manfaat. Sebaliknya, apabila caruman tersebut ditentukan berdasarkan peratusan tetap daripada gaji (contoh tidak bergantung kepada bilangan tahun perkhidmatan), Kumpulan dan mengiktiraf pengurangan kos perkhidmatan dalam tempoh di mana perkhidmatan yang berkaitan diberikan. Pindaan tersebut telah diguna pakai secara retrospektif. Penggunaan pindaan tersebut tidak memberi sebarang kesan terhadap pendedahan atau terhadap amaun yang diiktiraf dalam penyata kewangan disatukan Kumpulan. Penambahbaikan Tahunan kepada MFRS Kitaran dan Kitaran Kumpulan dan telah mengguna pakai pindaan kepada MFRS termasuk dalam Penambahbaikan Tahunan kepada MFRS Kitaran dan Kitaran untuk pertama kali pada tahun semasa. Penggunaan pindaan tersebut tidak memberi sebarang kesan terhadap pendedahan atau terhadap amaun yang diiktiraf dalam penyata kewangan disatukan Kumpulan. 16

26 2. ASAS PENYEDIAAN PENYATA KEWANGAN (SAMBUNGAN) Piawaian baru dan disemak semula yang diterbitkan tetapi belum berkuat kuasa Para Pengarah menjangkakan bahawa Piawaian baru berikut akan diterima pakai di dalam penyata kewangan tahunan Kumpulan dan apabila ia berkuat kuasa secara mandatori untuk diterima pakai. Penggunaan Piawaian baru ini tidak dijangka akan mempunyai kesan yang material ke atas penyata kewangan Kumpulan dan, kecuali seperti berikut: MFRS 9: Instrumen 2 MFRS 15: Hasil daripada Kontrak dengan Pelanggan 2 Pindaan kepada MFRS 10, MFRS 12 dan MFRS 128: Entiti Pelaburan: Penggunaan Pengecualian Penyatuan 1 Pindaan kepada MFRS 10 dan MFRS 128: Penjualan atau Sumbangan Aset di antara Pelabur dan Bersekutu atau Usaha Sama 3 Pindaan kepada MFRS 11: Perakaunan untuk Pemerolehan Kepentingan dalam Bersama 1 Operasi Pindaan kepada MFRS 101: Inisiatif Pendedahan 1 Pindaan kepada MFRS 116 dan MFRS 138: Penjelasan tentang Kaedah Boleh Terima Susut Nilai dan Pelunasan 1 Pindaan kepada MFRS: Penambahbaikan Tahunan MFRS Kitaran Berkuat kuasa bagi tempoh tahunan bermula pada atau selepas 1 Januari 2016, dengan penggunaan awal dibenarkan. Berkuat kuasa bagi tempoh tahunan bermula pada atau selepas 1 Januari 2018, dengan penggunaan awal dibenarkan. 3 Tarikh berkuat kuasa ditunda ke satu tarikh yang akan ditentukan dan diumumkan, dengan penggunaan awal masih dibenarkan. 17

27 2. ASAS PENYEDIAAN PENYATA KEWANGAN (SAMBUNGAN) Piawaian baru dan disemak semula yang diterbitkan tetapi belum berkuat kuasa (sambungan) MFRS 9 Instrumen Kewangan MFRS 9 (IFRS 9 diterbitkan oleh Badan Piawaian Perakaunan Antarabangsa ( IASB ) pada November 2009) memperkenalkan keperluan baru untuk pengelasan dan pengukuran aset kewangan. MFRS 9 (IFRS 9 diterbitkan oleh IASB pada Oktober 2010) menyertakan keperluan untuk pengelasan dan pengukuran liabiliti kewangan dan bagi penyahiktirafan, dan pada Februari 2014, keperluan baru untuk perakaunan lindung nilai umum diterbitkan oleh MASB. Satu lagi versi MFRS 9 yang disemak diterbitkan oleh MASB - MFRS 9 (IFRS 9 diterbitkan oleh IASB pada Julai 2014) terutamanya untuk menyertakan a) keperluan rosotnilai untuk aset kewangan dan b) pindaan terhad kepada keperluan pengelasan dan pengukuran dengan memperkenalkan nilai saksama melalui pendapatan komprehensif lain ( FVTOCI ) kategori pengukuran untuk instrumen hutang mudah tertentu. Keperluan utama MFRS 9: semua aset kewangan diiktiraf di dalam skop MFRS 139 Instrumen Kewangan: Pengiktirafan dan Pengukuran dikehendaki untuk diukur kemudiannya pada kos terlunas atau nilai saksama. Secara spesifik, pelaburan hutang yang dipegang di dalam model perniagaan yang objektifnya adalah untuk mengutip aliran tunai berkontrak, dan yang mempunyai aliran tunai berkontrak yang hanya merupakan bayaran prinsipal dan keuntungan atas tunggakan baki prinsipal adalah diukur secara amnya pada kos terlunas pada akhir tempoh perakaunan seterusnya. Instrumen hutang yang diadakan dalam model perniagaan yang dicapai dengan mengumpulkan aliran tunai kontrak dan menjual aset kewangan, dan yang mempunyai terma berkontrak yang telah dijanjikan aset kewangan pada tarikh tertentu kepada aliran tunai yang semata-mata bayaran prinsipal dan keuntungan ke atas amaun prinsipal tertunggak, diukur pada nilai saksama melalui FVTOCI. Semua pelaburan hutang lain dan pelaburan ekuiti adalah diukur pada nilai saksama pada akhir tempoh perakaunan seterusnya. Selain itu, di bawah MFRS 9, entiti boleh membuat pilihan yang tidak boleh batal untuk membentangkan perubahan seterusnya pada nilai saksama bagi instrumen ekuiti (yang tidak dipegang untuk dagangan) di dalam pendapatan komprehensif lain, dengan hanya pendapatan dividen pada amnya diiktiraf di dalam untung atau rugi. berkenaan dengan pengukuran liabiliti kewangan yang dibuat pada nilai saksama melalui untung atau rugi, MFRS 9 memerlukan amaun perubahan di dalam nilai saksama liabiliti kewangan yang boleh diagihkan kepada perubahan di dalam risiko kredit liabiliti tersebut, ditunjukkan di dalam pendapatan komprehensif lain, melainkan pengiktirafan bagi kesan perubahan di dalam liabiliti risiko kredit di dalam pendapatan komprehensif lain akan mewujudkan atau menggandakan ketakpadanan perakaunan di dalam untung atau rugi. Perubahan di dalam nilai saksama yang boleh dinisbahkan kepada risiko kredit liabiliti kewangan tidak kemudiannya dikelaskan semula sebagai untung atau rugi. Di bawah MFRS 139, kesemua amaun perubahan di dalam nilai saksama liabiliti kewangan yang dibuat pada nilai saksama melalui untung atau rugi telah dibentangkan di dalam untung atau rugi. berhubung dengan rosotnilai aset kewangan, MFRS 9 memerlukan model kerugian kredit dijangka, berbeza dengan model kerugian kredit ditanggung di bawah MFRS 139. Model kerugian kredit dijangka memerlukan sesuatu entiti mengambil kira kerugian kredit dijangka dan perubahan dalam kerugian kredit dijangka pada akhir tempoh setiap laporan untuk mencerminkan perubahan dalam risiko kredit sejak bermulanya pengiktirafan. 18

28 2. ASAS PENYEDIAAN PENYATA KEWANGAN (SAMBUNGAN) Piawaian baru dan disemak semula yang diterbitkan tetapi belum berkuat kuasa (sambungan) Keperluan utama MFRS 9 (sambungan): keperluan perakaunan lindung nilai umum yang baru mengekalkan tiga jenis mekanisme perakaunan lindung nilai yang sekarang tersedia di dalam MFRS 139. Di bawah MFRS 9, fleksibiliti yang lebih telah diperkenalkan kepada jenis urus niaga yang layak untuk perakaunan lindung nilai, khususnya meluaskan jenis instrumen yang layak untuk perakaunan lindung nilai dan jenis komponen risiko aset bukan kewangan yang layak untuk perakaunan lindung nilai. Selain itu, ujian keberkesanan telah dibaik pulih dan diganti dengan prinsip hubungan ekonomi. Pentaksiran retrospektif keberkesanan lindung nilai juga tidak lagi diperlukan. Keperluan pendedahan tertingkat berkenaan pengurusan risiko entiti juga telah diperkenalkan. Para Pengarah Kumpulan dan menjangkakan bahawa penggunaan MFRS 9 pada masa hadapan mungkin mempunyai impak material ke atas amaun-amaun yang dilaporkan di dalam aset kewangan dan liabiliti kewangan Kumpulan dan. Walau bagaimanapun, ianya tidak praktikal untuk menyediakan anggaran munasabah ke atas kesan MFRS 9 sehingga Kumpulan melengkapkan semakan terperinci. Pindaan kepada MFRS 10, MFRS 12 dan MFRS 128: Entiti Pelaburan: Penggunaan Pengecualian Penyatuan Pindaan kepada MFRS 10, MFRS 12 dan MFRS 128 menunjukkan isu yang telah timbul dalam konteks memohon pengecualian penyatuan untuk entiti pelaburan. Pindaan yang dibuat bertujuan untuk menjelaskan aspek-aspek berikut: Pengecualian menyediakan penyata kewangan disatukan untuk sesuatu entiti induk boleh dibuat untuk entiti induk yang merupakan anak syarikat sebuah entiti pelaburan, walaupun entiti pelaburan tersebut mengukur semua anak-anak syarikatnya pada nilai saksama. Anak syarikat yang menyediakan perkhidmatan berkaitan dengan aktiviti pelaburan oleh entiti induk tidak harus digabungkan jika anak syarikat itu sendiri adalah entiti pelaburan. Apabila menggunakan kaedah ekuiti ke atas syarikat bersekutu atau usaha sama, yang bukan pelaburan entiti pelabur dalam sebuah entiti pelaburan boleh mengekalkan pengukuran nilai saksama yang digunakan oleh syarikat bersekutu atau usahasama dengan kepentingan dalam anak-anak syarikat. Entiti pelaburan mengukur semua anak-anak syarikatnya pada nilai saksama menyediakan pendedahan yang berkaitan dengan entiti pelaburan yang diperlukan oleh MFRS 12. Oleh kerana Kumpulan dan bukanlah entiti pelaburan (dinilai berdasarkan kepada kriteria yang dinyatakan dalam MFRS 10) dan ia bukannya pelabur di dalam sebuah entiti pelaburan, penggunaan pindaan ini tidak dijangka mempunyai sebarang kesan ke atas pendedahan atau amaun-amaun diiktiraf dalam penyata kewangan disatukan Kumpulan. 19

29 2. ASAS PENYEDIAAN PENYATA KEWANGAN (SAMBUNGAN) Piawaian baru dan disemak semula yang diterbitkan tetapi belum berkuat kuasa (sambungan) Pindaan kepada MFRS 11 Perakaunan untuk Pemerolehan Kepentingan dalam Operasi Bersama Pindaan kepada MFRS 11 memberikan panduan tentang bagaimana pengambil alihan daripada kendalian bersama yang menyatukan sesuatu perniagaan seperti yang dijelaskan dalam MFRS 3 Kombinasi Perniagaan. Secara khususnya, pindaan tersebut menyatakan bahawa prinsip berkaitan perakaunan untuk kombinasi perniagaan dalam MFRS 3 dan piawaian lain (contohnya MFRS112 Cukai Pendapatan berkenaan pengiktirafan cukai tertunda pada masa perolehan dan MFRS 136 Rosotnilai Aset berkenaan ujian rosotnilai unit penjanaan tunai di mana muhibah atas perolehan daripada kendalian bersama ini telah diperuntukkan) perlu diguna pakai. Keperluan yang sama perlu diguna pakai dalam formasi kendalian bersama jika dan hanya jika perniagaan sedia ada disumbangkan kepada kendalian bersama oleh satu daripada pihak yang terlibat dalam kendalian bersama tersebut. Pengendali bersama juga perlu mendedahkan maklumat berkaitan yang dikehendaki oleh MFRS 3 dan piawaian lain untuk kombinasi perniagaan lain. Para Pengarah tidak menjangkakan bahawa penggunaan pindaan ini kepada MFRS 11 akan mempunyai impak material ke atas penyata kewangan disatukan Kumpulan. Pindaan kepada MFRS 101 Inisiatif Pendedahan Pindaan kepada MFRS 101 bertujuan untuk menjelaskan MFRS 101 bagi mengatasi halangan yang dilihat penyedia menggunakan pertimbangan mereka dalam membentangkan laporan kewangan mereka. Berikut adalah perubahan bagi pindaan tersebut: Menjelaskan di mana maklumat tidak harus dikaburi dengan mengagregatkan atau dengan menyediakan maklumat yang tidak material, pertimbangan materialiti diguna pakai kepada semua bahagian penyata kewangan, dan walaupun piawaian memerlukan pendedahan yang khusus, sepertimana pertimbangan materialiti diguna pakai. Menerangkan bahawa senarai item yang akan dibentangkan di dalam penyata kedudukan kewangan dan penyata untung atau rugi dan pendapatan komprehensif lain boleh dipecahkan dan dikumpulkan sebagai panduan tambahan dan berkaitan atas jumlah kecil dalam penyata ini dan menjelaskan bahawa saham entiti pendapatan komprehensif lain bagi syarikat-syarikat bersekutu ekuiti diambil kira dan usaha sama perlu dibentangkan secara agregat sebagai item tunggal berdasarkan sama ada atau tidak ia kemudiannya akan dikelaskan semula kepada untung atau rugi. Memberi contoh tambahan tentang cara-cara yang mungkin untuk penyusunan nota-nota bagi menjelaskan di mana kebolehfahaman dan perbandingan perlu dipertimbangkan semasa menentukan susunan nota dan mengasingkan panduan dan contoh berkenaan dengan pengenalan dasar perakaunan penting yang dilihat sebagai berpotensi tidak membantu. Para Pengarah tidak menjangka yang penggunaan pindaan ini kepada MFRS 101 akan memberi kesan yang ketara ke atas penyata kewangan disatukan Kumpulan sebagai pindaan ini berurusan dengan pembentangan penyata kewangan Kumpulan. 20

30 2. ASAS PENYEDIAAN PENYATA KEWANGAN (SAMBUNGAN) Piawaian baru dan disemak semula yang diterbitkan tetapi belum berkuat kuasa (sambungan) Pindaan kepada MFRS 116 dan MFRS 138 Penjelasan tentang Kaedah Boleh Terima Susut Nilai dan Pelunasan Pindaan kepada MFRS 116 melarang entiti daripada mengguna kaedah susut nilai berasaskan hasil untuk item hartanah dan peralatan. Pindaan kepada MFRS 138 ini memperkenalkan anggapan yang boleh disangkal di mana hasil adalah bukan asas yang sesuai bagi pelunasan aset tak ketara. Anggapan ini hanya boleh disangkal dalam dua keadaan terhad berikut: a. bila aset tak ketara dinyatakan sebagai ukuran hasil; atau b. bila ia boleh ditunjukkan bahawa hasil dan perbelanjaan manfaat ekonomi aset tak setara adalah saling berkaitan. Pada masa ini, Kumpulan menggunakan kaedah garis lurus untuk susut nilai dan pelunasan bagi hartanah dan peralatan, serta aset tak ketara. Para Pengarah percaya bahawa kaedah garis lurus adalah kaedah yang paling sesuai untuk menunjukkan perbelanjaan manfaat ekonomi yang wujud dalam aset-aset tersebut, para Pengarah tidak menjangkakan bahawa penggunaan pindaan kepada MFRS 116 dan MFRS 138 akan mempunyai impak material ke atas penyata kewangan disatukan Kumpulan. Penambahbaikan Tahunan kepada MFRS Kitaran Penambahbaikan tahunan MFRS Kitaran mengandungi beberapa pindaan kepada berbagai-bagai MFRS, yang diringkaskan di bawah. Pindaan kepada MFRS 5 Aset Bukan Semasa Dipegang untuk Jualan dan Kendalian Dihentikan menambah panduan tertentu dalam MFRS 5 bagi kes-kes di mana entiti mengelaskan aset dari dipegang-untuk-jualan ke dipegang untuk pengagihan atau sebaliknya dan kes-kes di mana dipeganguntuk-pengagihan perakaunan dihentikan. Pindaan kepada MFRS 7 Instrumen Kewangan: Pendedahan menjelaskan penggunaan pindaan kepada MFRS 7 pada mengofset pendedahan kepada penyata kewangan interim. Pindaan kepada MFRS 134 Manfaat Pekerja menjelaskan bahawa bon korporat berkualiti tinggi yang digunakan dalam menganggarkan kadar diskaun bagi manfaat pasca pekerjaan pada mata wang yang sama selaras dengan manfaat yang akan dibayar (sehubungan itu, ke dalaman pasaran bagi bon korporat berkualiti tinggi perlu dinilai di peringkat mata wang). Pindaan kepada MFRS 134 Laporan Kewangan Interim menjelaskan pengertian bagi di tempat lain dalam laporan interim dan memerlukan rujukan silang. Para Pengarah tidak menjangkakan bahawa penggunaan pindaan ini akan mempunyai impak signifikan ke atas penyata kewangan disatukan Kumpulan. 21

31 3. DASAR-DASAR PERAKAUNAN PENTING 3.1 Asas penyediaan Penyata kewangan Kumpulan dan telah disediakan mengikut asas kos sejarah, kecuali bagi aset tertentu dan instrumen kewangan yang diukur pada amaun dinilai semula atau nilai saksama pada setiap tempoh akhir pelaporan, seperti yang dijelaskan dalam dasar perakaunan di bawah. Kos sejarah secara umumnya adalah berdasarkan nilai saksama pertimbangan yang terlibat dalam pertukaran untuk barangan dan perkhidmatan. Nilai saksama ialah harga yang akan diterima untuk menjual aset atau dibayar untuk memindahkan liabiliti di dalam urus niaga yang teratur antara peserta pasaran pada tarikh penilaian, tanpa mengira sama ada harga tersebut boleh diperhati atau boleh dianggar menggunakan teknik penilaian lain. Dalam menganggarkan nilai saksama sesuatu aset atau liabiliti, Kumpulan mengambil kira ciri-ciri aset atau liabiliti jika peserta pasaran akan mengambil kira ciri-ciri tersebut apabila memberikan harga aset atau liabiliti pada tarikh penilaian. Nilai saksama untuk penilaian dan/atau untuk tujuan pendedahan di dalam penyata kewangan disatukan ditentukan atas dasar tersebut, kecuali untuk urus niaga pembayaran berasaskan saham di bawah skop MFRS 2, transaksi pajakan di bawah skop MFRS 117, dan pengukuran yang mempunyai persamaan kepada nilai saksama tetapi bukan pada nilai saksama, seperti nilai boleh realis bersih dalam MFRS 102 atau nilai digunakan dalam MFRS 136. Tambahan pula, untuk tujuan pelaporan, penilaian nilai saksama dikategorikan kepada Tahap 1, 2 dan 3 berdasarkan tahap input kepada pengukuran nilai saksama yang boleh diperhatikan dan kepentingan input kepada pengukuran nilai saksama pada keseluruhannya, yang diterangkan seperti berikut: Tahap 1 input adalah harga disebut (tidak terlaras) di dalam pasaran aktif untuk aset atau liabiliti yang sama yang boleh diakses oleh entiti pada tarikh pengukuran; Tahap 2 input adalah input, selain daripada harga disebut yang termasuk di dalam Tahap 1, yang boleh diperhatikan untuk aset atau liabiliti, sama ada secara langsung atau tidak langsung; dan Tahap 3 input yang tidak boleh diperhatikan untuk aset atau liabiliti. Dasar perakaunan utama yang dibentangkan adalah seperti di bawah. 3.2 Anak-anak syarikat dan asas penyatuan Penyata kewangan disatukan merangkumi penyata kewangan dan entiti (termasuk entiti berstruktur) yang dikawal oleh dan anak-anak syarikatnya. Kawalan dicapai apabila mempunyai kuasa ke atas penerima pelaburan, terdedah, atau mempunyai hak, kepada pulangan berubah daripada penglibatannya dengan penerima pelaburan, dan mempunyai kebolehan untuk menggunakan kuasanya bagi mempengaruhi pulangannya. mentaksir semula sama ada ia menguasai penerima pelaburan jika fakta dan keadaan menunjukkan terdapat perubahan kepada satu atau lebih daripada tiga elemen kawalan yang dinyatakan di atas. 22

32 3. DASAR-DASAR PERAKAUNAN PENTING (SAMBUNGAN) 3.2 Anak-anak syarikat dan asas penyatuan (sambungan) Apabila mempunyai kurang daripada hak mengundi majoriti atas penerima pelaburan, ia mempunyai kuasa atas penerima pelaburan apabila hak mengundi adalah mencukupi untuk memberikannya kebolehan secara praktikal untuk mengarahkan aktiviti yang berkaitan dengan penerima pelaburan secara unilateral. perlu menimbang semua fakta dan keadaan yang berkaitan dalam mentaksir sama ada hak mengundi sebagai penerima pelaburan adalah mencukupi untuk memberikannya kuasa, termasuk: saiz pegangan atas hak mengundi berbanding saiz dan sebaran pegangan pemegang undi yang lain; potensi hak mengundi yang dipegang oleh, pemegang undi yang lain atau pihak lain; hak yang timbul daripada pengaturan kontrak yang lain; dan sebarang fakta dan keadaan tambahan yang menunjukkan mempunyai, atau tidak mempunyai, kebolehan pada waktu semasa untuk mengarahkan aktiviti yang berkaitan pada masa keputusan perlu dibuat, termasuk corak undian pada mesyuarat pemegang saham yang lepas. Penyatuan anak syarikat bermula apabila memperoleh kawalan atas anak syarikat dan berhenti apabila kehilangan kawalan atas anak syarikat. Secara khusus, pendapatan dan perbelanjaan anak syarikat yang diperoleh atau dilupuskan pada tahun semasa adalah dimasukkan di dalam untung atau rugi dan pendapatan komprehensif lain dari tarikh memperoleh kawalan sehingga tarikh apabila tidak lagi mengawal anak syarikat. Untung atau rugi dan setiap komponen pendapatan komprehensif lain adalah dinisbahkan kepada pemilik dan kepada kepentingan tak mengawal. Jumlah pendapatan komprehensif anak-anak syarikat adalah dinisbahkan kepada dan kepada kepentingan tak mengawal walaupun jika ianya menyebabkan kepentingan tak mengawal mempunyai baki defisit. Apabila perlu, pelarasan dibuat kepada penyata kewangan anak-anak syarikat untuk menyamakan dasar perakaunan mereka selaras dengan polisi perakaunan Kumpulan. Semua urusniaga aset dan liabiliti, ekuiti, pendapatan, perbelanjaan dan penyata aliran tunai antara Kumpulan disingkirkan sepenuhnya semasa penyatuan. Perubahan dalam kepentingan pemilikan Kumpulan dalam anak syarikat yang tidak mengakibatkan Kumpulan kehilangan kawalan diambilkira sebagai urus niaga ekuiti. Amaun dibawa bagi kepentingan Kumpulan dan kepentingan tak mengawal dilaraskan untuk mencerminkan perubahan dalam kepentingan relatif dalam anak syarikat. Sebarang perbezaan antara amaun yang mana kepentingan tak mengawal dilaraskan dan nilai saksama pertimbangan yang dibayar atau diterima diiktiraf secara langsung dalam ekuiti yang dikaitkan kepada pemilikan. 23

33 3. DASAR-DASAR PERAKAUNAN PENTING (SAMBUNGAN) 3.2 Anak-anak syarikat dan asas penyatuan (sambungan) Apabila Kumpulan kehilangan kawalan anak syarikat, keuntungan atau kerugian diiktiraf dalam untung atau rugi dan dikira sebagai perbezaan antara (i) agregat nilai saksama pertimbangan yang diterima dan nilai saksama sebarang kepentingan tertahan dan (ii) amaun dibawa aset sebelumnya (termasuk muhibah), dan liabiliti anak syarikat dan apa-apa kepentingan tak mengawal. Amaun yang sebelumnya diiktiraf sebagai pendapatan komprehensif lain dan diambilkira seolah-olah Kumpulan telah melupuskan aset. Nilai saksama bagi apa-apa pelaburan yang disimpan oleh anak syarikat terdahulu pada tarikh apabila kawalan hilang dianggap sebagai nilai saksama pada pengiktirafan permulaan bagi perakaunan berikutnya di bawah MFRS 139 dimana berkenaan, kos pada pengiktirafan awal pelaburan dalam entiti bersekutu atau usaha sama. 3.3 Kombinasi perniagaan Permerolehan anak-anak syarikat dan syarikat-syarikat perniagaan diambilkira dalam menggunakan kaedah perolehan. Pertimbangan yang dipindahkan dalam kombinasi perniagaan diukur pada nilai saksama yang dikira sebagai jumlah daripada tarikh pemeroleh nilai saksama aset yang dipindahkan oleh Kumpulan, liabiliti yang ditanggung oleh Kumpulan kepada pemilik terdahulu yang diperoleh dan instrumen ekuiti yang diterbitkan oleh Kumpulan dalam pertukaran untuk kawalan yang diperoleh. Kos berkaitan perolehan diiktiraf dalam untung atau rugi apabila ditanggung. Pada tarikh perolehan, aset boleh dikenal pasti yang diperoleh dan liabiliti yang diambil alih diiktiraf pada nilai saksama, kecuali bahawa: aset atau liabiliti cukai tertunda dan aset atau liabiliti yang berkaitan dengan pengaturan manfaat pekerja di mana masing-masing adalah diukur dan diiktiraf berdasarkan MFRS 112 Cukai Pendapatan dan MFRS 119 Manfaat Pekerja; liabiliti atau instrumen ekuiti yang berkaitan dengan pengaturan pembayaran berasaskan saham yang diperoleh atau pengaturan pembayaran berasaskan saham Kumpulan telah dimeterai untuk menggantikan pengaturan pembayaran berasaskan saham yang diperoleh diukur mengikut MFRS 2 Pembayaran Berasaskan Saham pada tarikh perolehan; aset (atau pelupusan kumpulan) yang dikelaskan sebagai dipegang-untuk-jualan mengikut MFRS 5 Aset Bukan Semasa Dipegang untuk Jualan dan Kendalian Dihentikan diukur mengikut piawaian tersebut. Muhibah adalah diukur sebagai lebihan jumlah pertimbangan yang dipindahkan, sebarang amaun kepentingan tak mengawal yang diperoleh, dan nilai saksama kepentingan ekuiti pemeroleh yang sebelum ini yang diperoleh (jika ada) ke atas amaun bersih pada tarikh perolehan aset boleh kenal pasti diperoleh dan liabiliti yang diambil alih. Jika, selepas pentaksiran semula, amaun bersih pada tarikh perolehan aset boleh kenal pasti diperoleh dan liabiliti yang diambil alih melebihi jumlah pertimbangan yang dipindahkan, sebarang amaun kepentingan tak mengawal yang diperoleh dan nilai saksama ekuiti pemeroleh yang sebelum ini mempunyai kepentingan dalam syarikat yang diperoleh (jika ada), lebihan tersebut diiktiraf sertamerta dalam untung atau rugi sebagai laba atas tawaran pembelian. 24

34 3. DASAR-DASAR PERAKAUNAN PENTING (SAMBUNGAN) 3.3 Kombinasi perniagaan (sambungan) Kepentingan tak mengawal adalah kepentingan pemilikan kini dan melayakkan pemegangnya untuk perkongsian berkadar aset bersih entiti sekiranya berlaku pembubaran yang mungkin pada awalnya diukur sama ada pada nilai saksama atau pada perkongsian berkadar kepentingan tak mengawal daripada amaun diiktiraf daripada aset boleh kenal pasti bersih yang diperoleh. Asas pilihan pengukuran dibuat berdasarkan asas urus niaga-demi-urus niaga. Lain-lain jenis kepentingan tak mengawal diukur pada nilai saksama atau, apabila boleh digunakan, atas asas yang dinyatakan dalam MFRS lain. Di mana pertimbangan yang dipindahkan oleh Kumpulan dalam kombinasi perniagaan termasuk aset atau liabiliti yang terhasil daripada pengaturan pertimbangan luar jangka, pertimbangan luar jangka tersebut diukur pada nilai saksama pada tarikh perolehan. Perubahan nilai saksama pertimbangan luar jangka yang layak sebagai pelarasan tempoh pengukuran diselaraskan secara retrospektif, dengan pelarasan yang sepadan terhadap muhibah. Pelarasan tempoh pengukuran adalah pelarasan yang timbul daripada maklumat tambahan yang diperoleh semasa "tempoh pengukuran" (yang tidak boleh melebihi satu tahun dari tarikh perolehan) mengenai fakta dan keadaan yang wujud pada tarikh perolehan. Perakaunan yang berikutnya untuk perubahan dalam nilai saksama pertimbangan luar jangka yang tidak layak sebagai pelarasan tempoh pengukuran bergantung kepada bagaimana pertimbangan luar jangka dikelaskan. Pertimbangan luar jangka yang dikelaskan sebagai ekuiti tidak diukur semula pada tarikh pelaporan berikutnya dan penyelesaian berikutnya adalah diambilkira dalam ekuiti. Pertimbangan luar jangka yang dikelaskan sebagai aset atau liabiliti diukur semula pada tarikh pelaporan berikutnya berdasarkan MFRS 139 Instrumen Kewangan: Pengiktirafan dan Pengukuran atau MFRS 137 Peruntukan, Liabiliti Luar Jangka dan Aset Luar Jangka, sebagaimana yang sesuai, dengan laba atau kerugian sepadan yang diiktiraf dalam untung atau rugi. Di mana kombinasi perniagaan dicapai secara berperingkat, kepentingan ekuiti yang diperoleh yang sebelumnya dipegang oleh Kumpulan akan diukur semula pada nilai saksama pada tarikh perolehan tersebut (iaitu tarikh apabila Kumpulan mendapat kawalan) dan laba atau kerugian yang terhasil, jika ada, diiktiraf dalam untung atau rugi. Amaun yang timbul daripada kepentingan yang diperoleh sebelum tarikh perolehan dimana sebelum ini telah diiktiraf dalam pendapatan komprehensif lain dikelaskan kepada untung atau rugi, di mana pengolahan itu akan menjadi sesuai jika kepentingan itu telah dilupuskan. Jika perakaunan awal bagi kombinasi perniagaan adalah tidak lengkap menjelang akhir tempoh pelaporan di mana kombinasi itu berlaku, Kumpulan melaporkan amaun sementara bagi item yang perakaunan adalah tidak lengkap. Amaun sementara diselaraskan semasa tempoh pengukuran (seperti di atas), atau aset atau liabiliti tambahan diiktiraf, untuk mencerminkan maklumat baru yang diperolehi tentang fakta dan keadaan yang wujud pada tarikh perolehan itu bahawa, jika diketahui, akan mempengaruhi amaun yang diiktiraf pada tarikh tersebut. 25

35 3. DASAR-DASAR PERAKAUNAN PENTING (SAMBUNGAN) 3.4 Muhibah atas penyatuan Muhibah yang timbul daripada perolehan perniagaan dibawa pada kos seperti yang wujud pada tarikh perolehan perniagaan (lihat 3.3 di atas) tolak kerugian rosotnilai terkumpul, jika ada. Bagi tujuan pengujian rosotnilai, muhibah diperuntukkan kepada setiap unit penjanaan tunai Kumpulan (atau kumpulan unit penjanaan tunai) yang dijangka mendapat manfaat daripada sinergi daripada kombinasi tersebut. Satu unit penjanaan tunai di mana muhibah telah diperuntukkan diuji untuk rosotnilai tahunan, atau lebih kerap apabila terdapat tanda yang unit tersebut mungkin terjejas. Jika amaun boleh pulih unit penjanaan tunai adalah kurang daripada amaun dibawa, kerugian rosotnilai diperuntukkan terlebih dahulu untuk mengurangkan amaun dibawa muhibah yang diperuntukkan kepada unit tersebut dan kemudiannya kepada aset lain mengikut unit pro-rata berdasarkan amaun dibawa setiap aset dalam unit. Sebarang kerugian rosotnilai bagi muhibah diiktiraf secara langsung dalam untung atau rugi. Kerugian rosotnilai yang diiktiraf bagi muhibah tidak ditarik balik dalam tempoh berikutnya. Bagi pelupusan unit penjanaan tunai yang berkaitan, amaun muhibah termasuk dalam penentuan keuntungan atau kerugian ke atas pelupusan. 3.5 Instrumen kewangan Aset dan liabiliti kewangan diiktiraf apabila, dan hanya apabila Kumpulan dan menjadi pihak dalam peruntukan berkontrak instrumen. Aset dan liabiliti kewangan awalnya diukur pada nilai saksama. Kos urus niaga yang berkaitan secara langsung dengan perolehan atau terbitan aset dan liabiliti kewangan (selain daripada aset dan liabiliti kewangan pada nilai saksama melalui untung atau rugi) ditambah atau ditolak daripada nilai saksama aset atau liabiliti kewangan, yang bersesuaian, pada pengiktirafan awal. Kos urus niaga yang berkaitan secara langsung kepada perolehan aset atau liabiliti kewangan pada nilai saksama melalui untung atau rugi diiktiraf serta merta dalam untung atau rugi. Kaedah keuntungan efektif Kaedah keuntungan efektif adalah kaedah pengiraan kos aset atau liabiliti kewangan yang dilunaskan bersama peruntukan keuntungan pendapatan atau perbelanjaan sepanjang tempoh berkaitan. Kadar keuntungan efektif adalah kadar diskaun anggaran bayaran atau pulangan tunai masa depan atas jangka hayat instrumen kewangan, atau (di mana bersesuaian) pada tempoh masa yang lebih singkat kepada jumlah bersih amaun dibawa pada awal pengiktirafan. 26