QUR AN SUCI JARWA JAWI. DALAH TAFSIRIPUN Maulana Muhammad Ali.

Transkripsi

1 QUR AN SUCI JARWA JAWI DALAH TAFSIRIPUN Maulana Muhammad Ali

2 The Holy Quran Yasanipun Ingkang Anjarwakaken Design Layout : Maulana Muhammad Ali : R. Ng. H. Minhadjurrahman Djajasugita & M. Mufti Sharif : Erwan Hamdani & Basharat Asghar Ali Cetakan 2001 Darul Kutubil Islamiyah Jl. Kesehatan IX No. 12 Jakarta Pusat Telp redaksi.studiislam@gmail.com Website: Indonesia Internasional

3 JUZ XV SURAT 17 BANI ISRAIL (Trah Israil) KADHAWUHAKEN ING MAKKAH (12 ruku, 111 ayat) Pathinipun: Ruku 1. Pidana tumrap trah Israil. Ruku 2. Saben tindak mesthi wonten wohipun. Ruku 3, 4. Piwulang budipakerti. Ruku 5. Para kafir saya andadra. Ruku 6. Mesthi atemahan dipun siksa. Ruku 7. Panglawanipun sétan dhateng para tulus. Ruku 8. Panglawan dhateng Kanjeng Nabi. Ruku 9. Panggorohan badhé sirna déning dhatengipun yakti. Ruku 10. Quran punika pangéram-éram ingkang angédab-édabi. Ruku 11. Santolan sapélé. Ruku 12. Katandhing kaliyan pèpèngetipun Kanjeng Nabi Musa. Irah-irahanipun saha sasambetanipun Surat punika kanamakaken Bani Isrâil (Trah Israil), inggih punika umat ingkang ing sakawit bangsa ingkang ageng, kawasa lan kajèn kèringan ing donya, ing wasananipun tampi pidana ingkang ageng lan ngantos mèh cures margi saking anggènipun murang-yekti. Surat punika kawiwitan lan kapungkasan kalayan anyebutaken lampahanipun bangsa wau. Wiwitaning pangandika ing wekasaning surat punika, anedahaken kalayan cetha bilih andharan wau kinarsakaken supados dadosa pèpènget tumrap para Muslimin piyambak tuwin tumrap para mengsah-mengsahipun Kanjeng Nabi. Ingkang kapangandikakaken inggih punika nasib ingkang kasandhang déning umat Israil ing nalika dados bangsa ingkang ageng, sarta nasib mengsah-mengsahipun ing nalika taksih sami ringkih saha kinaniaya; sadaya wau mengku piweca ingkang terang gamblang ing bab nasib ingkang badhé dipun sandhang déning para titiyang Quraisy, tuwin lalampahan punapa ingkang kacalonaken dados bubuhanipun para Muslimin ing sasampunipun dados kuwaos. Ing surat punika pidananipun titiyang Israil kasebutaken wonten ing wiwitaning surat, dados sasambetanipun surat punika kaliyan surat ingkang sampun, sampun cetha. Surat ingkang sampun dipun pungkasi sarana anedahaken dhateng para Muslimin, kados pundi sagedipun piyambakipun dados umat ingkang ageng, déné surat punika dipun wiwiti sarana dhawuh dhateng para Muslimin amigatosaken nasib ingkang kasandhang déning satunggaling umat, ingkang sampun saged anggayuh ing kamulyan nanging wekasanipun ambruk; déné sababipun ambruk wau margi umat wau nilar piwulang-piwulang ingkang nyababaken piyambakipun angsal kamulyan wau. Ingkang kawarsitakaken Ingkang rumiyin piyambak anyebutaken Mi raj-ipun Kanjeng Nabi, ingkang kedah dipun tegesi nyasmitakaken kamulyan ingkang badhé dipun gayuh déning Kanjeng Nabi tuwin kaluhuran ingkang badhé dipun gayuh déning umat Islam. Dados, ruku ingkang kantun piyambak ing surat ingkang

4 758 Trah Israil Juz XV sampun, wigatos paring sawenèh tuntunan dhateng para Muslimin, ingkang manawi dipun dhèrèk saged anjalari para Muslimin dados umat ingkang ageng; déné ing surat punika, wonten ing wiwitanipun, inggih punika ing dalem mi rajipun Kanjeng Nabi, wonten piweca ingkang terang gamblang bab kaluhuranipun umat Islam. Sasampunipun anyebutaken punika, para Muslimin lajeng dipun paringi pèpènget bab lalampahan ingkang dipun sandhang déning umat Israil, ingkang ing nalika jaman sadèrèngipun sampun naté anggayuh kamulyan, nanging boten saged lastantun andarbèki kamulyanipun wau ing saterusipun. Ruku ingkang kaping kalih anggelar piwulang ingkang gumathok boten éwah gingsir, inggih punika: sadaya pandamel mesthi wonten wohipun, angger-angger ingkang tumindak ing sajagad, angger-angger sabab lan musabab (cause and effect), ingkang manawi dipun mangertosi kaliyan saleres-leresipun saged mahanani manusa saged anggayuh kamulyan sajati, ingkang timbang kaliyan kamanusanipun. Kalih ruku candhakipun ngemot piwulang budipakerti ingkang kedah dipun lampahi déning para Muslimin. Suprandéné, piwulang budipakerti ingkang adiluhung wau sadaya, boten wonten malih kajawi namung mewahi wangkotipun para titiyang kafir, kados déné ingkang kacetha wonten ing ruku ingkang kaping gangsal, awit saking punika mila ruku sambetipun lajeng marsitakaken pidananipun para titiyang wau, sarwi dhawuh dhateng para angèstu supados sami alus sikepipun dalasan kaliyan para mengsah-mengsahipun pisan. Ruku ingkang kaping pitu amarsitakaken angger-angger ingkang tumindak ing jagad, inggih punika para tukang damel wisuna mesthi sami mengsahi tiyang tulus, déné ruku ingkang kaping wolu mangandikakaken kalayan mligi panglawan ingkang katujokaken dhateng Kanjeng Nabi. Nanging ruku candhakipun lajeng anerangaken bilih panglawan wau mesthi tumunten wuk atanpa gina, jalaran panggorohan mesthi sirna déning yakti: Wonten ing ngriki rawuhipun Kanjeng Nabi punika kawarna kadi déné rawuhipun yakti, utawi manawi miturut anggènipun nyebutaken Yukhanan Rohing Kayektèn. Ruku ingkang kaping sadasa amarsitakaken bilih Quran piyambak punika mukjizat ingkang ageng, éwadéné para mengsah ngupados tandha yekti sanès-sanèsipun. Santolanipun ingkang sapélé anggènipun sami angemohi Quran, kasebutaken wonten ing ruku ingkang kaping sawelas, sarta anyebutaken pidana ingkang katumrapaken dhateng piyambakipun punika sampun nama adil. Ruku ingkang kantun piyambak wigatos dhawuh anggatosaken pèpèngetipun Kanjeng Nabi Musa dhateng Fir aun, Ratu binathara ing tanah Mesir sarta paring pèpènget saminipun punika lumantar Quran Suci, lajeng pinungkasan kalayan anyebutaken lepatipun pangandel Allah puputra, ingkang badhé kawarsitakaken kalayan panjang wonten ing kalih surat sambetipun. Titimangsanipun nalika kadhawuhaken Sagemblengipun surat punika anggènipun kadhawuhaken wonten ing Makkah. Ayat-ayat ingkang mangandikakaken pangrencananipun para titiyang Quraisy badhé anundhung Kanjeng Nabi (73-76), punika déning sawenèh sarjana kaanggep tumurun wonten ing Madinah. Nanging panganggep punika anèh-nylenèh, awit suraosing pangandika sampun anélakaken manawi pangadika wau anggènipun kadhawuhaken wonten ing Makkah. Pangandika ingkang nyebutaken mi rajipun Kanjeng Nabi, punika tumurunipun kéning katamtokaken watawis setaun utawi kalih taun ing sadèrèngipun Hijrah, déné pérangan sanès-sanèsipun saged ugi malah langkung sepuh malih. Péranganing surat ingkang enggel, katawis manawi èwonipun dhawuh ingkang sepuh-sepuh, langkung sepuh katimbang surat pitu sagolongan ingkang ngrumiyini surat punika. Kapendhet umumipun kados kathah leresipun manawi surat punika kagolongaken dhawuh ingkang sepuh-sepuh ing jaman Makkah wekasan.

5 Surat 17 Pidana tumrap trah Israil 759 RUKU 1 Pidana tumrap trah Israil 1. Kamenanganipun Kanjeng Nabi winecakaken Para turun Israil dipun pidana kaping kalih Wilasa kaparingaken wonten ing Quran. Kalawan asmaning Allah, Ingkang-Mahamurah, Ingkang- Mahaasih. 1 Mahasuci Panjenengané, kang wus anglakokaké kawula-né ing wayah bengi saka ing Masjid Suci marang masjid kang adoh, kang ing sakubengé wus Ingsun barkahi, supaya Ingsun ameruhna dhèwèké ing sawenèhing tandha-tandha- Ningsun; sayekti Panjenengané iku Ingkang-Miyarsa, Ingkang-Ngudanèni a Lan Ingsun wus amaringi Kitab Musa sarta iku Ingsun dadèkaké tuntunan tumrap para turun Israil, pangandika(-ningsun): a Aja padha angalap pangayoman saliyané Ingsun; Tedhaking wong kang Ingsunemot barengané Nuh; sayekti, dhèwèké iku sawijining kawula kang weruh ing panarima Lalampahan punika limrahipun kaanggep lalampahan mi rajipun Kanjeng Nabi. Mirsanana 1441, ing ngriku katerangaken kawontenanipun mi raj ingkang sajatos. Manawi kasuraos ingkang kasebutaken ing ngriki punika bab mi rajipun Kanjeng Nabi, suraos ingkang kawengku wonten ing ngriku anyasmitakaken kamenangan ing pakaryanipun Kanjeng Nabi ing wekdal ingkang badhé dhateng. Nanging pangandika punika ugi saged kasuraos wigatos anyasmitakaken Hijrahipun Kanjeng Nabi ingkang badhé kalampahan dhateng Madinah. Nalika Kanjeng Nabi linggar saking Makkah, punika ing wanci dalu (Ibnu Hisyam). Manawi nganggé panyuraos punika masjid kang adoh punika ateges masjid Nabi ingkang badhé dipun adegaken wonten ing Madinah, utawi Madinah piyambak, manawi Masjid kang Suci kasuraos Makkah. Utawi ateges Yérusalém, suraosipun: Kanjeng Nabi badhé maris sadaya barkahipun para andika nabi Bani Israil, kalebet ugi Tanah Suci Rodwell nerangaken manawi ayat punika boten wonten sasambetanipun kaliyan ayat ingkang sampun, nanging panginten makaten wau lepat. Menggah ing sajatos-jatosipun ayat ingkang sapisan punika wigatos amecakaken kaluhuranipun Islam lan kaum Muslimin ing wekdal ingkang badhé dhateng, déné ayat ingkang kaping kalih (ayat punika), wigatos paring pèpènget dhateng para Muslimin poncabayanipun kaluhuran, sarwi anyebutaken tuladha satunggaling umat ingkang sampun, ingkang sampun naté kasengkakaken ing ngaluhur.

6 760 Ut. aparing weruh 4 Lan Ingsun wus andhawahaké putusan marang turuning Israil ing sajroning Kitab: Sayekti temen sira bakal agawé wisuna ing bumi rong rambahan 1412 lan sayekti temen sira bakal kumalangkung adigung. Trah Israil Juz XV 5 Lah bareng janji loro iku kang sapisan (titimangsané) wis tumeka, Ingsun (banjur) angutus para kawula-ningsun kang kawanèné anggigirisi, anyerang sira, banjur angubres kukubané padunungan(-ira), lan iki janji kang masthi kudu kalakon. 6 Tumuli gentèn Ingsun aparing gilir marang sira anglindhihaké dhèwèké sarta Ingsun amitulungi sira kalawan bandha lan anak akèh apa déné sira Ingsun dadèkaké papanthan kang luwih gedhé Ar. angulemaké rainira 7 Lamun sira agawé becik, iku agawé becik marang jiwanira dhéwé, lan lamun sira agawé ala, lah iya amitunani marang (jiwanira) iku. Lah nalika (titimangsané) tekané janji kang kaping pindho wus tumeka, (Ingsun angutus wong-wong liya) supaya padha agawé susahira lan supaya padha anglebonana masjid, kaya anggoné Kacundhukna kaliyan 5: 78: Para turun Israil kang padha kafir dilaknati atas sabdané Dawud lan Isa anaké Maryam. Yérusalém dipun risak ngantos kalih rambahan minangka pidana murangyektinipun para titiyang Yahudi. Ingkang sapisan déning titiyang Babilon, ingkang kaping kalih déning titiyang Rum. Mirsanana pèpèngetipun Kanjeng Nabi Isa wonten ing Mat 23: 38: Élinga, omahmu kasarahaké marang kowé, temahan dadi suwung, saha wonten ing Lukas 21: 24: Sarta ing Yérusalém bakal kaicak-icak déning para umat tuwin sanès-sanèsipun saminipun punika. Ing Zabur inggih kebak pèpènget-pèpènget Ayat 5 wigatos amarsitakaken risakipun padaleman suci ing Yérusalém sarta anggènipun para tiyang Yahudi sami dipun pejahi, dipun kunjara tuwin dipun kéndhangaken déning titiyang Babilon nalika taun 588 sadèrèngipun miyos Kanjeng Nabi Isa, déné ayat 6 amarsitakaken wangsulipun titiyang Yahudi saking pambucalan saha pambangunipun malih padaleman suci ingkang

7 Surat 17 Sadhéngah pandamel wonten wohipun 761 angleboni sing kaping sapisané, lan supaya padha anglebur kamenangan kang wis pinakolih kalawan lebur temenan Manawa-manawa Pangéranira angrentahaké wilasa marang sira, lan manawa sira bali (ambangkang) manèh, Ingsun iya bakal bali (aparing pidana) manèh, 1415 lan Ingsun wus andadèkaké naraka minangka pakunjaraning para kafir. 9 Sayekti Quran iki anuntun marang kang banget bener sarta awèh warta bubungah marang para angèstu kang padha anglakoni panggawé becik, yèn bakal padha olèh pituwas kang gedhé, 10 Wondéné para kang padha ora angèstu marang akhirat, Ingsun wus anyadhiyakaké siksa kang nglarani tumrap marang dhèwèké. RUKU 2 Sadhéngah pandamel wonten wohipun 11, 12. Tiyang punika gagancangan dhateng awon Sasanggènipun awon punika boten kénging dipun lintiraken. 16, 17. Bangsa badhé linebur manawi murang krama Sadéngah tiyang punika angsal-angsalanipun inggih punapa ingkang dipun angkah. dipun pandhegani déning Zérubbabél, tuwin makmuripun para titiyang Yahudi ing jaman pawingkingipun malih. Lah inggih punika lalampahan walik-grembyang ingkang kapangandikakaken ing ayat punika Ayat punika nerangaken risakipun ingkang kaping kalih padaleman suci déning titiyang Rum ingkang dipun pandhegani déning Titus. Sadaya wau ingkang nindakaken fihak mengsah, inggih mengsah saking fihak punapa kémawon, sarta boten pisan-pisan mengku teges bilih mengsah ingkang sampun naté ngrisak padaleman suci tumindak makaten malih ingkang kaping kalih Punika magepokan kaliyan rawuhipun Kanjeng Nabi Muhammad ingkang tumrap para titiyang Israil ateges kaparingan kalonggaran malih ambangun awakipun, nanging para titiyang wau sami kapangandikanan manawi sami wangsul dhateng karisakan, piyambakipun sami badhé dipun dhawahi pidana malih. Nalika Kanjeng Nabi rawuh ing Madinah, ing sakawit titiyang Yahudi sami asikep rukun. Nanging saya dangu para titiyang wau saya asikep mengsahi, ngantos sami sekuton kaliyan mengsah-mengsahipun Kanjeng Nabi punapa, sarta damel paékan badhé anyédani panjenenganipun. Angsal-angsalanipun, para titiyang wau sami angsal pidana kados déné ingkang kasandhang ing sadèrèngipun.

8 762 Trah Israil Juz XV 11 Manusa iku nyunyuwun ala kaya beneré kudu anyunyuwun becik, lan manusa iku pancèn gawéné anggégé. 12 Lan Ingsun wus andadèkaké wengi lan raina dadi tandha loro, tumuli Ingsun anyirnakaké tandha wengi 1416 lan andadèkaké tandha raina dadi padhang, supaya sira padha angupaya lubèring paparingé Pangéranira lan supaya sira padha nyumurupana wilanganing taun sarta pétungan, lan samubarang iku wus Ingsun gawé terang awijang. 13 Lan Ingsun angalungaké panggawéné siji-sijining manusa ana ing guluné 1417 lan ing dina kiyamat Ingsun wetokaké marang dhèwèké (awujud) kitab, kang ginelar ngeblak; 14 Wacanen kitabira, ing dina iki wis cukup jiwanira minangka juru pétung ingatasé sira. 1417A Dalu punika minangka sanépanipun pepetenging kabodhoan lan kakafiran (mirsanana 344), déné icalipun dalu punika ateges kabodhoan badhé sirna sarta papadhanging Islam badhé dados lilintunipun Thâir (wantahipun peksi) punika tegesipun tindakipun manusa. Inggih tindakipun manusa punika ingkang dipun kalungaken wonten ing guluning manusa (S. Msb, Q-LL). Kados pundi mila bukanipun déné tembung wau mengku teges makaten wau, saged dipun tingali saking gugontuhonipun bangsa Arab. Sampun kacara wonten ing kalanganipun bangsa Arab, awon lan saé punika dipun pethèk sarana peksi-peksi, inggih punika dipun tingali peksi wau mabur saking kajengipun piyambak punapa margi dipun gusah, maburipun manengen punapa mangiwa, utawi punapa terus kémawon minggah. Awawaton punika pandamel ingkang badhé dipun tindakaken kaanggep prayogi utawi boten prayogi. Inggih awit saking punika mila tembung wau lajeng ateges pandamel awon lan pandamel saé (Rz). Menggah ing sajatos-jatosipun teges wau sampun katerangaken déning péranganipun ingkang wekasan ayat punika sarta déning ayat candhakipun. Ayat punika amahyakaken piwulang ingkang mangka waton, bilih saben pandamel punika mesthi wonten tabetipun ingkang kelèt kaliyan manusa, sarta inggih tabeting pandamel punika ingkang bénjing dinten kiyamat badhé dados kitab ingkang ginelar. Dados anggènipun atilar tabet punika ingkang nama saben tindaking manusa kacathet, lan inggih tabet punika kitab cathetaning pandamelipun manusa. Dikalungaké ana ing gulu punika mengku teges kanthil boten kénging dipun pisah (Rz), dados punika ateges anjumenengaken angger-anggering sabab lan musabab, law of cause and effect, angger-angger saben tindak mesti wonten wohipun. 1417A. Kapèngetana, miturut ayat punika pangétangipun pandamelipun manusa bénjing ing dinten

9 Surat 17 Sadhéngah pandamel wonten wohipun 763 Ar. nganti 15 Sapa sing ngambah dalan kang bener, pangambahé iku makolèhi mung marang jiwané dhéwé, lan sapa sing atindak sasar, tindaké sasar iku mitunani iya mung marang (jiwané dhéwé) iku, lan sapa sing nyangga, iku ora bakal nyangga sasangganing liyan, 1418 lan ora bakal Ingsun aparing siksa kajaba yèn Ingsun wus anjumenengaké utusan Lan samangsa Ingsun arsa anglebur sawijining nagara, Ingsun andhawuhaké 1420 paréntah Ingsun marang wongé kang uripé amongsuka-pari-suka, ananging dhèwèké padha murang yakti; mulané kayektèn sabda iku tumiba marang kono, tumuli (nagara) iku Ingsun lebur kalawan lebur tumpur. kiyamat punika katindakaken déning manusa piyambak. Pratélan punika suka papadhang pétangan, wazn lan mîzân (7: 8; 55: 7) punika punapa; inggih punika anedahaken bilih sadaya wau boten sanès inggih gumelaripun ingkang kalayan sampurna tabeting pandamel ingkang katindakaken nalika ing gesang sapunika Ayat punika ambrastha piwulang bab panebusing dosa. Sasanggèning dosa satunggaling tiyang boten saged yèn ta kasangkul ing tiyang sanès, awit kados déné ingkang sampun kapratélakaken ing ngajeng, tabeting pandamelipun saben tiyang punika dipun kanthilaken piyambakipun. Ingkang makaten wau laras sanget kaliyan angger-anggering kodrat. Ayat punika ugi boten cengkah kaliyan pangandika ing 29: 13: Lan sayekti dhèwèké temen bakal nyangga momotané dhéwé sarta momotan liya kanthiné momotané, awit ingkang kapangandikakaken ing 29: 13 wau para titiyang ingkang nasaraken tiyang sanès, sampun samesthinipun manawi sami nyangga sasanggènipun piyambak lan sasanggèn anggènipun sampun nasaraken ing ngasanès; déné titiyang sanès wau mesthi inggih tanggel jawab ing kalepatanipun piyambak. Punapa tegesipun kang anyangga sasanggan kula aturi mirsani Siksa ingkang dipun pangandikakaken punika siksa ingkang kadhawahaken minangka pidananing nerak angger-angger ingkang sampun kaparingaken; nanging ing sasampunipun anggerangger wau tumindak. Milanipun ing ngriki kasebutaken bilih tiyang punika anggènipun kasiksa samangsa sampun kadumugèn piwulangipun yakti lumantar satunggaling nabi Pangandika punika asring dipun suraos kalayan boten leres. Allah boten teka andhawuhaken titiyang sami murang-yakti, awit sampun kasebutaken kanthi terang wonten ing 7: 28 Allah ora maréntahaké panggawé nistha, sarta malih ing 16: 90 Panjenengané anyegah ing laku nistha lan tindak dudu sarta pambaléla. Déné suraosipun ayat punika sampun terang, inggih punika: Allah paring dhawuh dhateng para titiyang wau supados sami nindakaken pandamel saé, inggih punika nuntun piyambakipun dhateng margi ingkang leres lumantar nabi-nabi-nipun: nanging rèhning para titiyang wau sampun kelajeng sami remen gesang amongsuka-pari-suka, milanipun lajeng sami andaga ing dhawuh, sarta inggih awit saking punika para titiyang wau sami angsal pidana.

10 764 Trah Israil Juz XV Ut. tinarima 17 Lan wis pira baé bangsa sapungkuré Nuh kang wis Ingsun lebur! Lan Pangéranira iku wis cukup Waspada, Anguningani marang kaluputaning para kawula-né. 18 Sapa sing kapéngin kauripan donya iki, iku ing kono Ingsun anggelisaké apa sakapareng-ingsun tumrap sapa-sapa kang Ingsun karsakaké, tumuli naraka Ingsun dadèkaké bagéané: dhèwèké bakal malebu mrono, diinakaké, disebrataké. 19 Lan sapa sing kapéngin akhirat sarta angarah iku kaya kuduning pangarahé sarta dhèwèké iku wong angèstu, lah iki, pangarahé bakal pinaringan pituwas. 20 Kabèh padha Ingsun pitulungi iya sing siji lan iya sing sijiné miyos saka lubèring Pangéranira, sarta lubèring Pangéranira iku ora winates. 21 Delengen, kapriyé anggon- Ingsun angluwihaké kang sawiji angungkuli kang sawijiné, lan temen akhirat iku luwih gedhé ing dalem papangkatan sarta luwih gedhé ing dalem kaluwihan. 22 Lan aja sira angadegaké sesembahan liya anyartani Allah, mundhak sira andhéprok cinacad, linirwakaké. RUKU 3 Piwulang Budipakerti Pangrengkuh saé dhateng bapa biyung Ambek saé dhateng tiyang kacingkrangan.

11 Surat 17 Piwulang budipakerti Lan Pangéranira wus andhawuhaké, supaya sira aja padha ngawula (sapa-sapaa) kajaba ing Panjenengané, sarta dibecik marang wong tuwanira loro Manawa salah sawijiné utawa sakaroné nyandhak umur tuwa, ana ing sira, lah aja sira angucap marang sakaroné (kayata) Hus, sarta aja padha sira uring-uring, tuwin angucapa tembung kang mulya marang sakaroné. 24 Lan di andhap asor marang sakaroné kalawan wilasa, sarta angucapa: Pangéran kawula! mugi Tuwan aparing wilasa dhateng sakalihipun, kados anggènipun angopèni kawula (kala kawula taksih) alit. a ar. lan 25 Pangéranira iku luwih udani marang apa kang ana ing sajroning ati-atinira; manawa sira iku padha becik, lah sayekti Panjenengané iku Aparamarta a marang para kang tansah mratobat (marang Panjenengané). 26 Lan wèwèha marang sanak apa beneré, mangkono uga (marang) para miskin tuwin wong lalaku, sarta aja sira angecèh-ecèh kalawan pangebrèh. 27 Sayekti para ngebrèh iku sadulur-saduluring sétan, sarta Bekti dhateng tiyang sepuh kakalih punika dhawah angka kalih ing sasampunipun bekti ing Allah, jalaran sami-sami manusa ingkang ageng piyambak wewenangipun dhateng satunggaling tiyang punika namung tiyang sepuhipun kakalih. Langkung-langkung malih, ambangun turut dhateng tiyang sepuh kakalih punika wiji ingkang anukulaken pambangun turut dhateng panguwaosing praja ingkang apsah, inggih punika satunggaling kawajiban ingkang wigatos. Makaten wau samangsa laré-laré sami dipun mangertosaken dhateng piwulang punika. Inggih awit saking punika mila ambangun turut dhateng tiyang sepuh kakalih punika wonten ing dalem tatanan budipakerti Islam kagolongaken prakawis ingkang wigatos.

12 766 Trah Israil Juz XV sétan-sétan iku marang Pangérané ora weruh ing panarima Lan manawa (panjaluké) padha sira tulak karana (sira lagi) ngupaya wilasa saka Pangéranira kang sira ajap-ajap, lah padha sira calathonana tembung kang manis Lan aja sira ambanda tanganira ing gulunira sarta aja sira nguluraké nganti wudhar, mundhak sira (satemah) andhéprok cinacad, nalangsa, 1424 Ut. nyumpi 30 Sayekti Pangéranira iku angluberaké rijeki marang sapa kang dadi kaparenging karsa-né, sarta Panjenengané amaringi miturut taker; sayekti Panjenengané iku marang para kawula-né Waspada, Angudanéni. RUKU 4 Piwulang Budipakerti Amejahi anak, lampah sèdhèng tuwin mejahi tiyang dipun awisi. 34. Rumeksa laré yatim sarta anetepi janji dipun dhawuhaken. 35. Kedah tansah ngangkah temen ing sabarang lampah Alus ing budi tuwin andhap asor dipun dhawuhaken. 39, 40. Manembah pangéran kathah dipun lepataken punika tegesipun saduluré, mitrané, lan pandhèrèké sétan, suraosipun para atindak awon. Sareng-sareng kaliyan andhawuhaken dadana, Quran ugi andhawuhaken ngiridirid, dados ateges andhawuhaken nganggé margi ingkang tengah-tengah Ngajap-ajap wilasa saking Pangéran punika tegesipun ambetahaken nugrahanipun Pangéran, terangipun malih: boten gadhah punapa-punapa ingkang badhé dipun sukakaken dhateng tiyang miskin. Manawi kados makaten kawontenanipun, ginemipun kémawon ingkang alus, sampun ngantos nyenthok-nyenthok lan mungel kasar, temahan nadyan boten saged ngènthèngaken rekaosipun tiyang miskin, saboten-botenipun patrapipun dhateng tiyang miskin wau alus boten kasar. Satunggaling hadits pangandika Nabi ngandikakaken bilih ngucapaken satembung kémawon tetembungan manuhara dhateng sasamining tiyang, punika kalebet èwonipun pandamel dadana Ambanda tangan ing gulu punika mengku teges kumed anggénipun nanjakaken bandanipun, déné ngulur tangan ngantos wudhar punika: brah-bréh ngantos nelas-nelasaken gadhahanipun. Ayat punika wigatos paring tatanan ingkang umum cara ingkang pundi ingkang kedah dipun anggé samangsa nanjakaken bandhanipun, sarta punika ateges andhawuhaken supados tiyang punika ngirid-irid.

13 Surat 17 Piwulang budipakerti Lan aja sira padha matèni anak-anakira karana kuwatir kamlaratan; Ingsun aparing rijeki marang dhèwèké sarta marang sira (uga); sayekti, matèni dhèwèké iku kaluputan kang gedhé Lan aja sira padha cedhakcedhak laku bandrèk, sayekti, iku tindak jember sarta dadalan ala Lan aja sira padha matèni wong, kang Allah anglarangi (yèn dipatènana), kajaba kalawan bener; lan sapa sing dipatèni kalawan panganiaya, lah sayekti Ingsun aparing wewenang marang ahli warisé; ananging aja dhèwèké amlangkah garising bebener ing dalem anggoné matèni; sayekti dhèwèké iku tinulungan Lan aja sira padha cedhakcedhak bandhaning bocah yatim, kajaba kalawan tuju kang banget becik, nganti dhèwèké tumeka diwasané, sarta di padha tuhu ing janji; sayekti (sadhéngah) janji iku bakal tinakokaké Ing antawisipun bangsa Arab wonten tata-cara mejahi anakipun èstri, awit tiyang èstri makaten boten saged tumut nindakaken paprangan kanggé ngupajiwa, kadosta anjarah rayah (Rz). Nagari-nagari Nasrani ingkang sampun majeng ing jaman samangké langkung ambetahaken piwulang punika katimbang lan bangsa Arab nalika jaman kabodhoan, awit saya dangu saya katingal ngaléla ing antawisipun bangsa wau remen matesi kathahing anakipun utawi malah ngantos nyures babar pisan turunipun, sanajan inggih saged ugi anggènipun nindakaken sadaya wau mawi lampah sanès, boten sarana anekak utawi mendhem laré gesang-gesangan. Sudaning cacahipun kelahiran wonten kalanganipun bangsa ingkang sampun majeng wau dados bukti ingkang cetha ing wontenipun tata-cara punika Lah, punika piawon sanèsipun malih ingkang ngrebda sareng-sareng kaliyan tumuwuhing kamajengan jaman samangké. Quran boten namung ngawisi zina kémawon, nanging maréntahaken manusa sampun ngantos celak-celak kaliyan lampah zina, kadosta nebihi samukawis ingkang sakinten saged anggèndèng ing tiyang dhumawah dhateng piawon wau Ayat punika boten cecengkahan kaliyan punapa ingkang sampun kapangandikakaken wonten ing 2: 178. Ukara ingkang mungel: dhèwèké tinulungan punika ambokmanawi kémawon mengku teges: pamaréntah wajib mitulungi piyambakipun sarana andadosaken tiyang ingkang dosa pejah karegem wonten ing panguwaosipun undhang-undhang, ahli waris boten nandukaken wawales sapurun-purun saking moganipun piyambak.

14 768 Trah Israil Juz XV 35 Lan padha dikebak ing taker samangsané sira naker, sarta nrajua kalawan traju kang jejeg bener; mangkono iku luwih becik lan luwih utama wusanané. 36 Lan aja sira anut sabarang kang sira ora weruh; 1428 sayekti, pangrungu lan pandeleng sarta ati, iku kabèh bakal dinangu tumrap prakara iku. 37 Lan aja sira lumaku ing bumi kalawan gumendhung, sayekti sira iku ora bisa ambelah bumi sarta ora bisa mapaki gunung mungguh ing dhuwuré. 38 Kabèh iku alané mungguh ing Pangéranira, sinengitan. 39 Iki èwoné barang kang kawedharaké Pangéranira marang sira kang arupa kawicaksanan, lan aja sira angedegaké sesembahan liya sisihaning Allah, mundhak sira cinemplungaké ing naraka, cinacad, sinebrataké. 40 Lah, apa ta Pangéranira amilihaké sira anak lanang-lanang sarta (Panjenengané piyambak) mundhut putra wadon-wadon sawenèhing para malaikat! Sayekti, sira iku temen padha angucapaké pangucap kang anggigirisi Saupami dhawuh punika dipun tetepi punapa mesthinipun, yakti sawarnining pawartos babaratan lan raosan-raosan ingkang pating saruwing sumiyar wonten ing tengah-tengahing babrayan sirna sami sanalika, temahan kathah tiyang inggih jaler inggih èstri ingkang satemenipun boten lepat uwal saking rekaosing manah margi saking sumebaripun pawartos awon ingkang boten wonten watonipun. Ayat punika ugi ngawisi rembagan ingkang tanpa seserepan ingkang cetha, utawi nglahiraken pamanggih ingkang dèrèng kantenan leres-lepatipun. Saèstu, rahayu lan katentreman ingkang badhé pinanggih wonten ing tengah-tengahing babrayan, tur tebih saking sawarnining sasatron lan gegethingan, samangsa dhawuh punika dipun tetepi temenan.

15 Surat 17 Para kafir saya andadra 769 RUKU 5 Para kafir saya andadra Para kafir saya andadra anggènipun angemohi Sami maiben dhateng gesang ing delahan. 41 Sayekti temen Ingsun wus angambal-ambali (pépéling) ing sajroning Quran iki, supaya dhèwèké padha élinga, ananging ora liya kajaba malah padha wuwuh ang pamaléngos a Calathua: Manawa ana sesembahan-sesembahan sisihané Panjenengané kaya pangucapé dhèwèké, amasthi dhèwèké bakal padha bisa ngupaya dadalan marang Kang- Kagungan-kraton. a Mahasuci Panjenengané sarta Mahaluhur, dhuwur nyamut-nyamut saka apa kang padha diucapaké. a Langit pipitu a sarta bumi tuwin sapa kang ana ing kono padha mahasucèkaké ing Panjenengané: lan ora ana barang siji-sijia kang ora mahasucèkaké kalawan Sampun cetha karsaning Pangéran angambal-ambali bukti-bukti lan tandha-tandha yakti wonten ing Quran punika supados para titiyang wau sami purun mikir-mikir. Nanging saya kathah pèpènget ingkang dipun paringaken dhateng piyambakipun jebul inggih saya sanget anggènipun sami angemohi, dadosipun saben wonten dhawuh Quran ingkang énggal tumurun, boten dados pèpènget tumrap para titiyang wau, nanging malah dados jalaraning para titiyang wau saya angemohi. Inggih awit saking punika mila katembungaken: dhawuh wau mewahi anggènipun sami angemohi. Dados menggah ing sajatos-jatosipun dhawuh énggal wau sanès sabab ingkang baku tumrap emohipun para titiyang wau, nanging namung murugaken para titiyang wau angsal wewahan barang ingkang dipun emohi. Punika ugi dados pasaksèn bilih katrangan ing 24 leres Terangipun: yekti para titiyang wau saged menang kaliyan para Muslimin margi dipun biyantu déning sesembahan-sesembahanipun, awit para titiyang wau sami anggadhahi panganggep bilih sesembahan-sesembahanipun wau dados pantawis antawising piyambakipun kaliyan Allah; wangsul para Muslimin, margi sami angemohi brahala-brahala, dadosipun sami boten keparek ing Allah, milanipun tangèh lamun angsal pitulung saking Panjenenganipun anggèning badhé ngawonaken mengsah-mengsahipun. Utawi saged ugi ingkang dipun karsakaken ing pangandika punika piguna ruhani ingkang pinakolih ing manusa déning keparek ing Pangéran, inggih Tuking Kasucian. Saupami kapara nyata brahala-brahala punika murugaken para titiyang wau keparek ing Pangéran, yekti sampun rumiyin-rumiyin para manembah brahala wau sami tebih saking sawarnining jejember.

16 770 Trah Israil Juz XV pangalembana-né, ananging sira padha ora mangerti anggoné padha mahasucèkaké; sayekti Panjenengané iku Aris, Paramarta. 1430A Ar. lan antarané 45 Lan samangsa sira maca Quran, Ingsun andokokaké alingaling kang sinamar 1431 ing antaranira lan para kang padha ora angèstu ing akhirat; 46 Lan Ingsun andokokaké tutup ing ati-atiné sarta tindhih ing kuping-kupingé, supaya dhèwèké padha ora mangerti (marang) iku, lan samangsa sira nyebut Pangéranira pribadi ing dalem Quran, padha angungkuraké gegeré saking pamalèngosé Ingsun luwih wikan marang apa kang padha dirungokaké nali- 1430A. Ing ngriki kasebutaken bilih sagung bawana sami mahasucèkaken ing Allah. Tasbîh punika sami kaliyan tanzîh, jawinipun angundhangaken bilih Pangéran punika suci saking sawarnining cacad lan suci saking sawarnining ingkang nama baten suci, utawi saking sawarnining barang ingkang nyuda kaluhuran-ipun (LL). Sampun tamtu kémawon ngundhangaken makaten wau boten kedah sarana lésan lan sarana tetembungan. Menggah ing sajatos-jatosipun gumantungipun sagung titah dhateng Ingkang-Nitahaken sarta boten sampurnanipun sagung titah wau, punika sampun dumunung mahasucèkaken lan mahaluhuraken dhateng Ingkang-Nitahaken Aling-aling ingkang sinamar punika boten sanès inggih aling-aling ingkang dipun damel piyambak margi saking anggènipun sami angemohi, kados déné ingkang kapratélakaken kalayan cetha wonten ing ayat 41. Miturut ayat wau, Gusti Allah anurunaken Quran punika supados dados pèpènget tumrap para titiyang wau, nanging margi saking anggènipun sami angemohi, dadosipun ing antawisipun Quran lan piyambakipun lajeng wonten aling-alingipun Saweg suraos ing pangandika kémawon sampun cekap kanggé nyingkiraken paham ingkang boten leres, ingkang amastani bilih ayat-ayat saminipun ayat punika mengku teges bilih tiyang ingkang sami angemohi Quran punika pancèn sampun tinamtu (pineksa) déning Pangéran Piyambak boten kénging boten kedah kados makaten. Leres, sampun boten wonten semang-semangipun malih kasebutaken bilih ingkang masang tutup wonten ing manah saha sumpel wonten ing kupingipun para kafir punika Allah, awit ingkang nyababaken sadaya barang punika manawi dipun tlusur andhokipun tamtu inggih dhateng Panjenenganipun. Nanging kados pundi dumadosipun tutup lan sumpel wau, wonten ing wekasanipun ayat punika ugi kasebutaken kalayan terang. Inggih punika: margi para titiyang wau mirengaken kémawon sami boten purun manawi wonten tiyang nyebut asmanipun Allah, sarta sami malèngos saking sabda-nipun, mila ing wasananipun lajeng kasumpelan kupingipun lan katutupan manahipun. Allah ingkang masang sadaya wau, nanging anggèning Panjenenganipun masang wau margi saking kawontenaning manah saha kupingipun para tiyang wau piyambak. Bab punika langkung terang malih kasebutaken wonten ing 7: 179 makaten: Dhèwèké padha duwé ati, iku ora dianggo mangertèni; lan padha duwé mripat, iku ora padha dianggo andeleng; lan padha duwé kuping, iku ora dianggo angrungokaké.

17 Surat 17 Para kafir saya andadra 771 Ut. kena ing kemayan kané dhèwèké padha ngrungokaké marang sira, lan nalikané padha wawan gunem dhedhemitan, tatkala para atindak dudu padha calathu: Kowé iku ora liya kajaba mung manut marang wong lanang kang tanpa nalar. 48 Delengan, kapriyé anggoné padha ngupamakaké sira! Mulané dhèwèké padha sasar, satemah padha ora olèh dalan. 49 Lan dhèwèké padha calathu: Lah! apa manawa aku wis padha dadi balung sarta ajur abosok, apa iya bakal ditangèkaké temenan dadi titah anyar? 50 Calathua: dadia watu utawa wesi, Ar. dhadhanira 51 Utawa sawijining titah kang tumrapé ing angen-angenira banget (bisané dadi urip)! 1433 Ananging dhèwèké bakal padha calathu: Sapa sing bakal ambalèkaké aku? Calathua: Kang-Nitahaké sira sakawit biyèn. Éwadéné bakal padha anggèdhègaké sirahé marang sira sarta padha calathu: Bésuk kapan iku? Calathua: Bokmanawa iku wis cepak Bangsa Arab sami maiben ing wontenipun gesang sasampuning pejah déné ingkang minangka buktinipun: piyambakipun sami badhé sirna tanpa tilas, tangèh lamun yèn ta badhé dipun gesangaken malih. Para titiyang wau lajeng dipun paringi wangsulan bilih gesang sasampuning pejah mesthi badhé kalampahan, sanajan piyambakipun saged malih dados séla. Gesang ruhani ingkang sami dipun alami margi saking lalabetanipun Kanjeng Nabi, sanajan ta piyambakipun punika sami wangkot, saking wangkotipun ngantos mèh kaya watu, utawa luwih atos manèh (2: 74), punika dados bukti ingkang cetha wéla-wéla bilih pratélan ing ayat punika mesthi badhé kalampahan saèstu Gèdhèg punika sasmita boten ngandel dhateng satunggaling barang. Dhawuh wangsulan ingkang mungel: Bokmanawa iku wis cepak punika ingkang dipun karsakaken gesang ruhani ingkang badhé dipun alami tanah Arab, ingkang sapunika saweg salebetipun dipun gesangaken malih lantaran Kanjeng Nabi, minangka pasaksèn ing wontenipun kiyamat ageng bénjing ing jaman akhir. Ayat candhakipun anerangaken langkung gamblang malih bab punika: tumuli sira bakal padha nyandikani kalawan pangalembana ing Panjenengané. Sadasa taun ing sasampunipun punika saindhenging tanah Arab gumer kumandhanging suwantenipun tiyang mumuji ing Pangéran.

18 772 Trah Israil Juz XV 52 Ing dinané Panjenengané animbali sira, tumuli sira bakal padha nyandikani kalawan pangalembana ing Panjenengané, sarta sira bakal padha nyana, manawa pamanggonira mung sadhéla. RUKU 6 Mesthi atemahan dipun siksa 53, 54. Para angèstu kedah manis dhateng para ingkang milawani Pidana dhateng murang yekti punika angger-anggering Pangéran. 53 Lan calathua marang para kawula-ningsun, supaya padha calathua kang becik; sayekti sétan iku nyebar cocongkrahan ing antarané dhèwèké; sayekti sétan iku tumrapé marang manusa mungsuh kang cetha Pangéranira iku luwih udani marang sira; manawa dadi karsa- Né, Panjenengané aparing wilasa marang sira, utawa manawa dadi karsané Panjenengané aparing siksa ing sira; lan anggon-ingsun angutus sira iku ora supaya sira dadi juru-ngreksa marang dhèwèké Ing dhawuh punika para Muslimin kadhawuhan ingkang alus samangsa wicantenan kaliyan para tiyang kafir. Dipun cariyosaken nalika para Muslimin sami wadul dhateng Kanjeng Nabi manawi sami dipun ungeli awon déning para menembah brahala, para Muslimin sami dipun dhawuhi ingkang alus lan dipun awisi males mungel awon (JB). Luhuring bubudèn kados ingkang kagelar wonten ing piwulang punika pranyata tanpa sama. Para angèstu tuwuk panganiaya ingkang sakalangkung wengis saking tanganipun para titiyang kafir, kalebet ugi dipun gugujeng lan dipun ungeli awon. Para kafir dèrèng marem namung dumugi samanten, milanipun sapunika lajeng wiwit tumindak badhé anyirnakaken Islam ingkang ngantos tapis. Suprandéné minangka wawalesipun panganiaya lan pangawon-awon wau sadaya, Islam andhawuhaken: Lan calathua marang para kawula-ningsun (para Muslimin) supaya padha calathu kang becik. Punapa sababipun? Awit ingkang nukulaken pasulayan punika sétan (Tembung sétan punika asring mengku teges tukang damel wisuna). Kados sampun cetha pangandika punika mengku teges bilih pasulayan wau namung wonten ing jawi; golongan kakalih wau mesthi badhé manunggil malih. Utawi inggih saged ugi ibâdî wau ateges para mengsah (Rz), langkung-langkung para titiyang Yahudi lan titiyang Nasrani, tandhanipun pangandika candhakipun mawi nyebutaken Kanjeng Nabi Dawud lan kitab Zabur. Manawi makaten lajeng mengku suraos para mangsah kadhawuhan mantuni anggènipun sami ngawon-awon Islam, awit boten dangu malih mesthi sami badhé keduwung Dipun pèngetana bilih ing ayat punika, boten prabéda lan ing panggènan sanès-sanèsipun,

19 Surat 17 Mesthi temahan dipun siksa 773 a Lan Pangéranira iku luwih udani marang sapa-sapa kang ana ing langit-langit lan bumi; lan sayekti temen Ingsun wus andadèkaké sawenèhing para nabi angung-kuli liyané, 1437 lan Ingsun wis amaringi pustaka marang Dawud. a 56 Calathua: Padha nyunyuwuna marang kang padha sira anggep, saliyané Panjenengané; lan ora bakal dhèwèké bisa ambirat riribed saka ing sira, lan ora (bakal bisa) ngelih. 57 Para kang padha disusuwuni, padha ngupaya lantaran marek marang Pangérané _ dhèwèké, endi sing luwih parek sarta padha angarep-arep wilasa-né; apa déné padha wedi siksané, sayekti, siksané Pangéranira iku barang kang kudu diwedèni ingkang kasebutaken langkung rumiyin nugraha, ingkang makaten punika anedahaken bilih nugrahanipun Pangéran punika langkung katengen katimbang lan wawalesipun Pangéran. Awit saking punika para mengsah kaparingan langkung kathah pangajeng-ajengipun angsal nugraha katimbang lan ajrihipun dhateng pidana Manawi kapangandikakaken bilih sawenèh nabi kadamel ngungkuli sanèsipun, punika sampun mengku teges kaluhuranipun Kanjeng Nabi ngungkuli nabi sanès-sanèsipun. Déné wontenipun asmanipun Kanjeng Nabi Dawud kasebutaken kalayan mligi, awit kados déné ingkang kasebut ing Zabur, panjenenganipun nyuwun leburipun mengsah-mengsahipun, wangsul ayat kakalih ing nginggil wau anedahaken bilih Kanjeng Nabi kadhawuhan ingkang saé garapipun dhateng mengsahmengsahipun. Déné panyuwunipun Kanjeng Nabi Dawud murih mengsah-mengsahipun sami kadhawahan laknat lan sami lebur, cekap kapethikaken saking Zabur sekedhik minangka conto: Dhuh Allah,... untunipun ing cangkem mugi Tuwan rampali... sami dadosa ajèr kados toya ingkang ambalabar... lampahipun kadosa bekingking ingkang saya ajèr, sami kadosa lésaning tiyang èstri keluron ingkang boten ngantos aningali srengéngé (Zabur 58: 6-8). Tiyang cidra dursila punika sampun ngantos wonten ingkang Tuwan welasi (Zabur 59: 6). Sami kajireta sarana piyangkuhipun piyambak... sami katumpesa kalayan bebendu, katumpesa ngantos tapis (Zabur 59: 13) Ingkang dipun karsakaken déning ayat punika saha ayat ingkang sampun punika sajakipun bab manembah para nabi, para tiyang suci tuwin para rabbi-rabbi (para pandhita Yahudi) ingkang katindakaken déning para titiyang Nasrani lan para titiyang Yahudi. Nalika nerangaken pangandika Para kang padha disusuwuni wau, JB mewahi katrangan makaten: kadosta para malaikat,kanjeng Nabi Isa, ibunipun Kanjeng Nabi Isa lan Uzair. Sesembahan-sesembahan wau piyambak sami ngajeng-ajeng nugrahaning Pangéran lan ajrih pidananipun Pangéran. Satunggaling tiyang, punika saya keparek dhateng Pangéran, inggih saya ageng pangajeng-ajengipun dhateng nugrahaning Pangéran lan saya ageng ajrihipun dhateng pidananipun Pangéran.

20 774 Trah Israil Juz XV 58 Lan sarupaning kutha, iku ora kena ora, masthi Ingsun lebur ing sadurungé dina kiyamat, utawa Ingsun siksa kalawan siksa kang keras; iku wus katulis ing sajroning Kitab Ut. tandhatandha Ut. nampik 59 Lan ora ana kang bisa angalang-alangi Ingsun anurunaké timbalan-timbalan, kajaba déné iku wong biyèn-biyèn padha maido; 1440 lan Ingsun wus amaringi unta wadon marang Tsamud tandha kang melok ananging dhèwèké padha atindak dudu sarana (matèni) iku; lan ora liya Ingsun anurunaké tandha-tandha iku kajaba supaya (wong-wong) padha wedia. 60 Lan nalikané Ingsun ngandika marang sira: Sayekti, Pangéranira iku anglimputi marang Punika sampun dados angger-angger, babading manusa suka pasaksèn ingkang cetha pratélan menggah ing kayektènipun. Padhukuhan-padhukuhan lan kitha-kitha ingkang reja kathah tiyangipun ing satunggaling jaman, punika patilasanipun jaman sanès ing sadèrèngipun. Angger-angger wau sampun tumindak wiwit ing jaman kina ngantos ing jaman sapunika ugi. Sang kala (jaman) tansah ngririsak padunungan lami, nanging inggih ngedegaken ingkang anyar grès minangka gegentosipun Tiyang asring klèntu anggènipun nyuraos ayat punika. Nanging, boten prabéda lan ing panggènan sanès-sanèsipun kathah sanget, seling-serep wau tuwuh awit saking kirang titi utawi cupet ing panampi. Kados déné ingkang katerangaken ing 67, tembung âyat punika mengku teges warni kalih, timbalan utawi ayahan saha ateges tandha. Teges ingkang sapisan wau teges ingkang asring dipun anggé, kajawi manawi ing ngriku wonten pangandika ingkang anedahaken bilih teges ingkang angka kalih wau ingkang kedah dipun anggé. Rèhning ayahaning Pangéran punika mesthi dipun emohi ing sakawit, milanipun teges ingkang sapisan wau ingkang kénging dipun anggé tumrap ing pangandika punika; déné suraosipun: ingkang sakinten dados alangan lastantun tumuruning ayahanipun Pangéran dhateng turunan-turunan ingkang tansah gilir-gumantos, punika namung saprakawis, inggih punika anggènipun ayahan wau dipun emohi déning turunan ingkang sapisan. Nanging nalar ingkang makaten punika boten naté ngalang-alangi Pangéran anggènipun anurunaken ayahan dhateng turunan ingkang kantun-kantun. Inggih kados makaten punika ugi suraosipun, manawi teges satunggalipun ingkang kaserat wonten ing margin ingkang dipun anggé. Sampun cetha awéla-wéla manawi ayat punika boten anduwa tumurunipun tandha-tandha yakti, jalaran ayat punika winekasan kalayan pratélan bilih tandha yakti punika anggènipun katurunaken supados manusa sami ajrih. Sarta malih ayat candhakipun anetepaken kalayan tetembungan ingkang terang gamblang bilih nadyan sapunika ugi dhèwèké padha Ingsun wedèkaké, ingkang boten wonten sanès malih kajawi namung asarana anurunaken tandha-tandha yakti. Suraosipun sampun cetha: Manawa ana barang kang sakira bisa dadi alangan anggon-lngsun anurunaké tandha-tandha yakti, lah anggoné padha angemohi umat kang dhisik iku kang dadi alangan; nanging Ingsun tan pegat Mahaasih, sanajan sawijining umat angemohi tandha-tandha-yekti-ningsun, ora alangan tumrap Ingsun anurunaké tandha-tandha-yekti-ningsun marang turunan kang kari.

21 Surat 17 Mesthi temahan dipun siksa 775 manusa. 1440A Lan ora liya, luyut kang Ingsun pintonaké marang sira iku, kajaba Ingsun dadèkaké coba tumrap para manusa, 1441 mangkono uga wit kang kabendon 1442 ing 1440A. Ihâthah, anglimputi, punika wonten ing Quran Suci kagemipun kalayan mengku raos ngregem kados badhé anglebur. Tembung manusa ing ngriki terang ateges para mengsah-mengsahipun Kanjeng Nabi. Déné piweca punika wigatos amecakaken leburipun babar pisan para titiyang wau, inggih punika ingkang badhé kalampahan nalika bedhahipun nagari Makkah (Rz) Para mufassirin ingkang sapérangan kathah sami sarujuk bilih ingkang kapangandikakaken ing ngriki punika mi rajipun Kanjeng Nabi (Bkh, Rz), ingkang sampun aparing janji dhateng panjenenganipun bilih badhé manggih kabegjan (angsal damel kautusipun) kalayan ageng-agengan ing sasampunipun Hijrah, awit inggih kados makaten punika kedahipun nyuraos mi raj punika (mirsanana 1410). Ing kalanganipun para ngulami wonten pasulayaning pamanggih, nalika Kanjeng Nabi mi raj punika kalayan sariranipun wadhag punapa ruhani. Ingkang kathah sami nganggé pamanggih ingkang sapisan (wadhag), nanging ing antawisipun para ingkang ngugemi pamanggih ingkang angka kalih (ruhani), kalebet ugi para linangkung kadosta: Siti Aisyah lan sahabat Mu awiyah. Awawaton sabda pangandikanipun Quran ingkang cetha pratéla punika, pamanggihipun tiyang ingkang sebagéan kathah wau kedah katulak, awit pangandika ingkang terang gamblang wau nyebutaken manawi mi raj punika luyut kang Ingsun pintonaké marang sira. Asring kémawon Quran anyebutaken luyut tanpa mawi kasebutaken manawi punika luyut. Milanipun manawi Quran piyambak mangandikakaken kalayan ceplos manawi mi raj punika luyut, lah inggih sampun boten wonten semang-semangipun malih manawi punika pranyata luyut. Leres, pangandikanipun Kanjeng Nabi boten nerangaken luyut punapa sanès luyut, nanging gancaring cariyos nedahaken manawi punika luyut. Kadosta ing satunggaling hadits ingkang dipun riwayataken lumantar Syarik kasebutaken bilih malaikat ngrawuhi panjenengan- / ipun (Kanjeng Nabi) jawinipun: ing wengi liya nalika panggalihé mirsani lan nétrané saré nanging ora saré panggalihé. Ing wekasaning hadits wau wonten tetembunganipun makaten: jawinipun: panjenengané banjur wungu lan panjenengané ana ing masjidilharam (Padaleman Suci) (Bkh. kitabu Tauhid). Ing hadits sanèsipun malih katerangaken kawontenan ingkang dipun alami Kanjeng Nabi nalika mi raj punika makaten jawinipun: nalika aku ana ing kaanan antarané turu karo melèk. Menggah ing sajatos-jatosipun nyata temenan panjenenganipun boten saré; panjenenganipun wonten ing salebeting kawontenan luyut lan sanès kawontenan supena, nanging inggih sanès mi raj punika mi raj wadhag. Nyata saèstu panjenenganipun kasowanaken dhateng Pangayunanipun Pangéran, sarta panjenenganipun kaparingan pirsa kaèlokan-kaèlokan adiluhung; nanging anggènipun kasowanaken wau kalayan sarira ruhani, sarta nalika panjenenganipun mirsani kaèlokan-kaèlokan wau kalayan nétra ruhani, dados boten teka ngagem sarira wadhag lan nétra wadhag, jalaran barang-barang bangsa ruhani, punika namung saged dipun tingali kalayan mripat ruhani. Sarta luyut wau mengku teges ingkang wigatos. Nalika panjenenganipun mirsani kawontenan wau sadaya, panjenenganipun saweg ngalami kawontenan, ingkang manawi manut panyawangipun manusa kalangkung déning apes; ing kala punika panjenenganipun kaparingan pirsa kabegjan ageng ingkang badhé dipun panggih ing wekdal ingkang badhé dhateng. Para mengsah-mengsahipun Kanjeng Nabi, kados adat sabenipun, boten ngandel dhateng luyut kados makaten wau, sarta anggugujeng panjenenganipun Wit ingkang dipun laknati punika wit zaqqûm (Rgh). Miturut Quran Suci saben pandamel saé punika wit saé lan saben pandamel awon punika wit awon. Tembung zaqqûm (ingkang tegesipun katerangaken wonten ing angka 2111) punika wonten sisifatanipun ingkang miyambaki, inggih punika kadadosan saking aksara kakalih ingkang wiwitan lan aksara ingkang wekasaning dalem ukara:. jawinipun Rasakna, satuhu kowé iku kang kinawasa, kang minulya, inggih punika ukara ingkang kagem mangandikani para ingkang wonten naraka (44: 49). Salah

22 776 Trah Israil Juz XV dalem Quran; lan dhèwèké padha Ingsun wedèkaké, éwadéné ora liya kajaba mung padha wuwuh pandaluyané kang abanget. * RUKU 7 a. 56 b. 57, 58 c. 862 d. 84 Panglawanipun sétan dhateng para tulus Sétan anggènipun merangi manusa Tiyang punika manawi kataman riribed lajeng angidhep ing Allah. 70. Allah andadosaken manusa angungkuli titah sanès. 61 Lan nalikané Ingsun ngandika marang para malaikat: Padha sumungkema marang Adam a, tumuli padha sumungkem, ananging iblis ora. b Unjuké: Punapa kawula sumungkem dhateng tiyang ingkang Tuwan dadosaken saking lebu? c 62 Unjuké: Mugi Tuwan andunungaken ing kawula, punapa punika, ingkang Tuwan mulyakaken angungkuli kawula? Manawi Tuwan kapareng anyumenèkaken kawula dumugi dinten kiyamat, d amasthi saèstu turunipun badhé kawula lebur, kajawi ingkang sakedhik. 63 Panjenengané ngandika: Lungaa! Déné dhèwèké, endi kang padha manut sira, lah sayekti, naraka iku wawales (marang sira) sakanca, wawales kang ganep: *satunggaling katranganipun wit ingkang dipun laknati, inggih punika dados cobi tumrap para kafir, andharanipun kasebutaken wonten ing Nanging wontenipun bab punika kapratélakaken wonten ing pangandika ngriki, punika wigatos kanggé nisihi katrangan bab luyut ingkang dipun alami Kanjeng Nabi, sarta kakalihipun punika sami déné mengku teges ingkang lebet. Luyutipun Kanjeng Nabi mengku teges kamenanganipun Kanjeng Nabi bénjing ing wekdal ingkang badhé dhateng sarta anyasmitani kaluhuran ingkang badhé dipun gayuh Islam; wondéné pratélan ingkang kasebutaken wonten ing panggènan sanès, bilih wit zaqqûm punika tedhanipun para tiyang dosa (44: 43, 44), punika mengku piweca ingkang mecakaken leburipun mengsah-mengsahing Islam, wigatos mangandikani para tiyang dosa wau bilih piyambakipun sami kasadhiyanan tetedhan ingkang saged adamel pejah. Lah inggih piweca warni kalih punika ingkang dipun gugujeng déning para mengsah, awit saking punika dadosipun piweca-piweca punika cobi tumrap para titiyang wau. Dados, sampun cetha sanget punapa sababipun déné luyutipun Kanjeng Nabi lan pratélan bab wit ingkang dipun laknati kasebutaken dados satunggal. Kamenanganipun Islam kaliyan leburipun mengsah, punika prakawis warni kalih ingkang sasambetan rapet boten kénging pinisah.

23 Surat 17 Mesthi temahan dipun siksa Lan dhèwèké padha cinthungen, endi sing sira bisa, kalawan swara nira, lan sira disarosa ngalahaké dhèwèké 1443 kalawan jajaranan sarta dharat, 1444 apa déné sira nyakuthonana dhèwèké ing dalem (prakara) bandha lan anak, 1445 tuwin padha wènèhana kasaguhan; lan ora liya, sétan iku anggoné anyaguhi dhèwèké, kajaba mung apus-apus. 65 Sayekti, para kawula-ningsun, iku sira ora duwé wisésa marang dhèwèké; 1446 lan wis cukup Pangéranira iku minangka Pangayoman. 66 Pangéranira iku kang anglakokaké prau ing sagara makolèhi ing sira, supaya sira padha ngupaya lubèring paparing-é; sayekti Panjenengané iku marang sira pancèn asih Ukara punika jawinipun: kakèhan gludhug kurang udan, inggih punika kanggé nembungaken tiyang jirih ingkang nantang-nantang nanging lajeng kèndel kémawon (LL). Sétan, ingkang ing ngriki kasamekaken kaliyan tiyang jirih, ingkang remen ngungasaken kakiyatanipun nanging sajatosipun namung sakedhik balanipun, sarta manawi wantun nglawan sawatawis, lajeng mundur palarasan. Miturut I Ab sadhéngah ingkang ajak-ajak ambaléla ing Allah, punika sétan ingkang anguwuh-uwuh (JB) Wadyabalanipun sétan punika boten sanès inggih para titiyang ingkang sami anindakaken pandamel awon; tiyang ingkang rikat anggènipun dhateng awon kasanépakaken kados déné prajurit kakapalan, déné ingkang lumampah alon-alonan wonten ing margining awon kasanépakaken kaliyan prajurit dharat. Miturut JB, kapalipun sétan lan sukunipun sétan punika ateges sadhéngah tiyang nunumpak ingkang rikat lan tiyang ingkang lumampah dharat kalawan alon-alon wonten ing pandaga Sétan nyakutoni bandha punika ateges samukawis ingkang katanjakaken kalayan boten apsah utawi ingkang anggènipun angsal boten kalayan apsah. Déné nyakuthoni anak punika nyasmitakaken lampah bandrèk ingkang mahanani lairipun jabang bayi ingkang boten apsah (JB). Inggih margi saking punika déné ukara (4: 171), ingkang kanggé mangandikakaken Kanjeng Nabi Isa, punika déning sawenèh dipun jarwani ruh saking Allah, kalayan mengku teges bilih sétan boten nyakutoni wonten ing panjenenganipun; déné tegesipun ingkang bontos wigatos anucèkaken Siti Maryam saking pandalih zina saking fihakipun para titiyang Yahudi, kados déné ingkang kapangandikakaken ing Quran makaten: Lan amarga saka anggoné angunèkaké Maryam kalawan pandalih kang gedhé (4: 156) Kawula-Ningsun punika kedah dipun suraos sadaya tiyang, awit sétan piyambak angakeni Lan ingatasé marang kowé aku ora duwé purba wisésa (14: 22). Mirsanana 1308.