JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No. 2, (2016) ISSN: ( Print) 54

Ukuran: px
Mulai penontonan dengan halaman:

Download "JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No. 2, (2016) ISSN: ( Print) 54"

Transkripsi

1 JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No., (06) ISSN: (30-97 Pri 54 Pracaga Kotrolr PID-Fuzzy utuk Sistm Pgatura Cascad Lvl da Flow pada Basic Procss Rig Dwi Arki Pritadi, Joko Susila, Eka Iskadar Jurusa Tkik Elktro, Fakultas Tkologi Idustri, Istitut Tkologi Spuluh Nopmbr (ITS) Jl. Arif Rahma Hakim, Surabaya 60 Idosia -mail: Abstrak Pada idustri yag mlibatka sbuah pross, sistm pgatura lvl da flow srig dijumpai. Prmasalaha yag srig mucul pada sistm pgatura pross adalah muculya gaggua yag mmbuat sistm tidak stabil. Sdagka kotrolr PID yag srig diguaka di idustri, tidak mampu mgmbalika kstabila sistm akibat gaggua dga cpat. Dibutuhka palaa ulag pada kotrolr ktika trjadi prubaha paramtr pada sistm atau saat sistm brubah paramtrya. Palaa trsbut haya dapat dilakuka olh oprator yag mmiliki kmampua mumpui. Olh kara itu, dibutuhka sbuah mtod pgatura utuk mala paramtr kotrolr PID scara otomatis, shigga sistm ttap dapat bkrja dga baik saat trdapat gaggua. Kofigurasi cascad pada sistm pgatura lvl da flow mgguaka kotrolr PID kovsioal mmbrika hasil yag kurag baik dga prubaha lvl lbih bayak saat prubaha paramtr plat. Hal ii dikaraka ir loop bkrja sagat cpat da tidak ada prubaha paramtr kotrolr saat trjadi gaggua. Fuzzy Logic yag diguaka utuk mala paramtr PID brdasarka ksalaha da prubaha ksalaha pada sistm, mampu magai prmasalaha trsbut. Kotrolr PID-Fuzzy yag dikofigurasi cascad juga mampu mmbrika rcovry tim lbih cpat dari kotrolr PID kovsioal saat paramtr sistm brubah. Hal ii dibuktika dga RMSE pada sistm yag mgguaka kotrolr PID-Fuzzy adalah 6,85 da sistm yag mgguaka kotrolr PID kovsioal adalah 6,9. Kata Kuci Cascad, Flow, Fuzzy, Lvl, PID, PID-Fuzzy diajuka olh Coh-Coo pada [] da Ziglr-Nichols pada [3] pu masih blum mampu magai prmasalaha trsbut. Hal ii dikaraka kotrolr PID tidak mampu mmprtahaka kritria yag diigika ktika trjadi prubaha paramtr yag trlalu bsar dalam sistm. Kotrolr ii mmiliki tigkat krja yag tiggi apabila gai kotrolr trsbut diatur olh ssorag yag mmiliki tigkat pgalama yag tiggi pada plat yag aka dikotrol. Olh kara itu, diprluka sbuah kotrolr yag dapat mlakuka pross adaptasi dimaa ilai gai-ya mampu mgikuti prubaha paramtr plat, shigga prformasi sistm ttap trjaga dga baik. Dalam salah satu kasus autotuig, paramtr PID dapat bradaptasi dga prubaha paramtr plat yag mlibatka prhituga mgguaka logika fuzzy. Pada jural ii aka diracag sbuah kotrolr PID- Fuzzy dimaa kotrolr ii mampu magai prmasalaha diatas. Pada kotrolr trsbut, fuzzy brtugas mmilih paramtr PID yag tpat brdasarka ror yag disbabka adaya gaggua pada sistm. Slai itu, juga dilakuka pgatura pada alira yag masuk k tagki. Kofigurasi ii diamaka sistm pgatura cascad. Ada dua tujua dari kotrolr dga kofigurasi cascad, yaitu utuk mglimiasi pgaruh gaggua da migkatka kdiamisa prformasi cotrol loop.[4] S I. PENDAHULUAN alah satu prmasalaha dasar pada idustri pross adalah pgatura lvl suatu caira. Pada saat pross pgatura lvl sdag brlagsug srigkali mucul prmasalaha pada istrum-istrum kotrol yag ada pada tagki. Misalya, krusaka istrum ukur maupu gaggua-gaggua yag tidak diduga. Hal ii ttu aka mmpgaruhi krja sistm pgatura lvl caira trsbut. Utuk mdapatka prforma yag baik dalam sistm pgatura lvl da alira maka dibutuhka kotrolr yag mampu magai masalah yag mucul pada sistm. Kotrolr PID mmiliki klbiha struktur yag sdrhaa srta mudah didsai da diaplikasika[]. Hal ii mdasari kotrolr yag bayak diguaka dalam idustri adalah kotrol PID[]. Kotrolr ii mmiliki paramtr K p, τ i, da τ d yag ilaiya diprolh dari prhituga dga mlibatka paramtr sistm. Namu pada kyataaya, kotrolr PID tidak cukup utuk magai gaggua-gaggua yag mucul pada sistm. Bbrapa mtod palaa (tuig) praktis kotrolr PID sprti yag II. SISTEM PENGATURAN LEVEL DAN FLOW A. Pmodla Sistm Lvl Air Pada Tagki [5] Gambar mujukka P&ID dari sbuah tagki yag aka diatur lvl srta alira masukya. Pmodla yag dilakuka pada plitia ii mgguaka purua hukum-hukum fisik yag ada pada sbuah tagki yag aka diatur lvl airya. Tagki diasumsika sprti kapasitor dikaraka sifatya yag mirip. Pross pgisia air pada tagki sprti pross pgisia muata sdagka pross pmbuaga air sprti pross pmbuaga muata pada kapasitor. Shigga kapasitasi tagki dapat didkati dga luas alas tagki yag brupa ligkara sprti Prsamaa.. 3 Prubaha volum air ( cm ) C Prubaha ktiggia air ( m) C Luas pampag tagki d 4 A (.)

2 JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No., (06) ISSN: (30-97 Pri 55 Pmodla tagki dimulai dari hukum kstimbaga massa pada Prsamaa. dimaa dbit air didalam Q i R Q i h dh C R dh h RC (.8) (.9) Dga mgguaka trasformasi Laplac pada prsamaa.0 maka diprolh fugsi alih sistm pada Prsamaa.. Q i Q i ( R H ( RCsH ( (.0) ( R H ( ( RCs ) (.) H( R Q ( RCs i (.) Gambar Sistm Pgatura Lvl Air Pada Tagki [5] mrupaka slisih atara dbit air yag masuk k dalam tagki da dbit air yag kluar dari tagki. Q i Q out Q (.) Hubuga atara dbit dga lvl air dalam tagki dirumuska pada Prsamaa.3. Q Av dh A (.3) Dga subsitusi Prsamaa. da. pada Prsamaa.3 shigga hubuga atara dbit air yag masuk da yag kluar dituliska pada Prsamaa.4. Q i dh Qout C (.4) Cotrol valv diasumsika sprti rsistasi atau hambata pada saat pross pmbuaga air. Hal trsbut dikaraka dbit air yag kluar brgatug pada bukaa dari cotrol valv, shigga dapat dirumuska pada Prsamaa.5. Prubaha ktiggia air ( cm) R (.5) 3 Prubaha dbit air yag kluar ( cm / Dbit air yag mlwati cotrol valv adalah lamiar kara tidak trdapat prubaha diamtr dari pipa atara pompa da cotrol valv ditujukka olh Prsamaa.6. h R (.6) Q h Q (.7) R Dga mlakuka substitusi hubuga atara dbit air yag kluar dga bukaa valv pada Prsamaa.7 k Prsamaa.4, shigga rumus kstimbaga massa mjadi Prsamaa.8. B. Pmodla Pompa [6] Pmodla ssor brtujua utuk mdapatka ilai pguata yag dilambagka dga. Nilai dirumuska dga rtag krja dari pompa trhadap masuka brupa tgaga sprti Prsamaa.3. K K Rtag tgaga kluara ( V ) K (.3) Rtag ktiggia air dalam tagki ( cm) C. Pdkata Waktu Tuda Sistm Ord Prtama [4] Sistm dga waktu tuda mmiliki klmaha dalam kprlua pracaga kotrolr. Kara saat aka diracag sbuah kotrolr sprti PID misalya, waktu tuda pada sistm aka diabaika. Hal ii mybabka waktu tuda tidak brubah walaupu sistm tlah dibri kotrolr. Sdagka di duia idustri, waktu tuda aka sagat mmpgaruhi pross produksi. Olh kara itu, diprluka sbuah mtod utuk mdkati ilai waktu tuda agar myatu dga fugsi alih sistm. Dga bgitu, dsai kotrolr aka lbih mudah. Salah satu mtod pdkata waktu tuda yag diguaka adalah pdkata drt ord prtama sprti pada Prsamaa.4. s s ( ) N N Dimaa : = Waktu tuda sistm N = Ord hasil kompsasi yag diigika (.4) D. Kotrolr PID (Proportioal Itgral Drivativ) [] Kotrolr PID mrupaka kotrolr yag sudah srig diguaka dalam duia idustri. Kluara dari kotrolr ii diyataka pada Prsamaa.5. u( = K c ( K c t d( ( + K τ c τ d i 0 (.9) Dga adaya bagia drivativ, kotrolr PID

3 JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No., (06) ISSN: (30-97 Pri 56 mgatisipasi apa yag aka trjadi pada rror ssaat yag aka datag kmudia mlakuka aksi kotrol yag sbadig dga kcpata prubaha rror saat ii. Brdasarka sifat ii, aksi kotrol drivativ kadagkadag brtidak sbagai aticipatory cotrol. Efk dari kotrolr PID ii adalah bila pada pross ksalahaya sagat bsar, maka kotrolr PI aka mmbutuhka waktu yag pajag utuk mcapai stpoitya, ttapi utuk kotrolr PID aka mmprcpat pross pcapaia stpoit trsbut. E. Kotrolr PID-Fuzzy [8] Kotrolr PID-Fuzzy mrupaka koordiasi dari macam kotrolr yaitu PID dga fuzzy logic. Fugsi dari fuzzy logic adalah mambah atau mguragi ilai dari paramtr PID ktika trdapat gaggua yag dapat mrubah paramtr sistm.,46 7,96 s 0,56s (3.4) Jika Waktu Tuda ( ) yag trjadi sagat kcil maka ilai N dapat dipilih. Maka, Fugsi Alih dari sistm pgatura lvl mjadi ord sprti pada prsamaa ,748 7,96s,04 s 0,9 8,7s 9s (3.5) (3.6) Sdagka utuk modl sistm pgatura flow ditujukka pada prsamaa 3.8.,46 7,96s 0,56 s,46 4,45s 8,5s (3.7) (3.8) Gambar Diagram Blok Kotrolr PID-Fuzzy Dga prubaha paramtr PID yag dilakuka olh fuzzy logic, aka trjadi pross adaptasi olh sistm trhadap gaggua yag trjadi. Nilai Kp, Ti da Td saat diprbarui mjadi Prsamaa : Kp( Kp Ti( Ti 0 Td( Td Kp( Ti( 0 0 Td( III. PERANCANGAN SISTEM (.9) A. Pmodla Sistm Pmodla ksluruha plat dapat dihitug dga rumus sprti Prsamaa 3.. Utuk sistm pgatura flow dapat dihitug mgguaka Prsamaa 3.. Dga mmasukka paramtr sistm yag didapat dari plat, didapatka fugsi alih pada sistm pgatura lvl Prsamaa 3.3 da sistm pagtura flow pada prsamaa 3.4. H( total s R K... K Qi ( total RCs s F s ( ) K. K RCs. 0,05 7,96s,04s (3.) (3.) (3.3) B. Pracaga Kotrolr PID Brdasarka fugsi alih yag tlah didapat dari prsamaa 3.6 da 3.8, aka diracag sbuah kotrolr PID pada sistm pgatura flow da sistm pgatura lvl. ) Sistm Pgatura Flow Brdasarka fugsi alih dari sistm pgatura flow sprti pada Prsamaa 3.8, diktahui ilai ω =0,47 da ilai ξ=,00. Aka diracag kotrolr PID dga spsifikasi kostata waktu hasil racaga 3 kali lbih cpat dari sistm sprti pada Prsamaa 3.9. * 3 (3.9) Walaupu sistm adalah ord kdua, amu rspo sistm myrupai ord prtama. Maka utuk mgtahui ilai kostata waktu ( ), diguaka rumus sistm ord prtama sprti pada Prsamaa , 63 Xss (3.0) Dga aalisa dari rspo op loop, didapat ilai τ adalah 9,86 ik. Sprti yag tlah dibahas pada BAB II, jika ilai τ i dittuka sprti pada Prsamaa 3., τ d pada Prsamaa 3. da K p pada Prsamaa 3.3. i d K i i K P * (3.) (3.) (3.3)

4 JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No., (06) ISSN: (30-97 Pri 57 Maka dihitug ilai τ d, τ i, da K p sprti pada Prsamaa 3.4, 3.5 da 3.6. i d.,00 8,5 0,47 K P 8,5.0,9 8,5 3,3.,46 0,5,8 (3.4 (3.5) (3.6) Gambar 3 Fugsi Kaggotaa Ksalaha ) Sistm Pgatura Lvl Brdasarka fugsi alih dari sistm pgatura lvl sprti pada Prsamaa 3.6, diktahui ilai ω = 0,064 da ilai ξ=,4. Aka diracag kotrolr PID dga spsifikasi kostata waktu hasil racaga adalah 9,84 ik sprti pada Prsamaa 3.7. * 9,84 (3.7) Pada sistm pgatura lvl, rspo sistm juga myrupai ord prtama. Namu, kara ilai kostata waktu rspo awal tidak diprluka, maka tidak prlu dicari. Jika ilai τ i dittuka sprti pada Prsamaa 3.8, τ d pada Prsamaa 3.9 da K p pada Prsamaa 3.0. Gambar 4 Fugsi Kaggotaa Prubaha Ksalaha i d K i i K P * (3.8) (3.9) (3.0) Gambar 5 Fugsi Kaggotaa Maka dihitug ilai τ i, τ d da K p sprti pada Prsamaa 3., 3. da 3.3. i d K P., , ,38.0,748 0,5,8 (3.) (3.) (3.3) Gambar 6 Fugsi Kagotaa Fugsi Kagotaa Ti C. Pracaga Kotrolr PID-Fuzzy Pracaga mmbrship fuctio dari ror da prubaha ror dibuat brdasarka ptua ilai maksimum da ilai miimum dari ror da prubaha ror ktika sistm dibrika gaggua. Nilai maksimum da miimum trsbut dikuatisasika shigga mjadi sbuah mmbrship fuctio. Prosdur ii juga ditrapka pada ptua mmbrship fuctio utuk siyal kluara yag mrupaka prubaha ilai Kp, Ti da Td. Td Gambar 7 Fugsi Kaggotaa Sdagka basis atura fuzzy didapat brdasarka pgamata dari karaktristik rspo sistm ktika dibri gaggua higga rspo mcapai kodisi yag diigika. Trdapat 3 basis atura yag disajika dalam btuk tabl. Basis atura yag dibuat trdiri dari Basis atura utuk Kp, Ti,da Td.

5 JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No., (06) ISSN: (30-97 Pri 58 d Tabl. Basis Atura Kp NB NS ZE PS PB NB S B B B B NS S B B B B ZE S B ZE B B PS S B ZE B B PB S B ZE B B d Tabl. Ti Basis Atura NB NS ZE PS PB NB B S S S ZE NS B S S ZE S ZE S B ZE B S PS S ZE S S B PB ZE S S S B Gambar 9. Gambar 9 Rspo Hasil Racaga Sistm Pgatura Flow B. Rspo Hasil Racaga Kotrolr PID utuk Sistm Pgatura Lvl Brdasarka hasil racaga pada bagia sblumya, spsifikasi dsai yag diigika adalah sttlig tim(t sbsar 60 ik. Dari Gambar 0, diktahui waktu utuk mcapai kodisi tuak sbsar.09 ik. Artiya, sistm mmiliki waktu kodisi tuak slama 66,6 ik. Ii mmbuktika bahwa hasil racaga tlah ssuai dga spsifikasi yag diigika. d Tabl 3. Td Basis Atura NB NS ZE PS PB NB B ZE ZE ZE B NS ZE ZE ZE B B ZE ZE ZE ZE ZE ZE PS B ZE ZE B ZE PB B ZE B ZE ZE Gambar 0 Rspo Hasil Racaga Sistm Pgatura Lvl IV. HASIL PENGUJIAN DAN ANALISA Utuk mmbuktika bahwa kotrolr PID-Fuzzy yag tlah dibuat mmiliki rcovry tim yag lbih cpat daripada kotrolr PID biasa, maka dilakuka pgujia kotrolr PID-fuzzy dga cara dibri gaggua (disturbac) srta rspo hasilya dibadigka dga kotrolr PID. Sistm pgatura lvl da flow aka dikofigurasi cascad ssuai dga diagram blok dibawah ii. C. Pgujia Kotrolr PID Kofigurasi Cascad dga Prubaha St Poit Mula-mula dibrika st poit sbsar 0 cm slama 8 ik. Stlah itu, st poit diaikka mjadi 40 cm slama 0 ik. Dapat dilihat pada Gambar, trdapat prbdaa pada kodisi trasit rspo dga kofigurasi cascad da rspo dga kofigurasi sigl loop. Sistm dga kofigurasi cascad mampu mcapai kadaa tuak lbih awal daripada sigl loop. Hal ii disbabka flow yag masuk k tagki utuk mgatur lvl air juga ikut diatur jumlahya. Shigga mjadi klbiha trsdiri daripada haya mgatur lvl yag masuk saja. Gambar 8 Diagram Blok Sistm Ksluruha A. Rspo Hasil Racaga Kotrolr PID utuk Sistm Pgatura Flow Brdasarka hasil racaga pada bagia sblumya, diprolh waktu utuk mcapai kodisi tuak slama 6,8 ik. Artiya, kostata waktu sistm dapat dihitug dari 63,% waktu kodisi tuak yaitu sbsar 3,89 ik. Waktu ii ssuai dga spsifikasi dsai bahwa kostata waktu sistm hasil racaga 3 kali lbih cpat dari sistm asli. Gambar Pgujia Variasi St Poit pada Sistm Kofigurasi Cascad

6 JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No., (06) ISSN: (30-97 Pri 59 D. Pgujia Kotrolr PID Kofigurasi cascad dga Prubaha Paramtr Plat Kotrolr PID kofigurasi cascad ii diuji dga cara pada ik k-5, dibrika gaggua brupa flow out sbsar 50cm 3 /s. Hal ii mybabka lvl turu sbsar 0 cm utuk sigl loop da sbsar 4 cm utuk kofigurasi cascad. Walaupu lbih bayak ilai yag turu, waktu yag dibutuhka pada kofigurasi cascad lbih sdikit dibadig sigl loop. Hal ii mmbuktika bahwa kofigurasi cascad dapat mmprcpat rcovry tim sistm ktika dibrika gaggua. kara fugsi dari Ti sdiri adalah mghilagka ksalaha kodisi tuak (%Es. Bgitupu dga paramtr Kp yag aik ilaiya ktika ada gaggua. Fugsiya utuk mmprcpat rspo mcapai st poit. Sdagka ilai Td, brubah tidak trlalu bayak. Kara fugsi drivativ sdiri adalah mrdam ovrshoot da haya bkrja pada kodisi trasit. Gambar 4 Prubaha Nilai Kp trhadap Prubaha Paramtr Plat Gambar Pgujia Sistm Kofigurasi Cascad dga Prubaha Paramtr Plat E. Pgujia Kotrolr PID-Fuzzy Kofigurasi Cascad Dga Prubaha Paramtri Plat Gaggua yag dibrika pada pgujia ii brupa pguraga ilai siyal kotrol yag masuk pada sistm. Dapat dilihat pada Gambar 3 bahwa trdapat prbdaa pada kodisi trasit rspo dga kotrolr PID-fuzzy da rspo dga kotrolr PID. Sistm dga kotrolr PID-fuzzy mampu mcapai kadaa tuak lbih cpat daripada kotrolr PID. Hal ii disbabka ktika trjadi prubaha paramtr pada sistm scara tiba-tiba, maka rror aka mjadi bsar da sistm fuzzy mghitug prubaha ilai paramtr PID brdasarka rror yag masuk. Utuk prubaha paramtr PID dapat dilihat pada gambar 4. Gambar 5 Prubaha Nilai Ti trhadap Prubaha Gambar 6 Prubaha Nilai Td trhadap Prubaha Paramtr Plat Gambar 3 Rspo Sistm dga Prubaha Paramtr Plat Dga adaya gaggua pada sistm, siyal kotrol aka brubah agar sistm dapat kmbali muju st poit. Pada gambar 4, siyal kotrol dari Ti yag palig domia V. KESIMPULAN Ksimpula yag dapat kami ambil dari pgujia yag tlah kami lakuka bahwa kofigurasi cascad pada sbuah sistm tidak slalu mmbrika prformasi lbih baik pada sistm kara trgatug pada jis kotrolr yag diguaka da spsifikasi dsai yag diigika pada primary da scodary cotrollr pada sistm trsbut. Slai itu, kotrolr PID-Fuzzy mampu mmbrika rcovry tim lbih cpat da lbih taha trhadap prubaha paramtr plat kara adaya pross adaptasi brupa prubaha paramtr kotrolr PID trhadap prubaha ksalaha pada sistm. Sdagka kotrolr PID-Fuzzy yag kami buat mmiliki rcovry tim yag

7 JURNAL TEKNIK ITS Vol. 5, No., (06) ISSN: (30-97 Pri 60 lbih cpat da lbih taha trhadap prubaha paramtr plat dibadig dga PID kovsioal dibuktika dga ilai RMSE pada sistm dga mgguaka kotrolr PID-Fuzzy adalah 6,85 sdagka sistm dga mgguaka kotrolr PID kovsioal adalah 6,9. VI. UCAPAN TERIMA KASIH Ucapa trima kasih pulis ucapka pada bapak Joko Susila, M.T., Eka Iskadar, M.T., Imam Arifi M.T. da M. Abdul Hady, M.T. yag bayak mmbrika bimbiga, sara da ptujuk slama pgrjaa plitia ii. Ucapa trima kasih juga disampaika kpada smua pihak yag turut mmbatu trslsaikaya plitia ii. VII. DAFTAR PUSTAKA [] Karl Joha Astrom ad Tor Hagglud, Advacd PID Cotrol, USA: ISA-Th Istrumtatio, Systms, ad Automatio Socity, 005. [] G.H. Coh ad G.A. Coo, Thortical Cosidratio of Rtartd Cotrol, i Tras. ASME, Vol. 75, pp , 953. [3] J.G. Ziglr ad N.B. Nichols, Optimum Sttigs for Automatic Cotrollrs, i Tras. ASME, Vol. 64, pp , 94. [4] B.A. Oguaik ad W.H. Ray, Procss Dyamics, Modlig, ad Cotrol, Nw York: Oxford Uivrsity Prss, 994. [5] Ogata, Katsuhiko, Modr Cotrol Egirig, Nw Jrsy: Prtic Hall, 970. [6] Qashmal D., Rhza, Dsai Autotuig Kotrolr PID Brbasis Algoritma Nural-Ntwork utuk Sistm Pgatura Cascad Lvl da Flow Liquid pada Plat Coupld Taks, Tugas Akhir: Istitut Tkologi Spuluh Nopmbr, 05. [7] Ya, J.,Rya, M.,Powr, J, Usig Fuzzy Logic, UK: Prtic Hall, 994. [8] Yuahui Yag, Wailig Yag, Migchu Wu, Qiw Yag, Yuca Xu, A Nw Typ of Adaptiv Fuzzy PID Cotrollr, Itlligt Cotrol ad Automatio (WCICA) World Cogrss, pp , 00. [9] , PROCON - Lvl, Flow & Tmpratur M Fdback Istrumts, st Editio, I38S-I, Maual Book, Eglad: Fdback Istrumts Ltd., 999. [0] Zaial Abidi, Ali, Pracaga Sistm Fuzzy utuk Autotuig Paramtr Kotrolr PID pada Sistm Cascad Flow da Lvl Plat Modl S-4 Yokogawa, Tugas Akhir : Istitut Tkologi Spuluh Nopmbr, 04. [] Sborg, D.E., Edgar, T.F. ad Mllichamp, D.A, Procss Dyamic ad Cotrol ( d Ed.), USA : Joh Willy & Sos Ic, 989.

BAB 1 HAMPIRAN TAYLOR DAN ANALISIS GALAT

BAB 1 HAMPIRAN TAYLOR DAN ANALISIS GALAT Catata Kuliah EL Aalisis Numrik BAB HAMPIRAN TAYLOR DAN ANALISIS GALAT. Pgatar Mtod Numrik Ktika kita mylsaika prsamaa-prsamaa matmatika di maa torma-tormaya masih dapat ditrapka, solusi aalitik atau solusi

Lebih terperinci

BAB 2 SOLUSI NUMERIK PERSAMAAN

BAB 2 SOLUSI NUMERIK PERSAMAAN BAB SOLUSI NUMERIK PERSAMAAN Dalam sais da rkayasa, kita srigkali harus mcari akar solusi dari prsamaa f 0. Jika f mrupaka fugsi poliomial liar atau kuadratis, solusi ksakya mudah utuk didapatka kara rumusya

Lebih terperinci

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 1, No. 1, (2012) 1-6 1

JURNAL TEKNIK POMITS Vol. 1, No. 1, (2012) 1-6 1 JURAL TEKIK POMITS Vol., o., () -6 PERACAGA DA IMPLEMETASI KOTROLLER PID-FUZZY UTUK MEJAGA STABILITAS ILAI FREKUESI TEGAGA TERBAGKIT PADA PEMBAGKIT LISTRIK KAPASITAS KVA DEGA PEGGERAK UTAMA MOTOR BAKAR

Lebih terperinci

TEORI ANTRIAN. A. Definisi dan Unsur-unsur Dasar Model Antrian

TEORI ANTRIAN. A. Definisi dan Unsur-unsur Dasar Model Antrian TEORI ANTRIAN Tori atria mrupaka studi matmatis mgai atria atau waitig lis yag di dalamya disdiaka bbrapa altratif modl matmatika yag dapat diguaka utuk mtuka bbrapa karaktristik da optimasi dalam pgambila

Lebih terperinci

S - 1 Penggunaan Metode Bayesian Obyektif dalam Analisis Pengukuran Tingkat Kepuasan Pelanggan Berdasarkan Kuesioner

S - 1 Penggunaan Metode Bayesian Obyektif dalam Analisis Pengukuran Tingkat Kepuasan Pelanggan Berdasarkan Kuesioner PROSIDING ISBN : 978 979 6353 6 3 S - Pgguaa Mtod Baysia Obyktif dalam Aalisis Pgukura Tigkat Kpuasa Plagga Brdasarka Kusior Adi Stiawa Program Studi Matmatika, Fakultas Sais da Matmatika Uivrsitas Krist

Lebih terperinci

Perencanaan Optimal Sistem Kontrol AVR (Automatic Voltage Regulator) Untuk Memperbaiki Kestabilan Tegangan Dengan Menggunakan Algoritma Genetik

Perencanaan Optimal Sistem Kontrol AVR (Automatic Voltage Regulator) Untuk Memperbaiki Kestabilan Tegangan Dengan Menggunakan Algoritma Genetik Abstrak Prcaaa Optimal Sistm Kotrol A (Automatic oltag gulator) Utuk Mmprbaiki Kstabila Tgaga Dga Mgguaka Algoritma Gtik Makalah Tugas Akhir Disusu Olh : driyato NW LF30437 Jurusa Tkik lktro Fakultas Tkik

Lebih terperinci

Transformasi Fourier Waktu Diskrit

Transformasi Fourier Waktu Diskrit Praktikum Isyarat da Sistm Topik 5 Trasformasi ourir Waktu Diskrit Tuua Mahasiswa dapat mtuka da mgguaka trasformasi ourir waktu diskrit dalam aalisa suatu sistm LTI Mahasiswa dapat mgguaka MATLAB sbagai

Lebih terperinci

TEORI ANTRIAN. Elemen Dasar Model Antrian. Distribusi Poisson dan eksponensial. =, t 0, dimana E { t}

TEORI ANTRIAN. Elemen Dasar Model Antrian. Distribusi Poisson dan eksponensial. =, t 0, dimana E { t} Elm Dasar Modl Atria. TEORI ANTRIAN Aktor utama customr da srvr. Elm dasar :. distribusi kdataga customr.. distribusi waktu playaa. 3. disai fasilitas playaa (sri, parall atau jariga). 4. disipli atria

Lebih terperinci

INTEGRAL FOURIER. DISUSUN OLEH : Kelompok III (Tiga)

INTEGRAL FOURIER. DISUSUN OLEH : Kelompok III (Tiga) INTEGRA FOURIER DISUSUN OEH : Klompok III (Tiga). Maruah (7 6). Yusi Oktavia (7 45 ) 3. Widya Elvi AS (7 45) 4. Azar Saarudi (7 454) 5. Irmaati (7 455) Mata Kuliah Dos Pgasuh Klas : Matmatika ajuta : Fadli,

Lebih terperinci

BAB II LANDASAN TEORI

BAB II LANDASAN TEORI A II LANDASAN TEORI. Distribusi Pluag Diisi. (Walpol da M rs 995) Jika X adalah suatu variabl radom kotiu maka ugsi dsitas pluaga adalah suatu ugsi ag mmuhi kodisi: i. ; utuk x (- ) ii. = iii. = (.) Diisi.

Lebih terperinci

ESTIMASI TITIK BAYESIAN OBYEKTIF

ESTIMASI TITIK BAYESIAN OBYEKTIF ESTIMASI TITIK BAYESIAN OBYEKTIF Adi Stiawa (adi_stia_3@yahoo.com) Program Studi Matmatika, Fakultas Sais da Matmatika Uivrsitas Krist Satya Wacaa Jl Dipogoro 52-6 Salatiga 57, Idosia Abstrak Estimasi

Lebih terperinci

Jurnal Mutiara Pendidikan Indonesia, 10/08 (2016), 67-73

Jurnal Mutiara Pendidikan Indonesia, 10/08 (2016), 67-73 67, 1/ (16), 67-73 STUDI OPARASI IPLEENTASI URIULU PADA PEBELAJARAN ASELERASI DAN PEBELAJARAN REGULER (ajia pada las XI CI+BI IPA da las XI IPA di SAN 1 Padag) Yssi Rifmasari STIP Adzkia Padag Email :

Lebih terperinci

METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR

METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR Vol. 9. No., 0 Jural Sais, Tkologi da Idustri METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR Supriadi Putra, Ria Kuriawati, Asmara Karma sputra@uri.ac.id Laboratorium Matmatika Trapa Jurusa

Lebih terperinci

Modifikasi Metode Bahgat tanpa Turunan Kedua dengan Orde Konvergensi Optimal

Modifikasi Metode Bahgat tanpa Turunan Kedua dengan Orde Konvergensi Optimal Smiar Nasioal Tkologi Iformasi, Komuikasi da Idustri (SNTIKI 9 ISSN (Pritd : 79-77 Fakultas Sais da Tkologi, UIN Sulta Syarif Kasim Riau ISSN (Oli : 79-406 Pkabaru, -9 Mi 07 Modifikasi Mtod Bahgat tapa

Lebih terperinci

PERLUASAN METODE NEWTON DENGAN PENDEKATAN PARABOLIK

PERLUASAN METODE NEWTON DENGAN PENDEKATAN PARABOLIK PERLUASAN METDE NEWTN DENGAN PENDEKATAN PARABLIK Abdul Rahma, Supriadi Putra, Bustami Mahasiswa Program Studi S Matmatika Dos JurusaMatmatika Fakultas Matmatika da Ilmu Pgtahua Alam Uivrsitas Riau Kampus

Lebih terperinci

KONVERGENSI MODIFIKASI METODE NEWTON GANDA DENGAN MENGGUNAKAN KELENGKUNGAN KURVA

KONVERGENSI MODIFIKASI METODE NEWTON GANDA DENGAN MENGGUNAKAN KELENGKUNGAN KURVA Vol. 9. No. Jural Sais Tkologi da Idustri KONVERGENSI MODIFIKASI METODE NEWTON GANDA DENGAN MENGGUNAKAN KELENGKUNGAN KURVA Yuslita Muda Wartoo Novi Maulaa Laboratorium Matmatika Trapa Jurusa Matmatika

Lebih terperinci

BAB II LANDASAN TEORI. kesetimbangan, linearisasi, bilangan reproduksi dasar, analisa kestabilan, kriteria

BAB II LANDASAN TEORI. kesetimbangan, linearisasi, bilangan reproduksi dasar, analisa kestabilan, kriteria BAB II LANDASAN EORI Pada bab ii aka dibahas tori tori pdukug yag aka diguaka pada bab slajutya, atara lai modl matmatika, modl pidmik SIR klasik, ilai ig, prsamaaa difrsial, sistm prsamaa difrsial, titik

Lebih terperinci

PENALA NADA ALAT MUSIK MENGGUNAKAN ALIHRAGAM FOURIER

PENALA NADA ALAT MUSIK MENGGUNAKAN ALIHRAGAM FOURIER PENL ND L MUSIK MENGGUNKN LIHRGM OURIER Olh : di Kuria (L57) Jurusa kik Elktro akultas kik Uivrsitas Dipogoro Jl. Pro. H Sudarto S. H., mbalag, Smarag -mail : Katrosid@Yahoo.com bstrak - Mlalui pristiwa

Lebih terperinci

Modifikasi Metode Iterasi Dua Langkah dengan Satu Parameter

Modifikasi Metode Iterasi Dua Langkah dengan Satu Parameter Smiar Nasioal Tkologi Iormasi, Komuikasi da Idustri SNTIKI 9 ISSN Pritd : 79-77 Fakultas Sais da Tkologi, UIN Sulta Sari Kasim Riau ISSN Oli : 79-406 Pkabaru, 8-9 Mi 07 Modiikasi Mtod Itrasi Dua Lagkah

Lebih terperinci

Kalkulus 2. Persamaan Differensial Biasa (Ordinary Differential Equations (ODE))

Kalkulus 2. Persamaan Differensial Biasa (Ordinary Differential Equations (ODE)) Kalkulus Prsamaa Diffrsial Biasa Ordiar Diffrtial Equatios ODE Dhoi Hartato S.T. M.T. M.Sc. Prodi Tkik Kimia Fakultas Tkik Uivrsitas Ngri Smarag Prsamaa Diffrsial Biasa Prsamaa Diffrsial adalah Prsamaa

Lebih terperinci

Modifikasi Varian Metode Newton dengan Orde Konvergensi Tujuh

Modifikasi Varian Metode Newton dengan Orde Konvergensi Tujuh Jural Sais Matmatika da Statistika Vol. No. Juli 0 ISSN 0- Modiikasi Varia Mtod Nwto dga rd Kovrgsi Tujuh Wartoo Ria Rasla Jurusa Matmatika Fakultas Sais da Tkologi UIN Sulta Sari Kasim Riau Jl. HR. Sobratas

Lebih terperinci

Metode Iterasi Tiga Langkah dengan Orde Konvergensi Enam untuk Menyelesaikan Persamaan Nonlinear

Metode Iterasi Tiga Langkah dengan Orde Konvergensi Enam untuk Menyelesaikan Persamaan Nonlinear Jural Sais Matmatika da Statistika Vol No Juli 6 ISSN 6-5 Mtod Itrasi Tiga Lagkah dga rd Kovrgsi Eam utuk Mlsaika Prsamaa Noliar M Ari da M M Niam Jurusa Matmatika Fakultas Sais da Tkologi UIN Sulta Sari

Lebih terperinci

METODE SECANT-MIDPOINT NEWTON UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR. Supriadi Putra

METODE SECANT-MIDPOINT NEWTON UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR. Supriadi Putra METODE SENT-MIDPOINT NEWTON UNTUK MENYELESIKN PERSMN NONLINER Supriadi Putra sputra@uri.ac.id Laboratorium Komputasi Jurusa Matmatika Fakultas Matmatika da Ilmu Pgtahua lam Uivrsitas Riau Kampus Biawidya

Lebih terperinci

Klasifikasi Berita Twitter Menggunakan Metode Improved Naïve Bayes

Klasifikasi Berita Twitter Menggunakan Metode Improved Naïve Bayes Jural gmbaga Tkologi Iformasi da Ilmu Komputr -ISSN: -X Vol., No., Oktobr, hlm. - http://j-ptiik.ub.ac.id Klasifikasi Brita Twittr Mgguaka Mtod Improvd Naïv Bays Budi Kuriawa, Mochammad Ali auzi, Agus

Lebih terperinci

Penerapan Balanced Scorecard pada Pengukuran Kinerja Lembaga Pendidikan

Penerapan Balanced Scorecard pada Pengukuran Kinerja Lembaga Pendidikan Prapa Balacd Scorcard pada Pgukura Kirja Lmbaga Pdidika Nasir Widha Styato Program Studi Tkik Idustri Fakultas Tkik Uivrsitas Brawijaya Jala MT. Haryoo 167, Malag 65145, Idosia azzyr_li@ub.ac.id Arif Rahma

Lebih terperinci

KONVERGENSI MODIFIKASI METODE POTRA - PTAK DENGAN MENGGUNAKAN KELENGKUNGAN KURVA TUGAS AKHIR

KONVERGENSI MODIFIKASI METODE POTRA - PTAK DENGAN MENGGUNAKAN KELENGKUNGAN KURVA TUGAS AKHIR KNVERGENSI MDIFIKASI METDE PTRA - PTAK DENGAN MENGGUNAKAN KELENGKUNGAN KURVA TUGAS AKHIR Diajuka sbagai Salah Satu Sarat utuk Mmprolh Glar Sarjaa Sais pada Jurusa Matmatika lh: YUZI ANDRI SUHARYN 0800086

Lebih terperinci

Modifikasi Metode Newton-Steffensen Bebas Turunan

Modifikasi Metode Newton-Steffensen Bebas Turunan Smiar Nasioal Tkologi Iormasi Komuikasi da Idustri SNTIKI 7 ISSN :08-990 Pkabaru Novmbr 0 Modiikasi Mtod Nto-Sts Bbas Turua M. Niam M.Y Jurusa Matmatika Fakultas Sais da Tkologi UIN Sulta Sari Kasim Riau

Lebih terperinci

TURUNAN FUNGSI. Definisi. 3.1 Pengertian Turunan Fungsi. Turunan fungsi f adalah fungsi f yang nilainya di c adalah. h asalkan limit ini ada.

TURUNAN FUNGSI. Definisi. 3.1 Pengertian Turunan Fungsi. Turunan fungsi f adalah fungsi f yang nilainya di c adalah. h asalkan limit ini ada. 3 TURUNAN FUNGSI 3. Pgrtia Turua Fugsi Diisi Turua ugsi adala ugsi yag ilaiya di c adala c c c asalka it ii ada. Coto Jika 3 4, maka turua di adala 3 4 3.. 4 3 4 4 4 4 4 4 3 3 3 4 Jika mmpuyai turua di

Lebih terperinci

Metode Iterasi Orde Konvergensi Enam Untuk Penyelesaian Persamaan Nonlinear

Metode Iterasi Orde Konvergensi Enam Untuk Penyelesaian Persamaan Nonlinear Smiar asioal Tkologi Iormasi Komuikasi da Idustri STIKI 9 ISS Pritd : 9- Fakultas Sais da Tkologi UI Sulta Sari Kasim Riau ISS li : 9-6 Pkabaru 8-9 Mi Mtod Itrasi rd Kovrgsi Eam Utuk Plsaia Prsamaa oliar

Lebih terperinci

PENGEMBANGAN METODE ITERASI DUA DAN TIGA LANGKAH DENGAN ORDE KONVERGENSI OPTIMAL

PENGEMBANGAN METODE ITERASI DUA DAN TIGA LANGKAH DENGAN ORDE KONVERGENSI OPTIMAL PENGEMBANGAN METODE ITEASI DUA DAN TIGA LANGKAH DENGAN ODE KONVEGENSI OPTIMAL Supriadi Putra M.Si* Dr. Sasudhuha M.S urusa Matatika FMIPA Uivrsitas iau *sputra@uri.a.id ABSTAK Dala akalah ii disajika dua

Lebih terperinci

MODUL 2 BILANGAN KOMPLEKS

MODUL 2 BILANGAN KOMPLEKS Diktat Kuliah EL- Matmatika Tkik I MODUL BILANGAN KOMPLEKS Satua Acara Prkuliaha Mdul (Bilaga Kmplks sbagai brikut Ptmua k- Pkk/Sub PkkBahasa TuuaPmblaara Bilaga Kmplks Pgatar Bilaga Kmplks Lambag Bilaga

Lebih terperinci

Metode Iterasi Tiga Langkah dengan Orde Konvergensi Tujuh

Metode Iterasi Tiga Langkah dengan Orde Konvergensi Tujuh Smiar Nasioal Tkologi Iormasi Komuikasi da Idustri SNTIKI 8 ISSN : 08-0 Pkabaru Novmbr 0 Mtod Itrasi Tiga Lagkah dga rd Kovrgsi Tujuh Wartoo Maumi Istiqomah Uivrsitas Islam Ngri Sulta Sari Kasim Riau Jl.

Lebih terperinci

Sudaryatno Sudirham ing Utari. Mengenal Sudaryatno S & Ning Utari, Mengenal Sifat-Sifat Material (1)

Sudaryatno Sudirham ing Utari. Mengenal Sudaryatno S & Ning Utari, Mengenal Sifat-Sifat Material (1) Sudaryato Sudirham ig Utari Mgal Sifat-Sifat Matrial () - Sudaryato S & Nig Utari, Mgal Sifat-Sifat Matrial () BAB Sifat-Sifat Thrmal Sjumlah rgi bisa ditambahka k dalam matrial mlalui pmaasa, mda listrik,

Lebih terperinci

Penyelesaian Persamaan Nonlinear Menggunakan Metode Iterasi Tiga Langkah

Penyelesaian Persamaan Nonlinear Menggunakan Metode Iterasi Tiga Langkah Smiar Nasioal Tkologi Iormasi, Komuikasi da Idustri SNTIKI ISSN Pritd : -1 Fakultas Sais da Tkologi, UIN Sulta Sari Kasim Riau ISSN li : -0 Pkabaru, 1-1 Mi 01 Plsaia Prsamaa Noliar Mgguaka Mtod Itrasi

Lebih terperinci

Perbandingan Penentuan Parameter Pengendali PID Pada Plant

Perbandingan Penentuan Parameter Pengendali PID Pada Plant Pradiga Ptua Paramtr Pgdali PID Pada Plat Ord Tiggi Plu Traportai ag Dga Mgguaka Mtoda Ziglr-Nihol da Mtoda Pmpata Pol-Pol oop Trtutup Mlalui Pmodla Ord Trduki Tguh Muliato, Mahaiwa TE Udip, Wahyudi,Staf

Lebih terperinci

PEMBELAJARAN KONVERGENSI BARISAN BILANGAN DAN FUNGSI REAL DENGAN MATLAB dan GEOGEBRA

PEMBELAJARAN KONVERGENSI BARISAN BILANGAN DAN FUNGSI REAL DENGAN MATLAB dan GEOGEBRA Bidag Kajia : Pdidika Matmatika PEMBELAJARAN KONVERGENSI BARISAN BILANGAN DAN FUNGSI REAL DENGAN MATLAB da GEOGEBRA H.A. Parhusip Program Studi Matmatika Fakultas Sais da Matmatika Uivrsitas Krist Satya

Lebih terperinci

MODIFIKASI SEDERHANA DARI VARIAN METODE NEWTON UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR ABSTRACT

MODIFIKASI SEDERHANA DARI VARIAN METODE NEWTON UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR ABSTRACT MODIFIKASI SEDERHANA DARI VARIAN METODE NEWTON UNTUK MENYELESAIKAN Supriadi Putra Jurusa Matmatika Fakultas Matmatika da Ilmu Pgtahua Alam Uivrsitas Riau, Pkabaru ABSTRAT This articl discusss a simpl modiicatio

Lebih terperinci

ANALISIS REGRESI LOGISTIK ORDINAL UNTUK MENGETAHUI FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI STATUS GIZI BALITA NELAYAN KECAMATAN BULAK SURABAYA

ANALISIS REGRESI LOGISTIK ORDINAL UNTUK MENGETAHUI FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI STATUS GIZI BALITA NELAYAN KECAMATAN BULAK SURABAYA ANALISIS REGRESI LOGISTIK ORDINAL UNTUK MENGETAHUI FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI STATUS GIZI BALITA NELAYAN KECAMATAN BULAK SURABAYA Citra Elok Mgahardiyai, da Dstri Susilaigrum Mahasiswa Jurusa Statistika

Lebih terperinci

b. peluang terjadinya peristiwa yang diperhatikan mendekati nol (p 0). c. perkalian n.p =, sehingga p = /n.

b. peluang terjadinya peristiwa yang diperhatikan mendekati nol (p 0). c. perkalian n.p =, sehingga p = /n. 0 DISTRIBUSI POISSO Distribusi Poisso ii diprolh dari distribusi biomial, apabila dalam distribusi biomial brlau syarat-syarat sbagai briut: a. baya pgulaga sprimya sagat bsar ( ). b. pluag trjadiya pristiwa

Lebih terperinci

Perumusan Fungsi Green Sistem Osilator Harmonik dengan Menggunakan Metode Integral Lintasan (Path Integral)

Perumusan Fungsi Green Sistem Osilator Harmonik dengan Menggunakan Metode Integral Lintasan (Path Integral) Prumusa Fugsi Gr Sistm Osilator Harmoik dga Mgguaka Mtod Itgral Litasa (Path Itgral) Sutisa Abstrat: Th path itgral is a mthod that oft usd i th uatum problms alulatio. For xampl; th alulatio of uatum

Lebih terperinci

RANCANG BANGUN SISTEM INFORMASI PENGELOLAAN INVENTARIS LABORATORIUM KOMPUTER UNIVERSITAS SEMARANG DENGAN METODE SUPPLY CHAIN MANAGEMENT SYSTEM

RANCANG BANGUN SISTEM INFORMASI PENGELOLAAN INVENTARIS LABORATORIUM KOMPUTER UNIVERSITAS SEMARANG DENGAN METODE SUPPLY CHAIN MANAGEMENT SYSTEM RANCANG BANGUN SISTEM INFORMASI PENGELOLAAN INVENTARIS LABORATORIUM KOMPUTER UNIVERSITAS SEMARANG DENGAN METODE SUPPLY CHAIN MANAGEMENT SYSTEM Mufadhol Fakultas Tkologi Iformasi da Komuikasi Uivrsitas

Lebih terperinci

Pengaturan Level Ketinggian Air Menggunakan Kontrol PID

Pengaturan Level Ketinggian Air Menggunakan Kontrol PID Pegatura Level Ketiggia Air Megguaka Kotrol PID [Thiag et al.] Pegatura Level Ketiggia Air Megguaka Kotrol PID Thiag, Yohaes TDS, Adre Mulya Fakultas Tekologi Idustri, Jurusa Tekik Elektro, Uiversitas

Lebih terperinci

TINJAUAN PUSTAKA PENDAHULUAN

TINJAUAN PUSTAKA PENDAHULUAN PEDAHULUA Latar Blakag Dalam bidag didika, kgiata ilaia atau valuasi hasil blajar srta didik mruaka salah satu tugas tig yag harus dilakuka olh didik. Evaluasi hasil blajar srta didik dilakuka utuk mgtahui

Lebih terperinci

JURNAL MATEMATIKA DAN KOMPUTER Vol. 6. No. 2, , Agustus 2003, ISSN : METODE PENENTUAN BENTUK PERSAMAAN RUANG KEADAAN WAKTU DISKRIT

JURNAL MATEMATIKA DAN KOMPUTER Vol. 6. No. 2, , Agustus 2003, ISSN : METODE PENENTUAN BENTUK PERSAMAAN RUANG KEADAAN WAKTU DISKRIT Vol. 6. No., 97-09, Agustus 003, ISSN : 40-858 METODE PENENTUAN BENTUK PERSAMAAN RUANG KEADAAN WAKTU DISKRIT Robertus Heri Jurusa Matematika FMIPA UNDIP Abstrak Tulisa ii membahas peetua persamaa ruag

Lebih terperinci

PENERIMAAN APLIKASI KAMUS ISTILAH AKUNTANSI PADA SMARTPHONE DENGAN METODE UTAUT

PENERIMAAN APLIKASI KAMUS ISTILAH AKUNTANSI PADA SMARTPHONE DENGAN METODE UTAUT PENERIMAAN APLIKASI KAMUS ISTILAH AKUNTANSI PADA SMARTPHONE DENGAN METODE UTAUT Qoriai Widayati 1, Fbriyati Pajaita 2 Dos Uivrsitas Bia Darma 1, Dos Uivrsitas Bia Darma 2 Jala Jdral Ahmad Yai No.12 Palmbag

Lebih terperinci

Penerapan Metode Forward Chaining Pada Sistem Pakar Kerusakan Komputer

Penerapan Metode Forward Chaining Pada Sistem Pakar Kerusakan Komputer IJCIT (Idosia Joural o Computr ad Iformatio Tchology) Vol.2 No.2, Novmbr 207, pp. 4~23 ISSN: 2527-449X E-ISSN: 2549-742 4 Prapa Mtod Forward Chaiig Pada Sistm Krusaka Komputr Ry Oktapiai Program Studi

Lebih terperinci

Hartono Guntur *) *) Staf Pengajar Jurusan Teknik Sipil STTR Cepu. Jl. Kampus Ronggolawe Blok B No. 1. Mentul Cepu

Hartono Guntur *) *) Staf Pengajar Jurusan Teknik Sipil STTR Cepu. Jl. Kampus Ronggolawe Blok B No. 1. Mentul Cepu 10 Aalisa Ssitivitas ggua Trhadap gmbaga Trasportasi Krta Api Sbagai Altratif Trasportasi atai Utara Jawa ( Rut : Smarag Surabaya ) Hartoo Gutur *) *) Staf gajar Jurusa Tkik Sipil STTR Cpu Jl. Kampus Roggolaw

Lebih terperinci

HASIL DAN PEMBAHASAN. Gambar 3 Proses penentuan perilaku api.

HASIL DAN PEMBAHASAN. Gambar 3 Proses penentuan perilaku api. 6 yang diharapkan. Msin infrnsi disusun brdasarkan stratgi pnalaran yang akan digunakan dalam sistm dan rprsntasi pngtahuan. Msin infrnsi yang digunakan dalam pngmbangan sistm pakar ini adalah FIS. Implmntasi

Lebih terperinci

STUDI TERHADAP SEBARAN STASIONER PADA SISTEM BONUS MALUS SWISS

STUDI TERHADAP SEBARAN STASIONER PADA SISTEM BONUS MALUS SWISS STUDI TERHDP SEBRN STSIONER PD SISTEM BONUS MLUS SWISS Olh : RENSY ERMWTY G PROGRM STUDI MTEMTIK FKULTS MTEMTIK DN ILMU PENGETHUN LM INSTITUT PERTNIN BOGOR BSTRK RENSY ERMWTY Studi Trhadap Sbara Stasior

Lebih terperinci

MODIFIKASI METODE NEWTON DENGAN KEKONVERGENAN ORDE TIGA.

MODIFIKASI METODE NEWTON DENGAN KEKONVERGENAN ORDE TIGA. MDIFIKASI METDE NEWTN DENGAN KEKNVERGENAN RDE TIGA Fby Satrya HP ), Agusi ), Musraii ) bysatrya@ymail.om ) Mahasiswa Program Studi S Matmatia ) Dos Matmatia, Jurusa Matmatia Faultas Matmatia da Ilmu Pgtahua

Lebih terperinci

Analisis Faktor Faktor Yang Mempengaruhi Kemampuan. : Pemecahan Masalah, Soal Cerita Matematika

Analisis Faktor Faktor Yang Mempengaruhi Kemampuan. : Pemecahan Masalah, Soal Cerita Matematika Kartika Hadayai Z Aalisis Faktor Faktor Yag Mmpgaruhi Kmampua PmcahaMasalah Soal Crita Matmatika Kartika Hadayai Z Prodi Pdidika Matmatika PPs Uivrsitas Ngri Mda Email: kartikahadayaiasthaas@yahoo.com

Lebih terperinci

MODEL PREDIKSI HARGA SAHAM MEDIA SOSIAL BERDASARKAN ALGORITMA SVM YANG DIOPTIMASIKAN DENGAN PSO

MODEL PREDIKSI HARGA SAHAM MEDIA SOSIAL BERDASARKAN ALGORITMA SVM YANG DIOPTIMASIKAN DENGAN PSO Jural Pilar Nusa Madiri Vol.XII, No. Sptmbr 06 6 MODEL PREDIKSI HARGA SAHAM MEDIA SOSIAL BERDASARKAN ALGORITMA SVM YANG DIOPTIMASIKAN DENGAN PSO Eka Puspita Sari Program Studi Maajm Iformatika AMIK BSI

Lebih terperinci

Debuging Program dengan EasyCase

Debuging Program dengan EasyCase Modul asyc 1 Dbuging Program dngan EasyCas Di susun Olh : Di dukung olh : Portal dukasi Indonsia Opn Knowlodg and Education http://ok.or.id Modul asyc 2 KATA PENGANTAR Puji syukur kpada guru sjatiku Gusti

Lebih terperinci

Analisis Pemodelan berdasarkan karakteristik dinamik

Analisis Pemodelan berdasarkan karakteristik dinamik Aalss Pmdla brdasarka karaktrstk damk DISUSUN OLEH: Dr. Yffry Hadk Putra, ST., M.T Karaktrstk damk suatu sstm atau strum myataka prlaku rsps sstm saat tras (utuk put stp) da prlaku sstm jka mdapatka put

Lebih terperinci

Bab III Aplikasi Teori Kontrol H 2 Pada Sistem Suspensi

Bab III Aplikasi Teori Kontrol H 2 Pada Sistem Suspensi Bab III Alikasi Tori Kotrol H Pada Sistm Sssi 36 Bab III Alikasi Tori Kotrol H Pada Sistm Sssi Pggaa tori kotrol H tlah bayak digaka Olh kara it brikt ii aka dirkalka da macam alikasi tori kotrol H ii

Lebih terperinci

Sifat-Sifat Thermal. Sudaryatno Sudirham

Sifat-Sifat Thermal. Sudaryatno Sudirham Sifat-Sifat hrmal Sudaryato Sudirham Sjumlah rgi bisa ditambahka k dalam matrial mlalui pmaasa, mda listrik, mda magit, bahka glombag cahaya sprti pada pristwa photo listrik yag tlah kita kal. aggapa padata

Lebih terperinci

APLIKASI RESIDU KOMPLEKS PADA PERSAMAAN DIFERENSIAL HOMOGEN CAUCHY- EULER ORDE DUA SKRIPSI. Oleh: YUDIA ISMAIL SYAFITRI NIM:

APLIKASI RESIDU KOMPLEKS PADA PERSAMAAN DIFERENSIAL HOMOGEN CAUCHY- EULER ORDE DUA SKRIPSI. Oleh: YUDIA ISMAIL SYAFITRI NIM: APLIKASI RESIDU KOMPLEKS PADA PERSAMAAN DIFERENSIAL HOMOGEN CAUCHY- EULER ORDE DUA SKRIPSI Olh: YUDIA ISMAIL SYAFITRI NIM: 4547 UNIVERSITAS ISLAM NEGERI MAULANA MALIK IBRAHIM MALANG FAKULTAS SAINS DAN

Lebih terperinci

UNDERSTADING THE POLICY MAKING ASSOCIATED WITH THE DECREE OF THE MINISTRY OF EDUCATION AND CULTURE NUMBER 107/U/2001

UNDERSTADING THE POLICY MAKING ASSOCIATED WITH THE DECREE OF THE MINISTRY OF EDUCATION AND CULTURE NUMBER 107/U/2001 EAHAAN ENGABIL KEBIJAKAN TERHADA SK ENDIKNAS NOOR 107/U/2001 UNDERSTADING THE OLICY AKING ASSOCIATED WITH THE DECREE OF THE INISTRY OF EDUCATION AND CULTURE NUBER 107/U/2001 Ida alati Sajati Sri Kuriati

Lebih terperinci

MODUL E LEARNING SEKSI -9 MATA KULIAH : KALKULUS LANJUT KODE MATA KULIAH : INF 221 : 5099 : DRA ENDANG SUMARTINAH,MA

MODUL E LEARNING SEKSI -9 MATA KULIAH : KALKULUS LANJUT KODE MATA KULIAH : INF 221 : 5099 : DRA ENDANG SUMARTINAH,MA MODUL E LEARNING SEKSI -9 MATA KULIAH : KALKULUS LANJUT KODE MATA KULIAH : INF DOSEN : 5099 : DRA ENDANG SUMARTINAH,MA TUJUAN MATA KULIAH : A.URAIAN DAN TUJUAN MATA KULIAH : Mahasiswa mmplajari Fugsi a

Lebih terperinci

1001 Pembahasan UTS Kalkulus II KATA PENGANTAR

1001 Pembahasan UTS Kalkulus II KATA PENGANTAR KATA PENGANTAR 00 Pmbahasa UTS Kalkulus II Sbagaia bsar mahasiswa mgagga bahwa Mata Kuliah yag brhubuga dga mghitug yag salah satuya Kalkulus adalah susah, rumit da mmusigka. Alhasil jala kluar yag ditmuh

Lebih terperinci

MODEL CLUSTERING PRODUK ONLINE SHOP UNTUK PENENTUAN STOK BARANG MENGGUNAKAN METODE K-MEANS

MODEL CLUSTERING PRODUK ONLINE SHOP UNTUK PENENTUAN STOK BARANG MENGGUNAKAN METODE K-MEANS Kofrsi Nasioal Ilmu Sosial & Tkologi (KNiST) Mart 2016, pp 616~620 MODEL CLUSTERING PRODUK ONLINE SHOP UNTUK PENENTUAN STOK BARANG MENGGUNAKAN METODE K-MEANS 616 Nur Ali Farabi AMIK BSI Tagrag -mail: uraf@bsiaci

Lebih terperinci

KOMBINASI METODE NEWTON DENGAN METODE ITERASI YANG DITURUNKAN BERDASARKAN KOMBINASI LINEAR BEBERAPA KUADRATUR UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR

KOMBINASI METODE NEWTON DENGAN METODE ITERASI YANG DITURUNKAN BERDASARKAN KOMBINASI LINEAR BEBERAPA KUADRATUR UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR Vol. 0. No. 0 Jural Sais Tkologi da Idustri KOMINSI METODE NEWTON DENGN METODE ITERSI YNG DITURUNKN ERDSRKN KOMINSI LINER EERP KUDRTUR UNTUK MENYELESIKN PERSMN NONLINER Supriadi Putra gusi Yudi Prima Rstu

Lebih terperinci

Kajian Sistem Kontrak Konvensional dan Sistem Performance Based Contract (PBC) Pada Proyek Pemeliharaan Jalan

Kajian Sistem Kontrak Konvensional dan Sistem Performance Based Contract (PBC) Pada Proyek Pemeliharaan Jalan PROSIDING SEMINAR REGULER SERI I JTS UNSYIAH-ELTEES-MTS UNSYIAH ISBN NO. 00000 Kajia Sistm Kotrak Kovsioal da Sistm Prformac Basd Cotract (PBC) Pada Proyk Pmliharaa Jala Nurul Malahayati *, Saiful Husi

Lebih terperinci

RANGKUMAN MATERI ALAT OPTIK

RANGKUMAN MATERI ALAT OPTIK RANGKUAN ATERI ALAT OPTIK Priip Huyg Dari uatu umbr cahaya, tiap aat lalu trbtuk muka glmbag / wavrt (tmpat kduduka titik-titik yag aya ama). Titik-titik pada muka glmbag ii brtidak bagai umbr titik (wavlt)

Lebih terperinci

Identifikasi sistem. Respon Step Sistem Orde I Suatu sistem orde I, dapat digambarkan sebagai berikut:

Identifikasi sistem. Respon Step Sistem Orde I Suatu sistem orde I, dapat digambarkan sebagai berikut: Idetifikasi sistem A. Dasar Teori Respo Step Sistem Orde I Suatu sistem orde I, dapat digambarka sebagai berikut: Y() s K X ( s) S 1 Dega ilai K = Gai overall = Yss/Xss τ = time kosta (waktu pada saat

Lebih terperinci

Metode Iterasi Tiga Langkah Bebas Turunan Orde Konvergensi Delapan untuk Menyelesaikan Persamaan Nonlinear

Metode Iterasi Tiga Langkah Bebas Turunan Orde Konvergensi Delapan untuk Menyelesaikan Persamaan Nonlinear Jural Sais Matmatika da Statistika Vol o Jauari ISS - prit/iss - oli Mtod Itrasi Tiga Lagkah Bbas Turua rd Kovrgsi Dlapa utuk Mlsaika Prsamaa oliar M Muhaiir L L ada Jurusa Matmatika Fakultas Sais da Tkologi

Lebih terperinci

ANALISIS ALIRAN BEBAN PADA SISTEM TENAGA LISTRIK DENGAN MICROSOFT EXCEL. Oleh: Toto Sukisno 1

ANALISIS ALIRAN BEBAN PADA SISTEM TENAGA LISTRIK DENGAN MICROSOFT EXCEL. Oleh: Toto Sukisno 1 ANALISIS ALIRAN BEBAN ADA SISTEM TENAGA LISTRIK DENGAN MICROSOFT EXCEL Olh: Toto Sukiso toto_sukiso@uy.ac.id Abstract: This ar will b xlaid us o sotwar o Microsot Excl to iish th aalysis o load low at

Lebih terperinci

METODE NEWTON-STEFFENSEN DENGAN ORDE KEKONVERGENAN TIGA UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR

METODE NEWTON-STEFFENSEN DENGAN ORDE KEKONVERGENAN TIGA UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR METDE NEWTN-STEFFENSEN DENGN RDE KEKNVERGENN TIG UNTUK MENYELESIKN PERSMN NNLINER Fitiai, Joha Kho, Supiadi Puta Mahaiwa Pogam Studi S Matmatika FMIP Uivita Riau Do JuuaMatmatika FMIP Uivita Riau Fakulta

Lebih terperinci

APLIKASI SEARCH ENGINE MENGGUNAKAN ALGORITMA KNUTH-MORRIS-PRATT (KMP)

APLIKASI SEARCH ENGINE MENGGUNAKAN ALGORITMA KNUTH-MORRIS-PRATT (KMP) Prosidig Smiar Nasioal Maajm Tkologi XIII Program Studi MMT-ITS, Surabaya 5 Pbruari 2011 APLIKASI SEARCH ENGINE MENGGUNAKAN ALGORITMA KNUTH-MORRIS-PRATT (KMP) Sri Lstari, Ami Djaya Jurusa Sistm Iformasi,

Lebih terperinci

APLIKASI RESIDU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN DIFERENSIAL CAUCHY - EULER ORDE-n SKRIPSI. Oleh: IKE NORMA YUNITA NIM

APLIKASI RESIDU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN DIFERENSIAL CAUCHY - EULER ORDE-n SKRIPSI. Oleh: IKE NORMA YUNITA NIM APLIKASI RESIDU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN DIFERENSIAL CAUCHY - EULER ORDE- SKRIPSI Olh: IKE NORMA YUNITA NIM. 65 JURUSAN MATEMATIKA FAKULTAS SAINS DAN TEKNOLOGI UNIVERSITAS ISLAM NEGERI (UIN) MAULANA

Lebih terperinci

Kestabilan Rangkaian Tertutup Waktu Kontinu Menggunakan Metode Transformasi Ke Bentuk Kanonik Terkendali

Kestabilan Rangkaian Tertutup Waktu Kontinu Menggunakan Metode Transformasi Ke Bentuk Kanonik Terkendali Jural Tekika ISSN : 285-859 Fakultas Tekik Uiversitas Islam Lamoga Volume No.2 Tahu 29 Kestabila Ragkaia Tertutup Waktu Kotiu Megguaka Metode Trasformasi Ke Betuk Kaoik Terkedali Suhariyato ) Dose Fakultas

Lebih terperinci

JURNAL MATEMATIKA DAN KOMPUTER Vol. 7. No. 1, 31-41, April 2004, ISSN :

JURNAL MATEMATIKA DAN KOMPUTER Vol. 7. No. 1, 31-41, April 2004, ISSN : Vol. 7. No. 1, 31-41, April 24, ISSN : 141-8518 Peetua Kestabila Sistem Kotrol Lup Tertutup Waktu Kotiu dega Metode Trasformasi ke Betuk Kaoik Terkotrol Robertus Heri Jurusa Matematika FMIPA UNDIP Abstrak

Lebih terperinci

RANCANG BANGUN PATCH RECTANGULAR ANTENNA 2.4 GHz DENGAN METODE PENCATUAN EMC (ELECTROMAGNETICALLY COUPLED)

RANCANG BANGUN PATCH RECTANGULAR ANTENNA 2.4 GHz DENGAN METODE PENCATUAN EMC (ELECTROMAGNETICALLY COUPLED) RANCANG BANGUN PATCH RECTANGULAR ANTENNA 2.4 GHz DENGAN METODE PENCATUAN EMC (ELECTROMAGNETICALLY COUPLED) Winny Friska Uli,Ali Hanafiah Ramb Konsntrasi Tknik Tlkomunikasi, Dpartmn Tknik Elktro Fakultas

Lebih terperinci

5. KARAKTERISTIK RESPON

5. KARAKTERISTIK RESPON 5. ARATERISTI RESPON Adalah ciri-ciri khusus perilaku diamik (spesifikasi performasi) Taggapa (respo) output sistem yag mucul akibat diberikaya suatu siyal masuka tertetu yag khas betukya (disebut sebagai

Lebih terperinci

Pendekatan Nilai Logaritma dan Inversnya Secara Manual

Pendekatan Nilai Logaritma dan Inversnya Secara Manual Pedekata Nilai Logaritma da Iversya Secara Maual Moh. Affaf Program Studi Pedidika Matematika, STKIP PGRI BANGKALAN affafs.theorem@yahoo.com Abstrak Pada pegaplikasiaya, bayak peggua yag meggatugka masalah

Lebih terperinci

Transformasi Z Materi :

Transformasi Z Materi : 4 Trasformasi Z Matri : Dfiisi Trasformasi Darah Kovrgsi (Rgio of Covrgc) Diagram Pol Zro Sifat Trasformasi Trasformasi dalam Btu Poliomial Rasioal Fugsi Sistm atau Fugsi Trasfr H() dari Sistm Liir Tida

Lebih terperinci

BAB 2. Teori Pendukung Lingkungan. Misalkan z. adalah suatu titik pada bidang dan r adalah bilangan nyata. positif. Lingkungan r bagi z

BAB 2. Teori Pendukung Lingkungan. Misalkan z. adalah suatu titik pada bidang dan r adalah bilangan nyata. positif. Lingkungan r bagi z BAB Toi Pdukug.. Ligkuga Misalka z adalah suatu titik pada bidag da adalah bilaga yata positi. Ligkuga bagi z -ighbohood o z didiisika sbagai sluuh titik z pada bidag, sdmikia shigga z z < ; ditulis z,.

Lebih terperinci

PENGGGUNAAN ALGORITMA GAUSS-NEWTON UNTUK MENENTUKAN SIFAT-SIFAT PENAKSIR PARAMETER DAN

PENGGGUNAAN ALGORITMA GAUSS-NEWTON UNTUK MENENTUKAN SIFAT-SIFAT PENAKSIR PARAMETER DAN PENGGGUNAAN ALGORITMA GAUSS-NEWTON UNTUK MENENTUKAN SIFAT-SIFAT PENAKSIR PARAMETER DAN DALAM SUATU MODEL NON-LINIER Abstrak Nur ei 1 1, Jurusa Matematika FMIPA Uiversitas Tadulako Jl. Sukaro-Hatta Palu,

Lebih terperinci

JURNAL TEKNIK ITS Vol. 1, No. 1 (Sept. 2012) ISSN: B-103

JURNAL TEKNIK ITS Vol. 1, No. 1 (Sept. 2012) ISSN: B-103 JURNAL EKNIK IS Vol., No. (Spt. ) ISSN: 3-97 B-3 Prancangan dan Iplntasi Kontrollr Pid-Fuzzy untuk Mnjaga Stabilitas Frkunsi gangan rbangkit Pada Pbangkit Listrik Kapasitas kva dngan Pnggrak Utaa Motor

Lebih terperinci

BAB 2 LANDASAN TEORI

BAB 2 LANDASAN TEORI BAB LADASA TEORI.1. Tori Musik.1.1. Musik Musik adalah suatu si yag brbtuk suara yag didapatka dari pggabuga brbagai l yag jadikaya ak utuk didgarka. Murut filsuf Yuai da Idia kuo, usik rupaka kupula ada-ada

Lebih terperinci

Modifikasi Metode Rata-Rata Harmonik Newton Tiga Langkah Menggunakan Interpolasi Hermite Orde Tiga

Modifikasi Metode Rata-Rata Harmonik Newton Tiga Langkah Menggunakan Interpolasi Hermite Orde Tiga Jural Sais Matmatika da Statistika Vol. I No. I Jui 06 pp. - ISSN 6-0 prit/issn 0-0 oli Modiikasi Mtod Rata-Rata Harmoik Nwto Tiga Lagkah Mgguaka Itrpolasi Hrmit rd Tiga Wartoo Dwi Sartika Jurusa Matmatika

Lebih terperinci

METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR

METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR Vol. 9. No. 1, 011 Jural Sais, Tekologi da Idustri METODE ITERASI BARU UNTUK MENYELESAIKAN PERSAMAAN NONLINEAR Supriadi Putra 1, Ria Kuriawati 1 Laboratorium Matematika Terapa Jurusa Matematika Program

Lebih terperinci

SIMULASI DESAIN COOLING SYSTEM DAN RUNNER SYSTEM UNTUK OPTIMASI KUALITAS PRODUK TOP CASE

SIMULASI DESAIN COOLING SYSTEM DAN RUNNER SYSTEM UNTUK OPTIMASI KUALITAS PRODUK TOP CASE SIMULASI DESAIN COOLING SYSTEM DAN RUNNER SYSTEM UNTUK OPTIMASI KUALITAS PRODUK TOP CASE Fabio Dwi Bagus Irawan 1,a, Cahyo Budiyantoro 1,b, Thoharudin 1,c 1 Program Studi Tknik Msin, Fakultas Tknik, Univrsitas

Lebih terperinci

Karakteristik Dinamik Elemen Sistem Pengukuran

Karakteristik Dinamik Elemen Sistem Pengukuran Karakteristik Diamik Eleme Sistem Pegukura Kompetesi, RP, Materi Kompetesi yag diharapka: Mahasiswa mampu merumuskaka karakteristik diamik eleme sistem pegukura Racaga Pembelajara: Miggu ke Kemampua Akhir

Lebih terperinci

Aplikasi Integral. Panjang sebuah kurva w(y) sepanjang selang dapat ditemukan menggunakan persamaan

Aplikasi Integral. Panjang sebuah kurva w(y) sepanjang selang dapat ditemukan menggunakan persamaan Aplikasi Intgral Intgral dapat diaplikasikan k dalam banyak hal. Dari yang sdrhana, hingga aplikasi prhitungan yang sangat komplks. Brikut mrupakan aplikasi-aplikasi intgral yang tlah diklompokkan dalam

Lebih terperinci

EFEKTIVITAS PEMBELAJARAN MATEMATIKA DENGAN MODEL QUANTUM TEACHING (QT) DITINJAU DARI KREATIVITAS BELAJAR SISWA KELAS VIII SMP N 2 TURI

EFEKTIVITAS PEMBELAJARAN MATEMATIKA DENGAN MODEL QUANTUM TEACHING (QT) DITINJAU DARI KREATIVITAS BELAJAR SISWA KELAS VIII SMP N 2 TURI EFEKTIVITAS PEMBELAJARAN MATEMATIKA DENGAN MODEL QUANTUM TEACING (QT) DITINJAU DARI KREATIVITAS BELAJAR SISWA KELAS VIII SMP N TURI Moita Dwiyai ), Ni Wahyu Utami ) Faultas Kgurua da Ilmu Pdidia Uivrsitas

Lebih terperinci

ANALISIS ALIRAN BEBAN PADA SISTEM TENAGA LISTRIK DENGAN PERANGKAT LUNAK MATHCAD PROFESSIONAL. Oleh: Toto Sukisno

ANALISIS ALIRAN BEBAN PADA SISTEM TENAGA LISTRIK DENGAN PERANGKAT LUNAK MATHCAD PROFESSIONAL. Oleh: Toto Sukisno ANALISIS ALIRAN BEBAN ADA SISTEM TENAGA LISTRIK DENGAN ERANGKAT LUNAK MATHCAD ROFESSIONAL Olh: Toto Sukiso toto_sukiso@uy.ac.id Abstract: This ar dscribs about usag o Matchad rossioal Sotwar or aalysis

Lebih terperinci

Pedahulua Hipotesis: asumsi atau dugaa semetara megeai sesuatu hal. Ditutut utuk dilakuka pegeceka kebearaya. Jika asumsi atau dugaa dikhususka megeai

Pedahulua Hipotesis: asumsi atau dugaa semetara megeai sesuatu hal. Ditutut utuk dilakuka pegeceka kebearaya. Jika asumsi atau dugaa dikhususka megeai PENGUJIAN HIPOTESIS Pedahulua Hipotesis: asumsi atau dugaa semetara megeai sesuatu hal. Ditutut utuk dilakuka pegeceka kebearaya. Jika asumsi atau dugaa dikhususka megeai ilai-ilai parameter populasi,

Lebih terperinci

Aplikasi Metode Matrix Cascade Pada Perhitungan Koefisien Pantul Gelombang Suara Bawah Air Untuk Dasar Laut Miring

Aplikasi Metode Matrix Cascade Pada Perhitungan Koefisien Pantul Gelombang Suara Bawah Air Untuk Dasar Laut Miring Apliasi tod atri Cascad Pada Prhituga Kofisi Patul Glombag Suara Bawah Air Utu Dasar aut irig Day Friyadi da Irsa Somatri Brodjogoro Program Studi Ti Klauta, Istitut Tologi Badug (Email : dayf899@gmail.com)

Lebih terperinci

Mata Kuliah : Matematika Diskrit Program Studi : Teknik Informatika Minggu ke : 7

Mata Kuliah : Matematika Diskrit Program Studi : Teknik Informatika Minggu ke : 7 Mata Kuliah : Matmatika Diskrit Program Studi : Tknik Informatika Minggu k : 7 MATRIK GRAPH Sbuah graph dapat kita sajikan dalam bntuk matrik, yaitu : a. Matrik titik (Adjacnt Matrix) b. Matrik rusuk (Edg

Lebih terperinci

KLASIFIKASI ACUTE CORONARY SYNDROME DENGAN NILAI LIPID PROFILE RSUD dr. ZAINOEL ABIDIN BANDA ACEH

KLASIFIKASI ACUTE CORONARY SYNDROME DENGAN NILAI LIPID PROFILE RSUD dr. ZAINOEL ABIDIN BANDA ACEH KLASIFIKASI ACUTE CORONARY SYNDROME DENGAN NILAI LIPID PROFILE RSUD dr. ZAINOEL ABIDIN BANDA ACEH THE ACUTE CORONARY SYNDROME CLASSIFICATION BETWEEN LIPID PROFILE VALUES IN RSUD dr. ZAINOEL ABIDIN BANDA

Lebih terperinci

Kontrol Trakcing Laras Meriam 57mm dengan Menggunakan Hybrid Kontrol Logika Fuzzy - PID

Kontrol Trakcing Laras Meriam 57mm dengan Menggunakan Hybrid Kontrol Logika Fuzzy - PID 129 Kontrol Trakcing Laras Mriam 57mm dngan Mnggunakan Hybrid Kontrol Logika Fuzzy - PID Jki Saputra, M. Aziz Muslim, dan Rini Nur Hasanah Abstrak Laras mriam adalah salah satu bagian bsar dari kontruksi

Lebih terperinci

ANALISIS CEPSTRUM SINYAL SUARA

ANALISIS CEPSTRUM SINYAL SUARA MAKALAH ANALII CEPTRUM INYAL UARA Disusu Ol: NENI ARYANI L2F 300 543 JURUAN TEKNIK ELEKTRO FAKULTA TEKNIK UNIVERITA DIPONEGORO E M A R A N G 2 0 0 2 DAFTAR II JUDUL... 1 ABTRAK... 1 1. Pdaulua.... 1 2.

Lebih terperinci

BAB I METODE NUMERIK SECARA UMUM

BAB I METODE NUMERIK SECARA UMUM BAB I METODE NUMERIK SECARA UMUM Aplikasi modl matmatika banyak muncul dalam brbagai disiplin ilmu pngtahuan, sprti isika, kimia, konomi, prsoalan rkayasa (tknik msin, sipil, lktro). Modl matmatika yang

Lebih terperinci

Definisi Integral Tentu

Definisi Integral Tentu Defiisi Itegral Tetu Bila kita megedarai kedaraa bermotor (sepeda motor atau mobil) selama 4 jam dega kecepata 50 km / jam, berapa jarak yag ditempuh? Tetu saja jawabya sagat mudah yaitu 50 x 4 = 200 km.

Lebih terperinci

BAB IV PEMECAHAN MASALAH

BAB IV PEMECAHAN MASALAH BAB IV PEMECAHAN MASALAH 4.1 Metodologi Pemecaha Masalah Dalam ragka peigkata keakurata rekomedasi yag aka diberika kepada ivestor, maka dicoba diguaka Movig Average Mometum Oscillator (MAMO). MAMO ii

Lebih terperinci

DESAIN KETINGGIAN ANTENA DAN LINK BUDGET SISTEM KOMUNIKASI LOS RADIO MICROWAVE DALAM KONFIGURASI NON-DIVERSITY. Faqih 1)

DESAIN KETINGGIAN ANTENA DAN LINK BUDGET SISTEM KOMUNIKASI LOS RADIO MICROWAVE DALAM KONFIGURASI NON-DIVERSITY. Faqih 1) Widya Tkika Vol.18 No.1; Mart 010 ISSN 1411 0660 : 9-33 Abstrak DESAIN KETINGGIAN ANTENA DAN LINK BUDGET SISTEM KOMUNIKASI LOS RADIO MICROWAVE DALAM KONFIGURASI NON-DIVERSITY Faqih 1) Saat ii jaria trasmisi

Lebih terperinci

Analisis Rangkaian Listrik

Analisis Rangkaian Listrik Sudaryatno Sudirham Analisis Rangkaian Listrik Mnggunakan Transformasi Fourir - Sudaryatno Sudirham, Analisis Rangkaian Listrik (4) BAB Analisis Rangkaian Mnggunakan Transformasi Fourir Dngan pmbahasan

Lebih terperinci

PENGARUH PERIKLANAN KOMERSIL DENGAN KONSEP AIDA TERHADAP KEPUTUSAN PEMBELIAN PADA MEDIA RADIO RADIKA 100,3 FM MAJALENGKA

PENGARUH PERIKLANAN KOMERSIL DENGAN KONSEP AIDA TERHADAP KEPUTUSAN PEMBELIAN PADA MEDIA RADIO RADIKA 100,3 FM MAJALENGKA PENGAUH PEIKLANAN KOMESIL DENGAN KONSEP AIDA TEHADAP KEPUTUSAN PEMBELIAN PADA MEDIA ADIO ADIKA 100,3 FM MAJALENGKA Olh :. NENY KUSUMADEWI *) Email : kusumadwi.y@gmail.com ABSTAK Plitia ii brtujua utuk

Lebih terperinci

Hubungan Antara Panjang Antrian Kendaraan dengan Aktifitas Samping Jalan

Hubungan Antara Panjang Antrian Kendaraan dengan Aktifitas Samping Jalan Hubuga Atara Pajag Atria Kedaraa dega Aktifitas Sampig Jala Frasiscus Mitar Ferry Sihotag Jurusa Tekik Sipil Fakultas Desai da Tekik Perecaaa Uiversitas Pelita Harapa. fmitarfs@yahoo.com, fmitarfs@uph.edu

Lebih terperinci