ANALISIS BATAS REAKTIVITAS SAMPEL EKSPERIMEN PADA REAKTOR KARTINI
|
|
- Inge Widjaja
- 7 tahun lalu
- Tontonan:
Transkripsi
1 380 ISSN Tegas SUlondo, dkk. ANALISIS BATAS REAKTIVITAS SAMPEL EKSPERIMEN PADA REAKTOR KARTINI Tegas Sutondo Pusat Teknologi Akselerator dan Proses Bahan- BATAN, Yogyakarta Nita Yulianti FMIPA - UNY, Yogyakarta ABSTRAK ANALISIS BATAS REAKTIVITAS SAMPEL EKSPERIMEN PADA REAKTOR KARTINI Telah dilakukan analisis balas reaktivilas positif maksimum dari sampel eksperimen pada teras reaktor Kartini. Analisis tersebut didasarkan pada kemampuan sistem shutdown reaktor Kartini, dengan mempertimbangkan faktor susutan dan burn up bahan bakar. Nilai reaktivitas batang kendali ditentukan berdasarkan hasil eksperimen, untuk konjigurasi teras terakhir (Agustus 2005), dengan)umlah elemen bahan bakar sebanyak 69 buah. Program TRIGAP telah digunakan sebagai dasar dalam analisis ini. Berdasarkan nilai batas minimum marlin padam yang diteapkan maka disimpulkan bahwa batas maksimum toleransi sistem pengendali reaktivitas terhadap penambahan reaktivitas positif yang berasal dari pemasukan sampel eksperimen ke dalam teras sebesar 0,325 $ atau sekitar 211 pcm. Nialai batas tersebut cukup konservatif dan dapat digunakan sebagai batas keselamatan reaktivitas dalam kaitannya dengan revisi dokumen Laporan Analisis Keselamatan (LAK) reaktor Kartini. Kala kunci: Reaktor Karlini, Reaktivitas, Sampel eksperimen, Sistem shutdown, Mar)in padam, Neraca reaktivitas, Laporan analisis keselamatan. ABSTRACT ANALYSIS OF REACTIVITY L1L1MT OF EXPERIMENTAL SAMPELS OF KARTINI REAKTOR. A calculation analysi.f to determine the maximum limit of reactivity insertion of experimental sample jilr Kartini reaktor has been carried out. The analysis was based on the ability of Karlini reaktor's shuldown system, taking into account the depletion and burn up factors. The control rod worths was determined based on the experimenfor the latest core pattern (AUgU.fl2005), with 69 filel elements. A TRIGAI' code has!>eell utilized jilr this analysis. Based upon the minimum limit of sill/tdown margin spesijied. it is cone/uded Ihm the maximum tolerable of positive reactivity insertion of experimental sample is 0,325 $ or around 211 pcii/. The limiting value is conservative enough and can be used as safety limit of reactivity, in relation to the updating the Safety Analyses Report (SAR) document of Kartini reactor. Keywords: Kartini Reactor, Reactivity. Experimental sample, Shutdown system, Shutdown margin. Reactivity balance, Safety analysis report. PENDAHULUAN Salah satu faktor penting untuk menjamin keselamatan operasi dari suatu reaktor adalah ketersediaan reaktivitas negatif dari sistem pengendali reaktivitas secara cukup, hal ini dimaksudkan untuk mengkompensasi seluruh komponen reaktivitas positif yang ada selama reaktor beroperasi dan sesaat menyusul terjadinya trip(l]. Sistem pengendali reaktivitas reaktor umumnya menggunakan bahan yang dapat secara efektif menyerap neutron, dalam bentuk batang kendall Nilai reaktivitas dari batang kendali selain tergantung dari jenis material yang digunakan, juga tergantung dari beberapa faktor, seperti densitas, bentuk geometri, ukuran serta letak/posisi di dalam teras reaktor. Selain itu, nilai reaktivitas dari batang kendali juga berubah dengan tingkat susutan atom penyerap yang digunakan, serta tingkat fraksi bakar (burn up) dari bahan bakar. Berdasarkan hal tersebut, perlu dilakukan evaluasi ulang mengenai kemampuan sistem shutdown pada reaktor Kartini, dengan mempertimbangkan faktor burn up setelah dioperasikan lebih dari 25 tahun. Untuk selanjutnya dapat ditentukan batas toleransi terhadap kemungkinan terjadinya penambahan reaktivitas positif akibat pemasukan sampel eksperimen ke dalam teras.
2 Tegas Sutondo, dkk. ISSN Dokumen ini menyajikan metoda dan hasil evaluasi tersebut yang diharapkan dapat digunakan sebagai batas t~rhadap reaktivitas positif dari sampel eksperimen yang akan dimasukkan di dalam teras reaktor Kartini. Selain itu juga dapat digunakan untuk melengkapi materi dari dokumen Laporan Analisis Keselamatan dari reaktor Kartini,. khususnya yang terkait dengan kemampuan pengendalian reaktivitas sebagaimana tercantum pada bab XVII.C, yaitu tentang Kondisi Satas untuk Operasi yang Aman. Sebagai dasar dalam evaluasi tersebut, digunakan program komputer TRIGAP yang dirancang untuk perhitungan statik maupun diplesi untuk reaktor jenis TRIGA seperti reaktor Kartini. TRI GAP adalah program difusi 2 kelompok, I dimensi yang dirancang untuk perhitungan statik maupun diplesi, serta pengelojaan bahan bakar di dajam teras (in core fuel management). Gambar 1 memperlihatkan skema struktur program TRIGAP [21. DASAR TEORI Si[}'tem Pengendali Reaktivita[}' Reaktor Kartini Sistem pengendali reaktivitas reaktor Kartini terdiri dari 3 buah batang kendali yaitu batang Pengaman, Kompensasi, dan batang Pengatur. Satang pengaman berfungsi untuk memadamkan secara cepat operasi reaktor bila terjadi penyimpangan dari beberapa parameter teras yang melampaui batas toleransi yang telah ditetapkan (setting point). Pemadaman dilakukan dengan melepaskan batang kendali tersebut secara otomatis dari sistem pemegangnya (scram), sehingga jatuh bebas masuk ke dalam teras reaktor. Oleh karenanya pada setiap pengoperasian reaktor, batang pengaman selalu ditarik keluar di atas teras (fully out). Satang kompensasi berfungsi untuk mengubah tingkat daya secara lebih cepat (kasar) pada saat start up sedang batang pengatur berfungsi untuk mengendalikan tingkat daya secara halus. Satang pengaman dan batang kompensasi, ditempatkan pada ring C, sedang batang pengatur berukuran lebih kecil, dan ditempatkan di ring E. Tabel I memuat spesifikasi dari ke tiga batang kendali tersebut, dimana nilai reaktivitas dari ke 3 batang kendali tersebut ditentukan dari hasil eksperimen berdasarkan konfigurasi teras bulan Agustus 2005 seperti pada Gambar 2. INPUT DATA (frigap.inp) ELEM DA T SIGMA Zone averaged Sech'on~ Cro~~ TRIGAP.UB BURN. OUT CEBIS J -D Power Di~tribution CEBIS.OUT BURN Burn-up Increa~e for Each FUel Element NO Gambar I. Skema struktur program TRIGAP.
3 382 ISSN Tegas Swanda, dkk. Tabell. Spesifikasi Komponen Batang KendaH Reaktor KartinLIJI Batang Kendali Pengaman Kompensasi Pengatur Diameter IUar (em) Bentuk fisik Bahan penyerap Lokasi Reaktivitas Gambar 2. Konfigurasi Teras Reaktor Kartini Agustus Reaktivitas Lebill Teras (Core Excess Of Reactivity) Setiap reaktor nuklir selalu di disain memiliki tambahan reaktivitas di atas nilai reaktivitas minimum yang diperlukan agar reaktor dapat kritis pada tingkat daya nominalnya untuk jangka waktu tertentu. Tambahan reaktivitas terse but disebut sebagai reaktivitas lebih dari teras (core excess of reactivity) yang diperlukan antara lain untuk mengkompensasi terjadinya proses penyusutan atom U-235 (burnup), serta timbulnya beberapa komponen reaktivitas negatif selama reaktor beroperasi. -Komponen reaktivitas negatif tersebut antara lain berasal dari terbentuknya unsur hasil belah (fission products), terutama xenon dan samarium, serta pengaruh kenaikan suhu di dalam teras reaktor yang semuanya berdampak pada penurunan reaktivitas reaktor. Besarnya reaktivitas lebih dari teras reaktor sebanding dengan jumlah muatan elemen bakar di dalam teras reaktor, yang dalam hal ini dibatasi oleh kemampuan pemadaman (shutdown) dad sistem pengendali reaktivitas yang ada, yang pada umumnya berupa batang kendali. Komponen Reaktivitas Positif Lainnya Selain yang berasal dari muatan bahan bakar, penambahan reaktivitas positif bisa terjadi selama Prosidlng PPI - PDlPTN 2006
4 Tegas Sutondo, dkk. ISSN reaktor beroperasi, antara lain akibat pemasukan sampel eksperimen tertentu, yang bisa menimbulkan kenaikan reaktivitas. Kenaikan reaktivitas teras dapat juga muncul sesaat menyusul terjadinya trip di mana seluruh batang kendali lepas dari pemegangnya dan jatuh bebas ke dalam reaktor, akibat terlampauinya batas selling dari salah satu parameter sistcm proteksi reaktor. Faktor penyebabnya antara lain pengaruh penurunan suhu moderator dan bahan bakar, penurunan fraksi void, dan terjadinya perubahan distribusi fluks atau daya dan Xenon pada arah aksial dari bagian bawah ke bagian atas teras reaktor yang lazim disebut sebagai Reactivity Redistribution Factor (RRF), yang semuanya akan memberikan kredit terhadap kenaikan reaktivitas teras! 1]. Marjin Padam (Shutdown Margin) Agar supaya operasi reaktor dapat dipadamkan setiap saat, dari sembarang tingkat daya, maka diperlukan sejumlah reaktivitas negatif yang mampu mengkompensasi seluruh komponen reaktivitas positif seperti telah dijelaskan di atas. Reaktivitas negatif tersebut disediakan oleh sistem pengendali reaktivitas, yang dalam hal ini bisa berupa batang kendali. Kemampuan pemadaman operasi reaktor dari sistem pengendalian reaktivitas tersebut umumnya diukur dengan suatu parameter yang disebut dengan Marjin Padam (Shutdown Margin) yang didefinisikan sebagai selisih antara total reaktivitas batang kendali yang ada, terhadap total komponen reaktivitas posistif yang perlu dikompensasi, dengan menganggap satu batang kendali dengan reaktivitas terbesar berada di luar teras (fully out) dan tidak berfungsi.li) Besamya marjin padam minimum yang ditetapkan dari suatu reaktor disebut sebagai marjin padam disain (MPD) atau Design Shutdown Margin yang mencerminkan besamya cadangan reaktivitas negatif yang masih tersedia diluar batas minimum yang dibutuhkan untuk memadamkan operasi reaktor. Untuk reaktor Kartini ditetapkan besamya nilai MPD sebesar 500 pcm atau = 0,769 $. Pada kenyataannya, sistem pengendali reaktivitas selalu didisain memiliki marjin pad am yang lebih besar dari batas minimum disain (MPD) yang ditetapkan, yang disebut sebagai marjin padam yang tersedia (MPr) atau Available Shutdown Margin. Selisih antara MPr dan MPD mencerminkan batas toleransi terhadap kemungkinan terjadinya penambahan reaktivitas positif ke dalam teras secara tak terduga, sewaktu reaktor beroperasi pada tingkat daya penuh, misal akibat pemasukan sampel eksperimen yang berakibat terjadinya kenaikan reaktivitas (RS). Dengan demikian batas reaktivitas positif sampel eksperimen dapat dinyatakan sebagai : (I) Secara umum, nilai M?, dapat ditentukan melalui persamaan neraca reaktivitas seperti pada persamaan berikut ini: III dengan P(N-I) CD RL RV RRF M~ = P(N-I) - (CD + RL + RV + RRF) (2) Reaktivitas dari total batang kendali dikurangi dengan reaktivitas batang kendali yang diasumsikan macet (batang pengaman) Reaktivitas cacat daya Reaktivitas lebih Reaktivitas akibat perubahan fraksi void Reaktivitas akibat faktor redistribusi Untuk kondisi di mana daya reaktor cukup kecil, dan tanpa terjadi pembentukan gelembung di bagian teras reaktor (seperti pada reaktor Kartini), maka komponen reaktivitas void = O. Demikian pula bila panjang aktif teras relatif pendek seperti pada reaktor Kartini, maka komponen reaktivitas RRF dapat diabaikan, sehingga persamaan 1 menjadi: MP,. = P(N-I) - (CD + RL) Agar diperoleh perk iraan hasil perhitungan yang konservatif, maka komponen reaktivitas dari batang kendali dikurangi 10% sebagai faktor koreksi terhadap ketelitian hasil pengukuran, sedang untuk komponen CD dan RL ditambah dengan 10% untuk faktor koreksi terhadap ketelitian hasil perhitungan. Besamya reaktivitas CD dapat ditentukan dari persamaan berikut: dengan ko dan kl masing-masing faktor multiplikasi efektif pada daya nol (Po) dan daya PI untuk kondisi tanpa batang kendali (All Rods Out). Nilai reaktivitas RL dapat ditentukan dari persamaan: (3) (4) (5) Prosiding PPI PDIPTN 2006
5 ~" 384 ISSN Tegas SUlondo, dkk. Bila dikehendaki nilai dalam satuan dollars ($) maka persamaan 3 dan 4 dibagi dengan fraksi neutron kasip efektif (/3eJJ) dari reaktor yang ditinjau. Untuk reaktor Kartini nilai /3e11= 0,0065.[4] METODOLOGI Sebelum melakukan perhitungan komponen reaktivitas positif CD dan RL maka perlu dilakukan simulasi pengaturan konfigurasi elemen bahan bakar di dalam teras sedemikian rupa sehingga dihasilkan reaktivitas teras yang maksimal. Simulasi tersebut dilakukan untuk menjamin bahwa setiap pertukaran posisi elemen bahan bakar (reshuflling) di dalam teras diperkirakan tidak akan melebihi nilai reaktivitas tersebut. Simulasi perhitungan tersebut dilakukan menggunakan paket program TRIGAP dengan mengamati nilai kejj yang terbesar. Selanjutnya, konfigurasi teras yang teroptimasikan tersebut digunakan sebagai dasar dalam perhitungan komponen reaktivitas CD dan RL. Selanjutnya dilakukan beberapa tahap perhitungan sebagai berikut: I. Perhitungan kejj pada daya nol untuk menentukan reaktivitas lebih teras pada kondisi dingin tanpa xenon (cold, zero power). 2. Perhitungan keft pad a daya 100 kw, dengan xenon dalam kondisi equilibrium. 3. Berdasarkan persamaan 4 dan 5, dihitung komponen reaktivitas CD dan RL sehingga besarnya marjin padam yang tersedia (MPT) dapat ditentukan berdasarkan persamaan Selanjutnya berdasarkan hasil evaluasi MPT tersebut, dan nilai MPD yang telah ditetapkan untuk reaktor Kartini, maka besarnya batas reaktivitas positif sampel eksperimen dapat ditentukan berdasarkan persamaan I.HASIL DAN PEMBAHASAN Perhitungan simulasi optimasi konfigurasi elemen bahan bakar telah dilakukan dengan cara pertukaran posisi elemen bakar yang ada di dalam teras (reshu.fjle), untuk mendapatkan nilai faktor multiplikasi (kejj) yang terbesar. Tabel 2 memperlihatkan konfigurasi teras reaktor Kartini setelah dilakukan simulasi optimasi. Berdasarkan konfigurasi tersebut, selanjutnya dilakukan perhitungan nilai keftpada tingkat daya nol (kl) dan 100 kw (k2), sehingga dapat ditentukan nilai komponen reaktivitas CD dan RL seperti ditunjukkan pad a Tabel 3. Ring-Ḇ C Tabel2. Konfigurasi teras reaktor Kartini teroptimasikan. Nomor Identifikasi Elemen Bahan Bakar D E F Tabel3. HasH Perhitungan kef/' RL dan CD Untuk Konfigurasi Teroptimasikan. RL RL (pcm).,.,<"" ". :::,.~.....,::.~~.; Daya ~ 1, RL ($) = 0 kw (pcm) CD ~, Daya = In(k = 11k 1002) kw I51?;5._.~!fo 752. ' >0\ 1, }89 ~ k2
6 Tegas Sutondo, dkk. ISSN Selanjutnya berdasarkan nilai reaktivitas batang kendali pada Tabel 1 dan komponen reaktivitas RL dan CD pada Tabel 3 dan dengan memasukkan faktor koreksi untuk ketiga komponen reaktivitas tersebut sebesar 10 %, maka dapat ditentukan nilai marjin pad am yang tersedia (MPr) dapat ditentukan yaitu: MPr = 0,9(2, ,711)-1,1 (1,577+0,752) 1,094 $ atau = 711 pem. Nilai MPr tersebut masih 0,325 $ atau sekitar 211 pem diatas batas disain (MP/) yang ditetapkan sebgesar 500 pem atau = 0,769 $. Kelebihan reaktivitas batang kendali tersebut dapat digunakan sebagai batas maksimum penambahan reaktivitas positif diluar komponen reaktivitas yang telah diperhitungkan di atas yang dalam hal ini bisa bcrasal dari dampak dari pemasukan sam pel cksperimcn (RS), ke dalam teras. Mengingat nilai reaktiivitas dari batang kendali yang digunakan ditentukan berdasarkan hasil eksperimen yang mana sangat sensitif baik terhadap jumlah muatan, tingkat burn up serta konfigurasi bahan bakar di dalam teras, maka untuk setiap terjadi perubahan jumlah dan konfigurasi teras perlu dilakukan evaluasi ulang terhadap nilai marjin padam tersebut. Dengan demikian nilai batas reaktivitas positif sampel eksperimen tersebut juga dapat berubah sesuai dengan kondisi jumlah muatan dan konfigurasi teras. Demikian pula untuk tingkat daya nominal yang lain, maka besarnya nilai komponen eaeat daya (CD) juga akan berubah, sehingga akan berpengaruh terhadap nilai marjin padam yang tersedia. KESIMPULAN Telah dilakukan analisis batas reaktivitas positifmaksimum dari sampel eksperimen pada teras reaktor Kartini, berdasarkan pada kemampuan sistem pengendalian raktivitas reaktor Kartini, dengan mempertimbangkan faktor susutan danburn up bahan bakar. Nilai reaktivitas batang kendali diperoleh dari hasil eksperimen, berdasarkan konfigurasi teras terakhir (Agustus 2005), dengan jumlah elemen bahan bakar sebanyak 69 buah. Pengaruh reaktivitas umpan balik (feedback) dari void dan faktor redistribusi (RRF) diabaikan dalam analisis ini, mengingat pengaruhnya sangat keci!. Serdasarkan nilai batas minimum marjin padam yang diteapkan (MP/) sebesar 500 pem atau = 0,769 $ maka marjin padam yang tersedia masih lebih besar 0,325 $ atau sekitar 211 pem diatas batas disain tersebut. Kelebihan tersebut dapat digunakan sebagai batas maksimum penambahan reaktivitas positif yang berasal dari dampak pemasukan sampel eksperimen (RS) ke dalam teras sebagai bagian dari dokumen Laporan Analisis Keselamatan dari reaktor Kartini. Nilai batas tersebut dapat berubah tergantung dari beberapa faktor, seperti jumlah muatan bahan bakar, konfigurasi teras, tingkat daya, dan burn up. DAFTAR PUSTAKA I. TEGAS SUTONDO, HERI SISWONO, MASDlN, Analisis Perhitungan Shutdown Margin dan Trip Reactivity Reaktor AP600 pada Mode Operasi Daya Rendah, Prosiding Pertemuan dan Presentasi I1miah Penelitian Dasar IImu Pengetahuan dan Teknologi Nuklir, Yogyakarta Mei I. MELE, M. RAVNIK, TRICAP - A Computer Programme For Research Reaktor Calculations, J. Stefan Institute, Ljubilana, Yugoslavia, Dec., Laporan Tri Wu/an Operasi Reaktor Kartini, Periode Oktober - Desember 2005, P3TM SATAN. 4. SAMUEL GLASSTONE and ALEXANDER SESONSKE, Nuclear Reactor Engineering" Van Nostrand Reinhold Company, 1980, Chapter 2. halaman 192. TANYAJAWAB Agus Purwadi - Apakah metoda analisis ini berlaku semua reaktor nuklir fisi saja? Apakah ada reneana untuk dipakai kelak di PL TN? Tegas Sutondo Metoda analisis yang digunakan adalah didasarkan pada neraca reaktivitas antara komponen reaktivitas negatif yang tersedia dengan reaktivitas positif yang harus dikendalikan. Metoda ini lazim digunakanpada analisis shutdown margin pada suatu reaktor fisi, termasuk PLTN. Yogyakarta. 10 Juli 2006
ANALISIS PENGARUH PENGOPERASIAN TERHADAP KEMAMPUAN SHUTDOWN BATANG KENDALI PADA REAKTOR KARTINI
ANALISIS PENGARUH PENGOPERASIAN TERHADAP KEMAMPUAN SHUTDOWN BATANG KENDALI PADA REAKTOR KARTINI Tegas Sutondo PTAPB-BATAN, Jl. Babarsari Kotak Pos 1008 Yogyakarta 55010, Abstrak ANALISIS PENGARUH PENGOPERASIAN
Lebih terperinciEVALUASI TINGKAT KESELAMATAN HIGH TEMPERATURE REACTOR 10 MW DITINJAU DARI NILAI SHUTDOWN MARGIN.
EVALUASI TINGKAT KESELAMATAN HIGH TEMPERATURE REACTOR 10 MW DITINJAU DARI NILAI SHUTDOWN MARGIN Rizki Budi Rahayu 1, Riyatun 1, Azizul Khakim 2 1 Prodi Fisika, FMIPA, Universitas Sebelas Maret, Surakarta
Lebih terperinciPERHITUNGAN BURN UP BAHAN BAKAR REAKTOR RSG-GAS MENGGUNAKAN PAKET PROGRAM BATAN-FUEL. Mochamad Imron, Ariyawan Sunardi
Prosiding Seminar Nasional Teknologi dan Aplikasi Reaktor Nuklir PRSG Tahun 2012 ISBN 978-979-17109-7-8 PERHITUNGAN BURN UP BAHAN BAKAR REAKTOR RSG-GAS MENGGUNAKAN PAKET PROGRAM BATAN-FUEL Mochamad Imron,
Lebih terperinciPENGEMBANGAN SOFTWARE CPEM SEBAGAI SARANA PENDIDIKAN EKSPERIMEN FISIKA REAKTOR PADA REAKTOR KARTINI
PENGEMBANGAN SOFTWARE CPEM SEBAGAI SARANA PENDIDIKAN EKSPERIMEN FISIKA REAKTOR PADA REAKTOR KARTINI Tegas Sutondo dan Syarip Pusat Teknologi Akselerator dan Proses Bahan, Badan Tenaga Nuklir Nasional JL.
Lebih terperinciPENENTUAN FRAKSI BAKAR PELAT ELEMEN BAKAR UJI DENGAN ORIGEN2. Kadarusmanto, Purwadi, Endang Susilowati
PENENTUAN FRAKSI BAKAR PELAT ELEMEN BAKAR UJI DENGAN ORIGEN2 Kadarusmanto, Purwadi, Endang Susilowati ABSTRAK PENENTUAN FRAKSI BAKAR PELAT ELEMEN BAKAR UJI DENGAN ORIGEN2. Elemen bakar merupakan salah
Lebih terperinciANALISIS DAN PENENTUAN DISTRIBUSI SUHU PEN- DINGIN PRIMER PADA DAERAH RING B, C, D, E DAN F TERAS KARTINI UNTUK DAYA 250 KW.
68 ISSN 06-38 Widarto, dkk. ANALISIS DAN PENENTUAN DISTIBUSI SUHU PEN- DINGIN PIME PADA DAEAH ING B, C, D, E DAN F TEAS KATINI UNTUK DAYA 50 KW. Widarto,Tri Wulan Tjiptono, Eko Priyono P3TM BATAN ABSTAK
Lebih terperinciBAB IV DATA DAN ANALISIS HASIL PERHITUNGAN DESAIN HTTR
BAB IV DATA DAN ANALISIS BAB IV DATA DAN ANALISIS HASIL PERHITUNGAN DESAIN HTTR 4.1 Parameter Desain Teras Reaktor 4.1.1 Komposisi bahan bakar pada teras reaktor Dalam pendesainan reaktor ini pertama kali
Lebih terperinciANALISIS PENINGKATAN FRAKSI BAKAR BUANG UNTUK EFISIENSI PENGGUNAAN BAHAN BAKAR U 3 Si 2 -Al 2,96 gu/cc DI TERAS RSG-GAS
176 ISSN 0216-3128 Lily Suparlina ANALISIS PENINGKATAN FRAKSI BAKAR BUANG UNTUK EFISIENSI PENGGUNAAN BAHAN BAKAR U 3 Si 2 -Al 2,96 gu/cc DI TERAS RSG-GAS Lily suparlina Pusat Teknologi Reaktor dan Keselamatan
Lebih terperinciPENENTUAN BATAS INSERSI BATANG KENDALl M-SHIM-AP600 PADA MODE OPERASI DAYA RENDAH
Prosiding Seminar Nasional ke-8 Teknologi don Keselamatan PLTN Serlo Fasilitas Nuklir Jakarta, 15 Oktober 2002 ISSN: 0854-2910 PENENTUAN BATAS INSERSI BATANG KENDALl M-SHIM-AP600 PADA MODE OPERASI DAYA
Lebih terperinciBAB I PENDAHULUAN Latar Belakang
BAB I PENDAHULUAN 1.1. Latar Belakang Reaktor Kartini merupakan reaktor nuklir tipe TRIGA Mark II (Training Research and Isotop Production by General Atomic) yang mempunyai daya maksimum 250 kw dan beroperasi
Lebih terperinciBAB I PENDAHULUAN BAB I PENDAHULUAN. 1.1 Latar Belakang Masalah
BAB I PENDAHULUAN BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Masalah Pada masa mendatang penggunaan bahan bakar berbasis minyak bumi harus dikurangi karena semakin menipisnya cadangan minyak bumi dan dampak
Lebih terperinciBADAN TENAGA NUKLIR NASIONAL
BADAN TENAGA NUKLIR NASIONAL PUSAT TEKNOLOGI AKSELERATOR DAN PROSES BAHAN Jl. Babarsari Kotak Pos 6101 Ykbb, Yogyakarta 55281, Tel (62)(0274) 488435 Ringkasan Laporan Pelaksanaan Kegiatan Tahap Pertama
Lebih terperinciANALISIS FAKTOR PUNCAK DAYA TERAS RSG-GAS BERBAHAN BAKAR U 3 SI 2 -AL. Jati Susilo, Endiah Pudjihastuti Pusat Teknologi Reaktor Dan Keselamatan Nuklir
ANALISIS FAKTOR PUNCAK DAYA TERAS RSG-GAS BERBAHAN BAKAR U 3 Si 2 -Al 4,8 gu/cc DENGAN KAWAT KADMIUM Jati Susilo, Endiah Pudjihastuti Pusat Teknologi Reaktor Dan Keselamatan Nuklir Diterima editor 02 September
Lebih terperinciAnalisis Neutronik pada Gas Cooled Fast Reactor (GCFR) dengan Variasi Bahan Pendingin (He, CO 2, N 2 )
Analisis Neutronik pada Gas Cooled Fast Reactor (GCFR) dengan Variasi Bahan Pendingin (He, CO 2, N 2 ) Riska*, Dian Fitriyani, Feriska Handayani Irka Jurusan Fisika Universitas Andalas *riska_fya@yahoo.com
Lebih terperinciDiterima editor 10 Agustus 2010 Disetujui untuk dipublikasi 28 September 2010
Vol. No. Oktober 00, Hal. - ISSN 0X Nomor : /AU/PMI/0/00 ANALISIS PARAMETER KINETIK DAN TRANSIEN TERAS KOMPAK REAKTOR G-GAS Iman Kuntoro ), Surian Pinem ), Tagor Malem Sembiring. Pusat Teknologi ahan Industri
Lebih terperinciPENGARUH POSISI DAN LINEARITAS DETEKTOR START-UP DALAM PENGUKURAN FRAKSI BAKAR RSG-GAS PADA KONDISI SUBKRITIS. Purwadi
Sigma Epsilon, ISSN 3-913 PENGARU POSISI DAN LINEARITAS DETEKTOR START-UP DALAM PENGUKURAN FRAKSI BAKAR RSG-GAS PADA KONDISI SUBKRITIS Purwadi Pusat Reaktor Serba Guna (PRSG) BATAN ABSTRAK PENGARU POSISI
Lebih terperinciPENGARUH DAYA TERHADAP UNJUK KERJA PIN BAHAN BAKAR NUKLIR TIPE PWR PADA KONDISI STEADY STATE
PENGARUH DAYA TERHADAP UNJUK KERJA PIN BAHAN BAKAR NUKLIR TIPE PWR PADA KONDISI STEADY STATE EDY SULISTYONO PUSAT TEKNOLOGI BAHAN BAKAR NUKLIR ( PTBN ), BATAN e-mail: edysulis@batan.go.id ABSTRAK PENGARUH
Lebih terperinciPARAMETER YANG DIPERTIMBANGKAN SEBAGAI KONDISI BATAS UNTUK OPERASI NORMAL
LAMPIRAN III PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR... TAHUN... TENTANG BATASAN DAN KONDISI OPERASI REAKTOR NONDAYA PARAMETER YANG DIPERTIMBANGKAN SEBAGAI KONDISI BATAS UNTUK OPERASI NORMAL
Lebih terperinciMODUL 2 ANALISIS KESELAMATAN PLTN
MODUL 2 ANALISIS KESELAMATAN PLTN Muhammad Ilham, Annisa Khair, Mohamad Yusup, Praba Fitra Perdana, Nata Adriya, Rizki Budiman 121178, 12115, 121177, 121118, 12116, 12114 Program Studi Fisika, Institut
Lebih terperinciANALISIS NEUTRONIK TERAS SILISIDA DENGAN KERAPATAN 5,2 g U/cc REAKTOR RSG-GAS Lily Suparlina *)
ANALISIS NEUTRONIK TERAS SILISIDA DENGAN KERAPATAN 5,2 g U/cc REAKTOR RSG-GAS Lily Suparlina *) ABSTRAK ANALISIS NEUTRONIK TERAS SILISIDA DENGAN KERAPATAN 5,2 g U/cc REAKTOR RSG-GAS. Perhitungan kritikalitas
Lebih terperinciANALISIS REAKTIVITAS BATANG KENDALI TERAS SETIMBANG SILISIDA RSG-GAS DENGAN SRAC-
74 ISSN 0216-3128 Jati Susilo, dkk. ANALISIS REAKTIVITAS BATANG KENDALI TERAS SETIMBANG SILISIDA RSG-GAS DENGAN SRAC- CITATION Jati Susilo, Rohmadi Pusat Teknologi Reaktor Dan Keselamatan Nuklir - BATAN
Lebih terperinciPENINGKATAN KEMAMPUAN BATANG KENDALI REAKTOR RSG-GAS DENGAN PENGGANTIAN BAHAN PENYERAP
PENINKATAN KEMAMPUAN ATAN KENDALI REAKTOR RS-AS DENAN PENANTIAN AHAN PENYERAP Iman Kuntoro dan Tagor Malem Sembiring Pusat Pengembangan Teknologi Reaktor Riset - ATAN ASTRACT THE IMPROVEMENT OF THE RS-AS
Lebih terperinciDISTRIBUSI FLUKS NEUTRON SEBAGAI FUNGSI BURN-UP BAHAN BAKAR PADA REAKTOR KARTINI
Youngster Physics Journal ISSN : 2303-7371 Vol. 3, No. 2, April 2014, Hal 107-112 DISTRIBUSI FLUKS NEUTRON SEBAGAI FUNGSI BURN-UP BAHAN BAKAR PADA REAKTOR KARTINI Fatkhiyatul Athiqoh 1), Wahyu Setia Budi
Lebih terperinciDEFINISI. Definisi-definisi berikut berlaku untuk maksud-maksud dari publikasi yang sekarang.
DEFINISI Definisi-definisi berikut berlaku untuk maksud-maksud dari publikasi yang sekarang. Batas-batas Yang Dapat Diterima (Acceptable limits) Batas-batas yang dapat diterima oleh badan pengaturan. Kondisi
Lebih terperinciCONTOH KEJADIAN AWAL TERPOSTULASI. Kejadian Awal Terpostulasi. No. Kelompok Kejadian Kejadian Awal
LAMPIRAN I PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 1 TAHUN 2011 TENTANG KETENTUAN KESELAMATAN DESAIN REAKTOR NONDAYA CONTOH KEJADIAN AWAL TERPOSTULASI Kejadian Awal Terpostulasi No. Kelompok
Lebih terperinciLAMPIRAN I PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 1 TAHUN 2011 TENTANG KETENTUAN KESELAMATAN DESAIN REAKTOR NONDAYA
LAMPIRAN I PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 1 TAHUN 2011 TENTANG KETENTUAN KESELAMATAN DESAIN REAKTOR NONDAYA - 2 - CONTOH KEJADIAN AWAL TERPOSTULASI Kejadian Awal Terpostulasi No. Kelompok
Lebih terperinciEVALUASI OPERASI REAKTOR RSG-GAS SIKLUS OPERASI 90
EVALUASI OPERASI REAKTOR RSG-GAS SIKLUS OPERASI 90 Purwadi 1, Sutrisno 2 PRSG-BATAN Kawasan Puspiptek Gd. 30 Serpong, 15310 E-mail: purwadi14@batan.go.id Diterima Editor : 10 Maret 2017 Diperbaiki : 6
Lebih terperinciANALISA KESELAMATAN REAKTOR CEPAT DENGAN DAUR ULANG AKTINIDA. Mohammad Taufik *
ANALISA KESELAMATAN REAKTOR CEPAT DENGAN DAUR ULANG AKTINIDA Mohammad Taufik * ABSTRAK ANALISA KESELAMATAN REAKTOR CEPAT DENGAN DAUR ULANG AKTINIDA. Telah dilakukan simulasi untuk melakukan analisa keselamatan
Lebih terperinciVERIFIKASI PERHITUNGAN TEMPERATUR ELEMEN BAKAR REAKTOR KARTINI
VERIFIKASI PERHITUNGAN TEMPERATUR ELEMEN BAKAR REAKTOR KARTINI Budi Rohman Pusat Pengkajian Sistem dan Teknologi Pengawasan Instalasi dan Bahan Nuklir Badan Pengawas Tenaga Nuklir (BAPETEN) ABSTRAK Verifikasi
Lebih terperinciLAMPIRAN FAKTOR-FAKTOR YANG HARUS DIPERTIMBANGKAN UNTUK MENETAPKAN KONDISI-KONDISI BATAS UNTUK OPERASI YANG AMAN
LAMPIRAN FAKTOR-FAKTOR YANG HARUS DIPERTIMBANGKAN UNTUK MENETAPKAN KONDISI-KONDISI BATAS UNTUK OPERASI YANG AMAN A.1. Daftar parameter operasi dan peralatan berikut hendaknya dipertimbangkan dalam menetapkan
Lebih terperinciDesain Reaktor Air Superkritis (Supercritical Cooled Water Reactor) dengan Menggunakan Bahan Bakar Uranium-horium Model Teras Silinder
JURNAL Teori dan Aplikasi Fisika Vol. 04, No.01, Januari Tahun 2016 Desain Reaktor Air Superkritis (Supercritical Cooled Water Reactor) dengan Menggunakan Bahan Bakar Uranium-horium Model Teras Silinder
Lebih terperinciANALISIS POLA MANAJEMEN BAHAN BAKAR TERAS REAKTOR RISET TIPE MTR
ANALISIS POLA MANAJEMEN BAHAN BAKAR TERAS REAKTOR RISET TIPE MTR Lily Suparlina, Tukiran Surbakti Pusat Teknologi Keselamatan Reaktor Nuklir, PTKRN-BATAN Kawasan PUSPIPTEK Gd. No. 80 Serpong Tangerang
Lebih terperinciPENGARUH BAHAN BAKAR UN-PuN, UC-PuC DAN MOX TERHADAP NILAI BREEDING RATIO PADA REAKTOR PEMBIAK CEPAT
PENGARUH BAHAN BAKAR UN-PuN, UC-PuC DAN MOX TERHADAP NILAI BREEDING RATIO PADA REAKTOR PEMBIAK CEPAT Meiby Astri Lestari, Dian Fitriyani Jurusan Fisika FMIPA Universitas Andalas, Padang e-mail : meibyasri@gmail.com
Lebih terperinciANALISIS KOEFFISIEN REAKTIVITAS TERAS RSG-GAS BERBAHAN BAKAR U 3 Si 2 -Al 4,8gU/cc DENGAN KAWAT KADMIUM MENGGUNAKAN SRAC ABSTRAK
ANALISIS KOEFFISIEN REAKTIVITAS TERAS RSG-GAS BERBAHAN BAKAR U 3 Si 2 -Al 4,8gU/cc DENGAN KAWAT KADMIUM MENGGUNAKAN SRAC Oleh Jati Susilo Pusat Teknologi Reaktor dan Keselamatan Nuklir ABSTRAK Analisis
Lebih terperinciBERITA NEGARA REPUBLIK INDONESIA
BERITA NEGARA REPUBLIK INDONESIA No.85, 2014 BAPETEN. Penanganan. Penyimpanan. Bahan Bakar Nuklir. Reaktor Non Daya. Manajemen Teras. PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 2 TAHUN 2014 TENTANG
Lebih terperinciPENGARUH GARPU PENYERAP UJI TERHADAP REAKTIVITAS TERAS DAN KALIBRASI DAYA RSG-GAS
PENGARUH GARPU PENYERAP UJI TERHADAP REAKTIVITAS TERAS DAN KALIBRASI DAYA RSG-GAS Pusat Reaktor Serba Guna BATAN, PUSPIPTEK Serpong, Tangerang Selatan, 15310 E-mail: prsg@batan.go.id ABSTRAK PENGARUH GARPU
Lebih terperinciBAB I PENDAHULUAN. umat manusia kepada tingkat kehidupan yang lebih baik dibandingkan dengan
BAB I PENDAHULUAN A. Latar Belakang Masalah Kemajuan ilmu pengetahuan dan teknologi yang sangat pesat dewasa ini, termasuk juga kemajuan dalam bidang teknologi nuklir telah mengantarkan umat manusia kepada
Lebih terperinciEFEK PENGGUNAAN ELEMEN BAKAR SILISIDA KE- RAPATAN 4,8 gu/cc TERHADAP SIFAT KINETIKA REAKTOR RSG-GAS
ISSN 0 - Setiyanto, dkk. EF PENGGUNAAN ELEMEN AKAR SILISIDA KE- RAPATAN, gu/cc TERHADAP SIFAT KINETIKA REAKTOR G-GAS Setiyanto, Tagor M. Sembiring, Surian Pinem Pusat Teknologi Reaktor dan Keselamatan
Lebih terperinciKEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR REPUBLIK INDONESIA
KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR REPUBLIK INDONESIA PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 2 TAHUN 2014 TENTANG MANAJEMEN TERAS SERTA PENANGANAN DAN PENYIMPANAN BAHAN BAKAR NUKLIR PADA
Lebih terperinciBAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN Geometri Aqueous Homogeneous Reactor (AHR) Geometri AHR dibuat dengan menggunakan software Visual Editor (vised).
BAB IV HASIL DAN PEMBAHASAN Penelitian ini telah dilakukan dengan membuat simulasi AHR menggunakan software MCNPX. Analisis hasil dilakukan berdasarkan perhitungan terhadap nilai kritikalitas (k eff )
Lebih terperinciBERITA NEGARA REPUBLIK INDONESIA BAPETEN. Penanganan. Penyimpanan. Bahan Bakar Nuklir. Reaktor Non Daya. Manajemen Teras.
No.85, 2014 BERITA NEGARA REPUBLIK INDONESIA BAPETEN. Penanganan. Penyimpanan. Bahan Bakar Nuklir. Reaktor Non Daya. Manajemen Teras. PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 2 TAHUN 2014 TENTANG
Lebih terperinciKAJIAN KESELAMATAN PENGOPERASIAN REAKTOR TRIGA 2000 BANDUNG DENGAN MENGGUNAKAN BATANG KENDALI REAKTOR TRIGA 2000 TANPA BAHAN BAKAR (BKRTTBB)
Kajian Keselamatan Pengoperasian Reaktor Triga 2000 Bandung Dengan Menggunakan Batang Kendali Reaktor Triga 2000 Tanpa Bahan Bakar (BKRTTBB) ISSN 1411 3481 (Prasetyo) KAJIAN KESELAMATAN PENGOPERASIAN REAKTOR
Lebih terperinciBAB IV HASIL DAN ANALISIS
BAB IV HASIL DAN ANALISIS 4.1. Komposisi Masukan Perhitungan dilakukan dengan menjadikan uranium, thorium, plutonium (Pu), dan aktinida minor (MA) sebagai bahan bakar reactor. Komposisi Pu dan MA yang
Lebih terperinciPENGARUH PENEMPATAN GRAFIT PADA RING B TERHADAP TEMPERA TUR PUSA T ELEMEN BAKAR DAN PENINGKA T AN DAY A REAKTO.R TRIGA MARK II
188 Buku I Proseding,Pertemuan dan Presen.rasillmiah PPNY-BATAN. Yogyakarta14-15 Juli 1999 PENGARUH PENEMPATAN GRAFIT PADA RING B TERHADAP TEMPERA TUR PUSA T ELEMEN BAKAR DAN PENINGKA T AN DAY A REAKTO.R
Lebih terperinciBAB I PENDAHULUAN. I.1. Latar Belakang
BAB I PENDAHULUAN I.1. Latar Belakang Memperoleh energi yang terjangkau untuk rumah tangga dan industri adalah aktivitas utama pada masa ini dimana fisi nuklir memainkan peran yang sangat penting. Para
Lebih terperinciPERHITUNGAN PARAMETER KARTINI DAYA 250 kw NEUTRONIK REAKTOR ABSTRAK ABSTRACT PENDAHULUAN TEORI
PERHITUNAN PARAMETER KARTINI DAYA 250 kw NEUTRONIK REAKTOR Bambang Sumarsono, Triwulan Tjiptono, Edi Triono BS. P3TM-BATAN. KotakPos 1008. Yogyakarta55010 ABSTRAK PERHITUNAN PARAMETER NEUTRONIK REAKTOR
Lebih terperinci2014, No MANAJEMEN TERAS. Langkah-langkah Manajemen Teras terdiri atas:
8 LAMPIRAN I PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 2 TAHUN 2014 TENTANG MANAJEMEN TERAS SERTA PENANGANAN DAN PENYIMPANAN BAHAN BAKAR NUKLIR PADA REAKTOR NONDAYA MANAJEMEN TERAS Langkah-langkah
Lebih terperinciSTUDI PENGEMBANGAN DESAIN TERAS REAKTOR NUKLIR RISET 2 MWTH DENGAN ELEMEN BAKAR PLAT DI INDONESIA
STUDI PENGEMBANGAN DESAIN TERAS REAKTOR NUKLIR RISET 2 MWTH DENGAN ELEMEN BAKAR PLAT DI INDONESIA Anwar Ilmar Ramadhan 1*, Aryadi Suwono 1, Nathanael P. Tandian 1, Efrizon Umar 2 1 Kelompok Keahlian Konversi
Lebih terperinciPENENTUAN AnPLITUDO DAN FASA FUNGSI PINDAH DAYA NOL SECARA UJl BATANG KENDALl JATUH DARI TRIGA nark II BANDUNG. paan Id. DdoeJI. .A,rJ.i.uA Xuu.
PENENTUAN AnPLITUDO DAN FASA FUNGSI PINDAH DAYA NOL SECARA UJl BATANG KENDALl JATUH DARI TRIGA nark II BANDUNG paan Id. DdoeJI..A,rJ.i.uA Xuu.owo Pusst Panelitian Teknik Nuklir ABSTRAK Penentuan Amplitudo
Lebih terperinciMANAJEMEN OPERASI REAKTOR
MANAJEMEN OPERASI REAKTOR Keselamatan reaktor mensyaratkan pemilihan tapak, desain, konstruksi, komisioning, operasi dan dekomisioning yang memadai. Ketentuan keselamatan ini terutama ditekankan pada operasi
Lebih terperinciANALISIS PENGARUH FRAKSI BAKAR TERHADAP FLUX NEUTRON PADA DESAIN TERAS REAKTOR RISET TIPE MTR
96 ISSN 0216-3128 Lily Suparlina, dkk. ANALISIS PENGARUH FRAKSI BAKAR TERHADAP FLUX NEUTRON PADA DESAIN TERAS REAKTOR RISET TIPE MTR Lily Suparlina dan Tukiran Pusat Teknologi Reaktor dan Keselamatan Nuklir
Lebih terperinciDESAIN KONSEPTUAL TERAS REAKTOR RISET INOVATIF BERBAHAN BAKAR URANIUM-MOLIBDENUM DARI ASPEK NEUTRONIK
J. Tek. Reaktor. Nukl. Vol. 14 No.3 Oktober 2012, Hal. 178-191 ISSN 1411 240X DESAIN KONSEPTUAL TERAS REAKTOR RISET INOVATIF BERBAHAN BAKAR URANIUM-MOLIBDENUM DARI ASPEK NEUTRONIK Tukiran S, Surian Pinem,
Lebih terperinciSTUDI PARAMETER REAKTOR BERBAHAN BAKAR UO 2 DENGAN MODERATOR H 2 O DAN PENDINGIN H 2 O
Berkala Fisika ISSN : 1410-9662 Vol. 18, No. 3, Juli 2015, hal 95-100 STUDI PARAMETER REAKTOR BERBAHAN BAKAR UO 2 DENGAN MODERATOR H 2 O DAN PENDINGIN H 2 O Very Richardina 1*, Wahyu Setia Budi 1 dan Tri
Lebih terperinciPENGARUH JENIS MATERIAL REFLEKTOR TERHADAP FAKTOR KELIPATAN EFEKTIF REAKTOR TEMPERATUR TINGGI PROTEUS
PENGARUH JENIS MATERIAL REFLEKTOR TERHADAP FAKTOR KELIPATAN EFEKTIF REAKTOR TEMPERATUR TINGGI PROTEUS Disusun oleh : TEGUH RAHAYU M0209052 SKRIPSI FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU PENGETAHUAN ALAM UNIVERSITAS
Lebih terperinciANALISIS LAJU ALIR PENDINGIN DI TERAS REAKTOR KARTINI
Analisis Laju Alir Pendingin di Teras Reaktor Kartini ISSN : 0854-2910 Budi Rohman, BAPETEN ANALISIS LAJU ALIR PENDINGIN DI TERAS REAKTOR KARTINI Budi Rohman Pusat Pengkajian Sistem dan Teknologi Pengawasan
Lebih terperinciIII. METODE PENELITIAN. Penelitian ini akan dilakukan selama tiga bulan, yaitu mulai dari bulan Februari
19 III. METODE PENELITIAN A. Waktu dan Tempat Penelitian Penelitian ini akan dilakukan selama tiga bulan, yaitu mulai dari bulan Februari 2013 sampai dengan bulan Mei 2013. Adapun tempat dilaksanakannya
Lebih terperinciBAB I PENDAHULUAN Latar Belakang
BAB I PENDAHULUAN 1.1. Latar Belakang Reaktor nuklir membutuhkan suatu sistem pendingin yang sangat penting dalam aspek keselamatan pada saat pengoperasian reaktor. Pada umumnya suatu reaktor menggunakan
Lebih terperinciTUGAS AKHIR. Diajukan untuk memenuhi persyaratan dalam menyelesaikan program sarjana pada Departemen Fisika Institut Teknologi Bandung.
STUDI AWAL DAUR ULANG PLUTONIUM DAN AKTINIDA MINOR DALAM BWR BERBAHAN BAKAR THORIUM DENGAN MODEL BURNUP STANDAR MENGGUNAKAN MODUL PERHITUNGAN SEL PIJ DARI CODE SRAC 2002 TUGAS AKHIR Diajukan untuk memenuhi
Lebih terperinciDESAIN NEUTRONIKA ELEMEN BAKAR TIPE PELAT PADA TERAS TRIGA 2000 BANDUNG
Desain Neutronika Elemen Bakar Tipe Pelat Pada Teras Triga 2000 Bandung ISSN 1411 3481 (Prasetyo) DESAIN NEUTRONIKA ELEMEN BAKAR TIPE PELAT PADA TERAS TRIGA 2000 BANDUNG Prasetyo Basuki 1, Putranto Ilham
Lebih terperinciPRINSIP DASAR KESELAMATAN NUKLIR (II)
PRINSIP DASAR KESELAMATAN NUKLIR (II) Khoirul Huda Badan Pengawas Tenaga Nuklir Jl. Gajah Mada 8, Jakarta 1 DESAIN KEANDALAN (1/8) Batas maksimum tidak berfungsinya (unavailability) suatu sistem atau komponen
Lebih terperinciPERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 2 TAHUN 2011 TENTANG KETENTUAN KESELAMATAN OPERASI REAKTOR NONDAYA
PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 2 TAHUN 2011 TENTANG KETENTUAN KESELAMATAN OPERASI REAKTOR NONDAYA DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR, Menimbang :
Lebih terperinciKARAKTERISTIK TERMOHIDROLIK REAKTOR TRIGA 2000 UNTUK KONDISI 110 PERSEN DAYA NORMAL
KARAKTERISTIK TERMOHIDROLIK REAKTOR TRIGA 2000 UNTUK KONDISI 110 PERSEN DAYA NORMAL Rosalina Fiantini dan Efrizon Umar Pusat Teknologi Nuklir Bahan dan Radiometri, BATAN, Jl. Tamansari No.71, Bandung 40132
Lebih terperinciBAB I PENDAHULUAN di Bandung dan Reaktor Kartini yang berada di Yogyakarta. Ketiga reaktor
1 BAB I PENDAHULUAN A. Latar Belakang Masalah Seiring dengan berkembangnya teknologi dan peradabaan manusia, kebutuhan terhadap energi mengalami peningkatan yang cukup tinggi. Untuk mencukupi kebutuhan-kebutuhan
Lebih terperinciANALISIS TRANSIEN AKIBAT KEHILANGAN ALIRAN PENDINGIN PADA TERAS SILISIDA RSG-GAS MENGGUNAKAN KODE EUREKA-2/RR
ANALISIS TRANSIEN AKIBAT KEHILANGAN ALIRAN PENDINGIN PADA TERAS SILISIDA RSG-GAS MENGGUNAKAN KODE EUREKA-2/RR Oleh Muh. Darwis Isnaini Pusat Teknologi Reaktor dan Keselamatan Nuklir - BATAN ABSTRAK ANALISIS
Lebih terperinciMODEL MATEMATIK UNTUK MENENTUKAN LAMA JATUH BATANG KENDALI. Elfrida Saragi *, Utaja **
MODEL MATEMATIK UNTUK MENENTUKAN LAMA JATUH BATANG KENDALI Elfrida Saragi *, Utaja ** ABSTRAK MODEL MATEMATIK UNTUK MENENTUKAN LAMA JATUH BATANG KENDALI. Salah satu faktor penting dalam keselamatan operasi
Lebih terperinciREAKTOR PEMBIAK CEPAT
REAKTOR PEMBIAK CEPAT RINGKASAN Elemen bakar yang telah digunakan pada reaktor termal masih dapat digunakan lagi di reaktor pembiak cepat, dan oleh karenanya reaktor ini dikembangkan untuk menaikkan rasio
Lebih terperinciEV ALUASI EKSKURSI DAY A AKIBAT PERUBAHAN PARAMETER KINETIK REAKTOR CANDU. Surian Pinem StafBPTR-P2TRR BAT AN, Serpong
EV ALUASI EKSKURSI DAY A AKIBAT PERUBAHAN PARAMETER KINETIK REAKTOR CANDU Surian Pinem StafBPTR-P2TRR BAT AN, Serpong ABSTRACT EV ALUA TION OF THE POWER EXCURSION DUE TO CHANGE OF THE KINETIC PARAMETERS
Lebih terperinciBAB III DAUR ULANG PLUTONIUM DAN AKTINIDA MINOR PADA BWR BERBAHAN BAKAR THORIUM
BAB III DAUR ULANG PLUTONIUM DAN AKTINIDA MINOR PADA BWR BERBAHAN BAKAR THORIUM 3.1. Siklus Bahan Bakar Nuklir Siklus bahan bakar nuklir (nuclear fuel cycle) adalah rangkaian kegiatan yang meliputi pemanfaatan
Lebih terperinciFORMAT DAN ISI BATASAN DAN KONDISI OPERASI REAKTOR NONDAYA. I. Kerangka Format Batasan dan Kondisi Operasi Reaktor Nondaya
LAMPIRAN I PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR... TAHUN... TENTANG BATASAN DAN KONDISI OPERASI REAKTOR NONDAYA FORMAT DAN ISI BATASAN DAN KONDISI OPERASI REAKTOR NONDAYA I. Kerangka Format
Lebih terperinciDESAIN TERAS SUPERCRITICAL WATER COOLED FAST BREEDER REACTOR
DESAIN TERAS SUPERCRITICAL WATER COOLED FAST BREEDER REACTOR R. Sigit E.B. Prasetyo, Andang Widi Harto, Alexander Agung Program Studi Teknik Nuklir, Jurusan Teknik Fisika, Fakultas Teknik UGM ABSTRAK DESAIN
Lebih terperinciPERHITUNGAN DEFLESI BAHAN BAKAR TERAS PWR
PERHITUNGAN DEFLESI BAHAN BAKAR TERAS PWR Elfrida Saragi, Tukiran S ABSTRAK PERHITUNGAN DEFLESI BAHAN BAKAR TERAS PWR. Perhitungan deflesi bahan bakar sangat berkaitan dengan keselamatan tempat penyimpanan
Lebih terperinciAsisten : Astari Rantiza/ Tanggal Praktikum : 24 Februari 2015
MODUL FNB 1 MODUL ANALISIS KESELAMATAN PLTN Ali Akbar, Ahmad Sibaq Ulwi, Anderson, M Jiehan Lampuasa, Qiva Chandra Mahaputra, Sarah Azzahwa 121299, 12127, 121286, 121262, 121265, 121219 Program Studi Fisika,
Lebih terperinciBAB I PENDAHULUAN. Latar Belakang
BAB I PENDAHULUAN I.1. Latar Belakang Laju konsumsi energi dunia terus mengalami kenaikan. Laju konsumsi energi primer (pemanfaatan sumber daya energi) total dunia pada tahun 2004 kurang lebih 15 TW sebesar
Lebih terperinci1BAB I PENDAHULUAN. sekaligus merupakan pembunuh nomor 2 setelah penyakit kardiovaskular. World
1BAB I PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Kanker merupakan salah satu penyakit tidak menular yang menjadi masalah kesehatan masyarakat baik di dunia maupun di Indonesia. Di dunia, 21% dari seluruh kematian
Lebih terperinci2011, No BAB I KETENTUAN UMUM Pasal 1 Dalam Peraturan Kepala Badan Pengawas Tenaga Nuklir ini, yang dimaksud dengan: 1. Reaktor nondaya adalah r
BERITA NEGARA REPUBLIK INDONESIA No.534, 2011 BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR. Keselamatan Operasi Reaktor Nondaya. Prosedur. Pelaporan. PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR REPUBLIK INDONESIA NOMOR
Lebih terperinciANALISIS PENGARUH DENSITAS PAD A KOEFISIEN REAKTIVIT AS TEMPERA TUR BAHAN BAKAR
Tukiran S. ISSN 0216-3128 285 ANALISIS PENGARUH DENSITAS PAD A KOEFISIEN REAKTIVIT AS TEMPERA TUR BAHAN BAKAR Tukiran S. Pusat Teknologi Reaklor dan Keselamatan Nuklir-BATAN ABSTRAK ANALISIS PENGARUH DENSITAS
Lebih terperinciPenentuan Dosis Gamma Pada Fasilitas Iradiasi Reaktor Kartini Setelah Shut Down
Berkala Fisika ISSN : 141-9662 Vol.9, No.1, Januari 26, hal 15-22 Penentuan Dosis Gamma Pada Fasilitas Iradiasi Reaktor Kartini Setelah Shut Down Risprapti Prasetyowati (1), M. Azam (1), K. Sofjan Firdausi
Lebih terperinciANALISIS NEUTRONIK PADA REAKTOR CEPAT DENGAN VARIASI BAHAN BAKAR (UN-PuN, UC-PuC DAN MOX)
ANALISIS NEUTRONIK PADA REAKTOR CEPAT DENGAN VARIASI BAHAN BAKAR (UN-PuN, UC-PuC DAN MOX) Dina Cinantya N, Dian Fitriyani Jurusan Fisika FMIPA Universitas Andalas e-mail: cinantyad@yahoo.com ABSTRAK Analisis
Lebih terperinciANALISIS PERHITUNGAN KOEFISIEN KEHITAMAN PADA PERANGKAT KRITIS HITACHI TRAINING REACTOR MENGGUNAKAN BATAN-2DIFF 1
ANALISIS PERHITUNGAN KOEFISIEN KEHITAMAN PADA PERANGKAT KRITIS HITACHI TRAINING REACTOR MENGGUNAKAN BATAN-2DIFF 1 TA Budiono 2, Tagor M. Sembiring 3, Zuhair 4, R. Muhammad Subekti 3 ABSTRAK ANALISIS PERHITUNGAN
Lebih terperinciPENGARUH VARIASI BAHAN PENDINGIN JENIS LOGAM CAIR TERHADAP KINERJA TERMALHIDROLIK PADA REAKTOR CEPAT
PENGARUH VARIASI BAHAN PENDINGIN JENIS LOGAM CAIR TERHADAP KINERJA TERMALHIDROLIK PADA REAKTOR CEPAT Nevi Haryani, Dian Fitriyani Jurusan Fisika FMIPA Universitas Andalas e-mail: neviharya31@gmail.com
Lebih terperinciREAKTOR GRAFIT BERPENDINGIN GAS (GAS COOLED REACTOR)
REAKTOR GRAFIT BERPENDINGIN GAS (GAS COOLED REACTOR) RINGKASAN Reaktor Grafit Berpendingin Gas (Gas Cooled Reactor, GCR) adalah reaktor berbahan bakar uranium alam dengan moderator grafit dan berpendingin
Lebih terperinciPOTENSI PRODUKSI MOLYBDENUM-99 ( PADA REAKTOR SUBCRITICAL ASSEMBLY FOR MO-99 PRODUCTION (SAMOP)
POTENSI PRODUKSI MOLYBDENUM-99 ( PADA REAKTOR SUBCRITICAL ASSEMBLY FOR MO-99 PRODUCTION (SAMOP) TAHUN PELAJARAN 2016/2017 Yunita Anggraini 1), Riyatun 2), Azizul Khakim 3) 1) Mahasiswa Prodi Fiska, FMIPA
Lebih terperinciAnalisis Neutronik Super Critical Water Reactor (SCWR) dengan Variasi Bahan Bakar (UN-PuN, UC-PuC dan MOX)
Jurnal Fisika Unand Vol. 5, No. 1, Januari 2016 ISSN 2302-8491 Analisis Neutronik Super Critical Water Reactor (SCWR) dengan Variasi Bahan Bakar (UN-PuN, UC-PuC dan MOX) Nella Permata Sari 1,*, Dian Fitriyani,
Lebih terperinciSTUDI PARAMETER BURNUP SEL BAHAN BAKAR BERBASIS THORIUM NITRIDE PADA REAKTOR CEPAT BERPENDINGIN HELIUM
DOI: doi.org/10.21009/03.snf2017.02.tpn.01 STUDI PARAMETER BURNUP SEL BAHAN BAKAR BERBASIS THORIUM NITRIDE PADA REAKTOR CEPAT BERPENDINGIN HELIUM Ridha Mayanti 1,a), Menik Ariani 2,b), Fiber Monado 2,c)
Lebih terperinciPERHITUNGAN INTEGRAL RESONANSI PADA BAHAN BAKAR REAKTOR HTGR BERBENTUK BOLA DENGAN MENGGUNAKAN PROGRAM VSOP
PERHITUNGAN INTEGRAL RESONANSI PADA BAHAN BAKAR REAKTOR HTGR BERBENTUK BOLA DENGAN MENGGUNAKAN PROGRAM VSOP Elfrida Saragi PPIN BATAN Kawasan PUSPIPTEK Serpong, Tangerang Selatan, Indonesia 15310 Email
Lebih terperinciSIMULATOR REAKTOR KARTINI SEBAGAI ALAT PERAGA OPERASI REAKTOR PENELITIAN TIPE TRIGA MARK II Moch. Rosyid, Nur Hidayat, Jumari
SIMULATOR REAKTOR KARTINI SEBAGAI ALAT PERAGA OPERASI REAKTOR PENELITIAN TIPE TRIGA MARK II Moch. Rosyid, Nur Hidayat, Jumari Pusat Teknologi Akselerator dan Proses Bahan BATAN Jalan Babarsari PO BOX 6101,
Lebih terperinciDiterima editor 11 November 2013 Disetujui untuk publikasi 10 Januari 2014
ISSN 1411 240X Desain teras alternatif untuk reaktor... (Iman Kuntoro) DESAIN TERAS ALTERNATIF UNTUK REAKTOR RISET INOVATIF (RRI) DARI ASPEK NEUTRONIK Iman Kuntoro, Tagor Malem Sembiring Pusat Teknologi
Lebih terperinciBAB III KARAKTERISTIK DESAIN HTTR DAN PENDINGIN Pb-Bi
BAB III KARAKTERISTIK DESAIN HTTR BAB III KARAKTERISTIK DESAIN HTTR DAN PENDINGIN Pb-Bi 3.1 Konfigurasi Teras Reaktor Spesifikasi utama dari HTTR diberikan pada tabel 3.1 di bawah ini. Reaktor terdiri
Lebih terperinciBAB III DESAIN REAKTOR DAN METODE PERHITUNGAN
BAB III DESAIN REAKTOR DAN METODE PERHITUNGAN 3.1 Spesifikasi Umum Desain Reaktor Pada penelitian ini, penulis menggunakan data-data reaktor GCFR yang sedang dikembangkan oleh para ilmuwan dari Argonne
Lebih terperinciPERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 3 TAHUN 2009 TENTANG BATASAN DAN KONDISI OPERASI DAN PROSEDUR OPERASI REAKTOR DAYA
PERATURAN KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR NOMOR 3 TAHUN 2009 TENTANG BATASAN DAN KONDISI OPERASI DAN PROSEDUR OPERASI REAKTOR DAYA DENGAN RAHMAT TUHAN YANG MAHA ESA KEPALA BADAN PENGAWAS TENAGA NUKLIR,
Lebih terperinciANALISIS PERUBAHAN MASSA BAHAN FISIL DAN NON FISIL DALAM TERAS PWR
ISSN 1411 240X Analisis Perubahan Massa Bahan Fisil dan... (Anis Rohanda) ANALISIS PERUBAHAN MASSA BAHAN FISIL DAN NON FISIL DALAM TERAS PWR 1000 MWe DENGAN ORIGEN-ARP 5.1 Anis Rohanda Pusat Teknologi
Lebih terperinciRANCANGAN KONSEPTUAL REAKTOR SUBKRITIK UNTUK KAJIAN TRANSMUTASI LIMBAH PLTN BERBASIS REAKTOR KARTINI
Jurnal Pengembangan Energi Nuklir Volume 15, Nomor 2, Desember 2013 RANCANGAN KONSEPTUAL REAKTOR SUBKRITIK UNTUK KAJIAN TRANSMUTASI LIMBAH PLTN BERBASIS REAKTOR KARTINI Syarip, Tegas Sutondo, Edi Triyono
Lebih terperinciPROSIDING SEMINAR ABSTRAK
Pusat Teknologi Akselerator Proses Bahan EVALUASI PEMBANGKITAN DAYA DAN BURN-UP BAHAN BAKAR DALAM PENDAYAGUNAAN REAKTOR KARTINI Umar Sahiful Hidayat, Mudjilan Pusat Teknologi Akselerator Proses Bahan-BATAN,
Lebih terperinciPENGUJIAN IRADIASI KELONGSONG PIN PRTF DENGAN LAJU ALIR SEKUNDER 750 l/jam. Sutrisno, Saleh Hartaman, Asnul Sufmawan, Pardi dan Sapto Prayogo
PENGUJIAN IRADIASI KELONGSONG PIN PRTF DENGAN LAJU ALIR SEKUNDER 750 l/jam Sutrisno, Saleh Hartaman, Asnul Sufmawan, Pardi dan Sapto Prayogo ABSTRAK PENGUJIAN IRADIASI KELONGSONG PIN PRTF DENGAN LAJU ALIR
Lebih terperinciAnalisis Termal Hidrolik Gas Cooled Fast Reactor (GCFR)
Bab 2 Analisis Termal Hidrolik Gas Cooled Fast Reactor (GCFR) 2.1 Pembangkit Listrik Tenaga Nuklir Prinsip kerja dari pembangkit listrik tenaga nuklir secara umum tidak berbeda dengan pembangkit listrik
Lebih terperinciSpesifikasi Teknis Teras Reaktor Nuklir Kartini dan Eksperimental Setup Fasilitas Uji In-vitro dan In-vivo Metode BNCT
Spesifikasi Teknis Teras Reaktor Nuklir Kartini dan Eksperimental Setup Fasilitas Uji In-vitro dan In-vivo Metode BNCT Drs. Widarto Peneliti Madya Reaktor Riset Kartini Tipe TRIGA (Training Riset Isotop
Lebih terperinciPERHITUNGAN NEUTRONIK DESAIN TERAS SETIMBANG UNTUK MENDUKUNG TERBENTUKNYA TERAS REAKTOR RISET INOVATIF
Tukiran, dkk. ISSN 0216-3128 25 PERHITUNGAN NEUTRONIK DESAIN TERAS SETIMBANG UNTUK MENDUKUNG TERBENTUKNYA TERAS REAKTOR RISET INOVATIF Tukiran S, Tagor MS Pusat Teknologi Reaktor dan Keselamatan Nuklir-BATAN
Lebih terperinciKARAKTERISTIKA TERAS RSG-GAS DENGAN BAKAR BAKAR SILISIDA. Purwadi Pusat Reaktor Serba Guna - BATAN
KARAKTERISTIKA TERAS RSG-GAS DENGAN BAKAR BAKAR SILISIDA Purwadi Pusat Reaktor Serba Guna - BATAN ABSTRAK KARAKTERISTIKA TERAS RSG-GAS DENGAN BAHAN BAKAR SILISIDA. RSG-GAS sudah beroperasi 30 tahun sejak
Lebih terperinciOPTIMASI GEOMETRI TERAS REAKTOR DAN KOMPOSISI BAHAN BAKAR BERBENTUK BOLA PADA DESAIN HIGH TEMPERATURE FAST REACTOR (HTFR).
ISSN 1411 240X Optimasi Geometri Teras Reaktor... (Mega Agustina) OPTIMASI GEOMETRI TERAS REAKTOR DAN KOMPOSISI BAHAN BAKAR BERBENTUK BOLA PADA DESAIN HIGH TEMPERATURE FAST REACTOR (HTFR) Mega Agustina,
Lebih terperinciPENENTUAN RASIO O/U SERBUK SIMULASI BAHAN BAKAR DUPIC SECARA GRAVIMETRI
No. 12/ Tahun VI. Oktober 2013 ISSN 1979-2409 PENENTUAN RASIO O/U SERBUK SIMULASI BAHAN BAKAR DUPIC SECARA GRAVIMETRI Lilis Windaryati, Ngatijo dan Agus Sartono Pusat Teknologi Bahan Bakar Nuklir BATAN
Lebih terperinci